การสร้างคำกริยา เล่มที่ 4 เรื่อง ชนิดคำกริยา

ชนดิ คำกริยำภำษำมลำยู

สงวนลิขสทิ ธ์ติ ามพระราชบญั ญัตลิ ิขสทิ ธิ์ หา้ มลอกเลียนแบบ

ทำซำ้ หรือคัดลอก สว่ นหน่ึงส่วนใดของหนังสอื เลม่ นี้ เว้นแตจ่ ะ

ได้รับอนญุ าตเปน็ ลายลกั ษณ์อักษร

หนงั สือชุด เก่งภาษามลายู “การสรา้ งคำกรยิ า”

ชอ่ื เรื่อง ชนดิ คำกรยิ าดว้ ย

ผ้เู ขยี น อาลยี ะห์ มะแซ

จำนวนหนา้ 40 หน้า

ปี พ.ศ. 2564

ISBN (e-book)

จัดพิมพ์ 133 ถ.เทศบาล 3

มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏยะลา

คณะมนษุ ยศาสตร์และสังคมศาสตร์

สาขาการสอนภาษามลายู

โทร 0927036165

ก

คำนำ

หนังสือเก่งภาษามลายู “การสร้างคำกริยา”
เล่มที่ 4 ชนิดคำกริยา เขียนขึ้นเพื่อใช้ในการอ่านเสริม
ประกอบการเรียนรายวิชาไวยากรณภ์ าษามลายู และเป็น
หนังสอื ทีใ่ ห้ความร้ดู ้านการสร้างคำกริยาในภาษามลายูแก่ผู้ท่ี
สนใจท่วั ไป หนงั สือเลม่ นี้มีเนื้อหา ประกอบด้วย Kata Kerja
Transitif (ส ก ร ร ม ก ร ิ ย า ) Kata Kerja Tak Transitif
(อกรรมกริยา) Kata Kerja Aktif (คำกริยา Aktif) และ Kata

Kerja Pasif (คำกริยา Pasif) นอกจากนน้ั ยังมแี บบทดสอบ
และเกมส์สนุกๆ โดยสามารถแสกนผา่ นควิ อาร์โคด้

ผู้เขยี นหวังว่าหนงั สอื เลม่ นี้จะมปี ระโยชนต์ ่อนักศึกษา
ท่ีเรียนรายวิชาไวยากรณก์ ารสอนภาษามลายู และผู้ท่ีสนใจ
เรียนภาษามลายูทั่วไป ผู้เขียนขอขอบคุณเพื่อนร่วมงาน
หลักสูตรครุศาสตร์บัณฑิต สาขาการสอนภาษามลายูท่ใี ห้
กำลังใจเร่ือยมา

อาลียะห์ มะแซ

ข

สารบัญ

เนื้อหา หนา้
คำนำ ……………………………………………………………….…... ก
สารบัญ ……………………………………………..…………….…… ข
ชนิดคำกรยิ า .................................................................. 1

Kata Kerja Transitif (สกรรมกรยิ า)………………….. 2
Kata Kerja Tak Transitif (อกรรมกริยา)...............7
Kata Kerja Aktif (คำกรยิ า Aktif) ....................... 13
Kata Kerja Pasif (คำกริยา Pasif) ………....………. 25
บรรณานุกรม ............................................................... 33

1

Jenis Kata Kerja
(ชนดิ คำกรยิ า)

2

เกมสช์ นดิ คำกรยิ า คำกริยาในภาษามลายูแบ่งออกเป็น 2 ชนิดดว้ ยกัน
คือ kata kerja transitif (สกรรมกริยา) และ kata kerja tak
transitif (อกรรมกริยา)
Kata Kerja Transitif

Kata kerja transitif ialah kata kerja yang menerima
penyambut sesudahnya, yang disebut objek (Nik
Safiah Karim, 2015:89).

Kata Kerja Transitif (สกรรมกริยา) คือ คำกริยาที่
ตอ้ งการกรรมมารองรบั ในประโยคเพือ่ เปน็ ประโยคท่ีสมบูรณ์
เ ช่น makan (กิน ) membaca (อ่าน ) menendang (เตะ)
memukul (ต)ี membina (สร้าง) melihat (มอง) membuka
(เปิด) membeli (ซื้อ) menjual (ขาย) เป็นต้น ซึ่งถ้าเอา

3

คำเหล่าน้มี ารวมเขา้ กบั ประธานแล้ว ความหมายของประโยค
จะยงั ไม่ชดั เจน

ตวั อยา่ ง

membaca แปลว่า อ่าน
Saya membaca แปลวา่ ฉนั อ่าน
* คนฟังกจ็ ะมีคำถามตอ่ วา่ อ่านอะไร
ซงึ่ คำกริยาน้ีตอ้ งมีกรรมมารองรบั เพื่อใหม้ คี วามหมายที่
สมบรู ณ์ เช่น Saya membaca buku. ฉันอา่ นหนงั สอื

menulis แปลวา่ เขียน
adik menulis แปลว่า น้องเขียน
* คนฟงั ก็จะมีคำถามตอ่ ว่า เขยี นอะไร
ซึง่ คำกริยานตี้ อ้ งมีกรรมมารองรบั เพ่ือใหม้ ีความหมายที่
สมบูรณ์ เชน่ Adik menulis cerpen. นอ้ งเขียนเร่ืองสน้ั

4

menendang แปลวา่ เตะ
Abang menendang แปลวา่ พเ่ี ตะ
* คนฟังกจ็ ะมีคำถามตอ่ ว่า เตะอะไร
ซึ่งคำกรยิ านต้ี ้องมีกรรมมารองรับเพื่อใหม้ ีความหมายท่ี
สมบูรณ์ เช่น Abang menendang bola. พเ่ี ตะบอล

membuka แปลวา่ เปิด
Saya membuka แปลวา่ ฉันเปดิ
* คนฟังก็จะมีคำถามตอ่ วา่ เปดิ อะไร
ซ่งึ คำกริยานต้ี ้องมกี รรมมารองรับเพ่ือใหม้ ีความหมายที่
สมบูรณ์ เช่น Saya membuka pintu. ฉันเปิดประตู

5

โครงสรา้ งประโยค S = subjek (ประธาน)
KT = kata kerja transitif
(สกรรมกรยิ า)

O = objek (กรรม)

Hobinya membaca buku cerita.

S KT O

เขาอา่ นหนงั สอื เป็นงานอดเิ รก

Amani menulis surat.
S KT O

อามานเี ขยี นจดหมาย

Ibu membeli ikan.
S KT O
แมซ่ ้อื ปลาทตี่ ลาดเช้า

6

Murid-murid membersihkan tandas.
S KT O

นักเรยี นทง้ั หลายทำความสะอาดห้องนำ้

Adik makan ayam goreng.
S KT O
น้องกินไก่ทอด

Bapa membina rumah.
S KT O

พอ่ สร้างบา้ น

7

membaca, membersihkan, menulis, membeli,
makan และ membina ล้วนแล้วเป็น Kata Kerja Transitif
เพราะเปน็ คำกรยิ าทีต่ ้องมีกรรมมารองรบั ในประโยค เพ่ือให้
เป็นประโยคท่สี มบูรณ์

Kata Kerja Tak Transitif

(สกรรมกริยำ)

Kata kerja tak transitif ialah kata kerja yang tidak
memerlukan penyambut atau objek sesudahnya
(Nik Safiah Karim, 2015 : 88).

Kata kerja tak transitif (KTT) คือ อกรรมกริยา หรือ
คำกรยิ าทไี่ มต่ อ้ งการกรรมมารองรบั ในประโยคก็สือ่ ความหมาย
ไดส้ มบูรณ์ เขา้ ใจได้ เชน่ berjalan (เดิน) tidur (นอน) berlari
(วิ่ง) pergi (ไป) datang (มา) ketawa (หัวเราะ) menangis
(ร้องไห้) เปน็ ต้น เมื่อเอาคำชนิดน้มี าใชใ้ นประโยค

8

โดยไมม่ ีกรรมมารองรับ ก็ไม่ไดท้ ำใหป้ ระโยคน้นั เสยี ความหมาย
เดิมไป

ตวั อยา่ ง

Budak menangis.
S KTT

เดก็ ร้องไห้

Saya berjalan.
S KTT
ฉนั เดนิ เร็วมาก

S = subjek (ประธาน)
KTT = kata kerja tak transitif
(อกรรมกรยิ า)
UK = unsur keterangan
(สว่ นเตมิ เต็ม)

9

Adik tidur.
S KTT
นอ้ งนอน

Budak itu tersenyum.
S KTT
เดก็ คนนน้ั ยิม้

Adik Fatimah terwawa.
S KTT

นอ้ งของฟาตีมะห์หัวเราะ

Royali bangun dari tidur.
S KTT UK

รอยาลตี ืน่ จากทน่ี อน

10

Adik berdiri di depan kelas.
S KTT UK
น้องยืนอยู่หน้าห้อง

Royali duduk di atas meja.
S KTT UK
รอยาลีน่ังบนเกา้ อ้ี

Ali sedang tidur di atas katil.
S KTT UK

อาลกี ำลังนอนบนเตยี ง

Kami mandi di sungai.
S KTT UK

พวกเราอาบนำ้ ในแม่นำ้

11

Rumahnya roboh.
S KTT
บา้ นของเขาพงั

berjalan, tidur, tertawa, bangun, berdiri, duduk
และ menangis เป็นคำกริยาที่ไม่ตอ้ งมีกรรมมารองรับใน
ประโยค เพราะเป็นประโยคที่สมบูรณ์แล้ว บางประโยค
จะมีส่วนเติมเต็ม (unsur keterangan) เพื่อขยายความ
คำกริยานน้ั ๆ ใหม้ คี วามหมายท่ชี ัดเจนมากข้ึน เชน่ dari tidur,
di depan kelas, di atas katil, di atas meja และ di sungai

จากตัวอย่างโประโยคดังกล่าวสามารถสังเกตได้ว่า
หลังจากคำกรยิ าจะไม่มีกรรมมารองรบั ในประโยคเพราะเป็น
ประโยคท่ีมีความหมายสมบรู ณอ์ ยู่แลว้ บางประโยคสามารถ
เตมิ unsur keterangan ท่ีเป็นสว่ นเติมเตม็ ได้

12

ความร้เู พิ่มเตมิ

Unsur keterangan คือ ส่วนเติมเตม็ ท่ีอธิบายเพิ่มเติมในการ
ขยายความเก่ียวกับคำกรยิ าให้มีความหมายที่ชัดเจนมากขึ้น โดยทัว่ ไป
สว่ นเติมเตมิ ในประโยคทเี่ ปน็ คำกริยา transitif จะอยหู่ ลงั objek (กรรม)
และในประโยคทเี่ ป็นคำกริยา tak transitif จะอยู่หลงั คำกรยิ า ชนิดของ
Unsur keterangan ประกอบดว้ ย

Keterangan waktu เป็นส่วนเติมเต็มบ่งบอกเวลา เช่น di (ที่),
pada (เม่ือ) ke (ไปยงั ) และ dari (จาก) เปน็ ตน้
Keterangan tempat เปน็ ส่วนเตมิ เตม็ บ่งบอกสถานที่ เชน่ pada
(เม่ือ), dalam (ใน) sejak (ต้ังแต่) และ hingga (จนถงึ ) เป็นตน้
Keterangan cara เป็นส่วนเตมิ เต็มบ่งบอกถึงวธิ ี เช่น dengan
(ดว้ ยวิธิ)
Keterangan tujuanเป็นส่วนเติมเต็มบ่งบอกถึงวัตถุประสงค์
เช่น untuk (เพอื่ ), และ demi (เพ่อื ) เปน็ ต้น
Keterangan hal เป็นส่วนเติมเต็มบ่งบอกถึงบางอย ่ า ง
เช่น tentang (เกีย่ วกับ) และ mengenai (เกีย่ วกับ) เป็นต้น
Keterangan bagai เป็นส่วนเติมเต็มบ่งบอกถึงเปรียบเสมือน
เช่น seperti (เชน่ /เหมือน) และ sebagai (เช่น) เปน็ ต้น

13

คำกรยิ าภาษามลายถู ้าวเิ คราะห์จากโครงสรา้ งประโยค
แล้วสามารถแบง่ ออกเป็น 2 ชนดิ ดว้ ยกนั คือ Kata Kerja Aktif
และ Kata Kerja Pasif

Kata Kerja Aktif

Kata Kerja Aktif (KA) คือคำกริยาที่สามารถสร้าง
ประโยค aktif หมายถึง ประโยคท่เี น้นประธานเปน็ ผูก้ ระทำ มี
โครงสร้างประโยค Subjek+ Kata kerja + Objek โดยปกติ
แล้วประโยค aktif จะเปน็ คำกริยาท่เี ติม meN-

โครงสร้างประโยค
S + K (meN-) + O

14

ตวั อยา่ งคำกรยิ าทเ่ี ติม meN-
membaca แปลว่า อา่ น
menulis แปลว่า เขยี น
menjadikan แปลว่า ทำให้

memasak แปลวา่ ทำอาหาร
menjual แปลวา่ ขาย
memukul แปลว่า ตี
menjahit แปลว่า เย็บผ้า

15

membeli แปลว่า ซื้อ

memikul แปลว่า แบก

ตัวอย่างประโยค

Murid membaca buku.
S KA (meN-) O
นกั เรียนอ่านหนังสอื

Emak memasak gulai daging.
S KA (meN-) O
แมก่ ำลังทำแกงเนื้อ

16

Ahmad menjual buah-buahan.
S KA (meN-) O
อะห์หมดั ขายผลไม้

Ibu memukul anaknya.
S KA (meN-) O

แมต่ ีลูกของเขา

Ibu mejahit baju.
S KA (meN-) O

แมเ่ ยบ็ เสอ้ื

Guru menulis cerpen.
S KA (meN-) O
ครูเขียนเรือ่ งสัน้

17

Kata kerja aktif จะแบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ Kata
kerja aktif transitif และ Kata kerja aktif tak transitif

Kata kerja aktif transitif

Kata kerja aktif transitif (KAT) คือคำกริยาทมี่ นี ามวลี
เปน็ กรรมในประโยคเพอื่ ให้ความหมายสมบรู ณ์

ตัวอย่างประโยค

Ali sedang membersihkankawasan sekolah.
S KAT O (FN)

อาลีกำลงั ทำความสะอาดบรเิ วณโรงเรียน

18

Saya telah menjawab surat itu.

Subjek KAT O (FN)

ฉนั ตอบจดหมายน้ันแลว้

Pengawai itu tidak menjalankan tugasnya.
S KAT O (FN)

พนกั งานคนนน้ั ไมไ่ ดป้ ฏบิ ตั ิงานของตัวเอง

Kami membaiki kereta kesayangan ayah.
S KAT O (FN)

เราซ่อมรถยนตค์ นั โปรดของพอ่

S= ประธาน
KAT = คำกรยิ าที่ตอ้ งมีกรรม
O (FN) = กรรมนามวลี

19

Kata kerja aktif tak transitif

Kata kerja aktif tak transitif (KATT) เปน็ คำกริยาท่ี
ไม่จำเป็นตอ้ งมีกรรมมารองรับ กริยาชนิดนี้แบง่ ออกเป็น 2
ชน ิดด้ว ย กัน คือ kata kerja aktif tak transitif tanpa
pelangkap แ ล ะ kata kerja aktif tak transitif
berpelangkap

➢ Kata kerja aktif tak transitif tanpa pelangkap
Kata kerja aktif tak transitif tanpa pelangkap
(KATT) เป็นคำกริยาที่ไม่จำเป็นต้องมีกรรมมารองรับใน
ประโยค เพราะคำกริยาน้ันจะมีความหมายสมบรู ณอ์ ยแู่ ล้ว

20

ตวั อย่าง

Semua orang pulang.
S KATT

ทกุ คนกลบั บ้าน

Adik saya masih tidur.
S KATT
นอ้ งของฉันยงั นอนอยู่

Orang tua itu tersenyum.
S KATT
คนแก่คนนัน้ ยม้ิ

21

จากตัวอย่างขา้ งต้นจะประกอบดว้ ยประธาน (Subjek)
และกริยาท่ีไม่จำเป็นตอ้ งมีกรรม (KATT) ก็มีความหมายท่ี
สมบรู ณ์อยู่แลว้ โดยไมจ่ ำเปน็ มสี ว่ นประกอบอ่ืน ๆ มาเติมเต็ม
คำกริย าน้ี ย ังมีอีกหลายคำ เ ช่น menangis (ร้องไห้)
menyanyi (ร้องเ พลง ) pergi (ไ ป) duduk (น ั่ง ) kembali
(กลับมา) berdoa (อธิษฐาน) bangun (ตื่น) pulang (กลับ)
berjalan (เดิน) และ berdiri (ยืน) เปน็ ตน้

คำกริยาชนิดนี้ ก็ยังสามารถเติม unsur keterangan
(ส่วนเติมเต็ม) ทที่ ำหน้าทเี่ ปน็ สว่ นประกอบเพ่อื ใหค้ วามหมาย
หรือขยายความเพิ่มเติม เช่น unsur keterangan waktu
(ส่ว น เ ติมเต็มบ่งบอกเวลา) unsur keterangantempat
(ส่ว น เ ติมเต็มบ่งบอกสถ าน ท่ี) แ ละ unsur keterangan
musabab (ส่วนเตมิ เต็มบ่งบอกเหตุผล) เปน็ ตน้

22

ตัวอยา่ ง

Semua orang pulang pada waktu malam.
S KATT UK

ทุกคนกลบั บา้ นตอนกลางคืน

Adik saya tidur di atas katil.
S KATT UK

ทุกคนกลับบา้ นตอนกลางคนื

Orang tua itu tersenyum seorang diri.

S KATT UK

คนแกค่ นน้ันยมิ้ คนเดยี ว

23

➢ Kata kerja aktif tak transitif berpelangkap
Kata kerja aktif tak transitif berpelangkap
(KATTp) เป็นคำกริยาไม่ตอ้ งการกรรมท่ีตอ้ งมีส่วนเตมิ เตม็ เพอ่ื
ข ย าย ความให้ประโยคนั้นสมบูรณ์ ถ้าในประโยคไม่มี
pelengkap ท่มี าเติมเต็ม จะทำใหป้ ระโยคนัน้ ไมส่ มบรู ณ์

ตวั อย่าง S= ประธาน
KATTp = คำกรยิ า
P = สว่ นขยาย

Mereka tidak berbuat jahat.
S KATTp P

พวกเขาไม่ไดท้ ำอะไรไมด่ ี

Keadaan bapanya beransur baik.
S KATTp P

อาการพอ่ ของเขาดขี ึ้น

24

Mereka tinggal di kampung Saiburi.
S KATTp P

พวกเขาอาศัยอยู่ทหี่ มบู่ า้ นสายบุรี

จากตัวอย่างโประโยคดังกล่าวสามารถสังเกตได้วา่
หลังจากคำกรยิ าจะมี jahat, baik, และ di kampung Saiburi
เปน็ pelengkap (P) ท่มี าเติมเต็มในประโยคเพ่อื ใหป้ ระโยคนน้ั
มีความหมายสมบูรณ์

ความร้เู พิม่ เติม

Pelengkap เปน็ ส่วนขยายมาเติมเตม็ ในประโยคทมี่ ี kata kerja aktif
tak transitif berpelangkap ประกอบด้วยหลากหลายชนดิ คอื kata
adjektif (คำคุณศัพท์) frasa sendi nama (บุพบทวลี) และ kata
nama (คำนาม)

คำคณุ ศัพทท์ ่ีเปน็ ส่วนเตมิ เต็ม เชน่ baik, lemah, miskin, และ
kukuh เปน็ ตน้

25

บุพบทว ลีที่เ ป็น ส่ว น เ ติมเ ต็ม เช่น dari Yala,
di Patani, ke depan, ke kanan, และ ke kiri เปน็ ตน้
คำนามทเ่ี ป็นสว่ นเตมิ เต็มดว้ ยคำกริยา menjadi, ada
และคำกรยิ าท่เี ตมิ beR-kan

Kata Kerja Pasif
Kata kerja pasif เป็นคำกริยาที่มีการเติม di- หน้า

คำกรยิ า แปลวา่ ถูกกระทำ มโี ครงสรา้ งประโยค ดังนี้
O + di(K) + oleh + S

26

ตวั อยา่ งคำกรยิ าทเี่ ตมิ di-
dimakan แปลวา่ ถกู กิน

dibersih แปลวา่ ถกู ทำความสะอาด
dibeli แปลว่า ถูกซือ้
dijual แปลว่า ถูกขาย
disewa แปลว่า ถกู เชา่
ditulis แปลวา่ ถูกเขยี น

27

dijawab แปลว่า ถกู ตอบ

dipijak แปลว่า ถกู เหยียบ

ตัวอยา่ งประโยค

Kawasan sekolah sedang dibersihkan oleh Ali.
O + di(K) + oleh + S
บรเิ วณโรงเรียนถกู ทำความสะอาดโดยอาลี

Surat itu telah dijawab oleh kawan saya.
O + di(K)+ oleh + S

จดหมายฉบับนั้นฉนั ถกู ตอบโดยเพื่อนของฉัน

28

Tugasnya tidak dibaikan oleh pegawai itu.
O + di(K)+ oleh + S

งานของเขาไม่ไดถ้ กู แกไ้ ขโดยพนกั งานคนนนั้

Rumah dua tingkat itu disewa oleh mahasiswa.
O + di(K) + oleh + S
บ้านสองชนั้ นั้นถกู เชา่ โดยนกั ศึกษา

Kata kerja pasif นอกจากเติม di- แล้ว ยังสามารถ
เตมิ ter- และ kena ทมี่ ีความหมาย ถูกกระทำ เชน่ terkarang,
termaktub, terbina, kena makan, kena kejar เป็นตน้ และ
ยังสามารถใช้กับคำสรรพนามบุรุษที่ 1 (KGND1) และ 2
(KGND2)

29

การเตมิ หนว่ ยคำเตมิ ter- จะเขียนตดิ กนั กบั คำกริยา
เหมอื นกบั การเติม di- โดยมีโครงสร้างประโยค ดงั น้ี

O + ter(K) + oleh + S

ตัวอย่างประโยค

Buku itu terkarang oleh Ali.
O + ter(K) + oleh +S
หนังสอื น้ันถกู เขยี นโดยอาลี

Perkara itu sudah termaktub dalam perlembagaan.
O + ter(K) + S

มาตรานัน้ ได้ถกู บัญญตั ใิ นรัฐธรรมนญู แลว้

30

การเตมิ คำวา่ kena จะเขียนหา่ งกนั กบั คำกริยา โดยมี
โครงสรา้ งประโยค ดังนี้

O + kena (K) + oleh + S

ตัวอย่างประโยค

Kucing itu kena kejar oleh Ali.
O + kena (K) + oleh + S

แมวตัวนั้นถูกไลโ่ ดยอาลี

Ikan itu kena makan oleh kucing.
O + kena (K) + oleh + S

ปลาตวั นัน้ ถกู กนิ โดยแมว

31

การใช้กับคำสรรพนามบุรุษที่ 1 (KGND1) และ 2
(KGND2) โดยมโี ครงสรา้ งประโยค ดงั น้ี

O + KGND1/ KGND2 + K

ตัวอยา่ งประโยค KGND1= สรรพนามบุรษุ ที่ 1
KGND2 = สรรพนามบุรุษที่ 2
K= คำนาม
O = กรรม

Kayu itu kamu potong.
O + KGND2 + K
ไมท้ ่อนน้ันถกู คุณตัด

Nasi goreng itu saya makan.
O + KGND1 + K
ขา้ วผดั จานน้นั ถกู ฉนั กิน

32

แบบทดสอบชนดิ คำกริยา

33

บรรณานุกรม

Abdul Chaer. (2008). Morfologi Bahasa Indonesia
(Pendekatan proses).Jakarta: Rineka Cipta.

Abdullah Hassan. (2005). Linguistik Am: Siri
Pengajaran dan Pembelajaran Bahasa
Melayu. Selangor: PST Professional Publishing
SDN. BHD.

Abdullah Hassan. (2007). Morfologi. Kuala Lumpur:
PST Professional Publishing SDN. BHD.

Asmah Haji Omar. (2015). Nahu Melayu Mutakhir.
Selangor: Q My Print Sdn. Bhd.

34

Nik Safiah Karim, Farid M. ONN, Hashim H. Musa dan
Ab.Hamid Mahmood. (2015). Tatabahasa
Dewan (Edisi Pertama). Dewan bahasadan
pustaka: Kuala Lumpur.

Ismail Dahaman. (2017). Canggihnya Bahasa Melayu:
Sistem pembentukan kata. Dewan
bahasadan pustaka: Kuala Lumpur.