PERMASALAHAN RUMAH TANGGA T5

PENDIDIKAN ISLAM

TINGKATAN 5

MASALAH RUMAH TANGGA &
PENYELESAIAN

MASALAH RUMAH TANGGA &
PENYELESAIAN

TALAK NUSYUZ ZIHAR

RUJUK KHULUK LI’AN

IDDAH FASAKH

TALAK : JALAN PENYELESAIAN
TERAKHIR

MAKSUD : Menurut bahasa: cerai atau melepaskan ikatan. Menurut
istilah, talak ialah merungkaikan ikatan perkahwinan dengan
lafaz cerai atau yang bermaksud makna seumpamanya.

RUKUN TALAK: HIKMAH TALAK:
- Suami
- Isteri - sebagai suatu jalan
penyelesaian.
- Lafaz talak
- menghindari perbuatan
maksiat.

HUKUM HURAIAN
Harus
Wajib hukum asal
Sunat
Haram apabila tidak dapat melaksanakan
kewajipan atau melakukan kezaliman
Makruh
isteri memiliki akhlak yang buruk

dilafazkan pada waktu haram iaitu ketika
isteri sedang haid/hamil/nifas atau
bertujuan untuk menganiaya

menceraikan isteri tanpa sebab atau isteri
yang solehah.

RUKUN SYARAT
Suami
Isteri Berakal, baligh dan kemahuan sendiri
Lafaz
Isteri yang sah dan masih milik suami

Mempunyai maksud cerai
Terbahagi kepada dua jenis :
i. Lafaz soreh (jelas) –
menggunakan perkataan talak/cerai.
Contoh : Aku ceraikan engkau
ii. Lafaz Kinayah (sindiran) – memerlukan
niat suami.
Contoh: Aku bebaskan engkau

ASPEK JENIS TALAK
HUKUM
JENIS
KESAN
i. Talak Sunni – yang sesuai dengan

peraturan syarak:
- Talak satu dan dua ketika isterinya suci dari haid
/nifas dan tidak disetubuhi
ii. Talak Bid’ie – menyalahi peraturan syarak
- Talak tiga sekali gus
- Atau ketika isteri dalam haid/nifas
- Atau suci dari haid/nifas tapi telah disetubuhi

i. Talak Raji’e – talak satu dan dua yang boleh

dirujuk dalam masa iddah
ii. Talak Bain – talak yang tidak boleh dirujuk.
Terbahagi kepada dua :
a. Bain sughra – suami tidak boleh rujuk tetapi
boleh nikah semula
- Contohnya : khuluk, fasakh, ila’, talak raji’e yang
tamat tempoh iddah dan talak sebelum
bersetubuh.
b. Bain kubra – talak tiga yang mengharamkan
suami mengahwini semula isterinya kecuali selepas
isteri berkahwin dengan lelaki lain dan diceraikan
setelah berlaku persetubuhan.

TALAK TAKLIK : TALAK BERSYARAT

1:Taklik biasa 2:Taklik khuluk

Suami berkata kepada isteri Suami tidak boleh
“Jika engkau keluar rumah merujuk isterinya
kecuali dengan akad
maka engkau tertalak
dengan talak satu” nikah baru.

RUJUK : PENAWAR TALAK

MAKSUD :Mengambil kembali bekas
isteri yang diceraikan ke pangkuannya.

RUKUN RUJUK: SYARAT RUJUK: HIKMAH RUJUK :
- Suami
- Isteri - suami: Islam, baligh, - memberi ketenangan jiwa
sempurna akal
- Lafaz talak -menyambung kembali
-isteri:Islam,masih dalam hubungan yang terputus
tempoh idah

-sighah: menggunakan
ucapan rujuk (aku rujuk

engkau)

IDAH : PENANTIAN BAGI WANITA

MAKSUD : Tempoh masa larangan berkahwin ke atas isteri selepas berpisah
dengan suami.

Idah Perceraian Hidup Idah Kematian Suami

Status Isteri Tempoh Idah Tempoh Idah

1. Hamil Hingga melahirkan anak Hingga melahirkan anak

2. Tidak hamil Tiga kali suci Empat bulan sepuluh hari

3. Putus haid Tiga bulan Empat bulan sepuluh hari

4. Belum disetubuhi Tiga bulan Empat bulan sepuluh hari

HIKMAH IDAH:
- memberi peluang kepada suami merujuki isterinya
- sebagai masa berkabung bagi isteri yang kematian suami

Sebab perbezaan tempoh jenis-jenis
iddah

i. Iddah perempuan bercerai hidup : 1. 3 kali suci kerana dapat membersihkan
rahim perempuan daripada benih bekas
suami
2. Perempuan hamil : hingga melahirkan
supaya perempuan dapat memberi
tumpuan kepada penjagaan kesihatan dan
kandungannya.

ii. Iddah perempuan bercerai mati : 4 bulan 10 hari sebagai tanda
perkabungan dan kesedihan.

iii. Iddah permpuan yang belum tiada iddah kerana rahimnya bersih dari
disetubuhi : pada benih suaminya.

Hak dan status isteri semasa dan selepas iddah

Hak semasa iddah Hak selepas iddah

Talak satu/dua masih dalam iddah : Tidak lagi mempunyai hubung an
mendapat nafkah zahir, tempat dengan suami.
tinggal dan harta pewarisan Bebas untuk ber kahwin dengan
bekas suami atau lelaki lain
Talak bain : tidak berhak mendapat
nafkah zahir, kecuali tempat tinggal
dan harta pewarisan

Kematian suami: Tempat tinggal
sahaja

Perkara-perkara yang dilarang semasa iddah

Perkara Iddah talak Iddah kematian

Peminangan Diharamkan kepada lelaki Diharamkan kepada lelaki
lain, sama ada secara lain secara terang, harus
terang/sindiran secara sindiran

Keluar rumah Tidak boleh keluar rumah Tidak boleh keluar
tanpa izin suami kecuali rumah kecuali keperluan
keperluan yang dibenarkan yang dibenarkan syarak
syarak

Berhias diri Dalam iddah raji’e : harus Diharamkan
Dalam iddah bain : sunat

Perkahwinan Diharamkan dengan lelaki Diharamkan
lain

FASAKH MEMBENDUNG
KEMUDARATAN RUMAH TANGGA

MAKSUD : Pembatalan ikatan perkahwinan disebabkan syarat-
syarat yang tidak dipenuhi semasa akad nikah atau
disebabkan oleh masalah yang berlaku dalam rumah tangga.

Sebab fasakh:

(a) suami tidak memberi nafkah;
(b) suami berpenyakit atau hilang;
(c) suami berlaku zalim;
(d) suami atau isteri murtad.

Sebab-sebab fasakh 1.Suami tidak memberi nafkah
zahir/batin.
Proses fasakh 2.Suami berpenyakit yang sukar diubati
Kesan fasakh 3.Suami melakukan kezaliman.
Hikmah fasakh 4.Suami hilang/ghaib (Mazhab Hanbali
– 6 bln,Mazhab Maliki-1 tahun, dan
Mazhab as-Syafi’e – 4thn)
5.Suami murtad

Isteri menuntut fasakh,
Mahkamah Syari’ah menyiasat,
jika sabit aduan, mahkamah akan
membubarkan perkahwinan.

Tidak boleh dirujuk dalam masa edah,
tetapi boleh nikah semula

1.Mengelakkan kemudaratan terhadap
isteri.
2.Peringatan kepada suami agar
melaksanakan tanggungjawab.

KHULUK BUKTI KEADILAN TERHADAP
WANITA

MAKSUD: Perceraian antara suami isteri

dengan lafaz talak atau

khuluk yang dikaitkan dengan

bayaran tertentu

Hikmat khuluk:

-mengelakkan isteri menderhaka kepada suami

-penghormatan kepasa isteri supaya boleh bertindak
mengikut undang-undang

KESAN:

-institusi keluarga runtuh

- isteri tidak berhak mendapat nafkah
semasa idah

Sebab-sebab khuluk -Atas permintaan isteri
Proses khuluk -Isteri meminta diceraikan dengan
tebus talak sbyk RM 1000, suami
Kesan khuluk melafazkan : Aku talakkan engkau
Hikmah khuluk dengan bayaran sebanyak itu.

-Tidak boleh dirujuk dalam masa
idah, tetapi boleh nikah semula

1.Penghormatan kepada isteri.
2.Mengelakkan nusyuz.
3.Mengelakkan sifat ego suami yang
suka
menyalahgunakan kuasa sebagai
ketua
Keluarga.

NUSYUZ PEMUSNAH KEBAHAGIAAN

MAKSUD : Keengganan isteri menunaikan kewajipan terhadap
suami tanpa alasan yang munasabah mengikut hukum syarak

Sebab berlakunya nusyuz:
(a) isteri enggan melayani suami (bersetubuh);
(b) isteri keluar rumah tanpa izin suami;
(c) isteri melakukan kekasaran terhadap suami (perkataan dan perbuatan)
(d) isteri mengingkari perintah suami.

Hukum : haram dan malaikat melaknat isteri yang nusyuz

Syarat-syarat memukul isteri nusyuz:
i. Tidak keterlaluan hingga mencederakannya
ii. Tidak memukul dibahagian yang sensitif
iii. Memukul dengan tujuan mendidik
iv. Memukul dengan alat yang tidak membahayakan.

Perkara-perkara yang boleh membawa i. Enggan melayan suami ke tempat tidur.
kepada nusyuz : ii. Keluar rumah tanpa izin
iii. Melakukan kekasaran
Kesan nusyuz : perkataan/perbuatan
Akibat buruk nusyuz: iv. Ingkar perintah suami
v. Membenarkan lelaki lain yang tidak
Adab mendidik isteri yang nusyuz: disukai suami memasuki rumah ketika
ketiadaan suami.

i. Hilang hak nafkah daripada suami
ii. Hilang hak giliran bermalam

i. Suami : hilang pertimbangan dan akan
bertindak kasar terhadap isteri.
ii. Keluarga : anak-anak hilang rasa
hormat kepada kedua-dua ibu bapa.
iii. Masyarakat : hubungan antara
keluarga akan terjejas.

i. Memberi nasihat dengan penuh
hikmah
ii. Memisahkan tempat tidur
iii. Memukul dengan tujuan mendidik.

ZIHAR : AMALAN MASYARAKAT
JAHILIAH

MAKSUD: Suami menyamakan isterinya
atau mana-mana bahagian anggota
badan dengan ibunya atau mana-
mana perempuan yang mahram baginya.

Kifarat zihar:
(a) memerdekakan seorang hamba;
(b) jika tidak mampu, suami wajib berpuasa selama dua
bulan berturut-turut;
(c) jika tidak mampu, suami wajib memberi makan kepada
enam puluh fakir miskin dengan kadar secupak seorang.

Hukum zihar adalah haram.

SAMB: ZIHAR

Rukun & Syarat

• Suami
i. Baligh
ii. Berakal
iii. Sah talak (tidak sah menziharkan isteri dalam iddah bain)
iv. Kemahuan sendiri.
• Isteri
i. Isteri yang sah
ii. disandarkan kepada isterinya atau mana-mana anggotanya.
• Orang yang diserupakan
i. Perempuan
ii. Muhram suami : keturunan, penyusuan dan persemendaan.
• Sighah
i. Lafaz yang digunakan jelas dan khusus - tidak memerlukan niat. (

Lafaz“Belakang”)
ii. Lafaz tidak jelas/khusus – ia memerlukan niat(anggota selain belakang)

Langkah-langkah mengelakkan zihar i. Suami hendaklah mengawal
Kifarat Zihar kemarahan
Akibat zihar ii. Memahami konsep zihar
iii. Tidak mengikut sifat arab jahiliah

i. Memerdekakan seorang hamba
ii. Jika tidak mampu, suami berpuasa dua
bulan berturut-turut
iii. Jika tidak mampu, memberi makan 60
orang fakir miskin dengan kadar secupak
seorang(beras)

i. Suami mendapat kemurkaan Allah
kerana mengharamkan persetubuhan
yang halal
ii. Suami isteri haram melakukan
persetubuhan
iii. Suami wajib membayar kifarat
iv. Zihar menjatuhkan maruah isteri.

LI’AN : MEMBELA MARUAH SUAMI
ISTERI

MAKSUD LI’AN i. Bahasa: laknat
ii. Istilah :
1. sumpah suami yang disertakan dengan laknat
daripada Allah untuk menolak hukuman qazaf
disebabkan tuduhan zina terhadap isteri atau untuk
menafikan nasab.
2. sumpah isteri yang diseetakan dengan kemurkaan
Allah untu menolak tuduhan zina suaminya

Sebab berlaku li’an i. Suami menuduh isteri melakukan zina tanpa 4 orang
saksi – akan dikenakan hukuman qazaf iaitu 80 kali
sebatan. Untuk mengelakkan hukuman ini suami
hendaklah berli’an.
ii. Isteri yang dituduh akan dikenakan hukuman rejam
sampai mati jika mengaku salah atau menolak untuk
berli’an.

Proses li’an i. Suami bersumpah di hadapan hakim : Aku bersaksi dengan
Implikasi li’an nama Allah bahawa tuduhan zina terhadap isteriku adalah
benar (4 kali).
Sumpah yang kelima : Sesungguhnya laknat Allah akan
menimpa diriku jika aku berdusta dalam membuat tuduhan
zina terhadap isteriku
ii. Isteri bersumpah di hadapan hakim : aku bersaksi dengan
nama Allah bahawa tuduhan zina yang dibuat oleh suamiku
terhadap diriku adalah dusta (4 kali)
Sumpah yang kelima : Sesungguhnya kemurkaan Allah akan
menimpa diriku jika tuduhan suamiku adalah benar.

i. Suami isteri terpisah
ii. Mereka tidak boleh berkahwin selama-lamanya
iii. Suami yang membuat tuduhan terlepas dari hukuman
qazaf
iv. Isteri akan dikenakan hukuman hudud zina jika tidak
menolak tuduhan dengan li’an
v. Anak yang dinafikan akan ternafi nasabnya daripada suami
yang bersumpah
vi. Isteri berhak menuntut nafkah bagi anak yang tidak
dinafikan nasabnya.

HIKMAH LI’AN

i. Suami dapat ii. Isteri dapat iii. Suami dapat
mencari jalan menjaga mempertahankan
penyelesaian
dengan cara adil maruahnya kesucian
dan diredai Allah daripada tuduhan nasabnya

SEMOGA BERMANFAAT
SEKIAN,

TERIMA KASIH