กลไกราคา

กลไกราคา
ในระบบ

เศรษฐกิจ

นำเสนอโดย
ด.ญ.ณิชาภัทร เขียวอัมพร

ม.3/5 เลขที่ 17

ตลาดในระบบเศรษฐกิจ

ตลาด คืออะไร ตลาด คือ การที่ผู้ซื้อและผู้ขายมีทาง
ติดต่อกันได้โดยสะดวกจนสามารถ
ทำการแลกเปลี่ยนซื้อขายสินค้ากันได้

การแบ่งตลาดจะแบ่งได้หลายลักษณะ ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ในการแบ่งว่า
ต้องการพิจารณาอะไรและใช้เกณฑ์ใด

แบ่งตามลักษณะการขายสินค้า แบ่งตามลักษณะการแข่งขันที่มีอยู่ในตลาด
ตลาดขายส่ง ตลาดแข่งขันสมบูรณ์
ตลาดขายปลีก ตลาดแข่งขันไม่สมบูรณ์

แบ่งตามชนิดสินค้า แบ่งตามวัตถุประสงค์ของการใช้สินค้า
ตลาดสินค้าเกษตร ตลาดสินค้าผู้บริโภค
ตลาดสินค้าอุตสาหกรรม ตลาดสินค้าผู้ผลิตหรือตลาดปัจจัยการผลิต
ตลาดบริการ ตลาดเงินและตลาดทุน

ตลาดในระบบเศรษฐกิจ

ตลาดแข่งขันสมบูรณ์

เป็นตลาดที่ีมีการแข่งขันกันอย่างเต็มที่ระหว่างผู้ซื้อกับผู้ขาย การกำหนดราคา
จึงเกิดขึ้นจากทั้งผู้ซื้อและผู้ขาย โดยไม่มีปัจจัยอื่นมามีอิทธิพลในราคาสินค้า

ลักษณะสำคัญของตลาดแข่งขันสมบูรณ์ ประกอบด้วย :

มีผู้ซื้อและผู้ขายจำนวนมาก ผู้ซื้อและ สินค้าที่ซื้อภายในตลาดจะมีลักษณะ
ผู้ขายแต่ละรายต่างไม่มีอิทธิพล เหมือนกันทุกประการ คือ สามารถ
เหนือราคาสินค้า
ใช้ทดแทนกันได้อย่างสมบูรณ์

ผู้ซื้อและผู้ขายต่างรู้ถึงสภาพการณ์ การติดต่อซื้อขายจะต้องกระทำดดย
ในตลาดเป็นอย่างดี สะดวก ผู้ซื้อและผู้ขายสามารถติดต่อ

ซื้อขายกันได้อย่างสะดวกรวดเร็ว

หน่วยะุรกิจสามารถเข้าหรือออกจาก
ธุระกิจการค้าได้โดยเสรี โดยไม่มี
ข้อจำกัดในการเข้ามาประกอบธุรกิจ

ของนักธุรกิจรายใหม่

ตลาดในระบบเศรษฐกิจ

ตลาดแข่งขันสมบูรณ์

ข้อดี

ด้านการผลิต ผู้ผลิตจะทำการผลิตสินค้าอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด
เพื่อให้ต้นทุนต่ำที่สุด การแข่งขันเป็นการกระตุ้นให้มีผู้ผลิตราย
ใหม่เข้ามาแข่งขัน

ด้านการบริโภค ผู้บริโภคจะได้รับความพอใจสูงสุดในการเลือกซื้อ
สินค้าและบริการ และโอกาสในการเลือกซื้อสินค้าในราคาที่ต่ำ
ที่สุด
ระบบเศรษฐกิจโดยรวม ทำให้การจัดสรรทรัพยากรมีประสิทธิภาพ
การกระจายรายได้ค่อนข้างเสมอภาค ผู้ผลิตจะไม่ได้กำไรเกินควร
และผู้บริโภคสามารถซื้อสินค้าได้ในราคาที่สมเหตุสมผล รวมทั้งมี
การปรับปรุงการผลิตของผู้ผลิตอยู่เสมอ

ตลาดในระบบเศรษฐกิจ

ตลาดแข่งขันสมบูรณ์

ข้อเสีย

ในระยะยาวผู้ผลิตจะได้กำไรน้อยมาก หรือได้เพียงเท่าทุน ตลาดนี้
จึงไม่สามารถเกิดขึ้นได้ในสภาพความเป็นจริง เนื่องจากไม่มีกำไร
เป็นแรงกระตุ้น

ไม่มีการแข่งขันระหว่างผู้ผลิตอย่างแท้จริง ผู้ผลิตแต่ละรายมีความ
สามารถไม่เท่ากันทำให้ผู้ที่มีความสามารถลดต้นทุนการผลิตได้อาจ
ประสบปัญหาการขาดทุนต้องเลิกกิจการไปในที่สุด ทำให้ไม่มีการ
แข่งขันระหว่างผู้ผลิตที่แท้จริง

ผู้ผลิตมักจะไม่ลงทุนจำนวนมาก หรือไม่มีการลงทุนขนาดใหญ่
เนื่องจากการผลิตมีกำไรน้อย ทำให้สภาพการลงทุนใหม่ๆ มีไม่มาก
เมื่อเปรียบเทียบกับตลาดอื่นๆ

ตลาดในระบบเศรษฐกิจ

ตลาดแข่งขันไม่สมบูรณ์

เป็นตลาดที่ีผู้ซื้อเหร่อผู้ขายมีอิทธิพลในการกำหนดราคาหรือปริมาณสินค้าใน
ตลาด เนื่องจากสินค้าส่วนมากมีลักษณะไม่เหมือนกัน ทำให้ผู้ซื้อเกิดความพึง
พอใจสินค้าของผู้ขายคนหนึ่งมากกว่าอีกคนหนึ่ง นอกจากนี้ผู้ซื้อหรือผู้ขายใน
ธุรกิจมีน้อยเกินไป ทำให้มีอิทธิพลเหนือราคาและเป็นผู้กำหนดราคาเสียเอง

ประเภทของตลาดแข่งขันไม่สมบูรณ์ ประกอบด้วย :

มีผู้ขายเป็นจำนวนมากและมีอิสระ ตลาดกึ่งแข่งขันกึ่งผูกขาด
ในการวางนโยบายการขายโดย
สินค้าที่ผลิตมีลักษณะหรือมาตรฐาน

ที่แตกต่างกัน

ตลาดที่มีผู้ขายน้อยราย มีผู้ขายไม่กี่รายแต่ขายสินค้าจำนวน
มากเมื่อเทียบกับตลาดทั้งหมด ถ้าผู้
เป็นตลาดที่มีผู้ขายเพียงรายเดียว ขายมีการเปลี่ยนแปลงราคาน่าจะส่ง
ทำให้ผู้ขายมีอิทธิพลเหนือราคา
ผลกระทบต่อผู้ผลิตรายอื่น

ตลาดผูกขาด

ตลาดในระบบเศรษฐกิจ

ตลาดแข่งขันไม่สมบูรณ์

ข้อดี

สามารถควบคุมการบริโภคและการให้สวัสดิการ เป็นกิจการที่รัฐ
เข้าไปผูกขาดการผลิตเพื่อควบคุมการบริโภคหรือกิจการบาง
ประเภทที่รัฐเข้าไปดำเนินการช่วยเหลือและให้สวัสดิการแก่
ประชาชน เพื่อให้ได้บริโภคสินค้าในราคาต่ำ

สามารถควบคุมสภาพแวดล้อม กิจการบางประเภทรัฐต้องเข้าไป
ควบคุมไม่ให้มีผู้ผลิตมากเกินไป เนื่องจากเกรงว่าจะเกิดปัญหา
สภาพแวดล้อมและรัฐสามารถเข้าควบคุมได้โดยสะดวก

ส่งผลดีต่อการผลิตสินค้าพื้นฐานทางเศรษฐกิจ ส่วนใหญ่เป็นสินค้า
ที่ต้องใช้เงินลงทุนมากแต่ผลตอบแทนต่ำ

สร้างแรงจูงใจให้ภาคเอกชน เนื่องจากรัฐบาลมีการจำกัดจำนวน
ธุรกิจ โดยไม่มีคู่แข่งในช่วงระยะเวลาหนึ่ง

ตลาดในระบบเศรษฐกิจ

ตลาดแข่งขันไม่สมบูรณ์

ข้อเสีย

การจัดทรัพยากรไม่เป็นธรรม เมื่อมีผู้ผลิตผูกขาดหรือผู้ผลิตน้อย
ราย ทำให้ผู้ผลิตเลือกซื้อปัจจัยการผลิตที่ด้อยคุณภาพ เอาเปรียบ
แรงงาน แต่จำหน่ายสินค้าในราคาสูง

ส่งผลกระทบต่อการบริโภค ทำให้ผู้บริโภคขาดทางเลือกในการ
บริโภคสินค้า

มีการแข่งขันน้อย หรือไม่มีการลงทุนขนาดใหญ่ เนื่องจากการผลิต
มีกำไรน้อย ทำให้สภาพการลงทุนใหม่ๆ มีไม่มากเมื่อเปรียบเทียบ
กับตลาดอื่นๆ เนื่องจากการกีดกันจากผู้ผลิต ทำให้ผู้ผลิตรายอื่นไม่
สามารถเข้ามาทำการแข่งขันได้ ผู้บริโภคจึงต้องบริโภคสินค้าราคา
สูงและเมื่อมีผู้ผลิตจำนวนน้อย การจ้างงานจึงมีน้อย

กลไกราคา

กลไกราคา กลไกราคา คือ การเปลี่ยนแปลงในระดับ
คืออะไร ราคาสินค้า ซึ่งเกิดขึ้นจากแรงผลักดันของ
อุปสงค์และอุปทาน กลไกราคาจึงมีความ
สำคัญในระบบเศรษฐกิจเพราะจะเป็นตัว
ช่วยในการตัดสินใจของผู้บริโภคและผู้ผลิต

อุปสงค์
(Demand)

หมายถึง ปริมาณสินค้าและบริการที่ผู้บริโภคต้องการและสามารถซื้อ
สินค้าในระยะเวลาหนึ่ง ณ ระดับราคาต่างๆของสินค้าและบริการชนิดนั้น

เส้นอุปสงค์และกฎของอุปสงค์ เป็นการศึกษาเพื่ออธิบายพฤติกรรมของผู้บริโภคเกี่ยว
กับการเลือกซื้อสินค้าและบริการ การซื้อสินค้าและบริการของผู้บริโภคขึ้นอยู่กับราคา
สินค้าและบริการนั้นๆ

โดยปกติแล้ว เส้นอุปสงค์จะมีลักษณะที่
ลาดลงจากซ้ายไปขวาและมีความชัน
ของเส้นเป็นค่าลบ บ่งบอกถึงความ
สัมพันธ์ของความต้องการซื้อสินค้ากับ
ราคาสินค้าในทิศทางตรงกันข้าม

กลไกราคา

อุปสงค์
(Demand)

ตัวกำหนดอุปสงค์ คือปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อจำนวนหรือปริมาณที่ต้องการซื้อและมี
อิทธิพลต่อปริมาณซื้อมากน้อยไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับพฤติกรรมของผู้บริโภคแต่ละคน
และเวลา เช่น

ราคาสินค้า จำนวน ฤดูกาล
ชนิดนั้น ประชากร
การศึกษาและ
การโฆษณา

รายได้เฉลี่ย ปัจจัยอื่นๆ ราคาสินค้าชนิด
อื่นที่เกี่ยวข้อง

การเปลี่ยนแปลงของอุปสงค์
การเปลี่ยนแปลงปริมาณอุปสงค์ เป็นการเปลี่ยนแปลงปริมาณการซื้อที่เกิดจาก
การเปลี่ยนแปลงราคาสินค้าชนิดนั้น โดยให้ปัจจัยอื่นๆที่ไม่ใช่ราคาคงที่
การเปลี่ยนแปลงระดับอุปสงค์ เป็นการเปลี่ยนแปลงปริมาณความต้องการซื้อใน
ขณะที่ราคาสินค้าและบริการยังคงเท่าเดิม แต่เป็นผลมาจากปัจจัยต่างๆที่ส่งผล
ให้ปริมาณซื้อเพิ่มขึ้นหรือลดลง

กลไกราคา

อุปทาน (Supply)

หมายถึง ปริมาณสินค้าและบริการที่ผู้ผลิตหรือผู้ขายพร้อมที่จะผลิตออกขาย ณ ระดับ
ราคาต่างๆ ภายในระยะเวลาที่กำหนด ซึ่งนอกจากราคาสินค้าแล้วปัจจัยอื่นอีกหลาย
อย่างก็ส่งผลต่ออุปทานด้วยเช่นกัน ทั้งในด้านต้นทุนการผลิต สภาพดินฟ้าอากาศ

ตลอดจนเทคโนโลยีและเทคนิคที่ใช้ในการผลิตสินค้าและบริการ

เส้นอุปทานและกฎของอุปทาน เป็นการศึกษาเพื่ออธิบายพฤติกรรมของผู้ผลิตเกี่ยว
กับการผลิตสินค้าและบริการ การผลิตสินค้าและบริการขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ

ตัวกำหนดอุปทาน คือปัจจัยต่างๆที่มีอิทธิพลต่อจำนวนหรือปริมาณสินค้าที่จะผลิตออก

มาจำหน่าย ดังนี้ ราคาปัจจัย การเปลี่ยนแปลงของ จำนวนผู้ผลิต
ราคาสินค้า การผลิต เทคนิคการผลิต หรือผู้ขาย

ที่ผลิต

สภาพดินฟ้า

เป้าหมาย ปัจจัยอื่นๆ อากาศ

ของธุรกิจ

การเปลี่ยนแปลงของอุปทาน
การเปลี่ยนแปลงปริมาณอุปทาน เป็นการเปลี่ยนแปลงปริมาณการผลิตที่เกิดจากการ
เปลี่ยนแปลงของราคาสินค้าชนิดนั้น โดยให้ปัจจัยอื่นๆที่ไม่ใช่ราคาคงที่
การเปลี่ยนแปลงระดับอุปทาน เป็นการเปลี่ยนแปลงปริมาณการผลิตในขณะที่ราคา
สินค้าและบริการยังคงเท่าเดิม ซึ่งเป็นไปได้สองทาง คือ เพิ่มขึ้นหรือลดลง สาเหตุ
อาจมาจากการเปลี่ยนแปลงของปัจจัยอื่นที่ไม่ใช่ราคาของสินค้าชนิดนั้น