KESANTUNAN BERBAHASA : BAHASA SAPAAN Syanisah Nirwana Freshcy disediakan oleh
Sistem sapaan bermaksud kaedah yang digunakan oleh sesuatu masyarakat atau bangsa untuk menegur atau menyapa seseorang, baik dalam konteks rasmi mahupun tidak rasmi. Apa itu Sistem Sapaan? Tujuan sistem sapaan diwujudkan penghubung langsung antara pihak yang menyapa dengan pihak yang disapa. untuk menjaga air muka orang lain dan tidak menyinggung perasaan orang lain Jenis susunan sapaan yang biasa digunakan Sapaan yang lengkap dengan kata rujukan kehormat, gelaran atau pangkat yang disandang dan nama peribadi yang lengkap. contoh: Dato' Sri Haji Mohammad Najib bin Tun Haji Abdul Razak Sapaan ringkas yang menyebut nama gelaran dan/atau pangkat dengan atau tanpa nama peribadi. contoh:DYMM (Duli Yang Maha Mulia) Seri Paduka Baginda Sebutan senarai orang yang disapa daripada peringkat yang paling kanan hingga peringkat yang di bawahnya
Negeri KGND Pertama KGND Kedua Perak Keimer (kami/kita) Miker (awak) Kelantan ambo (saya) Demo (kamu) Sarawak Kamek (saya) Kitak (kamu) Kata ganti nama diri mempunyai 3 jenis, iaitu: Kata ganti nama diri pertama Kata ganti nama diri kedua Kata ganti nama diri ketiga Bentuk penggunaan kata ganti diri bergantung kepada situasi, iaitu formal atau tidak formal. Penggunaan kata ganti nama diri pada situasi formal mempunyai jumlah yang agak kecil, manakala situasi tidak formal merupakan sebaliknya. 1. 2. 3. Penggunaan Kata Ganti nama diri Mengapakah perkara ini boleh berlaku? Hal ini demikian kerana, pada situasi tidak formal, pelbagai dialek yang bercampur aduk dan setiap dialek mempunyai kata ganti nama yang tersendiri. Mari lihat contoh di sebelah!
Penggunaan Kata Ganti nama diri Mari kita lihat video dibawah! Imbas sahaja kod QR dibawah! https://youtu.be/Wp-lSEh5eS8
Bentuk sapaan berdasarkan pangkat/status Status memainkan peranan penting dalam bahasa sapaan. wujud sekatan sosial antara ahli masyarakat (pangkat kerja/kedudukan sosial). Sapaan mengikut pangkat/status Gelaran pergaulan formal Gelaran warisan Gelaran kurniaan kerajaan Gelaran kurniaan Ikhtisas Gelaran keagamaan
maksud: pergaulan yang menunjukkan adanya sekatan sosial tertentu sama ada sekatan pangkat dalam pekerjaan atau kedudukan sosial, atau sekatan sosial disebabkan si penyapa tidak begitu kenal antara satu sama lain. Tuan: orang yang mempunyai pangkat lebih tinggi(pekerjaan) Pengerusi Majlis (Tuan Pengerusi Majlis) digunakan bersama nama/jenis jawatan (Tuan Pengetua) Jawatan kadi/imam/hakim dsb Orang lelaki yang mempunyai status lebih tinggi daripada penutur/baru dikenali sudah berkahwin ada jawatan rujukan hormat pada hadirin wanita Perempuan yang belum berkahwin berjawatan lebih tinggi daripada penutur baru dikenali kakitangan bawahan/setaraf 1. 2.Encik: 3.Puan: 4.Cik: 5.Saudara (lelaki)/Saudari(perempuan) Gelaran Pergaulan formal
Gelaran yang dianugerahkan oleh kerajaan dari semasa ke semasa kepada individu yang dianggap berjasa. Contoh: Datuk Lee Chong Wei Bagi " Tun" , "Toh Puan" , "Tan Sri" , "Puan Sri" , "Datin Paduka" pula, tidak perlu diberi rujukan seperti Tuan/Puan KECUALI mereka yang mempunyai gelaran lain seperti Doktor/Prof./Tengku Gelaran yang diwarisi sejak kelahirannya Contoh: Raja: Tengku. Tunku. Engku Bangsawan: En. Megat, En. Wan 1. 2. Gelaran warisan / Keturunan Gelaran Kurniaan Kerajaan diperoleh daripada kejayaan seseorang dalam bidang akademik atau ikhtisas, juga dikenali sebagai gelaran profesional. Gelaran Kurniaan Ikhtisas Contohnya, gelaran Profesor, Doktor, Jeneral, Cikgu, Ustaz USTAZ bagi guru agama lelaki.
Dalam masyarakat Melayu yang beragama Islam, terdapat beberapa gelaran bersesuaian dengan kedudukan mereka dalam hal keagamaan. Gelaran: Sahibol samahah (mufti/sarjana yang membuat keputusan penting tentang Islam) [Tuan Haji] Haji/Hajjah(selesai menunaikan Haji)[Puan Hajah] Lebai (pengiktirafan kepada mereka yang menonjolkan kewarakan/akhlak baik)[Pak Lebai Kadut] Gelaran Keagamaan Penggunaan bahasa sapaan antara ahli keluarga mencerminkan kedudukan seseorang itu dalam susunan kekeluargaan. Kata ganti nama diri dalam sesebuah keluarga ditentukan melalui pertalian darah keluarga asas, keluarga suku/ perut dan keluarga turuntemurun. Bahasa sapaan (keluarga)
Penggunaan bahasa sapaan antara ahli keluarga mencerminkan kedudukan seseorang itu dalam susunan kekeluargaan. Kata ganti nama diri dalam sesebuah keluarga ditentukan melalui pertalian darah keluarga asas, keluarga suku/ perut dan keluarga turuntemurun. Bahasa sapaan (keluarga)
Penggunaan bahasa sapaan antara ahli keluarga mencerminkan kedudukan seseorang itu dalam susunan kekeluargaan. Kata ganti nama diri dalam sesebuah keluarga ditentukan melalui pertalian darah keluarga asas, keluarga suku/ perut dan keluarga turuntemurun. Bahasa sapaan (keluarga)
Sekian, Terima Kasih