ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 35 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 6. การแนะนำส่งเสริมสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรให้ปิดบัญชีได้ภายใน 30 วัน นับตั้งแต่วันสิ้นปีทางบัญชี ความเป็นมา/สภาพปัญหา ตามมาตรา 65 และมาตรา 66 แห่งพระราชบัญญัติสหกรณ์ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม สหกรณ์ต้องจัดให้มีการทำบัญชีตามแบบและรายการที่นายทะเบียนสหกรณ์กำหนดให้ถูกต้องตามความเป็น จริง และเก็บรักษาบัญชีและเอกสารประกอบการลงบัญชีไว้ที ่สำนักงานสหกรณ์ภายในระยะเวลา ที่นายทะเบียนสหกรณ์กำหนด และตามมาตรา 66 ให้สหกรณ์จัดทำงบการเงินประจำปีทุกรอบปีทางบัญชีของ สหกรณ์ งบการเงินประจำปีต้องเป็นไปตามแบบที่นายทะเบียนสหกรณ์กำหนด และต้องทำให้แล้วเสร็จและ ให้ผู้สอบบัญชีตรวจสอบแล้ว นำเสนอเพื่ออนุมัติในที่ประชุมใหญ่ของสหกรณ์ภายใน 150 วัน นับแต่วันสิ้นปี ทางบัญชีและตามมาตรา 24 แห ่งพระราชกฤษฎีกา ว ่าด้วยกลุ ่มเกษตรกร พ.ศ. 2547 กำหนดให้ คณะกรรมการจัดให้มีการทำงบดุลทุกรอบ 12 เดือน อันจัดว่าเป็นรอบปีทางบัญชีของกลุ่มเกษตรกรอย่างน้อย 1 ครั้ง งบดุลนั้นต้องมีรายงานการแสดงสินทรัพย์ หนี้สิน และทุนของกลุ่มเกษตรกร กับทั้งบัญชีกำไรขาดทุน ตามแบบที่นายทะเบียนสหกรณ์กำหนด โดยต้องทำให้แล้วเสร็จและให้ผู้สอบบัญชีตรวจสอบแล้วนำเสนอ เพื่ออนุมัติในที่ประชุมใหญ่ของกลุ่มเกษตรกร ภายใน 150 วัน นับแต่วันสิ้นปีบัญชี และนายทะเบียนสหกรณ์ มีคำสั่งให้สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรกรต้องสามารถปิดบัญชีได้ภายใน 30 วัน นับตั้งแต่วันสิ้นปีทางบัญชี วัตถุประสงค์ของงาน/โครงการ เพื่อให้สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรดำเนินการได้ตามที่กฎหมายกำหนดและสามารถจัดทำบัญชีได้เป็นปัจจุบัน กลุ่มเป้าหมาย 1. สหกรณ์ในจังหวัดหนองบัวลำภู จำนวน 48 แห่ง ปิดบัญชีได้ภายใน 30 วัน ไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 (จำนวน 39 แห่ง) 2. กลุ ่มเกษตรกรในจังหวัดหนองบัวลำภู จำนวน 47 แห ่ง ปิดบัญชีได้ภายใน 30 วัน ไม ่น้อยกว่า ร้อยละ 80 (จำนวน 38 แห่ง)
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 36 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร วิธีดำเนินงาน 1. วิเคราะห์และตรวจสอบการจัดทำบัญชีของสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกร 2. เข้าแนะนำส่งเสริมและช่วยเหลือสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกร ให้บันทึกบัญชีและจัดทำทะเบียน ต่างๆ ให้เป็นปัจจุบันโดยให้มีเอกสารประกอบที่สมบูรณ์ครบถ้วนถูกต้อง และให้ปิดบัญชีและส่งงบการเงินให้ ผู้สอบบัญชีตรวจสอบได้ภายใน 30 วัน นับแต่วันสิ้นปีทางบัญชี 3. สรุปข้อมูลปัญหาอุปสรรคในการดำเนินการเพื่อเป็นแนวทางในการแนะนำส่งเสริมในปีต่อไป ตัวชี้วัดความสำเร็จของโครงการ 1. สหกรณ์ปิดบัญชีได้ภายใน 30 วัน ไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 (จำนวน 39 แห่ง) 2. กลุ่มเกษตรกรปิดบัญชีได้ภายใน 30 วัน ไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 (จำนวน 38 แห่ง) ผลสัมฤทธิ์ เชิงปริมาณ สหกรณ์ปิดบัญชีได้ภายใน 30 วัน จำนวน 42 แห่ง กลุ่มเกษตรกรปิดบัญชีได้ภายใน 30 วัน จำนวน 47 แห่ง เชิงคุณภาพ สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกร สามารถจัดประชุมใหญ่โดยมีงบการเงินเพื่อเสนออนุมัติในที่ประชุม ปัญหาอุปสรรค สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรขนาดเล็กไม่มีเจ้าหน้าที่บัญชี ส่วนมากกรรมการดำเนินการเป็นผู้บันทึก บัญชีซึ่งมีอายุมากและไม่มีความรู้ด้านบัญชี
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 37 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร งานส่งเสริมและพัฒนาสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรให้มีความเข้มแข็งตามศักยภาพ กลุ่มส่งเสริมสหกรณ์ 1 1. กลุ่มเป้าหมาย/พื้นที่เป้าหมายดำเนินการ อำเภอเมือง อำเภอนากลาง และอำเภอสุวรรณคูหา 2. งบประมาณที่ได้รับ ประเภทรายจ่าย งบประมาณที่ได้รับ ผลเบิกจ่าย ร้อยละ งบดำเนินงาน 85,240 85,240 100 3. ผลการดำเนินงานแนะนำส่งเสริม พัฒนา และกำกับดูแลสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกร ตัวชี้วัด/กิจกรรมที่ดำเนินการ หน่วย นับ แผน ผล ร้อยละ การขับเคลื่อนสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรให้มีความเข้มแข็ง 1.ส่งเสริมพัฒนาเพื่อรักษาระดับชั้นสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่ อยู่ในระดับชั้น 1 แห่ง 1 3 300 2.ส่งเสริมพัฒนาเพื่อยกระดับชั้นสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรจาก ระดับชั้น 2 สู่ชั้น 1 แห่ง 24 22 95.65 3.ส่งเสริมพัฒนาเพื่อยกระดับชั้นสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรจาก ระดับชั้น 3 สู่ชั้น 2 หรือชั้น 1 แห่ง 1 1 200 ด้านการส่งเสริมและพัฒนาสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกร 1.ประสิทธิภาพในการบริหารจัดการองค์กร(คุณภาพการควบคุม ภายใน) 1) สหกรณ์ภาคเกษตร -รักษาระดับดีและดีมาก แห่ง 5 5 100 -ยกระดับพอใช้ให้สูงจากเดิมอย่างน้อยหนึ่งระดับ แห่ง 4 4 100 -ยกระดับต้องปรับปรุง/ไม่มีการควบคุมภายในอย่างน้อยหนึ่ง ระดับ แห่ง 10 10 100 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร -รักษาระดับดีและดีมาก แห่ง 5 6 120 -ยกระดับพอใช้ให้สูงจากเดิมอย่างน้อยหนึ่งระดับ แห่ง 1 1 100 -ยกระดับต้องปรับปรุง/ไม่มีการควบคุมภายในอย่างน้อยหนึ่ง ระดับ แห่ง 2 1 200 3) กลุ่มเกษตรกร -รักษาระดับดีและดีมาก แห่ง 0 1 100 -ยกระดับพอใช้ให้สูงจากเดิมอย่างน้อยหนึ่งระดับ แห่ง 1 3 300 -ยกระดับต้องปรับปรุง/ไม่มีการควบคุมภายในอย่างน้อยหนึ่ง ระดับ แห่ง 22 19 86.36
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 38 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร ตัวชี้วัด/กิจกรรมที่ดำเนินการ หน่วย นับ แผน ผล ร้อยละ 2.สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่นำมาจัดเกณฑ์มาตรฐานผ่านเกณฑ์ มาตรฐานของกรมส่งเสริมสหกรณ์ 1) สหกรณ์ภาคเกษตร -จำนวนที่นำมาจัดมาตรฐาน แห่ง 20 18 100 -รักษาเป้าหมายผ่านเกณฑ์มาตรฐาน แห่ง 8 7 116.67 -ผลักดันเป้าหมายที่ไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐานให้ผ่านเกณฑ์ฯ แห่ง 12 11 91.67 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร -จำนวนที่นำมาจัดมาตรฐาน แห่ง 10 10 83.33 -รักษาเป้าหมายผ่านเกณฑ์มาตรฐาน แห่ง 5 5 50 -ผลักดันเป้าหมายที่ไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐานให้ผ่านเกณฑ์ฯ แห่ง 5 5 100 3) กลุ่มเกษตรกร -จำนวนที่นำมาจัดมาตรฐาน แห่ง 21 23 100 -รักษาเป้าหมายผ่านเกณฑ์มาตรฐาน แห่ง 20 23 100 -ผลักดันเป้าหมายที่ไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐานให้ผ่านเกณฑ์ฯ แห่ง 1 0 0 3.สหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรสามารถจัดทำงบการเงินและปิดบัญชีได้ ภายใน 30 วัน นับแต่วันสิ้นปีทางบัญชี แห่ง 48 48 100 ด้านการพัฒนาธุรกิจ 1.สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรมีความสามารถในการให้บริการ สหกรณ์ (การมีส่วนร่วมของสมาชิกในการใช้บริการ) 1) สหกรณ์ภาคเกษตร -รักษาการมีส่วนร่วมไม่น้อยกว่าร้อยละ 70 แห่ง 11 15 107.14 -รักษาหรือยกระดับการมีส่วนร่วมร้อยละ 60 - 69 แห่ง 2 2 100 -ยกระดับการมีส่วนร่วมน้อยกว่าร้อยละ 60 ให้มาใช้บริการ เพิ่มขึ้น แห่ง 6 2 66.67 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร -รักษาการมีส่วนร่วมไม่น้อยกว่าร้อยละ 70 แห่ง 5 6 120 -รักษาหรือยกระดับการมีส่วนร่วมร้อยละ 60 - 69 แห่ง 1 1 100 -ยกระดับการมีส่วนร่วมน้อยกว่าร้อยละ 60 ให้มาใช้บริการ เพิ่มขึ้น แห่ง 3 2 66.67 3) กลุ่มเกษตรกร -รักษาการมีส่วนร่วมไม่น้อยกว่าร้อยละ 70 แห่ง 16 18 138.46 -รักษาหรือยกระดับการมีส่วนร่วมร้อยละ 60 - 69 แห่ง 6 5 83.33 -ยกระดับการมีส่วนร่วมน้อยกว่าร้อยละ 60 ให้มาใช้บริการ เพิ่มขึ้น แห่ง 1 0 0
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 39 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร ตัวชี้วัด/กิจกรรมที่ดำเนินการ หน่วย นับ แผน ผล ร้อยละ 2.สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่มีสถานะดำเนินกิจการ มีอัตราการ ขยายตัวของปริมาณธุรกิจเพิ่มขึ้น 1) สหกรณ์ภาคเกษตร แห่ง 19 11 57.89 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร แห่ง 8 4 50 3) กลุ่มเกษตรกร แห่ง 23 13 56.52 3.สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่มีอัตราส่วนเงินออมของสมาชิกต่อ หนี้สินของสมาชิกเพิ่มขึ้น 1) สหกรณ์ภาคเกษตร แห่ง 19 14 73.68 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร แห่ง 8 4 50 3) กลุ่มเกษตรกร แห่ง 23 19 82.61 4.ผลการดำเนินงานของสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรมีกำไรสุทธิ ประจำปี แห่ง 52 43 82.69 5.สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจอยู่ ในระดับมาตรฐานขึ้นไป (พัฒนาประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจ) 1) สหกรณ์ภาคเกษตร -รักษาการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจระดับมาตรฐาน มั่นคงดีและมั่นคงดีมาก แห่ง 6 5 83.33 -รักษาหรือยกระดับการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจ ระดับมั่นคงตามมาตรฐานให้สูงขึ้น แห่ง 0 3 300 -ยกระดับการมีการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจระดับ ต่ำกว่ามั่นคงตามมาตรฐานให้สูงขึ้นอย่างน้อยหนึ่งระดับ แห่ง 13 10 76.92 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร -รักษาการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจระดับมาตรฐาน มั่นคงดีและมั่นคงดีมาก แห่ง 2 3 150 -รักษาหรือยกระดับการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจ ระดับมั่นคงตามมาตรฐานให้สูงขึ้น แห่ง 2 2 100 -ยกระดับการมีการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจระดับ ต่ำกว่ามั่นคงตามมาตรฐานให้สูงขึ้นอย่างน้อยหนึ่งระดับ แห่ง 4 3 75 3) กลุ่มเกษตรกร -รักษาการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจระดับมาตรฐาน มั่นคงดีและมั่นคงดีมาก แห่ง 19 13 144.44 -รักษาหรือยกระดับการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจ ระดับมั่นคงตามมาตรฐานให้สูงขึ้น แห่ง 3 6 300 -ยกระดับการมีการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจระดับ ต่ำกว่ามั่นคงตามมาตรฐานให้สูงขึ้นอย่างน้อยหนึ่งระดับ แห่ง 1 2 200
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 40 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร ตัวชี้วัด/กิจกรรมที่ดำเนินการ หน่วย นับ แผน ผล ร้อยละ ด้านการกำกับ ดูแล ตรวจสอบและคุ้มครองระบบสหกรณ์ 1.ประสิทธิภาพการบริหารงาน (การแก้ไขปัญหาในการดำเนิน กิจการ/การบริหารงาน) 1) สหกรณ์ภาคเกษตร -รักษาสถานะภาพสหกรณ์ที่ไม่มีข้อบกพร่อง แห่ง 18 18 100 -ผลักดันสหกรณ์ที่มีข้อบกพร่องให้ได้รับการแก้ไขแล้วเสร็จ สมบูรณ์ แห่ง 1 1 100 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร -รักษาสถานะภาพสหกรณ์ที่ไม่มีข้อบกพร่อง แห่ง 8 8 100 -ผลักดันสหกรณ์ที่มีข้อบกพร่องให้ได้รับการแก้ไขแล้วเสร็จ สมบูรณ์ แห่ง 2 2 100 3) กลุ่มเกษตรกร -รักษาสถานะภาพสหกรณ์ที่ไม่มีข้อบกพร่อง แห่ง 23 23 100 -ผลักดันสหกรณ์ที่มีข้อบกพร่องให้ได้รับการแก้ไขแล้วเสร็จ สมบูรณ์ แห่ง 0 0 100 4.ผลสัมฤทธิ์/ผลประโยชน์ที่ได้รับจากการดำเนินงานกลุ่มส่งเสริมสหกรณ์ 1 สหกรณ์ สหกรณ์ในความรับผิดชอบในพื้นที ่กลุ่มส่งเสริมสหกรณ์ 1 อำเภอเมือง,อำเภอนากลาง และ อำเภอสุวรรณคูหา) จำนวน 41 แห่ง ประกอบด้วยสหกรณ์การเกษตร 29 แห่ง สหกรณ์บริการ 2 แห่ง สหกรณ์ออมทรัพย์ 5 แห ่ง สหกรณ์เครดิตยูเนี ่ยน 5 แห ่ง โดยมีปริมาณธุรกิจรวมทั้งสิ้น จำนวน 560,676,874.82 บาท กลุ่มเกษตรกร กลุ ่มเกษตรในความรับผิดชอบในพื้นที ่กลุ ่มส่งเสริมสหกรณ์ 1 อำเภอเมือง,อำเภอนากลาง และ อำเภอสุวรรณคูหา) จำนวน 26 แห ่ง ประกอบด้วยกลุ ่มเกษตรกรประเภททำนา 6 แห ่ง ทำสวน 8 แห่ง เลี้ยงสัตว์ 12 แห่ง โดยมีปริมาณธุรกิจรวมทั้งสิ้น จำนวน 79,979,880.20 บาท มีกลุ่มเกษตรกรผ่านมาตรฐาน จำนวน 23 แห่ง มีกลุ่มเกษตรกรอยู่ในระดับชั้น 1 แห่งระดับชั้น 2 จำนวน 23 แห่ง 5.ปัญหา/อุปสรรคในการดำเนินกิจการสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกร มีดังนี้ 1. สมาชิก สมาชิกสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรส่วนใหญ่ ไม่ได้คำนึงถึงการเป็น เจ้าของตามอุดมการณ์ของ สหกรณ์ที่ว่าเป็นความร่วมมือกัน ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน เพื่อแก้ไขปัญหา ในการประกอบอาชีพ และยกระดับ ความเป็นอยู ่ของสมาชิกให้ดีขึ้น สมาชิกบางรายยังขาดวินัยและความรับผิดชอบต ่อสหกรณ์/เกษตรกร ไม่ดำเนินการให้เป็นไปตามระเบียบ และวัตถุประสงค์ที่สหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรกำหนด เช่น สมาชิกบางราย กู้เงินไปโดยไม่ได้น าไปเพื่อ การประกอบอาชีพ แต่กลับใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น ๆ ทำให้เกิดการผิดนัดช าระหนี้ มีผลทำให้สหกรณ์มีสินเชื ่อที ่ไม ่ก ่อให้เกิดรายได้ เป็นต้น สมาชิกส่วนใหญ ่ยังคงขาดความรู้ความเข้าใจ
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 41 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร ขาดการมีส ่วนร ่วมของกิจการสหกรณ์/กลุ ่มเกษตรกร และขาดความมีวินัย สมาชิกส ่วนใหญ ่ไม ่ได้ ให้ความสำคัญ ในการเลือกกรรมการบริหารสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรและผู้ตรวจสอบกิจการ สมาชิกไม่สนใจที่ จะคัดสรรบุคคลที ่จะมาทำหน้าที ่ได้อย ่างเหมาะสม ทำให้เป็นจุดเริ ่มต้นของการเกิดปัญหาทุจริต และ การด าเนินงานอย่างไม่มีประสิทธิภาพ 2. คณะกรรมการดำเนินการ มาจากการได้รับเลือกตั้งจากสมาชิก เพื ่อให้ทำหน้าที่ บริหารงาน สหกรณ์/กลุ่มเกษตรกร แทนสมาชิกทั้งหมด ปัญหาส่วนใหญ่ที่เกิดขึ้น จะเป็นเรื่องของการขาดความรู้ความ เข้าใจเกี่ยวกับบทบาท หน้าที่ ของตนเอง ไม่ศึกษาระเบียบข้อบังคับหรือระเบียบที่สหกรณ์/กลุ่มเกษตรกร ถือใช้อยู ่ การเลือกตั้งคณะกรรมการดำเนินการก็จะเป็นการเลือกจากคนภายในกลุ ่มที ่ได้จัดตั้งขึ้น ยังขาดความรู้และประสบการณ์ด้านการบริหารที่เพียงพอ มีผลทำให้การบริหารงานไม่มีประสิทธิภาพ 3. เจ้าหน้าที่สหกรณ์/กลุ่มเกษตรกร จะประกอบด้วย ผู้จัดการ ผู้ช่วยผู้จัดการ หัวหน้าฝ่ายทั่วไป เจ้าหน้าที่ธุรการ เจ้าหน้าที่การเงิน เจ้าหน้าที่บัญชีเจ้าหน้าที่สินเชื่อโดยทั้งหมดเป็นผู้ที่ให้บริการแก่สมาชิกหรือ บางแห่งมอบหมายให้กรรมการทำหน้าที่แทนเจ้าหน้าที่ เจ้าหน้ามีศักยภาพไม่เพียงพอ ขาดความรู้ความเข้าใจ ในกฎระเบียบที่เกี่ยวข้องกับสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกร ส่งผลให้เกิดข้อสังเกตและข้อบกพร่องของการทุจริต 4. ปัญหาด้านการดำเนินธุรกิจของสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกร ส่วนใหญ่มีปัญหาด้านเงินทุนไม่เพียงพอ ต่อความต้องการของสมาชิก การขาดแหล่งเงินทุน แม้ว่าจะมี กองทุนพัฒนาสหกรณ์ ธนาคารเพื่อการเกษตร และสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) แต่คิดอัตราดอกเบี้ยค่อนข้างสูงและไม่คล่องตัวเท่าที่ควร 5. ปัญหาการตลาด เช ่น ราคาผลผลิตตกต ่ำไม ่แน ่นอน และการขาดประสิทธิภาพในการจัดการ เพื ่อการแข ่งขันกับภาคธุรกิจอื ่น ซึ ่งสหกรณ์/กลุ ่มเกษตรกรต้องแข ่งขันกับพ ่อค้าคนกลาง หรือนายทุน หรือธุรกิจประเภทอื่น ซึ่งคู่แข่งขันมีความสามารถและข้อได้เปรียบทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นเงินทุน ที่เหนือกว่า ทรัพยากรบุคคลที่มีความรู้ความสามารถ และเชี่ยวชาญในทางการค้าและธุรกิจมากกว่า ข้อเสนอแนะ/แนวทางในการแก้ไขปัญหา 1. การแก้ไขปัญหา สมาชิก คณะกรรมการดำเนินการ เจ้าหน้าที ่ และผู้ตรวจสอบกิจการ คือ สร้างความรู้ความเข้าใจในบริบทของสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกร การมีส่วนร่วม ในการดำเนินกิจการ ในฐานะ ความเป็นเจ้าของ สร้างการมีวินัยของสมาชิก และธรรมาภิบาล ในการดำเนินกิจการ หากบุคลากรของ สหกรณ์/กลุ่มเกษตร มีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง มีธรรมาภิบาล โดยจัดฝึกอบรมให้ความรู้แก่บุคลากรของ สหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรอย่างสม่ำเสมอให้มีความตระหนักรู้อยู่ตลอดเวลาในหน้าที่ความรับผิดชอบร ่วมกัน หลักในการตรวจสอบ และธรรมาภิบาล ในการดำเนินกิจการ หากบุคลากรของสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรมีความรู้ และน าความรู้ที่สั่งสมมาร่วมกัน ดำเนินกิจการ จะทำให้ช่วยลดปัญหาในทุก ๆ ด้าน อาจทำให้กิจการสามารถ ดำเนินการได้อย่างมีประสิทธิภาพอีก
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 42 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 2. การแก้ไขปัญหาการดำเนินธุรกิจของสหกรณ์/กลุ ่มเกษตรกร ซึ่งส่วนใหญ่จะประสบปัญหาด้าน แหล่งเงินทุนและการแข่งขันในตลาด การจัดหาแหล่งเงินทุนที่มีต้นทุนต่ำเป็นพิเศษ การจัดหาตลาดในการ กระจายสินค้า หรือการเปิดตลาดกับกลุ่มสหกรณ์ต่าง ๆ การส่งเสริมให้สหกรณ์มีการลดต้นทุน มีการรวมกลุ่ม สหกรณ์เพื่อเพิ่มอำนาจในการต่อรอง และการสร้างพันธมิตรในด้านต้นทุนและการค้า เพื่อให้สามารถแข่งขัน ในภาคธุรกิจ ได้ด้วยตัวเอง 3. การแก้ไขปัญหาและการป้องกันทุจริตที่อาจจะเกิดขึ้น โดยเข้าตรวจสอบ และกำกับดูแล สหกรณ์/ กลุ่มเกษตรกร อย่างใกล้ชิดหากมีข้อสังเกตหรือเกิดปัญหารีบเข้าดำเนินการตรวจสอบ ป้องกัน และแก้ไข ปัญหาในทันที สหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรที่ใช้เป็นตัวอย่างหรือต้นแบบของการใช้แผนแนะนำส่งเสริมฯ ปี 2565 มาใช้ในการดำเนินงานในปีงบประมาณ พ.ศ.2566 สหกรณ์กองทุนสวนยางดงมะไฟ จำกัด สหกรณ์กองทุนสวนยางดงมะไฟ จำกัด จัดตั้งขึ้นเมื่อ 11 มกราคม 2553 ปัจจุบันมี สมาชิกจำนวน 217 คน มีทุนดำเนินงาน จำนวน 1,634,822.83 บาท ปีบัญชี 28 กุมภาพันธ์ 2565 มีกำไรสุทธิ จำนวน 50,674.90 บาท โดยมีการดำเนินธุรกิจ 3 ด้าน ดังนี้ 1. ธุรกิจสินเชื่อ สหกรณ์จ่ายเงินกู้ให้แก่สมาชิกเป็นเงิน จำนวน 118,207,460 บาท 2. ธุรกิจจัดหาสินค้ามาจำหน่าย สหกรณ์จัดหาสินค้ามาจำหน่ายให้แก่สมาชิก มียอดขาย รวมทั้งสิ้น จำนวน 734,250 บาท 3. ธุรกิจรวบรวมผลผลิต ในรอบปีสหกรณ์ไม่ได้รวบรวมยางก้อนถ้วยจากสมาชิกและ เกษตรกรเพื่อไปจำหน่าย แต่ทำหน้าที่เป็นเพียงคนกลางในการจัดหาสถานที่และรวบรวมยางของสมาชิก และเกษตรกรเพื ่อให้พ่อค้าประมูลยาง สหกรณ์ได้รับผลตอบแทนในรูปของรายได้จากการให้บริการ สถานที่ ระหว่างปีมีการรวบรวมยางพาราของสมาชิกและเกษตรกรเพื่อให้พ่อค้าประมูลยาง จำนวน 1,288,197 กิโลกรัม เป็นเงิน 34,560,008 บาท มีรายได้ค่าบริการรวบรวมยางพาราทั้งสิ้น 772,914 บาท สหกรณ์กองทุนสวนยางดงมะไฟ จำกัด มีผลการจัดระดับมาตรฐานสหกรณ์ ประจำปี พ.ศ. 2565 สำหรับปีสิ้นสุดวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2565 พบว่า สหกรณ์ผ่านเกณฑ์ประเมินมาตรฐาน
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 43 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร ผลการจัดระดับความเข้มแข็งของสหกรณ์กองทุนสวนยางดงมะไฟ จำกัด มีผลการจัดระดับความ เข้มแข็งของสหกรณ์อยู ่ในระดับชั้น 1 โดยสหกรณ์มีความสามารถในการบริการสมาชิก (การมีส่วนร ่วม) สมาชิกมีส่วนร่วมในการดำเนินธุรกิจ 95.04 % ด้านที่ 2 ประสิทธิภาพการดำเนินธุรกิจ สหกรณ์ได้รับการ ประเมินด้านเสถียรภาพทางการเงินที่ระดับมั ่นคงดี ด้านที่ 3 ประสิทธิภาพในการจัดองค์กร (การควบคุม ภายใน) สหกรณ์มีการควบคุมภายในในระดับดี ด้านที่ 4 ประสิทธิภาพการบริหารงาน สหกรณ์ไม่มีข้อบกพร่อง
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 44 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร กลุ่มส่งเสริมสหกรณ์ 2 1. กลุ่มเป้าหมาย/พื้นที่เป้าหมายดำเนินการ อำเภอศรีบุญเรือง อำเภอโนนสัง และอำเภอนาวัง 2. งบประมาณที่ได้รับ ประเภทรายจ่าย งบประมาณที่ได้รับ ผลเบิกจ่าย ร้อยละ งบดำเนินงาน 74,120 74,120 100 3. ผลการดำเนินงานแนะนำส่งเสริม พัฒนา และกำกับดูแลสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกร ตัวชี้วัด/กิจกรรมที่ดำเนินการ หน่วย นับ แผน ผล ร้อยละ การขับเคลื่อนสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรให้มีความเข้มแข็ง 1.ส่งเสริมพัฒนาเพื่อรักษาระดับชั้นสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่ อยู่ในระดับชั้น 1 แห่ง 0 0 0 2.ส่งเสริมพัฒนาเพื่อยกระดับชั้นสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรจาก ระดับชั้น 2 สู่ชั้น 1 แห่ง 17 17 100 3.ส่งเสริมพัฒนาเพื่อยกระดับชั้นสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรจาก ระดับชั้น 3 สู่ชั้น 2 หรือชั้น 1 แห่ง 1 1 100 ด้านการส่งเสริมและพัฒนาสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกร 1.ประสิทธิภาพในการบริหารจัดการองค์กร(คุณภาพการควบคุม ภายใน) 1) สหกรณ์ภาคเกษตร -รักษาระดับดีและดีมาก แห่ง 3 3 100 -ยกระดับพอใช้ให้สูงจากเดิมอย่างน้อยหนึ่งระดับ แห่ง 0 1 100 -ยกระดับต้องปรับปรุง/ไม่มีการควบคุมภายในอย่างน้อยหนึ่ง ระดับ แห่ง 11 10 90.91 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร -รักษาระดับดีและดีมาก แห่ง 0 0 0 -ยกระดับพอใช้ให้สูงจากเดิมอย่างน้อยหนึ่งระดับ แห่ง 0 1 100 -ยกระดับต้องปรับปรุง/ไม่มีการควบคุมภายในอย่างน้อยหนึ่ง ระดับ แห่ง 2 1 50 3) กลุ่มเกษตรกร -รักษาระดับดีและดีมาก แห่ง 0 0 0 -ยกระดับพอใช้ให้สูงจากเดิมอย่างน้อยหนึ่งระดับ แห่ง 0 1 100 -ยกระดับต้องปรับปรุง/ไม่มีการควบคุมภายในอย่างน้อยหนึ่ง ระดับ แห่ง 24 23 95.83 2.สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่นำมาจัดเกณฑ์มาตรฐานผ่านเกณฑ์ มาตรฐานของกรมส่งเสริมสหกรณ์
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 45 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร ตัวชี้วัด/กิจกรรมที่ดำเนินการ หน่วย นับ แผน ผล ร้อยละ 1) สหกรณ์ภาคเกษตร -จำนวนที่นำมาจัดมาตรฐาน แห่ง 17 17 100 -รักษาเป้าหมายผ่านเกณฑ์มาตรฐาน แห่ง 7 7 100 -ผลักดันเป้าหมายที่ไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐานให้ผ่านเกณฑ์ฯ แห่ง 10 10 100 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร -จำนวนที่นำมาจัดมาตรฐาน แห่ง 1 2 200 -รักษาเป้าหมายผ่านเกณฑ์มาตรฐาน แห่ง 1 1 100 -ผลักดันเป้าหมายที่ไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐานให้ผ่านเกณฑ์ฯ แห่ง 0 1 100 3) กลุ่มเกษตรกร -จำนวนที่นำมาจัดมาตรฐาน แห่ง 21 23 109.52 -รักษาเป้าหมายผ่านเกณฑ์มาตรฐาน แห่ง 20 22 110 -ผลักดันเป้าหมายที่ไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐานให้ผ่านเกณฑ์ฯ แห่ง 1 1 50 3.สหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรสามารถจัดทำงบการเงินและปิดบัญชีได้ ภายใน 30 วัน นับแต่วันสิ้นปีทางบัญชี แห่ง 43 43 100 ด้านการพัฒนาธุรกิจ 1.สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรมีความสามารถในการให้บริการ สหกรณ์ (การมีส่วนร่วมของสมาชิกในการใช้บริการ) 1) สหกรณ์ภาคเกษตร -รักษาการมีส่วนร่วมไม่น้อยกว่าร้อยละ 70 แห่ง 7 11 157.14 -รักษาหรือยกระดับการมีส่วนร่วมร้อยละ 60 - 69 แห่ง 2 1 50 -ยกระดับการมีส่วนร่วมน้อยกว่าร้อยละ 60 ให้มาใช้บริการ เพิ่มขึ้น แห่ง 8 5 62.50 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร -รักษาการมีส่วนร่วมไม่น้อยกว่าร้อยละ 70 แห่ง 1 1 100 -รักษาหรือยกระดับการมีส่วนร่วมร้อยละ 60 - 69 แห่ง 0 0 0 -ยกระดับการมีส่วนร่วมน้อยกว่าร้อยละ 60 ให้มาใช้บริการ เพิ่มขึ้น แห่ง 1 1 100 3) กลุ่มเกษตรกร -รักษาการมีส่วนร่วมไม่น้อยกว่าร้อยละ 70 แห่ง 14 16 114.25 -รักษาหรือยกระดับการมีส่วนร่วมร้อยละ 60 - 69 แห่ง 2 2 100 -ยกระดับการมีส่วนร่วมน้อยกว่าร้อยละ 60 ให้มาใช้บริการ เพิ่มขึ้น แห่ง 12 10 83.33 2.สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่มีสถานะดำเนินกิจการ มีอัตราการ ขยายตัวของปริมารธุรกิจเพิ่มขึ้น 1) สหกรณ์ภาคเกษตร แห่ง 18 7 38.89
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 46 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร ตัวชี้วัด/กิจกรรมที่ดำเนินการ หน่วย นับ แผน ผล ร้อยละ 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร แห่ง 2 1 50 3) กลุ่มเกษตรกร แห่ง 27 10 37.03 3.สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่มีอัตราส่วนเงินออมของสมาชิกต่อ หนี้สินของสมาชิกเพิ่มขึ้น 1) สหกรณ์ภาคเกษตร แห่ง 18 12 66.67 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร แห่ง 2 1 50 3) กลุ่มเกษตรกร แห่ง 27 11 40.74 4.ผลการดำเนินงานของสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรมีกำไรสุทธิ ประจำปี แห่ง 46 36 78.26 5.สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจอยู่ ในระดับมาตรฐานขึ้นไป (พัฒนาประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจ) 1) สหกรณ์ภาคเกษตร -รักษาการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจระดับมาตรฐาน มั่นคงดีและมั่นคงดีมาก แห่ง 5 5 100 -รักษาหรือยกระดับการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจ ระดับมั่นคงตามมาตรฐานให้สูงขึ้น แห่ง 13 4 30.77 -ยกระดับการมีการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจระดับ ต่ำกว่ามั่นคงตามมาตรฐานให้สูงขึ้นอย่างน้อยหนึ่งระดับ แห่ง 0 6 100 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร -รักษาการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจระดับมาตรฐาน มั่นคงดีและมั่นคงดีมาก แห่ง 0 0 0 -รักษาหรือยกระดับการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจ ระดับมั่นคงตามมาตรฐานให้สูงขึ้น แห่ง 2 1 50 -ยกระดับการมีการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจระดับ ต่ำกว่ามั่นคงตามมาตรฐานให้สูงขึ้นอย่างน้อยหนึ่งระดับ แห่ง 0 1 100 3) กลุ่มเกษตรกร -รักษาการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจระดับมาตรฐาน มั่นคงดีและมั่นคงดีมาก แห่ง 16 13 81.25 -รักษาหรือยกระดับการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจ ระดับมั่นคงตามมาตรฐานให้สูงขึ้น แห่ง 5 7 140 -ยกระดับการมีการมีประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจระดับ ต่ำกว่ามั่นคงตามมาตรฐานให้สูงขึ้นอย่างน้อยหนึ่งระดับ แห่ง 5 6 120
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 47 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร ตัวชี้วัด/กิจกรรมที่ดำเนินการ หน่วย นับ แผน ผล ร้อยละ ด้านการกำกับ ดูแล ตรวจสอบและคุ้มครองระบบสหกรณ์ 1.ประสิทธิภาพการบริหารงาน (การแก้ไขปัญหาในการดำเนิน กิจการ/การบริหารงาน) 1) สหกรณ์ภาคเกษตร -รักษาสถานะภาพสหกรณ์ที่ไม่มีข้อบกพร่อง แห่ง 14 14 100 -ผลักดันสหกรณ์ที่มีข้อบกพร่องให้ได้รับการแก้ไขแล้วเสร็จ สมบูรณ์ แห่ง 3 3 100 2) สหกรณ์นอกภาคเกษตร -รักษาสถานะภาพสหกรณ์ที่ไม่มีข้อบกพร่อง แห่ง 2 2 100 -ผลักดันสหกรณ์ที่มีข้อบกพร่องให้ได้รับการแก้ไขแล้วเสร็จ สมบูรณ์ แห่ง 0 0 100 3) กลุ่มเกษตรกร -รักษาสถานะภาพสหกรณ์ที่ไม่มีข้อบกพร่อง แห่ง 26 27 103.85 -ผลักดันสหกรณ์ที่มีข้อบกพร่องให้ได้รับการแก้ไขแล้วเสร็จ สมบูรณ์ แห่ง 1 0 0 ผลสัมฤทธิ์/ผลประโยชน์ที่ได้รับจากการดำเนินงานกลุ่มส่งเสริมสหกรณ์ 2 สหกรณ์ สหกรณ์ในความรับผิดชอบในพื้นที่กลุ่มส่งเสริมสหกรณ์ 2 (อำเภอศรีบุญเรือง,อำเภอโนนสัง,อำเภอ นาวัง) จำนวน 20 แห่ง ประกอบด้วยสหกรณ์การเกษตร 17 แห่ง สหกรณ์บริการ 1 แห่ง สหกรณ์ออมทรัพย์ 1 แห่ง สหกรณ์ประมง 1 แห่ง โดยมีปริมาณธุรกิจรวมทั้งสิ้น จำนวน 523,362,109.12 บาท มีสมาชิกร่วมทำ ธุรกิจกับสหกรณ์ จำนวน 11,146 คน กลุ่มส่งเสริมสหกรณ์ 2 มีสหกรณ์ที่ได้รับรางวัลเลิศรัฐ ประเภทการ บริหารราชการแบบมีส่วนร่วม ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2565 ประเภทร่วมใจแก้จน ระดับดี ในชื่อผลงาน “ปลาส้มสายเดี่ยวสร้างงาน สร้างอาชีพ ชุมชนคนหลังเขื่อนอุบลรัตน์” โดยสหกรณ์การเกษตรโนนสัง จำกัด กลุ่มส่งเสริมสหกรณ์ 2 มีสหกรณ์ผ่านมาตรฐาน จำนวน 5 แห่ง มีสหกรณ์อยู่ในระดับชั้น 1 และ 2 จำนวน 17 แห่ง ระดับชั้น 3 จำนวน 3 แห่ง
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 48 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร กลุ่มเกษตรกร กลุ ่มเกษตรในความรับผิดชอบในพื้นที ่กลุ ่มส่งเสริมสหกรณ์ 2 (อำเภอศรีบุญเรือง,อำเภอโนนสัง, อำเภอนาวัง) จำนวน 27 แห่ง ประกอบด้วยกลุ่มเกษตรกรประเภททำนา 7 แห่ง ทำสวน 5 แห่ง เลี้ยงสัตว์ 15 แห่ง โดยมีปริมาณธุรกิจรวมทั้งสิ้น จำนวน 62,073,317.30 บาท มีสมาชิกร่วมทำธุรกิจกับกลุ่มเกษตรกร จำนวน 1,287 คน มีกลุ่มเกษตรกรผ่านมาตรฐาน จำนวน 22 แห่ง มีกลุ่มเกษตรกรอยู่ในระดับชั้น 1 และ 2 จำนวน 23แห่ง ระดับชั้น 3 จำนวน 1 แห่ง ปัญหาและอุปสรรคในการดำเนินงานของสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกร สหกรณ์และกลุ ่มเกษตรกร มีการจัดชั้นคุณภาพอยู่ในระดับไม ่มีการควบคุมภายใน สืบเนื ่องจาก สหกรณ์ขนาดเล็กและกลุ่มเกษตรกรดำเนินงานโดยคณะกรรมการดำเนินการที่มีอายุมาก และไม่มีความรู้ ด้านการควบคุมภายในส ่งผลให้สหกรณ์และกลุ ่มเกษตรกรไม ่สามารถยกระดับสู ่ชั้น 1 ได้ตามตัวชี้วัดที่ กรมส่งเสริมสหกรณ์กำหนด สภาวะเศรษฐกิจที่ถดถอยจากโรคระบาดไวรัสโคโรน่า 2019 (Covid 19) ส่งผลให้สมาชิกของสหกรณ์ และกลุ ่มเกษตรกรไม ่สามารถส ่งชำระหนี้ได้ตามกำหนด ทำให้สหกรณ์หลายแห ่งประสบปัญหาขาดทุน ประกอบกับการตั้งค ่าเผื ่อหนี้สงสัยจะสูญตามประกาศของกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ พ.ศ.2563 ซึ ่งสหกรณ์ จะต้องทยอยตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนดในประกาศให้เสร็จสิ้นภายใน 5 ปี จึงส่งผลให้ สหกรณ์ขาดทุนหลายแห่งและทำให้สหกรณ์ไม่ผ่านมาตรฐานตามเกณฑ์กำหนดของกรมส่งเสริมสหกรณ์ กลุ ่มเกษตรกรบางแห ่งยังขาดแคลนเงินทุนดำเนินงานจำเป็นต้องพึ ่งพาเงินกองทุนสงเคราะห์ กลุ ่มเกษตรกรอย ่างต ่อเนื ่องเนื ่องจากทุนดำเนินงานส ่วนใหญ ่มาจากการระดมหุ้นจากสมาชิกเท ่านั้น ซึ่งไม่เพียงพอในการดำเนินธุรกิจและบริการสมาชิกได้อย่างทั่วถึง สหกรณ์ขนาดเล็ก/กลุ่มเกษตรกร ไม่มีเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานทางบัญชีมีเพียงการแต่งตั้งและมอบหมาย คณะกรรมการดำเนินการและได้รับความช ่วยเหลือในเรื ่องการปิดบัญชีจากทางเจ้าหน้าที่ส่งเสริมสหกรณ์ สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภูเท่านั้น ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไขปัญหา การจัดให้มีการประชุมเชิงปฏิบัติการร ่วมกันระหว ่างสำนักงานสหกรณ์จังหวัดและสำนักงาน ตรวจบัญชีสหกรณ์และสหกรณ์/กลุ่มเกษตรกร เพื่อระดมความคิดต่างๆในการแก้ปัญหาและอุปสรรคของ สหกรณ์/กลุ ่มเกษตรกรที ่เกิดขึ้น เช ่น ปัญหาการบริหารจัดการภายใน การแก้ไขปัญหาข้อสังเกตและ ข้อบกพร่องของสหกรณ์ การส่งเสริมให้สหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรมีผลการดำเนินงานที่มีกำไร/ขาดทุนลดลง สหกรณ์การเกษตรบางแห ่งที ่มีหนี้สินค้างนานจากสมาชิกมีแนวทางแก้ไขปัญหาหนี้ค้างนานของ สมาชิกและเพิ่มปริมาณธุรกิจ ดังนี้ 1. เจ้าหน้าที่ส่งเสริมสหกรณ์ พร้อมด้วยประธานกรรมการ เจ้าหน้าที่สหกรณ์ ออกประชุมกลุ่มย่อย และเยี่ยมเยียนสมาชิกในพื้นที่ตามบ้านเรือนของสมาชิกเพื่อสอบถามข้อมูลการประกอบอาชีพและรายได้และ หนี้สินครัวเรือน จัดทำแผนประชุมกลุ่มสมาชิกเพื่อสอบถามหนี้สิน การรับชำระหนี้ รับเงินฝาก ในพื้นที่ หรือ บางรายนำมาชำระเองที่สหกรณ์/กลุ่มเกษตรกร 2. ในรายที ่ไม ่ยอมติดต ่อหรือให้ความร ่วมมือมีการใช้บทบังคับทางกฎหมาย จัดจ้างทนายความ เพื่อดำเนินการตามกฎหมายต่อไปเช่น ยื่นโนติสท์ ฟ้องร้องดำเนินคดี เป็นต้น 3. การจัดตั้งกลุ่มอาชีพในสหกรณ์ เพื่อให้สมาชิกประกอบอาชีพเสริมมีรายได้เพียงพอในการชำระหนี้ สหกรณ์
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 49 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร สหกรณ์/กลุ่มเกษตรกรที่ใช้เป็นตัวอย่างหรือต้นแบบของการใช้แผนแนะนำส่งเสริมฯ ปี 2565 มาใช้ในการดำเนินงานในปีงบประมาณ พ.ศ.2565 สหกรณ์การเกษตรศรีบุญเรือง จำกัด สหกรณ์การเกษตรศรีบุญเรือง จำกัด จัดตั้งขึ้นเมื่อ 12 เมษายน 2561 ปัจจุบันมีสมาชิกจำนวน 2,707 คน มีทุนดำเนินงาน จำนวน 219,420,249.59 บาท ปีบัญชี 31 มีนาคม 2565 มีกำไรสุทธิ จำนวน 1,569,894.52 บาท โดยมีการดำเนินธุรกิจ 5 ด้าน ดังนี้ 1.ธุรกิจสินเชื่อ สหกรณ์จ่ายเงินกู้ให้แก่สมาชิกเป็นเงิน จำนวน 118,207,460 บาท 2.ธุรกิจจัดหาสินค้ามาจำหน ่าย สหกรณ์จัดหาสินค้ามาจำหน ่ายให้แก ่สมาชิกและบุคคลทั ่วไป มียอดขายรวมทั้งสิ้น จำนวน 34,905,532.40 บาท 3.ธุรกิจรวบรวมผลผลิต สหกรณ์รวบรวม ข้าวเปลือกและอ้อยจากสมาชิกและบุคคลภายนอก เป็นเงินรวมทั้งสิ้น 3,318,947.70 บาท 4.ธุรกิจแปรรูปผลิตผลการเกษตรและการผลิตสินค้า สหกรณ์ขายข้าวสารและอื่นๆ ที่ได้จากการแปรรูปข้าวเปลือก จากโรงสี 52,234 บาทและขายปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพที ่ผลิต จำนวน 43,850 บาท 5.ธุรกิจให้บริการ สหกรณ์ได้รับเงินอุดหนุนจาก กรมส่งเสริมสหกรณ์ เป็นงบลงทุนโครงการปรับโครงสร้าง การผลิต การรวบรวมและแปรรูป ในปีงบประมาณ 2564 ในการจัดซื้อรถแทรกเตอร์ไว้บริการสมาชิก ซึ ่งสหกรณ์ มีรายได้จากการให้บริการรถไถ จำนวน 107,924 บาท สหกรณ์มีการนำแอพพลิเคชั ่น “Smart Member” ของกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ เข้ามาใช้ เพื่อประโยชน์สำหรับสมาชิกสหกรณ์ในการตรวจสอบการดำเนินงานของสหกรณ์ และดูข้อมูลการทำธุรกรรม ทางการเงินของตนเองได้ ผ่านสมารท์โฟน แท็บเล็ต หรือคอมพิวเตอร์ ซึ ่งจะเป็นการสร้างความโปร ่งใส ให้เกิดขึ้นในระบบสหกรณ์ และเรียกความเชื ่อมั ่นศรัทธาของสมาชิกได้ อีกทั้งสมาชิกสามารถตรวจสอบ ธุรกรรมทางการเงินของตนเองระหว่างสหกรณ์ได้เป็นปัจจุบัน
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 50 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร สหกรณ์ให้ความสำคัญกับอุปกรณ์รับชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Data Capture : EDC) จึงได้ดำเนินการติดตั้งอุปกรณ์ดังกล่าว เพื่อให้สมาชิกที ่มีความสนใจสะดวกในการชื้อสินค้าผ่านบัตรเดบิต โดยสมาชิกสหกรณ์ หรือประชาชนที ่มีความสนใจสินค้าสหกรณ์จะได้สะดวกในการจ ่ายเงิน โดยไม ่ต้อง ถือเงินสด มาชื้อสินค้าสหกรณ์ รวมไปถึง ให้สมาชิกลดการเสี ่ยงการถือเงินสด และลดอัตราความเสี ่ยงเงิน สูญหาย หรือเกิดการลักทรัพย์ด้วย สหกรณ์มีการส่งเสริมการปลูกข้าว GAP โดยในปี 2565 มีสมาชิกของสหกรณ์ที่ได้รับมาตรฐาน GAP จำนวน 22 ราย
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 51 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 52 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 1. โครงการพัฒนาศักยภาพการดำเนินธุรกิจของสหกรณ์ กลุ่มเกษตรกร และธุรกิจชุมชน วิธีดำเนินงาน สำนักงานสหกรณ์จังหวัดได้จัดอบรมให้ความรู้ เพื ่อพัฒนาองค์ความรู้ โดยคำนึงถึงกระบวนการผลิต ข้าวสารให้ได้มาตรฐานตลอดห่วงโซ่อุปทาน นอกจากนี้สำนักงานฯ ได้หารือกับสหกรณ์ฯเกี่ยวกับ แนวคิดการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ซึ่งสหกรณ์ฯ มีความต้องการ ปรับปรุงผลิตภัณฑ์ให้มีภาพลักษณ์ที่น ่าสนใจยิ ่งขึ้น จึงได้ ติดต ่อไปยังโรงพิมพ์ให้ออกแบบบรรจุภัณฑ์ข้าวสารให้มี รูปลักษณ์ใหม ่แต่ยังคล้ายเดิม เพื ่อให้ผู้บริโภคจดจำได้ดี ยิ่งขึ้น ความเป็นมา/สภาพปัญหา ปัจจุบันสหกรณ์ในหลายๆ แห ่ง ดำเนินธุรกิจ เพียงการรวบรวมผลผลิตจำหน่าย เมื่อผลผลิตล้นตลาด จะส่งผลให้ราคาผลผลิตตกต่ำ จึงทำให้สหกรณ์ที่ดำเนิน ธุรกิจรวบรวมผลผลิตเพื่อจำหน่าย ซึ่งรับซื้อผลผลิตจาก สมาชิกหลายแห ่งประสบปัญหาการขาดทุนจากการ ดำเนินธุรกิจ และต้องหยุดการดำเนินธุรกิจรวบรวม ส ่งผลให้สมาชิกไม ่มีแหล ่งจำหน ่ายผลผลิต จึงมีการ ส่งเสริมการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์/บรรจุภัณฑ์สร้าง ความหลากหลายผลิตภัณฑ์/บรรจุภัณฑ์เพื่อให้สอดคล้อง กับความต้องการตลาดในปัจจุบัน อีกทั้งผู้บริโภคหันมาใส่ ใจในสุขภาพมากยิ่งขึ้น การพัฒนาคุณภาพข้าวสารให้ได้ มาตรฐาน GAP จึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่จะเน้นเจาะจง ไปที ่ตลาดของผู้บริโภคที ่รักสุขภาพ จะช ่วยให้สามารถ เพิ่มมูลค่าสินค้าเกษตรของสหกรณ์ได้มากยิ่งขึ้น อีกทั้งยัง ต้องการจำหน่ายในรูปแบบตลาดออนไลน์ เพื่อให้ปริมาณ ธุรกิจของสหกรณ์เพิ่มขึ้น วัตถุประสงค์ เพื ่อส ่งเสริมและสนับสน ุนให้สหกรณ์ภาค การเกษตรและกลุ่มเกษตรกรนำเทคโนโลยีและนวัตกรรม การแปรรูปสินค้าเกษตรมาใช้ในการแปรรูปผลผลิต การเกษตร สร้างความหลากหลายของสินค้า รวมทั้งการ พัฒนาผลิตภัณฑ์ บรรจุภัณฑ์ให้สอดคล้องกับความ ต้องการตลาด กลุ่มเป้าหมาย บุคลากรสหกรณ์การเกษตรศรีบุญเรือง จำกัด (คณะกรรมการ, สมาชิก, เจ้าหน้าที่) เจ้าหน้าที่ส่งเสริม สหกรณ์ และเจ้าหน้าที่โครงการ รวมทั้งสิ้น 30 คน ผลสัมฤทธิ์ ผลสำเร็จเชิงปริมาณ สหกรณ์ได้รับความรู้ในการ พัฒนาผลิตภัณฑ์ข้าว และบรรจุภัณฑ์ จำนวน 1 แห่ง ผลสำเร็จเชิงคุณภาพ สหกรณ์ได้รับการส่งเสริม การแปรรูปผลผลิตการเกษตร สร้างความหลากหลายของ สินค้า รวมทั้งการพัฒนาผลิตภัณฑ์ บรรจุภัณฑ์ให้ สอดคล้องกับความต้องการตลาด สรุปผลการดำเนินโครงการ สหกรณ์การเกษตรศรีบุญเรือง จำกัด สามารถ จำหน่ายข้าวกล้องจำนวน 1,193 กิโลกรัม มูลค่า 41,120 บาท ปัญหาอุปสรรค การพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์ (ข้าว GAP) ของ สมาชิกสหกรณ์การเกษตรศรีบุญเรือง จำกัด อยู่ระหว่าง ขั้นตอนดำเนินการ จึงยังไม่ประสบความสำเร็จ เก่า ใหม่
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 53 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร โครงการส่งเสริมการปลูกข้าว GAP ครบวงจร ความเป็นมา/สภาพปัญหา หลังจากสำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภูได้ ดำเนินการจัดอบรมโครงการพัฒนาศักยภาพการดำเนินธุรกิจ สหกรณ์ กลุ ่มเกษตรกร และธุรกิจชุมชน เมื ่อวันที่ 4 – 6 กรกฎาคม 2565 โดยมีหัวข้อการอบรมเกี่ยวกับการให้ความรู้ ด้านมาตรฐานการผลิตข้าว GAP ซึ ่งสหกรณ์การเกษตร ศรีบุญเรือง จำกัด มีความต้องการเพิ่มปริมาณธุรกิจโดยการ แปรรูปข้าวสารที ่มีคุณภาพ ประกอบกับสหกรณ์ได้รับการ สนับสนุนอุปกรณ์การตลาดจากจังหวัดหนองบัวลำภู ได้แก่ โรงสีข้าว ที่ผ่านการรับรองมาตรฐาน GMP แต่ปัจจุบันยังขาด ข้าวเปลือกที่ได้มาตรฐาน GAP จึงมีความต้องการพัฒนาการ ผลิตข้าวสารคุณภาพตลอดกระบวนการ ตั้งแต่ต้นน้ำ กลางน้ำ และปลายน้ำ จึงมีความจำเป็นต้องจัดทำโครงการส่งเสริมการ ปลูกข้าว GAP ครบวงจร เพื ่อให้ความรู้ และส่งเสริมพัฒนา อาชีพให้กับสมาชิกสหกรณ์ เพื่อให้สามารถปลูกข้าว GAP และ นำมาจำหน่ายให้สหกรณ์ฯ เพื่อเข้าสู่กระบวนการเพิ่มมูลค่า ข้าวครบวงจรต่อไป วัตถุประสงค์ 1. เพื่ออบรมให้ความรู้ด้านการผลิตข้าวให้ได้คุณภาพและ ผ่านมาตรฐาน GAP 2. เพื่อพัฒนาสินค้าสหกรณ์ให้ได้มาตรฐาน GAP กลุ่มเป้าหมาย บุคลากรสหกรณ์การเกษตรศรีบุญเรือง จำกัด (คณะกรรมการ, สมาชิก, เจ้าหน้าที่) เจ้าหน้าที่ส่งเสริม สหกรณ์ และเจ้าหน้าที่โครงการ รวมทั้งสิ้น 25 คน วิธีดำเนินงาน จัดอบรมเพื่อพัฒนาองค์ความรู้ เกี่ยวกับการพัฒนา คุณภาพข้าว GAP การส่งเสริมและปรับปรุงกระบวนการผลิต ข้าวให้ได้มาตรฐานสินค้าเกษตร, การเตรียมความพร้อมการ เข้าสู ่กระบวนการปฏิบัติการเกษตรสู ่มาตรฐานสากล, การตลาด การรวบรวมผลผลิต และการเพิ ่มช ่องทาง การตลาด โดยมีวิทยากรผู้ที่มีความรู้และเชี่ยวชาญด้านการ มาตรฐาน GAP หรือผู้ที ่มีประสบการณ์ในการบรรยายให้ ความรู้จากภาครัฐและเอกชน ผลสัมฤทธิ์ ผลสำเร็จเชิงปริมาณ สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกร ได้รับการส่งเสริมการพัฒนาศักยภาพการดำเนินธุรกิจ จำนวน 1 แห่ง ผลสำเร็จเชิงคุณภาพ เข้ารับการอบรมมีความรู้ ในการปลูกข้าว GAP ครบวงจรเพิ่มขึ้น สามารถผลิตข้าว GAP เพื่อจำหน่ายให้สหกรณ์ สรุปผลการดำเนินโครงการ สมาชิกสหกรณ์มีความรู้ความเข้าใจเกี ่ยวกับ หลักเกณฑ์การขอมาตรฐาน GAP ข้าว สหกรณ์สามารถ เตรียมความพร้อมเพื่อขอรับมาตรฐานโรงสี และได้ทราบ ถึงสถานการณ์ตลาดข้าวในปัจจุบัน ซึ ่งในอนาคตราคา ไม ่ได้แตกต ่างจากปัจจุบันมากนัก สิ ่งที ่ควรทำคือการ พัฒนาข้าวให้ได้มาตรฐาน GAP เพื ่อเพิ ่มมูลค ่าสินค้า เกษตรของสหกรณ์ โดยในอนาคตสหกรณ์การเกษตร ศรีบุญเรือง จำกัด จะเดินหน้าพัฒนาคุณภาพอย่างจริงจัง โดยมีเจ้าหน้าที ่สำนักงานสหกรณ์จังหวัดคอยเป็นที่ ปรึกษาต่อไป
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 54 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 55 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 1. โครงการส่งเสริมสหกรณ์ตามพระราชดำริสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้ากรมสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ความเป็นมา/สภาพปัญหา สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีพระราชกระแส รับสั่งให้ดำเนินการจัดตั้ง สหกรณ์นักเรียน ณ โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน บ้านภูต่าง อำเภอบ้านโคก จังหวัดอุตรดิตถ์ เมื ่อวันที ่ 20 พฤษภาคม 2534 และได้ดำเนินการส่งเสริมและดำเนินการจัดตั้งสหกรณ์ นักเรียน ในโรงเรียนนับจากนั้นเป็นต้นมา วัตถุประสงค์ 1. เพื ่อพัฒนาเด็กและเยาวชนให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี โดยได้รับการพัฒนาศักยภาพอย ่างสมดุล ในด้าน พุทธศึกษา จริยศึกษา หัตถศึกษา และพลศึกษา 2. เพื่อขยายการพัฒนาจากโรงเรียนสู่ชุมชน ทำให้ชุมชนมีความเข้มแข็งและพึ่งตนเองได้ 3. เพื่อผลักดันให้สถานศึกษาเป็นศูนย์บริการความรู้ให้แก่ผู้ปกครองและชุมชน กลุ่มเป้าหมาย/พื้นที่ดำเนินการ โรงเรียนในพื้นที่โครงการส่งเสริมการดำเนินงานอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จำนวน 3 โรงเรียน ดังนี้ 1. โรงเรียนบ้านโคกป่ากุง อำเภอโนนสัง 2. โรงเรียนกุดหานสามัคคี อำเภอศรีบุญเรือง 3. โรงเรียนบ้านวังหินซา อำเภอสุวรรณคูหา วิธีดำเนินงาน 1. ประสานหน่วยงานที่เกี ่ยวข้องเพื่อแจ้งแผนการดำเนินงานเพื่อเตรียมการวางแผนงานการขับเคลื ่อน ส่งเสริมกิจกรรมสหกรณ์นักเรียน 2. ประชุมหารือกับผู้บริหาร ฝ่ายวิชาการ และครูผู้รับผิดชอบกิจกรรมสหกรณ์นักเรียนเพื่อชี้แจงและวาง แผนการส่งเสริมกิจกรรมสหกรณ์นักเรียนในโรงเรียน 3. แนะนำ ส่งเสริม สนับสนุนการจัดการเรียนรู้เรื่องการสหกรณ์ในภาคทฤษฎี 4. จัดกิจกรรมหรือแนะนำการจัดกระบวนการเรียนรู้เรื่องการสหกรณ์แก่ครูผู้รับผิดชอบผู้บริหารโรงเรียน เพื่อถ่ายทอดให้นักเรียนได้มีการเรียนรู้เรื่องอุดมการณ์ หลักการ และวิธีการสหกรณ์ ผลสัมฤทธิ์ เชิงปริมาณ โรงเรียนในพื้นที่โครงการฯ ได้รับการส่งเสริมและพัฒนาความรู้ด้านสหกรณ์ จำนวน 3 แห่ง เชิงคุณภาพ นักเรียนในโครงการฯ มีความรู้ความเข้าใจในอุดมการณ์ หลักการ และวิธีการสหกรณ์
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 56 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 2. โครงการคลินิกเกษตรเคลื่อนที่ในพระราชานุเคราะห์ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มหาวชิราลงกรณบดินทรเทพยวรางกูร ความเป็นมา/สภาพปัญหา เนื่องในวโรกาสอันเป็นมิ่งมหามงคลที่พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อครั้งทรงดำรงพระราช อิสริยยศเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงมีพระชนมายุครบ 50 พรรษา ในพุทธศักราช 2545 กระทรวงเกษตรและสหกรณ์มีความปลื้มปิติและสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้า ล้นกระหม่อมหาที่สุดมิได้และด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงมีต่อกระทรวงเกษตรและสหกรณ์สุดที่จะ พรรณนา ทุกครั้งที่เสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมเยือนพสกนิกรในถิ่นทุรกันดาร โดยไม่เห็นแก่ความเหนื่อยยาก ด้วยทรงมีพระราชกรณียกิจดังกล่าวเป็นความประทับใจแก่ปวงชนชาวไทยมาโดยตลอด กระทรวงเกษตรและ สหกรณ์เห็นควรจัดทำโครงการคลินิกเกษตรเคลื่อนที่ วัตถุประสงค์ 1.เพื่อให้เกษตรกรที่มีปัญหาด้านการเกษตรในพื้นที่ห ่างไกลสามารถเข้าถึงการบริการทางวิชาการและ ได้รับการแก้ไขปัญหา ด้านการเกษตร อย่างครบวงจร 2.เพื่อบูรณาการความร่วมมือระหว่างหน่วยงานวิชาการ หน่วยงานส่งเสริมและศูนย์การเรียนรู้การเพิ่ม ประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร (ศพก.)ในการให้บริการและแก้ไขปัญหาทางการเกษตรร่วมกัน กลุ่มเป้าหมาย/พื้นที่ดำเนินการ จัดกิจกรรมคลินิกเกษตรเคลื่อนที่ จำนวน 4 ครั้ง
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 57 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร วิธีดำเนินงาน 1. ประสานติดต่อ เข้าร่วมประชุมร่วมกับสำนักงานเกษตรจังหวัด และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อร่วมดำเนิน กิจกรรมคลินิกเกษตรสหกรณ์ภายใต้โครงการคลินิกเกษตรเคลื่อนที่ในพระราชานุเคราะห์ฯ 2. ดำเนินการประชาสัมพันธ์การจัดกิจกรรมตามโครงการฯ 3. จัดกิจกรรมคลินิกสหกรณ์ภายใต้โครงการคลินิกเกษตรเคลื่อนที่ในพระราชานุเคราะห์ฯ ตามวัน เวลา ที่กำหนด ไตรมาสละ 1 ครั้ง 4.รายงานผลการดำเนินงานในระบบข้อมูลโครงการคลินิกเกษตรเคลื ่อนที ่ในพระราชานุเคราะห์ฯ ของกรมส่งเสริมการเกษตร ผลสัมฤทธิ์ เชิงปริมาณ กิจกรรมคลินิกสหกรณ์ภายใต้โครงการคลินิกเกษตรเคลื ่อนที่ในพระราชานุเคราะห์ฯ จำนวน 4 ครั้ง มีจำนวนประชาชนเข้าร่วมโครงการจำนวน 366 ราย เชิงคุณภาพ สมาชิก เกษตรกร และประชาชนทั่วไปได้รับรู้ เข้าใจเกี่ยวกับการสหกรณ์ เข้าถึงการ บริการทางวิชาการ ได้รับการแก้ไขปัญหาด้านการเกษตรอย่างครบวงจรในคราวเดียวกัน และตระหนักถึงการ ออมเพื่อเป็นภูมิคุ้มกันตนเอง
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 58 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 3. โครงการขับเคลื่อนการประยุกต์ใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในสหกรณ์และ กลุ่มเกษตรกร ความเป็นมา/สภาพปัญหา กรมส ่งเสริมสหกรณ์ได้ดำเนินโครงการขับเคลื ่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในสหกรณ์และ กลุ่มเกษตรกรมาตั้งแต่ปีงบประมาณ พ.ศ.2551 ซึ่งปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับหลักการสหกรณ์มีส่วนที่ สอดคล้องกัน เพราะต้องการให้ประชาชนอยู่ดีกินดีมีสันติสุข สามารถช่วยตนเองและช่วยเหลือซึ่งกันและกันได้ จึงจัดทำโครงการเพื่อคัดเลือกสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่มีการน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไป ประยุกต์ใช้ในระดับองค์กรและระดับสมาชิก วัตถุประสงค์ เพื่อให้สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรนำแนวทางตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปประยุกต์ใช้ในระดับ องค์กรและระดับสมาชิก กลุ่มเป้าหมาย สหกรณ์และกลุ ่มเกษตรกรที ่มีรูปแบบการบริหารจัดการที ่ดีและมีการน้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียงไปประยุกต์ใช้ในการดำเนินงาน และส่งเสริมให้สมาชิกใช้ในการดำรงชีวิตจนสามารถเป็นแบบอย่างได้ ดังนี้ 1. สหกรณ์การเกษตรศรีบุญเรือง จำกัด อำเภอศรีบุญเรือง 2. สหกรณ์การเกษตรนากลาง จำกัด อำเภอนากลาง 3. กลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกผักปลอดภัยวังทอง อำเภอนาวัง 4. กลุ่มเกษตรกรชาวสวนยางพาราหนองศาลาภูเก้า อำเภอเมือง 5. กลุ่มเกษตรกรเลี้ยงสัตว์กุดดินจี่ อำเภอนากลาง วิธีดำเนินงาน 1. แต่งตั้งคณะกรรมการประกวดผลงานตามโครงการฯ ในระดับจังหวัด 2. คัดเลือกสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรเข้าร่วมโครงการฯ 3. แนะนำส่งเสริมสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการฯ ตามเกณฑ์การประเมิน 4.จัดประชุมคณะกรรมการพิจารณาผลงานและคัดเลือกสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรเข้าประกวดระดับภาค ผลสัมฤทธิ์ เชิงปริมาณ คัดเลือกกลุ่มเกษตรกรเลี้ยงสัตว์กุดดินจี่ เข้าประกวดระดับภาค เชิงคุณภาพ สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรมีการน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ในการ ดำเนินงาน
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 59 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 60 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 1. ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 สำนักงานสหกรณ์จังหวัด หนองบัวลำภูได้จัดทำโครงการพัฒนาทักษะอาชีพ เพื่อสร้างรายได้ มีเป้าหมายเพื่อให้เกษตรกร 32 ราย สร้างอาชีพการเกษตรอย่าง ยั ่งยืน และเพื ่อให้สหกรณ์เป็นศูนย์กลางในการสร้างอาชีพทาง การเกษตรที่มั่นคง มีการสร้างงาน สร้างอาชีพ เพิ่มรายได้ให้แก่ ชุมชน โดยมีกิจกรรมประชุมเชิงปฏิบัติการพัฒนาทักษะในการ ประกอบอาชีพเพื่อสร้างรายได้ กลุ่มเป้าหมาย คือ เกษตรกรและ ผู้แทนสหกรณ์ ในโครงการนำลูกหลานเกษตรกรกลับบ้าน สานต ่ออาชีพการเกษตร และเจ้าหน้าที ่กรมส ่งเสริมสหกรณ์ เนื้อหา โครงการประกอบด้วย การพัฒนาทักษะอาชีพในด้านเกษตร ตามความต้องการของกลุ่มเป้าหมาย ในการนี้ สำนักงานสหกรณ์ จังหวัดหนองบัวลำภูจึงได้จัดทำโครงการประชุมเชิงปฏิบัติการ พัฒนาทักษะในการ ประกอบอาชีพเพื่อสร้างรายได้เพื ่อเป็นการ ส ่งเสริมให้เกษตรกรได้รับการพัฒนาทักษะอาชีพ ให้มีรายได้ จากการเกษตรอย่างยั่งยืนต่อไป วัตถุประสงค์ เพื่อสนับสนุนให้ผู้เข้าร่วมโครงการสามารถพัฒนาทักษะใน การประกอบอาชีพการเกษตร ได้เข้าถึงองค์ความรู้ด้านการผลิต สามารถสร้างอาชีพการเกษตรอย่างยั่งยืน ให้เกิดความมั่นคง ในการ ประกอบอาชีพการเกษตร ระยะเวลาดำเนินโครงการ ร ะยะเวล า 2 วัน วันที่ 20 - 21 เมษ ายน 2565 ณ โรงแรมณัฐพงษ์แกรนด์ จังหวัดหนองบัวลำภู กลุ่มเป้าหมาย เป้าหมาย 11 ราย ประกอบด้วย เกษตรกรในโครงการนำ ลูกหลานเกษตรกรกลับบ้าน สานต ่ออาชีพการเกษตร 8 ราย ผู้สังเกตการณ์ 2 ราย เจ้าหน้าที่ผู้ประสานงานโครงการประจำ จังหวัด 1 ราย วิธีการดำเนินงาน กรมส ่งเสริมสหกรณ์ขอ อน ุมั ติโ ค รง ก า ร แล ะ จั ด ส ร ร งบประมาณให้สำนักงานสหกรณ์ จ ัง ห วั ด (ก พ ก . ข อ อ น ุ ม ั ติ บุคคลภายนอกสำหรับโครงการ ดังกล่าว) สำนักงานสหกรณ์จังหวัด หนองบัวลำภูจัดทำโครงการประชุม เชิงปฏิบัติการพัฒนาทักษะในการ ประกอบอาชีพเพื ่อสร้างรายได้ ระยะเวลา 2 วัน ทั้งนี้ให้แต ่ละ หน ่วยงานพิจารณาจัดกิจกรรมใน โครงการให้เหมาะสมกับเป้าหมาย หลัก อาทิ การบรรยาย/สาธิต/ฝึก ปฏิบัติเรื่องการพัฒนาทักษะในการ ประกอบอาชีพการเกษตร โดย ดำเนินก า รให้ ส อ ดค ล้ อง กั บ มาตรการควบคุมโรคระบาดในแต่ ละพื้นที่ งบประมาณ แผนงานยุทธศาสตร์เพื่อสนับสนุนด้านการสร้างโอกาสและความ เสมอภาคทางสังคม โครงการพัฒนาทักษะในการประกอบอาชีพ เพื่อสร้างรายได้ กิจกรรมหลักนำลูกหลานเกษตรกรกลับบ้าน สาน ต่ออาชีพ การเกษตร เป็นจำนวนเงิน 21,350 บาท ผลสัมฤทธิ์ ผลสำเร็จเชิงปริมาณ ผู้เข้าร ่วมโครงการร้อยละ 80 ได้รับการ พัฒนาทักษะในประกอบอาชีพด้านการเกษตร ผลสำเร็จเชิงคุณภาพ ผู้เข้าร ่วมโครงการมีทักษะในการสร้าง รายได้จากการประกอบอาชีพได้มากขึ้น ประโยชน์ที่ได้รับ ผู้เข้าร่วมโครงการ ได้เข้าถึงองค์ความรู้ ปัจจัยการผลิต รวมถึง การสร้างอาชีพการเกษตร อย่างยั่งยืน ให้เกิดความมั่นคงในการ ประกอบอาชีพการเกษตรอย่างยั่งยืน เพิ่มจำนวนเกษตรกรรุ่นใหม่ ในภาคเกษตรกรรม บรรเทาปัญหาเกษตรกรสูงอายุ และเสริมสร้าง ความเข้มแข็งของภาคการเกษตรและสถาบันเกษตรกร
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 61 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 62 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 1. โครงการส่งเสริมและพัฒนาอาชีพเพื่อแก้ไขปัญหาที่ดินทำกินของเกษตรกร ผลสำเร็จเชิงปริมาณ ส่งผลให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้น ไม่น้อยกว่าร้อยละ 10 ผลสำเร็จเชิงคุณภาพ เกษตรกรมีเป็นสมาชิกสหกรณ์ ในพื้นที ่เป้าหมายการจัดที ่ดินทำกินให้ชุมชนตามนโยบาย รัฐบาล และได้รับการส ่งเสริมพัฒนาอาชีพและการตลาดให้ เกษตรกรภายใต้การอนุรักษ์ดินและน้ำอย่างยั่งยืนตามแนวทาง เศรษฐกิจพอเพียง สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภูได้ดำเนินการส่งเสริม และพัฒนาอาชีพในพื้นที ่ คทช. ในฐานะเลขาคณะทำงานส ่งเสริมและ พัฒนาอาชีพ ภายใต้คณะอนุกรรมการนโยบายที่ดินจังหวัด (คทช.จังหวัด) ร่วมกับหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้อง กลุ่มเป้าหมาย จำนวน 2 พื้นที ่ ได้แก ่1) ป ่าห้วยส้มและป ่าภูผาแดง อำเภอ ศรีบุญเรือง จังหวัดหนองบัวลำภู 2) พื้นที ่นิคมสร้างตนเองโนนสัง อำเภอโนนสัง จังหวัดหนองบัวลำภู วิธีดำเนินงาน 1) จัดประชุมคณะทำงานด้านการส ่งเสริมพัฒนาอาชีพและ การตลาดภายใต้คณะอน ุกรรมการนโยบายที ่ดินระดับจังหวัด (คทช.จังหวัด) จำนวน 4 ครั้ง 2) นำเสนอแผนการส่งเสริมพัฒนาอาชีพ และการตลาด ให้ที ่ประช ุมพิจารณา เพื ่อมอบหมายให้หน ่วยงาน ที่เกี่ยวข้องดำเนินการตามแผนงาน 3) จัดทำฐานข้อมูลของเกษตรกรที่ได้รับ การจัดสรรที่ดินในพื้นที่ คทช. 2 พื้นที่4) ส่งเสริมให้เกษตรกรในพื้นที่เป็น สมาชิกสหกรณ์ในพื้นที่ 5) เข้าส่งเสริมพัฒนาอาชีพและการตลาดแก่ เกษตรกรในพื้นที่พร้อมติดตามผลการดำเนินงานร ่วมกับหน ่วยงาน ที่เกี่ยวข้อง โดยให้เป็นไปตามแผนงานที่กำหนด และให้เกษตรกรต่อยอด ในการพัฒนาอาชีพเพิ่มขึ้น
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 63 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 2. โครงการส่งเสริมการพัฒนาระบบตลาดภายในสำหรับสินค้าเกษตร สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู ได้จัดทำ โครงการส่งเสริมการพัฒนาระบบตลาดภายในสำหรับสินค้า เกษตร เพื่อเป็นการแก้ไขปัญหาและพัฒนาสหกรณ์และกลุ่ม เกษตรกรให้มีความเข้มแข็ง ให้เป็นที่พึ่งของประชาชนในชุมชน สนับสนุนและเพิ่มบทบาทด้านการตลาด เพื่อให้สหกรณ์ ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางในการรวบรวม แลกเปลี่ยนซื้อขาย ผลผลิตการเกษตร ทั้งด้านพืช ด้านปศุสัตว์และด้านประมง เพื่อให้ระบบสหกรณ์เป็นเครื่องมือในการเพิ่มประสิทธิภาพการ บริหารจัดการสินค้าเกษตรและเชื่อมโยงเครือข่ายสินค้า คลัสเตอร์ของสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกร วัตถุประสงค์ 1.เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการตลาดสินค้า เกษตร 2.เชื่อมโยงเครือข่ายสินค้าคลัสเตอร์ของสหกรณ์และ กลุ่มเกษตรกร เป้าหมาย 1. สหกรณ์การเกษตรศรีบุญเรือง จำกัด 2. สหกรณ์การเกษตรโนนสัง จำกัด 3. สหกรณ์การเกษตรเพื ่อการตลาดลูกค้า ธ.ก.ส . หนองบัวลำภู จำกัด 4. สหกรณ์การเกษตรหนองภัยศูนย์ จำกัด 5. กลุ่มเกษตรกรชาวสวนยางพาราหนองศาลา ภูเก้า วิธีดำเนินการ 1.จัดทำ Catalog สินค้า และคัดเลือกผู้แทนแต่ละกลุ่มคลัสเตอร์ สินค้า 2.แลกเปลี่ยนความต้องการสินค้าระหว่างคู่ค้าและผู้ขาย
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 64 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 65 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 1. การเชื่อมโยงเครือข่ายสินค้าเกษตรระหว่างสหกรณ์ในการกระจายผลผลิตลำไย ของสหกรณ์ในจังหวัดลำพูน ด้วยสถานการณ์การผลิตลำไยในฤดูของจังหวัดลำพูน ฤดูกาลผลิตปี 2564/65 มีเกษตรกร ขึ้นทะเบียนผู้ปลูกลำไยจำนวน 40,238 ราย พื้นที่เพาะปลูก 269,522 ไร่ คาดการณ์ผลผลิตจะออกมาก ในเดือนกรกฎาคม – สิงหาคม 2565 ปริมาณ 255,273 ตัน และเพื ่อแก้ไขปัญหาเกษตรกร อันเนื่องมาจากผลผลิตการเกษตรระดับจังหวัด และงานตามนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ด้านการพัฒนาช่องทางการตลาดของจังหวัดลำพูน สำนักงานสหกรณ์จังหวัดลำพูน จึงขอความอนุเคราะห์จากสำนักงานสหกรณ์จังหวัด หนองบัวลำภู ก ร ะจ ายล ำไยจ ากจังหวัดล ำพูนให้แก ่หน ่วยง านต ่างๆและเครือข ่ายสหกรณ์/ กลุ่มเกษตรกรในจังหวัดเพื่อสนับสนุนลำไยของสหกรณ์ในจังหวัดลำพูน จังหวัดหนองบัวลำภูสามารถ กระจายลำใยสู่หน่วยงานต่างๆ และเครือข่ายสหกรณ์จำนวน 3,000 กิโลกรัม เป็นเงินจำนวน 105,000 บาท (หนึ่งแสนห้าพันบาทถ้วน)
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 66 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 2. โครงการส่งเสริมเกษตรแปลงใหญ่ของกรมส่งเสริมสหกรณ์ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู ได้ดำเนินการขับเคลื่อนการดำเนินการของแปลงใหญ่ในปี 2563 โดยมี แปลงใหญ่ ปี 2563 จำนวน 4 แปลง และแปลงใหญ่สหกรณ์ จำนวน 2 แปลง โดยดำเนินการดังนี้ ผลสำเร็จเชิงปริมาณ แปลงใหญ่ ปี 2563 และ แปลงใหญ่สหกรณ์ มีต้นทุนการผลิตที่ลดลงเมื่อเทียบกับปี ที่แล้ว ผลผลิตสินค้าเพิ่มขึ้นมากกว่าปีที่แล้ว ผลสำเร็จเชิงคุณภาพ แปลงใหญ่ ปี 2563 และ แปลงใหญ่สหกรณ์ ได้มีการวางแผนด้านการตลาด มีการ เชื ่อมโยงเครือข ่ายกับสหกรณ์ และได้รับการถ ่ายทอด ความรู้เรื่องการรวมกลุ่ม รวมชื้อ รวมขาย มากขึ้น การดำเนินการของแปลงใหญ่ ปี 2563 1) ร ่วมกับหน ่วยงานที ่เกี ่ยวข้องในพื้นที ่เพื ่อวางแผน ปฏิบัติงานด้านการตลาดแปลงใหญ ่ 2) สื ่อสารทำความเข้าใจ แผนปฏิบัติงานด้านการตลาดแปลงใหญ ่กับผู้ที ่เกี ่ยวข้อง 3) ให้แปลงใหญ่ดำเนินการตามแผนปฏิบัติงานด้านการตลาดแปลง ใหญ ่ 4) จัดกิจกรรม/เข้าร ่วมการอบรมถ ่ายทอดความรู้ด้านการ รวมกลุ่ม ด้านการตลาด แก่เกษตรกรแปลงใหญ่ร่วมกับหน่วยงานที่ เกี ่ยวข้อง เช ่น สำนักงานเกษตรจังหวัด สำนักงานประมงจังหวัด เป็นต้น 5) ติดตามความก้าวหน้าการดำเนินการแปลงใหญ่ เก็บข้อมูล และรวบรวมรายงานกรมส่งเสริมสหกรณ์ การดำเนินการของแปลงใหญ่สหกรณ์ 1) ปรับปรุงฐานข้อมูลสมาชิกและข้อมูลแปลงใหญ่ ในระบบรายงานข้อมูลของกรมส ่งเสริมการเกษตร (Co-farm) 2) บูรณาการร ่วมกับหน ่วยงานที ่เกี ่ยวข้องในการดำเนินงาน ด้านการตลาดแปลงใหญ่ 3) ส่งเสริมสหกรณ์ให้มีการบริหารจัดการ การผลิตโดยใช้เทคโนโลยีและเครื ่องจักรกลการเกษตรสมัยใหม่ เพื่อลดต้นทุนและเพิ่มผลผลิต 4) ส่งเสริมให้สหกรณ์มีบทบาทร่วมกับ แปลงใหญ่ เช ่น เป็นแหล่งรวบรวมผลผลิตแปลงใหญ่ เป็นแหล ่งใช้ เครื่องจักรกล เป็นต้น 5) ส่งเสริมการแปรรูปผลผลิต เพิ่มมูลค่าสินค้า และเพิ ่มช ่องทางการจำหน ่าย 6) ติดตามผลการดำเนินการ และ รวบรวมรายงานกรมส่งเสริมสหกรณ์
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 67 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 3. โครงการปรับโครงสร้างการผลิต การรวบรวม และการแปรรูปของสถาบันเกษตร รองรับผลผลิตทางการเกษตร เมื่อปี 2564 กรมส่งเสริมสหกรณ์ ได้จัดสรรงบประมาณ สนับสนุนปัจจัยโครงสร้างพื้นฐานให้กับสถาบันเกษตรกร เพื่อส่งเสริมผลักดันให้เกิดการดำเนินธุรกิจการรวบรวม แปรรูป เพื ่อเพิ ่มมูลค ่าให้กับสินค้าเกษตร เพื ่อให้เกิด การสร้างงาน สร้างรายได้ และสร้างอาชีพการเกษตรให้เกิดความมั ่นคง อันนำไปสู่การฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคมในระดับฐานรากได้อย่างมี ประสิทธิภาพและยั่งยืน สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภูได้ดำเนินการ จัดซื้อ ให้สหกรณ์การเกษตรจำนวน 2 แห ่ง ได้แก ่ สหกรณ์ การเกษตรศรีบุญเรือง จำกัด และสหกรณ์การเกษตรเพื่อการตลาด ลูกค้า ธ.ก.ส. หนองบัวลำภู จำกัด ดังนี้ 1. รถแทรกเตอร์ ขนาด 95 แรงม้า พร้อมอุปกรณ์ งบประมาณ 1,874,000 บาท 2. รถแทรกเตอร์ ขนาด 24 แรงม้า พร้อมอุปกรณ์ งบประมาณ 374,000 บาท งบประมาณต ่อแห ่ง 2,248,000 บาท รวมทั้งสิ้น 4,496,000 บาท สหกรณ์ที่ได้รับงบประมาณ ได้นำรถแทรกเตอร์ ไปให้บริการแก ่สมาชิก เพื ่อลดต้นทุนการผลิต ส ่งผลให้ สหกรณ์มีรายได้จากการให้บริการสมาชิกเพิ่มขึ้นมากกว่า 80,000 บาท/แห่ง สมาชิกได้รับความพึงพอใจ และสามารถ ลดต้นทุนการผลิต ปัญหาอุปสรรค ฝนไม ่ตกต้องตามฤดูกาล และปัญหาอุทกภัย ทำให้ไม่สามารถนำอุปกรณ์ใช้งานได้มากเท่าที่ควร
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 68 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 4.กองทุนพัฒนาสหกรณ์ (กพส.) ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 กองทุนพัฒนาสหกรณ์ (กพส.) เป็นกองทุน ที่จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติสหกรณ์ พ.ศ. 2542 มีวัตถุประสงค์ 1. เพื ่อเป็นทุนส่งเสริมกิจการของสหกรณ์ ซึ่งนับเป็นแหล่งเงินทุนที ่สนับสนุนการดำเนินงาน ของสหกรณ์ทุกประเภท ในการให้สินเชื่อแก่สหกรณ์ ในการดำเนินธุรกิจ 2. เพื ่อเป็นทุนหมุนเวียนในการให้เงินกู้แก่ สมาชิกการรวบรวมผลผลิต การจัดหาสินค้า มาจำหน่าย เงินกู้ระยะสั้นไม ่เกิน 1 ปี การลงทุนใน สินทรัพย์เป็นเงินกู้ระยะยาวไม ่เกิน 15 ปี อัตรา ดอกเบี้ยร้อยละ 1.5 – 4.0 ต ่อปี ตามชั้นลูกหนี้ ซึ่งจะมีการจัดชั้นทุกปี และโครงการพิเศษอื่นอีกใน อัตราดอกเบี้ยร้อยละ 1 ต่อปี สหกรณ์ทุกประเภท สามารถเข้าถึงแหล่งเงินทุนได้ เป้าหมาย สหกรณ์ที่มีคุณสมบัติและความประสงค์ขอ กู้เงินกองทุนพัฒนาสหกรณ์ จำนวน 14 แห่ง ผลสัมฤทธิ์ เชิงปริมาณ สำนักงานสหกรณ์จังหวัด หนองบัวลำภู ให้การสนับสน ุนเงินกู้เป็นทุน หมุนเวียน ในการพัฒนาธุรกิจสหกรณ์ ได้แก่ ให้สมาชิกกู้ยืม จัดหาสินค้ามาจำหน ่าย รวบรวม ผลผลิต และวัตถุประสงค์เพื ่อลงทุนในทรัพย์สิน ประกอบด้วย สห ก รณ ์ จ ำน วน 9 แห ่ง 1 0 สัญ ญ า เป็นจำนวนเงิน 12,720,000 บาท แบ่งเป็น - โครงการปกติ จำนวน 10,380,000 บาท - โครงการพิเศษ จ านวน 2,340,000 บาท เชิงคุณภาพ สหกรณ์ได้รับสนับสนุนเงินกู้ เพื ่อเป็นทุนหมุนเวียนในการดำเนินกิจการและ สมาชิกได้รับการสนับสน ุนส ่งเสริมเงินทุนใน ประกอบอาชีพ เพิ ่มรายได้จากอาชีพหลัก เช่น ปลูกตะไคร้เลี้ยงโคข ุน ทำนาข้าว ปลูกมัน สำปะหลัง
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 69 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร สำนักง านสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู ดำเนินการ ตามโครงการสร้างความเข้มแข็งให้กับ กลุ ่มเกษตรกรเพื ่อเข้าถึงแหล่งเงินทุนในการผลิตและ การตลาด โดยไม่มีดอกเบี้ย กำหนดชำระคืนภายใน 5 ปี (ปี พ.ศ. 2559 – 2564) และคณะกรรมการสงเคราะห์ เกษตรกร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ในคราวประชุม ครั้งที่ 2/2564 เมื่อวันที่ 29 เมษายน 2564 มีมติอนุมัติ ให้ขยายระยะเวลาดำเนินโครงการออกไปอีก 1 ปี สิ้นสุดวันที่ 30 เมษายน 2565 วัตถุประสงค์ 1. เพื ่อสนับสนุนให้กลุ ่มเกษตรกรมีเงินทุน หมุนเวียนในการดำเนินงาน 2. เพื่อส่งเสริมความสามารถในการจัดหาปัจจัย การผลิตทางการเกษตรที่มีคุณภาพ 3. สร้างโอกาสการเข้าถึงแหล่งเงินทุนให้กับ เกษตรกร เพื่อร่วมกันแก้ไขปัญหาและสร้างความยั่งยืน ในการเพิ ่มท ุนภายใน เพื ่อให้การบริหารจัดการ กลุ่มเกษตรกรมีศักยภาพและความเข้มแข็ง กลุ่มเป้าหมาย กลุ่มเกษตรกรที่มีคุณสมบัติและความประสงค์ ขอกู้เงินกองทุนสงเคราะห์เกษตรกรโครงการสร้างความ เข้มแข็งให้กับกลุ่มเกษตรกรเพื่อเข้าถึงแหล่งเงินทุนใน การผลิตและการตลาด จำนวน 21 แห่ง วิธีการดำเนินงาน 1. ตรวจสอบคุณสมบัติของกลุ ่มเกษตรกรที่มี ความประสงค์ขอกู้เงินกองทุนฯ 2. จัดประชุมพิจารณาเงินกู้กองทุนฯ 3. ตรวจติดตามการใช้เงินกู้เงินกองทุนให้ตรง ตามวัตถุประสงค์ ผลสัมฤทธิ์ เชิงปริมาณ สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัว ลำภสนับสน ุนเงินกู้กองท ุนสงเคราะห์เกษตรกร โครงการสร้างความเข้มแข็งให้กับกลุ ่มเกษตรกร เพื่อเข้าถึงแหล่งเงินทุนในการผลิตและการตลาด ให้แก่ กลุ่มเกษตรกร จำนวน 21 แห่ง 21 สัญญา จำนวนเงิน ทั้งสิ้น 10,545,000.00 บาท เชิงคุณภาพ กลุ ่มเกษตรกรสามารถเข้าถึง แหล่งเงินทุนปลอดดอกเบี้ย สร้างความยั่งยืนในการเพิ่ม ท ุนภายใน เพื ่อให้กล ุ ่มเกษตรกรบริหารจัดการ กลุ ่มเกษตรกรมีศักยภาพและความเข้มแข็งต ่อไป ตลอดจนเพิ ่มความความสามารถในการแข ่งขันของ เกษตรกรสมาชิกในตลาดการผลิต 5. กองทุนสงเคราะห์เกษตรกร : โครงการสร้างความเข้มแข็งให้กับกลุ่มเกษตรกร เพื่อเข้าถึงแหล่งเงินทุนในการผลิตและการตลาด
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 70 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภูดำเนินการ ตามโครงการสนับสนุนเงินทุนเพื่อสร้างระบบน้ำในไร่นาของ สมาชิกสถาบันเกษตรกร ระยะเวลาดำเนินโครงการ 6 ปี โดยให้มีระยะเวลาปลอดการชำระหนี้ใน 2 ปีแรก และแบ่ง ชำระคืนเป็น 4 งวด (พ.ศ.2565 – 2568) วัตถุประสงค์ 1. เพื่อสร้างโอกาสในการทำเกษตรกรรมและลดความ เสี่ยงจากการขาดแคลนน้ำ 2. เพื่อส่งเสริมการจัดการระบบน้ำในไร่นาของเกษตรกร 3. เพื่อสนับสนุนการเกษตรแบบบริหารจัดการน้ำ วิธีการดำเนินงาน 1. ตรวจสอบคุณสมบัติของกลุ ่มเกษตรกรที ่มี ความประสงค์ขอกู้เงินกองทุนฯ 2. จัดประชุมพิจารณาเงินกู้กองทุนฯ 3. จับพิกัดแห่งน้ำเพื่อเป็นข้อมูลในฐานระบบ 4. ตรวจติดตามการใช้เงินกู้เงินกองทุนให้ตรง ตามวัตถุประสงค์ ผลสัมฤทธิ์ เช ิ งป ร ิม าณ ส ำนั กง านสห ก รณ ์ จังห วัด หนองบัวลำภู สนับสนุนเงินกู้กองทุนสงเคราะห์เกษตรกร โครงการสนับสนุนเงินทุนเพื ่อสร้างระบบน้ำในไร ่นา ระยะที ่ 2 ให้แก ่ สหกรณ์จำนวน 2 แห ่งกลุ ่มเกษตรกร จำนวน 5 แห ่ง รวมสมาชิกทั้งสิ้น 137 ราย จำนวนเงิน รวมทั้งสิ้น 6,500,000 บาท โดยในการชำระงวดแรก (พ.ศ.2565) สหกรณ์/กลุ่มเกษตรเกษตรกรสามารถจ ่าย ชำระเงินกู้ได้ร้อยละ 100 เชิงคุณภาพ สหกรณ์/กลุ ่มเกษตรกรได้รับ สนับสน ุนเงินกู้เพื ่อเป็นท ุนในการสร้างแหล ่งน้ำ ลดความเสี ่ยงจากความไม ่แน ่นอนของสภาพอากาศ ปัญหาขาดแคลนน้ำ ประกอบอาชีพเกษตรกรรมได้อย่าง ต่อเนื่องตลอดฤดูกาล สร้างความยั่งยืนในระบบการผลิต สนับสนุนแนวทางเกษตรกรรมแบบบริหารจัดการน้ำ 6. กองทุนสงเคราะห์เกษตรกร : โครงการสนับสนุนเงินทุนเพื่อสร้างแหล่งน้ำในไร่นา ของสมาชิกสถาบันเกษตรกร ระยะที่ 2
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 71 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภูดำเนินการ ตามแนวทางการส่งเสริมการออมและการลดหนี้สินของสมาชิก สหกรณ์และกลุ่มเกษตรกร ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2565 เพื่อเพิ่มอัตราส่วนเงินนออมของสมาชิกต่อหนี้สินของสมาชิก มีอัตราส่วนเพิ่มขึ้นมากกว่าปีก่อน วัตถุประสงค์/เป้าหมาย เพื่อส่งเสริมการออมของสมาชิกสหกรณ์จำนวน 43 แห่งและกลุ่มเกษตรกรจำนวน 45 แห่ง เพื่อส่งเสริมการลดหนี้ของสมาชิกสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกร วิธ๊การดำเนินงาน สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภูแนะนำส่งเสริมการสร้างความมีส่วนร ่วมของสมาชิกต ่อสหกรณ์ เช่น การระดุมหุ้นเพิ่มขึ้นของสมาชิก ส่งเสริมให้สหกรณ์ให้สินเชื่อแก่สมาชิกอย่างมีคุณภาพ ผลสัมฤทธิ์ เชิงปริมาณ 1. อัตราส่วนเงินออมของสมาชิกต่อหนี้สินของสมาชิกของสหกรณ์เพิ่มขึ้นจากปีก่อน ร้อยละ 67.44 2. อัตราส่วนเงินออมของสมาชิกต่อหนี้สินของสมาชิก ของกลุ่มเกษตรกรเพิ่มขึ้นจากปีก่อน ร้อยละ 66.66 ผลสัมฤทธิ์ เชิงคุณภาพ สร้างค่านิมยมที่ถูกต้องในการบริหารจัดการเงินของสมาชิก เสริมสร้างวินัยในการออมเงิน การบริหารจัดการสินเชื่อ ของสมาชิก ให้มีความสมดุลกับรายได้และการออมของตนเอง ตลอดจนการสร้างความมีส่วนร่วมของสมาชิกต่อสหกรณ์ 7. อัตราส่วนเงินออมของสมาชิกต่อหนี้สินของสมาชิกสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกร
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 72 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 73 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 1.รางวัลการบริหารราชการแบบมีส่วนร่วม ประจำปี พ.ศ. 2565 (รางวัลเลิศรัฐ) ด้วยกรมส่งเสริมสหกรณ์แจ้งให้หน่วยงานในสังกัดเตรียมความพร้อมในการส่งผลงานสมัครขอรับ รางวัลเลิศรัฐของกรมส่งเสริมสหกรณ์ ประจำปี พ.ศ. 2565 และสำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู ได้ศึกษารายละเอียดหลักเกณฑ์และแนวทางการสมัครขอรับรางวัลเลิศรัฐ จึงจัดทำโครงร่างผลงานนำเสนอ เพื่อสมัครขอรับรางวัลเลิศรัฐ สาขาการบริหารราชการแบบมีส่วนร่วม ประเภทร่วมใจแก้จน จำนวน 2 ผลงาน ซึ่งผลการประกวดสำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภูได้รับรางวัลเลิศรัฐดังกล่าว จากสำนักงาน ป.ย.ป ในระดับดีภายใต้ชื่อผลงาน จำนวน 2 ผลงาน ดังนี้ 1.1. ปลาส้มสายเดี่ยว สร้างงานสร้างรายได้ ชุมชนคนหลังเขื่อนอุบลรัตน์ สหกรณ์การเกษตรโนนสัง จำกัด” ประชากรในเขตอำเภอโนนสัง จังหวัดหนองบัวลำภู ร้อยละ 5.15 เป็นสมาชิกสหกรณ์การเกษตรโนนสัง จำกัด และอาศัยอยู่หลังเขื่อนอุบล รัตน์ส่วนใหญ่มีอาชีพทำนาและทำสวน สำหรับในช่วงหน้าฝนหรือในช่วง ฤดูน้ำหลากเกษตรกรไม่สามารถเพาะปลูกได้ผลผลิตจะได้รับความเสียหาย จากน้ำท ่วม เนื ่องจากพื้นที่ฝั ่งทางทิศตะวันออกของอำเภอโนนสังติดกับ เขื่อนอุบลรัตน์ อำเภออุบลรัตน์ จังหวัดขอนแก่น คนในชุมชนจึงหันมาทำ อาชีพประมงโดยจับปลามาจำหน ่ายเป็นอาชีพเสริมเพื ่อสร้างรายได้ใน ลักษณะการทำประมงพื้นบ้าน ต่างคนต่างทำ จับมา-ขายไป ไม่มีการแปรรูป เพื่อเพิ่มมูลค่า สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู ในฐานะที่เป็นหน่วยงาน กำกับดูแลสหกรณ์การเกษตรโนนสัง จำกัด เห็นว่ามีสมาชิกสหกรณ์และ คนในชุมชนหลังเขื่อนอุบลรัตน์มีปัญหาการทำกิน และปัญหาหนี้สินจาก การกู้ยืมเงินจากแหล่งเงินทุนต ่าง ๆ เฉลี ่ยรายละ 30,000 – 100,000 บาท โดยรายได้ส่วนใหญ่ของสมาชิกสหกรณ์และคนในชุมชนมาจากการ ทำนาเป็นหลัก จับปลาในเขื่อนขายเป็นอาชีพเสริมเพื่อสร้างรายได้ในลักษณะการทำประมงพื้นบ้าน ต่างคน ต ่างทำ จับมา-ขายไป ไม่มีการแปรรูปเพื ่อเพิ ่มมูลค ่า และในช ่วงที ่ว ่างจากการทำนาได้เดินทางไปรับจ้าง รางวัลการบริหารราชการแบบมีส่วนร่วม ประเภทรางวัล ร่วมใจแก้จน ระดับดี ผลงาน “ปลาส้มสายเดี่ยว” สร้างงาน สร้างอาชีพ ชุมชนคนหลังเขื่อนอุบลรัตน์ สหกรณ์การเกษตรโนนสัง จำกัด
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 74 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร ใช้แรงงานต ่างถิ ่น เช ่น รับจ้างตัดอ้อย มีรายได้หลักและรายได้เสริมรวมเฉลี ่ยรายละ 81,900 บาท/ปี ซึ่งไม่เพียงพอสำหรับใช้จ่ายในครัวเรือนและไม่สามารถส่งบุตรหลานให้เล่าเรียนในระดับที่สูงขึ้นได้รวมทั้งไม่ สามารถส่งชำระหนี้ที่มีอยู่ได้เช่นกัน ทำให้สมาชิกสหกรณ์ส่วนใหญ่มีฐานะยากจน สำนักงานสหกรณ์จังหวัด หนองบัวลำภูจึงได้เสนอแนวทางการช่วยเหลือสร้างรายได้เพิ่มให้แก่สมาชิก โดยแนะนำให้สหกรณ์การเกษตร โนนสัง จำกัด ส่งเสริมสมาชิกสหกรณ์ให้รวมกลุ่มเป็นกลุ่มอาชีพในสังกัดสหกรณ์ ภายใต้ชื่อ “กลุ่มแปรรูปปลา บ้านโคกกลาง” เพื่อนำปลาที่จับได้จากเขื่อนอุบลรัตน์ มาแปรรูปเป็นปลาส้ม ซึ่งเป็นวิธีการถนอมอาหารจาก ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สืบทอดต่อกันมา ต่อมาสำนักงานสหกรณ์จังหวัดได้ส่งเสริมปลาส้มของกลุ่มอาชีพให้เป็น สินค้า OTOP ของท้องถิ่น และได้ขยายผลไปสู่กลุ่มอาชีพในสังกัดสหกรณ์เพิ่มอีก 4 กลุ่ม และได้มีการพัฒนา ผลิตภัณฑ์ใหม่เพิ่มขึ้นเป็นปลาส้มชนิดต่างๆ เช่น ปลาส้มสายเดี่ยว ส้มไข่ปลา ปลาแห้ง และปลาแดดเดียว ปัจจุบันปลาส้มของสมาชิกสหกรณ์เป็นที ่นิยมของผู้บริโภคทั้งในชุมชนและต ่างจังหวัด โดยเฉพาะปลาส้ม สายเดี่ยว ถือได้ว่าเป็นสินค้าขึ้นชื่อประจำจังหวัดหนองบัวลำภู ส่งผลให้สมาชิกสหกรณ์และคนในชุมชนมีฐานะ ความเป็นอยู ่ดีขึ้น จนปัจจุบันนี้อาชีพการแปรรูปปลาจึงกลายเป็นอาชีพหลักที ่สร้างรายได้ให้สมาชิกและ คนในชุมชนที่มั่นคง กลุ่มมีการบริหารงานที่เข้มแข็ง ผลผลิตมีตลาดรองรับที่แน่นอน ทำให้ชุมชนเกิดการสร้าง งานและสร้างรายได้ มีเงินส่งชำระหนี้ มีคุณภาพชีวิตที ่ดีขึ้นเกิดความยั ่งยืนชุมชนสามารถพึ ่งพาตนเองได้ ซึ่งแนวคิดในการสร้างอาชีพเพื่อแก้ไขปัญหาความยากจนของชุมขนใช้หลักที่ว่า “สหกรณ์ต้องช่วยเหลือให้ สมาชิกอยู่ดีกินดีและมีฐานะความเป็นอยู่ทางเศรษฐกิจและสังคมที่ดีขึ้น โดยใช้วิธีการรวมกลุ่มเพื่อช่วยเหลือ ตนเองและช่วยเหลือซึ่งกันและกันตามหลักการสหกรณ์”
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 75 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 1.2.“เห็ดกุดดินจี่” เปลี่ยนชีวิต พิชิตความจน ชุมชนเข้มแข็ง กลุ ่มเกษตรกรเลี้ยงสัตว์กุดดินจี ่ ตั้งอยู ่เลขที ่ 67 หมู ่ 5 บ้านอาบช้าง ตำบลกุดดินจี ่ อำเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลำภูเป็นกลุ ่มเกษตรกร ประเภทเลี้ยงสัตว์ มีสมาชิก จำนวน 84 คน อายุเฉลี่ย 58 ปีสมาชิกและ เกษตรกรในชุมชนบ้านอาบช้างมีอาชีพทำนาเป็นอาชีพหลัก และเลี้ยงสัตว์ เป็นอาชีพเสริม พื้นที่ทำการเกษตรอยู่นอกเขตชลประทานขาดแหล่งเก็บ กักน้ำอาศัยน้ำฝนเป็นหลักซึ่งมีปริมาณน้อยไม่เพียงพอบางปีมีฝนทิ้งช่วง ประสบปัญหาแล้งซ้ำซาก สภาพพื้นที่ทำการเกษตรไม่เอื้ออำนวยทำให้ ทำนาได้ปีละ 1ครั้ง ผลผลิตต่อไร่อยู่ในระดับต่ำไม่เพียงพอที่จะชำระหนี้ ได้เนื ่องจากต้นทุนการผลิตสูง การทำนาของเกษตรกรในพื้นที ่อำเภอ นากลางส่วนใหญ ่อยู ่ในพื้นที ่เหมาะสมน้อยรายได้จากผลผลิตไม ่คุ้มกับ ต้นทุนการผลิตจึงเกิดปัญหาหนี้สินอย ่างต ่อเนื ่อง เกษตรกรต้องหา อาชีพอื่นเสริมจากการทำนา เช่น รับจ้างใช้แรงงานทั่วไป แต่รายได้ ยังไม่เพียงพอต่อค่าใช้จ่ายในครัวเรือน จึงเป็นสาเหตุหนึ่งของการย้าย แรงงานไปตามเมืองขนาดใหญ ่ที ่มีการจ้างแรงงาน ทำให้ครอบครัว ขาดความอบอุ่น เด็กและคนชราขาดการดูแลเอาใจใส่เท่าที่ควร กลุ่มเกษตรกรเลี้ยงสัตว์กุดดินจี่ จึงได้มีการส่งเสริมอาชีพการเพาะเห็ดก้อน ได้แก่ เห็ดนางฟ้า เห็ดนาง ลม เห็ดบดหรือเห็ดลม เห็ดขอนขาว เห็ดหูหนู ที่มาของการเพาะเห็ดก้อนของชุมชนบ้านอาบช้าง เริ่มจาก เมื ่อประมาณปี 2550 มีผู้นำชุมชนไปเรียนรู้การเพาะเห็ดก้อนจากจังหวัดอุดรธานีทำเป็นอาชีพเสริม ในครอบครัวเมื ่อประสบความสำเร็จแล้วขยายผลให้พี ่น้องในเครือญาติ นายสนั ่น ดอนอ ่อนเบ้า ประธาน กลุ่มเกษตรกรเลี้ยงสัตว์กุดดินจี่ เป็นหนึ่งในญาติของผู้เริ่มทำอาชีพเพาะเห็ดก้อน ได้เรียนรู้เทคนิค วิธีการเพาะ เห็ด ตลอดจนการดูแลรักษา เห็นว ่าเห็ดสามารถเพาะเลี้ยงในพื้นที่ตำบลกุดดินจี ่ อำเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลำภูได้เป็นอย่างดี เนื่องจากการเพาะเห็ดสามารถเพาะได้ในพื้นที่จำกัด ใช้น้ำน้อย สามารถปรับพื้นที่ ที่ไม่เหมาะสมแก่การทำนามาสร้างโรงเรือนในการเพาะเห็ดได้ และสามารถเพาะได้ในบริเวณใกล้ๆ ที่อยู่อาศัย ทำให้สะดวกในการดูแลรักษา และสามารถทำงานควบคู่กับการดูแลครอบครัว เช่น บุตร หลาน และคนชราได้ ดังนั้น อาชีพการเพาะเห็ดก้อนจึงเป็นทางเลือกหนึ่งที่เหมาะสมกับการสร้างรายได้เสริมและให้ผลตอบแทนที่ ดีกว่าการผลิตข้าว สมาชิกสามารถเลือกชนิดเห็ดได้ตามความชอบหรือความถนัดในชนิดของเห็ดที่จะทำการ เพาะ ในการเพาะเห็ดจะต้องใช้ทุนจำนวนมาก คณะกรรมการดำเนินการกลุ ่มฯ จึงได้ขอรับการสนับสนุน เงินทุนจากสำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู เป็นทุนให้กับสมาชิกที ่มีความต้องการเพาะเห็ดกู้ยืม ประกอบกับสมาชิกกลุ่มเกษตรกรเลี้ยงสัตว์กุดดินจี่มีความรู้และความถนัดในเรื่องการเลี้ยงสัตว์เป็นอย่างดีจึงได้ มีการส่งเสริมอาชีพการเลี้ยงโค-กระบือด้วย รางวัลการบริหารราชการแบบมีส่วนร่วม ประเภทรางวัล ร่วมใจแก้จน ระดับดี ผลงาน “เห็ดกุดดินจี่” เปลี่ยนชีวิต พิชิตความจน ชุมชนเข้มแข็ง
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 76 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู ในฐานะหน่วยงานกำกับ ดูแล แนะนำส่งเสริมกลุ่มเกษตรกร ได้ศึกษาวิเคราะห์ถึงบริบทวิถีชีวิต วัฒนธรรม การประกอบอาชีพ และการทำเกษตรกรรมของคนในชุมชน พบว่ากลุ่มเกษตรกรเลี้ยงสัตว์กุดดินจี่เป็นกลุ ่มเกษตรกรขนาดเล็ก จัดตั้งขึ้นในชุมชนบ้านอาบช้างสมาชิก ประสบปัญหาหนี้สิน ความเดือดร้อน ความยากจน เกษตรกรสมาชิกทำนาเป็นอาชีพหลัก ไม่มีอาชีพเสริม ที่สร้างรายได้ พึ่งพารายได้จากการทำนาเพียงอย่างเดียว จากปัญหาภัยแล้ง และสภาพพื้นที่ไม่เหมาะสมกับ การทำนา ต้นทุนการผลิตต่อไร่สูง ผลผลิตไม่คุ้มกับค ่าใช้จ่าย ทำให้เกษตรกรขาดทุนจากการทำนา ซึ่งเป็น สาเหตุทำให้เกษตรกรยากจน หลังฤดูทำนาสมาชิกกลุ่มเกษตรกรและเกษตรกรในชุมชนไม่มีอาชีพเสริมอื่นที่จะ เพิ่มรายได้ในครัวเรือน จึงทำให้เกิดการย้ายแรงงานไปทำงานต่างถิ่น จึงเกิดแนวความคิดว่าหากสามารถสร้าง อาชีพเสริมหลังฤดูทำนาจะสามารถแก้ไขปัญหาความยากจนของสมาชิกหรือคนในชุมชนได้ จึงได้แนะนำ ส่งเสริมกลุ ่มโดยนำวิธีการสหกรณ์ การช ่วยเหลือตนเองช ่วยเหลือซึ ่งกันและกันมาใช้ในการแก้ไขปัญหา ปรับเปลี่ยนทัศนคติสมาชิกและคณะกรรมการ ประชุมคณะกรรมการดำเนินการกลุ่มเกษตรกรเพื่อร่วมกันหา อาชีพเสริมเพื่อแก้ไขปัญหาความยากจน โดยมุ ่งเน้นไปที ่การส่งเสริมอาชีพการเพาะเห็ด การทำเห็ดก้อน เช่น เห็ดนางฟ้า เห็ดนางลม เห็ดขอนขาว เห็ดบดหรือเห็ดลม เห็ดหูหนู ก้อนเห็ดที่หมดอายุเก็บเกี่ยวนำมาทำปุ๋ย อินทรีย์ และส่งเสริมการเลี้ยงโค-กระบือ มูลสัตว์ใช้ทำปุ๋ยคอกเสริมอินทรีย์วัตถุในดิน เป็นการสร้างอาชีพเสริม อีกทางหนึ่ง การเพาะเห็ดเป็นแหล่งอาหารของคนในชุมชน เกิดการจ้างแรงงานสร้างรายได้ให้กับสมาชิกและ
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 77 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร เกษตรกรในชุมชนให้มีฐานะความเป็นอยู่ดีขึ้น รองรับแรงงานที่ตกงานจากสถานการณ์ทางเศรษฐกิจ การแพร่ ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (Covid-19) การส่งเสริมการดำเนินงานของกลุ่มเกษตรกรโดยการน้อมนำ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้ในการดำเนินงาน อยู ่บนพื้นฐานของการร่วมแรงร ่วมใจ ช ่วยเหลือตนเอง ช ่วยเหลือซึ ่งกันและกัน ส่งผลให้สมาชิกในชุมชนเกิดความรักสามัคคี เกิดความสงบสุข ชุมชนเข้มแข็ง มั่นคง ยั่งยืน จนผลงานเป็นที่ประจักษ์ส่งผลให้กลุ่มเกษตรกรได้รับโล่รางวัลชนะการประกวด การดำเนินงานที่สอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงตามโครงการขับเคลื่อนปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียงในสหกรณ์และกลุ ่มเกษตรกร ของกรมส่งเสริมสหกรณ์และได้รับโล่รางวัลผลงานตามปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียงระดับชาติ ประเภท กลุ ่มเกษตรทฤษฎีใหม ่ จากสำนักงานคณะกรรมการพิเศษ เพื ่อประสานงานโครงการอันเนื ่องมาจากพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.) ร ่วมกับมูลนิธิชัยพัฒนา สำนักงบประมาณ กระทรวงมหาดไทย กองทัพไทย และสถาบันวิจัยและพัฒนาประเทศตามปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียง 2. รางวัลการประเมินผลการปฏิบัติงานและผลการใช้จ่ายงบประมาณ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 ของสำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภูและสำนักงานส่งเสริมสหกรณ์กรุงเทพมหานคร สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู ได้รับรางวัลหน่วยงานที่มีผลการปฏิบัติงานและผลการ ใช้จ่ายงบประมาณ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 ระดับคุณภาพดีเด่น ลำดับที่ 3
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 78 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 3. รางวัลนักส่งเสริมสหกรณ์ดีเด่น สาขาสนับสนุนนักส่งเสริมสหกรณ์ดีเด่น ระดับเขต คือ นายสมเด็จ บุญเดช ผอ.กลุ่มจัดตั้งและส่งเสริมสหกรณ์ 4. รางวัลหน่วยงานเสริมสร้างสมดุลชีวิตคนทำงานระดับคัดเลือก ประจำปีพ.ศ. 2565 ความเป็นมา/สภาพปัญหา ตามแผนกลยุทธ์การบริหารทรัพยากรบุคคลกรมส่งเสริมสหกรณ์ ปีงบประมาณ พ.ศ.2565-2570 กำหนด กรอบและทิศทางด้านการบริหารทรัพยากรบุคคลให้ สามารถรองรับการปฏิบัติภารกิจต ่าง ๆ ตาม ยุทธศาสตร์และเป้าหมายของกรมส ่งเสริมสหกรณ์ มิติที่ 5 เรื่องคุณภาพชีวิตและสมดุลระหว่างชีวิตกับการ ทำงาน ได้กำหนดโครงการเสริมสร้างสมดุลชีวิต คนทำงาน เพื่อขับเคลื่อนแผนกลยุทธ์ และดำเนินการ คัดเลือกหน่วยงานในสังกัดส่วนกลางและส่วนภูมิภาคที่ ได้พัฒนาและปรับปรุงสภาพแวดล้อมของสถานที่ ทำงานอย่างเหมาะสมและเอื้อต่อการมีความสมดุลที่ดี ระหว ่างสุขภาพและชีวิตคนทำงาน ส่งผลให้คุณภาพ ชีวิตการทำงานของบุคลากรในสังกัดดีขึ้นกว่าเดิม ภายใต้หลัก 4 ประการ คือ สะอาด ปลอดภัย สิ่งแวดล้อมดี และมีสุขนิสัย วัตถุประสงค์ของงาน/โครงการ เพื่อคัดเลือกหน่วยงานเป็นแบบอย่างด้านการพัฒนาปรับปรุงสถานที่ทำงานให้เอื้อต่อการมีสมดุลที่ดี ระหว่างสุขภาพกับชีวิตคนทำงาน กลุ่มเป้าหมาย/พื้นที่ดำเนินการ บุคลากรสำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู จำนวน 48 คน
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 79 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร วิธีดำเนินงาน 1. จัดทำแผนจัดกิจกรรมโครงการเสริมร้างสมดุลชีวิตคนทำงานให้บุคลากรทุกคนดำเนินการและถือปฏิบัติ 2. จัดทำประกาศสำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู เรื่อง นโยบายการพัฒนาและปรับปรุง สภาพแวดล้อมของสถานที่ทำงาน 3. ประชาสัมพันธ์ให้บุคลากรทุกคนในสำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภูทราบและถือปฏิบัติ 4. จัดทำคำสั่งแต่งตั้งคณะทำงานโครงการเสริมสร้างสมดุลคนทำงานระดับจังหวัด ประจำปี พ.ศ.2565 ตามเกณฑ์การประเมิน 5. ดำเนินการตามแผนปฏิบัติงานที่ได้รับมอบหมาย 6. ประเมินผลตามเกณฑ์การประเมินหน่วยงานเสริมสร้างสมดุลชีวิตคนทำงาน ประจำปี 2565 ผลสัมฤทธิ์ เชิงปริมาณ สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู ได้รับรางวัลระดับคัดเลือกของกรมส่งเสริมสหกรณ์ ลำดับที่ 19 เชิงคุณภาพ บุคลากรสำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู มีความสามัคคี ร่วมแรงร่วมใจกันปรับปรุง สภาพแวดล้อมของสถานที่ทำงานอย่างเหมาะสม 5. รางวัลหน่วยงานที่มีผลการประเมินมาตรฐานหน่วยงาน ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 รางวัลรองชนะเลิศ อันดับ 1 หน่วยงานส่วนภูมิภาค
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 80 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 81 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร งานวันถ่ายทอดเทคโนโลยีเพื่อเริ่มต้นฤดูกาลผลิตใหม่ (Field day) อำเภอ เข้าร่วมวันที่ ผู้เข้าร่วม นากลาง 19 มกราคม 2565 150 นาวัง 20 มกราคม 2565 150 เมืองหนองบัวลำภู 25 มกราคม 2565 150 สุวรรณคูหา 15 กุมภาพันธ์ 2565 150 ศรีบุญเรือง 17 กุมภาพันธ์ 2565 150 โนนสัง 24 กุมภาพันธ์ 2565 150 1 งานบูรณาการร่วมกับหน่วยงานต่าง ๆ ภายในจังหวัด สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู ร ่วมกับ หน่วยงานกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ในจังหวัดหนองบัวลำภู ดำเนินการจัดงานวันถ่ายทอดเทคโนโลยีเพื่อเริ่มต้นฤดูกาลผลิต ใหม ่ (Field day) และโครงการคลินิกเกษตรเคลื ่อนที ่ ซึ ่งมี วัตถุประสงค์เพื่อให้เกษตรกรมีการใช้เทคโนโลยีและข้อมูลใน การผลิตทางการเกษตรนำไปสู่การลดต้นทุนการผลิตเพื่อเพิ่ม ประสิทธิภาพการผลิตและพัฒนาคุณภาพผลผลิตโดยจัดที่ ศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร ศพก. และศูนย์เครือข ่าย อำเภอละ 1 ครั้ง โดยมีเกษตรกรเข้าร ่วม กิจกรรมจำนวนมากกว ่า 900 ราย ทั้งนี้ สำนักงานสหกรณ์ จังหวัดหนองบัวลำภูได้จัดนิทรรศการ หลักการ อุดมการณ์ วิธีการสหกรณ์ การรวมกล ุ ่ม การจัดตั้งสหกรณ์และ กลุ่มเกษตรกร รวมไปถึงเป็นวิทยากรในการถ่ายทอด
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 82 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร 26 กุมภาพันธ์ งานวันสหกรณ์แห่งชาติ 2 การจัดงาน/กิจกรรมต่างๆ ในวันสหกรณ์แห่งชาติ ก า ร จั ดง านในค รั้งนี้เพื ่ อเป็นก า ร ร ำ ล ึ กถึง พระมหากรุณาธิคุณของ พระราชวรวงศ์เธอกรมหมื ่นพิทยา ลงกรณ “พระบิดาแห่งการสหกรณ์ไทย” ที่ได้ทรงส่งเสริมให้ ก ่อตั้งสหกรณ์แห ่งแรก ซึ ่งการจัดงานในครั้งนี้ได้จัดให้มีการ ถวายพานพุ ่มดอกไม้สดถวายสักการะ จุดธูปเทียนเครื ่อง ทองน้อย กล ่าวคำสดุดี อ ่านสารนายกรัฐมนตรีเนื ่องใน วันสหกรณ์แห่งชาติ ประจำปี 2565 และพิธีถวายภัตตาหารเช้า แด ่พระสงฆ์ จำนวน 10 รูป ซึ่งสถานที ่ในการจัดงาน ณ ห้องประช ุมองค์การบริหารส ่วนจังหวัดหนองบัวลำภู อำเภอเมืองหนองบัวลำภู จังหวัดหนองบัวลำภู สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู ได้จัดงาน วันสหกรณ์แห่งชาติ ประจำปี 2565 โดยมีนายสุวิทย์ จันทร์หวร รองผู้ว่าราชการจังหวัดหนองบัวลำภู เป็นประธานในพิธีเปิดการ จัดงาน และมีนางยุพดี สารทอง สหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู พร้อมด้วยข้าราชการ ลูกจ้าง พนักงานราชการ ขบวนการสหกรณ์ และกลุ ่มเกษตรกรในจังหวัดหนองบัวลำภู และแขกผู้มีเกียรติ เข้าร่วมงาน จำนวน 132 คน
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 83 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภูเข้าร่วมสัมมนาเนื่อง ในโอกาสวันคล้ายวันสถาปนากรมส ่งเสริมสหกรณ์ ประจำปี พ.ศ. 2565 ซึ ่งอธิบดีกรมส ่งเสริมสหกรณ์ นายวิศิษฐ์ ศรีสุวรรณ์ ได้มอบนโยบายการปฏิบัติงานประจำปี พ.ศ. 2566 ให้แก่บุคลากร ในสังกัด เพื่อเป็นกรอบทิศทางสำหรับการปฏิบัติในปีงบประมาณ ดังกล ่าว ทั้งนี้ได้ร ่วมกิจกรรมพิธีทำบุญตักบาตรเนื ่องในวันคล้าย วันสถาปนากรมส ่งเสริมสหกรณ์ ในวันที ่ 28-30 กันยายน 2565 ณ โรงแรมปรินซ์พาเลซ และในวันที่ 1 ตุลาคม 2565 ณ กรมส่งเสริม สหกรณ์ ตามลำดับ ภาพบรรยากาศการจัดกิจกรรมในวันคล้ายวันสถาปนากรมส่งเสริม สหกรณ์ ครบรอบ 50 ปี 3 การจัดงาน/กิจกรรมต่างๆ ในวันคล้ายวันสถาปนากรมส่งเสริมสหกรณ์ ครบรอบ 50 ปี
ส ำ นั ก ง า น ส ห ก ร ณ์จั ง ห วั ด ห น อ ง บั ว ล ำ ภู| 84 เรา คือ ความหวังของเกษตรกร ร่วมพิธีน้อมรำลึกถึงสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (วันจักรี) นางยุพดี สารทอง สหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู พร้อมด้วยข้าราชการ ลูกจ้างประจำ และพนักงาน ราชการ สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู ร่วมพิธีวันจักรี ในวันที่ 6 เมษายน 2565 ณ หอประชุมอานาลโย ศาลากลางจังหวัดหนองบัวลำภู อำเภอเมืองหนองบัวลำภู จังหวัดหนองบัวลำภู เพื่อเป็นการน้อมรำลึกถึง สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ซึ่งเสด็จปราบดาภิเษกขึ้นครองราชย์เป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชวงษ์จักรี และทรงสถาปนากรุงเทพมหานครเป็นเมืองหลวงแห่งแรกของไทย ร่วมพิธีกิจกรรมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร รัชกาลที่ 10 นางยุพดี สารทอง สหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู พร้อมด้วยข้าราชการ ลูกจ้างประจำ และพนักงาน ราชการ สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหนองบัวลำภู ร่วมพิธีกิจกรรมเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสวันเฉลิม ในวันที่ 28กรกฎาคม 2565 ณ หอประชุมอานาลโย ศาลากลางจังหวัดหนองบัวลำภู อำเภอเมืองหนองบัวลำภู จังหวัดหนองบัวลำภู 4 กิจกรรมของหน่วยงานร่วมกับจังหวัด ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565