สมุดความรู้การดูแลตนเองของคุณไชยยันต์

จัดจัทำ โดย นักนั ศึกศึษาคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทวิยาลัยลั สงขลานครินริทร์ ห้อห้งเรียรีนภาษาอังอักฤษ ชั้นชั้ ปีที่ปี 3ที่ สมุด มุ ความรู้กรู้ ารดูแ ดู ลตนเอง ของคุณ คุ ไชยยัน ยั ต์ หล่อ ล่ โลหการ เพลลิสลิต์วิต์ดีวิ โดีอประกอบการเรียรีนรู้ https://youtube.com/playlist? list=PLJUZyYAlqK37zN0lV3JW0Ij-F7Gina5n8

ความรู้เรู้บื้อ บื้ งต้น ต้ เกี่ย กี่ วกับกัความดันดั โลหิตหิ การดูแดูลสุขสุภาพปากและฟันฟั การป้อ ป้ งกันกัความเสี่ย สี่ งจากการ พลัดลัตก หกล้ม ล้ การส่ง ส่ เสริมริ สุขสุภาพร่า ร่ งกายให้ แข็งแรง การป้อ ป้ งกันกัการติดติเชื้อ ชื้ ทางเดินดิ ปัสปั สาวะ สารบัญ บั 1-2 4-7 9-14 16-17 19-22 เรื่อ รื่ ง หน้า น้ ที่

ความดัดั ดั นดั นโลหิหิ หิ ตหิ ตสูสูสู ง สู ง

หน้า น้ ที่ 1 สาเหตุตุตุตุ อาการและภาวะแทรกซ้ซ้ ซ้ อซ้ อน HHyyppeerrtteennssiioonn คคววาามมดัดัดัน ดั น ดั น ดัโโลลหิหิหิหิตหิหิตสูสูสูง สู ง สู ง สู สภาวะผิดผิ ปกติที่ติบุ ที่ คบุคลมีรมีะดับดั ความดันดั โลหิตหิสูงสูขึ้น ขึ้ กว่าว่ระดับดั ปกติขติองคน ส่วส่นใหญ่ และถือถืว่าว่เป็นป็ สภาวะที่ต้ ที่ อต้ง ควบคุมคุเนื่อ นื่ งจากความดันดั โลหิตหิสูงสูทำ ให้ เกิดกิความเสียสีหายและการเสื่อ สื่ มของ หลอดเลือลืดแดง นำ ไปสู่สสู่ภาวะการแข็ง ตัวตัของหลอดเลือลืด การอุดอุตันตัของหลอด เลือลืด หรือรืหลอดเลือลืดแตกได้ นอกจากนี้ ความดันดั โลหิตหิสูงสูยังยัเป็นป็ ปัจปัจัยจัเสี่ย สี่ งทำ ให้ เกิดกิ โรคแทรกซ้อซ้นอื่น อื่ ๆ ตามมาได้ เช่นช่ โรคหัวหั ใจวาย โรคอัมอัพาต โรคสมองเสื่อ สื่ มหรือรื โรคเรื้อ รื้ รังรั

หน้า น้ ที่ 2 การรัรั รั บรั บประทานอาหาร ควบคุคุคุ ม คุ มความดัดั ดั นดั นโลหิหิ หิ ตหิ ตสูสูสู ง สู ง

การดูดูดู แ ดู แลสุสุสุ ข สุ ขภาพ ช่ช่ ช่ อช่ องปากและฟัฟัน ฟัฟั

หน้า น้ ที่ 4 การแปรงฟัฟัน ฟัฟั อย่ย่ ย่ าย่ างถูถูถู ก ถู กวิวิ วิ ธีวิ ธี ธีธี คลิปลิสอนการแปรงฟันฟัอย่าย่งถูกถูวิธีวิธี https://youtu.be/paX2RQVGhoE

หน้า น้ ที่ 5 การใช้ช้ ช้ไช้หมขัขั ขั ดขั ดฟัฟัน ฟัฟั อย่ย่ ย่ าย่ างถูถูถู ก ถู กวิวิ วิ ธีวิ ธี ธีธี

หน้า น้ ที่ 6 การดูดูดู แ ดู แลช่ช่ ช่ อช่ องปากด้ด้ ด้ วด้ วยวิวิ วิ ธีวิ ธี ธี อื่ธี อื่ อื่ นอื่ น ๆ

1ห น้ า น้ ที่ 7

การป้ ป้องกักั กั นกั นความเสี่สี่ สี่ ยสี่ ยง จากการพลัลั ลั ดลั ดตก หกล้ล้ ล้ มล้ ม

ห น้ า น้ ที่ 9ความเสี่สี่สี่ยสี่งที่ที่ที่จที่ะล้ล้ล้มล้ !

ห น้ า น้ ที่ 1 0ความเสี่สี่สี่ยสี่งที่ที่ที่จที่ะล้ล้ล้มล้ !

ห น้ า น้ ที่ 1 1ความเสี่สี่สี่ยสี่งที่ที่ที่จที่ะล้ล้ล้มล้ !

หน้า น้ ที่ 12 รองเท้ท้ ท้ าท้ าแบบไหน เดิดิ ดิ นดิ นสบาย ไม่ม่ ม่ เม่ เสี่สี่ สี่ ยสี่ ยงล้ล้ ล้ มล้ ม

หน้า น้ ที่ 13 ล้ล้ ล้ มล้ มแล้ล้ ล้ วล้ วลุลุลุ ก ลุ กอย่ย่ ย่ าย่ างไร ให้ห้ ห้ปห้ ลอดภัภั ภั ยภั ย ก่อก่นอื่น อื่ ตั้งตั้สติใติห้ดีห้ ดีประเมินมิอาการบาดเจ็บ จ็ ที่เ ที่ กิดกิขึ้น ขึ้ ว่าว่ รุนรุแรงมากน้อน้ยแค่ไค่หน หากประเมินมิแล้วล้ว่าว่บาดเจ็บ จ็ มาก เช่นช่มีกมีระดูกดูหักหัอย่าย่พยายามลุกึ้ลุน กึ้ เอง ให้ขห้อความช่วช่ย เหลือลืจากคนใกล้ชิล้ดชิแต่ถ้ต่าถ้รู้สึรู้ ก สึ ว่าว่ ได้รัด้บรับาดเจ็บ จ็ ไม่มม่าก และคิดคิว่าว่ลุกลุขึ้น ขึ้ เองได้ ให้ปห้ฏิบัฏิติบัตติามขั้นขั้ตอน ตามภาพ ด้าด้นล่าล่ง ในกรณีไณีม่มีม่เมีก้าก้อี้ใอี้ ห้พห้ยายามหาที่ยึ ที่ ด ยึ เหนี่ย นี่ วที่ แข็งแรงเป็น ป็ ตัวตัช่วช่ยพยุงยุให้ลุห้กลุขึ้น ขึ้

จะให้support มากที่สุ ที่ ดสุในช่วช่งการเดินดิเมื่อ มื่ เทียทีบกับกัcane และ crutches จึง จึ ช่วช่ยเพิ่มพิ่ความมั่นมั่คงขณะเดินดิ ได้มด้าก ที่สุ ที่ ดสุและใช้เช้พื่อ พื่ ลดการลงน้ำ หนักนัที่ข ที่ าข้าข้งใดข้าข้งหนึ่ง นึ่ ได้ดีด้ ดี เหมาะกับกัผู้สูผู้ งสูอายุที่ยุมี ที่ กำมีกำลังลัแขนดีทั้ดีงทั้สองข้าข้ง ขนาดใหญ่เญ่คลื่อ ลื่ นไหวลำ บาก ใช้เช้ฉพาะในบ้าบ้นและไม่สม่ามารถ ข้อ ข้ ดี ข้อ ข้ เสีย สี ใช้เช้ดินดิขึ้น ขึ้ ลงบันบั ไดได้ แบบแผนการเดินดิ 1. ยก walker ไปด้าด้นหน้าน้ ห่างประมาณ 1 ช่วช่งแขน 2. ยกขาด้าด้นที่มี ที่ ปัมีญปัหาก้าก้วไปจนถึง ถึ ระดับดัขาหลังลัหรือรื ไม่เม่กินกิ กึ่ง กึ่ กลางความลึก ลึ ของ walker 3. จากนั้นนั้ก้าก้วขาข้าข้งที่ดี ที่ ตดีามไปถึง ถึ ระดับดัเดียดีวกันกัพร้อร้มกับกั ยันยัน้ำ หนักนัตัวตัลงบนแขน 2 ข้าข้ง หน้า น้ ที่ 14 การใช้ช้ ช้ช้ walker ขาข้าข้งที่อ่ ที่ ออ่นแรง ขาข้าข้งที่แ ที่ ข็งแรง

การส่ส่ ส่ งส่ งเสริริ ริ มริ มสุสุสุ ข สุ ขภาพ ร่ร่ ร่ าร่ างกายให้ห้ ห้ แห้ แข็ข็ ข็ งข็ งแรง

หน้า น้ ที่ 16 การฝึ ฝึกการหายใจ อาการที่แ ที่ สดงว่าว่ผิดผิปกติ:ติ ปวดศีรศีษะ คลื่น ลื่ ไส้ อาเจียจีน วิงวิ เวียวีนศีรศีษะ เกร็งร็ชักชัชา หรือรืแขน ขาอ่ออ่นแรง อาการที่บ่ ที่ งบ่ชี้ว่ ชี้ าว่มีก มี ารติดติเชื้อ ชื้ ที่ ช่อช่งไขสันสัหลังลั: มีไมีข้สูข้งสู กระหม่อม่มโป่งป่ตึงตึ ปวดศีรศีษะ อาเจียจีนพุ่ง เกร็งร็ อาการผิผิผิดผิ ปกติติติที่ติที่ ที่ที่ ต้ต้ ต้ อต้ องสัสั สั งสั งเกต สำสำสำสำหรัรั รั บรั บภาวะ Hydrocephalus

หน้า น้ ที่ 17 ท่ท่ ท่ าท่ าออกกำกำกำกำลัลั ลั งลั งกายด้ด้ ด้ วด้ วยตนเอง (Active exercise) กระดกข้อข้เท้าท้ข้ึนข้ึลง หมุนมุข้อข้เท้าท้ การเลื่อ ลื่ นเท้าท้ข้ึนข้ึลงบนเตียตีง ท่า ท่ ละ 15 คร้ังร้ัทำ 2 รอบต่อ ต่ วันวั (ในกรณีผู้ณี ป่ผู้ วป่ยไม่สม่ามารถทำ ได้ใด้ห้ญห้าติ เป็นป็ผู้ช่ผู้วช่ยทำ ให้ผู้ห้ ป่ผู้ วป่ย) การออกกำกำกำกำลัลั ลั งลั งกาย Foot ankle pumping exercise ท่าท่ออกกำ ลังลักายด้วด้ยตนเอง (Active exercise) https://www.youtube.com/watch? v=n1hrzVD8Exg&t=5s คลิปลิสอนการออกกำ ลังลักาย foot ankle pumping exercise https://youtu.be/paX2RQVGhoE

การป้ป้ป้ อป้ องกักั กั นกั นการติติ ติ ดติ ดเชื้ชื้ ชื้ อชื้ อ ทางเดิดิ ดิ นดิ นปัปัปั สปั สสาวะ

หน้า น้ ที่ 19 สาเหตุตุตุ แ ตุ และอาการสำสำสำสำคัคั คั ญคั ญของ การติติ ติ ดติ ดเชื้ชื้ ชื้ อชื้ อทางเดิดิ ดิ นดิ นปัปัปั สปั สสาวะ สัญญาณสำ คัญที่ ควรไปพบแพทย์ ปัสปั สาวะแล้วล้ มีเมีลือลืดปน และมี อาการเจ็บจ็ ปวดในขณะปัสปั สาวะ ร่วร่มด้วด้ ย อาจเป็นป็ สัญสัญาณของ นิ่วนิ่ ในไตหรือรืการติดติเชื้อ ชื้ ในระบบ ทางเดินดิ ปัสปั สาวะ แต่หต่ากไม่มีม่ มี อาการเจ็บจ็ ปวดร่วร่มด้วด้ ย อาจเป็นป็ สัญสัญาณของโรคมะเร็งร็ ปัสปัสาวะมีสีมีเสีข้มข้หรือรืสีส้สีมส้ ผิวผิหนังนัและดวงตาเปลี่ย ลี่ น เป็นป็สีเสีหลือลืง อุจอุ จาระสีซีสีดซี อาจเป็นป็สัญสัญาณของ ภาวะที่ตั ที่ บตัทำ งานผิดผิ ปกติ ปัสปั สาวะมีสีมีขุ่สีขุ่น หรือรืมีเมีลือลืดปน แล้วล้ มีกมีลิ่นลิ่เหม็นม็ ร่วร่ มกับกั มีไมีข้ หนาวสั่นสั่หรือรืปวดเอว อาจ เป็นป็ สัญสัญาณของการติดติเชื้อ ชื้ ในระบบทางเดินดิ ปัสปั สาวะ สาเหตุ กระเพาะปัสปั สาวะอักอัเสบ กรวยไตอักอัเสบ ท่อท่ทางเดินดิ ปัสปั สาวะอักอัเสบ สาเหตุที่ตุปัที่ สปั สาวะมีตมีะกอนอาจเกิดกิจากการติดติเชื้อ ชื้ ในทางเดินดิ ปัสปั สาวะ เช่นช่ ซึ่ง ซึ่ จะพบได้บ่ด้อบ่ยในผู้ป่ผู้ วป่ยที่สที่ วนปัสปั สาวะบ่อบ่ย ๆ สัง สั เกตกลิ่นลิ่ สีแ สี ละลัก ลั ษณะ ปัสปั สาวะบ่อบ่ ย แต่ปัต่ สปั สาวะ ได้ทีด้ลทีะน้อน้ ย ปัสปั สาวะแสบ ขัดขั (Dysuria) หรือรืปวด ปัสปั สาวะขึ้นขึ้ มาอย่าย่ ง กะทันทั หันหั อาการอื่น อื่ ๆ เช่นช่ ไข้ , ปวดบริเริวณหัวหัหน่าน่ว

หน้า น้ ที่ 20 การป้ป้ป้ อป้ องกักั กั นกั นการติติ ติ ดติ ดเชื้ชื้ ชื้ อชื้ อ ทางเดิดิ ดิ นดิ นปัปัปั สปั สสาวะ

อุปอุกรณ์กณ์ารสวนปัสปั สาวะ 1. สายยางสำ หรับรัสวนปัสปัสาวะ 2. น้ำ ยาฆ่าฆ่เชื้อ ชื้ โรคแซฟลอน (savlon – สีเสีหลือลืง) หรือรืสบู่ (วิธีวิผธีสม น้ำ ยาฆ่าฆ่เชื้อ ชื้ โรค 1 ซีซีซี ซี: น้ำ ต้มต้สุกสุ100 มิลมิลิลิลิตลิร(ซีซีซี )ซี) 3. น้ำ ต้มต้สุกสุ1 ขวด 4. สำ ลีสลีะอาด 5. เยลลี่สำ ลี่ สำหรับรัหล่อล่ลื่น ลื่ สายสวนปัสปัสาวะก่อก่นที่จ ที่ ะสวนปัสปัสาวะ 6. ภาชนะ 2 ใบ (ใบเล็กล็ ใส่น้ำส่น้ำยาฆ่าฆ่เชื้อ ชื้ โรค ใบใหญ่ใญ่ส่น้ำส่น้ำปัสปัสาวะที่ส ที่ วนออกมาจากตัวตัผู้ป่ผู้ วป่ย) การเตรียรีมตัวตัและของใช้ใช้นการสวนปัสปั สาวะครั้งรั้ต่อต่ ไป 1. ล้าล้งอุปอุกรณ์กณ์ารสวนปัสปัสาวะทั้งทั้หมดด้วด้ยน้ำ สบู่แบู่ ล้วล้ล้าล้งด้วด้ยน้ำ สะอาดเช็ดช็ ให้แห้ห้งห้ 2. นำ สายสวนที่ล้ ที่ าล้งสะอาดแล้วล้มาแช่น้ำช่น้ำยาฆ่าฆ่เชื้อ ชื้ โรคในหลอดพลาสติกติ โดยเทน้ำ ยาฆ่าฆ่เชื้อ ชื้ โรคในหลอดพลาสติกติ ให้เห้ต็มต็หลอด นำ สายสวนปัสปัสาวะใส่ลส่งในหลอดพลาสติกติ ให้น้ำห้น้ำยาฆ่าฆ่เชื้อ ชื้ โรคไหลเข้าข้ไปอยู่ภยู่ ายในสายสวนปัสปัสาวะด้วด้ย แล้วล้จึงจึเอาฝาจุกจุเปิดปิ ปลายสายสวนปัสปัสาวะและปิดปิหลอดท่อท่พลาสติกติ ไว้ ทุกทุครั้งรั้ที่นำ ที่ นำสายสวนแช่ใช่นน้ำ ยาฆ่าฆ่เชื้อ ชื้ โรค ต้อต้งเอาฝาจุกจุปิดปิ ปลายสายสวนปัสปั สาวะไว้ทุว้กทุครั้งรั้เพื่อ พื่ ความสะดวก ในการนำ สายสวนออกมาจากหลอดพลาสติกติ ในการใช้คช้รั้งรั้ต่อต่ ไป วิธีวิกธีารสวนปัสปั สาวะ 1. ล้าล้งมือมื ให้สห้ะอาดด้วด้ยสบู่ 2 ครั้งรั้ (ควรตัดตัเล็บล็ ให้สั้ห้นสั้และไม่สม่วมเครื่อ รื่ งประดับดั ) 2. เตรียรีมอุปอุกรณ์กณ์ารสวนให้พห้ร้อร้มที่จ ที่ ะสวนปัสปัสาวะและสายสวนปัสปัสาวะที่นำ ที่ นำออกมาจากการแช่น้ำช่น้ำยาแซฟลอนแล้วล้ ให้ล้ห้าล้ง ด้วด้ย น้ำ ต้มต้สุกสุก่อก่นที่จ ที่ ะนำ มาสวนปัสปัสาวะ 3. ท่าท่สวนปัสปัสาวะ: ท่าท่นอน 4. ทำ ความสะอาดบริเริวณปากท่อท่ ปัสปัสาวะด้วด้ยน้ำ ยาฆ่าฆ่เชื้อ ชื้ โรค กรณีที่ณีต้ ที่ อต้งไปทำ นอกบ้าบ้น สามารถใช้สช้บู่ล้บู่ าล้งอวัยวัวะสืบสืพันพัธุ์ และ ท่อท่ ปัสปัสาวะได้ 5. จับจัสายสวนโดยห่าห่งจากปลายด้าด้นสายสวนปัสปัสาวะ ประมาณ 1 นิ้วนิ้ทาเยลลี่ห ลี่ ล่อล่ลื่น ลื่ ปลายสายสวนเข้าข้ท่อท่ ปัสปัสาวะเพื่อ พื่ ลด ความระคายเคือคืงแล้วล้จึงจึ ใส่สส่ายสวนเข้าข้ท่อท่ ปัสปัสาวะในผู้ชผู้ ายใส่ลึส่กลึจนสุดสุสายสวนปล่อล่ยให้น้ำห้น้ำปัสปัสาวะไหลลงภาชนะรองรับรัหรือรื โถส้วส้ม 6. เมื่อ มื่ น้ำ ปัสปัสาวะจากสายหยุดยุไหล ใช้มืช้อมืข้าข้งหนึ่ง นึ่ จับจัสายสวนได้ ส่วส่นมือมือีกอีข้าข้งหนึ่ง นึ่ กดเหนือนืหัวหัเหน่าน่ซึ่ง ซึ่ เป็นป็บริเริวณที่อ ที่ ยู่ขยู่ อง กระเพาะปัสปัสาวะจะมีน้ำมีน้ำปัสปัสาวะไหลออกมาอีกอีเมื่อ มื่ น้ำ ปัสปัสาวะจากสายสวนหยุดยุไหลให้ดึห้งดึสายสวนออกทีลทีะนิดนิพร้อร้มกับกักด เหนือนืหัวหัหน่าน่วทำ ซ้ำ จนแน่ใน่จว่าว่น้ำ ปัสปัสาวะไหลออกหมดแล้วล้จึงจึดึงดึสายสวนออกจากท่อท่ ปัสปัสาวะ 7. ล้าล้งบริเริวณอวัยวัวะสืบสืพันพัธ์แธ์ละท่อท่ ปัสปัสาวะด้วด้ยน้ำ สะอาดหรือรื ใช้ผ้ช้าผ้ชุบชุน้ำ สะอาดเช็ดช็บริเริวณดังดักล่าล่วให้แห้ห้งห้เมื่อ มื่ สวนปัสปัสาวะ เสร็จร็แล้วล้ทุกทุครั้งรั้. ข้อข้ควรจำ 1. จำ นวนการสวนในแต่ลต่ะวันวัควรเป็นป็แพทย์ เป็นป็ผู้กำผู้ กำหนด 2. ควรสวนให้ตห้รงกับกัเวลาที่กำ ที่ กำหนดเสมอโดยไม่ต้ม่อต้งคำ นึงนึถึงถึความสะอาดหรือรืสิ่งสิ่แวดล้อล้ม การสวนปัสปัสาวะเมื่อ มื่ เลยเวลา ปล่อล่ยให้ปัห้สปัสาวะคั่งคั่ค้าค้งอยู่ใยู่ นกระเพาะปัสปัสาวะนานๆ อาจยิ่งยิ่ทำ ให้มีห้กมีารอักอัเสบติดติเชื้อ ชื้ ง่าง่ยขึ้น ขึ้ 3. การสวนปัสปัสาวะแบบนี้ทำ นี้ ทำด้วด้ยความสะอาดเท่าท่นั้นนั้ ไม่ใม่ช่ทำช่ทำแบบปราศจากเชื้อ ชื้ เหมือมืนในโรงพยาบาล ดังดันั้นนั้ ไม่ต้ม่อต้งนำ มาเป็นป็ อุปอุสรรคต่อต่ความตั้งตั้ ใจเป็นป็อันอัขาด 4. อย่าย่เลิกลิการสวนเอง ต้อต้งปรึกรึษาแพทย์แย์ละหากมีปัมีญปัหาที่เ ที่ กิดกิขึ้น ขึ้ จากการสวนให้รีห้บรีมาพบแพทย์ทัย์นทัที 5. การสร้าร้งทัศทันคติที่ติดี ที่ ต่ดีอต่การสวนปัสปัสาวะแบบสะอาดจะเป็นป็เหตุใตุห้เห้กิดกิแรงจูงจูใจในการทำ ที่ถู ที่ กถูต้อต้งและสม่ำ เสมออันอัจะทำ ให้ คนไข้อข้ยู่ใยู่ นสังสัคมได้อด้ย่าย่งมีคมีวามสุขสุทั้งทั้ร่าร่งกายและจิตจิ ใจ หน้า น้ ที่ 21 การสวนปัปัปั สปั สสาวะแบบ สะอาดเป็ป็ป็ นป็ นครั้รั้ รั้ งรั้ งคราว คลิปลิการสวนปัสปั สาวะแบบสะอาดเป็นป็ครั้งรั้คราว https://youtu.be/3h-Uiq9CBy0 https://www.vibhavadi.com/Health-expert/detail/16

ดื่ม ดื่ น้ำ ปริมริาณมาก ๆ ประมาณ 2-3 ลิตลิร เพื่อ พื่ สุขสุภาพที่ดี ที่ แดีละป้อป้งกันกัการ เกิดกิภาวะขาดน้ำ ซึ่ง ซึ่ สามารถสังสัเกตได้จด้ากสีขสีองปัสปัสาวะที่เ ที่ ข้มข้ขึ้น ขึ้ แสดง ถึงถึภาวะที่ร่ ที่ าร่งกายกำ ลังลัต้อต้งการน้ำ มากขึ้น ขึ้ การดื่ม ดื่ น้ำ ปริมริาณมากจะ ช่วช่ยขับขัของเสียสี ในระบบทางเดินดิ ปัสปัสาวะ ลดโอกาสในการเกิดกินิ่วนิ่ ในไต และปัญปัหาสุขสุภาพอื่น อื่ ๆ ควรดื่ม ดื่ น้ำ เปล่าล่สะอาด หรือรืน้ำ ผลไม้ หรือรืเครื่อ รื่ งดื่ม ดื่ อื่น อื่ ๆ ที่มี ที่ ปมีระโยชน์ต่น์อต่ ร่าร่งกาย และควรหลีกลีเลี่ย ลี่ งการดื่ม ดื่ เครื่อ รื่ งดื่ม ดื่ ที่มี ที่ แมีอลกอฮอล์ คาเฟอีนอี โซดา หรือรืน้ำ อัดอัลมต่าต่ง ๆ เพราะอาจทำ ปฏิกิฏิริกิยริาต่อต่กระเพาะปัสปัสาวะจน เกิดกิ ปัญปัหาสุขสุภาพต่าต่ง ๆ ตามมาได้ หากมีโมีรคประจำ ตัวตัหรือรืกำ ลังลั ป่วป่ยด้วด้ยโรคที่ต้ ที่ อต้งจำ กัดกั ปริมริาณ ของเหลวในร่าร่งกาย เช่นช่ โรคตับตั โรคไต โรคหัวหั ใจ ควรปรึกรึษาแพทย์ถึย์งถึ ปริมริาณน้ำ ดื่ม ดื่ ที่เ ที่ หมาะสมในแต่ลต่ะวันวั รับรั ประทานอาหารที่มี ที่ เมีส้นส้ ใยสูงสูเพื่อ พื่ ป้อป้งกันกัอาการท้อท้งผูกผูซึ่ง ซึ่ อาจส่งส่ ผลกระทบต่อต่อาการอื่น อื่ ๆ ในระบบทางเดินดิ ปัสปัสาวะได้ด้ด้วด้ย ปัสปัสาวะบ่อบ่ย ๆ ไม่กม่ลั้นลั้ ปัสปัสาวะ ขับขัถ่าถ่ยเมื่อ มื่ รู้สึรู้ กสึ ปวด ทำ ความสะอาดบริเริวณอวัยวัวะเพศด้วด้ยสบู่อ่บู่ ออ่น ๆ หรือรืน้ำ สะอาดอย่าย่ง น้อน้ยวันวัละครั้งรั้แล้วล้เช็ดช็ทำ ความสะอาดให้แห้ห้งห้เพื่อ พื่ ป้อป้งกันกัการอับอัชื้น ชื้ และ การติดติเชื้อ ชื้ ควรเช็ดช็ทำ ความสะอาดหลังลัถ่าถ่ยหรือรืปัสปัสาวะให้ถูห้กถูวิธีวิ ธีโดยเช็ดช็จากด้าด้น หน้าน้ไปหลังลั ไม่คม่วรเช็ดช็ย้อย้นขึ้น ขึ้ เพราะจะนำ เชื้อ ชื้ จากทางทวารหนักนัเข้าข้มาสู่ ทางเดินดิ ปัสปัสาวะ หลีกลีเลี่ย ลี่ งการกลั้นลั้ ปัสปัสาวะและให้ขัห้บขัถ่าถ่ยอุจอุจาระอย่าย่ง สม่ำ เสมอ การป้อป้งกันกัการเกิดกิปัสปั สาวะขุ่น และอาการผิดผิปกติอื่ติน อื่ ๆ ที่อ ที่ าจเกิดกิขึ้น ขึ้ ใน ระบบทางเดินดิปัสปั สาวะ หน้า น้ ที่ 22 การป้ป้ป้ อป้ องกักั กั น กั นการติติ ติ ดติ ดเชื้ชื้ ชื้ อชื้ อ ทางเดิดิ ดิ น ดิ นปัปัปั สปั สสาวะ