สำนวน

รายวิชาภาษาไทย ระดับชั้นประถมศึ กษาปี ที่ 3

สำนวน สุภาษิต
คำพังเพย

สำนวน

จะมีความหมายโดยนั ย เป็ นลักษณะความหมายเชิง
อุปมาเปรียบเทียบ จะไม่แปลความหมายตรงตามตัว
อักษร จึงฟั งแล้วมักจะไม่มีความหมายในตัวของมันเอง
ต้องนำไปประกอบกับตัวบุคคล กับเรื่องหรือเหตุการณ์
จึงจะได้ความหมายเป็ นคติเตือนใจ

สำนวน สุภาษิต คำพังเพย

ปอกกล้วยเข้าปาก ดาบสองคม

เรื่องง่าย ๆ ที่สามารถสะสาง สิ่ งที่มีทั้งคุณและโทษในตัวเอง
ให้สำเร็จได้อย่างรวดเร็ว

มาเหนื อเมฆ

คิดหรือทำการสิ่ งใดด้วยชั้นเชิงที่
เหนื อกว่าผู้อื่น

สำนวน

เดินตามหลังผู้ใหญ่ ตกกระไดพลอยโจน
หมาไม่กัด
ต้องเข้าไปเกี่ยวข้อง
ปฏิบัติตามผู้ใหญ่ กับเหตุการณ์อย่าง
หรือผู้ที่ประสบการณ์ หลีกเลี่ยงไม่ได้

ย่อมปลอดภัย

สำนวน

หมาเห่าใบตองแห้ง

พูดเอะอะแสดงวาจาว่าเป็ นคน
เก่งกล้าไม่กลัวใคร แต่จริงๆ
แล้วขี้ขลาดและไม่กล้าจริง

ตำข้าวสารกรอกหม้อ

ทํางานแค่ให้เสร็จ
ไปครั้งหนึ ง ๆหรือ
ทําแค่พอกินไปวัน
หนึ่ ง ๆ

สำนวน

น้ำมาปลากินมด ขวานผ่าซาก
น้ำลดมดกินปลา
ทํางานแค่ให้เสร็จไปครั้งหนึ ง ๆหรือ
ทีใคร ทีมัน ทําแค่พอกินไปวันหนึ ง ๆ

ปลาใหญ่กินปลาเล็ก

ประเทศหรือคนที่มีอํานาจ
หรือผู้ใหญ่ที่กดขี่ข่มเหงผู้

อ่อนแอหรือผู้น้ อย

สำนวน

ขว้างงูไม่พ้นคอ

ทำอะไรแล้ว
ผลร้ายย้อนมาตกที่ตัวเรา

เข้าหูซ้ ายทะลุหูขวา

พูดหรือสั่ งสอน
แล้วไม่จดจำ

ไม่รู้เรื่อง

สำนวน

สุ ภาษิ ต

ข้อความที่มุ่งสั่ งสอนให้สติ ชี้ทิศทางให้คน
ประพฤติปฏิบัติในทางที่ดีงาม การสอนนั้ นจะมี
ลักษณะสอนให้ทำสอนให้เป็ นสอนให้พิจารณา
เห็นเอง

สำนวน สุภาษิต คำพังเพย

น้ำขึ้นให้รีบตัก เก็บเบี้ยใต้ถุนร้าน

ทำงานให้เหมาะแก่เวลาและ พยายามเก็บหอมรอมริบ เก็บ
โอกาสที่จะมาถึง เล็กผสมน้ อย จนสำเร็จเป็ นรู ป

เป็ นร่างขึ้นมา

สุ ภาษิ ต

ตนเป็ นที่พึ่งแห่งตน

เวลาที่เราจะทำอะไร
ให้พึ่งพาตัวเอง

คนดีผีคุ้ม

คนทำดีเมื่อถึงคราวมีเหตุการณ์คับขัน
แม้เทวดาหรือผีสางก็จะมาช่วยปั ดเป่ า

คุ้มครอง

สุ ภาษิ ต

ใจดีสู้ เสื้ อ จับแพะชนแกะ

ทำใจให้กล้าเผชิญหน้ า ทำอย่างขอไปที ทำเพื่อให้เสร็จพ้นๆตัว
เมื่อพบอันตรายหรือ ไม่ได้อย่างนี้ ก็จะเอาอย่างนั้ นเข้าแทน
สิ่ งที่น่ ากลัว
เพื่อให้ลุล่วงไป

สุ ภาษิ ต

คำพังเพย

ถ้อยคำที่เรียบเรียงขึ้นมา แฝงคติเตือนใจหรือ ข้อคิด
สะกิดใจให้นำไปปฏิบัติได้ เป็ นความหมายกลางๆ คือ
ไม่เน้ นการสั่ งสอน และเนื้ อหาของใจความนั้ นก็ไม่
จำเป็ นว่าจะต้องเป็ นความดีหรือความจริงแท้ แน่ นอน

สำนวน สุภาษิต คำพังเพย

เข็นครกขึ้นภูเขา คางคกขึ้นวอ

ทำงานที่ยากเกินความ ผู้ที่มีฐานะต่ำต้อย
สามารถของตน พอได้ดิบได้ดีแล้วมัก
แสดงกิริยาอวดดี ลืมตัว
ขี่ช้างจับตั๊กแตน
คำพังเพย
ลงทุนลงแรงมาก แต่ได้
รับผลตอบแทนเพียง

น้ อยนิ ด

โค่นกล้วยอย่าไว้หน่ อ

ทำลายล้างสิ่ งไม่ดีหรือ
สิ่ งชั่วร้ายให้หมดสิ้น

จระเข้ขวางคลอง

ผู้ที่คอยกันท่าหรือขัดขวางไม่ให้
ผู้อื่นทำสิ่ งที่ปรารถนาได้โดย

สะดวกราบรื่น

คำพังเพย

จับปลาสองมือ ตีปลาหน้ าไซ

ทำงานสองอย่างในเวลา พูดหรือทำให้กิจกรรม
เดียวกัน ผลย่อมไม่ดี ของผู้อื่นที่กำลังดำเนิ น
ไปได้ด้วยดีเสี ยหาย

คำพังเพย

ทำนาบนหลังคน

คิดแสวงหาผลกำไรหรือผล
ประโยชน์ ด้วยการเบียดเบียน

ผู้อื่นอย่างไร้ความเมตตา

น้ำกลิ้งบนใบบอน

เป็ นคนกลับกลอก โลเล
เชื่ อถือไม่ได้

คำพังเพย

รีดเลือดกับปู

ปลาหมอตายเพราะปาก การหาผลประโยชน์ จากผู้
ที่ไม่มีอะไรจะให้
ผู้ที่ชอบพูดโดยไม่รู้จริง
หรือพูดจาอวดดี จนต้อง คำพังเพย

ได้รับความเดือดร้อน
เพราะคำพูดของตนเอง

ผักชีโรยหน้ า

การทำความดีเพียงผิวเผิน
หรือทำดีเพื่อหลอกให้ผู้อื่น
เห็นว่างานนั้ นสำเร็จลุล่วง

อย่างสมบูรณ์

จับปู ใส่ กระด้ ง

ยากที่จะทำให้อยู่นิ่ งได้

คำพังเพย

วัดรอยเท้า หนูตกถังข้าวสาร

การคิดเทียบชั้นผู้ที่ ผู้ที่มีฐานะยากจนได้แต่งงานกับ
เหนื อกว่า คนรวยมีฐานะดี

คำพังเพย

แบบฝึ กหัด

คำชี้แจง : นำสำนวน สุภาษิต คำพังเพยเติมลงในช่องว่างให้ตรงกับความหมาย

ไก่เห็นตีนงู งูเห็นนมไก่ 1. คนผิวดำแต่งตัวด้วยชุดสีแดง คือ

กระต่ายตื่นตูม 2. ตกใจเกินเหตุโดยไม่สำรวจให้ถ่องแท้ก่อน
กบเลือกนาย คือ
กาคาบพริก
3. ต่างฝ่ ายต่างรู ปความลับของอีกฝ่ าย
คือ

4. ผู้ที่ต้องการเปลี่ยนผู้บังคับบัญชาไปเรื่อยๆ
คือ

แบบฝึ กหัด

คำชี้แจง : ให้นั กเรียนหาสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ที่ตรงกับรู ปสัตว์ที่กำหนดให้มาอย่างละ 1 ประโยค

แบบฝึ กหัด

คำชี้แจง : ให้นั กเรียนเติม สำนวน สุภาษิตและคำพังเพยจากรู ปภาพที่กำหนดให้

แบบฝึ กหัด

คำชี้แจง : ให้นั กเรียนเติม สำนวน สุภาษิตและคำพังเพยจากรู ปภาพที่กำหนดให้

เฉลยแบบฝึ กหัด

ไก่เห็นตีนงู งูเห็นนมไก่ 1. คนผิวดำแต่งตัวด้วยชุดสีแดง คือ กาคาบพริก

กระต่ายตื่นตูม 2. ตกใจเกินเหตุโดยไม่สำรวจให้ถ่องแท้ก่อน
กบเลือกนาย คือ กระต่ายตื่นตูม
กาคาบพริก
3. ต่างฝ่ ายต่างรู ปความลับของอีกฝ่ าย
คือ ไก่เห็นตีนงู งูเห็นนมไก่

4. ผู้ที่ต้องการเปลี่ยนผู้บังคับบัญชาไปเรื่อยๆ
คือ กบเลือกนาย

เฉลย แบบฝึ กหัด

*สามารถใช้คำตอบได้หลากหลาย

ช้างตายทั้งตัวเอาใบบัวปิ ด กบในกะลาครอบ

ลิงหลอกเจ้า ไก่แก่แม่ปลาช่อน
กระต่ายหมายจันทร์ น้ำมาปลากินมด น้ำลดมดกินปลา

เฉลยแบบฝึ กหัด

ข้างแดงแกงร้อน

ปลาหมอตายเพราะปาก

เฉลยแบบฝึ กหัด

หน้ าเนื้ อใจเสือ
เข้าได้เข้าเข็ม

จัดทำโดย

64105010118 กรรณิการ์ ศรีมงคล
64105010121 จีรยา พิภพไชยาสิทธิ์
64105010233 เกษร ลำงาม
64105010235 จารุ วิทย์ พูลสุวรรณ
64105010240 นาตาชา เสาร์ทอง