คณะนิติศาสตร์

ระดับปริญญาตร ี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม คคณณะะนิ นิตติิศศาาสสตตรร ์์ FFAACCUULLTTYY OOFF LLAAWW

หลักสูตรระดับปริญญาตรี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ปีการศึกษา 2567 เจ้าของ กองทะเบียนและประมวลผล มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ตำบลขามเรียง อำ เภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม รหัสไปรษณีย์ 44150 โทรศัพท์: 0-4371-9888 , 0-4371-9889ภายใน 1662 - 1699 โทรสาร : 0-4371-9890 http://regpr.msu.ac.th/th/ หรือ regpr.msu.ac.th ที่ปรึกษา รองศาสตราจารย์ดร.จันทร์ทิพย์ กาญจนศิลป์ รองอธิการบดีฝ่ายวิชาการและนวัตกรรมการเรียนรู้ รองศาสตราจารย์ดร.คัทลียา เมฆจรัสกุล ผู้ช่วยอธิการบดีฝ่ายวิชาการและนวัตกรรมการเรียนรู้ นายสวัสดิ์ วิชระโภชน์ ผู้อำนวยการกองทะเบียนและประมวลผล ที่มาของข้อมูล คณะนิติศาสตร์ รวบรวม/ เรียบเรียง/ตรวจรูปแบบ นางโรชินี ทุ่นทอง นายอมต ชุมพล นางสาวนิโรบล จันทะกล นางสาวสุภาพร ทองสาดี นางสาวจิราวรรณ มัตริ นางสาวพัทธนันท์ เสนาจักร์ นางศุภลักษณ์ ศักดิ์คำดวง ออกแบบปก นางสาวจิราวรรณ มัตริ

ค�ำน�ำ หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรีมหาวิทยาลัยมหาสารคาม ปีการศึกษา 2567 จัดทำ ขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้นิสิตทุกคนได้ใช้เป็นคู่มือศึกษาค้นคว้า และอ้างอิงระหว่างการศึกษาในมหาวิทยาลัย สาระสำคัญในเล่มนี้เกี่ยวข้องกับโครงสร้างหลักสูตร หมวดรายวิชาต่างๆ คำอธิบายรายวิชา จำนวนหน่วยกิต และแผนการศึกษา ที่แต่ละหลักสูตรกำ หนดไว้ซึ่งนิสิตทุกคนควรศึกษาให้เข้าใจ และเป็นแนวทางในการ ดำ เนินการศึกษาตลอดระยะเวลาการศึกษาในมหาวิทยาลัยมหาสารคาม ในนามกองทะเบียนและประมวลผล มหาวิทยาลัยมหาสารคาม หวังเป็นอย่างยิ่งว่า หลักสูตรการศึกษา ระดับปริญญาตรีปีการศึกษา 2566จะเป็นประโยชน์ต่อนิสิตคณาจารย์บุคลากรและผู้สนใจทุกคน กองทะเบียนและประมวลผล มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

ค�ำน�ำ ตอนที่ 1 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม..................................................................................................... 1 ประวัติมหาวิทยาลัยมหาสารคาม................................................................................................... 2 ตราสัญลักษณ์สี............................................................................................................................5 ต้นไม้อัตลักษณ์เอกลักษณ์ปรัชญา วิสัยทัศน์พันธกิจ ................................................................. 6 ปณิธานปรัชญาการศึกษาค่านิยมองค์กรยุทธศาสตร์................................................................... 7 คณะ /หน่วยงานในมหาวิทยาลัยมหาสารคาม .................................................................................8 โครงสร้างหน่วยงาน ..................................................................................................................... 9 ตอนที่ 2 ข้อบังคับ ระเบียบ ประกาศ ................................................................................................ 10 ตอนที่ 3 โครงสร้างหลักสูตร ............................................................................................................. 12 คณะนิติศาสตร์ หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต (น.บ.) (หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2566).......................................................13 ภาคผนวก หมวดวิชาศึกษาทั่วไป(ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2566)........................................................................... ก-31 สารบัญ

1 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ตอนที่่� 1 มหาวิิที่ยาลััยมหาสารคาม Mahasarakham University

2 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม เมื�อวิันที่่� 27 ม่นาคม 2511 วิิที่ยาลััยวิิชาการศึกษา มหาสารคาม (วิศ. มค.) มหาวิทยาลัยมหาสารคาม เป็นมหาวิทยาลัยของรัฐที่ถือกำาเนิดจาก ”วิทยาลัยวิชาการศึกษา มหาสารคาม„ จัดตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2511 โดยเติบโตและขยายวิทยาเขตมาจาก ”วิทยาลัยวิชาการศึกษา ประสานมิตร„ ซึ่งเป็นสถาบัน การศึกษาด้านวิชาชีพครู จัดตั้งขึ้นเพื่อแก้ปัญหาวิชาชีพครูที่ขาดแคลนและการขยายตัวของสังคม อีกทั้งเพื่อสร้าง ศาสตร์ด้านการศึกษาให้มากยิ่งขึ้น และขยายการศึกษาชั้นสูงไปสู่ต่างจังหวัด โดยมีการจัดตั้งวิทยาเขตต่างๆ ดังนี้ 1. วิทยาลัยวิชาการศึกษา ปทุมวัน จัดตั้งขึ้นวันที่ 11 มิถุนายน พ.ศ.2498 2. วิทยาลัยวิชาการศึกษา บางแสน จัดตั้งขึ้นวันที่ 8 กรกฎาคม พ.ศ.2498 3. วิทยาลัยวิชาการศึกษา พิษณุโลก จัดตั้งขึ้นวันที่ 25 มกราคม พ.ศ.2510 4. วิิที่ยาลััยวิิชาการศึกษา มหาสารคาม จัดตั้งขึ้นวิันที่่� 27 ม่นาคม พ.ศ.2511 5. วิทยาลัยวิชาการศึกษา สงขลา จัดตั้งขึ้นวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ.2511 6. วิทยาลัยวิชาการศึกษา พระนคร จัดตั้งขึ้นวันที่ 27 มีนาคม พ.ศ.2512 7. วิทยาลัยวิชาการศึกษา พลศึกษา จัดตั้งขึ้นวันที่ 1 เมษายน พ.ศ.2513 วิทยาลัยวิชาการศึกษา มหาสารคาม ตั้งอยู่ ณ ถนนนครสวรรค์ ตำาบลตลาด อำาเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม โดยมี ดร.สายหยุด จำาปาที่อง เป็นรองอธิการ ซึ่งการดำาเนินงานในระยะแรกได้รับความร่วมมือจากวิทยาลัยครู มหาสารคาม ในการบริหารงานทุกๆ ด้าน ทั้งอาคารสถานที่ บุคลากร อุปกรณ์ครุภัณฑ์การเรียนการสอน ในปีการ ศึกษา 2511 ได้เปิดสอนระดับปริญญาตรี วุฒิการศึกษาบัณฑิต (กศ.บ.) หลักสูตร 2 ปี จำานวน 2 วิชาเอก คือ ภาษา อังกฤษและชีววิทยา เปิดสอนวิชาโท จำานวน 5 วิชา ได้แก่ ภาษาอังกฤษ ชีววิทยา เคมี ภาษาไทย และภูมิศาสตร์ มีนิสิตทั้งหมด 134 คน โดยคัดเลือกมาจากนักศึกษาวุฒิ ป.กศ. ชั้นสูง ที่มีผลการเรียนดีจากวิทยาลัยครูทั่วประเทศ ในปีการศึกษา 2513 เปิดรับนิสิตภาคพิเศษเป็นปีแรกซึ่งการบริหารงานได้มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องและเริ่มมีความ พร้อมในด้านต่างๆมากขึ้น โดยดำาเนินงานตามภารกิจของสถาบัน ภายใต้ปรัชญา ”สิกฺขา วิิรุฬหิ สมปตฺตา„ การศึกษา คือควิามเจริญงอกงาม (Education is Growth) เมื�อวิันที่่� 29 มิถุนายน พ.ศ.2517 มหาวิิที่ยาลััยศร่นครินที่รวิิโรฒ วิิที่ยาเขตมหาสารคาม (มศวิ มค.) ในปี พ.ศ.2517 คณะรัฐมนตรีได้มีมติให้ยกฐานะ ”วิทยาลัยวิชาการศึกษา„ เป็น ”มหาวิทยาลัย„ และได้ รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในรัชกาลที่ 9 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานชื่อ ”ศร่นครินที่รวิิโรฒ„ (อ่านว่า สี-นะ-คะ-ริน-วิ-โรด) ซึ่งมีความหมายว่า ”มหาวิิที่ยาลััยที่่�เจริญเป็นศร่สง่าแก่มหานคร„ วิทยาลัยวิชาการศึกษาทั้ง 8 แห่ง จึงรวมกันเป็น ”มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ„ ดังนี้ ประวิัติมหาวิ ิ ที่ยาลััยมหาสารคาม

3 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 1. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร 2. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน 3. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ บางเขน 4. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ พลศึกษา 5. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ บางแสน 6. มหาวิิที่ยาลััยศร่นครินที่รวิิโรฒ มหาสารคาม 7. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ พิษณุโลก 8. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ สงขลา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ มหาสารคาม ได้เริ่มเปิดสอนระดับปริญญาตรี หลักสูตร 4 ปี โดยมี สาขาวิชาต่างๆ ได้แก่ ชีววิทยา ฟิสิกส์ เคมี คณิตศาสตร์ ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ สังคมศึกษา ภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ และการประถมศึกษา และได้มีการจัดตั้งคณะ/หน่วยงานขึ้นใหม่ เพื่อตอบสนองพันธกิจของมหาวิทยาลัยอีกหลาย หน่วยงาน เมื�อวิันที่่� 9 ธันวิาคม 2537 มหาวิิที่ยาลััยมหาสารคาม (มมส) จากการปรับเปลี่ยนสถานภาพของมหาวิทยาลัยตามนโยบายภาครัฐ ทำาให้มีวิทยาเขตต่างจังหวัดของ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ได้รับการยกฐานะเป็นเอกเทศ ดังนี้ พ.ศ.2533 – มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ บางแสน เป็น มหาวิทยาลัยบูรพา – มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ พิษณุโลก เป็น มหาวิทยาลัยนเรศวร พ.ศ.2536 – มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร รวมกับปทุมวัน และบางเขน พ.ศ.2537 – มหาวิิที่ยาลััยศร่นครินที่รวิิโรฒ มหาสารคาม เป็น มหาวิิที่ยาลััยมหาสารคาม พ.ศ.2539 – มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ สงขลา เป็น มหาวิทยาลัยทักษิณเมื่อ เมื่อวันที่ 9 ธันวาคม พ.ศ.2537 มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วิทยาเขตมหาสารคาม ได้แยกตัวออกเป็น เอกเทศภายใต้ชื่อ ”มหาวิิที่ยาลััยมหาสารคาม„ โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ทรงลงพระปรมาภิไธย ในพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัย ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 111 ตอนที่ 54 ก นับเป็นมหาวิิที่ยาลััยของรัฐ แห่งที่่� 22 ของประเที่ศไที่ย มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ตั้งอยู่ ณ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบนของประเทศไทย มีระยะทางห่าง จากกรุงเทพมหานคร ประมาณ 470 กิโลเมตร ในปี พ.ศ.2541 ได้ย้ายศูนย์กลางการบริหารงานเดิมในเขตพื้นที่ใน เมือง บนพื้นที่ 368 ไร่ ณ ถนนนครสวรรค์ ตำาบลตลาด อำาเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม มาตั้งที่ทำาการแห่งใหม่ ณ ตำาบลขามเรียง อำาเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม บนพื้นที่ 1,300 ไร่ (ห่างจากที่ทำาการเดิมประมาณ 7 กิโลเมตร) เพื่อตอบรับพันธกิจและการเติบโตในทุกๆ ด้านของมหาวิทยาลัย ทั้งนี้ ที่ทำาการเดิม (เขตพื้นที่ในเมือง) ยังคงรองรับ การขยายตัวด้านการจัดการเรียนการสอนและงานบริการอื่นๆ โดยมีหน่วยงานต่างๆ ได้แก่ คณะศึกษาศาสตร์ คณะการท่องเที่ยวและการโรงแรม โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยมหาสารคาม (ฝ่ายประถม) สถาบันขงจื่อ สถาบันวิจัย

4 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ศิลปะและวัฒนธรรมอีสาน และโรงพยาบาลสุทธาเวช คณะแพทยศาสตร์ ที่จัดตั้งขึ้นเพื่อรองรับการจัดการเรียน การสอนด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพและให้บริการด้านการตรวจรักษาอย่างครบวงจร นอกจากนี้ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ยังมีพื้นที่อื่นๆในจังหวัดมหาสารคาม เพื่อดำาเนินกิจกรรมการเรียน การสอนและการวิจัยอีกหลายแห่ง ได้แก่ พื้นที่อำาเภอนาดูน จำานวน 650 ไร่ พื้นที่ตำาบลเกิ้ง อำาเภอเมือง จำานวน 273 ไร่ และโดยเฉพาะพื้นที่บ้านนาสีนวน อำาเภอกันทรวิชัย จำานวน 1,400 ไร่ ซึ่งถือเป็น landmark แห่งใหม่ของ มหาวิทยาลัย ที่มีการปรับปรุงพื้นที่ให้เป็นแหล่งเรียนรู้และท่องเที่ยวเชิงเกษตรภายใต้ธรรมชาติที่สมบูรณ์และ มีสิ่งแวดล้อมที่ดี ปัจจุบัน มหาวิทยาลัยมหาสารคาม เปิดการเรียนการสอนในระดับปริญญาตรีและระดับบัณฑิตศึกษา จำานวน 17 คณะ 2 วิทยาลัย และ 1 สถาบัน ครอบคลุมหลักสูตรทั้งด้านมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และวิทยาศาสตร์สุขภาพ โดยมีหน่วยงานสนับสนุนการจัดการเรียนกว่า 70 หน่วยงาน มีบุคลากรจำานวนกว่า 3,600 คน และนิสิตกว่า 40,000 คน ซึ่งมหาวิทยาลัยยังคงมีการพัฒนาการดำาเนินงานตาม 5 ยุทธศาสตร์หลัก ได้แก่ การผลิตบัณฑิต การสร้างงานวิจัย ให้บริการวิชาการ ทำานุบำารุงศิลปวัฒนธรรม และบริหารองค์กรสู่ความเป็น มหาวิทยาลัยอัจฉริยะ (Smart University) ภายใต้ปรัชญา ”พหูนำ ปณฺฑิโต ช่เวิ ผู้ม่ปัญญา พึงเป็นอยู่เพื�อมหาชน„ ที่่�ตั้งมหาวิิที่ยาลััยมหาสารคาม 41/20 ตำาบลขามเรียง อำาเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม 44150 เขตพื้นที่่�ในเมือง 269/2 ถนนนครสวรรค์ ตำาบลตลาด อำาเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม 44000 โที่รศัพที่์ : 0-4375-4333 (ระบบอัตโนมัติ 20 คู่สาย) โที่รสาร : 0-4375-4235 (งานสารบรรณ กองกลาง) โฮมเพจ : www.msu.ac.th อักษรย่อ : มมส

5 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ตราสัญลัักษณ์ ของมหาวิิที่ยาลััยมหาสารคามคือ ”ตราโรจนากร„ ซึ่งมีความหมายว่า สัญลักษณ์แห่งความ เจริญรุ่งเรือง มีองค์ประกอบเป็นรูปใบเสมา ภายในมีสัญลักษณ์ขององค์พระธาตุนาดูน ด้านล่าง มีสุริยรังสีที่แผ่ขึ้น จากลายขิด ซึ่งอยู่เหนือปรัชญาภาษาบาลวี่า ”พหนำู ปณฑฺิโต ช่เวิ„ มีความหมายว่า ”ผู้ม่ปัญญา พึงเป็นอยู่เพื�อมหาชน„ ใบเสมา หมายถึง ความรู้หรือภูมิปัญญา องค์พระธาตุนาดูน เป็นปูชนียสถานอันศักดิส�ิทธิ�ของจังหวัดมหาสารคาม ซึ่งเป็นสัญลักษณ์แทนคุณธรรม และความดีงาม สุริยรังส่ หมายถึง ความเจริญรุ่งเรือง ลัายขิด หมายถึง ภูมิปัญญาและมรดกทางวัฒนธรรมอีสาน ควิามหมายโดยสรุปของตราสัญลัักษณ์คือ ความเจริญรุ่งเรือง อันเป็นผลมาจากความรู้และคุณธรรม ผสมผสานกับภูมิปัญญาท้องถิ่น ส่ประจำมหาวิิที่ยาลััย ”ส่เหลัือง„ หมายถึง ความเจริญรุ่งเรือง ความดีงาม ความอุดมสมบูรณ์ ”ส่เที่า„ หมายถึง ความคิด หรือ ปัญญา ”ส่เหลัือง-เที่า„ หมายถึง การมีปัญญาและความคิดที่ดีงาม อันนำาไปสู่ความเจริญรุ่งเรือง ตราสัญลัักษณ์ ส่

6 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ต้นไม้สัญลัักษณ์มหาวิิที่ยาลััย ”ต้นราชพฤกษ์„ หรือ ต้นคูน หมายถึง ความค้ำาคูณ หรือ ความรุ่งเรือง อัตลัักษณ์ เอกลัักษณ์ ”การเป็นที่พึ่งของสังคมและชุมชน” ปรัชญา ”พหูนำ ปณฺฑิโต ชีเว„ : ผู้มีปัญญาพึงเป็นอยู่เพื่อมหาชน วิิสัยที่ัศน์ ”มหาวิทยาลัยชั้นนำาของเอเชีย” พันธกิจ 1) การจัดการเรียนการสอนมุ่งผลิตบัณฑิตให้มีคุณภาพตามมาตรฐาน มีคุณลักษณะพึงประสงค์และมี ความเป็นผู้ประกอบการ 2) การพัฒนางานวิจัย และนวัตกรรมสู่ความเป็นเลิศ 3) ให้บริการวิชาการแก่ชุมชนและสังคม เพื่อให้ชุมชนและสังคมสามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน 4) อนุรักษ์ ฟื้นฟู ปกป้อง เผยแพร่ และพัฒนาศิลปวัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณีของอีสาน ต้นไม้ อัตลัักษณ์ เอกลัักษณ์ ปรัชญา วิิสัยที่ัศน์ พันธกิจ

7 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ปณิธาน มหาวิทยาลัยมหาสารคามเป็นสถาบันที่มุ่งมั่นในการสั่งสมแสวงหาความเป็นเลิศทางวิชาการ โดยศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่น ผสมผสานกับวิทยาการที่เป็นสากลให้เกิดความงอกงามทางสติปัญญาสามารถพัฒนาตนเองให้ เพียบพร้อมด้วยวิชาการ จริยธรรมและคุณธรรม ปรัชญาการศึกษาการจัดการศึกษาแบบบูรณาการศาสตร์ เพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต การสร้างสรรค์นวัตกรรมและการส่งเสริม ภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่สากล ค่านิยมองค์กรTAKASILA T = Teamwork การทำงานเป็นทีมA = Accountability การได้รับการยอมรับK = Knowledge Based and Local Wisdom การใช้ความรู้เป็นพื้นฐานและสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่นA = Academic ความเป็นวิชาการS = Sufficiency Economy เศรษฐกิจพอเพียง I = Innovation นวัตกรรม L = Learning Organization การเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้A = Achievement การมุ่งสู่ความสำเร็จ ยุที่ธศาสตร์ 1) ผลิตบัณฑิตตรงกับความต้องการของสังคมโลก 2) สร้างงานวิจัยและนวัตกรรมเพื่อความเป็นเลิศในระดับนานาชาติ3) ให้บริการวิชาการเพื่อตอบสนองความต้องการภาคอุตสาหกรรม และภาคประชาสังคม 4) ทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมอีสานให้มีความโดดเด่นระดับนานาชาติ5) บริหารองค์กรเพื่อความเป็นมหาวิทยาลัยอัจฉริยะ ปณิธาน ปรัชญาการศึกษา ค่านิยมองค์กร ยุที่ธศาสตร์ 7 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ปณิธาน มหาวิทยาลัยมหาสารคามเป็นสถาบันที่มุ่งมั่นในการสั่งสมแสวงหาความเป็นเลิศทางวิชาการ โดยศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่น ผสมผสานกับวิทยาการที่เป็นสากลให้เกิดความงอกงามทางสติปัญญาสามารถพัฒนาตนเองให้ เพียบพร้อมด้วยวิชาการ จริยธรรมและคุณธรรม ปรัชญาการศึกษาการจัดการศึกษาแบบบูรณาการศาสตร์ เพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต การสร้างสรรค์นวัตกรรมและการส่งเสริม ภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่สากล ค่านิยมองค์กรTAKASILA T = Teamwork การทำงานเป็นทีมA = Accountability การได้รับการยอมรับK = Knowledge Based and Local Wisdom การใช้ความรู้เป็นพื้นฐานและสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่นA = Academic ความเป็นวิชาการS = Sufficiency Economy เศรษฐกิจพอเพียง I = Innovation นวัตกรรม L = Learning Organization การเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้A = Achievement การมุ่งสู่ความสำเร็จ ยุที่ธศาสตร์ 1) ผลิตบัณฑิตตรงกับความต้องการของสังคมโลก 2) สร้างงานวิจัยและนวัตกรรมเพื่อความเป็นเลิศในระดับนานาชาติ3) ให้บริการวิชาการเพื่อตอบสนองความต้องการภาคอุตสาหกรรม และภาคประชาสังคม 4) ทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมอีสานให้มีความโดดเด่นระดับนานาชาติ5) บริหารองค์กรเพื่อความเป็นมหาวิทยาลัยอัจฉริยะ ปณิธาน ปรัชญาการศึกษา ค่านิยมองค์กร ยุที่ธศาสตร์ 7 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ปณิธาน มหาวิทยาลัยมหาสารคามเป็นสถาบันที่มุ่งมั่นในการสั่งสมแสวงหาความเป็นเลิศทางวิชาการ โดยศึกษา ภูมิปัญญาท้องถิ่น ผสมผสานกับวิทยาการที่เป็นสากลให้เกิดความงอกงามทางสติปัญญาสามารถพัฒนาตนเองให้ เพียบพร้อมด้วยวิชาการ จริยธรรมและคุณธรรม ปรัชญาการศึกษา การจัดการศึกษาแบบบูรณาการศาสตร์ เพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต การสร้างสรรค์นวัตกรรมและการส่งเสริม ภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่สากล ค่านิยมองค์กร TAKASILA T = Teamwork การทำงานเป็นทีม A = Accountability การได้รับการยอมรับ K = Knowledge Based and Local Wisdom การใช้ความรู้เป็นพื้นฐานและสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่น A = Academic ความเป็นวิชาการ S = Sufficiency Economy เศรษฐกิจพอเพียง I = Innovation นวัตกรรม L = Learning Organization การเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ A = Achievement การมุ่งสู่ความสำเร็จ ยุที่ธศาสตร์ 1) ผลิตบัณฑิตตรงกับความต้องการของสังคมโลก 2) สร้างงานวิจัยและนวัตกรรมเพื่อความเป็นเลิศในระดับนานาชาติ 3) ให้บริการวิชาการเพื่อตอบสนองความต้องการภาคอุตสาหกรรม และภาคประชาสังคม 4) ทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมอีสานให้มีความโดดเด่นระดับนานาชาติ 5) บริหารองค์กรเพื่อความเป็นมหาวิทยาลัยอัจฉริยะ ปณิธาน ปรัชญาการศึกษา ค่านิยมองค์กร ยุที่ธศาสตร์

8 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม หน่วิยงานจัดการเร่ยนการสอน (ระดับอุดมศึกษา) ด้านมนุษยศาสตร์แลัะสังคมศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ คณะศึกษาศาสตร์ คณะการบัญชีและการจัดการ คณะศิลปกรรมศาสตร์และวัฒนธรรมศาสตร์ คณะการท่องเที่ยวและการโรงแรม วิทยาลัยการเมืองการปกครอง วิทยาลัยดุริยางคศิลป์ คณะนิติศาสตร์ ด้านวิิที่ยาศาสตร์แลัะเที่คโนโลัย่คณะวิทยาศาสตร์ คณะเทคโนโลยี คณะวิศวกรรมศาสตร์ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ผังเมือง และนฤมิตศิลป์ คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ คณะวิทยาการสารสนเทศ สถาบันวิจัยวลัยรุกขเวช ด้านวิิที่ยาศาสตร์สุขภาพ คณะพยาบาลศาสตร์ คณะเภสัชศาสตร์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ คณะสัตวแพทยศาสตร์ หน่วิยงานที่่�จัดการเร่ยนการสอน (ขั้นพื้นฐาน) โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยมหาสารคาม (ฝ่ายประถม) โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยมหาสารคาม (ฝ่ายมัธยม) หน่วิยงานสนับสนุนการเร่ยนการสอน หน่วิยงานที่่�สนับสนุนการเร่ยนการสอน (สำานักงานอธิการบด่) กองกลาง กองแผนงาน กองการเจ้าหน้าที่ กองกิจการนิสิต กองคลังและพัสดุ กองบริการการศึกษา กองทะเบียนและประมวลผล กองส่งเสริมการวิจัยและบริการวิชาการ กองอาคารสถานที่ กองประชาสัมพันธ์และกิจการต่างประเทศ สำานักตรวจสอบภายใน หน่วิยงานสนับสนุนการเร่ยนการสอน (เที่่ยบเที่่าคณะ) บัณฑิตวิทยาลัย สำานักคอมพิวเตอร์ สำานักวิทยบริการ สำานักศึกษาทั่วไป หน่วิยงานวิิจัย / บริการ / ที่ำานุบำารุงศิลัปะแลัะวิัฒนธรรม สถาบันวิจัยศิลปะและวัฒนธรรมอีสาน ศูนย์วิจัยและการศึกษาบรรพชีวินวิทยา สำานักบริการวิชาการ วิิที่ยาเขต / ศูนย์ / ฝ่าย / สมาคม กองทุนสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ศูนย์พัฒนาการศึกษาอุดรธานี สภาคณาจารย์ สมาคมศิษย์เก่า หน่วิยงานเสริมศึกษา ร้านยามหาวิทยาลัย สถาบันขงจื๊อมหาวิทยาลัยมหาสารคาม สหกรณ์ออมทรัพย์มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ จำากัด สหกรณ์ออมทรัพย์มหาวิทยาลัยมหาสารคาม คณะ / หน่วิยงานในมหาวิ ิ ที่ยาลััยมหาสารคาม

9 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม โครงสร้างหน่วิยงาน

10 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ตอนที่่� 2 ข้อบังคับ ระเบ่ยบ ประกาศ Regulations Regularity and Announcement

11 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ข้อบังคับ ระเบ่ยบ ประกาศ https://regpr.msu.ac.th/th/notice.php การแต่งกาย

12 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ตอนที่่� 3 โครงสร้างหลัักสูตร Curriculum Structure

13 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต (หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2566) รหัสและชื่อหลักสูตร รหัส : 25510211107119 ภาษาไทย :หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต ภาษาอังกฤษ :Bachelor ofLaw Program ชื่อปริญญาและสาขาวิชา ภาษาไทย (ชื่อเต็ม) :นิติศาสตรบัณฑิต (ชื่อย่อ) :น.บ. ภาษาอังกฤษ (ชื่อเต็ม) :Bachelor ofLaw (ชื่อย่อ) :L.L.B. หลักสูตร จำนวนหน่วยกิตรวมตลอดหลักสูตร 134หน่วยกิต โครงสร้างหลักสูตร หมวดวิชา เกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรระดับ ปริญญาตรี พ.ศ. 2565 (หน่วยกิต) หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ.2566 (หน่วยกิต) หมวดวิชาศึกษาทั่วไป (ไม่น้อยกว่า) 24 24 หมวดวิชาเฉพาะ - วิชาบังคับ - วิชาเฉพาะ (ไม่น้อยกว่า) 72 104 92 12 หมวดวิชาเลือกเสรี (ไม่น้อยกว่า) 6 6 รวม (หน่วยกิต) ไม่น้อยกว่า 120 134

14 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม รายวิชาในหลักสูตร หมวดวิชาศึกษาทั่วไป ไม่น้อยกว่า 24 หน่วยกิต (รายละเอียดตาม หมวดวิชาศึกษาทั่วไป ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2566) หมวดวิชาเฉพาะด้าน จำนวน104หน่วยกิตประกอบไปด้วยกลุ่มวิชา ดังต่อไปนี้ กลุ่มวิชาเอกบังคับ จำนวน92หน่วยกิต กลุ่มวิชาหลักทั่วไปของกฎหมาย 2301 101 หลักกฎหมายเอกชน 2(2-0-4) Principles ofPrivateLaw 2301 102 ประวัติศาสตร์กฎหมายไทย 2(2-0-4) ThaiLegal History 2301 106 นิติปรัชญา 2(2-0-4) LegalPhilosophy 2301 405 ภาษาอังกฤษสำหรับนักกฎหมาย 2(2-0-4) EnglishforLawyers กลุ่มวิชากฎหมายแพ่ง 2301 104 กฎหมายลักษณะนิติกรรมและสัญญา 3(3-0-6) Law of Juristic Acts and Contracts 2301 202 กฎหมายลักษณะหนี้ 3(3-0-6) Law of Obligation 2301 204 กฎหมายลักษณะละเมิดจัดการงานนอกสั่ง 2(2-0-4) ลาภมิควรได้ Law ofTorts, Management of Affairs without Mandate, UndueEnrichment 2301 206 กฎหมายลักษณะทรัพย์ 3(3-0-6) Law ofProperty 2301 304 กฎหมายครอบครัว 3(3-0-6) Law ofFamily 2301 313 กฎหมายมรดก 3(3-0-6) Law ofSuccession กลุ่มวิชากฎหมายอาญา 2301 105 กฎหมายอาญา 1 2(2-0-4) CriminalLaw 1 2301 205 กฎหมายอาญา 2 2(2-0-4) CriminalLaw 2 2301 305 กฎหมายอาญา 3 2(2-0-4) CriminalLaw 3 กลุ่มวิชากฎหมายมหาชน 2301 103 หลักกฎหมายมหาชน 2(2-0-4) Principles ofPublicLaw 2301 201 กฎหมายรัฐธรรมนูญและสถาบันการเมือง 3(3-0-6) ConstitutionLaw andPolitical Institution 2301 307 กฎหมายปกครอง 1 2(2-0-4) AdministrativeLaw 1 2301 308 กฎหมายที่ดิน 2(2-0-4) LandLaw 2301 309 กฎหมายปกครอง 2 2(2-0-4) AdministrativeLaw 2 2301 402 กฎหมายแรงงาน 3(3-0-6) LabourLaw 2301 406 กฎหมายปกครอง 3 2(2-0-4) AdministrativeLaw 3 2301 409 กฎหมายภาษีอากรและการดำเนินคดี 2(2-0-4) ภาษีอากร TaxationLaw andLitigatingTax Cases กลุ่มวิชากฎหมายพาณิชย์และธุรกิจ 2301 203 กฎหมายซื้อขายแลกเปลี่ยนให้ 2(2-0-4) Law ofPurchase,Exchange, Gifts 2301 207 กฎหมายเช่าทรัพย์เช่าซื้อจ้างแรงงาน 2(2-0-4) จ้างทำของ รับขน Law of Hire ofProperty, HirePurchase, Hire ofLabour, Hire of Work and Carriage 2301 208 กฎหมายประกันภัย 2(2-0-4) Law of Insurance 2301 209 กฎหมายตัวแทนนายหน้ายืมฝากทรัพย์ 2(2-0-4) Law of Agency,Brokerage,Loan, Deposit 2301 210 กฎหมายตั๋วเงินบัญชีเดินสะพัด 2(2-0-4) และตราสารทางการเงิน Law ofBills, Current Accounts andFinancial Instruments 2301 306 กฎหมายหุ้นส่วนบริษัท 2(2-0-4) และบริษัทมหาชนจำกัด Partnership, Company andPublic CompanyLaw 2301 312 กฎหมายค้ำประกันจำนองจำนำ 2(2-0-4) Law ofSuretyship, Mortgage,Pledge 2301 407 กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา 2(2-0-4) IntellectualPropertyLaw กลุ่มวิชากฎหมายวิธีสบัญญัติ 2301 301 พระธรรมนูญศาลยุติธรรม 2(2-0-4) Court OrganizationLaw

15 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2301 302 กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง 1 3(3-0-6) Law of CivilProcedure 1 2301 303 กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา 1 3(3-0-6) Law of CriminalProcedure 1 2301 310 กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง 2 3(3-0-6) Law of CivilProcedure 2 2301 311 กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา 2 2(2-0-4) Law of CriminalProcedure 2 2301 314 กฎหมายลักษณะพยาน 3(3-0-6) Law ofEvidence 2301 401 กฎหมายล้มละลาย 3(3-0-6) BankruptcyLaw 2301 404 ว่าความและศาลจำลอง 2(2-0-4) Litigationand Moot Court กลุ่มวิชากฎหมายระหว่างประเทศ 2301 403 กฎหมายระหว่างประเทศแผนกคดีเมือง 3(3-0-6) Public InternationalLaw 2301 408 กฎหมายระหว่างประเทศแผนกคดีบุคคล 3(3-0-6) Private InternationalLaw กลุ่มวิชาเอกเลือกไม่น้อยกว่า 12หน่วยกิต นิสิตสามารถเลือกเรียนวิชาเอกเลือกได้2ช่องทางดังนี้ 1. นิสิตสามารถเลือกเรียนวิชาเอกเลือกจากทั้ง6กลุ่มวิชาได้ จำนวน6 รายวิชา ไม่น้อยกว่า 12หน่วยกิตหรือ 2. นิสิตสามารถเลือกเรียน รายวิชา 2301 411 การฝึกงาน ด้านกฎหมาย จำนวน 6 หน่วยกิต และเลือกเรียนรายวิชาเอกเลือกจาก 6กลุ่มวิชาอีกจำนวน3 รายวิชาหรือ6หน่วยกิตก็ได้ 1) กลุ่มกฎหมายทั่วไป 2301 410 การใช้ศัพท์และสำนวนกฎหมายภาษาอังกฤษ 2(2-0-4) EnglishTerminology andExpressions 2301 411 การฝึกงานด้านกฎหมาย 6(0-12-12) LegalTraining 2301 412 ภาษากฎหมายไทย 2(2-0-4) ThaiLegalLanguage 2301 413 สัมมนากฎหมายกับปัญหาสังคม 2(2-0-4) Seminar inLaw andSocialProblems 2301 414 หลักวิชาชีพนักกฎหมาย 2(2-0-4) Principles ofLegalProfession 2301 415 ระเบียบวิธีวิจัยทางกฎหมาย 2(2-0-4) LegalResearch Methodology 2301 416 กฎหมายสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม 2(2-0-4) Law ofPublic HealthandEnvironment 2301 417 กฎหมายปราบปรามการฟอกเงิน 2(2-0-4) Anti-MoneyLaunderingLaw 2301 418 กฎหมายเกี่ยวกับการเกษตร 2(2-0-4) AgrarianLaw 2301 419 กฎหมายมรดกทางวัฒนธรรม 2(2-0-4) Law of Cultural Heritage 2301 420 กฎหมายเพื่อการพัฒนา 2(2-0-4) DevelopmentLaw 2301 421 กฎหมายเกี่ยวกับพุทธศาสนา 2(2-0-4) Buddhism Law 2301 422 กฎหมายเกี่ยวกับโลจิสติกส์ 2(2-0-4) LogisticsLaw 2301 423 กฎหมายสื่อสารมวลชน 2(2-0-4) Mass CommunicationLaw 2301 424 กฎหมายว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ 2(2-0-4) BusinessElectronicTransactionsLaw 2301 425 ทักษะการเขียนเชิงกฎหมาย 2(2-0-4) Legal WritingSkill 2) กลุ่มวิชากฎหมายเอกชนและกฎหมายธุรกิจ 2301 426 กฎหมายคุ้มครองผู้บริโภค 2(2-0-4) ConsumerProtectionLaw 2301 427 กฎหมายการระงับข้อพิพาทนอกศาล 2(2-0-4) และอนุญาโตตุลาการ Non–JudiciaryDisputeSettlementandArbitration 2301 428 สัมมนาทรัพย์สินทางปัญญา 2(2-0-4) Seminar inIntellectualProperty 2301 429 สัมมนากฎหมายแพ่ง 2(2-0-4) Seminar in CivilLaw 2301 430 กฎหมายเก็บของในคลังสินค้าประนีประนอม 2(2-0-4) ยอมความและการพนันขันต่อ Law of Warehousing, Compromise, Gambling and Abetting 2301 431 กฎหมายภาษีศุลกากรและสรรพสามิต 2(2-0-4) Customs andExciseLaw 2301 432 กฎหมายเกี่ยวกับอุตสาหกรรม 2(2-0-4) IndustrialLaw 2301 433 กฎหมายเกี่ยวกับธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ 2(2-0-4) RealEstateBusinessLaw 2301 434 กฎหมายแพ่งเปรียบเทียบ 2(2-0-4) Comparative CivilLaw 2301 435 กฎหมายป้องกันการผูกขาดทางการค้า 2(2-0-4) Anti-TrustLaw

16 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 3) กลุ่มวิชากฎหมายมหาชน 2301 436 กฎหมายสิ่งแวดล้อม 2(2-0-4) EnvironmentalLaw 2301 437 กฎหมายการปกครองท้องถิ่น 2(2-0-4) Local AdministrationLaw 2301 438 กฎหมายระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน 2(2-0-4) Law of AdministrationofState Affairs 2301 439 กฎหมายปกครองเปรียบเทียบ 2(2-0-4) Comparative AdministrativeLaw 2301 440 กฎหมายรัฐธรรมนูญเปรียบเทียบ 2(2-0-4) Comparative ConstitutionalLaw 2301 441 กฎหมายเกี่ยวกับบริการสาธารณะ 2(2-0-4) PublicServiceLaw 2301 442 สัมมนากฎหมายมหาชน 2(2-0-4) Seminar inPublicLaw 2301 443 ศาลรัฐธรรมนูญและวิธีพิจารณาคดีรัฐธรรมนูญ 2(2-0-4) Constitutional Court andProcedures 2301 444 กฎหมายพรรคการเมืองและการเลือกตั้ง 2(2-0-4) PoliticalParty andElectoralLaw 2301 445 ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง 2(2-0-4) เปรียบเทียบ ComparativeLaw on Administrative Courts 2301 446 กฎหมายการคลัง 2(2-0-4) PublicFinanceLaw 2301 447 กฎหมายผังเมือง 2(2-0-4) TownPlanningLaw 2301 448 กฎหมายว่าด้วยข้อมูลส่วนบุคคล 2(2-0-4) และข้อมูลข่าวสารของราชการ Official InformationandPersonal InformationLaw 2301 449 กฎหมายว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ 2(2-0-4) GovernmentProcurementLaw 4) กลุ่มวิชากฎหมายอาญาและกระบวนการยุติธรรม 2301 450 กฎหมายเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเศรษฐกิจ 2(2-0-4) Law ofEconomic Crimes 2301 451 กฎหมายทหาร 2(2-0-4) MilitaryLaw 2301 452 อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยา 2(2-0-4) Criminology andPenology 2301 453 กฎหมายการกระทำความผิดอาญาของเด็ก 2(2-0-4) และเยาวชน Law of Juvenile Delinquency 2301 454 การสืบสวนและสอบสวนคดีอาญา 2(2-0-4) InvestigationandInquiry 2301 455 สัมมนากฎหมายอาญา 2(2-0-4) Seminar in CriminalLaw 2301 456 กฎหมายการแพทย์และนิติเวชศาสตร์ 2(2-0-4) MedicalLaw andForensic Medicine 2301 457 สัมมนาปัญหาในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา 2(2-0-4) Seminar inProblems in Criminal Justice 2301 458 สัมมนากฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง 2(2-0-4) Seminar in CivilProcedure 2301 459 กฎหมายเกี่ยวกับอาชญากรรมคอมพิวเตอร์ 2(2-0-4) Law of ComputerRelated Crime 2301 460 การบริหารงานยุติธรรม 2(2-0-4) Justice Administration 2301 461 กฎหมายเกี่ยวกับปัองกันและปราบปรามการ 2(2-0-4) ทุจริต Anti-CorruptionLaw 5) กลุ่มวิชากฎหมายระหว่างประเทศ 2301 462 กฎหมายการค้าระหว่างประเทศ 2(2-0-4) InternationalTradeLaw 2301 463 กฎหมายพาณิชย์นาวี 2(2-0-4) MaritimeLaw 2301 464 กฎหมายเกี่ยวกับการเดินอากาศและอวกาศ 2(2-0-4) Aviationand AerospaceLaw 2301 465 กฎหมายสมาคมประชาชาติ 2(2-0-4) แห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้(อาเซียน) Law of AssociationofSouthEast Asian Nations (ASEAN) 2301 466 กฎหมายเศรษฐกิจระหว่างประเทศ 2(2-0-4) InternationalEconomicLaw 2301 467 กฎหมายเกี่ยวกับองค์การระหว่างประเทศ 2(2-0-4) International OrganizationLaw 2301 468 กฎหมายทะเล 2(2-0-4) Law of theSea 2301 469 กฎหมายธุรกิจระหว่างประเทศ 2(2-0-4) Law of InternationalBusinessTransactions 2301 470 กฎหมายสหภาพยุโรป 2(2-0-4) European UnionLaw 2301 471 กฎหมายระหว่างประเทศว่าด้วยสนธิสัญญา 2(2-0-4) Law ofTreaties 2301 472 ปัญหากฎหมายระหว่างประเทศ 2(2-0-4) Problems inthe InternationalLaw

17 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2301 473 กฎหมายว่าด้วยการรักษาสันติภาพ 2(2-0-4) และความมั่นคงระหว่างประเทศ Law of Maintenance ofPeace andInternationalSecurity 2301 474 กฎหมายอาญาระหว่างประเทศ 2(2-0-4) International CriminalLaw 2301 475 กฎหมายสิทธิมนุษยชน 2(2-0-4) HumanRightsLaw 2301 476 ระบบกฎหมายอนุภูมิภาคลุ่มน้ ำโขงเปรียบเทียบ 2(2-0-4) Comparative MekongSub-regionLegalSystem 2301 477 กฎหมายกับการพัฒนาเศรษฐกิจและการลงทุน 2(2-0-4) ในอนุภาคลุ่มน้ ำโขง LawsandEconomicDevelopmentandInvestment inthe MekongSub-region 6) กลุ่มวิชากฎหมายอื่น 2301 478 กฎหมายโบราณท้องถิ่นอีสาน 2(2-0-4) Isan Ancient andLocalLaws 2301 479 การจัดตั้งและบริหารสำนักงานกฎหมายและคดี 2(2-0-4) Law Firm Establishment and Management 2301 480 หลักการให้บริการทางกฎหมายเพื่อสังคม 2(2-0-4) ProBonoServiceLearning หมวดวิชาเลือกเสรี ไม่น้อยกว่า 6 หน่วยกิต นิสิตสามารถเลือกเรียนและสอบผ ่านวิชาใด ๆ ก็ได้ที่เปิดสอนใน มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

18 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม แผนการศึกษา ปีที่ 1 ภาคต้น รหัสวิชา ชื่อวิชา จ�ำนวนหน่วยกิต 0041 001 วิชาศึกษาทั่วไป ภาษาอังกฤษเพื่อเตรียมความพร้อม PreparatoryEnglish 2(2-0-4) 0041 022 0043 001 ทักษะและชีวิตดิจิทัลเพื่อการเปลี่ยนแปลง DigitalLiteracy andLife forTransformation หรือ การคิดเชิงออกแบบ DesignThinking 2(2-0-4) เลือกกลุ่มคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อม 2 เลือกกลุ่มวิถีสังคม 2 วิชาเอกบังคับ 2301 101 หลักกฎหมายเอกชน Principles ofPrivateLaw 2(2-0-4) 2301 102 ประวัติศาสตร์กฎหมายไทย ThaiLegal History 2(2-0-4) 2301 103 หลักกฎหมายมหาชน Principles ofPublicLaw 2(2-0-4) 2301 425 ทักษะการเขียนเชิงกฎหมาย Legal WritingSkill 2(2-0-4) รวมไม่น้อยกว่า 16 หน่วยกิต ปีที่ 1 ภาคปลาย รหัสวิชา ชื่อวิชา จ�ำนวนหน่วยกิต 0041 002 วิชาศึกษาทั่วไป ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร CommunicativeEnglish 2(2-0-4) 0041 022 0043 001 ทักษะและชีวิตดิจิทัลเพื่อการเปลี่ยนแปลง DigitalLiteracy andLife forTransformation หรือ การคิดเชิงออกแบบ DesignThinking 2(2-0-4) เลือกกลุ่มพลเมืองเข้มแข็ง 2 เลือกกลุ่มวิถีสังคม 2 วิชาเอกบังคับ 2301 104 กฎหมายลักษณะนิติกรรมและสัญญา Law of Juristic Acts and Contracts 3(3-0-6) 2301 105 กฎหมายอาญา 1 CriminalLaw 1 2(2-0-4) 2301 106 นิติปรัชญา LegalPhilosophy 2(2-0-4) รวมไม่น้อยกว่า 15 หน่วยกิต

19 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ปีที่ 2 ภาคต้น รหัสวิชา ชื่อวิชา จ�ำนวนหน่วยกิต วิชาศึกษาทั่วไป เลือกกลุ่มคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อม 2 เลือกกลุ่มนวัตกรรมและการสร้างสรรค์ 2 เลือกกลุ่มพลเมืองเข้มแข็ง 2 เลือกกลุ่มทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิต เลือกกลุ่มคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อม เลือกกลุ่มนวัตกรรมและการสร้างสรรค์ เลือกกลุ่มพลเมืองเข้มแข็ง เลือกกลุ่มวิถีสังคม 2 2301 201 กฎหมายรัฐธรรมนูญและสถาบันการเมือง ConstitutionLaw andPolitical Institution 3(3-0-6) 2301 202 กฎหมายลักษณะหนี้ Law of Obligation 3(3-0-6) 2301 203 กฎหมายซื้อขายแลกเปลี่ยนให้ Law ofPurchase,Exchange, Gifts 2(2-0-4) 2301 204 กฎหมายลักษณะละเมิดจัดการงานนอกสั่งลาภมิควรได้ Law ofTorts,Managementof Affairs withoutMandate, UndueEnrichment 2(2-0-4) 2301 205 กฎหมายอาญา 2 CriminalLaw 2 2(2-0-4) รวมไม่น้อยกว่า 20 หน่วยกิต ปีที่ 2 ภาคปลาย รหัสวิชา ชื่อวิชา จ�ำนวนหน่วยกิต 2301 206 กฎหมายลักษณะทรัพย์ Law ofProperty 3(3-0-6) 2301 207 กฎหมายเช่าทรัพย์เช่าซื้อจ้างแรงงานจ้างทำของ รับขน Law of Hire of Property, Hire Purchase, Hire of Labour, Hire of Work and Carriage 2(2-0-4) 2301 208 กฎหมายประกันภัย Law of Insurance 2(2-0-4) 2301 209 กฎหมายตัวแทนนายหน้ายืมฝากทรัพย์ Law of Agency,Brokerage,Loan, Deposit 2(2-0-4) 2301 210 กฎหมายตั๋วเงินบัญชีเดินสะพัดและตราสารทางการเงิน Law ofBills, Current Accounts andFinancial Instruments 2(2-0-4) 2301 xxx วิชาเอกเลือก 2(2-0-4) 2301 xxx วิชาเอกเลือก 2(2-0-4) รวมไม่น้อยกว่า 15 หน่วยกิต

20 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ปีที่ 3 ภาคต้น รหัสวิชา ชื่อวิชา จ�ำนวนหน่วยกิต 2301 301 พระธรรมนูญศาลยุติธรรม Court OrganizationLaw 2(2-0-4) 2301 302 กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง 1 Law of CivilProcedure 1 3(3-0-6) 2301 303 กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา 1 Law of CriminalProcedure 1 3(3-0-6) 2301 304 กฎหมายครอบครัว Law ofFamily 3(3-0-6) 2301 305 กฎหมายอาญา 3 CriminalLaw 3 2(2-0-4) 2301 306 กฎหมายหุ้นส่วนบริษัทและบริษัทมหาชนจำกัด Partnership, Company andPublic CompanyLaw 2(2-0-4) 2301 307 กฎหมายปกครอง 1 AdministrativeLaw 1 2(2-0-4) 2301 308 กฎหมายที่ดิน LandLaw 2(2-0-4) รวมไม่น้อยกว่า 19 หน่วยกิต ปีที่ 3 ภาคปลาย รหัสวิชา ชื่อวิชา จ�ำนวนหน่วยกิต 2301 309 กฎหมายปกครอง 2 AdministrativeLaw 2 2(2-0-4) 2301 310 กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง 2 Law of CivilProcedure 2 3(3-0-6) 2301 311 กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา 2 Law of CriminalProcedure 2 2(2-0-4) 2301 312 กฎหมายค้ำประกันจำนองจำนำ Law ofSuretyship, Mortgage,Pledge 2(2-0-4) 2301 313 กฎหมายมรดก Law ofSuccession 3(3-0-6) 2301 314 กฎหมายลักษณะพยาน Law ofEvidence 3(3-0-6) 2301 xxx วิชาเอกเลือก 2(2-0-4) รวมไม่น้อยกว่า 17 หน่วยกิต

21 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ปีที่ 4 ภาคต้น รหัสวิชา ชื่อวิชา จ�ำนวนหน่วยกิต 2301 401 กฎหมายล้มละลาย BankruptcyLaw 3(3-0-6) 2301 402 กฎหมายแรงงาน LabourLaw 3(3-0-6) 2301 403 กฎหมายระหว่างประเทศแผนกคดีเมือง Public InternationalLaw 3(3-0-6) 2301 404 ว่าความและศาลจำลอง Litigationand Moot Court 2(2-0-4) 2301 405 ภาษาอังกฤษสำหรับนักกฎหมาย EnglishforLawyers 2(2-0-4) 2301 406 กฎหมายปกครอง 3 AdministrativeLaw 3 2(2-0-4) 2301 xxx วิชาเอกเลือก 2 รวมไม่น้อยกว่า 17 หน่วยกิต ปีที่ 4 ภาคปลาย รหัสวิชา ชื่อวิชา จ�ำนวนหน่วยกิต 2301 407 กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา IntellectualPropertyLaw 2(2-0-4) 2301 408 กฎหมายระหว่างประเทศแผนกคดีบุคคล Private InternationalLaw 3(3-0-6) 2301 409 กฎหมายภาษีอากรและการดำเนินคดีภาษีอากร TaxationLaw andLitigatingTax Cases 2(2-0-4) 2301 xxx วิชาเอกเลือก 2 xxxx xxx วิชาเลือกเสรี 6 รวมไม่น้อยกว่า 15 หน่วยกิต

22 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ค�ำอธิบายรายวิชา หมวดวิชาศึกษาทั่วไป ไม่น้อยกว่า 24 หน่วยกิต (รายละเอียดตาม หมวดวิชาศึกษาทั่วไปฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2566) กลุ่มวิชาเอกบังคับ กลุ่มวิชาหลักทั่วไปของกฎหมาย 2301 101 หลักกฎหมายเอกชน 2(2-0-4) Principles of Private Law บ่อเกิดของกฎหมายการอุดช่องว่างของกฎหมายหลักสุจริต การตีความบุคคลตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ1ลักษณะ 1และลักษณะ 2 Sources of law; close the gaps in law; good faith; interpretations;personsunder Civiland Commercial Code,Book 1,Title 1 andTitle 2 2301 102 ประวัติศาสตร์กฎหมายไทย 2(2-0-4) Thai Legal History อิทธิพลของแนวความคิดหลักกฎหมายและระบบกฎหมาย ของอินเดียและประเทศตะวันตกที่มีต ่อวิวัฒนาการของกฎหมายไทย วิวัฒนาการของกฎหมายไทยตั้งแต่สมัยโบราณจนถึงปัจจุบันโดยเฉพาะ ตั้งแต่สมัยจัดทำประมวลกฎหมายเป็นต้นมา โดยเน้นหนักในแง่กฎหมาย เปรียบเทียบเพื่อให้นิสิตเกิดความเข้าใจในระบบกฎหมายไทย Influences of concept. legal principles and legal systemsof Indiaand westerncountriesontheevolutionofThai law;evolutionofThai lawfrompast topresent,especiallyduring the time the codes was creating, with an emphasis on comparative law to create students’ understanding of Thai legal system 2301 106 นิติปรัชญา 2(2-0-4) Legal Philosophy ประวัติและผลงานของนักปรัชญากฎหมายในสำนักความคิด ทางกฎหมายต่างๆปรัชญาที่เป็นรากฐานของทฤษฎีกฎหมายโดยเน้นความ หมายของกฎหมาย แนวความคิดเกี่ยวกับรัฐ  อำนาจอธิปไตย โทษ สิทธิ ความยุติธรรมความเป็นธรรมในสังคมความเสมอภาคสภาพบังคับของ กฎหมายอิทธิพลของนิติปรัชญาต่อการสร้างและการใช้กฎหมาย Biographyand worksof legalphilosophersinvarious schoolsof thought; fundamentalphilosophyof legal theorieswith anemphasis on meaningof law; concept of state; sovereignty; penalty; right; justice;social fairness;equality; lawenforcement; influence of legalphilosophy onlaw makingandapplication 2301 405 ภาษาอังกฤษส�ำหรับนักกฎหมาย 2(2-0-4) English for Lawyers การใช้คำศัพท์และถ้อยคำสำนวนกฎหมายเป็นภาษาอังกฤษ ในกฎหมายประเภทต่างๆความหมายและตัวอย่างของการใช้คำศัพท์ภาษา อังกฤษ ในเรื่องทั่วไปเกี่ยวกับกฎหมายและตำราและเอกสารทางกฎหมาย ที่เป็นภาษาอังกฤษที่น่าสนใจ Vocabulary and English legal terminology used in several areas of law;definitions andexamples ofEnglish words usedinthegeneralprinciples of law andinterestinglegal textbooks anddocuments กลุ่มวิชากฎหมายแพ่ง 2301 104 กฎหมายลักษณะนิติกรรมและสัญญา 3(3-0-6) Law of Juristic Acts and Contracts หลักกฎหมายตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 1ลักษณะ 4ถึงลักษณะ 6 LegalprinciplesundertheCivilandCommercialLaw, Book 1, from Title 4 toTitle 6 2301 202 กฎหมายลักษณะหนี้ 3(3-0-6) Law of Obligation หลักทั่วไปของกฎหมายลักษณะหนี้วัตถุแห่งหนี้ผลแห่งหนี้ ลูกหนี้และเจ้าหนี้หลายคน การโอนสิทธิเรียกร้อง ความระงับแห่งหนี้ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 2ลักษณะ 1 Generalprinciplesofobligationlaw;subjectofobligations; effects of obligations; plurality debtors and creditors; transferofclaims;extinctionofobligationsaccordingtoBook2, Title 1 of the Civil and Commercial Code 2301 204 กฎหมายลักษณะละเมิด จัดการงานนอกสั่ง 2(2-0-4) ลาภมิควรได้ Law of Torts, Management of Affairs without Mandate, Undue Enrichment หลักกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ลักษณะละเมิด จัดการงาน นอกสั่ง ลาภมิควรได้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 2 ลักษณะ 3 , 4และ 5 Legal principles of the Civil and Commercial Code; wrongful act; management of affairs without mandate; undue enrichmentaccordingtoBook2Titles3,4and5of the Civiland Commercial Code

23 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2301 206 กฎหมายลักษณะทรัพย์ 3(3-0-6) Law of Property ลักษณะทรัพย์ประเภทของทรัพย์สินอุปกรณ์ส่วนควบและ ดอกผลตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 1 ลักษณะ 3 หลัก กฎหมายลักษณะทรัพย์สินตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 4 Legal principles of things; types of property, accessories,componentpartsandfruitof thingsaccordingtoBook1 Title 3 of the Civil and Commercial Code; legal principles of propertyaccordingtoBook4of the Civiland Commercial Code 2301 304 กฎหมายครอบครัว 3(3-0-6) Law of Family ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 5 Civil and Commercial Code,Book 5 2301 313 กฎหมายมรดก 3(3-0-6) Law of Succession หลักกฎหมายมรดกตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 6 Legal principles of succession according to the Civil and Commercial Code,Book 6 กลุ่มวิชากฎหมายอาญา 2301 105 กฎหมายอาญา 1 2(2-0-4) Criminal Law 1 หลักทั่วไปของกฎหมายอาญาการใช้กฎหมายอาญาโทษและ วิธีการเพื่อความปลอดภัย ความรับผิดในทางอาญา การพยายามกระทำ ความผิด ตัวการและผู้สนับสนุน การกระทำความผิดหลายบทหรือหลาย กระทงอายุความลหุโทษตามประมวลกฎหมายอาญาภาค1อื่นๆ General principles of criminal law; application of criminal law; punishments and measures of safety; criminal liability;criminalattempt,principalsandsupporters;concurrence of offences; prescription; petty offences according to Part 1 of criminal law 2301 205 กฎหมายอาญา 2 2(2-0-4) Criminal Law 2 หลักกฎหมายอาญาเกี่ยวกับความผิดตามประมวลกฎหมาย อาญาภาค2ลักษณะ 1ถึง 9 Principlesof lawrelatingtooffencesaccordingtoPart 2, from Titles 1 to 9 of thePenal Code 2301 305 กฎหมายอาญา 3 2(2-0-4) Criminal Law 3 หลักกฎหมายอาญาเกี่ยวกับความผิดตามประมวลกฎหมาย อาญาภาค2ลักษณะ10ถึง12และความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา ภาค3 Principlesof lawrelatingtooffencesaccordingtoPart 2 title 10 to 12 andBook 3 of thePenal Code กลุ่มวิชากฎหมายมหาชน 2301 103 หลักกฎหมายมหาชน 2(2-0-4) Principles of Public Law วิวัฒนาการบ่อเกิดความหมายขอบเขตและลักษณะเฉพาะ ของกฎหมายมหาชนสถาบันทางกฎหมายมหาชนองค์ประกอบและรูปของ รัฐ การเป็นนิติบุคคลและสถาบันต่าง ๆ ของรัฐ แนวความคิดและนิติวิธี ของกฎหมายมหาชนทฤษฎีการจัดโครงสร้างทางปกครองในรัฐอำนาจและ ทฤษฎีสำคัญเกี่ยวกับการใช้อำนาจทางกฎหมายมหาชน Evolution, sources, meanings, scopes, and specific characteristics of the Public Law; Public Law Institutions; elementsandformsof theState;thejuristicpersonsandinstitutions of the State; concepts and juristic methods of the Public Law; theories of administrative structure in the State; power and major theoriesrelatedtotheexerciseofpower inthePublicLaw 2301 201 กฎหมายรัฐธรรมนูญและสถาบันการเมือง 3(3-0-6) Constitution Law and Political Institution ประวัติความหมายและประเภทของรัฐธรรมนูญ การจัดทำ รัฐธรรมนูญองค์กรต่างๆทางการเมืองสิทธิเสรีภาพและหน้าที่ของบุคคล ทฤษฏีที่สำคัญ ๆ ของระบบรัฐธรรมนูญ ปรัชญาของแนวความคิดต่าง ๆ ในระบบรัฐธรรมนูญ History, meanings and types of the constitution; establishmentof theconstitution;politicalorganizations; rights, freedom and duties of persons; major theories of the constitutional system; philosophies of concepts in the constitutional system 2301 307 กฎหมายปกครอง 1 2(2-0-4) Administrative Law 1 ประวัติและลักษณะทั่วไปของฝ ่ายปกครองและกฎหมาย ปกครอง บ่อเกิดของกฎหมายปกครองในระบบกฎหมายต่าง ๆ หลักการ พื้นฐานการใช้และการตีความกฎหมายปกครอง การจัดระเบียบราชการ บริหารการจัดตั้งและสถานะทางกฎหมายของนิติบุคคลในกฎหมายมหาชน ทฤษฎีว่าด้วยการกระทำของฝ่ายปกครองและสัญญาทางปกครอง

24 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม Historyandgeneralcharacteristicsofadministrative agenciesandAdministrativeLaw;sourcesof theAdministrative Law in legal systems; fundamental principles, implementation and interpretation of the Administrative Law; administrative agencies; establishment and legal status of juristic persons in the Public Law; theories of the act of administrative agencies andadministrative contacts 2301 308 กฎหมายที่ดิน 2(2-0-4) Land Law ประวัติและหลักสำคัญของกฎหมายที่ดินตามประมวล กฎหมายที่ดิน ประเภทและลักษณะของการจัดการที่ดิน กฎเกณฑ์แห่ง กฎหมายเกี่ยวกับการจัดสรรที่ดินและสิ่งปลูกสร้างบนที่ดินกฎหมายอาคาร ชุดการค้าที่ดินภาษีและค่าธรรมเนียมต่างๆกฎหมายเวนคืนการอุทธรณ์ ค่าทดแทนการประเมินราคาทุนทรัพย์ที่ดินอาคารและอาคารชุดการติดต่อ สำนักงานที่ดิน พระราชบัญญัติผังเมืองการบังคับใช้ผังเมืองและการชดใช้ ความเสียหายให้แก่เอกชนผู้เสียหายความปลอดภัยทางอากาศเขตทหารวัด Historyand majorprinciplesof thelaw onrealpropertyunderLand Code; types andnatures of land management; regulations of land and building allocation law; condominium law; land trading; taxes and fees; law on land expropriation; petitionfor compensation; valuationof land; building and condominium; landofficecontact;TownPlanning Act;enforcement of thetownplanningandcompensationfordamagestoaffected persons, air, military andtemple security 2301 309 กฎหมายปกครอง 2 2(2-0-4) Administrative Law 2 หลักเกณฑ์เกี่ยวกับกระบวนการปฏิบัติราชการของฝ ่าย ปกครอง แนวคิดและความจำเป็นในการจัดระบบควบคุมการปฏิบัติ ราชการของฝ่ายปกครองรูปแบบการควบคุมฝ่ายปกครองในประเทศต่าง ๆ หลักความรับผิดของฝ่ายปกครอง หลักการจัดระบบบริหารงานบุคคล และทรัพย์สินของฝ่ายปกครอง Criteriaforadministrativeperformance;conceptsand requirements for organization of the domestic administrative control;administrativecases,establishmentoftheadministrative courtsandadministrativecourtprocedures;principlesof liability of the administrative agencies; principles of personnel and propertyadministrativesystemsof theadministrativeagencies 2301 402 กฎหมายแรงงาน 3(3-0-6) Labour Law หลักกฎหมายแรงงาน ประวัติความเป็นมาของกฎหมาย แรงงาน ความแตกต่างระหว่างสัญญาจ้างแรงงานกับสัญญาจ้างทำของ กฎหมายว่าด้วยแรงงานสัมพันธ์กฎหมายคุ้มครองแรงงาน การคุ้มครอง แรงงานคนต่างด้าว การระงับข้อพิพาทแรงงาน การพิจารณาคดีแรงงาน และกฎหมายอื่นๆที่เกี่ยวข้อง Legal principles of labour law; history of labour law; differencesbetweenhire-of-serviceandhire-of-workagreements; labour relationlaw; labourprotectionlaw;alienlabourprotection; labourdispute settlement andprocedures inlabour cases 2301 406 กฎหมายปกครอง 3 2(2-0-4) Administrative Law 3 ประวัติและแนวคิดในการจัดตั้งศาลปกครอง เขตอำนาจของ ศาลปกครองหลักการฟ้องคดีต่อศาลปกครองหลักพื้นฐานในการพิจารณา พิพากษาคดีปกครองอำนาจและบทบาทของตุลาการในศาลปกครองการ อุทธรณ์คำพิพากษา และการบังคับคดีปกครอง กระบวนการ อนุญาโตตุลาการในคดีปกครอง History and concepts of the establishment of the Administrative Court; jurisdiction of the Administrative Court; principles ofprosecutingcases the Administrative Court;Fundamentalprinciplesof theadjudicationofadministrativecases; powers and roles of the judiciary in the Administrative Court; appeal of judgment and execution of administrative cases; arbitrationprocess inadministrative cases 2301 409 กฎหมายภาษีอากรและการด�ำเนินคดีภาษีอากร 2(2-0-4) Taxation Law and Litigating Tax Cases หลักกฎหมายภาษีอากรตามประมวลรัษฎากร ว่าด้วย บทบัญญัติทั่วไปเกี่ยวกับภาษีอากร ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ภาษีเงินได้ นิติบุคคลและภาษีมูลค่าเพิ่มการดำเนินคดีภาษีอากรในชั้นเจ้าหน้าที่กรม สรรพากรการพิจารณาคดีภาษีอากรในชั้นศาลอนุสัญญาภาษีซ้อน Legal principles pertaining to tax as provided in revenue code, general principles in tax, personal income tax, corporate income tax, value added tax, litigating tax cases in revenue officers, taxprocedures incourts,double tax treaty

25 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม กลุ่มวิชากฎหมายพาณิชย์และธุรกิจ 2301 203 กฎหมายซื้อขาย แลกเปลี่ยน ให้ 2(2-0-4) Law of Purchase, Exchange, Gifts หลักและกฎหมายเกี่ยวกับซื้อขายแลกเปลี่ยนให้ตามประมวล กฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 3 Legalprinciplesandlawonpurchase,exchangeandgiftaccordingto the Civil and Commercial Code,Book 3 2301 207 กฎหมายเช่าทรัพย์ เช่าซื้อ จ้างแรงงาน 2(2-0-4) จ้างท�ำของ รับขน Law of Hire of Property, Hire Purchase, Hire of Labour, Hire of Work and Carriage หลักและกฎหมายเกี่ยวกับเช่าทรัพย์เช่าซื้อ จ้างแรงงาน จ้าง ทำของ รับขนตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 3 Principlesandlaw onhireofproperty,hirepurchase, hire of labour, hire of work and carriage according to the Civil and Commercial Code,Book 3 2301 208 กฎหมายประกันภัย 2(2-0-4) Law of Insurance หลักกฎหมายลักษณะประกันภัยว่าด้วยการประกันวินาศภัย และการประกันชีวิต วิธีเฉพาะการประกันภัยในการรับขน การประกันภัย ค้ำจุนตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 3ลักษณะ 20 Legalprinciplespertainingtononlife insurane , life insurance , cargo insurance, guarantee insurance of Civil and Commercial CodeBook 3Title 20 2301 209 กฎหมายตัวแทน นายหน้า ยืม ฝากทรัพย์ 2(2-0-4) Law of Agency, Brokerage, Loan, Deposit หลักกฎหมายเกี่ยวกับตัวแทน นายหน้า ยืม และฝากทรัพย์ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 3 Legal principles of agency, brokerage, loan and depositunder the Civil and CommercialLaw,Book 3 2301 210 กฎหมายตั๋วเงิน บัญชีเดินสะพัด 2(2-0-4) และตราสารทางการเงิน Law of Bills, Current Accounts and Financial Instruments กฎหมายเกี่ยวกับตั๋วเงินบัญชีเดินสะพัดอันได้แก่หลักทั่วไป เกี่ยวกับตั๋วเงิน ตั๋วแลกเงิน การออกและการสลักหลังตั๋วแลกเงิน การ รับรองและอาวัลตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 3ตราสาร ทางการเงินประเภทต่างๆ Law ofBills and Current Account including general principlesonbills, issuanceandendorsementofbillsofexchange, bills of exchange, acceptance and aval under Civil and Commercial Code,Book 3;negotiable instruments 2301 306 กฎหมายหุ้นส่วน บริษัท 2(2-0-4) และบริษัทมหาชนจ�ำกัด Partnership, Company and Public Company Law สัญญาเฉพาะอย่าง คือ หุ้นส่วน บริษัทและบริษัทมหาชนจํา กัดตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 3ลักษณะ22และตามพ ระราชบัญญัติบริษัทมหาชนจํากัด พ.ศ. 2535 Specific contracts including partnerships and companiesasprovidedinthe Civiland Commercial CodeBook 3,Title 22, andPublic Company ActBE. 2535 2301 312 กฎหมายค�้ำประกัน จ�ำนอง จ�ำน�ำ 2(2-0-4) Law of Suretyship, Mortgage, Pledge หลักกฎหมายเกี่ยวกับค้ำประกัน จำนอง และจำนำ ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 3ลักษณะ 11ถึงลักษณะ 13 Legalprinciplesof suretyship, mortgageandpledge accordingtothe Civiland Commercial Code,Book3,Title11to 13 2301 407 กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา 2(2-0-4) Intellectual Property Law วิวัฒนาการและแนวคิดเกี่ยวกับการคุ้มครองทรัพย์สินทาง ปัญญา เช่น กฎหมายที่เกี่ยวกับลิขสิทธิ์เครื่องหมายการค้าและสิทธิบัตร การคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาระหว่างประเทศ สัญญาอนุญาตใช้สิทธิ ในทางทรัพย์สินในทางปัญญา Evolution and concepts of the protection of intellectualpropertysuchaslawofcopyright, trademarkandpatent; protectionof intellectualpropertyininternationalcontext; licensingagreement of intellectualproperties กลุ่มวิชากฎหมายวิธีสบัญญัติ 2301 301 พระธรรมนูญศาลยุติธรรม 2(2-0-4) Court Organization Law หลักกฎหมายเกี่ยวกับพระธรรมนูญศาลยุติธรรม และ กฎหมายเกี่ยวกับอำนาจศาลและระบบศาลต่างๆ Legalprincipleson Court Organizationandpowerof court andcourt system

26 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2301 302 กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง 1 3(3-0-6) Law of Civil Procedure 1 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งภาค1และภาค2 LegalprinciplesunderLaw of CivilProcedure1and2 2301 303 กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา 1 3(3-0-6) Law of Criminal Procedure 1 หลักกฎหมายตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ภาค1และภาค2 Legal principles under Law of Criminal Procedure 1 and2 2301 310 กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง 2 3(3-0-6) Law of Civil Procedure 2 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งภาค3และภาค4 LegalprinciplesunderLaw of CivilProcedures3and4 2301 311 กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา 2 2(2-0-4) Law of Criminal Procedure 2 หลักกฎหมายตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ภาค3และภาค4 LegalprinciplesunderLaw of CriminalProcedures3 and4 2301 314 กฎหมายลักษณะพยาน 3(3-0-6) Law of Evidence ลักษณะและกฎเกณฑ์การสืบพยานหลักฐานของศาล และ หน้าที่นำสืบตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ภาค 1 ลักษณะ 5 กับประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ภาค 5 หลักในการรับฟัง และไม่รับฟังพยานหลักฐาน รวมทั้งหลักเรื่องพยานบอกเล่าและพยาน ความเห็นข้อเท็จจริงที่ศาลรู้เองข้อสันนิษฐานและหน้าที่นำสืบตามประมวล กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งภาค1ลักษณะ 5 Characteristicsandprinciplesofgatheringevidence of thecourt the CivilProcedure Code, Division1,Title5,andthe Codeof CriminalProcedure,Part5, rulesofadmissionandexclusion; rules on hearsay and opinion evidence; judicial notice; presumptionandburdenofproof, accordingto the CivilProcedure Code, Division1,Title 5 2301 401 กฎหมายล้มละลาย 3(3-0-6) Bankruptcy Law วิวัฒนาการลักษณะและวัตถุประสงค์ของกฎหมายล้มละลาย วิธีการจัดการทรัพย์สินของลูกหนี้บทบาทของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ อำนาจศาล กระบวนการพิจารณาคดีล้มละลาย การประนอมหนี้และการ ฟื้นฟูกิจการ Evolution, characteristics and objectives of bankruptcylaw;debtors’asset management;rolesofreceivers;court’s competence; bankruptcy procedures; reorganization and debt restructuring 2301 404 ว่าความและศาลจ�ำลอง 2(2-0-4) Litigation and Moot Court ฝึกปฏิบัติตามสถานการณ์จำลองกระบวนการพิจารณาคดีทั้ง คดีแพ่ง คดีอาญา และคดีปกครอง นับแต่การเตรียมคดีการร่างคำฟ้อง คำให้การแถลงการณ์และคำร้องต่างๆการศึกษาและฝึกหัดงานการให้คำ ปรึกษากฎหมายภายใต้การควบคุมดูแลของอาจารย์ที่ปรึกษา โดยการให้ คำปรึกษาแนะนำข้อกฎหมายและแนวทางแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นจริงตามที่ ประชาชนมาขอคำปรึกษารวมทั้งการแก้ไขปัญหาในคดีที่สมมุติขึ้นการร่าง นิติกรรมและสัญญาต่างๆการจัดตั้งและบริหารสำนักงานทนายความและ บริการต่างๆที่เกี่ยวกับกฎหมาย Practice on the mock trial starting from preparing a case, drafting a plaint, an argument, a statement and other applications of civil cases, criminal cases and admistrative cases; trainingsessioningivinglegaladviceunder thesupervisionofaadvisers withlegalconsultationandthesolutionof real problemsbroughtupbythegeneralpeopleaswellasthesolution ofhypothetical cases,draftinga juristic act anda contract and providing other legal services, and the establishment and administrationof law office กลุ่มวิชากฎหมายระหว่างประเทศ 2301 403 กฎหมายระหว่างประเทศแผนกคดีเมือง 3(3-0-6) Public International Law ลักษณะของกฎหมายระหว่างประเทศ บ่อเกิดของกฎหมาย ระหว่างประเทศสนธิสัญญา ความสัมพันธ์ของกฎหมายระหว่างประเทศ กับกฎหมายภายใน บุคคลในกฎหมายระหว่างประเทศ เขตอำนาจของรัฐ การกำหนดเขตทางทะเล ความคุ้มกันจากเขตอำนาจของรัฐ ความรับผิด ชอบระหว่างประเทศของรัฐและการระงับข้อพิพาทยุติธรรมความเป็นธรรม ในสังคมความเสมอภาคสภาพบังคับของกฎหมายอิทธิพลของนิติปรัชญา ต่อการสร้างและการใช้กฎหมายระหว่างประเทศตามกฎหมายระหว่าง ประเทศ

27 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม The characteristic and sources of public international law; treaties; relationshipbetweeninternational law and municipal law;subjectsof international law; jurisdictionofState; maritimedelimitation;stateimmunity; internationalresponsibility ofState andinternationaldispute settlementunder international law 2301 408 กฎหมายระหว่างประเทศแผนกคดีบุคคล 3(3-0-6) Private International Law ลักษณะทั่วไปเกี่ยวกับกฎหมายระหว ่างประเทศแผนกคดี บุคคลสัญชาติและพระราชบัญญัติสัญชาติของไทยสถานะของคนต่างด้าว ในประเทศไทยทฤษฎีต่างๆของการขัดกันแห่งกฎหมายข้อความคิดทั่วไป เกี่ยวกับกฎหมายขัดกันและพระราชบัญญัติว่าด้วยการขัดกันแห่งกฎหมาย การรับรองและการบังคับตามคำพิพากษาของศาลต่างประเทศ Generalnatureofprivateinternational law;nationality and Thai’s Nationality Act; status of aliens in Thailand; general theoriesofconflictof law;conoptsofconflictof law and Conflict of Law Act; recognition and enforcement of foreign judgment กลุ่มวิชาเอกเลือก 1) กลุ่มกฎหมายทั่วไป 2301 410 การใช้ศัพท์และส�ำนวนกฎหมายภาษาอังกฤษ 2(2-0-4) English Terminology and Expressions ความหมาย แนวคิดพื้นฐาน และการใช้คำศัพท์และสำนวน กฎหมายภาษาอังกฤษที่สำคัญในระบบกฎหมายต ่าง ๆ คำศัพท์ภาษา อังกฤษในการนำไปใช้ในทางปฏิบัติด้านกฎหมายเช่นคำศัพท์ภาษาอังกฤษ ในการร่างสัญญาการให้คำปรึกษากฎหมายและคำศัพท์เกี่ยวกับวิชาชีพนัก กฎหมาย Meanings, fundamental concepts and the use of vocaborary and important English legal terminology in major legalsystems;Englishvocabularyusedinlegalpracticesincluding English terms for contract drafting and legal consultancy andEnglishvocabulary relatedto legalprofessionals 2301 411 การฝึกงานด้านกฎหมาย 6(0-12-12) Legal Training การฝึกปฏิบัติงานทางวิชาชีพด้านกฎหมายในหน่วยงานภาค รัฐและเอกชน Legalprofessionalpracticeingovernmentandprivate agencies 2301 412 ภาษากฎหมายไทย 2(2-0-4) Thai Legal Language ความหมายของถ้อยคำในกฎหมายไทยซึ่งมีความหมายโดย เฉพาะและวิธีการใช้ถ้อยคำเหล่านั้น Meanings of Thai legal language focusing on its specific meaningandusage 2301 413 สัมมนากฎหมายกับปัญหาสังคม 2(2-0-4) Seminar in Law and Social Problems การอภิปรายและวิเคราะห์ปัญหาสังคมในเรื่องที่น่าสนใจโดย ใช้กฎหมายเป็นเครื่องมือป้องกันและแก้ไขปัญหาสังคม ทฤษฎีทางสังคม เช่นทฤษฎีกดดันทฤษฎีการควบคุมสังคมและทฤษฎีทางเลือกเพื่อนำมา ประกอบในการวิเคราะห์ถึงต้นเหตุของปัญหาและการแก้ไขปัญหา Discussionandanalysisofsocialproblemsoninterestingtopicslawasatool forsocialproblempreventionandsolution socio-theories such as pressure theory, society control theory, and alternative theory in order to analyze problem causes and solutions 2301 414 หลักวิชาชีพนักกฎหมาย 2(2-0-4) Principles of Legal Profession วิวัฒนาการของวิชาชีพกฎหมายความรับผิดชอบและงานนัก กฎหมายในสาขาต่าง ๆ มารยาทและอุดมคติของนักกฎหมาย หน่วยงาน ต่างๆที่ก่อตั้งขึ้นเพื่อควบคุมอาชีพกฎหมาย Evolutionof legalprofession; responsibilityandtasks of lawyers;mannerandidealof lawyers;organizationsestablished inorder to control legalprofessions 2301 415 ระเบียบวิธีวิจัยทางกฎหมาย 2(2-0-4) Legal Research Methodology หลักและวิธีวิจัยทางกฎหมายขั้นตอนและกระบวนการวิธีวิจัย การเขียนโครงการการวิจัยในรูปแบบการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ การเสนอหัวข้อการวิจัย การตั้งสมมติฐาน ตัวแปรต่าง ๆ การสุ่มตัวอย่าง การรวบรวมข้อมูลการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ทางสถิติ การแปลข้อมูลการเขียนรายงานการวิจัยการนำผลวิจัยไปใช้ในการพัฒนา ด้านนิติศาสตร์และกระบวนการยุติธรรม Principlesandmethodologyof legal research;process and research methodology; drafting project; quantitative and qualitativeresearch;proposingresearchtopics;settinghypotheses;variables;samplingselection;datacollection;dataanalysis by using statistical computer programs; data interpretation; writing result report; applying the results of the study in legalistic andproceedingof justice

28 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2301 416 กฎหมายสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม 2(2-0-4) Law of Public Health and Environment บทบัญญัติตามกฎหมายรัฐธรรมนูญที่เกี่ยวข้องกับงาน สาธารณสุข และกฎหมายต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับการคุ้มครองผู้บริโภค การส่ง เสริมสุขภาพการควบคุมและป้องกันโรคการคุ้มครองสวัสดิภาพการฟื้นฟู สุขภาพ ของผู้พิการและอนามัยของประชาชนในวัยต่างๆกฎหมายที่เกี่ยว กับการสาธารณสุขในองค์กรปกครองท้องถิ่นกฎหมายว่าด้วยละเมิดและ ความรับผิดของพนักงาน เจ้าหน้าที่เกี่ยวกับวิชาชีพ แนวทางและทิศทาง การขับเคลื่อนกฎหมายวิชาชีพสาธารณสุขหลักการทางนิติเวชศาสตร์และ กฎหมายสิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวข้อง Legalprinciplesof ConstitutionLawonpublichealth andother lawsconcerningconsumerprotection,healthpromotion,diseasecontrolandprevention, welfareprevention,health promotion of disabilities and hygiene of people in various age groups; law regarding public health in local governments; law regardingtortandresponsibilityofofficersconcerningwiththeir professions; guidelines and directions of law of public health mobilization; forensic medical Law principles and concerned environment law 2301 417 กฎหมายปราบปรามการฟอกเงิน 2(2-0-4) Anti-Money Laundering Law ความเป็นมาเหตุผลและความหมายทั่วไปของการปราบปราม การฟอกเงิน การรายงานและการแสดงตน องค์กรที่เกี่ยวข้องกับการ ป้องกันและปราบปรามการฟอกเงินการดำเนินการเกี่ยวกับทรัพย์สินและ บทกำหนดโทษ History, rationale; and general meanings of antimoney laundering; report and self-declaration; organizations concernedwithanti-moneylaundering;proceduresofassetand punishment 2301 418 กฎหมายเกี่ยวกับการเกษตร 2(2-0-4) Agrarian Law ระบบการถือครองที่ดิน สินเชื่อเพื่อการเกษตร สถาบัน การเกษตรกรรม ปัญหาการจัดระบบถือครองที่ดินเพื่อเกษตรกรรม กฎหมายควบคุมการเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม กฎหมายปฏิรูปที่ดินเพื่อ เกษตรกรรม การขายฝากที่ดิน การคุ้มครองแรงงานในภาคเกษตรกรรม การกำหนดเขตเพาะปลูก Tenancy system; credit for agriculture; agricultural institutions; problems in tenancy systems for agriculture; law onland’s tenancyforagriculture; sale withrightof redemption; labourprotectioninagriculture, agriculturaldelimitation 2301 419 กฎหมายมรดกทางวัฒนธรรม 2(2-0-4) Law of Cultural Heritage หลักการและแนวความคิดพื้นฐานในการคุ้มครองมรดก วัฒนธรรมมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมองค์กรคุ้มครองทางวัฒนธรรม และแนวทางระหว่างประเทศ กฎหมายที่เกี่ยวข้อง อาทิโบราณสถานฯลฯ ส่งเสริมและรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมเป็นต้น Principlesandfundamentalconceptsofprotectionof theculturalheritage;cultural wisdom heritage;culturalprotectionorganizationsandinternationalconcepts; relevant lawsuch as thelaw onancient sites; law onpromotionandconservation of cultural wisdom heritage 2301 420 กฎหมายเพื่อการพัฒนา 2(2-0-4) Development Law แนวคิดทฤษฎีการพัฒนาและกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการ พัฒนาชุมชนสังคมและเศรษฐกิจบทบาทของภาครัฐ Developmental theories and law related to community development, society and economics; roles of the government sector 2301 421 กฎหมายเกี่ยวกับพุทธศาสนา 2(2-0-4) Buddhism Law กฎหมายเกี่ยวกับศาสนาของประเทศไทย สิทธิในการนับถือ ศาสนาตามรัฐธรรมนูญความผิดเกี่ยวกับศาสนาในทางประมวลกฎหมาย อาญา ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์และพระราชบัญญัติต่าง ๆ ที่ เกี่ยวข้อง กฎหมายศาสนาที่บุคคลทั่วไปจำเป็นต้องทราบ เพื่อจะไม่ไป กระทำผิดโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์นั่นคือ กฎหมายเกี่ยวกับการหมิ่นศาสนา และกฎหมายอื่นที่ควรทราบ ได้แก่ กฎหมายเกี่ยวกับทรัพย์สินของพระ นักบวชและกฎหมายที่ดินทางศาสนา Law on Buddhism in Thailand; freedom of religion under the constitution; religious offences under the Criminal Code, Civil and Commercial Code andother relevant acts; religious laws of which the general public should be aware to prevent unintentional offences such as the law on property of priests andthe law onreligious lands 2301 422 กฎหมายเกี่ยวกับโลจิสติกส์ 2(2-0-4) Logistics Law กฎหมายที่เกี่ยวข้องและระบบการประกันภัยของการขนส่ง หลายรูปแบบ เอกสารและสัญญาที่ใช้ในการขนส่ง กฎระเบียบ กฎหมาย ข้อบังคับและสนธิสัญญาต่างๆ Lawrelatedtologisticsandtransportationinsurance systems; documents and contracts used for transportation; other relevant rules; regulations, thegoverninglaw,andtreaties

29 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2301 423 กฎหมายสื่อสารมวลชน 2(2-0-4) Mass Communication Law หลักการที่เกี่ยวข้องกับสิทธิและเสรีภาพในการรับรู้ข่าวสาร กฎหมายเกี่ยวกับสื่อมวลชนกฎระเบียบคำสั่งและข้อบังคับเกี่ยวกับการ สื่อสารและจริยธรรมของสื่อมวลชน สิทธิและเสรีภาพประชาชนและ สื่อมวลชน ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ความหมายและความ สำคัญของเสรีภาพสื่อมวลชน ความรับผิดชอบของสื่อมวลชน จริยธรรม ของสื่อมวลชน กฎหมายสื่อมวลชนไทยในแต่ละประเภทสื่อ ได้แก่สื่อสิ่ง พิมพ์โดยเฉพาะอย่างยิ่งสื่อออนไลน์หนังสือพิมพ์โทรทัศน์และสื่อใหม่ที่ จะเกิดขึ้นตามมาในอนาคต Principlesof rightsandfreedomofmediaperception; law on mass communication; rules, regulations, orders, and obligationsofcommunicationand media; rightsandfreedom of publicandpressunder theconstitutionof theKingdom ofThailand;meaningandimportanceofFreedomofPress;medialiability;mediaethics; lawoneachtypesofmediainThailandincludingprint media,especiallysocial media,newspaper, television, andnew media inthe future 2301 424 กฎหมายว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ 2(2-0-4) Business Electronic Transactions Law แนวความคิด และความเป็นมาเกี่ยวกับการทำธุรกรรมทาง อิเล็กทรอนิกส์กฎหมายการทำธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์กฎหมายลายมือ ชื่ออิเล็กทรอนิกส์ตลอดจนกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง Conceptsandbackgroundofelectronictransactions; law onelectronic transactions; law onelectronic signature and other relatedlaws 2301 425 ทักษะการเขียนเชิงกฎหมาย 2(2-0-4) Legal Writing Skill แนวทางและเทคนิคในการศึกษากฎหมายการฝึกฝนการอ่าน การวิเคราะห์ข้อมูล เพื่อจับประเด็นในการเขียนเอกสารต่าง ๆ กฎหมาย การใช้ศัพท์และสำนวนทางกฎหมายที่ถูกต้อง Guidelinesandtechniquesinthestudyof law; reading practice; data analysis for finding the main idea of writing skill onlegaldocuments; appropriateuse of legal terminology 2) กลุ่มกฎหมายเอกชนและกฎหมายธุรกิจ 2301 426 กฎหมายคุ้มครองผู้บริโภค 2(2-0-4) Consumer Protection Law แนวความคิดเกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิประโยชน์ของผู้บริโภค หลักกฎหมายที่เกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภคในด้านต่าง ๆ และ การบังคับใช้กฎหมายคุ้มครองผู้บริโภค Concepts pertaining to protection of rights of consumer gain; other legal principles, and force to use protection consumer law 2301 427 กฎหมายการระงับข้อพิพาทนอกศาล 2(2-0-4) และอนุญาโตตุลาการ Non – Judiciary Dispute Settlement and Arbitration แนวคิดเกี่ยวกับการระงับข้อพิพาทนอกศาล ความหมาย ลักษณะ รูปแบบสัญญา วิธีพิจารณาคำชี้ขาดการบังคับตามคำชี้ขาดและ ผลของคำวินิจฉัยชี้ขาดของอนุญาโตตุลาการ Conceptsofnon-judiciarydisputesettlement;meaning, characteristic, models, contracts, procedures on awards, enforcement of award, andeffects of awards inarbitration 2301 428 สัมมนาทรัพย์สินทางปัญญา 2(2-0-4) Seminar in Intellectual Property การอภิปรายและวิเคราะห์ประเด็นสำคัญในกฎหมายทรัพย์สิน ทางปัญญา Discussionandanalysisofsubstantial issuesinintellectualproperty law 2301 429 สัมมนากฎหมายแพ่ง 2(2-0-4) Seminar in Civil Law การอภิปรายและวิเคราะห์ประเด็นสำคัญในกฎหมายแพ่ง Discussion and analysis of substantial issues in Civil law 2301 430 กฎหมายเก็บของในคลังสินค้า ประนีประนอม 2(2-0-4) ยอมความ และการพนันขันต่อ Law of Warehousing, Compromise, Gambling and Abetting หลักกฎหมายเกี่ยวกับการเก็บของในคลังสินค้า ประนีประ ยอมยอมความ การพนันขันต่อตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 3 Principles of law relating to the storage warehouse; compromising;gamblingandabettingunder the Civiland Commercial Code,Book 3

30 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2301 431 กฎหมายภาษีศุลกากรและสรรพสามิต 2(2-0-4) Customs and Excise Law ลักษณะและวัตถุประสงค์ของกฎหมายศุลกากร วิวัฒนาการ ของกฎหมายศุลกากร ที่มาของกฎหมายศุลกากร ความรับผิดในการเสีย ภาษีศุลกากรพิธีการศุลกากรความผิดตามกฎหมายศุลกากรอำนาจหน้าที่ ของพนักงานศุลกากร การดำเนินคดีศุลกากร หลักเกณฑ์เกี่ยวกับพิกัด อัตราศุลกากรการยกเว้นอากรการตีความพิกัดอัตราศุลกากรการยกเว้น อากรกฎหมายศุลกากร การส่งเสริมลงทุน กฎหมายศุลกากรกับการนิคม อุตสาหกรรม Nature and objectives of the law of customs and excise;evolutionofcustomslaworiginof thelaw; liabilitytopay customs;customsprocedure;offensesundercustomslaw;powers and duties of customs officials; litigation of customs cases; rules on tariffs; exemption of customs; interpretation of tariffs; customs exemption; investment promotion; customs law and industrial estates 2301 432 กฎหมายเกี่ยวกับอุตสาหกรรม 2(2-0-4) Industrial Law หลักทั่วไปของกฎหมายที่เกี่ยวกับการดำเนินงานอุตสาหกรรม ระเบียบกฎเกณฑ์และปัญหาทางด้านกฎหมายต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในการ ดำเนินงานอุตสาหกรรม Principles of law relating to industrial operations; rules, regulations and legal problems arising from industrial operations 2301 433 กฎหมายเกี่ยวกับธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ 2(2-0-4) Real Estate Business Law ลักษณะการใช้และการหาประโยชน์ทางธุรกิจในที่ดินโดย เอกชน กฎหมายควบคุมธุรกิจดังกล่าว กฎหมายเกี่ยวกับการจัดสรรบ้าน พักอาศัยอาคารพาณิชย์อาคารชุด ศูนย์การค้า สถานพักตากอากาศวิธี ปฏิบัติและสัญญาด้วยธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ Nature of the use and business exploitation of land byprivatesector; lawcontrollingsuchbusiness; lawonresidence, commercialbuilding,condominium,shoppingcenterandresort management; practice and contracts concerning real estate business 2301 434 กฎหมายแพ่งเปรียบเทียบ 2(2-0-4) Comparative Civil Law หลักกฎหมายโดยเปรียบเทียบกฎหมายแพ ่งของไทยและ กฎหมายแพ่งของต่างประเทศที่ใช้ประมวลที่มาแนวความคิดและวิธีการ กฎหมาย LegalprinciplesbycomparingbetweenThaicivil law and civil law of foreign countries; sources, concepts and legal methods 2301 435 กฎหมายป้องกันการผูกขาดทางการค้า 2(2-0-4) Anti-Trust Law การผูกขาดและผลกระทบต่อผู้บริโภคผลทางเศรษฐกิจและ ความมั่นคงของประเทศกฎหมายที่ป้องกันการผูกขาดการแบ่งตลาดการ รวมหัวของพ่อค้าหรือเจ้าของโรงงานหรือสมาคมการค้าการตกลงกำหนด ราคาหรือปริมาณการผลิต Anti-monopoly and its effects on consumers; economic effects and the national security; anti-monopoly law; market sharing; concerted practices of traders, factory owners or trade associations;price andproductionagreements 3) กลุ่มกฎหมายมหาชน 2301 436 กฎหมายสิ่งแวดล้อม 2(2-0-4) Environmental Law หลักการแนวคิดและทฤษฎีของกฎหมายสิ่งแวดล้อมในการคุ้มครองและ จัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม Principles, concepts, and theories of environmental law innatural resoures andenvironmentalprotectedand management environment andnatural resources 2301 437 กฎหมายการปกครองท้องถิ่น 2(2-0-4) Local Administration Law แนวความคิดพื้นฐานของการจัดระเบียบราชการบริหารท้อง ถิ่น องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นตามกฎหมายปัจจุบัน อำนาจหน้าที่ของ องค์กรเหล่านี้ในฐานะที่เป็นนิติบุคคลโดยเฉพาะอย่างยิ่งอำนาจในการออก กฎหมายการกำกับดูแลเหนือองค์กรเช่นว่านี้ทั้งในแง่การกำกับดูแลเหนือ บุคคล และการกำกับดูแลเหนือการกระทำ รวมตลอดถึงระเบียบและวิธี การคลังขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและการควบคุมจากส่วนกลาง Furdamentalprinciplesof law relatingtofundamentalconceptsof theadministrationof localagenciessetupbythe current statutes as well as their structure and financial regulations. thedutyandauthorityof theseorganizationsasajuristic person,especiallythepower topromulgatealaw, included will behow tocontrolandscrutinizethem;bothcontrolofpersonnel andcontrolofactionaswellascontrol fromcentralorganizations punctuation

31 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2301 438 กฎหมายระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน  2(2-0-4) Law of Administration of State Affairs ปรัชญา แนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับระเบียบบริหารราชการ แผ่นดิน การควบคุมการใช้อำนาจของเจ้าหน้าที่ของรัฐและฝ่ายปกครอง ระบบการควบคุมการใช้อำนาจรัฐการควบคุมฝ่ายบริหารและฝ่ายตุลาการ ปัญหาทางกฎหมายที่เกี่ยวข้อง Philosophy, concept and theory of administration, control of power’s enforcement of State organs authorized to enforce law; executive and judicial organs; legal problems on administration 2301 439 กฎหมายปกครองเปรียบเทียบ 2(2-0-4) Comparative Administrative Law หลักกฎหมายปกครองไทยเปรียบเทียบกับหลักกฎหมาย ปกครองต่างประเทศในประเด็นที่สำคัญ Legalprinciples ofThai administrative law, incomparisonforeignadministrative law 2301 440 กฎหมายรัฐธรรมนูญเปรียบเทียบ 2(2-0-4) Comparative Constitutional Law หลักกฎหมายรัฐธรรมนูญของไทยเปรียบเทียบกับกฎหมาย รัฐธรรมนูญต่างประเทศในประเด็นที่สำคัญ Legal principles of Thai constitutional law, in comparison withforeignconstitutional law 2301 441 กฎหมายเกี่ยวกับบริการสาธารณะ 2(2-0-4) Public Service Law ทฤษฎีและแนวคิดพื้นฐานทางกฎหมายปกครองเกี่ยวกับการ แทรกแซงของรัฐ บริการสาธารณะ ความหมาย ความเป็นมา สถานะทาง กฎหมาย รูปแบบของรัฐวิสาหกิจ ความสัมพันธ์ระหว่างบริการสาธารณะ ประเภทต่าง ๆ บริการสาธารณะทางปกครอง บริการสาธารณะทาง อุตสาหกรรมและพาณิชยกรรมบริการสาธารณะทางสังคมและวัฒนธรรม รูปแบบขององค์กรและวิธีการในการจัดทำบริการสาธารณะประเภทนั้น ๆ ปัญหาและอุปสรรคในการจัดทำบริการสาธารณะโดยใช้รูปแบบรัฐวิสาหกิจ Theoryandfundamentalconceptsofpubliclawrelatingtostateinterference;publicservice, meaning,history, legal status, types ofpublic enterprise, relationof several categories ofpublicservices;administrative, industrial,commercial,social andcultural, typesoforganizations means tooperateeachtype ofpublic service; legalproblems of suchpublic services 2301 442 สัมมนากฎหมายมหาชน 2(2-0-4) Seminar in Public Law การอภิปรายและวิเคราะห์ประเด็นสำคัญ ๆ ที่เป็นปัญหาใน กฎหมายรัฐธรรมนูญและสถาบันการเมืองกฎหมายปกครองและกฎหมาย มหาชนอื่นๆ Discussion and analysis of the key points as issues in constitutional law and political institutions; administrative law andotherpublic laws. 2301 443 ศาลรัฐธรรมนูญและวิธีพิจารณาคดีรัฐธรรมนูญ 2(2-0-4) Constitutional Court and Procedures ประวัติศาสตร์ความคิดเกี่ยวกับศาลรัฐธรรมนูญการควบคุม และตรวจสอบมิให้กฎหมายขัดต่อรัฐธรรมนูญภารกิจโครงสร้างและอำนาจ หน้าที่ของศาลรัฐธรรมนูญรวมทั้งการได้มาซึ่งตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ หลักการทั่วไปของวิธีพิจารณาคดีรัฐธรรมนูญและหลักการเฉพาะที่เกี่ยว กับการพิจารณาคดีรัฐธรรมนูญบางประเภท คำวินิจฉัยและผลของคำ วินิจฉัยกระบวนการบังคับตามคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญ Historical concepts and constitution court,; control andexaminationnot toconflictofconstitution; rolesofstructure andfunctions of the constitutioncourt includingattainment of constitutioncourt judges;generalprinciplesofconstitutioncase procedures and particular principles on constitution case procedures; decisions, and decision effects; process of decision enforcements of the constitutioncourt 2301 444 กฎหมายพรรคการเมืองและการเลือกตั้ง 2(2-0-4) Political Party and Electoral Law ประวัติความเป็นมา และสภาพปัจจุบันของพรรคการเมือง ระบบการเลือกตั้งองค์การที่ดำเนินการจัดการเลือกตั้งทั้งของประเทศไทย และของต่างประเทศ โครงสร้างและบทบาทของพรรคการเมืองตาม กฎหมายพรรคการเมืองปัจจุบัน ข้อดีข้อเสียของระบบการเลือกตั้งและ องค์กรที่ดำเนินการจัดการเลือกตั้งตามกฎหมายเลือกตั้งฉบับปัจจุบัน แนวทางการปรับปรุงกฎหมายดังกล่าว History, background and current circumstance of political parties; systems of election; institutions operating the electionbothinThailandandforeigncountries; structures and rolesofpoliticalpartiesunder thepresent law ofpoliticalparty; pros and cons of electoral systems and election organizations under thepresentelectoral law;guidancefor improvementsuch law

32 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2301 445 ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง 2(2-0-4) เปรียบเทียบ Comparative Law on Administrative Courts ความหมายและความสำคัญของศาลปกครองเปรียบเทียบ โครงสร้างของศาลปกครองตามหลักการของ“ระบบศาลเดี่ยว”และ“ระบบ ศาลคู่”ภารกิจเขตอำนาจและการจัดองค์การของศาลปกครองไทยเปรียบ เทียบกับศาลปกครองต ่างประเทศ โดยเฉพาะสาธารณรัฐฝรั่งเศสและ สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมันการศึกษาเปรียบเทียบกระบวนวิธีพิจารณาคดี ปกครองมาตรการคุ้มครองชั่วคราวผลของคำพิพากษาการบังคับตามคำ พิพากษา Meaningsandsignificanceofcomparativeadministrative courts; structures of administrative courts according to principles of “Unitary CourtSystem” and“Dual CourtSystem”; jurisdictionandorganizationarrangementofThaiadministrative courtcomparing withforeignadministrativecourtsparticularly of France and Germany; comparative study of procedures of administrative courts; provisional protective measures, effects onjudgments; executionof judgments 2301 446 กฎหมายการคลัง 2(2-0-4) Public Finance Law ที่มาทฤษฎีและแนวคิดพื้นฐานของกฎหมายการคลังนโยบาย การเงินและการคลังของรัฐ การจัดองค์กรของรัฐทางการคลัง รายได้การ ก่อหนี้สาธารณะและรายจ่ายของรัฐ วิธีการจัดทำงบประมาณของรัฐ การ ตรวจสอบการใช้จ่ายเงินของรัฐการควบคุมการเงินและการคลังของรัฐใน รูปแบบต่างๆ Sources, theoriesandfundamentalconceptsofpublicfinancelaw;state’smonetaryandfinancepolicies;structuring stateorganizationsforpublicfinance;staterevenue;publicloans and expenditures; process in state budgeting, examining budget spending; various forms of control on state’s monetary andpublic finance 2301 447 กฎหมายผังเมือง 2(2-0-4) Town Planning Law แนวความคิด เจตนารมณ์ของกฎหมายผังเมือง ขอบเขต มาตรการควบคุมทางผังเมือง การบังคับใช้กฎหมายและข้อบังคับทาง ผังเมืองกฎหมายอื่นๆที่เกี่ยวข้อง Concepts, spirit of law on town planning; scope; measureof townplanningcontrol;enforcementof townplanning law andobligations; other relevant law 2301 448 กฎหมายว่าด้วยข้อมูลส่วนบุคคล 2(2-0-4) และข้อมูลข่าวสารของราชการ Official Information and Personal Information Law หลักพื้นฐานของการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารของราชการ แนว ความคิดและวิวัฒนาการของสิทธิรับรู้ข่าวสารของราชการและสิทธิส่วน บุคคลกฎหมายว่าด้วยข้อมูลข่าวสารของทางราชการและสิทธิส่วนบุคคล Fundamentalprinciplesonaccesspublicinformation; conceptsandevolutionof therightstoaccesspublicinformation andrightsofprivacy; lawonpublicinformationaccessandrights ofprivacy 2301 449 กฎหมายว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ 2(2-0-4) Government Procurement Law ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐหลักกฎหมาย เกี่ยวกับการพัสดุและจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐอำนาจของเจ้าหน้าที่ของรัฐกฎ ทางจริยธรรมและหลักการต่อต้านการทุจริตในการจัดซื้อจัดจ้าง นโยบาย ทางสังคมในการจัดซื้อจัดจ้างโดยรัฐทางเลือกในกระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง การเพิกถอนกระบวนการประมูลหรือการกระทำโดยมิชอบด้วยกฎหมาย ของคู่สัญญาประเด็นต่างๆเกี่ยวกับการปฏิบัติตามสัญญาทางมหาชน Fundamentalknowledgeofgovernmentprocurement; principles of law relating to public procurement; procurement powers of government officials; ethical rules and counter-corruption in government procurement; social policies in government procurement; choices of procurement procedures; bid challenges; contractor debarment; issues of public contract performance 4) กลุ่มวิชากฎหมายอาญาและกระบวนการยุติธรรม 2301 450 กฎหมายเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเศรษฐกิจ 2(2-0-4) Law of Economic Crimes ความหมายของอาชญากรรมทางเศรษฐกิจทฤษฎีและแนวคิด เกี่ยวกับการก่อตัวของอาชญากรรมทางเศรษฐกิจ อาชญากรรมเกี่ยวกับ ความผิดจากห้างหุ้นส่วนบริษัท มาตรการและกลไกของรัฐในการดำเนิน การป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมเหล่านี้การได้เปรียบในวิถีทาง ธุรกิจโดยการประกอบอาชญากรรมทางเศรษฐกิจ เช่น ความผิดเกี่ยวกับ การจารกรรมข้อมูลทางคอมพิวเตอร์โทรสารการดักฟังทางโทรศัพท์ฯลฯ กฎหมายเกี่ยวกับการป้องกันการฟอกเงิน Meaningsofeconomiccrimes; theoriesandconcepts onformations of economic crimes; corporate crimes; measures and mechanismsofStatetoprotectandrepressofsuchcrimes; advantagesofbusinessmeansbycommittingeconomiccrimes; crimesofespionageoncomputer information, fax, wiretapping law onprotectionof money laundering

33 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2301 451 กฎหมายทหาร 2(2-0-4) Military Law ศึกษาความผิดตามประมวลกฎหมายอาญาทหารกฎหมายว่า ด้วยวินัยทหาร และกระบวนการยุติธรรมทางทหาร กฎหมายวิธีสบัญญัติ ที่กำหนดกลไกให้อำนาจแก่เจ้าหน้าที่ฝ่ายทหาร ในการดำเนินคดีหลัก เกณฑ์และแนวคิด ในการประกาศใช้กฎอัยการศึก หากเกิดสภาวการณ์ที่ กฎหมายเกี่ยวกับความมั่นคงฉบับอื่นๆไม่สามารถที่จะนำมาใช้บังคับได้ Offenses under the Military Criminal Code; military discipline law and military justice; laws and regulations that establishmechanismstoempowermilitaryofficialsinlitigation; principles andconcepts of thedeclarationof martial law inthe situation whichother security laws cannot apply 2301 452 อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยา 2(2-0-4) Criminology and Penology ความสัมพันธ์ทางทฤษฎีอาชญากับกฎหมายอาญา กฎหมาย วิธีพิจารณาความอาญา ประเภทของอาชญากรรมและอาชญากร ปรัชญา ว่าด้วยการลงโทษ และการปฏิบัติต่อผู้กระทำผิด Relationship between criminology theories and criminal law;criminal lawandcriminalprocedural lawprinciples; categories of crimes and criminals; philosophy of punishment and wrongdoer treatment 2301 453 กฎหมายการกระท�ำความผิดอาญาของเด็ก 2(2-0-4) และเยาวชน Law of Juvenile Delinquency หลักทั่วไปของกฎหมายเกี่ยวกับการกระทำผิดของเด็กและ เยาวชนการจัดตั้งศาลเยาวชนและครอบครัววิธีพิจารณาความในศาลคดี เยาวชนและครอบครัว General legalprinciplesof juvenileoffences;establishment andprocedures injuvenile andfamily courts 2301 454 การสืบสวนและสอบสวนคดีอาญา 2(2-0-4) Investigation and Inquiry หลักการสืบสวนและสอบสวนคดีอาญา โดยเน้นการปฏิบัติ ของเจ้าหน้าที่ผู้รักษากฎหมายวิธีการสืบสวนทางวิทยาศาสตร์การแสวงหา พยานหลักฐาน วิธีสอบปากคำ การพิสูจน์และการตรวจสอบพยาน หลักฐาน Investigation principles and inquiry in criminal casesbyenforcementpracticebylegalofficers;scientific methods in investigation; searching for evidence; verbal inquiry; verificationandexaminingof evidence 2301 455 สัมมนากฎหมายอาญา 2(2-0-4) Seminar in Criminal Law การอภิปรายและวิเคราะห์ประเด็นปัญหาสำคัญในกฎหมาย อาญา Discussionandanalysisofsubstantial issuespertainingto criminal law 2301 456 กฎหมายการแพทย์และนิติเวชศาสตร์ 2(2-0-4) Medical Law and Forensic Medicine วิทยาการทางแพทย์ที่สัมพันธ์กับการใช้กฎหมายโดยเฉพาะ การพิสูจน์หลักฐานสำหรับการดำเนินคดีในทางอาญาและแพ่ง Medical techniques related to law application particularly onevidence verificationfor civil andcriminal actions 2301 457 สัมมนาปัญหาในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา2(2-0-4) Seminar in Problems in Criminal Justice ประเด็นปัญหาที่เป็นอยู่ในปัจจุบันเกี่ยวกับนโยบายทางอาญา ของรัฐ การดำเนินคดีอาญาปัญหาอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการบริหาร กระบวนการยุติธรรมทางอาญา Current problematic issues on criminal policy of states;criminalprosecution;otherproblemsoncriminal justice administration 2301 458 สัมมนากฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง 2(2-0-4) Seminar in Civil Procedure การอภิปรายและวิเคราะห์ประเด็นสำคัญในกฎหมายวิธี พิจารณาความแพ่ง Discussionandanalysisofsubstantial issuespertainingto civilprocedure law 2301 459 กฎหมายเกี่ยวกับอาชญากรรมคอมพิวเตอร์ 2(2-0-4) Law of Computer Related Crime พระราชบัญญัติเกี่ยวกับการกระทำผิดบนคอมพิวเตอร์พ.ศ. 2550และกฎหมายอื่นๆที่เกี่ยวข้อง Computer-related Crime Act B.E 2550  and other concerninglaws 2301 460 การบริหารงานยุติธรรม 2(2-0-4) Justice Administration หลักการเกี่ยวกับการบริหารงานยุติธรรมกฎหมายจัดตั้งและ บริหารงานองค์กรสำคัญในกระบวนการยุติธรรมเช่นตำรวจอัยการศาล และราชทัณฑ์หลักการบังคับใช้กฎหมายเพื่อป้องปราบอาชญากรรม การ แก้ปัญหาการกระทำความผิดในสังคมการพัฒนาระบบบริหารงานยุติธรรม เพื่อให้ทันความเปลี่ยนแปลงของสังคม

34 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม Principlesofadministrationof justice;establishment andadministrationlawssuchaspolice,prosecutors,courts,and corrections; principles of law enforcement for prevention and suppression of crimes; solving the problem of wrongdoing in society; development of the justice administration system to keepup withthe changes insociety 2301 461 กฎหมายเกี่ยวกับป้องกันและปราบปราม 2(2-0-4) การทุจริต Anti-Corruption Law บทบาทและกลไกทางกฎหมายที่สำคัญในการติดตามป้องกัน และปราบปรามการทุจริตคอร์รัปชั่นในภาครัฐและภาคเอกชนอันก่อความ เสียหายต่อเศรษฐกิจและสังคมเช่นกฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบ ปรามการทุจริตในภาครัฐ กฎหมายว ่าด้วยการตรวจเงินแผ ่นดิน และ กฎหมายว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานรัฐ Roleandlegalmechanismsformonitoring,protection andpreventionofcorruptioninpublicorprivatesectorsdestroy economicsandsociety; Anti CorruptionRegulationinthepublic sector, Auditor general ofThailandRegulation, and Law on Anti-CorruptionProcedure. 5) กลุ่มวิชากฎหมายระหว่างประเทศ 2301 462 กฎหมายการค้าระหว่างประเทศ 2(2-0-4) International Trade Law วิวัฒนาการและที่มาของกฎหมายการค้าระหว่างประเทศหลัก เกณฑ์และข้อตกลงในสัญญาการค้าระหว่างประเทศ เช่น สัญญา CIF, C&F และ FOB การชำระค่าสินค้าระหว่างประเทศวิธีต่าง ๆ กฎหมาย เศรษฐกิจระหว่างประเทศที่มีผลกระทบต่อการค้าสินค้าระหว่างประเทศ ข้อตกลงว่าด้วยพิกัดอัตราภาษีศุลกากรและการค้า หรือ GATT และข้อ ตกลงต่างๆขององค์การการค้าโลกหรือWTOกระบวนการระงับข้อพิพาท ทางการค้าระหว่างประเทศ Evolutionandsources of international trade law; internationalagreementandregulationsconcerninginternational trade contracts; CIF, C&FandFOB; internationalpayment; international economic regulations affecting international trade; General Agreement on Tariffs and Trade and the Agreements under WTO;dispute settlement ininternational trade 2301 463 กฎหมายพาณิชย์นาวี 2(2-0-4) Maritime Law หลักกฎหมายพาณิชยนาวีเช่นกฎหมายเกี่ยวกับเรือเดินทะเล การจำนองเรือและบุริมสิทธิทางทะเล ความผิดและการจำกัดความรับผิด ของเจ้าของเรือ การเช่าเรือเดินทะเล การรับขนของทางทะเล เรือโดนกัน การช่วยเหลือกู้ภัยทางทะเล การเฉลี่ยความเสียหายทั่วไป การประกันภัย ทางทะเล Principles of maritime law such as seagoing vessel law, mortgage of seagoing vessel, and priority by sea; offense and liability limitations of ownership; hire of seagoing vessels, carriageofgoodsbysea;offensesthebumpofseagoingvessels; salvage;general average; marine insurance 2301 464 กฎหมายเกี่ยวกับการเดินอากาศและอวกาศ 2(2-0-4) Aviation and Aerospace Law หลักกฎหมายการเดินอากาศในประเทศและระหว่างประเทศ บทบาทขององค์การระหว ่างประเทศในการควบคุมการบิน ปัญหาใน กฎหมายระหว ่างประเทศเกี่ยวกับอำนาจอธิปไตยเหนือพื้นดินและเขต อำนาจของรัฐ เช่น การยึดอากาศยานโดยมิชอบ การกระทำผิดบน อากาศยาน ฯลฯ รวมทั้งกฎหมายอวกาศ และกฎเกณฑ์ซึ่งใช้บังคับและ ควบคุมกิจกรรมทั้งหลายของรัฐในอวกาศ Principlesof aviationincluding,domesticandinternational law and principles on air navigation; roles of international civil aviation; problems in international law on territorial sovereigntyandstatejurisdictionsuchassuppressionofunlawful seizerofaircraftandcriminaloffenceonaircraft; regulations ofastatetoapplyandcontrolaviationandaerospaceactivities 2301 465 กฎหมายสมาคมประชาชาติ 2(2-0-4) แห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อาเซียน) Law of Association of South East Asian Nations (ASEAN) ประวัติความเป็นมา สถานะทางกฎหมายของอาเซียน โครงสร้างอำนาจหน้าที่ วิธีการดำเนินการ ข้อกฎหมายในส่วนที่เกี่ยวกับ กิจการของอาเซียนทั้งที่เกิดขึ้นจากความร่วมมือภายในระหว่างรัฐสมาชิก และความร่วมมือระหว่างอาเซียนกับรัฐอื่นๆหรือองค์การระหว่างประเทศ อื่นๆปัญหาเกี่ยวกับกฎหมายของอาเซียน History; legalstatusof ASEAN (AssociationofSouth East Asian Nations);structureofauthority;means; lawsrelating to ASEAN activities arising from cooperation among State members and cooperation among ASEAN and other States or other international organization; leagal problems on law of ASEAN

35 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2301 466 กฎหมายเศรษฐกิจระหว่างประเทศ 2(2-0-4) International Economic Law ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับรัฐในการค้าระหว่างประเทศภาย ใต้กฎเกณฑ์ของ WTO กฎหมายการลงทุนระหว่างประเทศและกฎหมาย การเงินระหว ่างประเทศ เช่น กองทุนการเงินระหว ่างประเทศ หรือ ธนาคารโลก Relationship between States and States in international tradeunder regulations of WorldTrade Organization; international investment and international monetary law under internationalorganizationssuchasInternationalMonetaryFund (IMF) and WorldBank 2301 467 กฎหมายเกี่ยวกับองค์การระหว่างประเทศ 2(2-0-4) International Organization Law วิวัฒนาการขององค์การระหว่างประเทศโครงสร้างและอำนาจ หน้าที่ของสันนิบาตชาติและองค์กรต่าง ๆ ของสหประชาชาติเช่น อำนาจ หน้าที่ของสมัชชาใหญ่ คณะมนตรีความมั่นคง คณะมนตรีเศรษฐกิจและ สังคม คณะมนตรีภาวะทรัสตีสำนักเลขาธิการ และศาลยุติธรรมระหว่าง ประเทศอำนาจหน้าที่ของทบวงการชำนัญพิเศษ เช่นองค์การแรงงานสากล องค์การการศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมของสหประชาชาติองค์การ อนามัยโลกองค์การระหว่างประเทศอื่นๆ Evolution of international organizations; the structures, powers and duties of the League of Nations and various organsof the United Nationssuchasthe General Assembly, the Security Council, theEconomicandSocial Council, theTrusteeship Council, the Secretariat and the International Court of Justice;powers andduties of specializedagencies suchas the International Labour Organization, the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, World Health Organizationandother international organizations 2301 468 กฎหมายทะเล 2(2-0-4) Law of the Sea ความสำคัญของทะเลต ่อมนุษยชาติในทางเศรษฐกิจและ การเมืองแนวความคิดเกี่ยวกับการใช้ประโยชน์และครอบครองทะเลความ หมายและวิวัฒนาการของกฎหมายระหว่างประเทศว่าด้วยทะเล ปัญหา ปัจจุบันของกฎหมายระหว่างประเทศว่าด้วยทะเลพื้นดินใต้ทะเลซึ่งอยู่นอก เหนืออำนาจรัฐ ทะเลอาณาเขต เขตเศรษฐกิจจำเพาะ ทะเลหลวง ปัญหา เฉพาะรัฐ หมู่เกาะ การควบคุมสภาวะแวดล้อม การวิจัยทางวิทยาศาสตร์ พัฒนาการทางด้านเทคโนโลยีเกี่ยวกับทะเล การระงับปัญหาข้อพิพาท ระหว่างรัฐอันเกิดจากทะเลความสำคัญของทะเลต่อประเทศไทยบทบาท และแนวความคิดของประเทศไทยต่อปัญหาระหว่างประเทศว่าด้วยทะเล Economic andpolitical importance of the sea tohumanity;conceptsontheuseandpossessionof thesea;meaning and evolution of international law of the sea; present problems in respect of international law concerning the sea and sea bed which is beyond state boundaries; sea territories; exclusive economiczones; internationalwaters;specificproblemsof island republics; environmental control; scientific research; technological development concerning the sea; solutions for disputes arisingfrom the seabetweenstates; the importance of the sea toThailand andThailand’s; roles and concepts ofThailand towardproblems concerninglaw of the sea 2301 469 กฎหมายธุรกิจระหว่างประเทศ 2(2-0-4) Law of International Business Transactions ปัญหาทางกฎหมายที่อาจเกิดขึ้นอันเนื่องมาจากการทำธุรกิจ ระหว่างประเทศโดยจะเน้นถึงการทำธุรกิจประเทศที่พัฒนาแล้วโดยเฉพาะ อย่างยิ่งกับบรรดารัฐสมาชิกในประชาคมเศรษฐกิจยุโรปฐานะทางกฎหมาย และการคุ้มครองระหว ่างประเทศ แก ่บริษัทที่ดำเนินธุรกิจแง ่มุมทาง กฎหมายของสัญญาระหว่างประเทศบางลักษณะ (เช่น สัญญา F.O.B. สัญญา C.I.F. ฯลฯ) กระบวนการระงับข้อพิพาทเกี่ยวกับธุรกิจระหว่าง ประเทศ Legalproblemsfrominternationalbusinessoperations with emphasis on doing business with developed countries, especially withthememberstatesof theEuropean Community, the legal status of the international protection for companies, certain legal perspectives of international contracts (such as F.O.B. and C.I.F.); the process of arbitration for international business 2301 470 กฎหมายสหภาพยุโรป 2(2-0-4) European Union Law ที่มาของกฎหมายเกี่ยวกับสหภาพยุโรป กฎหมายระหว่าง ประเทศกับสหภาพยุโรป สถาบันของสหภาพยุโรป สิทธิและหน้าที่ของรัฐ ภาคีภายใต้พันธะของสหภาพยุโรปปัญหาและแนวโน้มของสหภาพยุโรป Sources of European Union Law; international law andEuropean Union; institutionsofEuropean Union; rightsand duties of State Parties under European Union; problems and trends ofEuropean Union

36 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2301 471 กฎหมายระหว่างประเทศว่าด้วยสนธิสัญญา 2(2-0-4) Law of Treaties บทบาทของสนธิสัญญาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันประเภทต่าง ๆ ของสนธิสัญญา กระบวนการในการทำสนธิสัญญา เงื่อนไขแห่งความ สมบูรณ์ของสนธิสัญญา ผลของสนธิสัญญา การแก้ไขเปลี่ยนแปลงและ การสิ้นสุดของสนธิสัญญาทั้งนี้โดยพิจารณาตามอนุสัญญากรุงเวียนนาว่า ด้วยกฎหมายสนธิสัญญา ค.ศ. 1969 เป็นหลักในการวิเคราะห์เชิงเปรียบ เทียบกับแนวปฏิบัติของรัฐต่างๆโดยเฉพาะของประเทศไทย Rolesof treatiesfrompast topresent; typesof treaties; process on conclusion of treaties; terms of validity of treaties; effectsof treaties; modificationandterminationof treatiesconsideringonthe Vienna ConventionontheLaw ofTreaties1969 as principles to comparative analysis and State practices particularlyThailand 2301 472 ปัญหากฎหมายระหว่างประเทศ 2(2-0-4) Problems in the International Law ปัญหาขอบเขตของกฎหมายระหว่างประเทศที่ใช้ปรับข้อเท็จ จริงตามสถานการณ์ปัจจุบัน การอภิปรายและวิเคราะห์ประเด็นปัญหา สำคัญทางกฎหมายระหว่างประเทศ โดยพิจารณาคดีที่เกิดขึ้นเป็นเรื่อง ๆ ไป Problemsof international lawthatappliesfor thefacts atpresent circumstances;discussions andanalysis the controversial issuesoninternational lawbyconsideringemergingcase by case 2301 473 กฎหมายว่าด้วยการรักษาสันติภาพ 2(2-0-4) และความมั่นคงระหว่างประเทศ Law of Maintenance of Peace and International Security ระบบกฎหมายและการดำเนินงานของสันนิบาตชาติและ สหประชาชาติในการรักษาสันติภาพและความมั่นคงระหว่างประเทศการ วิเคราะห์ปัญหากฎหมายที่เกี่ยวกับเหตุการณ์หรือวิกฤติการณ์ที่สำคัญใน ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน Systems of law and the operations of the League of Nationsand United Nationsin maintenanceofpeaceandinternational security; problematic analysis on critical incidents or crisis ininternational relationfrom past topresent 2301 474 กฎหมายอาญาระหว่างประเทศ 2(2-0-4) International Criminal Law ความหมายของกฎหมายอาญาระหว่างประเทศอำนาจศาลใน คดีอาญาตามหลักกฎหมายระหว่างประเทศขอบเขตของอำนาจศาลในคดี อาญาเหนือดินแดนและบุคคล อำนาจศาลในหลักการลงโทษสากล ความ ผิดตามกฎหมายระหว่างประเทศการส่งผู้ร้ายข้ามแดนกฎหมายขัดกันทาง อาญาความร่วมมือระหว่างประเทศทางคดีอาญา Meaningsof internationalcriminal law;court jurisdictionofcriminalcaseaccordingtoprinciplesof international law; scopeofcourt jurisdictionofcriminalcasebeyondterritoryand person; court jurisdiction of universal penalty; international crime;extradition;conflictofcriminal law; internationalcriminal corporation 2301 475 กฎหมายสิทธิมนุษยชน 2(2-0-4) Human Rights Law ความหมายแนวคิดประวัติความเป็นมาพัฒนาการของทฤษฎี เกี่ยวกับสิทธิขั้นพื้นฐานและสิทธิการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน ประเด็นที่ เกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนไปทำงานระหว่างประเทศและในประเทศ Meanings, concepts, background, and progress of theories of fundamental rights and human rights protection; issues ofhumanrights at thenational andinternational levels 2301 476 ระบบกฎหมายอนุภูมิภาคลุ่มน�้ำโขงเปรียบเทียบ2(2-0-4) Comparative Mekong Sub-region Legal System ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับระบบกฎหมายประเทศกัมพูชา ลาว พม่า ไทยและเวียดนามรวมถึงแง่มุมในเชิงเปรียบเทียบเกี่ยวกับแนวทาง อันหลากหลายที่ระบบกฎหมายนั้น ๆ ถูกพัฒนาขึ้น บ่อเกิดของกฎหมาย และกรอบทางด้านสถาบันของแต ่ละประเทศในการสร้างและการนำ กฎหมายมาปรับใช้ปัญหาที่พบได้โดยทั่วไป ซึ่งส่งผลกระทบต่อประเทศ เหล ่านี้และวิธีการที่แตกต ่างกันในการแก้ไขความขัดแย้งทางสังคมที่ เกิดขึ้น Fundamental knowledges of legal systems in Cambodia, Laos, Myanmar, Thailand and Vietnam, providing a comparativeperspectiveonthevariouswaysthat legalsystems developed; sources of law andinstitutional framework for each countryboththeformationandimplementationof law;common problems affecting those countries and different methods for solvingsocial conflicts

37 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2301 477 กฎหมายกับการพัฒนาเศรษฐกิจและการลงทุน 2(2-0-4) ในอนุภาคลุ่มน�้ำโขง Laws and Economic Development and Investment in the Mekong Sub-region กฎหมาย กฎเกณฑ์และนโยบายที่เกี่ยวข้องทั้งในระดับอนุ ภูมิภาคและระดับประเทศ ระหว่าง 6 ประเทศในอนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง ได้แก่ไทยลาว พม่ากัมพูชาเวียดนามและประเทศจีนตอนใต้เพื่อให้นิสิต ได้มีความเข้าใจอย่างรอบด้าน ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเศรษฐกิจ ในประเทศในอนุภูมิภาคนี้ประวัติความเป็นมา ปัจจัยทางด้านสังคมและ วัฒนธรรมของอนุภูมิภาคดังกล่าว เช่น โครงการพัฒนาความร่วมมือทาง เศรษฐกิจในอนุภูมิภาคลุ่มแม่นำ้โขงโดยการสนับสนุนของธนาคารเพื่อการ พัฒนาแห่งเอเชียเป็นต้น Laws, regulations, and related policies in both subregional and domestic aspects of the six countries of the GreaterMekongSub-region;namely,Thailand,Laos,Myanmar, Cambodia, Vietnam andSouth Chinainorder toprovideunderstandingofstudentsineconomicdevelopmentinthesub-region; historical; social and cultural factors of the sub-region such as the Greater MekongSub-regionproject supportedbythe Asian DevelopmentBank (ADB) 2301 478 กฎหมายโบราณท้องถิ่นอีสาน 2(2-0-4) Isan Ancient and Local Laws ประวัติศาสตร์ความเป็นมาบ่อเกิดประเภทและลักษณะของ กฎหมายโบราณอีสาน การประยุกต์ใช้และการบูรณาการกฎหมายโบราณ อีสาน Historical,sources, typesandnaturesof Isanancient and local laws; application and integration of Isan ancient and local laws 2301 479 การจัดตั้งและบริหารส�ำนักงานกฎหมายและคดี2(2-0-4) Law Firm Establishment and Management หลักการสำคัญในการจัดตั้งสำนักงานกฎหมายการบริหารงาน วิธีการให้คำปรึกษา วิธีการ ว่าความ การเตรียมคดีหลักการบริหาร สำนักงานการบริหารงบประมาณ การบริหารงานบุคคลของสำนักงาน Importantprinciples inthesettingupofalaw office; administration of a law office; techniques in legal consultancy principles ofbudget management;personnel management 2301 480 หลักการให้บริการทางกฎหมายเพื่อสังคม 2(2-0-4) Pro Bono Service Learning การให้บริการเพื่อสังคมโดยนักกฎหมาย การพัฒนาทักษะที่ จำเป็นต่อการให้บริการเพื่อสังคมทางกฎหมาย ซึ่งจะมีการฝึกอบรมเกี่ยว กับการให้บริการทางกฎหมายเพื่อสังคมจำนวน 15 ชั่วโมงเพื่อตระเตรียม ความเข้าใจและองค์ความรู้ที่จำเป็นเกี่ยวกับการให้บริการทางกฎหมายเพื่อ สังคมให้แก่นิสิต โดยนิสิตสามารถเลือกเข้าฝึกการให้ความช่วยเหลือทาง กฎหมายแก่ประชาชนที่ภายใต้การกำกับดูแลของคณะนิติศาสตร์หรือภาย ใต้ทนายความหรือองค์การอื่นใดที่คณะนิติศาสตร์กำหนด Probonoservicebylawyersdevelopmentof relevant necessary skills for providing pro bono service of students; 15- hour classes onprobono service learningabout the concept of pro bono service and other necessary information and knowhows;. Options of work practicum in pro bono legal service providing under the supervision or other legal agencies as assignedby theFaculty ofLaw

ว่าง

ก-31 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม หมวดวิชาศึกษาทั่วไป (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2566) 3. หมวดวิชาศึกษาทั่วไป 3.1 จ�ำนวนหน่วยกิต รวมตลอดหลักสูตรระดับปริญญาตรีไม่น้อยกว่า 24หน่วยกิต 3.2 โครงสร้างหมวดวิชาศึกษาทั่วไป โครงสร้างหมวดวิชาศึกษาทั่วไปแบ่งเป็นกลุ่มวิชาดังนี้ กลุ่มวิชา หมวดวิชาศึกษาทั่วไป จ�ำนวนรายวิชา จ�ำนวนหน่วยกิต 1.กลุ่มทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิต 1.1ภาษาและการสื่อสาร 1.2 วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 21 8 4 2 2.กลุ่มคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อม 14 4 3.กลุ่มนวัตกรรมและการสร้างสรรค์ 10 4 4.กลุ่มพลเมืองเข้มแข็ง 11 4 5.กลุ่มวิถีสังคม 14 4 *เลือกเรียนรายวิชาเพิ่มเติมจากกลุ่มวิชาที่1 - 5 2 รวม 78 ไม่น้อยกว่า 24 หน่วยกิต *หมายเหตุ : เลือกเรียนรายวิชาเพิ่มเติมอีกไม่น้อยกว่า 2 หน่วยกิต ในกลุ่มวิชาที่ 1 - 5 ได้แก่ 1. กลุ่มทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิต 2. กลุ่มคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อม 3. กลุ่มนวัตกรรมและการสร้างสรรค์4. กลุ่มพลเมืองเข้มแข็ง และ 5. กลุ่มวิถีสังคม เพื่อให้ หน่วยกิตรวมไม่น้อยกว่า24หน่วยกิตทั้งนี้ให้อยู่ในดุลยพินิจของคณะกรรมการบริหารหลักสูตรแต่ละหลักสูตรในระดับปริญญาตรี

ก-32 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม รายวิชา 1. กลุ่มทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิต 6 หน่วยกิต 1.1 กลุ่มภาษาและการสื่อสาร 4 หน่วยกิต วิชาที่ก�ำหนดให้นิสิตทุกคนต้องลงทะเบียนเรียน 0041 001 ภาษาอังกฤษเพื่อเตรียมความพร้อม 2(2-0-4) PreparatoryEnglish 0041 002 ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร 2(2-0-4) CommunicativeEnglish วิชาที่ก�ำหนดให้นิสิตเลือกเรียน 0041 003 ภาษาอังกฤษเพื่อความมุ่งหมายด้าน 2(2-0-4) มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ Englishfor Humanities andSocialSciences Purposes 0041 004 ภาษาอังกฤษเพื่อความมุ่งหมายด้าน 2(2-0-4) วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี EnglishforScienceandTechnologyPurposes 0041 005 ภาษาอังกฤษเพื่อความมุ่งหมาย 2(2-0-4) ด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพ Englishfor HealthSciencePurposes 0041 006 ภาษาอังกฤษเพื่อการเตรียมความพร้อม 2(2-0-4) ในการประกอบอาชีพ Englishfor CareerPreparation 0041 007 ภาษาอังกฤษสำหรับสื่อและความบันเทิงสากล 2(2-0-4) Englishfor International Media and Entertainment 0041 008 ภาษาอังกฤษสำหรับผู้สร้างสรรค์เนื้อหา 2(2-0-4) สื่อสังคม EnglishforSocial Media Content Creators 0041 009 ภาษาอังกฤษสำหรับผู้ประกอบการออนไลน์ 2(2-0-4) Englishfor OnlineEntrepreneurs 0041 010 ภาษาอังกฤษสำหรับนักเดินทางรอบโลก 2(2-0-4) Englishfor WorldTravelers 0041 011 ภาษาอังกฤษเพื่อการนำเสนอเชิงวิชาการ 2(2-0-4) Englishfor AcademicPresentation 0041 012 ภาษาไทยบูรณาการเพื่อการเตรียม ความพร้อมในการประกอบอาชีพ 2(2-0-4) IntegratedThai for CareerPreparation 0041 013 ภาษาไทยประยุกต์เพื่อความสุขและ 2(2-0-4) ความคิดสร้างสรรค์ AppliedThai for Happiness and Creativity 0041 014 ภาษาจีนเพื่อการสื่อสาร 2(2-0-4) Communicative Chinese 0041 015 ภาษาเกาหลีเพื่อการสื่อสาร 2(2-0-4) CommunicativeKorean 0041 016 ภาษาญี่ปุ่นเพื่อการสื่อสาร 2(2-0-4) Communicative Japanese 0041 017 ภาษาเวียดนามเพื่อการสื่อสาร 2(2-0-4) Communicative Vietnamese 0041 018 ภาษาเขมรเพื่อการสื่อสาร 2(2-0-4) CommunicativeKhmer 0041 019 ภาษาพม่าเพื่อการสื่อสาร 2(2-0-4) CommunicativeBurmese 0041 020 ภาษาลาวเพื่อการสื่อสาร 2(2-0-4) CommunicativeLaos 0041 021 ภาษาฝรั่งเศสเพื่อการสื่อสาร 2(2-0-4) CommunicativeFrench 1.2 กลุ่มวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2 หน่วยกิต วิชาที่ก�ำหนดให้นิสิตทุกคนต้องลงทะเบียนเรียน 0041 022 ทักษะและชีวิตดิจิทัลเพื่อการเปลี่ยนแปลง 2(2-0-4) DigitalLiteracy andLife forTransformation วิชาที่ก�ำหนดให้นิสิตเลือกเรียน 0041 023 พลเมืองดิจิทัล 2(2-0-4) Digital Citizens 0041 024 โปรแกรมประยุกต์สำหรับสำนักงานดิจิทัล 2(2-0-4) ApplicationSoftware for Digital Office 0041 025 การคิดแก้ปัญหาแบบตรรกศาสตร์ 2(2-0-4) LogicalThinkingBasedProblem Solving 0041 026 การวิเคราะห์และการนำเสนอข้อมูลเบื้องต้น 2(2-0-4) Basic Data Analytics andPresentation 0041 027 คอนเทนต์และสื่อดิจิทัล 2(2-0-4) Content and Digital Media 0041 028 วิทยาศาสตร์สมัยใหม่และนวัตกรรมเพื่อชีวิต 2(2-0-4) ModernScience andInnovationforLife 0041 029 วิศวกรรมในชีวิตประจำวัน 2(2-0-4) EverydayEngineering

ก-33 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2. กลุ่มคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อม 4 หน่วยกิต 0042 001 ประชากรโลกไร้โรค 2(2-0-4) Global Healthand DiseasePrevention 0042 002 ตระหนักรู้เรื่องสุขภาพ 2(2-0-4) Health Awareness 0042 003 การดูแลและการสร้างเสริมสุขภาพ 2(2-0-4) แบบองค์รวม Holistic Health Care andPromotion 0042 004 การดูแลสุขภาพแต่ละช่วงวัย 2(2-0-4) Health Care for Different Age Groups 0042 005 อาหารและการออกกำลังกายเพื่อสุขภาพ 2(2-0-4) และความงาม FoodandExercise for HealthandBeauty 0042 006 ฉลาดบริโภคยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ 2(2-0-4) ConsumptionofPharmaceutical and HealthProducts 0042 007 การเรียนร่วมสหวิชาชีพเพื่อชุมชนสุขภาพ 2(2-0-4) หนึ่งเดียว InterprofessionalLearningfor One Health Community 0042 008 ทักษะชีวิต 2(2-0-4) LifeSkills 0042 009 บุคลิกภาพเพื่อความสัมพันธ์ในสังคม 2(2-0-4) Personality forSocialRelations 0042 010 ฝ่าวิกฤตภัยพิบัติ 2(2-0-4) DisasterSurvival 0042 011 วิถีชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม 2(2-0-4) Environmental-friendlyLifestyle 0042 012 การจัดที่อยู่อาศัยเพื่อเสริมสร้างคุณภาพชีวิต 2(2-0-4) Home Arrangements forLife Quality Enhancement 0042 013 กัญชาวิทยา 2(2-0-4) CannabisScience 0042 014 สัตว์เลี้ยงกับชีวิต 2(2-0-4) Pets andLife 3. กลุ่มนวัตกรรมและการสร้างสรรค์ 4 หน่วยกิต วิชาที่ก�ำหนดให้นิสิตทุกคนต้องลงทะเบียนเรียน 0043 001 การคิดเชิงออกแบบ 2(2-0-4) DesignThinking วิชาที่ก�ำหนดให้นิสิตเลือกเรียนจ�ำนวน 2 หน่วยกิต 0043 002 การจัดการความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรม 2(2-0-4) Creativity andInnovation Management 0043 003 การลงทุนอย่างชาญฉลาด 2(2-0-4) Smart Investment 0043 004 ผู้ประกอบการรุ่นเยาว์ 2(2-0-4) YoungEntrepreneurs 0043 005 ผู้ประกอบการทางสังคม 2(2-0-4) SocialEntrepreneurs 0043 006 ธุรกิจออนไลน์ 2(2-0-4) OnlineBusiness 0043 007 แก่นการนำเสนออย่างตรงเป้า 2(2-0-4) PitchingEssence 0043 008 การเงินส่วนบุคคล 2(2-0-4) PersonalFinance 0043 009 การดำรงชีวิตอัจฉริยะ 2(2-0-4) SmartLiving 0043 010 นวัตกรรมเกษตรและอาหาร 2(2-0-4) Foodand Agricultural Innovation 4. กลุ่มพลเมืองเข้มแข็ง 4 หน่วยกิต 0044 001 พันธกิจมหาวิทยาลัยกับชุมชน 2(2-0-4) University’s Missionand Community 0044 002 ผู้นำการเปลี่ยนแปลง 2(2-0-4) Leadershipfor Change 0044 003 พลเมืองเพื่อความอยู่ดีมีสุข 2(2-0-4) Citizenshipfor Well-Being 0044 004 กฎหมายและสิทธิในชีวิตประจำวัน 2(2-0-4) Laws andEverydayRights 0044 005 กฎหมายในการประกอบอาชีพ 2(2-0-4) Laws forEmployment 0044 006 ศาสตร์พระราชากับการพัฒนาที่ยั่งยืน 2(2-0-4) TheKing’sPhilosophy andSustainable Development

ก-34 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 0044 007 ศาสนาและการใช้เหตุผลเพื่อการดำรงชีวิต 2(2-0-4) ReligionandReasoningforLiving 0044 008 ชีวิตและสันติสุข 2(2-0-4) Life andPeace 0044 009 สมาธิเพื่อพัฒนาชีวิต 2(2-0-4) MeditationforLife Development 0044 010 จิตอาสาสิ่งแวดล้อม 2(2-0-4) Environmental Volunteers 0044 012 วัยใสใจสะอาด 2(2-0-4) Youth witha Good Heart 5. กลุ่มวิถีสังคม 4 หน่วยกิต 0045 001 ศิลปะกับชีวิต 2(2-0-4) Art andLife 0045 002 ดนตรีและศิลปะการแสดงอีสาน 2(2-0-4) Music andIsanPerforming Arts 0045 003 ภูมิปัญญาเพื่อคุณภาพชีวิต 2(2-0-4) Wisdom forLife Quality 0045 004 รู้จักอาเซียน 2(2-0-4) Introductionto ASEAN 0045 005 มนุษย์กับความหลากหลายทางสังคม 2(2-0-4) และวัฒนธรรม Humans andSociocultural Diversity 0045 006 พหุวัฒนธรรมลุ่มน้ำโขง 2(2-0-4) Plural Culture of the MekongRegion 0045 007 อีสานทันโลก 2(2-0-4) GlobalizedIsan 0045 008 การบริหารจัดการวัฒนธรรมเพื่อสร้างมูลค่า 2(2-0-4) Cultural Management for Value Creation 0045 009 การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม 2(2-0-4) CulturalTourism 0045 010 อาหารและเครื่องดื่มจากภูมิปัญญาพื้นบ้าน 2(2-0-4) Local Wisdom BasedFoodandBeverages 0045 011 ภูมิปัญญาและนวัตกรรมผ้าทออีสาน 2(2-0-4) Wisdom andIsanTextile Innovation 0045 012 พระเครื่องสยาม 2(2-0-4) Siam Amulets 0045 013 คติความเชื่อตะวันออกสำหรับการอยู่อาศัย 2(2-0-4) EasternBeliefs forLiving 0045 014 การบริหารจัดการภูมิทัศน์ท้องถิ่น 2(2-0-4) Management ofLocalLandscape หมายเหตุ : เลือกเรียนรายวิชาเพิ่มเติมอีกไม่น้อยกว่า2หน่วยกิต ในกลุ่มวิชาที่ 1 - 5 ได้แก่ 1. กลุ่มทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิต 2. กลุ ่มคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อม 3. กลุ ่มนวัตกรรมและ การสร้างสรรค์ 4. กลุ่มพลเมืองเข้มแข็ง และ 5. กลุ่มวิถีสังคม เพื่อให้หน ่วยกิตรวมไม ่น้อยกว ่า 24 หน ่วยกิต ทั้งนี้ให้อยู ่ใน ดุลยพินิจของคณะกรรมการบริหารหลักสูตรแต่ละหลักสูตรใน ระดับปริญญาตรี

ก-35 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม แผนการศึกษา ชั้นปีที่ 1 ภาคต้น หมวดวิชาศึกษาทั่วไป (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2566) กลุ่มวิชาศึกษาทั่วไป จ�ำนวนหน่วยกิต 0041 001 ภาษาอังกฤษเพื่อเตรียมความพร้อม PreparatoryEnglish 2(2-0-4) 0041 022 ทักษะและชีวิตดิจิทัลเพื่อการเปลี่ยนแปลง DigitalLiteracy andLife forTransformation หรือ 0043 001 การคิดเชิงออกแบบ DesignThinking 2(2-0-4) เลือกกลุ่มคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อม 2 เลือกกลุ่มวิถีสังคม 2 รวม 8 ชั้นปีที่ 1 ภาคปลาย หมวดวิชาศึกษาทั่วไป (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2566) กลุ่มวิชาศึกษาทั่วไป จ�ำนวนหน่วยกิต 0041 002 ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร CommunicativeEnglish 2(2-0-4) 0041 022 ทักษะและชีวิตดิจิทัลเพื่อการเปลี่ยนแปลง DigitalLiteracy andLife forTransformation หรือ 0043 001 การคิดเชิงออกแบบ DesignThinking 2(2-0-4) เลือกกลุ่มพลเมืองเข้มแข็ง 2 เลือกกลุ่มวิถีสังคม 2 รวม 8

ก-36 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ชั้นปีที่ 2 ภาคต้น หมวดวิชาศึกษาทั่วไป (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2566) กลุ่มวิชาศึกษาทั่วไป จ�ำนวนหน่วยกิต เลือกกลุ่มคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อม 2 เลือกกลุ่มนวัตกรรมและการสร้างสรรค์ 2 เลือกกลุ่มพลเมืองเข้มแข็ง 2 เลือกกลุ่มทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิต เลือกกลุ่มคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อม เลือกกลุ่มนวัตกรรมและการสร้างสรรค์ เลือกกลุ่มพลเมืองเข้มแข็ง เลือกกลุ่มวิถีสังคม 2 รวม 8 หมายเหตุ แผนการศึกษาสามารถเปลี่ยนแปลงได้ตามความเหมาะสมทั้งนี้นิสิตต้องสะสมหน่วยกิตให้ครบตามกลุ่มวิชา

ก-37 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม คำอธิบายรายวิชา 1. กลุ่มทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิต 1.1 กลุ่มภาษาและการสื่อสาร วิชาที่ก�ำหนดให้นิสิตทุกคนต้องลงทะเบียนเรียน 0041 001 ภาษาอังกฤษเพื่อเตรียมความพร้อม 2(2-0-4) Preparatory English คำศัพท์สำนวน โครงสร้างประโยคภาษาอังกฤษ เบื้องต้นเพื่อการสื่อสารในชีวิตประจำวัน การฟัง บทสนทนา เบื้องต้นเพื่อจับใจความ การอ่านข้อความหรือตัวบทสั้นๆ เพื่อ ความเข้าใจ BasicEnglishvocabulary,expressions,and sentence structures for daily-life communication; listeningtobasicconversations for mainideas; reading short messages or texts for comprehension 0041 002 ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร 2(2-0-4) Communicative English ทักษะภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารเชิงบูรณาการ โดยการใช้คำศัพท์สำนวนและไวยากรณ์ที่พบบ่อยในสถานการณ์ ต่างๆ ทางสังคมฝึกฟังและโต้ตอบในสถานการณ์ต่างๆ การอ่าน เนื้อหาเพื่อความเข้าใจและเขียนตอบโต้แบบสั้นๆ Integrated English communication skills by using vocabulary, expressions, and grammar frequently found in different social situations; practice of listeningandrespondinginvarioussituations; reading for comprehensionand writingshort messages วิชาที่ก�ำหนดให้นิสิตเลือกเรียน 0041 003 ภาษาอังกฤษเพื่อความมุ่งหมาย 2(2-0-4) ด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ English for Humanities and Social Sciences Purposes ทักษะภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารเชิงวิชาการ ในศาสตร์ด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ EnglishSkillsforacademiccommunication inhumanities andsocial sciences 0041 004 ภาษาอังกฤษเพื่อความมุ่งหมาย 2(2-0-4) ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี English for Science and Technology Purposes ทักษะภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารเชิงวิชาการ ในศาสตร์ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี EnglishSkillsforacademiccommunication inscience andtechnology 0041 005 ภาษาอังกฤษเพื่อความมุ่งหมาย 2(2-0-4) ด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพ English for Health Science Purposes ทักษะภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารเชิงวิชาการ ในศาสตร์ด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพ EnglishSkillsforacademiccommunication inhealthscience 0041 006 ภาษาอังกฤษเพื่อการเตรียมความพร้อม 2(2-0-4) ในการประกอบอาชีพ English for Career Preparation ความรู้ความเข้าใจในการใช้ภาษาอังกฤษเพื่อ การเตรียมความพร้อมในการประกอบอาชีพภาษาอังกฤษที่ใช้ใน การสัมภาษณ์งาน การสื่อสารในองค์กร การสื่อสารกับลูกค้า และการเดินทาง Understanding English usage for career preparation,Englishfor jobinterviews, office andclient communication, andtravel 0041 007 ภาษาอังกฤษส�ำหรับสื่อและ 2(2-0-4) ความบันเทิงสากล English for International Media and Entertainment คำศัพท์และสำนวนภาษาอังกฤษที่พบในสื่อและ ความบันเทิงสากล โครงสร้างไวยากรณ์และ รูปประโยคพื้นฐาน ภาษาอังกฤษ การฟังและการออกเสียงภาษาอังกฤษ เทคนิค การอ่านเพื่อความเข้าใจเบื้องต้น Englishvocabularyandexpressions found ininternationalmediaandentertainment;basicEnglish grammaticalandsentencestructures;Englishlistening and pronunciation; basic reading techniques for comprehension

ก-38 หลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2567 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 0041 008 ภาษาอังกฤษส�ำหรับผู้สร้างสรรค์เนื้อหา 2(2-0-4) สื่อสังคม English for Social Media Content Creators คำศัพท์และสำนวนภาษาอังกฤษเพื่อการสร้างสรรค์ เนื้อหาสื่อสังคม ภาษาอังกฤษเพื่อวัตถุประสงค์ในการบรรยาย พรรณนาและโน้มน้าวใจ ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารข้าม วัฒนธรรม English vocabulary and expressions for social media content creation; English for narrative, descriptive and persuasive purposes; English for cross-cultural communication 0041 009 ภาษาอังกฤษส�ำหรับผู้ประกอบการ 2(2-0-4) ออนไลน์ English for Online Entrepreneurs คำศัพท์และสำนวนภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร ทางธุรกิจเบื้องต้นการเขียนคำบรรยายสินค้าและบริการเบื้องต้น การโต้ตอบอีเมลทางธุรกิจเบื้องต้น ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร ข้ามวัฒนธรรม English vocabulary and expressions for basicbusinesscommunication;basicwritingforproduct and service description; basic business email correspondence;Englishforcross-culturalcommunication 0041 010 ภาษาอังกฤษส�ำหรับนักเดินทางรอบโลก 2(2-0-4) English for World Travelers คำศัพท์และสำนวนภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารใน สถานการณ์การท่องเที่ยวต่างๆ เทคนิคการอ่านเพื่อความเข้าใจ เบื้องต้นการฟังและการออกเสียงภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารที่มี ประสิทธิภาพ ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารข้ามวัฒนธรรม English vocabulary and expressions for various travel situations; basic reading techniques for comprehension;Englishlisteningandpronunciationfor effective communication; English for cross-cultural communication 0041 011 ภาษาอังกฤษเพื่อการน�ำเสนอเชิงวิชาการ 2(2-0-4) English for Academic Presentation คำศัพท์และสำนวนภาษาอังกฤษเพื่อการนำเสนอ เชิงวิชาการการฟังและการออกเสียงภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร ที่มีประสิทธิภาพ เทคนิคการอ่านตำราทางวิชาการเพื่อความเข้าใจ เบื้องต้นการเขียนเชิงวิชาการเบื้องต้น English vocabulary and expressions for academic presentation; English listening and pronunciationforeffectivecommunication;basicreading techniques for academic text comprehension; basic academic writing 0041 012 ภาษาไทยบูรณาการเพื่อการเตรียม 2(2-0-4) ความพร้อมในการประกอบอาชีพ Integrated Thai for Career Preparation แนวทางในการพัฒนาทักษะภาษาไทยเฉพาะด้าน ทั้งการฟังการพูดการอ่านและการเขียนภาษาไทยการบูรณาการ ทักษะภาษาไทยเพื่อสร้างเสริมศักยภาพการสื่อสารและโอกาสใน การพัฒนาอาชีพในองค์กรภาครัฐและภาคเอกชนและอาชีพอิสระ Approaches in developing specific Thai skillsincludinglistening,speaking, readingand writing Thai; integration of Thai skills for communicative competence enhancement and opportunities in career development in public and private organizations; self-employment 0041 013 ภาษาไทยประยุกต์เพื่อความสุขและ 2(2-0-4) ความคิดสร้างสรรค์ Applied Thai for Happiness and Creativity วัฒนธรรมและศิลปะการสื่อสารภาษาไทย เพื่อสร้างสรรค์ความสุขและความรื่นรมย์ในบริบทสังคมไทย การสร้างสรรค์และการละเล ่นทางภาษาและการประยุกต์ใช้ เพื่อสร้างมูลค ่าและนวัตกรรมในบริบทสังคมทันสมัยและ เศรษฐกิจสร้างสรรค์ Culture and communicative arts for happinessandpleasurecreationinThaisocialcontexts; creativityandlanguageplay;applications forvalueand innovation creation in modern social and creative business contexts