โคลงโลกนิติโอเค

พินิจวรรณคดีเรื่อง

โคลงโลกนิติ

ความเป็นมา

ประวัติผู้แต่ง

คุณค่า แนวทาง
การพิจารณา
คุณค่า โคลงโลกนิติ

ลักษณะคำ
ประพันธ์

เนื้อเรื่อง

ความเป็นมา

ความเป็นมรัาชกาลที่ 3 ทรงมีพระบรมราชโองการให้ปฏิสังขณ์วัด

พระเชตุพนวิมลมังคลาราม พ.ศ. 2374 ได้ทรงพระกรุณา
โปรดเกล้าฯ ให้จารึกโคลงโลกนิติลงบนแผ่นศิลา แล้วติดไว้ที่
ผนังเพื่อให้เป็นธรรมทานแก่กุลบุตร กุลธิดา และประชาชน
ทั่วไป ให้โอกาสได้อ่านและศึกษาหาความรู้ด้วยตนเองสมเด็จ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ

กรมพระยาเดชาดิศร เป็นผู้รวบรวมโคลงโลกนิติของเก่า
นำเอามาชำระใหม่ ให้มีสำนวนภาษาที่ประณีต ไพเราะยิ่งขึ้น

ประวัติผู้แต่ง

ความเป็นมา

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร

ประวัติ : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร

ความเป็นมา

ที่มา : https://www.youtube.com/watch?
v=ibKW8TWMIvQ&feature=emb_title

ประวัติ : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร

ความเป็นมา

ที่มา : https://www.youtube.com/watch?
v=ibKW8TWMIvQ&feature=emb_title

ประวัติ : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร

ความเป็นมา

ที่มา : https://www.youtube.com/watch?
v=ibKW8TWMIvQ&feature=emb_title

โคลงสี่สุภาพ

ความเป็นมา

อ่อนหวานมานมิตรล้น เหลือหลาย
หยาบบ่มีเกลอกราย เกลื่อนใกล้
ดาวดาษ ประดับนา
ความเป็นมา ดุจดวงศศิฉาย เมื่อร้อนแรงแสง

สุริยส่องดาราไร้

แปลความ
คนที่พูดจาอ่อนหวานย่อมมีเพื่อนชอบคบค้าสมาคม เหมือน

กับ ดวงจันทร์ (ศศิ)ที่ส่องแสงนวลเย็นต่างมีดาวมารายรอบ ส่วนคน
พูดจากระด้างหยาบคาย ย่อมไม่มีใครคบค้าสมาคมเหมือนความ
ร้อนแรงของดวงอาทิตย์ที่ทำให้ดวงดาวลับหาย

โคลงโลกนิติ เป็นวรรณกรรมประเภทคำสอน ในลักษณะของ
โคลงสุภาษิต คำว่า โลกนิติ (อ่านว่า โลก-กะ-นิด) แปล
ว่า ระเบียบแบบแผนแห่งโลก เนื้อหาในโคลงโลกนิติจึง
มุ่งแสดงความจริงของโลกและสัจธรรมของชีวิต เพื่อให้ผู้
อ่านได้รู้เท่าทันต่อโลก และเข้าใจในความเป็นไปของชีวิต
พร้อมเป็นแม่แบบเพื่อให้ผู้อ่านได้ดำเนินชีวิตไปในทางที่
ถูกต้องดีงามสืบไป

โคลงโลกนิติมีความไพเราะเหมาะสมทั้งด้านรูปแบบและ
เนื้อหาปรัชญาสาระ ครบคุณค่าทางวรรณกรรม ได้รับคัดเลือกจาก
กระทรวงศึกษาธิการให้เป็นบทอ่านในหนังสือแบบเรียนสำหรับนักเรียน
นักศึกษาอยู่ทุกยุคสมัย และได้รับการจัดให้เป็นหนึ่งในหนังสือดี 100
เล่มที่คนไทยควรอ่าน

มิตรพาลอย่าคบให้ สนิทนัก
พาลใช่มิตรอย่ามัก กล่าวใกล้
ครั้นคราวเคียดคุมชัก เอาโทษ ใส่นา
รู้เหตุสิ่งใดไซร้ ส่อสิ้นกลางสนาม

แปลความ
อย่าคลุกคลีชิดใกล้กับเพื่อนที่เป็นคนเลวให้มากนัก เพราะ

คนเลวจะไม่มีความเป็นเพื่อน นึกเคืองเราเมื่อใดก็จะหาเรื่องเรา รู้
ความลับใดของเราก็จะเอาไปเปิดเผยให้คนอื่น ๆ รู้หมด

รู้น้อยว่ามากรู้ เริงใจ
กลกบเกิดอยู่ใน สระจ้อย
ไป่เห็นชเลไกล กลางสมุทร
ชมว่าน้ำบ่อน้อย มากล้ำลึกเหลือ

แปลความ
คนรู้น้อยแต่หลงผิดว่าตนรู้มาก ตรงกับสำนวน กบใน

เสมือนกบกะลา อึ่งอ่างในกะลา

พระสมุทรสุดลึกล้น คณนา
สายดิ่งทิ้งทอดมา หยั่งได้
เขาสูงอาจวัดวา กำหนด
จิตมนุษย์นี้ไซร้ ยากแท้หยั่งถึง

แปลความ
มหาสมุทร ต่อให้ลึกสักเพียงใดก็ยังใช้สายดิ่ง

วัดความลึกได้ ภูเขา ต่อให้สูงสักเพียงใด ก็ยังอาจ
กำหนดความสูงได้ แต่จิตใจของคนเรานี้ ช่างลึกลับ
ซับซ้อน เกินกว่าจะใช้เครื่องมือใด ๆ มาวัดให้หยั่งรู้ได้

รักกันอยู่ขอบฟ้า เขาเขียว
เสมออยู่หอแห่งเดียว ร่วมห้อง
ชังกันบ่แลเหลียว ตาต่อ กันนา
เหมือนขอบฟ้ามาป้อง ป่าไม้มาบัง

แปลความ
คนที่รักกันแม้จะอยู่ไกลกันสักเพียงใดก็ยังรู้สึกว่า

เหมือนอยู่ใกล้กัน แต่คนที่เกลียดกันแม้ใกล้กันแค่ไหนก็

เหมือนกับว่ามีขอบฟ้ามากั้น ป่าไม้มาบัง

สนิมเหล็กเกิดแต่เนื้อ ในตน

กินกัดเนื้อเหล็กจน กร่อนขร้ำ

บาปเกิดแต่ตนคน เป็นบาป

บาปย่อมทำโทษซ้ำ ใส่ผู้บาปเอง

แปลความ
สนิมของเหล็กนั้นแท้ที่จริงแล้วเกิดมาจากเนื้อเหล็ก

นั่นเอง แล้วสนิมก็จะกัดกร่อนเนื้อเหล็กจนผุไป เสมือน
บาปกรรมสนองแก่ผู้ทำบาปนั่นเอง

นกน้อยขนน้อยแต่ พอตัว
รังแต่งจุเมียผัว อยู่ได้
มักใหญ่ย่อมคนหวัว ไพเพิด
ทำแต่พอตัวไซร้ อย่าให้คนหยัน

แปลความ
นกน้อยทำรังแต่พอตัว เปรียบเหมือนมนุษย์เรานั้นไม่

ควรมักใหญ่ไฝ่สูง ทำการสิ่งใดแต่พอตัว

คุณแม่หนาหนักเพี้ยง พสุธา

คุณบิดรดุจอา- กาศกว้าง

คุณพี่พ่างศิขรา เมรุมาศ

คุณพระอาจารย์อ้าง อาจสู้สาคร

แปลความ
พระคุณแม่นั้นยิ่งใหญ่เหมือนแผ่นดิน พระคุณของพ่อ

เปรียบเหมือนท้องฟ้า พระคุณของพี่เปรียบดังขุนเขาใหญ่
และพระคุณของครูอาจารย์เปรียบดั่งหัวงมหาสมุทร

Mind Maps

ความเปรียบ ทำความดี
ประมาMณerตcuนry

คำน้อยแต่ เลือกคบคน
กินความ ด้านวรรณศิลป์ ด้านความรู้

เล่นคำซ้ำ โคลงโลกนิติ ไม่ตามอย่างคนอื่น

มีความMกeตrcัuญryญู

ต้องสุภาพอ่อนหวาน

คุณค่าด้านวรรณศิลป์

การใช้ความเปรียบ

มีการนำธรรมชาติกับสิ่งใกล้ตัวมาเปรียบเทียบกัน
เช่น นำความแห้งแล้งของต้นหญ้าบอกความชุ่มชื้นของผืนดิน

ใช้คำน้อยแต่กินความมาก

ใช้ถ้อยคำน้อยอ่านแล้วเข้าใจง่ายทำให้ทราบความหมายอย่างรวดเร็ว

เล่นคำซ้ำ

ใช้ถ้อยคำน้อยอ่านแล้วเข้าใจง่ายทำให้ทราบความหมายอย่างรวดเร็ว

คุณค่าด้านความรู้

สอนให้ทำความดี

สอนให้รู้จักทำความดีละเว้นความชั่วผู้ใดทำดีย่อมได้รับ
ผลดีตอบแทนผู้ใดทำชั่วย่อมได้รับผลร้ายตอบแทนเช่นกัน

สอนให้รู้จักประมาณตน

สอนให้รู้จักดูกำลังความสามารถของตนไม่ทำน้อยเกินไปหรือทำมากเกินไป

สอนให้รู้จักคบคน

สอนให้รู้จักคบคนและพิจารณาคน

คุณค่าด้านความรู้

สอนไม่ให้ทำตามอย่างคนอื่น

สอนไม่ให้ทำตามอย่างคนอื่นในเรื่องที่ไม่ควรทำตาม

สอนให้มีความกตัญญู

สอนให้มีความกตัญญูต่อพ่อแม่และครูอาจารย์
เพราะความกตัญญูเป็นเครื่องหมายของคนดี

สอนให้เป็นคนสุภาพอ่อนหวาน

คนสุภาพอ่อนหวานย่อมมีเพื่อนมากมายต่างกับคนที่หยาบกระด้างที่ไม่มี
ใครอยากคบเปรียบได้กับพระจันทร์กับพระอาทิตย์ที่มีความแตกต่างกัน

บรรณานุกรม

ณัฐวุฒิ คล้ายสุวรรณ.(2562) พินิจวรรณคดีจาก
หนังสือ แบบเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น :
กรุงเทพฯ : ซีเอ็ดยูเคชั่น

https://sites.google.com/site/kholngloknitipapraen/
assignments

https://www.youtube.com/watch?
v=ibKW8TWMIvQ&feature=emb_title

https://th.wikipedia.org/wiki/
%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B
8%A5%E0%B8%81%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4