30-SECOND ANCIENT CHINA จีนโบราณใน 30 วินาที

30-SECOND ANCIENT CHINA
: จีนโบราณใน 30 วินาที
อีเจี๋ยจวง: บรรณาธิการฉบับภาษาอังกฤษ 50 เครื่องส�าริด & พิธีกรรม 112 การเขียน & ปรัชญา
วรรธนา วงษฉัตร: แปล สารบัญ
ราคา 480 บาท 52 อภิธานศัพท์ 114 อภิธานศัพท์
All rights reserved. 54 การผลิตทองแดง 116 อักษรจารึกบนกระดูกเสี่ยงทาย
copyright The IVY Press 2015 56 การหล่อแม่พิมพ์ชิ้น 118 อักษรจารึกบนเครื่องส�าริด
c
With the following acknowledgement also both in English and 58 การหล่อขึ้นรูป 120 ใบไผ่
in the Thai language: “This Translation of 30-Second Ancient China
originally published in English in 2015 is published 60 ภาชนะประกอบพิธีกรรม & การแจกจ่าย 122 ข้อมูลส่วนตัว: ขงจื๊อ
by arrangement with THE IVY PRESS Limited.” 62 ข้อมูลส่วนตัว: ตระกูลซาน 124 อักษรจารึกบนหิน & เครื่องปั้นดินเผา
Thai translation right 2018 by Gypsy Publishing Co.,Ltd. 64 ภาชนะประกอบพิธีกรรมที่เข้าชุดกัน 126 ลัทธิขงจื๊อ & ลัทธิเต๋ายุคแรก
c
Through Tuttle-Mori Agency Co.,Ltd.
ขอความและรูปภาพในหนังสือเลมนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ (ฉบับเพิ่มเติม) พ.ศ. 2558 66 เครื่องดนตรี 128 หลักปรัชญาในยุครณรัฐ
c
การคัดลอกสวนใดๆ ในหนังสือเลมนี้ไปเผยแพรไมวาในรูปแบบใดตองไดรับอนุญาตจากเจาของลิขสิทธิ์กอน 6 บทน�า 68 การตกแต่ง & ความหมายในสังคม 130 อาลักษณ์ & ประวัติศาสตร์
ยกเวนเพื่อการอางอิง การวิจารณ และประชาสัมพันธ
70 การปฏิรูปพิธีกรรม & การปรับโครงสร้าง
ขอมูลทางบรรณานุกรมของสำนักหอสมุดแหงชาติ
National Library of Thailand Cataloging in Publication Data 10 ที่ดิน, สถาปัตยกรรม 132 สงคราม, การขนส่ง & การค้าขาย
อีเจี๋ยจวง. & นครรัฐ 72 วิทยาศาสตร์ & สังคม 134 อภิธานศัพท์
30-SECOND ANCIENT CHINA: 12 อภิธานศัพท์ 74 อภิธานศัพท์ 136 ม้า & รถม้า
จีนโบราณใน 30 วินาที.--กรุงเทพฯ : ยิปซี กรุป, 2561. 14 แม่น�้า & มรสุม 76 อาหาร 138 กองทัพ & อาวุธ
160 หนา. 16 กรรมสิทธิ์ที่ดิน 78 เหล้า 140 การสาบาน & การปฏิญาณ
1. จีน--ประวัติศาสตร. 2. จีน--ความเปนอยูและประเพณี.
I. วรรธนา วงษฉัตร, ผูแปล. II. ชื่อเรื่อง. 18 ประชากร 80 การผลิตเครื่องปั้นดินเผา 142 ข้อมูลส่วนตัว: พระเจ้าโจวมู่
951 20 ข้อมูลส่วนตัว: โจวกง 82 สิ่งทอ & อาภรณ์ 144 ต�าราพิชัยสงคราม
ISBN 978-616-301-665-2 22 เมือง 84 ข้อมูลส่วนตัว: เปี่ยนเชวี่ย 146 การค้ากับแดนไกล
24 สถาปัตยกรรม 86 เหรียญเงิน 148 ชนเผ่าพเนจร
บรรณาธิการอำนวยการ : คธาวุฒิ เกนุย 26 การบริหารรัฐ 88 ดาราศาสตร์ & ปฏิทิน 150 ความซับซ้อนของเครื่องส�าริดในเขตเหนือ
บรรณาธิการบริหาร : สุรชัย พิงชัยภูมิ
ผูชวยบรรณาธิการบริหาร : วาสนา ชูรัตน & ระบบราชการ 90 การแต่งงาน, เพศ & ลูก
บรรณาธิการเลม : ธรรธร วีระสุรีย 92 ยา 152 ภาคผนวก
กองบรรณาธิการ : คณิตา สุตราม พรรณิกา ครโสภา ดารียา ครโสภา 28 การค้นพบที่ยิ่งใหญ่ 154 รายการอ้างอิง
เลขากองบรรณาธิการ : อรทัย ดีสวัสดิ์ 30 อภิธานศัพท์ 94 ชีวิตหลังความตาย & ความเชื่อ 156 เกี่ยวกับผู้เขียน
พิสูจนอักษร : ชมพร ไชยลอม 32 เอ้อหลี่โถว 96 อภิธานศัพท์ 158 ประมวลศัพท์
ศิลปกรรม : Evolution Art 34 ยินซู 98 สุสานของเหล่าขุนนางในยุคราชวงศ์ซาง 160 กิตติกรรมประกาศ
ผูอำนวยการฝายการตลาด : นุชนันท ทักษิณาบัณฑิต
ผูจัดการฝายการตลาด : ชิตพล จันสด 36 ซานซิงตุย 100 สุสานรัฐโจว
ผูจัดการทั่วไป : เวชพงษ รัตนมาลี 38 ต้าหยางโจว 102 การฝังศพสามัญชน
จัดพิมพโดย : บริษัท ยิปซี กรุป จำกัด เลขที่ 37/145 รามคำแหง 98 40 ข้อมูลส่วนตัว: ลี่จี 104 การท�านายโชคชะตา & การเข้าทรง
แขวง/เขตสะพานสูง กรุงเทพฯ 10240 42 โจวหยวน 106 ข้อมูลส่วนตัว: ฉินมู่กง
โทร. 0 2728 0939 โทรสาร. 0 2728 0939 ตอ 108 44 สุสานอ๋องเจิง 108 มนุษย์ & สัตว์บูชายัญ
www.gypsygroup.net
ในเมืองซูโจว 110 การใช้หยก
พิมพที่ : บริษัท วิชั่น พรีเพรส จำกัด โทร. 0 2882 9981-2 46 เมืองหยง &
จัดจำหนาย : บริษัท ยิปซี กรุป จำกัด โทร. 0 2728 0939 สุสานรัฐฉิน
www.facebook.com/gypsygroup.co.ltd 48 หม่าเจียหยวน
LINE ID : @gypzy

บทน�ำ

อีเจี๋ยจวง




นักศึกษาวิชาประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมจีนโบราณต้องเผชิญ

�
ี
�
ึ
ิ
ี
ื
หน้ากับคาถามท่โดดเด่นมากมาย ทาไมประเทศจีนซ่งมีพ้นท่ทางภูมิศาสตร์อันย่ง
ใหญ่มหาศาลและมีประชากรมากมายหลายชนชาติ ยังสามารถคงความเป็นปึกแผ่น
มานานหลายพันปีแบบนี้ได้ และท�าได้อย่างไร ท�าไมสถาปัตยกรรมดั้งเดิมของจีนจึง
ื
แตกต่างจากสถาปัตยกรรมในส่วนอ่นๆ ของโลก ทาไมความรู้ด้านเทคโนโลยีและด้าน
�
ี
โลหะวิทยาท่จีนนามาใช้และมีบทบาทสาคัญมากในสังคมของจีนยุคโบราณ จึงมีความ
�
�
แตกต่างอย่างมากจากเทคโนโลยีและโลหะวิทยาของตะวันตก ท�าไมประชากรจีนยัง
ี
�
ั
ี
�
คงมีจานวนมากตลอดท้งประวัติศาสตร์ และท่สาคัญท่สุด แนวคิดด้านวัฒนธรรมและ
ด้านภูมิศาสตร์ของจีนเกิดขึ้นเมื่อไหร่
�
ิ
ถึงแม้ว่าจะก่อกาเกิดในช่วงยุคหินใหม่ แต่หลายอย่างเร่มเป็นรูปเป็นร่างและถูก
พัฒนาข้นในยุคสาริด จริงๆ แล้วยุคสาริดซ่งมีระยะเวลายาวนานรวมไปถึงยุคของราช
�
ึ
�
ึ
วงศ์เซ่ย ราชวงศ์ซาง และราชวงศ์โจว (ประมาณ 4,100-221 ปีก่อนคริสต์ศักราช) เป็น
ี
ี
ิ
ยุคท่ต้องพบกับความซับซ้อนทางสังคมท่เพ่มมากข้น ซ่งเก่ยวโยงอย่างมากกับการก่อ
ึ
ี
ี
ึ
ั
ตัวของรัฐ และยังก่อให้เกิดการสร้างเศรษฐกิจ การบริหารจดการรัฐ และการประกอบ
พิธีกรรมต่างๆ ที่ประสานเข้าด้วยกันในรูปแบบที่กลายเป็นค�านิยามของประเทศจีน
การค้นพบทางโบราณคดีมากมายได้แสดงให้เห็นถึงแง่มุมต่างๆ ของสังคมจีน
โบราณ ทว่านอกเหนือจากแวดวงด้านวิชาการแล้ว ประชาชนทั่วไปโดยเฉพาะอย่าง
ยิ่งในดินแดนตะวันตก รู้เรื่องอารยธรรมเหล่านี้น้อยมาก ภาษาคืออุปสรรคส�าคัญ แต่
ี
วิถีทางของภาคปฏิบัติด้านโบราณคดีก็เป็นอุปสรรคสาคัญของการแลกเปล่ยนความร ู้
�
ด้วยเช่นกัน
ื
ี
เพ่อเป็นการรักษากรอบการทางานท่ใช้ในหนังสือชุดน เราจึงใส่ใจเป็นพิเศษใน
�
้
ี
้
ี
�
ั
หัวข้อท่บางคร้งถูกมองข้ามไปในประเทศจีน และเน้นยาในคุณลักษณะท่โดดเด่นของ
ี
จีนยุคโบราณ แต่ละเรื่องประกอบด้วย ประวัติศาสตร์ใน 30 วินาที ซึ่งจะเป็นการ
ี
ิ
้
ั
ค้นหาข้อมูลอย่างละเอียดในหัวข้อน และกล่นกรองเพ่มเติมเป็นการ สารวจใน
�
3 วินาที พร้อมกับการ เจาะลึกใน 3 นาที ที่เป็นการตั้งค�าถามหรือให้รายละเอียดที่
ี
�
น่าสนใจจากการสารวจเพ่มเติมในแต่ละบท ท่มุ่งเน้นไปยังชีวิตและอาชีพการงานของ
ิ
ี
ื
ี
บุคคลท่น่าสนใจมากท่สุดบางคนในยุคจีนโบราณ ส่วนรายการหนังสือเพ่อการอ่าน
เพิ่มเติมมีอยู่ในตอนท้ายเล่ม ส�าหรับคนที่อยากจะรู้ลึกมากกว่านี้ในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง
6 g บทน�า

ิ
การค้นพบอันย่งใหญ่
ี
ธรรมชาติท่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว
ของสังคมและวัฒนธรรมของ
จีนโบราณ ค่อยๆ เปิดเผยออกมา
ผ่านการตรวจสอบของการค้นพบ
ทางโบราณคดี อย่างเช่น รูปปั้นใน
พิธีกรรมทางศาสนาจากพิพิธภัณฑ์
ี
ื
ซานซิงตุยเหล่าน้ แต่ก็ยังคงมีเร่องราว
อีกมากมายท่ต้องอธิบายให้ครบถ้วน
ี

ิ
ี
การเดินทางของเราเร่มต้นด้วยบท ท่ดน, สถาปัตยกรรม & นครรัฐ โดยการ
ิ
ึ
ี
ค้นหาความจริงว่าอารยธรรมเกิดข้นจากสภาพแวดล้อมท่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวของ
�
มันได้อย่างไร นักโบราณคดีแก้ไขปัญหาเร่องสถาปัตยกรรมท่ทาจากดินและไม้ซ่ง ึ
ี
ื
เน่าเปื่อยง่ายได้อย่างไร และกลยุทธ์ในการบริหารจัดการรัฐท่แตกต่างกันถูกนามา
�
ี
ใช้ในแต่ละยุคอย่างไร ข้อมูลเพิ่มเติมมีอยู่ในหัวข้อ การค้นพบอันยิ่งใหญ่ ซึ่งเราคัด
ี
เลือกการค้นพบทางโบราณคดีเม่อเร็วๆ น ท่โดดเด่นท่สุดสิบอย่าง แสดงให้เราเหน
ี
็
ื
ี
้
ภาพทั้งหมดของวัฒนธรรมในราชวงศ์เซี่ย ราชวงศ์ซาง และราชวงศ์โจว ซึ่งรวมไปถึง
เมืองและศูนย์กลางของเมือง ของสะสมท�าด้วยสาริดและสุสานท่น่าประทับใจของรัฐ
�
ี
ี
ื
�
เรานาการวิจัยค้นคว้าท่ทันสมัย ในเร่องความก้าวหน้าด้านโลหะวิทยาและการ
ื
�
�
ึ
หล่อสาริดมาใช้ประโยชน์ในประเทศจีนในบท เคร่องสาริด & พิธีกรรม ซ่งเน้นยา ้ �
ิ
ี
ถงความก้าวหน้าของพธกรรมต่างๆ ทมบทบาทสาคญในการบรหารจดการรฐ ส่วน
ิ
ี
ั
ึ
ั
�
ั
ี
่
ในบท วิทยาศาสตร์ & สังคม น�าเสนอภาพของชีวิตประจ�าวันในแง่ของการพัฒนา
เศรษฐกิจและวิทยาศาสตร์ในยุคส�าริด การฝังศพคนตายเป็นหัวใจส�าคัญของคนเป็น
ั
�
ึ
เช่นเดียวกับในอียิปต์โบราณ ลาดับช้นในพิธีการฝังศพเกิดข้นและค่อยๆ เคร่งครัดมาก
ี
ิ
�
ึ
ข้น โดยเฉพาะอย่างย่งในหมู่ผู้คนของโจวตะวันตกท่บารมีในอดีตจะมีความสาคัญต่อ
�
ั
คนรุ่นต่อมา ความผูกพันอย่างม่นคงกับบรรพบุรุษของผู้คนยุคสาริดในจีน จะถูกกล่าว
ถึงในบท ชีวิตหลังความตาย & ความเชื่อ
�
ความเป็นเอกลักษณ์ของอักษรจีน ระบบการเขียนหนังสือของจีนมีนัยยะที่สาคัญ
ทางประวัติศาสตร์ และความก้าวหน้าในตอนต้นของประเพณีการเขียนท่มีต่อเน่อง
ื
ี
จะอยู่ในบท การเขียน & ปรัชญา หัวข้อนี้มีภาคผนวกเป็นการส�ารวจเพิ่มเติมของ
ปรัชญายุครณรัฐ (ยุคทองของปรัชญาจีนโบราณ) และประเพณีการเขียนลายเส้น
หวัดๆ ซ่งเป็นคุณลักษณะอันโดดเด่นอีกอย่างของประวัติศาสตร์จีน บทสุดท้ายจะพูด
ึ
ถึง สงคราม การขนส่ง & การค้าขาย ในแง่ของการค้นพบและการวิจัยค้นคว้าทาง
ั
็
�
ึ
่
ี
็
ื
้
ี
โบราณคดเมอเรวๆ น สงครามคอวธส�าคญในการได้มาซงอานาจในสงคมซงจะเหน
่
ื
ั
่
ี
ิ
ึ
ื
ได้ในรัฐอ่นๆ ในยุคต้น ถึงแม้ว่าคาตอบต่อคาถามท่สาคัญบางอย่างจะยังคงคลุมเครือ
�
�
�
ี
แต่ในหมวดสุดท้ายนี้เราตั้งใจวาดภาพคร่าวๆ ของปฏิสัมพันธ์ที่โยงใยและขยายกว้าง
ระหว่างจีนโบราณกับเพื่อนบ้านในยุคส�าริด
8 g บทน�า

ล�ำดับเวลำ



ยุคราชวงศ์เซี่ย ยุคราชวงศ์โจวตะวันออก นครรัฐฉิน
ประมาณ 2100-1600 BCE 770-256 BCE 777-221 BCE
สมัยชุนชิวจ้นกว๋อ (ฤดใบไม้ผลิและฤดูใบไม้ อ๋องเซียง 777-766 BCE
ั
ู
ยุคราชวงศ์ซาง - ก่อนอันหยาง/ยินซู ร่วง 770-476 BCE) อ๋องเหวิน 765-716 BCE
ประมาณ 1600-1300 BCE พระเจ้าผิง 770-720 BCE อ๋องนิง 715-704 BCE
พระเจ้าฮวน 719-697 BCE อ๋องฉู่ 703-698 BCE
ยุคราชวงศ์ซาง - อันหยาง/ยินซู พระเจ้าจวง 696-682 BCE อ๋องอู่ 697-678 BCE
1300-1045 BCE พระเจ้าซี 681-677 BCE อ๋องเต๋อ 677-676 BCE
ผานเกิง-เซียวอี่ ประมาณ 1300-1251BCE พระเจ้าฮุ่ย 676-652 BCE อ๋องซ่วน 675-664 BCE
อู่ติง ประมาณ 125-1190 BCE พระเจ้าเซียง 651-619 BCE อ๋องเฉิง 663-660 BCE
จู่เกิง-คังติว ประมาณ 1190-1150 BCE พระเจ้าชิง 618-613 BCE อ๋องมู่ 659-621 BCE
อู๋อ้-ติงซิน ประมาณ 1150-1049/1046/ พระเจ้าควง 612-607 BCE อ๋องคัง 620-609 BCE
ี
1043 BCE พระเจ้าติง 606-586 BCE อ๋องกง 608-604 BCE
พระเจ้าเจียน 585-572 BCE อ๋องฮวน 603-577 BCE
ยุคราชวงศ์โจวตะวันตก พระเจ้าหลิง 571-545 BCE อ๋องจิง 576-537 BCE
ประมาณ 1049/1046/1043-771 BCE พระเจ้าจิง 544-520 BCE อ๋องอัย 536-501 BCE
พระเจ้าอู่ 1049/1646/1043-1043 BCE พระเจ้าจิง 519-476 BCE อ๋องฮุย 500-491 BCE
พระเจ้าเฉิง 1042/1021 BCE อ๋องเตา 490-477 BCE
พระเจ้าคัง 1020-1996 BCE ยุครณรัฐ อ๋องลี่กง 476-443 BCE
พระเจ้าจ้าว 995-977 BCE 475-256 BCE อ๋องเจา 442-429 BCE
พระเจ้ามู่ 976-922 BCE พระเจ้าหยวน 475-439 BCE อ๋องฮ่วย 428-425 BCE
พระเจ้ากง 922-900 BCE พระเจ้าเจินติง 468-441 BCE อ๋องหลิง 424-415 BCE
พระเจ้าอวี่ 899-892 BCE พระเจ้าเขา 440-426 BCE อ๋องเจี้ยน 414-400 BCE
พระเจ้าเซียว 891-886 BCE พระเจ้าเว่ยเลีย 425-402 BCE อ๋องฮุย 399-387 BCE
พระเจ้าอี๋ 885-878 BCE พระเจ้าอัน 401-376 BCE ฉู่จื้อ 386-385 BCE
พระเจ้าลี่ 877-841 BCE พระเจ้าเลีย 375-369 BCE อ๋องเซียน 384-362 BCE
พระเจ้ากงเหอ 841-828 BCE พระเจ้าเซียน 368-321 BCE อ๋องเซียว 361-338 BCE
พระเจ้าซ่วน 827-782 BCE พระเจ้าเชินจิง 320-315 BCE พระเจ้าฮุ่ยเหวิน 337-311 BCE
พระเจ้าอิว 781-771 BCE พระเจ้านัน 314-256 BCE พระเจ้าอู่ 310-307 BCE
พระเจ้าจ้าว 306-251 BCE
พระเจ้าเซียงเหวิน 250 BCE
พระเจ้าจวงเซียง 249-247 BCE
จักรพรรดิเจิ้ง 246-221 BCE
หมายเหตุ
�
�
1. มีความเห็นทางวิชาการมากมายเก่ยวกับลาดับราชวงศ์เซ่ย ราชวงศ์ซาง และราชวงศ์โจว ในหนังสือเล่มน้เรานาโครงการจัดลาดับยุคราชวงศ์
ี
ี
�
ี
เซี่ย ซาง และโจว ซึ่งตีพิมพ์ในปี 2000 มาใช้
2. ปีที่แน่นอนที่ติงซินกษัตริย์องค์สุดท้ายของราชวงศ์ซางถูกโค่นอ�านาจ ยังคงเป็นเรื่องถกเถียงกันอย่างมาก หลักๆ ที่พูดถึงกันคือ 1049, 1046
หรือ 1043 ปีก่อนคริสตศักราช
3. 841 ปีก่อนคริสตศักราช คือจุดแรกที่ประวัติศาสตร์จีนมีการล�าดับเหตุการณ์ได้อย่างชัดเจน
�
�
4. ฉินเป็นหน่งในนครรัฐจานวนมากในยุคราชวงศ์โจวตะวันออก เม่ออานาจของราชวงศ์โจวเร่มอ่อนกาลังลง ลาดับราชวงศ์ฉินจึงมีคู่ขนานไปกับ
�
�
ิ
ื
ึ
ล�าดับของราชวงศ์โจว แต่ฝ่ายหลังหายไปในช่วง 256 ปีก่อนคริสตศักราช ในขณะที่ฝ่ายแรกยังคงด�าเนินต่อไปจนกระทั่งสามารถรวบรวมจีนให้
เป็นปึกแผ่นได้ในช่วง 221 ปีก่อนคริสตศักราช ภายใต้การน�าของจักรพรรดิเจิ้ง ผู้ซึ่งได้เป็นจักรพรรดิองค์แรกภายใต้พระนามจิ๋นซีฮ่องเต้
บทน�า g 9

g
LAND, ARCHITECTURE & STATES

ที่ดิน, สถาปัตยกรรม & นครรัฐ

LAND, ARCHITECTURE & STATES
ที่ดิน, สถาปัตยกรรม & นครรัฐ

อภิธานศัพท์




Alluvium ดินตะกอน เกิดจากการรวมตัวกัน Feudalism ระบบศักดินา เป็นระบบในการ
ึ
ี
หลวมๆ ของเม็ดดิน เม็ดทราย โคลน หรือก้อน จัดองค์กรของสังคม ซ่งเป็นท่แพร่หลายในยุโรป
่
ี
่
ี
่
ึ
กรวดเล็กๆ ที่ถูกกัดกร่อนสลับกับถูกซัดเข้ามา ยุคกลาง รวมไปถึงการทเจ้าของทดินซงเป็น
ื
ั
ี
�
รวมตัวกันโดยกระแสนา ดินตะกอนมักมีความ ชนช้นสูง หรือกษัตริย์ยกท่ดินให้เพ่อเป็นการ
้
ี
�
อุดมสมบูรณ์สูง และมีแร่ธาตุที่มีค่า อย่างเช่น แลกเปล่ยนกับกาลังสนับสนุนทางการทหาร
ทองค�าและเงิน ความสัมพันธ์ของพวกเขาเป็นการเห็นพ้อง
�
ี
ต้องกันผ่านคาสัตย์สาบาน ระบบน้ขยายต่อ
ี
Cult พิธีกรรม การประกอบพิธีกรรมท ่ ี ไปจนถึงชาวไร่ชาวนาหรือข้าทาสท่ยอมปลูก
ื
ั
ี
ี
เก่ยวข้องกับการกราบไหว้บูชาเทพเจ้าหน่งองค์ พืชผลในท่ดินผืนน้นแทนขุนนางเพ่อแลกกับ
ึ
หรือหลายองค์ อาจรวมไปถึงพิธีกรรมเฉพาะ การปกป้องคุ้มครอง
�
ี
ั
เจาะจงท่ต้องปฏิบัติเป็นประจา การต้งศาล
้
�
ี
ื
ี
ื
ิ
เจ้าให้เทพเจ้าสถิต ถวายส่งของหรือเคร่องใช้ Floodplain ท่ราบลุ่มแม่นา เป็นพ้นท่ติด
ิ
้
�
�
้
�
้
ี
ี
ี
ั
และบูชายัญสัตว์หรือแม้กระท่งมนุษย์ ผู้ท่จะ กับแม่นาท่มีนาท่วมถึงเวลาท่แม่นาเอ่อล้นตล่ง
�
เข้าร่วมในการประกอบพิธีกรรมอาจถูกจากัด เช่น ในช่วงฝนตกหนัก หรือหิมะละลาย ที่ราบ
้
�
ื
เฉพาะบางภาคของสังคม เพ่อเป็นวิธีการ ลุ่มแม่นาจะมีความอุดมสมบูรณ์และมีระบบ
ิ
ี
�
้
่
ี
ิ
ุ
่
ี
ั
แบ่งแยกชนช้นตามสถานะ และการประกอบ นเวศน์ทด บรเวณทราบล่มแม่นาต่างๆ เช่น
้
้
ุ
�
�
�
้
�
พิธีกรรมในโลกโบราณมักต้องให้ผู้มีอานาจ แม่นาไนล์ แม่นาสินธ และแม่นาเหลือง คือ
ทางการเมืองท�าก่อน แหล่งก�าเนิดของอารยธรรมยุคต้น
12 g ที่ดิน, สถาปัตยกรรม
& นครรัฐ

ี
Monsoon ลมมรสุม เป็นลมท่พัดย้อนกลับ Tributary system ระบบบรรณาการ
ื
ี
ตามฤดูกาล ซึ่งจะหอบเอาความชื้นในปริมาณ เป็นการปฏิบัติเม่อรัฐต่างๆ ท่อยากจะค้าขาย
ื
ู
้
ิ
ั
ี
่
มากจากทะเลมาส่พนดนในช่วงเดือนทอากาศ กับจีนต้องยอมรับความเหนือช้นกว่าและความ
ั
ี
ื
ึ
อบอุ่น ขณะท่อุณหภูมิในอากาศสูงข้น ความช้น มีอานาจเหนือกว่าของจีนในเขตน้น และต้อง
�
�
ก็รวมตัวกันทาให้เกิดฝนตกต่อเน่องเป็นเวลา ถวายเคร่องบรรณาการแด่ราชสานัก การถวาย
ื
ื
�
ี
ื
นาน ในช่วงเดือนที่อากาศเย็นลงวัฏจักรนี้ก็จะ เคร่องบรรณาการเหล่าน้ประกอบด้วยการ
ึ
กลับกัน แล้วช่วงเวลาของฝนแล้งก็จะตามมา ประกอบพิธีกรรมอย่างใดอย่างหน่ง และการ
ถวายของกานัลหรือเชลยเพ่อเป็นวิธียอมรับ
ื
�
Rammed earth ดินอัด เป็นเทคนิคการสร้าง สถานะที่เหนือกว่าของจีน
บ้านทกาแพงทาจากดนอัดกันแน่นเป็นช้นๆ
ิ
่
ี
ั
�
�
ล้อมกรอบด้วยไม้ Warring States ยุครณรัฐ หรือยุคจ้านกว๋อ
เป็นยุคต่อจากยุคฤดูใบไม้ผลิและยุคใบไม้ร่วง
Spring and Autumn ฤดูใบไม้ผลิและฤดู 475-221 ปีก่อนคริสตศักราช ซ่งตรงกับช่วง
ึ
ี
ใบไม้ร่วง หรือชุนชิว หรือยุควสันตสารท เป็น ท่สองของราชวงศ์โจวตะวันออกโดยประมาณ
ื
ช่วงเวลาในประวัติศาสตร์จีนระหว่าง 771 ปี เม่อราชวงศ์โจวอ่อนแอลง รัฐเล็กๆ มากมาย
ก่อนคริสตศักราช และ 475 ปีก่อนคริสต ต่อสู้แย่งชิงความเป็นใหญ่กัน พันธมิตรและ
ึ
ศักราช ซ่งตรงกับช่วงแรกของราชวงศ์โจว สงครามเกิดข้นมากมาย และลงเอยด้วยชัยชนะ
ึ
�
ตะวันออกโดยประมาณ อานาจของราชวงศ์โจว ของรัฐฉินกับการรวมรัฐต่างๆ ของจีนเข้าด้วย
ิ
ครอบคลุมดินแดนน้อยลงกว่าแต่ก่อน และ กันเป็นปึกแผ่น ภายใต้การปกครองของจ๋นซ ี
ี
�
ท่ดินท่ได้รับจากระบบศักดินาจานวนมากก ็ ฮ่องเต้ในช่วง 221 ปีก่อนคริสตศักราช
ี
ิ
ิ
เร่มเป็นอิสระเพ่มมากข้น ยุคน้ได้ช่อมาจาก
ื
ี
ึ
บันทึกแห่งฤดูใบไม้ผลิและใบไม้ร่วง (Spring
and Autumn Annals) ซึ่งเป็นบันทึกล�าดับ
เหตุการณ์ประวัติศาสตร์ของรัฐลู่ในช่วงเวลา
นั้น และเป็นคัมภีร์บันทึกของขงจื๊อ
อภิธานศัพท์ g 13

RIVERS &
MONSOONS



แม่น�้ำ & มรสุม




ประวัติศาสตร์จีนโบราณถูกปั้นแต่งโดย
สภาพแวดล้อมเป็นส่วนใหญ่ เป็นการผสมผสานท ่ ี
�
้
ี
เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของแม่นาคดเค้ยวสายยาว
ั
กับลมมรสุมท่เกิดข้นแค่ช่วงส้นๆ แต่เกิดแล้วเกิด
ึ
ี
ส�ารวจใน 3 วินาที ประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง
ถึงแม้ว่าการเพาะปลูกบน อีก ในแต่ละฤดูร้อนลมมรสุมฤดูร้อนจากเอเชียตะวัน ดูเพิ่มเติม
พื้นที่ราบลุ่มแม่น�้าแบบ เอ้อหลี่โถว
�
�
อียิปต์จะยังไม่เกิดขึ้นจน ออกและอินเดียจะทาให้เกิดฝนตกเป็นจานวนมาก หน้า 32
ู
้
�
ั
้
ิ
ึ
ั
ิ
ั
่
ี
กระทั่งถึงยุคราชวงศ์ฮั่น ไหลลงส่แม่นา แต่วฏจกรทเกดขนหลายสบปีของภย
แต่แม่น�้าที่ได้รับน�้าจากลม พิบัติจากนาท่วมสลับกับฝนแล้งซ่งเกิดจากลมมรสุม อาหาร
�
้
ึ
มรสุมก็ยังคงมีบทบาทส�าคัญ หน้า 76
ี
ิ
ิ
่
ในวัฒนธรรมที่ขึ้นๆ ลงๆ ทรุนแรงผดปกต จะสร้างความเสียหายให้กับสังคม
ของยุคส�าริด แม้ว่าแม่นาเหลืองจะให้คุณประโยชน์อย่างมากก็ตาม กองทัพ & อาวุธ
�
้
�
ี
้
ี
�
แต่ระบบนาท่เปลี่ยนแปลงไปมาน้มีความสาคัญอย่าง หน้า 138
มากต่อเกษตรกรถึงขนาดท่ถูกเรียกว่า “ความทุกข์
ี
เจาะลึกใน 3 นาที ยากของจีน” ประชาชนในยุคสาริดจึงมักสร้างบ้าน
�
ถึงแม้ว่าจะไม่มีหลักฐาน ชีวประวัติ 3 วินาที
้
�
แน่ชัดเกี่ยวกับการขนส่งทาง เรือนถาวรเลียบริมแม่นาขนาดเล็กหรือขนาดกลาง ต้าหวี่ (หวี่ผู้ยิ่งใหญ่) DAYU
น�้าในยุคส�าริด แต่ที่แน่ๆ เพื่อหลีกเลี่ยงภัยพิบัติจากน�้าท่วม เมืองเอ้อหลี่โถวซึ่ง (GREAT YU)
การอพยพและการขยายตัว ประมาณ 2200-2100 BCE
�
ของสังคมในพื้นที่ตอนกลาง เป็นเมืองศูนย์กลางในตอนต้นของยุคสาริดถูกสร้าง เป็นผู้ก่อตั้งในต�านานของราช
้
ึ
ี
�
ั
ของจีน ล้วนได้รับประโยชน์ บนท่ราบริมฝั่งแม่นาอีล่ว ซ่งมีกระบวนการตกตะกอน วงศ์เซี่ย และเป็นวีรบุรุษของ
จากแม่น�้าเหล่านี้ เมือง ชนเผ่าเซี่ยที่แก้ปัญหาน�้าท่วม
ป่านหลงเป็นค่ายทหารของ ของดินโคลนที่แม่น�้าพัดมา บางส่วนของท�าเลที่ตั้งถูก ได้ส�าเร็จ
ี
ราชวงศ์ซางที่สร้างไว้ข้าง ปกคลุมด้วยดินตะกอนหรือดินท่ถูกกัดเซาะโดยช่อง
แม่น�้าฟูเหอซึ่งเชื่อมต่อกับ ทางนาท่เพ่งเกิดข้น แต่การตกตะกอนของดินโคลนท ี ่
�
ิ
้
ึ
ี
แม่น�้าแยงซีเกียง ดังนั้นมัน
้
้
�
�
ี
ื
้
ึ
�
�
จึงเป็นไปได้อย่างมากที่ว่า นาพัดมาก็ยังก่อให้เกิดพ้นท่ชุ่มนาริมแม่นา ซ่งทาให้
กองทัพซางเดินทางมาทาง มีแร่ธรรมชาติมากมายแก่ชาวเมืองเอ้อหล่โถว ในยุค ข้อความ 30 วินาที
ี
น�้า ภาชนะส�าริดบางอย่างใน อีเจี๋ยจวง
ราชวงศ์โจวตะวันออกมีลาย ฤดูใบไม้ผลิและฤดูใบไม้ร่วงหรือยุควสันตสารท กับยุค
แกะสลักเป็นภาพการต่อสู้ รณรัฐ ได้มีการขุดคลองทดน�้าขนาดใหญ่หลายแห่งใน
ทางน�้า เรือในภาพล�าใหญ่
้
�
้
�
ื
พอจะขนผู้คนได้หลายพันคน ทางตอนเหนือของจีนเพ่อส่งนาจากแม่นาเข้าสู่ไร่นา ความผันผวนในปริมาณน�้า
ั
จนกระท่งมาถึงยุคราชวงศ์ฮ่นเราจึงได้เห็นการอพยพ ย่อมหมายความว่า ประชาชน
ั
คร้งใหญ่ของหมู่บ้านเกษตรกรไปยังพ้นท่ราบลุ่มแม่นา ชาวจีนในยุคส�าริดตกอยู่ภาย
ั
ื
ี
้
�
ี
ทางตอนล่างของแม่น้าเหลือง ซ่งเป็นกระบวนการท่ส่ง ใต้อ�านาจควบคุมของสภาวะ
ึ
�
น�้าท่วมหรือฝนแล้ง
ผลหลายอย่าง
14 g ที่ดิน, สถาปัตยกรรม
& นครรัฐ



OWNERSHIP
OF LAND



กรรมสิทธิ์ที่ดิน




เน่องจากไม่มีบันทึกเอกสารเป็นลายลักษณ์
ื
่
ู
อักษรทร่วมสมัย จึงไม่มีใครสามารถวาดรปภาพชัดเจน
ี
เก่ยวกับกรรมสิทธ์ท่ดินในตอนต้นของยุคสาริดของจีน
�
ี
ิ
ี
ในช่วงปลายยุคราชวงศ์ซางได้มีการขุดพบอักษรจารึก
ส�ารวจใน 3 วินาที ประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง
ึ
ู
ี
ี
ี
อักษรจารึกบนภาชนะส�าริด บนกระดูกสัตว์ท่เมืองยินซ ซ่งบ่งบอกถึงท่ดินท่เป็นของ ดูเพิ่มเติม
ในยุคราชวงศ์โจวตะวันตก อักษรจารึกบนกระดูกเสี่ยงทาย
�
ได้ให้ความกระจ่างเรื่องการ กษัตริย์ราชวงศ์ซางโดยเรียกใช้แรงงานจานวนมากบน หน้า 116
ี
ิ
ี
ี
้
มีกรรมสิทธิ์เป็นเจ้าของที่ดิน ท่ดินน ในทางทฤษฎีท่ดินทุกตารางน้วในยุคราชวงศ์
ในช่วงเวลานั้น โจวต้องเป็นของกษัตริเท่านั้น กษัตริย์จะพระราชทาน อักษรจารึกบนเครื่องส�าริด
ั
ี
ื
�
ท่ดินให้แก่เหล่าขุนนางช้นสูงเพ่อเป็นรางวัลสาหรับ หน้า 118
ื
ั
การรับใช้ หรือเพ่อให้ม่นใจในความจงรักภักดีของพวก
เจาะลึกใน 3 นาที เขา แต่เจ้าผู้ครองรัฐสามารถเรียกร้องกรรมสิทธ์ทดน
ิ
ิ
่
ี
อักษรจารึกบนถาดส�าริด ชีวประวัติ 3 วินาที
ิ
ี
ซานซี เป็นหนึ่งในบันทึก ในรัฐท่ปกครองได้ โดยเฉพาะอย่างย่งในช่วงสงคราม ซางหยาง (ขุนนางหยาง)
ข้อความที่ส�าคัญที่สุดเกี่ยว ผ้ชนะสามารถยดทดนจากรฐทพ่ายแพ้ได้โดยไม่ต้อง SHANG YANG (LORD
่
่
ี
ิ
ั
ี
ึ
ู
กับกรรมสิทธิ์ที่ดินในยุค SHANG)
ึ
ี
ั
ปลายราชวงศ์โจวตะวัน ปรึกษากับเจ้าของท่ดินซ่งเป็นเจ้าของแต่ในนามเท่าน้น ประมาณ 390-338 BCE
ตก ถูกขุดพบในรัชกาล แต่อักษรจารึกในโลหะสาริดของยุคราชวงศ์โจวตะวัน รัฐบุรุษในนครรัฐฉิน การปฏิรูป
�
ของจักรพรรดิเฉียนหลง ของเขามีบทบาทอย่างใหญ่
ี
ี
(1736-1795 ) ที่เมืองเฟิง ตกแสดงให้เห็นว่า ท่ดินอาจถูกแลกเปล่ยนท่ามกลาง หลวงในการท�าให้นครรัฐฉิน
เซียง ในมณฑลซานซี บน เหล่าเจ้าขุนมูลนาย หรือใช้เป็นค่าสนไหมทดแทนได้ เจริญรุ่งเรืองขึ้นอย่างมาก
ิ
จานมีข้อความเป็นตัวอักษร
จีน 357 ตัว บันทึกถึงที่ดิน แต่ก็ยังไม่ใช่ทรัพย์สินส่วนบุคคล นับจากช่วงปลายยุค
ิ
ซึ่งเป็นสินไหมทดแทนจาก ราชวงศ์โจวตะวันตกได้เร่มมีการปฏิรูปเศรษฐกิจอย่าง
รัฐเจ๋อซึ่งมอบให้แก่รัฐซาน ข้อความ 30 วินาที
เพื่อนบ้านที่หล่อจานใบนี้ขึ้น ต่อเนื่อง รวมทั้งการปฏิรูปกรรมสิทธิ์ที่ดิน การปฏิรูป ลี่จาง
ิ
ี
มา มีการเอ่ยถึงกษัตริย์โจว ท่ริเร่มโดยซางหยางในช่วง 400 ปีก่อนคริสตศักราช
ในถ้อยค�าจารึกนี้ด้วย เป็นการปฏิรูปคร้งสาคัญท่สุด อย่างไรก็ดีผลจากการ
�
ั
ี
�
ี
ี
ปฏิรูปเหล่าน้ทาให้ท่ดินกลายเป็นทรัพย์สินส่วนบุคคล
จริงหรือไม่นั้น ยังเป็นเรื่องที่ต้องโต้แย้งกัน
ในทางทฤษฎี กษัตริย์ในยุค
ราชวงศ์โจวตะวันตกเป็น
เจ้าของที่ดินทุกตารางนิ้ว
16 g ที่ดิน, สถาปัตยกรรม
& นครรัฐ



POPULATION



ประชำกร




บันทึกแรกสุดของจานวนประชากรของจีน
�
มีข้นในยุคราชวงศ์ฮ่นตะวันตก (206 ปีก่อนคริสต
ึ
ั
ศักราช - คริสตศักราชท 8) จากบันทึกท่เป็น
ี
ี
่
ั
�
ลายลักษณ์อักษรบอกว่าจานวนครัวเรือนในตอนน้น
ส�ารวจใน 3 วินาที ประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง
ี
�
เนื่องจากไม่มีบันทึกทาง ม 12, 233, 062 ครัวเรือน และมีจานวนประชากร ดูเพิ่มเติม
ประวัติศาสตร์ร่วมสมัย เอ้อหลี่โถว
ั
้
จ�านวนประชากรโดย 59, 594, 978 คน ประชากรก่อนหน้านนน่าจะม ี หน้า 32
ประมาณของจีนในยุคส�าริด ประมาณเดียวกันถ้าพิจารณาจากการขุดเจาะทาง
จึงต้องขึ้นอยู่กับการค้นพบ โบราณคดีท่บริเวณน้นและจากการท่ไม่ค่อยมีบันทึก ยินซู
ี
ี
ั
ทางโบราณคดี และการ หน้า 34
�
�
ค�านวณอย่างคร่าวๆ ที่ผ่าน ทางประวัติศาสตร์ ในช่วงต้นยุคสาริดจานวนประชากร
การศึกษาแล้ว สูงสุดท่เอ้อหล่โถวอาจม 18,000-30,000 คน เม่อ
ี
ื
ี
ี
พิจารณาจากจานวนและขนาดของการต้งถ่นฐาน ข้อความ 30 วินาที
�
ิ
ั
ั
ี
�
จานวนประชากรท้งหมดในยุคต้นราชวงศ์ซางอาจม ลี่จาง
เจาะลึกใน 3 นาที ประมาณ 4,000,000-4,500,000 คน ตัวเลขนี้พุ่งขึ้น
เมื่อพิจารณาจากการค้นพบ
ทางโบราณคดีและบันทึกที่ ในช่วงปลายยุคราชวงศ์ซางประมาณ 7,800,000 คน
�
เป็นลายลักษณ์อักษร เมือง ในบันทึกทางประวัติศาสตร์บอกว่ามีการสารวจ
โบราณหลินจีเป็นหนึ่งใน
�
เมืองที่ใหญ่ที่สุดและมั่งคั่ง สามะโนประชากรในช่วงยุคราชวงศ์โจวตะวันตก น่า
�
ท่สุดของจีนในยุคราชวงศ์โจว เสียดายไม่มีการเก็บรักษาบันทึกจานวนประชากร
ี
ตะวันออก เมืองนี้มีชื่อเสียง
�
ิ
ี
ึ
ั
้
โด่งดังในฐานะเป็นเมืองที่มี ของช่วงเวลาน้นไว้ ประชากรมจานวนเพ่มมากขนใน
�
จ�านวนประชากรมากที่สุดใน ยุคราชวงศ์โจวตะวันตก ถ้าดูจากจานวนทหารแล้ว
ยุครณรัฐ เมืองโบราณหลินจี จานวนประชากรในยุครณรัฐหรือยุคจ้านกว๋ออาจสูง
�
ครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมด
มากกว่า 20 ตารางกิโลเมตร ถึง 20,000,000 คน อย่างไรก็ดีตัวเลขนี้ไม่อาจยึดถือ
(7.5 ตารางไมล์) จากบันทึก อะไรได้มากไปกว่าแค่จานวนประชากรโดยประมาณ
�
ของนักเดินทางซูจินบอก
ว่า ในเมืองหลินจีมีจ�านวน ของจีนในยุคส�าริด
ครัวเรือนสูงถึง 70,000 ครัว
เรือน ในช่วง 400-300 ปี
ก่อนคริสตศักราช
แบบจ�าลองเมืองหลินจีใน
ความคิดของคนร่วมสมัย
คือหนึ่งในเมืองที่มีจ�านวน
ประชากรมากที่สุดในยุครณรัฐ
18 g ที่ดิน, สถาปัตยกรรม
& นครรัฐ



โจวกง, ท่านอ๋องโจว เป็นรัฐบุรุษผู้มี
อิทธิพลอ�านาจ และเป็นพระอนุชา
ของพระเจ้าอู่ ผู้ก่อตั้งราชวงศ์โจว
พระองค์ทรงมีอิทธิพลในการรวบรวม
และก่อตั้งราชวงศ์โจว

ZHOU GONG



โจวกง


โจวกง (อ๋องโจว ประมาณ 1,100 ปีก่อน โจวกงมักถูกขนานนามว่า “กษัตริย์” และ

ี
คริสตศักราช) เป็นพระอนุชาของพระเจ้าอู่ กษัตริย์ ทรงออกพระราชบัญญัติในฐานะกษัตริย์ตามท่ม ี
ั
องค์แรกของราชวงศ์ตะวันตก พระองค์ทรงช่วย ในบันทึกก่อนยุคราชวงศ์ฮ่นตะวันออก (ประมาณ
�
ิ
ิ
ุ
ั
ั
ู
พระบดาและพระเชษฐาในการทาสงครามต่อส้กบ 100 ปีก่อนครสตศกราช) แต่หลังจากยคราชวงศ์
ั
ราชวงศ์ซาง และยังทรงเป็นผู้ก่อต้งสถาบันทางการ ฮ่น นักประวัติศาสตร์บางคนอ้างว่าโจวกงเป็นแค่
ั
ื
์
ิ
้
�
เมองและเศรษฐกจของราชวงศโจว แกไขมาตรฐาน ผู้สาเร็จราชการแผ่นดิน และไม่เคยได้เป็นกษัตริย์
ั
ใหม่ให้กับพิธีกรรมทางศาสนา พิธีแต่งงาน ชีวิต หลักคุณธรรมในยุคน้นมองว่าเป็นการลบหลู่อย่าง
ื
ครอบครัว ศีลธรรม และแง่มุมอ่นๆ ของสังคม มากสาหรับคนที่เป็นอัครมหาเสนาบดีและเป็นผู้
�
“โจว” คือตาแหน่งของพระองค์ และยังทรงได้ ช่วยของกษัตริย์ท่จะอ้างสิทธ์ของราชบัลลังก์ โจวกง
ิ
�
ี
รับเกียรติเป็น “หยวนเชง” เทพเจ้าองค์แรกใน ไม่สมควรก้าวข้ามพระราชอานาจของพระองค์ใน
�
ี
ื
ประวัติศาสตร์จีน เพราะหลักปรัชญาที่ทรงอิทธิพล ฐานะท่เป็นแบบอย่างของลัทธิขงจ๊อ บางคนคิดว่า
�
ของพระองค์ถูกมองว่าเป็นรากฐานของลัทธิขงจื๊อ โจวกงถูกบังคับให้คืนอานาจแก่พระราชนัดดา และ
ี
พระเจ้าเฉิงยังทรงพระเยาว์เม่อพระเจ้าอู่พระ ท่โจวกงเสด็จไปอยู่ฝั่งตะวันออกไม่ใช่เพ่อปราบกบฏ
ื
ื
�
บิดาส้นพระชนม์ โจวกงพระปิตุลาจึงเป็นผู้สาเร็จ แต่เป็นเพราะถูกเนรเทศ
ิ
ราชการแผ่นดินแทน พระอนุชาอีกสององค์ของ อย่างไรก็ดีหลักฐานทางโบราณคดีแสดงให้
พระเจ้าอู่กับพระโอรสของกษัตริย์องค์สุดท้ายของ เห็นภาพท่เข้าใจได้ง่ายกว่า อักษรจารึกบนเคร่อง
ื
ี
ั
ั
ึ
�
ราชวงศ์ซางในฝั่งตะวันออก ได้ร่วมกันจัดต้งกอง สารดในยคปลายราชวงศ์โจวตะวนตกได้บนทกไว้
ั
ิ
ุ
�
กาลังกบฏติดอาวุธในระหว่างการปกครองของ ว่า โจวกงทรงมีอ�านาจยิ่งใหญ่จริง แต่พระนามของ
�
โจวกง พระองค์ทรงน�าทัพไปปราบกบฏ และต่อมา พระองค์ไม่เคยถูกรวมไว้ในลาดับเช้อพระวงศ์ของ
ื
ี
ื
ได้สร้างเมืองเฉิงโจวข้นเป็นเมืองหลวงอีกแห่งเพ่อ กษัตรย์ในราชวงศ์โจวตะวนตก บันทึกใบไผ่ท่เพ่ง
ิ
ึ
ิ
ั
ปกครองดินแดนตะวันออก เม่อพระเจ้าเฉิงบรรล ุ ค้นพบได้ระบุว่า โจวกงเสด็จไปตะวันออกเป็นเวลา
ื
ื
ึ
นิติภาวะแล้ว โจวกงก็ทรงคืนพระราชอ�านาจให้แก่ สามปีเพ่อปราบกบฏ ซ่งสอดคล้องกับเน้อหาใน
ื
พระองค์ และวางมืออยู่ที่เมืองเฉิงโจว บทกวีเกี่ยวกับพระองค์ที่เลื่องลือมานาน 2,000 ปี
เฉาตัง & อีเจี๋ยจวง
โจวกง g 21

CITIES



เมือง




เมืองต่างๆ ในยุคสาริดก่อนหน้าราชวงศ์
�
โจวตะวันออก เป็นเมืองท่เอาแน่เอานอนไม่ได้
ี
�
ี
อย่างท่สุด ความจาเป็นทางเศรษฐกิจ การควบคุม
�
ี
ทรัพยากรธรรมชาติท่สาคัญ (แร่ธาตุ, เกลือ ฯลฯ) และ ประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง
ส�ารวจใน 3 วินาที
ผลจากการแย่งชิงอ�านาจ การขยายกองทัพ มักเป็นแรงผลักดันให้เมืองเหล่าน ้ ี ดูเพิ่มเติม
ทางการเมืองและการพัฒนา โจวกง
ั
�
ี
�
เศรษฐกิจอยู่เสมอ ท�าให้ ต้องต้งอยู่ในทาเลท่สาคัญในเชิงกลยุทธ์ และจะย้าย หน้า 20
ี
ื
ี
ี
เมืองต่างๆ ในยุคส�าริดของ เมืองไปท่อ่นหลังจากท่ทรัพยากรเหล่าน้หมดลง จาก เอ้อหลี่โถว
ราชวงศ์เซี่ย ราชวงศ์ซาง บันทึกของนักประวัติศาสตร์ผู้ย่งใหญ่ ซือหม่าเชียน หน้า 32
ิ
และราชวงศ์โจวต้องประสบ
กับการเปลี่ยนแปลงอย่าง ได้บอกไว้ว่า ราชวงศ์ซางได้ย้ายเมืองหลวงอย่างน้อย ยินซู
รุนแรงในแง่ของการวางแผน ห้าคร้ง ซ่งยืนยันได้จากการค้นพบเมืองสองแห่งคือ หน้า 34
ึ
ั
และการปฏิบัติตลอดยุคนั้น โจวหยวน
ิ
เมืองเจ้งโจวและเมืองเหยียนซือในยุคต้นราชวงศ์ซาง หน้า 42
ี
�
ิ
�
ภาชนะสาริดมีค่าจานวนมากท่พบในเมืองเจ้งโจว อาจ
บอกถึงช่วงเวลาท่เหล่าขุนนางของราชวงศ์ซางต้อง ชีวประวัติ 3 วินาที
ี
เจาะลึกใน 3 นาที ยอมท้งเมองพวกเขาภายใต้สถานการณ์ท่รุนแรง การ ซือหม่าเชียน SIMA QIAN
ี
ื
ิ
การระบายน�้ากลายเป็น ประมาณ 145 หรือ 135-86 BCE
ั
ความท้าทายมากขึ้นของ ย้ายคร้งสุดท้ายไปเมืองยินซูในรัชสมัยของผานเกิง เป็นนักประวัติศาสตร์ในยุค
เมืองต่างๆ ที่เมืองฉูฟู่ในรัฐ เป็นการเร่มต้นยุคทองของราชวงศ์ซาง พวกเขาสร้าง ราชวงศ์ฮั่น และเป็นผู้เขียน
ิ
ลู่ซึ่งปัจจุบันอยู่ในมณฑล ผลงานชิ้นเอก บันทึกของนัก
�
้
ั
้
�
ซานตง และครอบคลุม เมืองคร้งแรกบนริมฝั่งแม่นาทางตอนเหนือของแม่นา ประวัติศาสตร์ผู้ยิ่งใหญ่
พื้นที่ 10 ตารางกิโลเมตร (4 ฮวงโห แต่เพียงไม่นานก็ย้ายไปริมฝั่งแม่นาทางตอนใต้
�
้
ตารางไมล์) ต้องใช้แรงงาน ผานเกิง PAN GENG
มากมายมหาศาลในการวาง เมืองยินซูเป็นศูนย์รวมของการประกอบพิธีกรรม ประมาณ 1300 หรือ 1290-
ี
ท่อระบายน�้าทั่วเมือง (ท�า ตรงใจกลางเมืองเป็นท่ต้งของวัดวาอาราม สุสาน 1260 BCE
ั
ด้วยหินและอิฐ) ท่อระบาย เป็นกษัตริย์ในต�านานของ
ี
ื
ี
ี
น�้าเหล่านี้รอดพ้นจากการ ของขุนนาง และสถานท่ท่เก่ยวข้องกับพิธีกรรมอ่นๆ ราชวงศ์ซาง ที่มีชื่อเสียงในการ
ไถคราดในยุคประวัติศาสตร์ แวดล้อมด้วยโรงหล่อ โรงงานและบ้านเรือน หลังจาก ย้ายเมืองหลวงของซางไปที่
วัดโบราณในเมืองจินหยงถูก เมืองยินซู
ี
ล้อมรอบด้วยคูระบายน�้าหิน ท่ปราบราชวงศ์ซางได้แล้ว ราชวงศ์โจวได้สร้างเมือง
ิ
เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าที่เรียก หลวงสองแห่งทางตะวันตกของเมืองเจ้งโจว และทาง
ว่า ซันสุ่ย (Sanshui) ตะวันออกของเมืองเฉิงโจว ระบบเมืองหลวงคู่น้เป็น ข้อความ 30 วินาที
ี
อีเจี๋ยจวง
�
อยู่เกือบ 300 ปี จนกระท่งมีการย้ายราชสานักของ
ั
ราชวงศ์โจว หลังจากน้นมาเมืองต่างๆ ในเขตน้นก็เจริญ เมืองต่างๆ ตั้งขึ้นเพื่อ
ั
ั
รุ่งเรืองโดยการสร้างเศรษฐกิจ นับเป็นการเปิดศักราช ปกป้องเส้นทางการค้าหรือ
ใหม่ของการเกิดสังคมเมือง ทรัพยากรธรรมชาติ และมัก
จะย้ายเมืองเพื่อให้เหมาะสม
22 g ที่ดิน, สถาปัตยกรรม กับสภาพการเปลี่ยนแปลง
& นครรัฐ



ARCHITECTURE



สถำปัตยกรรม




ี
การใช้ดินและไม้ท่ย่อยสลายได้เป็นวัสด ุ
ก่อสร้างหลักแทนการใช้หิน คือลักษณะโดดเด่นใน
้
สถาปัตยกรรมดงเดมของจน เทคนคการใช้ดนอดถก
ั
ิ
ั
ิ
ู
ี
ิ
�
ื
ึ
พัฒนาข้นเพ่อใช้สร้างรากฐานและกาแพงของอาคาร
ส�ารวจใน 3 วินาที ประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง
ี
เทคนิคใหม่ด้วย เทคโนโลยีน้ต้องอาศัยแรงงานมหาศาลในการเอาดิน ดูเพิ่มเติม
สถาปัตยกรรมมากมายถูก เอ้อหลี่โถว
ั
ั
น�ามาใช้ในยุคส�าริด เพราะ มากองแล้วอัดแน่นเป็นช้นๆ ไว้ในกรอบไม้ช้นนอก หน้า 32
�
ื
�
ความต้องการของเหล่า ราชวงศ์ซางใช้วัสดุก่อสร้างทาด้วยสาริดเช่อมต่อกรอบ
ขุนนางที่อยากสร้างบ้านหลัง ไม้ในพระราชวัง เหล่าขุนนางในเขตอ่นรีบนาเทคนิค ยินซู
ื
�
ใหญ่มหึมา ดูเคร่งขรึมและ หน้า 34
ี
ี
ี
น่าเกรงขาม น้ไปใช้อย่างรวดเร็ว ข้าวของท่ขุดพบท่เมืองหยงใน
ิ
�
ุ
ิ
รฐฉนเป็นวัสดก่อสร้างสารดเหล่านมากมาย ราชวงศ์ โจวหยวน
ี
้
ั
หน้า 42
ื
ิ
ื
โจวเร่มใช้อิฐกลวงกับกระเบ้องเพ่อความงดงาม การ
เจาะลึกใน 3 นาที สร้างพระราชวังกลายเป็นวิธีแสดงออกถึงรสนิยม สุสานในเมืองหย่ง &
พระราชวังที่ใหญ่ที่สุดที่ถูก และสถานะของผู้อยู่อาศัย ก�าแพงก่อด้วยอิฐกลวงถูก รัฐฉิน
ค้นพบที่เมืองเอ้อหลี่โถว มี หน้า 46
พื้นที่ 10,000 ตารางเมตร แกะสลักเป็นลวดลายสวยงามและวาดภาพจิตรกรรม
(12,000 ตารางหลา) และ ฝาผนัง หลังคาทาด้วยกระเบ้องชายคาและคาด้วยไม้ บูชายัญมนุษย์ & สัตว์
้
�
ื
�
ต้องใช้แรงงาน 1,000 คน หน้า 108
ี
�
ื
ื
ท�างานเป็นเวลา 200 วัน ฉากซ้อนกันเพ่อให้เป็นส่วนท่ย่นออกมาสาหรับป้องกัน
อย่างต่อเนื่องในการสร้าง น�้าฝนไม่ให้โดนตัวอาคาร เพียงไม่นานโครงสร้างแบบ
นักโบราณคดีบางคนคิดว่า
�
ี
ึ
ื
พื้นที่ภายในวังไม่มีห้องแยก น้ก็ถูกทาข้นเพ่อความสุนทรีทางศิลปะโดยแท้ และ ข้อความ 30 วินาที
ี
ย่อย แต่บางคนบอกว่ามัน เป็นประเพณีท่ยังคงมีให้เห็นในพระราชวังต้องห้าม อีเจี๋ยจวง
ประกอบด้วยห้อง 24 ห้อง
ึ
ุ
ื
ั
ื
่
ิ
ิ
�
้
เรียงกันเป็นสามแถวขนาน กรุงปักกง พนทาด้วยหินและอฐเพ่อรับประกนถงสข
ี
กัน ค�าว่า “ห้อง” อาจหมาย อนามัยในวัง เหล่าขุนนางใช้พระราชวังเป็นท่ประชุม
ถึงพื้นที่แบ่งแยกโดยไม่มี และเป็นวัดโบราณ แต่ชาวบ้านสามัญชนอาศัยอยู่ใน
ก�าแพงจริงกั้น สิ่งที่โดดเด่น
มากที่สุดคือหลุมบูชายัญ บ้านเก่าแก่ตามชานเมือง
หลายหลุมที่ถูกพบในสนาม
หลุมหนึ่งมีโครงกระดูก
มนุษย์อย่างน้อยสามคนวาง บ้านเรือนของจีนโบราณสร้าง
เรียงเป็นวงกลม ซึ่งทั้งหมด ด้วยโครงไม้ และถึงแม้ว่า
ต้องตายอย่างทรมาน อิฐแกะสลักกับกระเบื้องจะ
ถูกใช้เพื่อท�าเป็นผนังกั้นที่
สวยงาม แต่โครงสร้างไม้รับ
น�้าหนักยังคงเป็นพื้นฐานของ
สถาปัตยกรรมจีนมานานนับ
24 g ที่ดิน, สถาปัตยกรรม พันปี
& นครรัฐ



STATE MANAGEMENT
& BUREAUCRACY



กำรบริหำรรัฐ & ระบบรำชกำร




�
แม้ว่าราชวงศ์ซางจะประสบความสาเร็จ
�
ึ
แต่พวกเขาก็มีอานาจควบคุมแคว้นต่างๆ ซ่งไม่มาก
ึ
ั
นัก พวกเขาจึงต้งระบบบรรณาการ (tributary) ข้นมา
ี
�
แล้วแจกจ่ายภาชนะสาริดท่มีค่าให้กับเหล่าพันธมิตร ประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง
ส�ารวจใน 3 วินาที
วิธีที่มีประสิทธิภาพในการ ในแคว้นต่างๆ และได้รับทรัพยากรเป็นการตอบแทน ดูเพิ่มเติม
บริหารจัดการรัฐค่อยๆ มี ต้าหยางโจว
ี
้
ึ
�
ี
ขึ้นตามกาลเวลา จากระบบ พวกเขาสร้างค่ายทหารไว้ไกลถงแม่นาแยงซเกยง แต่ หน้า 38
บรรณาการมาจนถึงระบบ ส่วนใหญ่ต้องวุ่นวายอยู่กับการปราบกบฏ สถานการณ์ โจวหยวน
ศักดินา ความก้าวหน้าของ ไม่ได้เปล่ยนแปลงมากนักหลังจากท่ราชวงศ์โจวโค่น หน้า 42
ี
ี
ระบบการปกครองของรัฐ
โจวตะวันตกมีอิทธิพลไปทั่ว ราชวงศ์ซางได้ส�าเร็จ จริงๆ แล้วบ้านเมืองเกิดความไม่ ภาชนะประกอบพิธีกรรม &
ประวัติศาสตร์จีน มั่นคงทันทีหลังจากที่พระเจ้าอู่สวรรคต วิกฤตการณ์นี้ การแจกจ่าย
หน้า 60
เปิดโอกาสให้โจวกงผู้นาท่เข้มแข็งซ่งเป็นพระอนุชาของ
�
ึ
ี
เจาะลึกใน 3 นาที พระเจ้าอู่ นอกเหนือจากการสร้างเมืองหลวงสองแห่ง ชีวประวัติ 3 วินาที
แคว้นเอี้ยนซึ่งปัจจุบันนี้ตั้ง เพ่อทาให้ระบอบการปกครองเข้มแข็งมากข้น และเพ่อ พระเจ้าอู่ KING WU
�
ื
ื
ึ
อยู่ในกรุงปักกิ่ง คือหนึ่งใน ครองราชย์ประมาณ 1046-
ี
ี
�
รัฐยุคแรกสุดที่สร้างขึ้นโดย บดขย้กองกาลังกบฏแล้ว โจวกงยังส่งญาติพ่น้องของ 1043 BCE
ี
ื
ราชวงศ์โจว อักษรจารึกบน ราชวงศ์จ๋ไปยังจุดยุทธศาสตร์ต่างๆ เพ่อสร้าง 71 แคว้น เป็นกษัตริย์องค์แรกของราช
ภาชนะของเคอเล่ยที่พบใน วงศ์โจวในยุคจีนโบราณ
ี
ึ
สุสานของขุนนางชั้นสูง คือ ข้นมา ระบบน้คล้ายกับระบบศักดินา (feudalism) โจวกง (อ๋องโจว) ZHOU
บันทึกทางประวัติศาสตร์ แต่แตกต่างจากระบบศักดินาข้าราชบริพารของยุโรป GONG (DUKE OF ZHOU)
เป็นครั้งแรกเกี่ยวกับการ ยคกลาง ตรงทจะไม่มความสมพนธ์ใกล้ชดเป็นส่วน รุ่งเรืองประมาณ 1100 BCE
ี
ั
ั
ี
ิ
่
ุ
ก่อตั้งแคว้น (สุสานนี้อาจ เป็นพระอนุชาของพระเจ้าอู่
ั
จะเป็นของผู้ก่อตั้งแคว้น ตวระหว่างกษัตริย์โจวกับผู้ครองแคว้นต่างๆ ระบบ
เอี้ยน) อักษรจารึกเล่าถึง การปกครองรัฐก็มีข้นในยุคน้ด้วย ตาแหน่งรองจาก เคอ KE
ึ
�
ี
การที่กษัตริย์ทรงมีบัญชา ประมาณศตวรรษที่ 10 BCE
�
ให้เคอ เป็นผู้ปกครอง กษัตริย์โจวคือ อัครมหาเสนาบดี; สานักพระราชวัง เป็นบุตรชายคนโตของโจวกง
แคว้นเอี้ยน มหน้าท่ดูแลรบผดชอบงานหลวงทุกอย่าง ส่วนผ้ดแล และเป็นผู้ปกครองคนแรกของ
ู
ู
ั
ิ
ี
ี
แคว้นเอี้ยน
ที่ดิน การก่อสร้างและม้า และงานอาลักษณ์มีอ�านาจ
ควบคุมดูแลงานทุกอย่างท่เก่ยวข้องกับรัฐ แคว้นต่างๆ ข้อความ 30 วินาที
ี
ี
ได้ลอกเลียนแบบระบบที่มีการจัดระเบียบอย่างดีและ อีเจี๋ยจวง
ี
้
มีประสิทธิภาพสูงน และยังเป็นแบบอย่างให้กับการ
พัฒนาระบบการปกครองของจีนในยุคต่อมาด้วย
การแจกจ่ายของมีค่าเพื่อแลก
เปลี่ยนกับทรัพยากรธรรมชาติ
คือหลักพื้นฐานของการ
26 g ที่ดิน, สถาปัตยกรรม ปกครองแคว้น
& นครรัฐ



g
GREAT DISCOVERIES

การค้นพบที่ยิ่งใหญ่

GREAT DISCOVERIES
การค้นพบที่ยิ่งใหญ่

อภิธานศัพท์




ื
Bead-welding การเช่อม คอกระบวนการ Dynasty ราชวงศ์ คือเชื้อสายของผู้ปกครอง
ื
ี
ื
�
เช่อมโลหะสองช้นเข้าด้วยกันโดยการทาให้ร้อน ท่ได้มาจากครอบครัวหรือตระกูลเดียวกัน นัก
ิ
ั
ิ
�
ื
และทาให้โลหะอ่อนตัวลง การเช่อมทุบ คือ ประวัตศาสตร์มกแบ่งประวัติศาสตร์จีนออก
�
ี
ื
�
ี
วิธีการแรกสุดโดยการทาให้โลหะร้อนแล้วทุบ เป็นยุคตามช่อราชวงศ์ท่มีอานาจในยุคท่กาลัง
�
ิ
โลหะแต่ละช้นเข้าด้วยกัน การเช่อมแบบมีแนว พูดถึง
ื
เชื่อม คือการใช้วัสดุมาเชื่อมระหว่างโลหะสอง
ชิ้นให้เกิดรอยต่อ ซึ่งเรียกว่าแนวเชื่อม Eurasian Steppe ที่ราบยูเรเชียน คือทุ่งหญ้า
ี
ี
ี
ท่ทอดเหยียดยาวจากพ้นท่ท่ปัจจุบันน้เรียกว่า
ี
ื
Bronze สาริด เป็นโลหะผสมของทองแดง ยูเครน ไปทางตะวันออกจนถึงมองโกเลีย ใน
�
�
ี
ี
ี
�
กับสารหนูหรือดีบุก ซ่งทาให้เกิดเป็นโลหะท ี ่ ช่วงยุคสาริด ท่ราบกว้างใหญ่แห่งน้เป็นท่ให้
ึ
ี
็
แขงกว่าและทนทานกว่าทองแดงเพยงอย่าง อาหารแก่ฝูงสัตว์กินหญ้าของชนเผ่าพเนจรท ่ ี
ี
ี
ื
ื
เดียว เน่องจากแร่ดีบุกและทองแดงไม่ค่อยม ี ย้ายท่อยู่ไปเร่อยๆ ตามสภาพการเล้ยงม้าของ
ในพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ที่ใกล้เคียง การใช้ส�าริด พวกเขา และอาจจะมีแกะ แพะ และวัวควาย
ี
จึงกระตุ้นการค้าระหว่างวัฒนธรรมต่างๆ ใน ด้วย ฝีมือการข่ม้าของพวกเขาเป็นประโยชน์
โลกโบราณได้ เพื่อให้วัตถุดิบต่างๆ ถูกน�ามาใช้ อย่างมากในทางการทหาร การย้ายที่อยู่ไปทั่ว
ี
�
�
ร่วมกัน สาริดสามารถหลอมจากก้อนโลหะให้ ของชนเผ่าเหล่าน้มีส่วนสาคัญอย่างมากในการ
ื
ั
ี
เป็นรูปทรงต่างๆ เพื่อทุบให้เป็นแผ่นแบนๆ ได้ เผยแพร่ภาษาและวัฒนธรรมไปท่วพ้นท่กว้าง
ึ
�
ู
ใหญ่ บางส่วนของกาแพงเมืองจีนถกสร้างข้น
ื
ี
Central Plains ท่ราบลุ่มตอนกลาง คือพื้นที่ เพ่อปกป้องท่ราบลุ่มตอนกลางจากการบุก
ี
ึ
ั
ทางตอนล่างของแม่นาเหลือง ซ่งต้งอยู่ติดกับ โจมตีของชนเผ่าพเนจรยูเรเชียน
้
�
ี
มณฑลเหอหนานในปัจจุบัน ติดกับพ้นท่ทาง
ื
ี
ี
ื
ตอนใต้ของมณฑลเหอเป่ย พ้นท่ทางตอนใต้ Inlay การฝัง เป็นเทคนิคตกแต่งท่ฝังวัสดุซ่ง ึ
ี
ของมณฑลซานซ และพ้นท่ทางตะวันตกของ แตกต่างกันเข้าไปในรอยบุ๋มบนผิวหน้าของวัตถ ุ
ื
ี
ี
ี
มณฑลซานตง ถูกจัดว่าเป็นศูนย์กลางของโลก ท่จะตกแต่ง วัสดุท่ใช้ฝังมักเป็นวัสดุมีค่า เช่น
ในยุคส�าริดของจีน ทองค�า เงิน เทอร์คอยส์หรือหยก
30 g การค้นพบที่ยิ่งใหญ่

้
�
�
Lacquer นามันชักเงา เป็นวัสดุสาหรับใช้ Rammed earth ดินอัด เป็นเทคนิคการ
ั
�
ี
�
เคลือบพื้นผิวของไม้ให้เป็นมันวาว ในประเทศ ก่อสร้างท่กาแพงทาจากดินอัดเป็นช้นๆ ใน
จีนได้มาจากยางท่เป็นพิษของต้นรักจีนหรือต้น กรอบไม้
ี
แล็กเกอร์จีน มีการค้นพบภาชนะเคลือบแล็ก
เกอร์ของจีนในยุคหินใหม่ Ramped tomb หลุมฝังศพทางลาด เป็น
ี
ึ
หลุมฝังศพท่เข้าถึงได้โดยทางลาดหน่งสายหรือ
ั
Lei จอก ภาชนะประกอบพิธีกรรมแบบหน่ง ึ มากกว่าน้น จานวนทางลาดคือเคร่องบ่งช้ถึง
ี
�
ื
ส�าหรับใส่เหล้า สถานะในยุคส�าริดของจีนโบราณ
Loess ดินเลิส หรือดินลมหอบ หรือดินเหลือง Skew โถงในสุสาน เป็นทางเข้าหรือโถงด้าน
ี
่
ิ
ึ
ั
ิ
เป็นดนตะกอนท่กอตวข้นจากการสะสมของดน นอกจะตั้งเป็นมุมเฉียงกับโถงใหญ่
ั
โคลนท่ลมหอบพัดมา อาจซ้อนทับกันเป็นช้นๆ
ี
หนาหลายร้อยเมตร Slag กากแร่ เป็นผลพลอยได้จากการหลอม
โลหะ เป็นวัสดุท่เหลือหลังจากโลหะถูกสกัด
ี
ี
Mausoleum สุสาน เป็นสถานท่แห่งความ ออกจากแร่ มีพื้นผิวมันวาว และยุคโบราณใช้
ึ
�
ี
ทรงจา ท่มีหลุมฝังศพของคนหน่งคนหรือ ท�าเครื่องประดับหรือเครื่องแก้ว
มากกว่านั้น
Turquoise เทอร์คอยส์ เป็นแร่สีเขียวอมฟ้า
Proto-procelain เคร่องกระเบ้องต้นแบบ ท่ถูกให้ราคาว่าเป็นอัญมณีมาหลายพันปีแล้ว
ื
ี
ื
ื
ี
เป็นเคร่องปั้นดินเผารุ่นแรกท่เผาแล้วชักเงา และเป็นหนึ่งในอัญมณีรุ่นแรกที่ขุดพบ มักพบ
แต่ไม่ใสเหมือนเครองกระเบ้องทแท้จรง อยู่กับแหล่งแร่ทองแดง
ื
ี
ื
่
่
ิ
ื
เคร่องกระเบ้องต้นแบบน้ถูกพบในราชวงศ์ซาง
ื
ี
ประมาณ 1600 ปีก่อนคริสตศักราช
อภิธานศัพท์ g 31

ERLITOU



เอ้อหลี่โถว




�
หลังจากทาการทดสอบขุดเจาะในปี 1959
ี
ท่เมืองเอ้อหล่โถว ซ่งอยู่ในมณฑลเหอหนาน ณ ปัจุบัน
ึ
ี
ื
ซูซูเชง นักโบราณคดีก็ต้องต่นเต้นมากเม่อได้พบ
ื
ซากปรักหักพังของส่งท่เขาเช่อว่าต้องเป็นเมืองโป๋
ิ
ื
ี
ส�ารวจใน 3 วินาที ประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง
ี
แนวคิดของ “จีน” เกิดขึ้น เมืองหลวงแห่งแรกของราชวงศ์ซางท่สร้างโดยพระเจ้า ดูเพิ่มเติม
ที่เอ้อหลี่โถว ซึ่งเป็นหมู่บ้าน เมือง
ั
ี
ในตอนกลางของประเทศ ตัง เขาไม่รู้ล่วงหน้าว่าการค้นพบคร้งน้จะก่อให้เกิด หน้า 22
ั
จีน จากการขุดเจาะติดต่อ การขุดเจาะและการโต้เถียงกันว่าใครเป็นคนก่อต้ง การหล่อแม่พิมพ์ชิ้น
กันเผยให้เห็นว่าเป็นหนึ่ง เมองนกนอย่นานถงครงศตวรรษ เมอเรวๆ นเองท หน้า 56
ี
ึ
ึ
่
ื
ี
้
ั
ู
้
ื
่
็
ี
่
ในศูนย์กลางในเมืองที่ใหญ่
ที่สุดและแรกเริ่มที่สุดใน นักโบราณคดีชาวจีนส่วนใหญ่เห็นพ้องต้องกันว่าเมือง การผลิตเครื่องปั้นดินเผา
ประวัติศาสตร์จีน เอ้อหล่โถวน่าจะสร้างข้นและเป็นของราชวงศ์เซ่ย หน้า 80
ี
ี
ึ
ั
�
ี
แนวคิดน้ถูกนาเสนอเป็นคร้งแรกโดยโจวเหิง และถูก
ท้าทายอย่างรุนแรงในทศวรรษ 1970 ในการค้นพบสี่ ชีวประวัติ 3 วินาที
เจาะลึก 3 นาที เฟส (phases) เฟสท่สองมีพ้นท 3 ตารางกิโลเมตร (1.2 ซูซูเชง XU XUSHENG
ี
่
ี
ื
ข้างพระราชวังหมายเลข 3 1888-1976
ื
�
ี
ี
ี
ที่สุสานของขุนนางผู้มั่งคั่งมี ตารางไมล์) ประกอบด้วยพ้นท่ราชสานักรูปส่เหล่ยม เป็นนักโบราณคดีและ
โลงศพไม้โลงหนึ่ง ในโลงมี ผืนผ้า ปิดกนและแวดล้อมด้วยหลุมฝังศพของเหล่า นักประวัติศาสตร์ เขาเป็น
ั
้
เครื่องส�าริด หยก แล็กเกอร์ คนจัดการและก�ากับในการขุด
เครื่องกระเบื้องต้นแบบ ขุนนาง พื้นที่สุสาน โรงหล่อส�าริด โรงงานเทอร์คอยส์ เจาะช่วงแรกสุดในประเทศจีนที่
เซรามิกขาว วัตถุประเภท และพื้นที่ท�างานสารพัด ทั้งเมืองถูกแบ่งด้วยถนนสอง โตวจี้ไถ ในปี 1933
อื่นๆ อีกมากมาย และที่น่า
ั
ิ
ทึ่งมากที่สุดคือเทอร์คอยส์ สายตัดกนข้างมุมตะวันออกเฉียงเหนือของบรเวณ โจวเหิง ZOU HENG
�
ี
ี
รูปมังกร การบริโภคสินค้า พระราชวัง ถนนและวังเป็นจุดสังเกตท่สาคัญท่สุดใน 1927-2005
ฟุ่มเฟือยเหล่านี้แสดงถึง เมือง มีรูปแบบคล้ายกับรูปแบบของพระราชวังต้อง เป็นหนึ่งในนักโบราณคดี
สถานะทางสังคมของเจ้าของ ที่โดดเด่นที่สุดในยุคส�าริด
้
ึ
ิ
ึ
ั
ึ
่
่
ี
ซึ่งยืนยันมากขึ้นไปอีกด้วย ห้าม ซงนบเป็นปรากฏการณ์ทเกดขนล่วงหน้าถงส ี ่ ของจีน เป็นคนแรกที่ศึกษา
เทอร์คอยส์รูปมังกรชิ้นนี้ มัน พนปี กลยุทธ์สาคญของเหล่าขนนางในเอ้อหลี่โถว เครื่องปั้นดินเผาที่ถูกค้นพบ
ุ
ั
�
ั
เป็นรูปแบบเฉพาะที่มีให้เห็น ตามสถานที่ส�าคัญมากมายใน
�
ื
ในสถานการณ์พิเศษที่มีน้อย เพ่อรวบรวมอานาจของตนคือ ควบคุมการผลิตและ ยุคส�าริดอย่างเป็นระบบ
มากเท่านั้น การบริโภคสินค้าฟุ่มเฟือย สินค้าอย่างเช่นจานสาริด
�
ฝังเทอร์คอยส์ถูกแจกจ่ายไปตามพื้นที่ต่างๆ ที่อยู่ห่าง ข้อความ 30 วินาที
ไกลถึงทางตะวันตกเฉียงเหนือ พวกเขาได้รับข้าวของ อีเจี๋ยจวง
ื
ื
จากต่างแดนเป็นเคร่องตอบแทน เช่น เคร่องกระเบ้อง
ื
ต้นแบบจากทางตอนใต้ เอ้อหลี่โถวเป็นหนึ่งในสถานที่
ภายในเมืองมีขนาดใหญ่ ใน
ช่วงแรกสุดของยุคส�าริดที่ถูก
32 g การค้นพบที่ยิ่งใหญ่ ค้นพบ