PLC วงรอบ 3

PLC วงรอบ 3 236
นายรณชัย อินรงั

วิธีการทดลอง (Procedure)
1. ใช้กระดาษทราบขัดตะปูเหล็กขนาดยาวประมาณ 3 ซม. แล้วนาไปแช่ใน
สารละลายกรด HCl 1.O mol/dm3 2นาที นาออกมาล้างน้าให้สะอาดและเช็ด
ผิวใหแ้ ห้ง
2. เติมสารละลาย ZnSO4 0.1 mol/dm3 70 cm3 ลงในบีกเกอร์ขนาด 100
cm3
3. ตอ่ แผ่นสงั กะสเี ข้ากบั ขั้วบวกและต่อตะปูเหล็กเข้ากับข้ัวลบของแบตเตอรี่ ใช้
ศักย์ไฟฟ้าประมาณ 3 โวลต์ ดังแสดงในรูปตัวอย่างภาพที่ 6.1 สังเกตการณ์
เปล่ียนแปลงทีเ่ กิดข้ึนเมอื่ เวลาผ่านไปประมาณ 5 นาที

ภาพท่ี 6.1 การชบุ ตะปูด้วยสังกะสี

Lab
นกั เรยี นลงมือปฏิบัติกจิ กรรมการทดลองท่ี 4 เร่อื ง การชบุ ตะปูเหล็กด้วยสังกะสีโดยต้องลงมือ

ปฏิบตั ิการทดลองครบทุกตอน
Post – Lab

1) ครูสมุ่ ใหต้ วั แทนของนักเรียนบางกลมุ่ ออกมาบนั ทึกผลการทดลองบนกระดาน
2) นกั เรยี นและครูรว่ มกันอภิปรายผลการทดลองพรอ้ มทั้งสรุปผลการทดลอง

คาถามทา้ ยการทดลอง (Observe)
1. ขว้ั โลหะสงั กะสีและตะปูเหลก็ มีการเปลีย่ นแปลงอย่างไร ?
2. จงเขยี นสมการแสดงปฏิกิริยาทขี่ วั้ แคโทดและแอโนด ?
3. ความเข้มขน้ ของอเิ ล็กโทรไลต์เปลีย่ นแปลงหรือไมอ่ ย่างไร ?
4. จงสรปุ หลกั การชบุ โลหะดว้ ยกระแสไฟฟ้าเกย่ี วกบั โลหะที่ใชท้ าขั้วไฟฟา้ สารละลายอิเลก็ โทรไลตแ์ ละวตั ถุที่
นามาชุบ ?

ขน้ั ที่ 3 อธบิ ายและลงข้อสรุป (explanation;30 นาที)
แนวทางการอภปิ รายผลการทดลองและตารางบนั ทกึ ผลการทดลอง

ครรู ว่ มอภปิ รายผลการทดลองรว่ มกบั นกั เรยี นได้แนวสรุปออกมาดงั นี้

ตารางท่ี 6.1 ผลการเปลีย่ นแปลงของการชบุ ตะปเู หล็กดว้ ยกระแสไฟฟา้

ผลการสงั เกต

ขั้วแคโทด ขั้วแอโนด

ตะปูมีตะกอนสีเงินของสังกะสี แผน่ สงั กะสีเกิดการผกุ ร่อน

เกาะอยู่

PLC วงรอบ 3 237
นายรณชัย อินรงั

แนวทางการอภิปรายการตอบคาถามทา้ ยการทดลอง
1. ข้วั โลหะสังกะสีและตะปเู หลก็ มกี ารเปลี่ยนแปลงอยา่ งไร ? [แนวทางคาตอบ; โลหะสังกะสีผกุ รอ่ น ส่วน
ตะปูเหล็กมีตะกอนสเี งนิ ของสงั กะสีเกาะ]
2. จงเขียนสมการแสดงปฏิกริ ิยาทขี่ ว้ั แคโทดและแอโนด ?
[แนวทางคาตอบ;ข้ัวแคโทด ; Zn2+(aq) + 2 e Zn(s), ขัว้ แอโนด ; Zn(s) Zn2+(aq) + 2 e ]
3. ความเขม้ ขน้ ของอเิ ล็กโทรไลต์เปล่ยี นแปลงหรอื ไม่อยา่ งไร ? [แนวทางคาตอบ; คงที่เน่ืองจากได้ไอออน
จากแผน่ สงั กะสที นแทนทเี่ สียไป]
4. จงสรปุ หลักการชุบโลหะด้วยกระแสไฟฟ้าเกี่ยวกับโลหะที่ใช้ทาข้ัวไฟฟ้า สารละลายอิเล็กโทรไลต์และวัตถุที่
นามาชุบ ? [แนวคาตอบ ; นาวัตถุท่ีต้องการชุบไปต่อเข้ากับขั้วลบของแบตเตอร่ีหรือเป็นขั้วแคโทด ส่วน
โลหะที่ใช้ชุบให้ต่อเข้ากับข้ัวบวกของแบตเตอรี่หรือเป็นข้ัวแอโนด สารละลายอิเล็กโทรไลต์ที่ใช้ต้องมี
ไอออนของโลหะชนิดเดยี วกับโลหะทเี่ ปน็ ข้วั แอโนดหรือโลหะท่ีใช้ชุบ ใช้ไฟฟ้ากระแสตรงเพ่ือไม่ให้เกิดการ
สลบั ขว้ั และปฏกิ ิรยิ าดาเนินไปในทิศทางเดียวกัน]

แนวทางการอภิปรายการสรุปผลการทดลอง
ครใู หน้ กั เรยี นศึกษาแนวทางการสรปุ ผลการทดลองจากคาถามทา้ ยการทดลองเพื่อเปน็ แนวทาง

[แนวทางสรุปผลการทดลอง; เม่ือผ่านกระแสไฟฟ้ากระแสตรงเข้าไปในเซลล์ไอออนของโลหะ
Zn2+(aq) ในสารละลายที่มีความสามารถในการรับอิเล็กตรอนได้ดีกว่าน้า ไอออนของโลหะจะรับ
อเิ ลก็ ตรอนจากวัตถุท่ตี อ่ อยูก่ บั ข้ัวลบของแหล่งกาเนิดไฟฟ้ากระแสตรงหรือขั้วแคโทด เกิดเป็นอะตอมของ
โลหะเคลือบติดบนผิวของตะปู ขณะเดียวกันสังกะสีท่ีข้ัวบวกเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชันให้ไอออนของโลหะ
ในสารละลายอิเล็กโทรไลต์เพ่อื ชดเชยไอออนที่เปลย่ี นแปลงขณะชบุ ทาให้สังกะสีทแี่ อโนดเกดิ การสึกกร่อน
สว่ นขว้ั แคโทดมโี ลหะเกาะเพ่มิ ขน้ึ ]

ขั้นที่ 4 ขยายความรู้ (Elaboration;60 นาที)
4.1 ครขู ยายความรู้ทบทวนเกย่ี วกับหลกั การชบุ โลหะด้วยไฟฟ้า ดังนี้

ภาพที่ 6.2 หลักการชุบตะปูด้วยไฟฟ้า

PLC วงรอบ 3 238
นายรณชยั อินรัง
4.2 ครเู พ่มิ เติมหลักการทาโลหะใหบ้ รสิ ทุ ธโ์ิ ดยใชเ้ ซลลอ์ ิเล็กโทรไลตกิ โดยการใช้สื่อวดี ที ัศน์
ประกอบการบรรยาย เร่อื ง การทาทองแดงใหบ้ ริสุทธิ์

ภาพที่ 6.3 การทาทองแดงใหบ้ รสิ ุทธ์ิ
4.3 ครูใหน้ ักเรียนทาใบงานที่ 6.1 เรอ่ื ง การชุบโลหะและการทาโลหะให้บรสิ ุทธิ์ (ดังแนบใน
ภาคผนวก) เพ่ือทบทวนและตรวจสอบความเข้าใจในเน้ือหาให้กับนกั เรยี น

ขนั้ ที่ 5 ประเมนิ (evaluation;30 นาที)
5.1 ครูอภิปรายแนวทางคาตอบจาก ใบงานที่ 6.1 เรือ่ ง เร่อื ง การชุบโลหะและการทาโลหะให้

บริสทุ ธิ์ (ดังแนบในภาคผนวก) ทีไ่ ด้มอบหมายใหน้ ักเรียนปฏบิ ตั กิ จิ กรรมไป
5.2 ครปู ระเมนิ การเรียนรู้ของนกั เรยี น ดังน้ี การตอบคาถามในช้นั เรยี น การร่วมกิจกรรมกลุ่ม และ

ประเมินการจดบันทึกในสมุดของนักเรียน

ผลทไ่ี ด้จากกิจกรรม

ด้านความรู้
1. นกั เรียนสามารถเขียนสมการของปฏิกิริยาเคมีทีแ่ อโนดและแคโทด จากการชบุ เหล็กด้วยสงั กะสไี ด้
2. นกั เรียนสามารถบอกหลักการแยกโลหะให้บริสุทธ์ดิ ้วยกระแสไฟฟ้าได้
3. นักเรยี นสามารถเขียนสมการแยกโลหะให้บรสิ ทุ ธิ์ดว้ ยกระแสไฟฟา้ ได้

ด้านทกั ษะและกระบวนการ
1. นกั เรียนสามารถทาการทดลองและอธบิ ายการชุบตะปูเหล็กด้วยสงั กะสีได้

รับรองข้อมูลถูกต้อง PLC วงรอบ 3 239
นายรณชัย อินรัง
(นายรณชัย อนิ รงั )
ตาแหนง่ ครู วทิ ยฐานะ ครชู านาญการ รับรองข้อมลู ถูกต้อง

วนั ที่ 7 มกราคม พ.ศ. 2565 (นางจริ พร วงศ์ชัยพาณิชย)์
ผ้อู านวยการโรงเรยี นสรอยเสรวี ทิ ยา

วันที่ 7 มกราคม พ.ศ. 2565