ÊÃÒ §ÊÃäª Ø´¹Ò§âÁÃÒªÁâ©Á
1.ท่มี าและความสําคัญ
เรื่องจันทโครพ เปนนทิ านพ้ืนบา นของไทย เนื้อเรือ่ งกลาวถงึ การผจญภยั ของเจา ชายจนั ทโครพทีเ่ ดินทางไป ศกึ ษา
วชิ าเพื่อเตรียมพระองคข นึ้ เปนกษตั รยิ ป กครองเมอื ง ในการเดนิ ทางไปศึกษาวิชาพระองคไ ดผ จญภัยตาง ๆ นานา ซ่ึงทาํ ใหการ
ดําเนินเร่ืองตน่ื เตนสนุกสนานสาระของเรอ่ื งมีทั้งความรักของหญิงชายท่มี าทง้ั ความเห็นแกต ัว ความม่นั คงตอความรัก ตลอดจน
ความรกั บิดามารดาทม่ี ีตอบุตร ท้ังสะทอนใหเ หน็ ถึงวิธีการแสวงหาความรู การศกึ ษาเลา เรียนในสมัยโบราณท่ศี ิษยมคี วามวริ ยิ ะ
อตุ สาหะเปนอนั มาก ตัวละคร คอื จนั ทโครพ ไดแ สดงใหเ หน็ ถงึ คุณสมบัตขิ อนี้ไดอ ยา งเดน ชัด อีกทั้งผูอา นรนุ หลังไดท ราบทม่ี า
ของสํานวนไทยทว่ี า "ไมม สี ัจจะในหมโู จร" จากวรรณกรรมเร่ืองน้ี
เร่ืองจันทโครพนี้ บางครัง้ ก็เรียกวา “เร่ืองโมรา” เพราะวาโมรามักจะถกู มองวา เปน หญิงชวั่ รา ยทฆี่ า ไดแม กระท่ัง
สามตี นเอง โดยสงพระขรรคใหโจรปาฆา สามตี นเอง
นอกจากจะมเี นอื้ เรอื่ งทีส่ นกุ สนานผจญภยั เเละตืน่ เตนนา ติดตามเเลวยังเเฝงไปดวยคติชวี ติ ท่มี ีคุณคา อยาง มากมาย
ทง้ั ในเรือ่ งของความรัก เเละความโลภ ความโกรธ ความหลงความมวั เมา เปนตน
2. ปะวตั ผิ แู ตง จากการศึกษาหาขอ มูลวรรณกรรมเรือ่ งจันทโครพ ซึ่งประวตั ผิ แู ตงไมป รากฏแนช ดั
สรุป จนั ทโคพเปนนทิ านพ้นื บา น ซ่ึงเรอื่ งจันทโครพเปน เรอื่ งทล่ี เิ กนยิ มเลน การดําเนนิ เร่อื งท่ีตนื่ เตน สนกุ สนานสาระของเร่ืองมี
ท้ังความรักของหญงิ ชายทมี่ ที ง้ั ความเห็นแกต ัว ความมน่ั คงตอ ความรกั ความโลภ ความโกรธ ความหลง ซึ่งทาํ ใหเรอื่ งจนั ทโครพ
เปน นทิ านสอนใจได
3. วตั ถุประสงค
เพ่อื ศกึ ษาบทบาทตวั ละครนางโมราจากวรรณคดีเรอื่ ง จนั ทโครพ
4. ขน้ั ตอนการสรา งสรรคผลงาน
3.1 กระบวนการวิเคราะหบทบาท
3.2 กระบวนการสรา งสรรคผ ลงานและองคป ระกอบ
5.กระบวนการวเิ คราะห บทบาท
นางโมราเปนตัวละครเอกทส่ี าํ คญั และเปน ตัวละครที่โดดเดนใน
การดาํ เนนิ เรือ่ งใหมจี ุดวิกฤตทาํ ใหเน้อื เรื่องจันทโครพมีความสนกุ สนาน
และใหแงค ดิ กบั ใครที่ไดศกึ ษาหรือชมการแสดงในรูปแบบตา งๆ ของเร่อื ง
จนั ทโครพ
6. กระบวนการสรา งสรรคผลงานและองคประกอบ
เมื่อผานกระบวนการในการวเิ คราะหบ ทบาทแนวคดิ และ
จนิ ตนาการของผลงานในระดับทีม่ ีความเปนไปไดแ ลว จงึ เขา สูกระบวนการ
สรางสรรคผลงานดว ยวธิ ีการประมวลขอมูลท่ีไดแ ละ
กาํ หนดรูปแบบ กาํ หนดขอบเขต กาํ หนดองคป ระกอบของการแสดงจากน้นั
จึงออกแบบทา ทางและการเคล่อื นไหวทางดานนาฏยศิลป ในรปู แบบของ
ลิเก ดงั นี้
7. ศึกษาขอ มูล
การศกึ ษาประมวลขอมูลนผ้ี สู รางสรรคผ ลงานไดเลอื กใชว ิธีการอา นวรรณคดไี ทยเร่อื งจันทโครพ การสังเกต การศกึ ษาคน ควา มาประมวลเขา ดวยกัน จาก
นั้นจึงทําการตรวจสอบความเพียงพอและความถกู ตองของขอมลู ท้ังหมดและตอ งมคี วามสอดคลอ งกับแนวคิดของผลงานทต่ี อ งการสรางสรรค โดยขอมูลดังกลาว
สามารถสรปุ ไดดังน้ี
7.1 ขอบเขตเนอื้ หา
ศึกษาบทบาทตวั ละครนางโมรา
7.2 ขอบเขตการแสดง
ผสู รางสรรคต องการนาํ เสนอผลงานการแสดงในรูปแบบของนาฏศลิ ปไทยกับลิเก โดยใชผ แู สดง
จาํ นวน 1คน ผูหญิง 1 คน ใชระยะเวลาในการแสดงประมาณ 6 นาที
8. รูปแบบการแสดง
ผสู รางสรรคผลงานไดกําหนดรปู แบบของการแสดงชุด “นางโมราชมโฉม” โดยกาํ หนดใหอ ยูใหอยใู นรูปแบบ นาฏศลิ ปไ ทย ใชก ระบวนทาร าทผ่ี สมผสาน
กับลเิ ก โดยใชนักแสดงนักแสดงจาํ นวน 1 คน ผหู ญงิ 1 คนใชระยะเวลาในการแสดงประมาณ 8 นาที
จากการประมวลขอ มูลดังกลา ว ผสู รา งสรรคผลงานจงึ ไดกาํ หนดรปู แบบการแสดงออกเปน 3 ชวง ดังนี้
ชว งท่ี 1 ผูแสดงร าออกจากผอบ
ชวงที่ 2 ผแู สดงร าในบทนางโมราชมโฉม
ชวงที่ 3 ชว งลาและเขา
9. โครงสรา งทา ราํ
ใชท ักษะการรําผสมการใชม อื และแขนรปู แบบนาฏศิลปไทยในการแสดง กระบวนการแสดงนําเสนอ
ผา นการราํ ในรปู แบบลเิ กสวนมากวิเคราะหตามลักษณะของตวั ละคร
บทนางโมราชมโฉม
ปพ าทยท ําเพลงรัว
รอ งลเิ ก
นางโมราออกจากผอบ ใครไดพ บตอ งใจใครค รวญหา
ทรวดทรงสาวนางเปรียบหลงมนตรา พรรณทัง้ สามยามงามจรงิ จริง
อาภรณน งุ พริ้งพราวราวนางฟา เพชรจนิ ดาเดน ตากวา ทกุ ส่งิ
ชายใดหมายปองหวงั แนบองิ หากเยอหยงิ่ ทิ้งชายเพราะหลายใจ
เพลงกระตา ยเตน
10. โครงสรางชุดนางโมราชมโฉม
การแตงกายของชดุ การแสดงนางโมราชมโฉม เปน แตง ในรูปแบบของลเิ ก
ผสู รางสรรคอ ยากจะอนรุ กั ษ เพราะจนั ทโครพสวนมากจะนิยมเลก็ กัน
เฉพาะลเิ ก
การแตงกาย
1. มงกุฎเพชรสีมว ง
2. ตางหู
3. สรอ ยคอ
4. กาํ ไล
5. แวนสีมรกต
6. ชุดสีชมพมู วง
ดงั ตัวอยา งดงั น้ี ออกแบบทา ราํ ท่ใี ชอยา งนี้ 4 ทา
อา งอิง
https://vajirayana.org
http://khoreet.blogspot.com/p/1.html
เสนอ
อาจารย รณกฤต เพชรเกลีย้ ง
จดั ทําโดย
นายคมนจ กั ขณ สจุ วพิ ันธ
รหสั นักศกึ ษา 6181163008