แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชาสุขศึกษา

1
คานา

แผนการจัดการเรียนรู้รายวิชาสุขศึกษาและพลศึกษา รหัส พ14101 ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4
จัดทาขึ้นเพื่อใช้ในการจัดการเรียนการสอน โดยมีการศึกษาและวิเคราะห์หลักสูตรตามหลักสูตรแกนกลาง
การศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง 2560) สมรรถนะสาคัญของผู้เรียน และคุณลักษณะ
อันพึงประสงค์ สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ คาอธิบายรายวิชา โครงสร้างรายวิชา แผนการจัดการเรียนรู้
เพ่อื นาไปใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในปกี ารศกึ ษา 2565

หวังเป็นอย่างย่ิงว่าแผนการจัดการเรียนรู้จะเป็นประโยชน์ในการพัฒนาคุณภาพการเรียนรู้ ส่งผลให้
การจัดกิจกรรมการเรยี นรู้เปน็ ไปอยา่ งมีประสิทธิภาพ และนกั เรียนมีผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนสงู ขน้ึ ต่อไป

นางสาวพิริญา เบ็ญสหุ ลง

สารบัญ 2

หวั ขอ้ หนา้

คานา 1
สารบญั 2
หลักสตู รแกนกลาง 3
ตัวชี้วัดและสาระการเรยี นรู้แกนกลางฯ 6
คาอธิบายรายวิชา 7
โครงสรา้ งรายวชิ า 8
หนว่ ยการเรยี นรู้ 10
แผนการจัดการเรียนรู้ 13
บันทึกหลงั การจดั การเรยี นรู้ 16
ภาคผนวก 17
ภาคผนวก ก ใบงาน 18
ภาคผนวก ข ส่อื การจัดการเรียนรู้ 22
ภาคผนวก ค แบบประเมนิ 26

3

หลกั สูตรแกนกลางฯ

หลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน มุ่งพัฒนาผู้เรียนทุกคน ซ่ึงเป็นกาลัง ของชาติให้เป็นมนุษย์ท่ี
มีความสมดุลท้ังด้านร่างกาย ความรู้ คุณธรรม มีจิตสานึกใน ความเป็นพลเมืองไทยและเป็นพลโลก ยึดมั่นใน
การปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมี พระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข มีความรู้และทักษะพ้ืนฐาน
รวมทั้ง เจตคติ ท่ีจาเป็นต่อ การศึกษาต่อ การประกอบอาชีพและการศึกษาตลอดชีวิต โดยมุ่งเน้นผู้เรียนเป็น
สาคัญ บนพ้ืนฐานความเชือ่ วา่ ทกุ คนสามารถเรียนร้แู ละพฒั นาตนเองไดเ้ ต็มตามศกั ยภาพ

หลักการ
หลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน มหี ลกั การทีส่ าคัญ ดงั น้ี
1. เป็นหลกั สูตรการศึกษาเพือ่ ความเป็นเอกภาพของชาติ มีจดุ หมายและมาตรฐาน การเรยี นรเู้ ป็น

เป้าหมายสาหรบั พัฒนาเด็กและเยาวชนใหม้ คี วามรู้ ทักษะ เจตคติ และ คุณธรรมบนพ้ืนฐานของความเป็นไทย
ควบคู่กบั ความเป็นสากล

2. เป็นหลกั สตู รการศกึ ษาเพือ่ ปวงชนท่ีประชาชนทุกคนมโี อกาสไดร้ ับการศึกษาอย่างเสมอภาคและมี
คุณภาพ

3. เป็นหลักสูตรการศกึ ษาทีส่ นองการกระจายอานาจ ให้สังคมมสี ่วนร่วมในการ จดั การศึกษาให้
สอดคลอ้ งกับสภาพและความต้องการของท้องถนิ่

4. เปน็ หลกั สตู รการศึกษาท่มี ีโครงสรา้ งยดึ หยนุ่ ท้ังด้านสาระการเรียนรู้ เวลาและการจดั การเรยี นรู้
5. เปน็ หลกั สตู รการศกึ ษาท่เี นน้ ผู้เรียนเป็นสาคัญ
6. เป็นหลักสูตรการศึกษา สาหรับ การศึกษาในระบบ นอกระบบ และตามอัธยาศัย ครอบคลุมทุก
กลุ่มเปา้ หมาย สามารถเทียบโอนผลการเรียนรู้ และประสบการณ์

จุดมุ่งหมาย
หลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน มงุ่ พฒั นาผเู้ รยี นให้เป็นคนดี มปี ญั ญา มี ความสขุ มศี กั ยภาพใน

การศึกษาต่อ และประกอบอาชีพ จึงกาหนดเป็นจุดหมายเพ่ือให้เกิด กับผู้เรียน เม่ือจบการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน
ดังน้ี

1. มีคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมท่ีพงึ ประสงค์ เหน็ คุณคา่ ของตนเอง มวี ินยั และปฏิบตั ิตนตาม
หลกั ธรรมของพระพทุ ธศาสนา หรอื ศาสนาทต่ี นนับถอื ยึดหลกั ปรชั ญา ของเศรษฐกจิ พอเพยี ง

2. มคี วามรู้ ความสามารถในการส่อื สาร การคดิ การแก้ปัญหา การใชเ้ ทคโนโลยี และมที กั ษะชีวติ
3. มสี ุขภาพกายและสุขภาพจิตท่ีดี มสี ุขนสิ ยั และรักการออกกาลงั กาย

4

4. มคี วามรักชาติ มจี ิตสานกึ ในความเปน็ พลเมืองไทยและพลโลก ยึดมัน่ ในวถิ ีชีวิต และการปกครองตาม
ระบอบประชาธปิ ไตยอนั มพี ระมหากษัตริย์ทรงเปน็ ประมขุ

5. มีจติ สานึกในการอนุรักษว์ ัฒนธรรมและภมู ิปัญญาไทย การอนุรกั ษแ์ ละพัฒนา ส่งิ แวดลอ้ ม มจี ิต
สาธารณะท่มี ุ่งทาประโยชน์และสร้างสิ่งท่ีดีงามในสังคม และอยูร่ ว่ มกันในสงั คมอย่างมคี วามสุข

สมรรถนะสาคัญของผ้เู รยี น
ในการพฒั นาผูเ้ รียนตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาข้นั พ้ืนฐาน ม่งุ พัฒนาผูเ้ รียน ให้มีสมรรถนะสาคัญ

5 ประการ ดังน้ี
1. ความสามารถในการสือ่ สาร เป็นความสามารถในการรบั และส่งสาร มวี ฒั นธรรม ในการใชภ้ าษา

ถ่ายทอดความคิด ความรู้ ความเข้าใจ ความรู้สึก และทัศนะของตนเอง เพ่ือแลกเปล่ียนข้อมูลข่าวสารและ
ประสบการณ์อันจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนา ตนเองและสังคม รวมทั้งการเจรจาต่อรองเพ่ือขจัดและลด
ปัญหาความขัดแย้งต่างๆ การเลือกรับหรือไม่รับข้อมูลข่าวสารด้วยหลักเหตุผลและความถูกต้องตลอดจนการ
เลอื กใช้ วิธกี ารสื่อสาร ท่ีมีประสิทธิภาพโดยคานงึ ถึงผลกระทบท่มี ีตอ่ ตนเองและสังคม

2. ความสามารถในการคิด เปน็ ความสามารถในการคดิ วเิ คราะห์ การคิดสังเคราะห์ การคดิ อย่าง
สรา้ งสรรค์ การคิดอยา่ งมีวิจารณญาณ และการคิดเป็นระบบ เพ่ือนาไปสู่ การสร้างองค์ความรู้หรือสารสนเทศ
เพอื่ การตัดสนิ ใจเกย่ี วกบั ตนเองและสงั คมไดอ้ ย่าง เหมาะสม

3. ความสามารถในการแกป้ ัญหา เปน็ ความสามารถในการแก้ปัญหาและอปุ สรรค ตา่ งๆ ทเี่ ผชญิ ได้
อย่างถูกต้องเหมาะสมบนพ้ืนฐานของหลักเหตุผล คณุ ธรรมและขอ้ มลู สารสนเทศ เข้าใจความสัมพันธ์และการ
เปล่ยี นแปลงของเหตกุ ารณต์ ่างๆ ในสงั คม แสวงหาความรู้ ประยกุ ต์ความรมู้ าใช้ในการป้องกันและแก้ไขปัญหา
และมกี ารตดั สินใจท่มี ี ประสทิ ธิภาพ โดยคานึงถงึ ผลกระทบ ท่ีเกดิ ขนึ้ ต่อตนเอง สังคมและสงิ่ แวดลอ้ ม

4. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชีวติ เปน็ ความสามารถในการนากระบวนการ ตา่ งๆ ไปใช้ในการ
ดาเนินชีวิตประจาวัน การเรียนรู้ด้วยตนเอง การเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง การทางาน และการอยู่ร่วมกันในสังคม
ด้วยการสร้างเสรมิ ความสัมพันธ์อันดีระหว่าง บุคคล การจัดการปัญหาและความขัดแย้งต่างๆ อย่างเหมาะสม
การปรับตัวให้ทันกับ การเปลี่ยนแปลงของสังคมและสภาพแวดล้อม และการรู้จักหลีกเล่ียงพฤติกรรมไม่ พึง
ประสงค์ท่สี ง่ ผลกระทบต่อตนเองและผอู้ น่ื

5. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี เปน็ ความสามารถในการเลอื ก และใช้ เทคโนโลยดี า้ นต่างๆ และมี
ทักษะกระบวนการทางเทคโนโลยี เพ่ือการพัฒนาตนเองและสังคม ในด้านการเรียนรู้ การส่ือสาร การทางาน
การแกป้ ญั หา อยา่ งสรา้ งสรรค์ ถกู ต้อง เหมาะสมและมีคุณธรรม

5

คณุ ลักษณะอันพึงประสงค์
ในการพัฒนาผูเ้ รยี นตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พ้นื ฐาน มุ่งพัฒนาผเู้ รียน ใหม้ คี ุณลักษณะอนั พงึ

ประสงค์ เพอื่ ให้สามารถอย่รู ว่ มกับผอู้ น่ื ในสงั คมได้อยา่ งมีความสุข ทั้งในฐานะพลเมืองไทยและพลโลก ดังนี้
1. รกั ชาติ ศาสนา กษัตรยิ ์
2. ซ่อื สตั ยส์ ุจริต
3. มวี นิ ยั
4. ใฝ่เรียนรู้
5. อย่อู ย่างพอเพียง
6. ม่งุ มัน่ ในการทางาน
7. รกั ความเปน็ ไทย
8. มจี ิตสาธารณะ

6

ตัวชวี้ ัดและสาระการเรยี นร้แู กนกลางต้องรู้และควรรู้ กลมุ่ สาระสขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พทุ ธศักราช 2551 ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 4

สาระที่ ๑ การเจรญิ เติบโตและพัฒนาการของมนษุ ย์
มาตรฐาน พ ๑.๑ เข้าใจธรรมชาตขิ องการเจริญเตบิ โตและพัฒนาการของมนุษย์

สาระที่ ๒ ชวี ิตและครอบครวั
มาตรฐาน พ ๒.๑ เขา้ ใจและเหน็ คณุ ค่าตนเอง ครอบครัว เพศศกึ ษา และมีทักษะในการดาเนินชีวติ

สาระท่ี ๓ การเคล่อื นไหว การออกกาลงั กาย การเลน่ เกม กีฬาไทย และกฬี าสากล
มาตรฐาน พ ๓.๑ เข้าใจ มที กั ษะในการเคลอื่ นไหว กิจกรรมทางกาย การเล่นเกม และกฬี า
มาตรฐาน พ ๓.๒ รักการออกกาลังกาย การเล่นเกม และการเล่นกีฬา ปฏิบตั เิ ป็นประจาอย่างสมา่ เสมอ มี

วินัย เคารพสิทธิ กฎ กติกา มีน้าใจนักกีฬา มีจิตวิญญาณในการแข่งขัน และชื่นชมใน
สนุ ทรียภาพของการกีฬา

สาระที่ ๔ การสร้างเสรมิ สขุ ภาพ สมรรถภาพและการป้องกันโรค
มาตรฐาน พ ๔.๑ เห็นคุณค่าและมีทักษะในการสร้างเสริมสุขภาพ การดารงสุขภาพ การป้องกันโรคและ

การสร้างเสรมิ สมรรถภาพเพ่อื สขุ ภาพ

สาระที่ ๕ ความปลอดภยั ในชวี ิต
มาตรฐาน พ ๕.๑ ป้องกนั และหลีกเล่ียงปัจจยั เส่ียง พฤตกิ รรมเสี่ยงต่อสุขภาพ อุบัติเหตุ การใช้ยา สารเสพ

ตดิ และความรุนแรง

7

คาอธิบายรายวิชา

รายวิชา สุขศึกษาและพลศึกษา กลมุ่ สาระการเรยี นรสู้ ุขศึกษาและพลศึกษา
ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 4 ภาคเรียนที่ 1-2
รหัสวิชา พ14101
เวลา 80 ชวั่ โมง/ปี

ศกึ ษาเกยี่ วกับการเจรญิ เติบโตและพัฒนาการที่เหมาะสมตามวัย ระบบอวัยวะที่มีผลต่อการเจริญเติบโต
และพฒั นาการของรา่ งกาย คณุ คา่ ของครอบครัวและเพือ่ น พฤติกรรมทางเพศของวัยรุ่นในสังคมพหุวัฒนธรรม
การเคลื่อนไหวร่างกายในชีวิตประจาวัน กายบริหารประกอบจังหวะ การเล่นเกมและกิจกรรมทางกาย การ
เล่นกีฬาพ้ืนฐาน การสร้างเสริมและทดสอบสมรรถภาพทางกาย ความสัมพันธ์ระหว่างส่ิงแวดล้อมกับสุขภาพ
สภาวะทางอารมณ์ท่ีส่งผลต่อสุขภาพ ฉลากอาหาร และผลิตภัณฑ์สุขภาพ ยาและสารเสพติดให้โทษ และการ
ปฐมพยาบาล

การจัดกิจกรรมการเรยี นรู้ท่ีมุ่งเน้นให้ผู้เรียนไดเ้ ข้ารว่ มกจิ กรรมกลุ่มได้เขียนอธิบายเกี่ยวกับความรู้ความ
เข้าใจของตนเองเก่ียวกับสุขภาพ ครอบครัว สารวจ ตรวจสอบ การปฏิบัติ การสาธิต การคิดวิเคราะห์ผลที่
เกิดข้ึนได้อย่างเป็นระบบ การบันทึกผลลงในตาราง และรู้จักสรุปผลเพ่ือให้ได้องค์ความรู้ มีการแสดงบทบาท
สมมุติเพือ่ ให้ผู้เรียนไดท้ ดลองปฏบิ ัตจิ ริงและการนาเสนอผลงานหนา้ ชัน้ เรียน การจัดบรรยากาศเชิงบวกเพ่ือให้
ผู้เรียนมีอิสระในการแสดงความคิดเห็นและมีการบูรณาการกับกลุ่มสาระการเรียนรู้อื่นเพ่ือให้ผู้เรียนได้รับ
ความรทู้ ี่หลากหลาย

เห็นคุณค่าของการดูแลรักษา สร้างเสริมสุขภาพของตนเอง บุคคลในครอบครัว ชุมชน และสังคม
รวมถงึ การดแู ลรักษาส่งิ แวดล้อม เพือ่ เปน็ แนวทางในการนาไปปฏิบตั ิในชวี ิตประจาวัน

รหัสตัวช้ีวัด
พ 1.1 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3
พ 2.1 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3
พ 3.1 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3, ป.4/4
พ 3.2 ป.4/1, ป.4/2
พ 4.1 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3, ป.4/4
พ 5.1 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3
รวมทงั้ หมด 19 ตัวชว้ี ัด

8

โครงสร้างรายวชิ า
วิชาสุขศึกษา ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 4

ลาดับที่ ช่ือหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐานการ สาระสาคญั เวลา
เรยี นร/ู้ ตัวช้ีวัด (ช่ัวโมง)
1 การเจริญเตบิ โตและ
พฒั นาการ พ 1.1 ป.4/1 การเจริญเติบโตและพฒั นาการ 6
ท่เี หมาะสมตามวัย ของรา่ งกายและจติ ใจตามวัย 4
(ในชว่ งอายุ ๙-๑๒ ปี)
4
2 ระบบอวัยวะท่ีมผี ลต่อ พ 1.1 ป.4/2 1. ความสาคญั ของกลา้ มเนอ้ื กระดูกและ 4

การเจรญิ เติบโตและ พ 1.1 ป.4/3 ข้อที่มีผลต่อสขุ ภาพ การเจริญเติบโต 5
พฒั นาการของร่างกาย และพัฒนาการ

2. วิธีดแู ลรกั ษากลา้ มเนื้อ

กระดูกและขอ้ ให้ทางาน

อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ

3 คณุ คา่ ของครอบครัวและ พ 2.1 ป.4/1 คณุ ลกั ษณะของความเป็นเพ่ือน
เพือ่ น และสมาชกิ ท่ีดีของครอบครวั

4 พฤติกรรมทางเพศของ พ 2.1 ป.4/2 1. พฤตกิ รรมท่เี หมาะสม

วยั ร่นุ ในสงั คมพหุ พ 2.1 ป.4/3 กบั เพศของตนตามวฒั นธรรมไทย

วัฒนธรรม 2. วิธกี ารปฏเิ สธการกระทา

ท่ีเปน็ อันตรายและไม่เหมาะสม

ในเร่อื งเพศ

5 ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ ง พ 4.1 ป.4/1 1. ความสมั พนั ธร์ ะหว่างสงิ่ แวดลอ้ มกบั

สิง่ แวดลอ้ มกับสุขภาพ สขุ ภาพ

2. การจัดส่งิ แวดลอ้ มท่ีถูกสุขลกั ษณะ

และเอ้ือต่อสขุ ภาพ

9

โครงสรา้ งรายวชิ า (ตอ่ )
วชิ าสขุ ศึกษา ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 4

ลาดบั ท่ี ช่อื หน่วยการเรยี นรู้ มาตรฐานการ สาระสาคญั เวลา
6 สภาวะทางอารมณ์ที่ เรยี นรู้/ตัวชวี้ ัด (ช่วั โมง)
ส่งผลตอ่ สุขภาพ พ 4.1 ป.4/2 1. สภาวะอารมณแ์ ละความรู้สึก เชน่
7 โกรธ หงดุ หงดิ เครยี ด เกลยี ด เสยี ใจ 2
8 ฉลากอาหารและ พ 4.1 ป.4/3 เศร้าใจ วิตกกงั วล กลวั ก้าวร้าว อจิ ฉา
9 ผลติ ภัณฑ์สุขภาพ พ 5.1 ป.4/1 ริษยา เบอ่ื หนา่ ย ท้อแท้ ดีใจ ชอบใจ รกั 4
ยาและสารเสพติดให้โทษ พ 5.1 ป.4/3 ช่นื ชม 5
พ 5.1 ป.4/2 สนุก สขุ สบาย 6
การปฐมพยาบาล 2. ผลท่มี ีต่อสขุ ภาพ
ทางบวก : สดชน่ื ยม้ิ แย้ม แจม่ ใส รา่ เริง 40

ฯลฯ
ทางลบ : ปวดศีรษะ ปวดท้อง

เบอื่ อาหาร อ่อนเพลยี ฯลฯ
การวิเคราะห์ขอ้ มลู บนฉลากอาหารและ
ผลิตภัณฑส์ ขุ ภาพ
1. ความสาคัญของการใช้ยา
2. หลกั การใชย้ า
3. ผลเสียของการสบู บุหร่ี การด่ืมสุรา
และการป้องกนั
วิธีปฐมพยาบาล

- การใชย้ าผดิ
- สารเคมี
- แมลงสตั ว์กัดต่อย
- การบาดเจบ็ จากการเลน่ กฬี า

รวม

10

หนว่ ยการเรียนรู้
วชิ าสุขศกึ ษา ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ 4

หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 1 การเจรญิ เติบโตและพฒั นาการทเ่ี หมาะสมตามวัย
แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 1 การเจรญิ เติบโตและพฒั นาการทางดา้ นรา่ งกาย
แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 2 การปฏิบัตติ นทเ่ี หมาะสมกับการเจริญเติบโตและพัฒนาการทางด้าน
รา่ งกาย
แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 3 พัฒนาการทางด้านจติ ใจและอารมณ์
แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 4 การปฏบิ ัติตนทเ่ี หมาะสมกบั พัฒนาการทางด้านจิตใจและอารมณ์
แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 5 พัฒนาการทางด้านสงั คม
แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 6 พัฒนาการทางด้านสตปิ ญั ญา

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 2 ระบบอวัยวะท่ีมีผลต่อการเจรญิ เตบิ โตและพัฒนาการของร่างกาย
แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 1 ความสาคญั และหน้าที่ของระบบกล้ามเนื้อ
แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 2 การปฏิบัตติ นเพ่อื ให้ระบบกล้ามเนอื้ ทางานได้ตามปกติ
แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 3 ความสาคัญและหนา้ ที่ของระบบกระดูกและข้อต่อ
แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 4 การปฏบิ ัตติ นเพือ่ ใหร้ ะบบกระดูกและข้อต่อทางานได้ตามปกติ

หน่วยการเรยี นรู้ที่ 3 คุณค่าของครอบครัวและเพื่อน
แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 1 คุณลักษณะของสมาชกิ ท่ดี ีในครอบครัว
แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 2 การปฏบิ ัติตนเป็นสมาชกิ ทดี่ ีของครอบครัว
แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 3 คุณลักษณะของความเปน็ เพื่อน
แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 4 วิธีการสร้างสัมพนั ธภาพกบั เพือ่ น

หน่วยการเรียนรูท้ ี่ 4 พฤตกิ รรมทางเพศของวัยรนุ่ ในสังคมพหุวัฒนธรรม
แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 1 คุณคา่ ของวยั รุ่น
แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 2 การวางตวั ต่อกนั ในฐานะสุภาพชน
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 การรเู้ ทา่ ทันสอื่ ในสงั คมพหุวัฒนธรรม
แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 4 การปฏิเสธการกระทาทเี่ ป็นอันตรายและไมเ่ หมาะสมในเรื่องเพศ

11

หนว่ ยการเรียนรู้ (ตอ่ )
วชิ าสุขศึกษา ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ 4

หนว่ ยการเรียนรู้ที่ 10 ส่งิ แวดล้อมรอบตัว
แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 1 ความสัมพนั ธร์ ะหว่างสิ่งแวดล้อมกับสุขภาพ
แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 2 ปญั หาส่งิ แวดล้อมและผลกระทบตอ่ สขุ ภาพ
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 วธิ ปี ฏบิ ตั ิตนเพื่อรักษาสิ่งแวดล้อม
แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 4 การจัดสงิ่ แวดลอ้ มท่บี ้านให้ถกู สุขลกั ษณะ
แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 5 การจัดส่ิงแวดล้อมที่โรงเรียนให้ถูกสขุ ลักษณะ
แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 6 การดูแลรักษาสงิ่ แวดล้อมในท่ีสาธารณะ

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 11 สภาวะทางอารมณท์ สี่ ่งผลต่อสขุ ภาพ
แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 1 ลกั ษณะของอารมณ์
แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 2 การจัดการกับอารมณ์

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 12 ฉลากอาหารและผลติ ภณั ฑ์สุขภาพ
แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 1 หลักการเลอื กซ้ืออาหารและผลติ ภณั ฑ์สขุ ภาพ
แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 2 ประโยชน์ของการอา่ นฉลากอาหารและผลติ ภัณฑส์ ุขภาพ
แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 3 เคร่อื งหมายเตือนอนั ตราย
แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 6 เคร่อื งหมายมาตรฐานผลติ ภัณฑ์สุขภาพ

หน่วยการเรียนร้ทู ี่ 13 ยาและสารเสพตดิ ให้โทษ
แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 1 ความสาคญั ของยาและประเภทของยา
แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 2 หลักการใช้ยาอย่างถูกวิธี
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 สารเสพตดิ ให้โทษ
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 สารเสพตดิ ให้โทษ (บุหร่ี)
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 สารเสพตดิ ใหโ้ ทษ (สุรา)

12

หน่วยการเรยี นรู้ (ตอ่ )
วชิ าสุขศึกษา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 14 การปฐมพยาบาล
แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 1 การปฐมพยาบาลเม่ือได้รบั อันตรายจากการใชย้ าผดิ
แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 2 การปฐมพยาบาลเมื่อไดร้ บั อนั ตรายจากสารพิษและสารเคมี
แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 3 การปฐมพยาบาลเมื่อได้รับอันตรายจากแมลงสัตวก์ ัดตอ่ ย
แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 4 การปฐมพยาบาลเม่ือเกิดแผลฟกช้า บวม
แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 5 การปฐมพยาบาลเมื่อเกิดบาดแผลถลอก
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 การปฐมพยาบาลเมื่อเลือดกาเดาไหล
แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 7 ประโยชน์ของการปฐมพยาบาล

13

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 3

รายวชิ า สขุ ศึกษา ช้ัน ประถมศึกษาปีที่ 4
สาระท่ี 4 : การสรา้ งเสริมสขุ ภาพ สมรรถภาพ และการป้องกันโรค เวลา 1 ชัว่ โมง
หนว่ ยการเรยี นรูท้ ี่ 10 : ความสัมพนั ธ์ระหว่างสง่ิ แวดล้อมกับสุขภาพ
เรอ่ื ง : วธิ ีปฏบิ ตั ิตนเพ่ือรักษาสง่ิ แวดล้อม ผสู้ อน นางสาวพริ ญิ า เบ็ญสุหลง
วันเดอื นปที ่ีสอน : 19 มนี าคม 2565

1. สาระสาคญั /ความคิดรวบยอด
สิ่งแวดล้อมต่างๆ ที่อยู่รอบตัวมีผลต่อสุขภาพ เราจึงควรรู้จักวิธีปฏิบัติตนเพ่ือรักษาส่ิงแวดล้อมอย่าง

ถกู วิธี

2. มาตรฐานการเรยี นรู้/ตัวช้วี ดั
มาตรฐานการเรยี นรู้ พ 4.1 เหน็ คณุ ค่าและมีทกั ษะในการสรา้ งเสรมิ สุขภาพ การดารงสขุ ภาพ

การปอ้ งกันโรค และการสรา้ งเสริมสมรรถภาพเพื่อสุขภาพ
ตวั ช้วี ัด พ 4.1 ป.4/1 อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างสิง่ แวดล้อมกับสุขภาพ

3. จดุ ประสงค์ตัวช้ีวดั (K)
3.1 นักเรียนสามารถอธบิ ายวิธีการปฏิบัตติ นเพ่อื รักษาสง่ิ แวดลอ้ มได้ (P)
3.2 นกั เรยี นสามารถปฏิบัติวธิ กี ารรกั ษาสงิ่ แวดลอ้ มได้ถกู ตอ้ ง (A)
3.3 นกั เรียนเหน็ ถงึ ความสาคญั ของการรักษาส่ิงแวดล้อม

4. เนอ้ื หา/สาระการเรยี นรู้
4.1 วธิ ปี ฏิบัตติ นเพอื่ รักษาสง่ิ แวดลอ้ ม

5. สมรรถนะสาคัญของผู้เรียน
5.1 ความสามารถในการคดิ
5.2 ความสามารถในการใชท้ ักษะชีวติ

6. คุณลกั ษณะท่ีพึงประสงค์
6.1 ใฝเ่ รยี นรู้
6.2 มคี วามรับผิดชอบ

14

7. ชิน้ งาน/ภาระงาน
7.1 ใบงาน เรอ่ื ง สุขภาพกับสงิ่ แวดลอ้ ม

8. เครื่องมือการสอนคิด
8.1 คาถาม/กิจกรรม

9. กจิ กรรมการเรยี นรู้
9.1 ข้นั นา (5 นาที)
- ครถู อื กระเป๋าผา้ เขา้ มาในช้นั เรยี น แลว้ ให้นักเรียนแสดงความคิดเห็นว่า ท่ีบ้านของนักเรียน
มถี ุงผา้ หรอื ไม่ มไี วท้ าอะไร (แนวคาตอบ มี/ไม่มี ไวใ้ ส่สง่ิ ของ ฯลฯ)
- นกั เรยี นเคยสงั เกตหรือไม่ เพราะเหตใุ ด เวลาเราไปซือ้ ของรา้ นสะดวกซ้อื (เซเวน่ ) พนักงาน
จะไม่ใหถ้ ุง (แนวคาตอบ เคยสงั เกต เพราะงดใช้ถุงพลาสตกิ ลดโลกร้อน/เพราะประหยัดทรัพยากร)
- นกั เรยี นสามารถมีสว่ นชว่ ยในการรกั ษาสิง่ แวดล้อมได้อยา่ งไรบา้ ง (แนวคาตอบ ไมท่ งิ้ ขยะ
ลงแม่น้า ใชถ้ งุ ผา้ แทนถุงพลาสตกิ ฯลฯ)
- นกั เรยี นคดิ ว่า สิ่งแวดล้อมมคี วามสาคญั และมผี ลตอ่ สขุ ภาพหรือไม่ อธบิ ายเหตุผล
(พจิ ารณาคาตอบนักเรยี นในดุลยพินิจของครู)

9.2 ขน้ั สอน (40 นาที)
- ครูให้นักเรียนดูภาพ สิ่งแวดล้อมท่ีดี และส่ิงแวดล้อมท่ีไม่ดี จากนั้น ถามนักเรียนว่า

นักเรยี นอยากอยูใ่ นสงิ่ แวดลอ้ มใด เพราะเหตใุ ด (แนวคาตอบ อยากอยู่ในสิ่งแวดล้อม A เพราะอากาศ
สดชื่น บรรยากาศดี) และเพราะเหตุใดนักเรียนจึงไม่อยากอยู่ในส่ิงแวดล้อม B (แนวคาตอบ เพราะ
สกปรก มขี ยะมากมาย น้าเน่าเสยี )

- ครูให้นักเรียนแสดงความคิดเห็นว่า ถ้านักเรียนอยากอยู่ในส่ิงแวดล้อม A นักเรียนจะมี
วิธีการปฏิบตั ิตนเพอื่ รกั ษาสิง่ แวดล้อมอยา่ งไรบ้าง (พิจารณาคาตอบนักเรยี นในดลุ ยพนิ จิ ของครู)

- ครูอธิบายวิธีการปฏิบัติตนเพ่ือรักษาสิ่งแวดล้อมให้นักเรียน และนาบัตรคาประกอบการ
อธบิ ายเพ่ิมเตมิ (ลดการใช้ถงุ พลาสตกิ / ทาความสะอาดบริเวณต่าง ๆ สม่าเสมอ / ใช้ทรัพยากรอย่าง
ประหยัด / ไม่ทง้ิ ขยะลงแม่น้า / แยกขยะกอ่ นทงิ้ )

- จากน้ันให้นักเรียนช่วยกันเสนอวิธีการรักษาส่ิงแวดล้อม ว่านอกจากวิธีการรักษา
สิ่งแวดลอ้ มท่คี รูบอกแล้วยังมีวิธีอืน่ อีกหรือไม่ (พจิ ารณาคาตอบนักเรยี นในดุลยพินจิ ของครู)

15

- ครูให้นักเรียนทากิจกรรม “คัดแยกขยะ ก่อนทิ้ง ท้ิงให้ถูกท่ี ถูกถัง” (กิจกรรมการคัดแยก
ขยะ จะสอนให้นกั เรยี นรู้จักแยกขยะเพ่อื รู้จักการมคี วามรบั ผดิ ชอบตอ่ ส่วนรวม)

- ครูอธิบายประเภทของขยะให้นกั เรียนเข้าใจ
- ครแู จกรปู ภาพขยะประเภทต่าง ๆ ใหน้ กั เรียนทุกคน
- ครูใหน้ ักเรยี นนารปู ภาพขยะแตล่ ะประเภททคี่ รูแจกให้ นาไปหย่อนลงถงั ขยะจาลองให้ตรง
กับประเภทขยะท่ีตนเองได้ จากนั้นครูและนักเรียนร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง แล้วครูอธิบายให้
นักเรยี นเข้าใจวา่ การแยกขยะให้ถูกประเภทกอ่ นทิ้งนน้ั เปน็ การรกั ษาสง่ิ แวดล้อมอยา่ งหนง่ึ

9.3 ข้นั สรุป (15 นาที)
- ครใู ห้นกั เรยี นทาใบงาน
- ครูและนักเรยี นร่วมกันสรุป ดงั น้ี สิง่ แวดล้อมมีความสาคัญต่อสุขภาพของเราทุกคน เราจึง

ควรชว่ ยกันดแู ลรักษาสง่ิ แวดล้อมให้ดี พร้อมบอกให้นกั เรียนนาส่งิ ท่ีเรียนในวันนไี้ ปปฏบิ ัติ

10. สอ่ื การเรยี นการสอน/แหล่งเรียนรู้
- กระเป๋าผา้
- รูปภาพส่ิงแวดล้อมที่ด/ี สิง่ แวดลอ้ มไม่ดี
- บตั รคา
- ถงั ขยะจาลอง
- รปู ขยะต่างๆ
- ใบงาน

11. การวัดผลและประเมินผล
- สงั เกตการตอบคาถามในชัน้ เรียน
- สังเกตการทากจิ กรรมในชั้นเรียน
- ตรวจใบงาน

16

บนั ทกึ หลังการจัดการเรยี นรู้

ผลการสอน
............................................................................................................................. ...................................
.......................................................................................................................................................... ......
............................................................................................................................. ...................................
............................................................................................................................. ...................................

ลงชอื่ ………………………………………………………….
(นางสาวพิรญิ า เบ็ญสหุ ลง)
ครูผู้สอน

แนวทางการสอน/ข้อเสนอแนะ
............................................................................................................................. ...................................
........................................................................................................................................... .....................
.............................................................................................................. ..................................................
............................................................................................................................. ...................................

ลงชือ่ ………………………………………………………….
(……………………………………………)

ตาแหน่ง ......................................................

แนวทางการสอน/ข้อเสนอแนะ
................................................................................................................ ................................................
............................................................................................................................. ...................................
................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...................................

ลงชอ่ื ………………………………………………………….
(……………………………………………)

ตาแหนง่ ......................................................

17

ภาคผนวก
- ภาคผนวก ก ใบงาน
- ภาคผนวก ข สื่อการจัดการเรียนรู้
- ภาคผนวก ค แบบประเมิน

18

ควิ อาร์โคด้ ใบงาน การคัดแยกขยะ liveworksheet

ใบงานวิชาสขุ ศึกษา ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ 4
เร่อื ง การคัดแยกขยะ

ชือ่ -สกลุ ___________________________________________________ ช้ัน _______
คาช้แี จง ใหน้ กั เรยี นคดั แยกขยะไปตามประเภทของถังขยะให้ถูกตอ้ ง

“คัดแยกขยะ กอ่ นทง้ิ ทิง้ ใหถ้ ูกที่ ถกู ถัง”

เข็มฉีดยา กระดาษ เศษผลไม้ สีสเปรย์ ซองขนม ถงุ พลาสติก
เศษอาหาร ซองบะหมี่ ถา่ นไฟฉาย แก้วนา้ เศษผัก

19

เฉลยใบงานวชิ าสุขศึกษา ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 4
เรื่อง การคัดแยกขยะ

ชอ่ื -สกุล ___________________________________________________ ชัน้ _______
คาช้แี จง ใหน้ กั เรยี นคัดแยกขยะไปตามประเภทของถังขยะให้ถูกตอ้ ง

“คัดแยกขยะ กอ่ นทงิ้ ทิง้ ใหถ้ ูกที่ ถกู ถงั ”

เข็มฉีดยา กระดาษ เศษผลไม้ สสี เปรย์ ซองขนม ถงุ พลาสตกิ

เเ

เศษอาหาร ซองบะหมี่ ถ่านไฟฉาย แก้วนา้ เศษผกั

เขม็ ฉดี ยา ซองขนม กระดาษ เศษผลไม้
สีสเปรย์ ถุงพลาสตกิ แก้วนา้ เศษอาหาร
ถา่ นไฟฉาย ซองบะหมี่ เศษผัก

20

ใบงานรายวิชาสุขศกึ ษา
เรือ่ ง วิธีการปฏิบตั ิตนเพอื่ รกั ษาสิ่งแวดล้อม

ชื่อ-นามสกุล ______________________________________________ ชั้น ________ เลขท่ี ________
คาชีแ้ จง ใหน้ ักเรียนบอกวิธกี ารปฏิบตั ิตนเพอ่ื รกั ษาสิ่งแวดลอ้ มใหถ้ ูกต้อง

วธิ ีการปฏบิ ตั ติ นเพ่อื
รักษาสิ่งแวดล้อม

21

เฉลยใบงานรายวิชาสุขศึกษา

เรือ่ ง วธิ ีการปฏบิ ตั ิตนเพอ่ื รักษาส่งิ แวดลอ้ ม

ช่ือ-นามสกุล ______________________________________________ ชน้ั ________ เลขท่ี ________
คาช้แี จง ให้นกั เรียนบอกวิธกี ารปฏบิ ัติตนเพือ่ รักษาส่ิงแวดล้อมให้ถูกต้อง

ลดการใชถ้ ุงพลาสติก ทาความสะอาดบรเิ วณตา่ ง ๆ
สม่าเสมอ

วธิ ีการปฏิบัตติ นเพอ่ื
รักษาสิ่งแวดลอ้ ม

แยกขยะกอ่ นท้งิ

ใช้ทรพั ยากรอย่างประหยัด ไมท่ ้งิ ขยะลงแมน่ า้

22

ภาพสือ่ การจัดการเรียนรู้
ภาพแมน่ า้ A

ภาพแมน่ า้ B

23

รปู ภาพขยะ

24

25

บัตรคา

ลดการใช้ถงุ พลาสตกิ
ทาความสะอาดบรเิ วณตา่ ง ๆ สม่าเสมอ

ใช้ทรัพยากรอยา่ งประหยัด
ไมท่ ้ิงขยะลงแมน่ ้า
แยกขยะก่อนท้งิ

26

แบบสังเกตพฤติกรรมการปฏบิ ตั งิ านรายบคุ คล
วชิ าสขุ ศึกษา ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 4

เรอ่ื ง วธิ ีการปฏิบัตติ นเพ่ือรักษาสงิ่ แวดล้อม
คาชีแ้ จง : ผสู้ อนสงั เกตการทางานของผู้เรยี น โดยทาเคร่ืองหมาย / ในชอ่ งที่ตรงกบั ความเปน็ จริง

พฤติกรรม การแสดง การตอบ การยอมรับ ทางาน
คาถาม ฟงั คนอ่ืน ตามท่ไี ด้รบั
ที่ ความสนใจ ความ มอบหมาย รวมคะแนน

คิดเห็น

ชือ่ -สกุล 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 20

เกณฑ์การประเมนิ ในการสงั เกตพฤตกิ รรม มดี ังนี้

คะแนน 18 - 20 ดีมาก

คะแนน 14 - 17 ดี

คะแนน 13 - 10 พอใช้

คะแนน 0 - 9 ควรปรับปรงุ

มีเกณฑใ์ ห้คะแนนจากการสงั เกตพฤติกรรม คือ

 เกณฑ์การให้คะแนน 4 คะแนน เมื่อนักเรยี นแสดงพฤตกิ รรมตามทต่ี ้องการเป็นประจา

สม่าเสมอ

 เกณฑ์การให้คะแนน 3 คะแนน เมอ่ื นักเรยี นแสดงพฤตกิ รรมตามท่ตี ้องการค่อนขา้ งจะ

สมา่ เสมอ

 เกณฑ์การให้คะแนน 2 คะแนน เมื่อนกั เรียนแสดงพฤติกรรมตามทต่ี ้องการค่อนข้างนอ้ ย

 เกณฑ์การให้คะแนน 1 คะแนน เมือ่ นกั เรียนแสดงพฤติกรรมตามทต่ี ้องการนอ้ ย

ลงช่ือ……………………………….ผูป้ ระเมนิ
…………/…………/………..

27

แบบสังเกตพฤติกรรมการเรยี นร้ดู า้ นเจตคติ คณุ ธรรม จรยิ ธรรม รายวิชาสขุ ศึกษา
ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี 4

เรอื่ ง วธิ ีการปฏิบัติตนเพ่ือรักษาสง่ิ แวดล้อม
คาชีแ้ จง : ให้ผ้สู อนสังเกตพฤติกรรมในระหว่างเรยี นและขณะปฏบิ ตั ิกิจกรรมของนกั เรียนวา่ มกี ารปฏิบตั ิ

หรอื ไม่ ถา้ มีการปฏบิ ัติถ้ามีการปฏบิ ตั ใิ นรายการใดให้ขีด  ถา้ ไม่มีใหเ้ วน้ วา่ ง

เจตคติ คุณธรรม จรยิ ธรรม รวม สรุปผล
การ
เห็น ุคณค่าของตนเองละผู้อ่ืน ประ
ีมระเ ีบยบวิ ันย เคารพสิท ิธ กฎและกติกา เมิน
มีจิตสานึกในการดูแลและรับผิดชอบ ่ตอสุขภาพ
เลขที่ ชือ่ -สกลุ ีมความมุ่ง ่มันในการทางาน
มีวาม ่ซือสัตย์
มีความเ ้ือออาทร เ ีสยสละ และคา ึนง ึถง ่สวนรวม
มี ้นาใจ ันก ีกฬา
เ ็ปนผู้นาและผู้ตามท่ี ีด
มีการทางาน ่รวม ักบผู้ ื่อนอย่างสร้างสรรค์

เจตคติ คุณธรรม จริยธรรม 28

เห็นคุณค่าของตนเองละผู้อ่ืน รวม สรปุ ผล
ีมระเบียบวิ ันย เคารพสิท ิธ กฎและกติกา การ
มีจิตสา ึนกในการดูแลและรับผิดชอบ ่ตอสุขภาพ ประ
ีมความมุ่ง ่มันในการทางาน เมิน
มีวาม ่ืซอสัตย์
เลขที่ ชอ่ื -สกลุ ีมความเ ื้อออาทร เ ีสยสละ และคา ึนง ึถง ่สวนรวม
มี ้นาใจ ันก ีกฬา
เป็นผู้นาและผู้ตาม ี่ท ีด
มีการทางานร่วม ักบผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์

ลงชอื่ ...........................................................................ผู้ประเมิน

เกณฑ์การประเมิน : นักเรียนมกี ารปฏิบตั ิ 7 รายการขึน้ ไป ถือวา่ ผา่ นเกณฑ์การประเมิน
ระดับคะแนน : ผา่ น 7 รายการ = 1 คะแนน

ผา่ น 8 รายการ = 2 คะแนน
ผ่าน 9 รายการ = 3 คะแนน

1

2