ข อ ง ดีช่างแต่งหน้า
จั ง ห วั ด เ ชี ย ง ใ ห ม่
โดย
นลินี นาถาวร
คำนำ
หนังสือเล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของจังหวัดเชียงใหม่ เพื่อให้ศึกษาหาความรู้ในเรื่อง
ประวัติของจังหวัดเชียงใหม่ สถานที่ที่น่าท่องเที่ยว อาหารการกินของคนเชียงใหม่ ได้ศึกษา
เพื่อเป็นประโยชน์กับการเรียน
ผู้จัดทำหวังว่า หนังสือเล่มนี้จะเป็นประโยชน์กับผู้อ่าน หรือนักเรียน นักศึกษาที่กำลังหา
ข้อมูลเรื่องนี้อยู่ หากมีข้อแนะนำหรือข้อผิดพลาดประการใด ผู้จัดทำขอน้อมรับไว้และ
ขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย
จัดทำโดย
นางสาวนลินี นาถาวร
วันที่ 10 กันยายน 2564
สารบัญ 1
ประวัติจังหวัดเชียงใหม่ 2
แหล่งท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงใหม่ 3
-เชียงใหม่ไนท์ซาฟารี 4
-ดอยปุย 5
ประเพณี/วัฒนธรรม
-สงกรานต์ภาคเหนือ 6
-ประเพณีแห่ไม้ค้ำโพธิ์ 7
8
อาหารเชียงใหม่
-แค๊บหมู
-แหนมอุ๊ยย่นเมืองเหนือ
อ้างอิง
1
ประวัติจังหวัดเชียงใหม่
คำขวัญประจำจังหวัด คือ "ดอยสุเทพเป็นศรี ประเพณีเป็นสง่า บุปผาชาติล้วนงามตา นาม
ล้ำค่านครพิงค์"
เชียงใหม่ นพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่ หรือเวียงพิงค์ ก่อตั้งโดยพญามังรายมหาราช
ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์มังรายเมื่อพ.ศ. 1839 ราชวงศ์นี้ได้ปกครองต่อมาอีก 200 ปี เมืองนี้
จึงตกเป็นเมืองขึ้นของพม่าในปีพ.ศ. 2101 ต่อมาในปีพ.ศ. 2317 พระเจ้าตากสินมหาราชมา
ขับไล่พม่าจนพ่ายแพ้ไปเชียงใหม่จึงรวมเข้าในอาณาจักรสยามนับแต่นั้นมา ต่อมาในสมัย
พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกเชียงใหม่มีฐานะเป็นเมืองประเทศราช และเมื่อมีการปรับปรุงการ
ปกครองส่วนภูมิภาคในสมัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเชียงใหม่เปลี่ยนฐานะ
เป็นมณฑลพายัพ และเป็นจังหวัดในสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ปัจจุบัน
เชียงใหม่นับเป็นเมืองใหญ่และสำคัญที่สุดของภาคเหนือ และในขณะเดียวกันก็ยังเป็นเมืองที่
รวบรวมศิลปกรรม โบราณวัตถุตลอดจนวัฒนธรรมดั้งเดิมของล้านนาไทยเอาไว้ โดยทั่วไป
แล้วพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ส่วนใหญ่เป็นป่าละเมาะและภูเขา มีที่ราบอยู่ตอนกลางตามสอง
ฟากฝั่งแม่น้ำปิง
2
แหล่งท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงใหม่
เชียงใหม่ไนท์ซาฟารี
เป็นสวนสัตว์เปิดที่ตั้งอยู่ในตำบลแม่เหียะ ตำบลสุเทพ และ ตำบลหนองควาย จังหวัดเชียงใหม่
บริเวณด้านหลังทางทิศตะวันตกของอุทยานหลวงราชพฤกษ์ เป็นสวนสัตว์ของรัฐบาล ภายใต้การ
กำกับดูแลของสำนักงานพัฒนาพิงคนคร (องค์การมหาชน)เปิดให้เข้าชมเป็นครั้งแรกเมื่อ 18
พฤศจิกายน พ.ศ. 2548 และเปิดบริการอย่างเป็นทางการเมื่อ วันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2549 ใน
ระยะเริ่มแรกอยู่ในภายใต้การดูแลขององค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยว
เชียงใหม่ไนท์ซาฟารีเป็นสวนสัตว์ที่เกิดขึ้นตามแนวคิดของ พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรีคน
ที่ 23 ถือเป็นสวนสัตว์คืนแห่งแรกในประเทศไทย และถือเป็นสวนสัตว์กลางคืนที่ใหญ่ที่สุดในโลก
ในปัจจุบันเชียงใหม่ไนท์ซาฟารีได้ปรับเปลี่ยนรูปแบบการให้บริการที่สามารถท่องเที่ยวได้ตลอดทั้งวัน
ในเชียงใหม่ไนท์ซาฟารี ในบางบริเวณจะมีการปล่อยสัตว์ที่ไม่เป็นอันตรายให้สามารถเดินและใช้ชีวิต
อย่างอิสระ ทำให้นักท่องเที่ยวสามารถชมและสัมผัสสัตว์อย่างใกล้ชิด อาทิเส้นทางระหว่างประตูทาง
เข้าสวนสัตว์จนถึงทางเข้าอาคารหลัก จะมีการปล่อยเก้งและกวางไว้อยู่ถาวร รวมทั้งในบางช่วงของ
เส้นทางของในโซนเหนือและใต้
3
ดอยปุย
ยอดเขาที่สูง 1,658 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง
เป็นส่วนหนึ่งของ อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย จังหวัดเชียงใหม่ เป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 24 ของ
ประเทศ มีลักษณะของพื้นที่เป็นภูเขาสูงสลับซับซ้อนอยู่ในแนวเทือกเขาถนนธงไชย นอกจากนี้ ยังเป็นแหล่ง
ต้นน้ำลำธารที่สำคัญของตัวเมืองเชียงใหม่ และพื้นที่บางส่วนของอำเภอรอบ ๆ สภาพภูมิอากาศส่วนใหญ่จะ
หนาวเย็นและชุ่มชื้น เนื่องจากได้รับไอน้ำจากเมฆหมอกที่ปกคลุมอยู่เกือบตลอดปี อุณหภูมิเฉลี่ยต่ำสุดใน
พื้นที่อยู่ระหว่าง 10-12 องศาเซลเซียส
4
ประเพณี/วัฒนธรรมของจังหวัดเชียงใหม่
สงกรานต์ภาคเหนือ
สงกรานต์ภาคเหนือ...ไม่พูดถึงเชียงใหม่กับงาน "งานประเพณีสะรีปี๋ใหม่เมืองเชียงใหม่" ก็ คงไม่ได้
เพราะที่นี่ถือเป็นจังหวัดที่มีผู้คนจากทั่วทุกสารทิศทั้งชาวไทยและชาวต่าง ชาติไปเที่ยวงานสงกรานต์
มากเป็นอันดับต้นๆของประเทศเลย และที่สำคัญที่นี่ยังมากด้วยหนุ่มสาวหน้าตาดีๆเยอะแยะไปหมด
มาเที่ยวที่นี่ก็เลยสุขใจสบายตากันไปตามระเบียบนอกจากการเล่นน้ำสงกรานต์แล้ว ที่นี่ยังมีกิจกรรม
สำคัญอื่นๆที่น่าสนใจอีกเพียบเลย ไม่ว่าจะเป็นการจัดขบวนแห่และสรงน้ำพระพุทธสิหิงค์ ขี่รถถีบกา
ลางจ้อง รดน้ำดำหัวผู้สูงอายุ ขนทรายเข้าวัด การแสดงพื้นเมือง การสาธิตศิลปะพื้นบ้าน การเล่นน้ำ
สงกรานต์ ปีใหม่เมืองรอบคูเมือง ถนนวัฒนธรรมคนเมืองอาหารนานาชาติ ฯลฯ
5
ประเพณีแห่ไม้ค้ำโพธิ์
ประเพณีแห่ไม้ค้ำโพธิ์ จัดขึ้นในเดือนเมษายน ในวันที่ 15 เป็นต้นไป ของทุกปี ที่บริเวณตัวเมือง
จอมทอง มีขบวนรถจากชุมชน ห้างร้าน กลุ่มต่างๆ กว่า 40 ขบวน แห่ไปตามเมืองจอมทอง อำเภอ
จอมทอง จนถึง วัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร เป็นประเพณีที่สืบทอดกันมานานกว่า 200 ปี ตาม
ตำนานเกิดขึ้นที่ อำเภอเภอจอมทอง ถือเป็นแห่งแรกของประเทศไทย และแห่งเดียวในโลก ประเพณี
แห่ไม้ค้ำโพธิ์ กลายเป็นต้นแบบของการแห่ไม้ค้ำสะหลีของชาวล้านนา จนได้รับความนิยมไปทั่วภาค
เหนือ และเป็นประเพณีที่เริ่มมีชื่อเสียงโด่งดัง และได้รับความนิยมอย่างมาก
6
อาหารเชียงใหม่
แค๊บหมู
หากจะนึกถึงของฝาก จากเชียงใหม่ แค๊บหมู ก็จะอยู่ในกลุ่มบรรดาของฝากที่ เราจะ
ต้องติดไม้ติดมือ กลับมาแจกแก่ ญาติพี่น้อง เพื่อนๆ แค๊บหมู จัดว่าเป็นอาหารแปรรูป
ของชาวเหนือ ขันโต หรือจะเป็นอาหารที่มีเครื่องน้ำพริก หรืออาหารรสจัด ก็จะต้องมี
แค๊บหมู ร่วมอยู่ในสำรับอาหารด้วย ทุกครั้ง แค๊บหมูสันป่าตอง
อาหารประเภทยำ ยำฉงนกับแค๊บหมูติดมัน เมนูเด็ดของภาคกลางอย่างหนึ่ง
ดูแล้วแค๊บหมู แค๊บหมูติดมัน สามารถนำมาประยุกต์ ในการทำอาหารได้ทุกประเภท
ไม่ว่าจะเป็น ยำ แกง ของเครื่องเคียง หรือ กินเล่น ความมัน ความกรอบ
แค๊บหมูจัดว่าเป็นอาหารแห้ง นำเป็นของฝาก แก่เพื่อนๆ ญาติพี่น้อง คนสนิท
ได้ ทางเลืือกหนึ่งของนักชิมแค๊บหมูติดมัน ผลิตเน้นเรื่อง คุณภาพ รสชาติ ความกรอบ
อร่อย เป็นอุตสาหกรรมภายในครัวเรือน ขนาดเล็ก ผลิตเพียง 100 กิโลกรัม ต่อวัน
แค๊บหมู ทำใหม่ทุกวัน จำหน่ายทุกวัน ไม่มีของค้าง
7
แหนมอุ๊ยย่นเมืองเหนือ
ในบรรดาของฝากจากเชียงใหม่ หนึ่งในสินค้าท็อปฮิต คือ อาหารเหนือ และในบรรดาอาหาร
เหนือ จะต้องมีแหนมติดอันดับต้นๆของฝากยอดนิยม และเมื่อเอ่ยถึงแหนม "ป้าย่น" คือ หนึ่ง
ในใจของผู้นิยมบริโภคแหนม จนครองความเป็นเจ้าตลาดแหนมของเชียงใหม่มายาวนาน ป้า
ย่น หรือ นางย่น กาโล ได้เปิดขายอาหารพื้นเมืองหลากหลายชนิดในตลาดสันป่าข่อย อำเภอ
เมืองเชียงใหม่ และหนึ่งในอาหารขึ้นชื่อก็คือ "จิ้นส้ม" ซึ่งเป็นที่รู้จักของคนในภาคเหนือและ
คนจีนที่อาศัยอยู่ในเมืองเชียงใหม่ ส่วนคนในภาคอื่น จะเรียกว่า "แหนม" ซึ่งเป็นอาหารใน
ร้านป้าย่นที่ได้รับความนิยมและยอมรับมากที่สุดทั้งคนใน จังหวัดเชียงใหม่เอง และนักท่อง
เที่ยวที่ซื้อกลับไปเป็นของฝาก โดยการบอกต่อปากต่อปาก จากนั้นเองได้มีการเพิ่มกำลังการ
ผลิตอย่างรวดเร็วและต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน โดยใช้ตราสินค้าว่า "แหนมป้าย่น" ของดิบๆ ที่
ผ่านกระบวนการประยุกต์จากแม่ครัวพ่อครัวหัวใสใช่ว่า จะได้รับความนิยมเฉพาะ อาหารต่าง
ประเทศเท่านั้น สำหรับเมืองเหนือบ้านเฮาก็มีของดีขึ้นโต๊ะหรู และได้รับความนิยมเป็นอันดับ
ต้นๆ เช่นกัน อาหารเรียกน้ำย่อยที่ขึ้นชื่อของเมืองเหนือที่รู้จักกันดีมาช้า
8
อ้างอิง
ของดีประจำจังหวัดเชียงใหม่.(2563). [ออนไลน์].เข้าถึงได้จาก
https://sites.google.com/site/minezmeanny/home/1-
yindi-txnrab-su-canghwad-cheiynghim.
(สืบค้นเมื่อ 4 กันยายน 2564).