หลักสูตรมุสลิมกับการเรียนรู้เท่าทันสื่อ สู่การใช้สื่ออย่างสร้างสรรค์ จำนวน 6 ชม.

๑

หลกั สตู รการศกึ ษาตอ่ เนอ่ื งรปู แบบการฝกึ อบรมประชาชน
ประจาปงี บประมาณ ๒๕๖๕

กจิ กรรมการศกึ ษาเพอ่ื พฒั นาทกั ษะชวี ติ
หลกั สตู ร โครงการมสุ ลมิ กบั การเรยี นรเู้ ทา่ ทนั สอื่ สกู่ ารใชอ้ ยา่ งสรา้ งสรรค์

จานวน ๖ ชวั่ โมง

ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอาเภอเมอื งปตั ตานี
สานักงานสง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยจงั หวดั ปตั ตานี

สานักงานปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

๒

คำนำ

สำนักงำนส่งเสริมกำรศึกษำนอกระบบและกำรศึกษำตำมอัธยำศัยจังหวัดปัตตำนีเป็นหน่วยงำน
กำรศึกษำท่ีมีภำรกิจจัดกำรศึกษำนอกระบบและกำรศึกษำตำมอัธยำศัย โดยให้ควำมสำคัญกับกำรพัฒนำคน
ตลอดช่วงชีวิต มุ่งมั่นขับเคลื่อนภำรกิจหลักตำมแผนพัฒนำประเทศ นโยบำยและจุดเน้นของ
กระทรวงศึกษำธิกำร นโยบำยและจุดเนน้ ของสำนักงำน กศน. ภำยใต้กำรบรหิ ำรแบบมสี ว่ นร่วม หลกั ธรรมำภิ
บำล และหลักกำร “ กศน.เพ่ือประชำชน : ก้ำวใหม่ ก้ำวแห่งคุณภำพ ” โดยปรำกฏผลกำรดำเนินงำนที่มี
คุณภำพและเกิดประโยชน์กับผูเ้ รียน/ผู้รบั บรกิ ำรมำอย่ำงต่อเนื่อง

ศูนย์กำรศึกษำนอกระบบและกำรศึกษำตำมอัธยำศัยอำเภอเมืองปัตตำนี ให้ควำมสำคัญกับกำร
ปรับปรุงหลักสูตรทุกระดับทุกประเภทเพ่ือสอดรับกับกำรพัฒนำคน ทิศทำงกำรพัฒนำประเทศและสอดคล้อง
กับบริบทที่เปล่ียนแปลงไปอย่ำงรวดเร็ว โดยเฉพำะอย่ำงยิ่งหลักสูตรกำรศึกษำต่อเนื่องซ่ึงมีควำมหลำกหลำย
ของกิจกรรม อำทิ เช่น กำรศึกษำเพื่อพัฒนำทักษะชีวิต กำรศึกษำเพ่ือพัฒนำสังคมและชุมชน กำรเรียนรู้ตำม
หลักปรัชญำเศรษฐกิจพอเพียง กิจกรรมเศรษฐกิจดิจิชุมชน ( OOCC ) กิจกรรมส่งเสริมทักษะภำษำเพ่ือกำร
สือ่ สำรในจงั หวัดชำยแดนใต้ โดยมเี ป้ำหมำยเดยี วกนั คอื “สง่ เสรมิ ควำมรู้ สรำ้ งอำชีพ เพิ่มรำยได้ และมีคุณภำพ
ชีวิตท่ีดี ” ให้กับประชำชน

หวังเป็นอย่ำงย่ิงว่ำเอกสำรเล่มน้ีจะช่วยให้ผู้บริหำรสถำนศึกษำ ครู กศน. ที่รับผิดชอบในพื้นท่ี รวมถึง
ผู้สนใจได้ใช้ประโยชน์จำกกำรศึกษำเรียนรู้และนำสู่กำรปฏิบัติได้อย่ำงเหมำะสมสอดคล้องกับนโยบำยและ
จดุ เนน้ ของสำนกั งำน กศน. และเป้ำหมำยของเรียนรูต้ อ่ ไป

กศน.อำเภอเมืองปัตตำนี
มกรำคม 2565

สำรบญั ๓

คำนำ 4
สำรบัญ 4
หลกั สตู ร 4
4
ช่ือหลกั สตู ร 5
ระยะเวลำเรยี น 6
เหตผุ ลควำมจำเป็นของหลกั สูตร ๖
วัตถุประสงค์
เนือ้ หำสำระกำรเรียนรู้
วสั ดอุ ุปกรณท์ ี่ใช้ในกำรจดั กิจกรรม
เกณฑ์กำรประเมิน

๔

หลักสตู รมุสลมิ กบั กำรเรียนรเู้ ทำ่ ทันส่อื สู่กำรใช้สื่ออย่ำงสร้ำงสรรค์
จำนวน ๖ ชัว่ โมง

1.ชือ่ หลักสูตร มสุ ลมิ กบั กำรเรียนรู้เทำ่ ทันสื่อ ส่กู ำรใช้สอื่ อย่ำงสร้ำงสรรค์

2. ระยะเวลำเรียน จำนวน ๖ ชวั่ โมง
2.1 ภำคทฤษฎี จำนวน ๕ ชั่วโมง
2.2 ภำคปฏบิ ตั ิ จำนวน ๑ ชั่วโมง

3. เหตผุ ลควำมจำเป็นของหลกั สตู ร
อนิ เตอร์เนต็ เป็นทแ่ี พรห่ ลำยไปทัว่ ทกุ มมุ โลก มนษุ ย์นบั ลำ้ นสำมำรถรบั รูข้ ำ่ วสำรและเร่ืองรำวต่ำงๆโดย

มิได้จำกัดชนช้ันหรือศำสนำ กำรใช้อินเตอร์เน็ตถือเป็นเร่ืองสำคัญเปรียบเหมือนงำนหนึ่งของช่องอวกำศที่ไร้
พรมแดน ไม่มีท่ีส้ินสุดตรำบใดท่ียังมีคอมพิวเตอร์และโมเด็ม ฉะนั้นแล้วมุสลิมไทยอยู่อย่ำงไรในยุคสมัยแห่ง
โซเชียลเน็ตเวิร์ค เรำปฏิเสธไม่ได้เลยว่ำยุคน้ีคือยุคแห่งโซเชียลเน็ตเวิร์คหรือยุคของกำรติดต่อส่ือสำรแบบไร้
พรมแดน ซ่ึงอิทธิพลของสื่อเหล่ำน้ีได้เข้ำมำมีบทบำทสำคัญต่อชีวิตประจำวันของทุกคน จนแทบจะกลำยเป็น
ส่วนหน่ึงของชีวิตไปเลยทีเดียว และหลำยคนก็เลือกเสพส่ือด้วยวิธีกำรท่ีแตกต่ำงกันออกไป ตำมแต่สถำนภำพ
ของแตล่ ะคน ซง่ึ มุสลิมเองก็ได้รบั อิทธิพลของส่ือเหล่ำนี้มำดว้ ยไม่น้อยเช่นกัน ซ่ึงในควำมเป็นจริงสื่อประเภทน้ี
ก็มีท้ังข้อดีและข้อเสีย อยู่ที่กำรเลือกใช้มำกกว่ำถ้ำเลือกใช้แบบถูกต้องเหมำะสมก็จะสำมำรถหำประโยชน์จำก
สอ่ื นี้ได้ แตถ่ ้ำเลือกใชแ้ บบผิดๆ ก็มีแตโ่ ทษกบั โทษ

หำกพูดถึงมุสลิม กำรนำส่ือออนไลน์มำใชน้ ั้นต้องตง้ั อยู่บนหลกั กำรพ้ืนฐำนของศำสนำอิสลำมในกรอบ
ที่ศำสนำได้วำงเอำไว้และจะต้องเป็นสิ่งที่เกิดประโยชน์ด้วย เช่น กำรเชิญชวนสู่ควำมดีและห้ำมปรำมควำมชั่ว
ถึงอยำ่ งไรกต็ ำม ส่อื ออนไลนก์ ็ยังคงเปน็ สอื่ สำธำรณะ ทไ่ี ม่วำ่ ใครก็สำมำรถเลือกใช้ได้ตำมควำมต้องกำร อิสลำม
เองก็ไม่ได้มีกำรห้ำมในกำรใช้สื่อดังกล่ำว เว้นเสียแต่ว่ำกำรใช้นั้นจะนำไปสู่หนทำงของกำรขัดต่อหลักกำรของ
ศำสนำหรือไม่

กำรเรียนรู้เท่ำทันสื่อออนไลน์ในรูปแบบต่ำงๆ ของกลุ่มเป้ำหมำยในพ้ืนท่ีอำเภอเมืองปัตตำนีจึงมี
ควำมสำคัญ โดยเฉพำะมุสลิมจะมีข้อจำกัดในกำรใช้สื่อ เช่น กำรโพสต์หรือกำรแพร่ข้อมูลข่ำวสำร กำรแสดง
ควำมคิดเห็น กำรติดตอ่ สื่อสำรท่มี ีข้อจำกัด ซงึ่ ยังมกี ลุ่มเป้ำหมำยท่มี ีควำมเขำ้ ใจท่ีผิดเพยี้ น ขำดควำมตระหนัก
หรืออำจละเลยในกำรใช้ส่ือในทำงท่ีถูกต้องตำมหลักศำสนำ นำมำซึ่งกำรใช้ส่ือในทำงที่ผิดๆ ท้ังท่ีมีข้อจำกัด
ทั้งน้ีเพื่อกำรใช้ส่ือในทำงท่ีสร้ำงสรรค์ภำยใต้สังคมพหุวัฒนธรรมท่ีมีควำมหลำกหลำยของศำสนำหรือตำมหลัก
ศำสนำและตำมพระรำชบัญญัติว่ำด้วยกำรกระทำควำมผิดเกย่ี วกับคอมพวิ เตอรใ์ นกำรใชช้ วี ติ ประจำวนั ในสังคม
ท่มี ีควำมเปลี่ยนแปลงโดยเฉพำะในสงั คมแบบ New normal ในปัจจบุ ันน้ีจึงมคี วำมสำคญั ยิ่ง

4. วัตถปุ ระสงค์
4.1. เพ่ือให้ผู้เรียนมีควำมรู้ควำมเข้ำใจเกี่ยวกับส่ือออนไลน์ประเภทต่ำงๆและกำรเรียนร้เู ท่ำทันสือ่ สังคม

ออนไลนใ์ นวถิ ีมุสลมิ
4.2. เพ่ือให้ผู้เรียนมีควำมรู้ควำมเข้ำใจเก่ียวกับพระรำชบัญญัติว่ำด้วยกำรกระทำควำมผิดเก่ียวกับ

คอมพวิ เตอร์
4.3. เพ่ือให้ผู้เรียนได้นำควำมรู้ควำมเข้ำใจสื่อสังคมออนไลน์ไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันสู่กำรใช้ส่ืออย่ำง

สรำ้ งสรรค์

๕

5. เนอ้ื หำสำระกำรเรยี นรู้

จุดประสงค์ เนอื้ หำ ระยะเวลำ กิจกรรม ส่อื /อุปกรณ/์ ประเมินผล
(ชม.) กำรเรียนรู้ แหล่งเรยี นรู้
1. เพื่อใหผ้ ูเ้ รียนมี ๑. ส่ือออนไลน์ประเภท - กำรซักถำม
ควำมรู้ควำม ตำ่ งๆ และกำรเรยี นรเู้ ทำ่ ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ 1.วิทยำกรทักทำย 1.คมู่ ือกำรจัด - กำรสงั เกต
เขำ้ ใจเกย่ี วกับสอ่ื ทันสื่อ แนะนำตนเอง พร้อม กิจกรรม พฤติกรรมกำร
ออนไลนป์ ระเภท ๒.มุสลิมไทยอยู่อย่ำงไร 3 1.- พบปะพูดคุยกบั ผ้เู รียน ๒. วดิ ีทัศน/์ มสี ว่ นร่วม
ตำ่ งๆและกำร ในยุคสมยั แห่งโซเชียล 2.วิทยำกรบรรยำยให้ ส่ือกำรเรียนรู้
เรียนรู้เทำ่ ทนั ส่อื เนต็ เวิร์ค 2. ควำมรเู้ กี่ยวกับส่ือ อน่ื ๆตำม
สังคมออนไลน์ใน ออนไลนป์ ระเภทต่ำงๆ ควำม
วถิ มี สุ ลิม และกำรเรยี นรเู้ ทำ่ ทันสื่อ เหมำะสม
3.วทิ ยำกรบรรยำยให้
ควำมรเู้ กย่ี วกับมสุ ลมิ
ไทยอยู่อย่ำงไรในยุคสมัย
แหง่ โซเชียลเนต็ เวริ ค์

๒. เพ่ือใหผ้ เู้ รียนมี ๑. พระรำชบญั ญัติวำ่ ๑ ชม. 6.- 1.วิทยำกรบรรยำยให้ 1.คมู่ ือกำรจัด - กำรซักถำม
ค ว ำ ม รู้ ค ว ำ ม ด้วยกำรกระทำควำมผดิ ๓๐ ควำมรเู้ กย่ี วกำร กจิ กรรม - กำรสังเกต
เ ข้ ำ ใ จ เ ก่ี ย ว กับ เก่ยี วกบั คอมพิวเตอร์ นำที พระรำชบญั ญัตวิ ่ำด้วย ๒. วดี ที ศั น์/ พฤติกรรมกำร
พระรำชบัญญัติ พ.ศ.๒๕๖๐ กำรกระทำควำมผดิ สือ่ กำรเรียนรู้ มสี ่วนรว่ ม
ว่ำด้วยกำรก3ระ. ทำ – ขอ้ ควรร้เู ก่ียวกับ เกยี่ วกับคอมพวิ เตอร์ อ่ืนๆตำม
ควำมผิดเก่ียวกับ พระรำชบญั ญตั วิ ำ่ ด้วย พ.ศ. ๒๕๖๐ ควำม
คอมพิวเตอร์ กำรกระทำควำมผิด เหมำะสม

เกยี่ วกบั คอมพิวเตอร์
พ.ศ. 2560
4. - ชมวดี ีทศั นเ์ รื่องควรรู้
พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์
2560
5. – สรปุ 13 ขอ้
สำระสำคญั พ.ร.บ.
คอมพวิ เตอร์

3.เพ่อื ใหผ้ เู้ รียน ๑. สรุปองค์ควำมรแู้ ละ ๓๐ ๑ ชม. 1. วิทยำกรกระบวน 1.กระ - แบบ
ได้นำควำมรู้ควำม กำรถอดบทเรยี น
เขำ้ ใจส่ือสงั คม นำที กำร/ครู กศน. สรปุ องค์ ดำษบร๊ฟุ ประเมนิ ผล
ออนไลน์ไปปรับ ควำมรูแ้ ละบรรยำยให้ ๒.ปำกกำเคมี การจัด
ใชใ้ นชีวติ ควำมรู้เก่ยี วกบั กำรถอด ๓.วดี ที ศั น์/ส่ือ
ประจำวนั สู่กำรใช้ บทเรียน พร้อมท้งั กำรเรียนรู้ การศกึ ษา
แบ่งกลมุ่ ผูเ้ รียน เพ่ือ อน่ื ๆตำม ตอ่ เนือ่ ง

มอบหมำย ควำม - แบบรายงาน

๖

จดุ ประสงค์ เนอ้ื หำ ระยะเวลำ กิจกรรม สอ่ื /อุปกรณ์/

(ชม.) กำรเรียนรู้ แหล่งเรียนรู้ ประเมินผล

ทฤษฎี ปฏิบัติ

สอ่ื อย่ำงสรำ้ งสรรค์ ให้ผู้เรียนรว่ มกันถอด เหมำะสม ผลการจดั

บทเรยี นพร้อมนำเสนอ การศึกษา

ช้ินงำน ตอ่ เนื่องรูปแบบ
๒.วิทยำกรกระบวนกำร/ การฝกึ อบรม
ครู กศน.มอบหมำยให้ - แบบประเมนิ
ผู้เขำ้ รว่ มโครงกำรทำ ความพึงพอใจ
แบบประเมินควำมพึง

พอใจ

6. วสั ดุอปุ กรณ์ท่ใี ช้ในกำรจัดกิจกรรม
6.1 ค่มู ือกำรจัดกิจกรรมสำหรับวทิ ยำกร
6.๒ ค่มู ือกำรจัดกจิ กรรมสำหรับผเู้ รยี น
6.๓ อุปกรณ์เครอ่ื งเขยี น

7. เกณฑก์ ำรประเมิน
7.1 แบบประเมินผลกำรจดั กำรศกึ ษำตอ่ เนื่อง
7.2 แบบรำยงำนผลกำรจดั กำรศึกษำตอ่ เน่ืองรูปแบบกำรฝึกอบรม
๗.๓ แบบประเมนิ ควำมพงึ พอใจ

๗