ການນຳໃຊ້ເທັກນິກແບບ Jigsaw ເຂົ້າໃນການຮຽນ-ການສອນ ວິຊາພາສາລາວ ຂັ້ນ ມ.5 ເລື່ອງ ຄໍາສັບ, ຄໍາວະລີ ແລະ ປະໂຫຍກ ສໍາລັບໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສົມບູນ ນໍ້າຮອນ ເມືອງຫມື່ນ ແຂວງວຽງຈັນ

ກາຌຌາເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ຾ຍຍ Jigsaw ຽຂ຺ໄາເຌກາຌປຼຌ-ກາຌ
ຘບຌ ທຆິ າຑາຘາຖາທ ຆຌັໄ ຓ.5 ຽຖໃ ືບຄ ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ

຾ຖະ ຎະ຿ນງກ ຘາຖຍັ ຿ປຄປຼຌຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຓ຺ ຍຌູ
ຌາໄ ປບຌ ຽຓບື ຄນຓໃຌື ຾ຂທຄທຼຄ຅ຌັ

USING JIGSAW TECHNIQUE INTO TEACHING-
LEARNING LAO SUBJECT AS THE WORDS,
PHRASES AND SENTENCES FOR
MATTHAYOM 5 AT NAMHON SECONDARY
SCHOOL, MEAUN DISTRICT, VIENTIANE
PROVINCE

ທ຋ິ ະງາຌຑິ ຌ຺ ຎະຖິຌງາ຿຋ ຘກຶ ຘາຘາຈ
ຘາຂາ ນົກັ ຘຈູ ຾ຖະ ກາຌຘບຌ

ຆໃ ື ຾ຖະ ຌາຓຘະກຌຸ ຌກັ ຘກຶ ຘາ: ຌາຄ ຽປໃ ີ ທາໃ ຄ

ຆໃ ື ຾ຖະ ຌາຓຘະກຌຸ ບາ຅າຌ຋ໃ ີຎຶກຘາ: ປຘ.ຎບ ບາ຋ິຈບແຸ ຋ ຅ະຉຑຸ ບຌແຆ
ຆໃ ື ຾ຖະ ຌາຓຘະກຌຸ ຏຆໄູ ທໃ ງບາ຅າຌ຋ໃ ີຎຶກຘາ: ຎ຋. ຘຓຸ າຖີ ຾ກທໄ ຅ຌັ ຈາ

ຘກ຺ ຘກຶ ຘາທ຋ິ ະງາຌຑິ ຌ຺ : 2018-2019
FED0494/19



຃າ຅າຖກຶ ຍຌຸ ຃ຌຸ

ກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຃ຄັໄ ຌີໄ ຘາຽຖັຈຖຄ຺ ແຈຈໄ ທໄ ງຈງີ ບໄ ຌຏຘໄູ ຶກຘາ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຆທໃ ງຽນົືບຽຎັຌດາໃ ຄຈີ
຅າກ຋ໃາຌ ປຘ.ຎບ.ບາ຋ິຈບແຸ ຋ ຅ະຉຑຸ ບຌແຆ ຎະ຋າຌ຋ໃ ີຎຶກຘາທິ຋ະງາຌຑິ ຌ຺ ຾ຖະ ຏຆໄູ ທໃ ງ຋ໃ ີຎຶກຘາ
຋າໃ ຌ ຎ຋.ຘຓຸ າຖີ ຾ກທໄ ຅ຌັ ຈາ ຋ໃ ີແຈກໄ ະຖຌຸ າເນ຃ໄ າຎຶກຘາ຾ຌະຌາດາໃ ຄຽບ຺າເ຅ເຘໃ ຾ຖະ ກທຈຘບຍ຾ກໄ
ແຂຂໄຍກ຺ ຏໃບຄຉໃາຄໂເຌຍຈ຺ ທິ຋ະງາຌິຑຌ຺ ຽນັົໄຓຌີໄ຾ຉໃຉຌ຺ໄ ຅ຌ຺ ຘຸຈ ແຈໄເນໄ຃ທາຓຆໃທງຽນົືບ ຾ຖະ
ຎະກບຍ຃າ຃ຈິ ຃າຽນັຌ ຽຑໃ ືບຽປັຈເນຂໄ ຓໄ ຌູ ຾ຖະ ຽຌບືໄ ເຌຍຈ຺ ທ຋ິ ະງາຌຑິ ຌ຺ ຘຓ຺ ຍຌູ ງໃ ຄິ ຂຌໄຶ . ຏ຃ໄູ ຌໄ຺ ຃ທາໄ
ຓ຃ີ ທາຓຎິຉຆິ ຓ຺ ຆໃ ຌື ຾ຖະ ຆາຍຆຄໄື ເຌ຃ທາຓກະຖຌຸ າຂບຄຑທກ຋ໃາຌ ຂາໄ ຑະຽ຅຺ໄາຂຘະ຾ຈຄ຃ທາຓຂບຍ
ບກ຺ ຂບຍເ຅ຓາງຄັ ຋າໃ ຌ຋ຄັ ນົາງຽຎັຌດາໃ ຄຘຄູ ຓາຌະ຿ບກາຈຌຈີໄ ທໄ ງ.

ຂຂບຍເ຅ຓາງຄັ ຋າໃ ຌຎະ຋າຌ ຃ະຌະກາຓະກາຌຘບຍຽຘັຄຍຈ຺ ທ຋ິ ະງາຌຑິ ຌ຺ ຋ໃ ີແຈເໄ ນ຃ໄ າ຾ຌະ
ຌາຎະກບຍ຃າ຃ິຈ຃າຽນັຌ຋ໃ ີຽຎັຌຎະ຿ນງຈເຘຍໃ ຈ຺ ທ຋ິ ະງາຌຑິ ຌ຺ ຽນັົໄຓຌເໄີ ນຓໄ ຽີ ຌບືໄ ເຌຘຓ຺ ຍຌູ ຂຌຶໄ .

ຂຂບຍເ຅ຓາງຄັ ຋າໃ ຌ ປຘ.ຎບ.ຘຊີ າຌ ຘຂຸ ະທຄ຺ , ປຘ.ຎບ.ຍຌຸ ຅ຌັ ຃ຌຸ ຑິຖາຑຌັ , ປຘ.ຎບ. ຃າ
຾ຘຄ ຋ະຖຄັ ຘ,ີ ຎບ.ຘຌຸ ຼຄ ທຄ຺ ຃າ຅ຌັ ຾ຖະ ຋າໃ ຌ ປຘ.ຎ຋.ຍທ຺ ຏຌັ ຖຽື ຈຈຓຌູ ຘບຌ ຋ໃ ີແຈເໄ ນ຃ໄ ທາຓ
ກະຖຌຸ າຽຎັຌຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌກທຈ຾ກຽໄ ຃ໃ ບື ຄຓເື ຌກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຃ຄັໄ ຌ.ໄີ

ຂຂບຍເ຅ຓາງຄັ ຃ະຌະຍຈ,ີ ຃ບູ າ຅າຌ ຃ະຌະຘກຶ ຘາຘາຈ ຓະນາທ຋ິ ະງາແຖ຾ນຄໃ ຆາຈ ຋ໃ ີແຈໄ
ຽບ຺າເ຅ເຘຘໃ ກຶ ຘາບຍ຺ ປຓ຺ ຊາໃ ງ຋ບຈ຃ທາຓປເູໄ ນ຾ໄ ກຏໃ ຘໄູ ກຶ ຘາແຈປໄ ຼຌປນູໄ ົກັ ກາຌ ຾ຖະ ຋ິຈຘະຈຉີ າໃ ຄໂ
ຽຑໃ ືບຑຈັ ຋ະຌາກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ. ຏຘໄູ ກຶ ຘາຂຎະຉິງາຌຉຌ຺ ຽບຄທາໃ ຅ະຌາເຆຍໄ ຈ຺ ປຼຌ ຾ຖະ ຃ທາຓ
ປ຋ູໄ ໃ ີແຈປໄ ຼຌປແູໄ ຎໝຌູ ເຆເໄ ນຽໄ ກຈີ ຈບກບບກຏຌ຺ ຽຑໃ ືບຎະກບຍຘທໃ ຌເຌກາຌຑຈັ ຋ະຌາຘາໄ ຄຘາຎະຽ຋ຈ
ຆາຈເນຓໄ ຃ີ ທາຓ຅ະຽຖຌີ ກາໄ ທໜາໄ .

ຂຂບຍເ຅ຓາງຄັ ຏບໄູ າຌທງກາຌ ຾ຖະ ຃ບູ າ຅າຌ຿ປຄປຼຌຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຓ຺ ຍຌູ ຌາໄ ປບຌ ຑບໄ ຓຈທໄ ງ
ຌກັ ປຼຌຆຌັໄ ຓ.5 ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຋ໃ ີແຈເໄ ນ຃ໄ ທາຓປທໃ ຓຓື ຾ຖະ ບາຌທງ຃ທາຓຘະຈທກເຌກາຌຖຄ຺ ຋ຈ຺ ຖບຄ
ຽ຃ໃ ບື ຄຓື ຾ຖະ ຖຄ຺ ຽກຍັ ກາຂຓໄ ຌູ .

ຂຘະ຾ຈຄ຃ທາຓຂບຍເ຅ຓາງຄັ ໝຽໃູ ຑໃ ືບຌຌກັ ຘກຶ ຘາເຌນບໄ ຄປຼຌ ຋ໃ ີເນ຃ໄ ທາຓຽບບືໄ ຽຒືໄບຽຑໃ ືບ຾ຏເໃ ຌ
ກາຌຆທໃ ງຽນົືບງາຓປາໃ ປຼຌ.

ຂຘະ຾ຈຄ຃ທາຓຂບຍເ຅ດາໃ ຄຘຄູ ຓາງຄັ ຃ບຍ຃ທ຺ , ບາໄ ງ, ຽບບໄື ງ, ຌບໄ ຄ ຾ຖະ ຽຑໃ ືບຌຓຈິ ຘະນາງ
຋ໃ ີແຈຽໄ ບ຺າເ຅ເຘຆໃ ກຸ ງຆູໄ ທໃ ງຽນົືບ ຾ຖະ ຽຎັຌກາຖຄັ ເ຅ເຌກາຌຘກຶ ຘາປາໃ ປຼຌ.

ຽປໃ ີ ທາໃ ຄ

i

ຍຈ຺ ຃ຈັ ນງໄ

ເຌກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຃ຄັໄ ຌີໄ ຏ຃ໄູ ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຓ຅ີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຽຑໃ ືບ: 1. ຘຶກຘາຎະຘິຈ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ ທຆິ າ
ຑາຘາຖາທ ຽຖໃ ືບຄ ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ ຿ຈງເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ກາຌຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ

(Jigsaw); 2. ຘຶກຘາຎະຘິຈ຋ິຏຌ຺ (E.I) ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຌກັ ປຼຌ ຋ໃ ີປຼຌທິຆາຑາຘາຖາທ ຽຖໃ ືບຄ຃າ

ຘຍັ ຘຍັ , ຃າ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ 3. ຘຶກຘາ຃ທາຓຽຑໃ ີຄຑເ຅ຂບຄຌກັ ປຼຌຉໃ ກຍັ ກາຌຘບຌຂບຄ຃ູ
຋ໃ ີຌາເຆຽໄ ຋ັກ ຌກິ ກາຌຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ ຽຂ຺ໄາເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌທິຆາຑາຘາຖາທ ຽຖໃ ືບຄ຃າຘຍັ , ຃າ
ທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ. ກຓຸໃ ຋ຈ຺ ຖບຄ຋ໃ ີເຆເໄ ຌກາຌຘກຶ ຘາ຾ຓຌໃ ຌກັ ປຼຌຂຌັໄ ຓ.5 ນບໄ ຄ ຓ.5/2 ຅າຌທຌ
30 ຃ຌ຺ ງິຄ 20 ຃ຌ຺ ຋ໃ ີແຈ຅ໄ າກກາຌຽຖືບກ຾ຍຍຽ຅າະ຅ຄ຺ . ຽ຃ໃ ືບຄຓ຋ື ໃ ີເຆເໄ ຌກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຎະກບຍຓ:ີ
ຍຈ຺ ຘບຌ຅າຌທຌ 5 ຍຈ຺ , ຾ຍຍຘຄັ ຽກຈຑຶຈຉິກາກາຌຽປັຈກຈິ ຅ະກາເຌ຾ຉຖໃ ະຍຈ຺ ຘບຌ, ຍຈ຺ ຋ຈ຺ ຘບຍ
ທຈັ ຏຌ຺ ຘາຽຖັຈ຋າຄກາຌປຼຌ ຾ຍຍຎາຖະແຌ ຆະຌຈິ ຽຖືບກຉບຍ 4 ຉທ຺ ຽຖືບກ, ຾ຍຍຘບຍຊາຓ຃ທາຓ
ຽຑໃ ີຄຑເ຅ເຌກາຌ຅ຈັ ກິຈ຅ະກາເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ຾ຍຍຓາຈຉາຘທໃ ຌຎະຓາຌ຃າໃ 5 ຖະຈຍັ .
ຘະຊຉິ ຋ິ ໃ ີເຆເໄ ຌກາຌທຽິ ຃າະຂຓໄ ຌູ ຓ:ີ ຽຎີຽຆັຌ, ຃າໃ ຘະຽຖງໃ , ຃າໃ ຏຌັ ຎໃຼຌຓາຈຉະຊາຌ.
ຏຌ຺ ກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຑຍ຺ ທາໃ :

1. ຎະຘິຈ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ ທິຆາຑາຘາຖາທ ຽຖໃ ືບຄ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ
຿ຈງກາຌຌາເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ຾ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw) ຽ຋ໃ ຺າກຍັ 87.57/87.83 ຽຆໃ ິຄຘຄູ ກທາໃ ຽກຌ຋ໃ ີຉຄັໄ ແທໄ
80/80.

2. ຃າໃ ຈຈັ ຘະຌຎີ ະຘິຈ຋ິຏຌ຺ (E.I) ຃ທາຓກາໄ ທໜາໄ ຋າຄຈາໄ ຌຑຈັ ຋ະຌາກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຌກັ ປຼຌ
຋ໃ ີປຼຌທິຆາຑາຘາຖາທ ຽຖໃ ືບຄ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ ຿ຈງຌາເຆຽໄ ຋ັກຌິກ຾ຍຍ຅ກິ ຆ

(Jigsaw) ຓ຃ີ າໃ ຽ຋ໃ ຺າກຍັ 0.79 ຿ຈງ຃ຈິ ຽຎັຌຽຎີຽຆັຌຽ຋ໃ ຺າກຍັ 79%

3. ຃ທາຓຽຑໃ ີຄຑເ຅ຂບຄຌກັ ປຼຌຉໃ ກຍັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ຋ໃ ີຌາເຆກໄ າຌຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ ຽຂ຺ໄາເຌ
ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ທິຆາຑາຘາຖາທ ຽຖໃ ືບຄ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ ຿ຈງຖທຓດໃູເຌ
ຖະຈຍັ ນົາງ.

ii

Abstract

The objectives of the research were: 1) to investigate the efficiency of Lao language lesson
plans of Lao words, phrases and sentences by using JIGSAW technique; 2) to investigate the
learning effectiveness of Lao words, phrases and sentences by using JIGSAW technique and
3) to investigate the students’ satisfaction towards the teaching-learning Lao language entitled
Lao words, phrases and sentences by using JIGSAW technique. The target group of the
research was 30 students of year 5/2, including 20 females in Namhon Primary School who
were purposively selected.

The research instruments were 5 lesson plans of Lao words, phrases and sentences;
students’ behavior observation forms for each lesson; the objective achievement assessment
forms of students’ learning with 4 multiple choices; the five-point rating scale questionnaire
for evaluating students’ satisfaction towards teaching-learning activities. The data was
analyzed by using the computer program to find out percentage, mean and standard deviation.
The research findings were as the followings:

1. The efficiency of lesson plans of Lao language lesson plans of Lao words, phrases
and sentences by using JIGSAW technique for year 5 students in Namhon Primary School,
Meaun District was 87.57/87.83 which was higher than the set criteria of 80/80.

2. The learning effectiveness of Lao words, phrases and sentences by using JIGSAW
technique was 0.79; it meant that the students’ learning progress was 79%.

3. The satisfaction of students in teaching-learning Lao language by using JIGSAW
was at high level.

iii

ຘາຖະຍາຌ

ໜາໄ
຃າ຅າຖກຶ ຍຌຸ ຃ຌຸ ............................................................................................................................. i
ຍຈ຺ ຃ຈັ ນງ.ໄ ....................................................................................................................................ii
Abstract......................................................................................................................................iii
ຘາຖະຍາຌ................................................................................................................................... iv
ຘາຖະຍາຌຉາຉະຖາຄ .................................................................................................................. vi
ຘາຖະຍາຌປຍູ .............................................................................................................................vii
຃າຘຍັ ນງໄ ..................................................................................................................................viii
ຑາກ຋ີ 1 ຍຈ຺ ຌາ ........................................................................................................................... 1

1.1 ຃ທາຓຽຎັຌຓາ ຾ຖະ ຘະຑາຍຍຌັ ນາ ............................................................................ 1
1.2 ຃າຊາຓ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ .......................................................................................................... 4
1.3 ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ .................................................................................................................... 4
1.4 ຘຓ຺ ຓຈຸ ຊາຌ ................................................................................................................. 5
1.5 ຏຌ຺ ຃າຈທາໃ ຅ະແຈປໄ ຍັ ................................................................................................... 5
ຑາກ຋ີ 2 ຋ຍ຺ ຋ທຌຽບກະຘາຌ ຾ຖະ ຂບຍຽຂຈ຾ຌທ຃ຈິ ................................................................. 6
2.1 ຋ຍ຺ ຋ທຌຽບກະຘາຌ ຾ຖະ ຋ິຈຘະຈ຋ີ ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄ ............................................................ 6
2.2 ຋ຍ຺ ຋ທຌຍຈ຺ ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ທ຋ິ ະງາຘາຈ຋ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄ .............................................................. 48
2.3 ຂບຍຽຂຈ຾ຌທ຃ຈິ ..................................................................................................... 51
2.4 ຌງິ າຓ຃າຘຍັ ຋ໃ ິເຆເໄ ຌ຋າຄຎະຉຍິ ຈັ .............................................................................. 52
ຑາກ຋ີ 3 ທ຋ິ ີກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ທ຋ິ ະງາຘາຈ ....................................................................................... 54
3.1 ກາຌບບກ຾ຍຍກາຌຘກຶ ຘາ......................................................................................... 54
3.2 ຎະຆາກບຌ ຾ຖະ ກຓຸໃ ຉທ຺ ດາໃ ຄ .................................................................................. 55
3.3 ຂຓໄ ຌູ , ທ຋ິ ີຽກຍັ ຂຓໄ ຌູ ຾ຖະ ຽ຃ໃ ບື ຄຓ຋ື ໃ ີເຆເໄ ຌກາຌຽກຍັ ຂຓໄ ຌູ .......................................... 55
3.4 ກາຌທຽິ ຃າະຂຓໄ ຌູ ຾ຖະ ກາຌ຾ຎຏຌ຺ .......................................................................... 63
ຑາກ຋ີ 4 ຏຌ຺ ຂບຄກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ທ຋ິ ະງາຘາຈ ຾ຖະ ບະຑິຎາງ...................................................... 68
4.1 ຏຌ຺ ຂບຄກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ................................................................................................. 68
4.2 ກາຌບະຑິຎາງ .......................................................................................................... 73

iv

ຑາກ຋ີ 5 ຘະນຸົຍ, ຂ຅ໄ າກຈັ ເຌກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຾ຖະ ຂ຾ໄ ຌະຌາ........................................................ 77
5.1 ຘະນຸົຍ ...................................................................................................................... 77
5.2 ຂ຅ໄ າກຈັ ເຌກາຌຘຶກຘາ.............................................................................................. 78
5.3 ຂ຾ໄ ຌະຌາ................................................................................................................. 78

ຽບກະຘາຌບາໄ ຄບຄີ ....................................................................................................................... 79
ຽບກະຘາຌຆບໄ ຌ຋າໄ ງ ................................................................................................................... 84

ກ. ໜຄັ ຘຘື ະຽໜີຉາໃ ຄໂ .................................................................................................... 85
ຂ. ຽ຃ໃ ບື ຄຓ຋ື ໃ ີເຆເໄ ຌກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ..................................................................................... 92
຃. ຖາງຆໃ ຏື ຆໄູ ຼໃ ທຆາຌກທຈຘບຍ຃ຌຸ ຌະຑາຍຽ຃ໃ ືບຄຓເື ຌກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທໄ າ ................................ 165
ຄ. ຃າໃ ຈຈັ ຆະຌ຃ີ ທາຓຘບຈ຃ບໃ ຄຂບຄຂ຃ໄ າຊາຓ(IOC) ..................................................... 167
຅. ຃າໃ ຃ທາຓຽຆໃ ບື ໝຌັໄ ຂບຄຽ຃ໃ ບື ຄຓ.ື ................................................................................ 173
ຎະນທຈັ ຂບຄຏ຃ໄູ ຌໄ຺ ຃ທາໄ ................................................................................................................. 5

v

ຘາຖະຍາຌຉາຉະຖາຄ

ໜາໄ
ຉາຉະຖາຄ :1 ຿຃ຄຘາໄ ຄນົກັ ຘຈູ ຋ໃ ີກາໃ ທຽຊຄິ ທຆິ າປຼຌ ຾ຖະ ກາຌກາຌຈ຺ ຽທຖາປຼຌຎະ຅າບາ຋ິຈ ຾ຖະ

ຘກ຺ ປຼຌຘາຖຍັ ຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຉບຌຎາງ ......................................................22
ຉາຉະຖາຄ:2 ຽຌບືໄ ເຌນົກັ ຘຈູ ທຆິ າຑາຘາຖາທ ຂຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຎີ຋ີ 5 ...................................24
ຉາຉະຖາຄ :3 ຽຌບືໄ ເຌນົກັ ຘຈູ ທຆິ າຑາຘາຖາທ ຂຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຎີ຋ີ6 .................................26
ຉາຉະຖາຄ 7 ຽຌບືໄ ເຌນົກັ ຘຈູ ທຆິ າຑາຘາຖາທ ຂຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຎີ຋ີ :4 ..........................................27
ຉາຉະຖາຄ (຾຋ຌ) 7 ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຎີ຋ີຽຌບືໄ ເຌນົກັ ຘຈູ ທຆິ າຑາຘາຖາທ ຂຌັໄ :4...............................28
ຉາຉະຖາຄ :5 ກາຌຈາຽຌຌີ ກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍ ....................................................................................54
ຉາຉະຖາຄ :6ຏຌ຺ ຌກາຌທຽິ ຃າະນາຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ( ກາຌຘບຌ຾ຉຖໃ ະຍຈ຺ -E1)68
ຉາຉະຖາຄ :7 ຏຌ຺ ກາຌທຽິ ຃າະນາຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຏຌ຺ ກາຌປຼຌ )E(2 .........................................69
ຉາຉະຖາຄ:8 ຎະຘິຈ຋ິຑາຍຍຈ຺ ຘບຌຂບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌກາຌຘບຌ-຾ຍຍ Jigsaw ....................70
ຉາຉະຖາຄ :9 ຈຈັ ຘະຌຎີ ະຘຈິ ຋ິຏຌ຺ ກາຌປຼຌຂບຄຌກັ ປຼຌ ............................................................71
ຉາຉະຖາຄ 10 :຃ທາຓຽຑໃ ີຄຑເ຅ຂບຄຌກັ ຘກຶ ຘາຉໃ ກຍັ ຈາໄ ຌກຈິ ຅ະກາ຃ທາຓປູໄ ....................................71
ຉາຉະຖາຄ11 : ຃ທາຓຽຑໃ ີຄຑເ຅ຂບຄຌກັ ຘກຶ ຘາຉໃ ກຍັ ຈາໄ ຌຍຌັ ງາກາຈກາຌປຼຌກາຌຘບຌ-...............72
ຉາຉະຖາຄ 12: ຃ທາຓຽຑໃ ີຄຑເ຅ຂບຄຌກັ ຘຶກຘາຉໃ ກຍັ ຃ທາຓປ຋ູໄ ໃ ີແຈ຅ໄ າກກາຌປຼຌກາຌຘບຌ- ...........72
ຉາຉະຖາຄ13 : ຃ທາຓຽຑໃ ີຄຑເ຅ຂບຄຌກັ ຘກຶ ຘາຉໃ ກຍັ ຈາໄ ຌກາຌທຈັ ຾ຖະ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ .....................73

vi

ຘາຖະຍາຌປຍູ

ໜາໄ
ປຍູ 1: ຂຌັໄ ຉບຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປູໄ ຾ຍຍຽ຋ັກຌກິ ຅ກິ ຆ (Jigsaw) ...................................................36
ປຍູ 2: ຂບຍຽຂຈ຾ຌທ຃ຈິ ຂບຄກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ .................................................................................52
ປຍູ 3: ຂຌັໄ ຉບຌເຌກາຌຘາໄ ຄ຾ຍຍຘບຍຊາຓ຃ທາຓຽຑໃ ີຄຑເ຅...........................................................62
ປຍູ 4: ຂຌັໄ ຉບຌເຌກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ...................................................................................................67

vii

຃າຘຍັ ນງໄ

຾຋ຌ຃ະ຾ຌຌຂບຄ຾ຍຍຐຶກນຈັ ຋ກຸ ຆຸຈຖທຓກຌັ
຾຋ຌຘາຎະຘຈິ ຂບຄ຃ທາຓຽຆໃ ບື ໝຌັໄ
຾຋ຌ຃ະ຾ຌຌຽຉັຓຂບຄກາຌຘບຍຽຘັຄນົຄັ ປຼຌ
຾຋ຌຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂະຍທຌກາຌ
EI ຈຈັ ຘະຌຎີ ະຘຈິ ຋ິຏຌ຺
຾຋ຌຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຏຌ຺ ແຈປໄ ຍັ
f ຾຋ຌ຃ທາຓຊໃ ຋ີ ໃ ີຉບໄ ຄກາຌ຾ຎຄເນຽໄ ຎັຌຽຎີຽຆັຌ
fx ຏຌ຺ ຃ຌູ ຖະນທາໃ ຄ຃ທາຓຊໃ ກີ ຍັ ຃ະ຾ຌຌ
H ຾຋ຌ຅າຌທຌ຃ຌ຺ ຉບຍຊກື ເຌກຓຸໃ ຘຄູ
IOC ຾຋ຌຈຈັ ຘະຌ຃ີ ທາຓ.ຘບຈ຃ບໃ ຄຖະນທາໃ ຄຂຘໄ ບຍກຍັ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ .

viii

ຑາກ຋ີ 1

ຍຈ຺ ຌາ

1.1 ຃ທາຓຽຎັຌຓາ ຾ຖະ ຘະຑາຍຍຌັ ນາ
ຘະຉະທຈັ ຋ີ XXI ຽຎັຌງກຸ ຿ຖກາຑິທຈັ ຾ຖະ ງກຸ ຾ນຄໃ ກາຌຎະຉທິ ຈັ ຽຉັກ຿ຌ຿ຖຆຂີ ຓໄ ຌູ ຂາໃ ທຘາຌ

຾ຍຍກາໄ ທກະ຿ຈຈ, ຍໃ ຓຂີ ບຍຽຂຈ ຽຆໃ ຄິ ຽປັຈເນ຿ໄ ຖກຓກີ າຌຎຼໃ ຌ຾ຎຄ຅າກງກຸ ບຈຸ ຘານະກາແຎຘງູໃ ກຸ ຂໄ
ຓຌູ ຂາໃ ທ ຘາຌ ຽຑໃ ືບຽຘຓີ ຂະນງາງຑຓູ ຎຌັ ງາດາໃ ຄກທາໄ ຄຂທາຄເຌ຋ກຸ ຂຄ຺ ຽຂຈ ຾ຖະ ຋ກຸ ຂະ຾ໜຄກາຌ
ເຌຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ຓ຋ີ າໃ ບຼໃ ຄຑາທະທແິ ຘ ຋ຄັ ຓກີ າຌປທໃ ຓຓື ຾ຖະ ກາຌ຾ຂຄໃ ຂຌັ ກຌັ ເຌຍຌັ ຈາຎະຽ຋ຈ຋ໃ ີກາຖຄັ
ຑຈັ ຋ະຌາ, ຂະ຾ນຌຄກາຌຘກຶ ຘາກາຖຄັ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຎຍັ ຎຄຸ ຾ຖະ ຎຼໃ ຌ຾ຎຄ຃ືຌເໝດໃ ເໃູ ຌ຋ກຸ ຂຄ຺ ຽຂຈ
຾ຖະ ຋ໃທ຺ ຎະຽ຋ຈເຌ຿ຖກ. (ກະຆທຄຘກຶ ຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖີ າ, 2008, ໜາໄ . 19)

ເຌຽຄໃ ບື ຌແຂຎະຽ຋ຈຽປ຺າ, ຑກັ -ຖຈັ ແຈທໄ າຄ຾ຏຌຑຈັ ຋ະຌາຘຈຊະກຈິ -ຘຄັ ຃ຓ຺ ຾ນໃຄຆາຈ ຾ຉຎໃ ີ
2016–2020 ຿ຈງຓຽີ ຎ຺ໄາໝາງກາຌຑຈັ ຋ະຌາ຾ຍຍງຌື ງຄ຺ ຽຑໃ ືບຘາໄ ຄຽຄໃບື ຌແຂເນຎໄ ະຽ຋ຈຆາຈນຖຈຸ ຑຌໄ຺
ບບກ຅າກຘະຊາຌະຑາຍຎະຽ຋ຈຈບໄ ງຑຈັ ຋ະຌາເຌຎີ 2020, ຓຎີ ຈັ ແ຅ຑືໄຌຊາຌ ຾ນຄໃ ກາຌນຌັ ຽຎັຌບຈຸ
ຘານະກາ ຾ຖະ ຋ຌັ ຘະແໝ ຽຑໃ ືບຘຍື ຉໃ ງຈຸ ຋ະຘາຈກາຌຎະຉປິ ຍູ ຖະຍຍ຺ ກາຌຘຶກຘາ຾ນຄໃ ຆາຈ ແຎຉາຓ
຋ິຈຘາໄ ຄ຃ຌ຺ ເຌຈາໄ ຌ຾ຌທ຃ິຈກາຌຽຓບື ຄ, ບຈຸ ຓ຺ ກາຌຘຄັ ຃ຓ຺ ຌງິ ຓ຺ ຾ຖະ ຽຑໃ ືບເນຖໄ ະຍຍ຺ ກາຌຘຶກຘາ຋ກຸ
ຂຌັໄ ຓ຃ີ ທາຓຽຂັໄຓ ຾ຂຄ ເນຑໄ ຌ຺ ຖະຽຓບື ຄຖາທ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຽຂໄ຺າຽຊຄິ ກາຌຘຶກຘາ຋ໃ ີຓ຃ີ ຌຸ ຌະຑາຍ. ເຌແຖງະ
ຏາໃ ຌຓາບຈັ ຉາຽຂ຺ໄາປຼຌເຌຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາ຾ຓຌໃ ຓ຃ີ ທາຓ຃ືຍໜາໄ ຽຎັຌດາໃ ຄຈ຃ີ ື: ເຌຎີ 2011 ຍຌັ ຖຸ
ຑຼຄ 62.9% ຾ຖະ ປບຈຎີ 2015 ຍຌັ ຖແຸ ຈໄ 78.1% (ຉາຓ຾ຏຌ຾ຓຌໃ 75%( ຘະ຾ຈຄທາໃ ບຈັ ຉາຓ
ກາຌຽຂໄ຺າປຼຌຂບຄຌກັ ປຼຌຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຾ຉຖໃ ະຎີຓກີ າຌຽຑໃ ິຓຂຌໄຶ (ກະຆທຄຘຶກຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖີ າ,
2015, ໜາໄ . 18-22)

ກະຆທຄຘຶກຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖີ າແຈຎໄ ະຉິປຍູ ຖະຍຍ຺ ກາຌຘຶກຘາເນຘໄ ບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ຾ຏຌຑຈັ ຋ະຌາ
ຽຘຈ ຊະກຈິ -ຘຄັ ຃ຓ຺ ຾ນຄໃ ຆາຈ ຽຆໃ ິຄແຈຎໄ ຍັ ຎຄຸ ນົກັ ຘຈູ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌຖາງທິຆາປຼຌຉາໃ ຄໂ ເນໄ
ປຍັ ຎະກຌັ ເຌກາຌຘາໄ ຄ຃ຌ຺ ປຌຸໃ ເໝໃ ຂະນງາງຉທ຺ ແຎຉາຓ 3 ຖກັ ຘະຌະ຃ື: ຖກັ ຘະຌະຆາຈ, ຖກັ ຘະຌະ
ທ຋ິ ະງາຘາຈ຋ຌັ ຘະແໝ ຾ຖະ ຖກັ ຘະຌະຓະນາຆຌ຺ ຿ຈງຈາຽຌຌີ ແຎຉາຓ 5 ນົກັ ຓຌູ ຂບຄກາຌຘກຶ ຘາ
຃:ື ຃ຌຸ ຘຓ຺ ຍຈັ ຘກຶ ຘາ, ຎຌັ ງາຘຶກຘາ, ຑະຖະຘຶກຘາ, ຾ປຄຄາຌຘກຶ ຘາ ຾ຖະ ຘິຖະຎະຘຶກຘາ. ເຌຌຌັໄ
ນົກັ ຘຈູ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ຓທີ ິຆາຑາຘາຖາທ ຽຎັຌທິຆານົກັ ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓຘາ຃ຌັ ດໃາຄງໃ ິຄ ຉໃ ກາຌປຼຌປູໄ
ຑາຘາ຾ນຄໃ ຆາຈ ຋ໃ ີເຆຉໄ ິຈຉໃ ຘໃ ືຘາຌຘະນທາໃ ຄຆຌ຺ ຽຏໃ ຺າຉາໃ ຄໂ ເຌກາຌຎາກຽທໄ຺າ ຾ຖະ ຂຈີ ຂຼຌຑບໄ ຓ຋ຄັ

1

ຽຎັຌຽ຃ໃ ບື ຄຓເື ຌກາຌປາໃ ປຼຌຽບ຺າ຃ທາຓປ຅ູໄ າກທຆິ າຉາໃ ຄໂ. (ກະຆທຄຘກຶ ຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖີ າ, 2014,
ໜາໄ . 1(

ຑາຘາຖາທຽຎັຌຑາຘາ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓຽກໃ ຺າ຾ກໃ ຾ຖະ ຽຎັຌຑາຘາຂບຄ຃ຌ຺ ກຓຸໃ ເນງເໃ ຌຉະກຌຸ ຑາຘາແຉ

(Tai) ຋ໃ ີແຈຌໄ າເຆດໄ ໃາຄກທາໄ ຄຂທາຄດໃູເຌຑາກຑໄືຌບາຆີບາ຃ະຽຌ, ເຌ຾ຉຖໃ ະງກຸ ຾ຉຖໃ ະຘະແໝແຈຓໄ ີ

ກາຌຘາໄ ຄ຃າເໝໃ ຾ຖະ ປຍັ ຽບ຺າ຃າ຋ໃ ີ຅າຽຎັຌຓາ຅າກຑາຘາບໃ ືຌຽຂໄ຺າຓາເຆໄ ຽຑໃ ືບຽປັຈເນຑໄ າຘາຖາທຓີ
຃ທາຓບຈຸ ຓ຺ ຘຓ຺ ຍຌູ ຾ຖະ ຘາຓາຈຘາໄ ຄຊບໄ ງ຃າແຈ຋ໄ ກຸ ຾ຍຍ; ຑາຘາຖາທຽຎັຌຑາຘາ຋ໃ ີຓ຃ີ າຑໄືຌຊາຌ
ຽຎັຌ຃າຎໃຼທ ນົື ຃າ຿ຈຈຽຆໃ ັຌ: ຈິຌ, ຌາໄ , ຖຓ຺ , ແຒ, ໝ,ູ ໝາ, ຽຎັຈ, ແກ,ໃ ງາໃ ຄ, ຌບຌ, ຾ຖຌໃ ,
ນທາຌ, ຂຓ຺ ...ຘທໃ ຌ຃າ຋ໃ ີຓຘີ ບຄຑະງາຄຂຌໄຶ ແຎ຾ຓຌໃ ຃າ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ຓາ຅າກຑາຘາບໃ ືຌ຃ື: ຓບຌ, ຂະ຾ຓ,
ຖາ຾ຉັຄ, ຐຕໃຄັ ຾ຖະ ຍາຖີ-ຘຌັ ຘະກຈິ ຽຆໃ ັຌ: ຽບກະຖາຈ, ຖາຆະຈບຌ, ຘາຘະໜາ...ຌບກຌຌັໄ ງຄັ
ຓ຃ີ າຎະຘຓ຺ ຋ໃ ີຘາໄ ຄຂຌຶໄ ເໝບໃ ກີ ຃:ື ແຒຒໄາ, ຽກຍີ ຾ຉະ, ຑຈັ ຖຓ຺ , ນຓແໄ ຒ, ຉຽໄູ ດັຌ ຽຎັຌ຃າຎະຘຓ຺ ຋ໃ ີຽບ຺າ຃າ
ຑໄືຌຊາຌຂບຄຑາຘາຖາທຓາຎະຘຓ຺ ກຌັ ຽບຄ. ເຌຌີໄ ຑາຘາຖາທ ກຓຘີ າຌຼຄຘຼຄຽທໄ຺າ຋ໃ ີ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ແຎ
ຉາຓ຾ຉຖໃ ະ຋ບໄ ຄຊໃ ຌິ ຽຆໃ ຄິ ຽກຈີ ຂຌຶໄ ງບໄ ຌກາຌກະ຅າງແຎຂບຄ຃ຌ຺ ຊໃ ຌິ ຌຘໄີ ຊູໃ ໃ ຌິ ບໃ ຌື ຾ຖທໄ ຽກຈີ ຓກີ າຌຘຓ຺ ຎຌ຺
ກຌັ ຂບຄ຃ຌ຺ ຉາໃ ຄຊໃ ຌິ ຅ໃ ຄິ ຑາເນຽໄ ກຈີ ຓຘີ າຌຼຄກາຌຽທໄ຺າຉາໃ ຄກຌັ ຽຆໃ ັຌ: ຘາຌຼຄທຼຄ຅ຌັ , ຘາຌຼຄນຖທຄ
ຑະຍາຄ, ຘາຌຼຄຆຼຄຂທາຄ, ຘາຌຼຄ຃າຓທໃ ຌ, ຘາຌຼຄຘະນທຌັ ຌະຽຂຈ... (ກະຆທຄຘຶກຘາ຋ິກາຌ
຾ຖະ ກຖີ າ, 2015, ໜາໄ . 94-95).

ຘາຖຍັ ຉທ຺ ບກັ ຘບຌຖາທຽປ຺າ ກບໃ ຌໜາໄ ຌຽໄີ ກບື ຍຑຌັ ຎີຖາທແຈປໄ ຍັ ຽບ຺າຉທ຺ ບກັ ຘບຌຂບຄບິຌຽຈງຓາຈຈັ
຾ຎຄເຆຂໄ ຼຌ ຽປັຈເນຑໄ າຘາຖາທຓບີ ກັ ຘບຌ ນົື ຓຉີ ທ຺ ໜຄັ ຘຘື າຖຍັ ຂຼຌຽຖໃ ືບຄຉາໃ ຄໂ. ຖາທຽປ຺າແຈຓໄ ຉີ ທ຺
ບກັ ຘບຌ 2 ຾ຍຍຓານົາງປບໄ ງຎີ຾ຖທໄ ຆໃ ຄື ຾ຍຍ຋ໃ ີ 1 ຽບຌີໄ ທາໃ ບກັ ຘບຌຖາທຽຈຓີ ຽຎັຌຉທ຺ ບກັ ຘບຌ
຋ໃ ີເຆຂໄ ຼຌທຼກຄາຌ຋າຄຘຄັ ຃ຓ຺ , ທຼກຄາຌ຋າຄຖຈັ ຆະກາຌ ເຌຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ຉທ຺ ບກັ ຘບຌຈຄໃ ັ ກາໃ ທ຾ຓຌໃ ແຈໄ
ຽ຃຺ໄາຓາ຅າກບກັ ຘບຌຽ຋ທະຌາ຃ຕີ ຂບຄບິຌຽຈງຑາກຽນຌບື ຆໃ ືຄຆາທບາຖະງຌັ ແຈຽໄ ບ຺າຉທ຺ ບກັ ຘບຌ
ຈຄໃ ັ ກາໃ ທຓາຎຍັ ຎຄຸ ເຆຂໄ ຼຌຑາຘາຂບຄຉຌ຺ ຿ຈງແຈຓໄ ກີ າຌກາຌຈ຺ ຾ຍຍກາຌຂຼຌເນຓໄ ນີ ົກັ , ຓກີ ຈ຺ ຾ຖະ
ຓ຾ີ ຍຍ຾ຏຌ ຉໃ ຓາ຅ໃຄິ ແຈຽໄ ບໄີຌຽຎັຌບກັ ຘບຌຘຌັ ຘະກຈິ , ຖາທຽປ຺າແຈປໄ ຍັ ບກັ ຘບຌຌຓີໄ າຖະນທາໃ ຄຎີ ຑ.ຘ
613-670 ຾ຖທໄ ຌາຓາຈຈັ ຾ຎຄຂຼຌ ຾ຖະ ຅ຈ຺ ກາໃ ງຑາຘາຖາທ຾ຉ຃ໃ າທຌຌັໄ ຓາ຅ຌ຺ ຽຊຄິ ຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ; ຘທໃ ຌ
຾ຍຍ຋ີ 2 ຽບໄີຌທາໃ ບກັ ຘບຌ຋າຖາທ ຾ຓຌໃ ແຈ຾ໄ ຍຍຓາ຅າກບກັ ຘບຌຍາຖີຂບຄຆາທ຃ຕິຌຊະເຌບິຌ
ຽຈງຑາກເຉໄ ຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌບກັ ຘບຌ຋ໃ ີຖາທຽປ຺າເຆຍໄ ຌັ ຋ຶກ຃າຘບຌຂບຄຑະຑຈຸ ຋ະຽ຅຺ໄາຉາຓທຈັ ທາບາປາຓ
ຉາໃ ຄໂ; ຽຎັຌບກັ ຘບຌ຋ໃ ີຌາເຆຂໄ ຼຌ຃າຘບຌຂບຄຑຈຸ ຋ະຘາຘະໜາຖຈັ ຋ິຽຊຕະທາຈ ຅າກຌຌັໄ ແຈຽໄ ຏີງ຾ຏໃ
ບບກແຎນົາງຘາຂາ ເຌຌຌັໄ ກແຈ຾ໄ ຏຓໃ າຽຊຄິ ຽຂຈຘທຸ ຌັ ຌະຑຓູ ຽຆໃ ຄິ ຓີ ຖຄັ ກາ, ຓບຌ, ຓຼຌຓາ ຾ຖະ
ຆາຈຉາໃ ຄໂເຌຑາກຑືໄຌບາຆບີ າ຃ະຽຌ ກແຈປໄ ຍັ ຽບ຺າບກັ ຘບຌ຃ຕຌິ ຊະຽຎັຌຉຌ຺ໄ ຾ຍຍ ຽຑໃ ືບຎຍັ ຓາຽຎັຌ
ບກັ ຘບຌຂບຄຆາຈຉຌ຺ , ຉໃ ຓາຓຼຌຓາກແຈປໄ ຍັ ຽບ຺າຓາຽຎັຌບກັ ຘບຌ຋າຂບຄຉຌ຺ ; ເຌແຖງະຉໃ ຓາບີກ

2

ບກັ ຘບຌ຋າຂບຄຓຼຌຓາກແຈ຾ໄ ຏຖໃ ຄ຺ ຘຖູໃ າໄ ຌຌາ, ຖາໄ ຌຆາໄ ຄ, ຘຍິ ຘບຄຑຌັ ຌາ ຾ຖະ ຆຼຄຉຄຸ ຆຸຓຆາຈ
຾ຊຍຌກໄີ ແຈປໄ ຍັ ຽບ຺າ ຾ຖະ ຎຍັ ຓາຽຎັຌບກັ ຘບຌຂບຄຆາຈຉຌ຺ ; ຖາທຽປ຺າປຍັ ຽບ຺າບກັ ຘບຌຈຄໃ ັ ກາໃ ທຓາເຌ
ຎີ ຑ.ຘ 2066 ນົື ຃ຘ 1523 ເຌຘະແໝຂບຄຽ຅຺ໄາ຿ຑ຋ິຘາຖະຖາຈ. (ຘີຖາ ທິຕະທຄ຺ , 1995, ໜາໄ . 6-
7).

ທຆິ າຑາຘາຖາທ ຽຎັຌທຆິ າ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓຘາ຃ຌັ ນົາງຽຖໃ ິຓຉຄັໄ ຾ຉຆໃ ຌັໄ ບະຌຍຸ າຌ຅ຌ຺ ຽຊຄິ ຓະນາທ຋ິ ະງາແຖ
ກຖທໄ ຌ຾ຖທໄ ຌາເຆຑໄ າຘາຖາທຽຎັຌຘໃ ືກາຄເຌກາຌຘໃ ືຘາຌ ກ຃ືກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌຽຆໃ ັຌ: ກາຌບາໃ ຌ,
ກາຌ ຽທໄ຺າ, ກາຌຒຄັ ຾ຖະ ກາຌຂຼຌ ຋ຄັ ຖາງທິຆາຉາໃ ຄໂຂບຄ຾ຉຖໃ ະຆຌັໄ ປຼຌກຖທໄ ຌ຾ຉເໃ ຆຑໄ າຘາ
ຖາທຽຎັຌຑານະຌະເຌກາຌຘໃ ືຘາຌ ຽຑໃ ືບບະ຋ິຍາງ ຾ຖະ ງກ຺ ຉທ຺ ດາໃ ຄ ຽປັຈເນຌໄ ກັ ປຼຌຌກັ ຘຶກຘາ຋ກຸ
຃ຌ຺ ຘາຓາຈຽຂໄ຺າເ຅ຽຌບືໄ ເຌຍຈ຺ ປຼຌເຌ຾ຉຖໃ ະຖາງທິຆາ ຾ຖະ ຘາຓາຈຌາແຎຎະຉິຍຈັ ແຈດໄ າໃ ຄຊກື ຉບໄ ຄຽ
ໝາະຘຓ຺ ; ກາຌ຅ຈັ ຉຄັໄ ຎະຉິຍຈັ ຉທ຺ ຅ຄິ ເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌທິຆາຑາຘາຖາທ ຽຊຄິ ທາໃ ຃ະ຾ຌຌ຿ຈງ
ຖທຓຂບຄຌກັ ປຼຌຘຄູ ຊາໄ ຋ຼຍເຘທໃ ຆິ າບໃ ຌື ຾ຉຑໃ າຍຖທຓເຌກາຌຎະຉິຍຈັ ຉທ຺ ຅ຄິ ຋ໃ ີປຼຌຓາງຄັ ຍໃ ຋ຌັ ຽຖິກ
ຽຆໃ ຄິ ຋ກັ ຘະເຌກາຌປຼຌປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ ງຄັ ຍໃ ຋ຌັ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຽຐິກ຋ກັ ຘະ
ເຌຂະຍທຌກາຌປຼຌປໜູໄ ກັ ຾ໜຌໄ , ຌກັ ປຼຌຓ຿ີ ບກາຈຘາຑຈັ ຘໃ ຋ື ໃ ີຽຎັຌປຍູ ຎະ຋າໜບໄ ງ, ຽປັຈເນຌໄ ກັ ປຼຌ
຅າຌທຌໜໃ ຶຄຍໃ ຘາຓາຈກາ ຾ຖະ ຅າ຾ຌກແຈກໄ ຼໃ ທກຍັ ຍາຄ຃າຘຍັ , ຍາຄໝທຈ຃າ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຍາຄ
ຎະ຿ນງກ, ຌກັ ປຼຌຍາຄ຃ຌ຺ ຓກີ າຌຽນຄ຺າຌບຌເຌຽທຖາປຼຌ, ຊຽື ຍ຺າຉໃ ທິຆາ, ຍໃ ດາກ຅ຈ຺ ກາໃ ງ, ຂາຈ
ກາຌຂຼຌ຋ໃ ີຊກື ນົກັ ແທງາກບຌ, ຂາຈກາຌຒຄັ ຋ໃ ີຓຓີ າຖະງາຈ, ຂາຈ຃ທາຓປ຃ູໄ ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ເຌຂະຍທຌ
ກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ິຈ຋ໃ ີຽໝາະຘຓ຺ , ຂາຈກາຌຽປັຈກຈິ ຅ະກາກຓຸໃ , ຂາຈກາຌປຍັ ຏິຈຆບຍຉໃ ກາຌປຼຌປຈູໄ ທໄ ງຉຌ຺
ຽບຄ, ຽປັຈເນຌໄ ກັ ປຼຌຍໃ ຓ຃ີ ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ຈາໄ ຌທາກາງະຘາຑຌັ , ຍໃ ຽຂໄ຺າເ຅ຽຌບໄື ເຌຍຈ຺ ປຼຌ ນົື ບາຈຽຂໄ຺າ
ເ຅ຏິຈ ຘໃຄ຺ ຏຌ຺ ຽປັຈເນຓໄ ຍີ ຌັ ນາເຌຑາກ຾ຉຄໃ ຉທ຺ ຅ຄິ ຽຆໃ ັຌທາໃ ເຆຘໄ ຍັ ຍໃ ຘບຈ຃ບໃ ຄຽປັຈເນຽໄ ຌບືໄ ເຌຍໃ ຉໃ ຽຌໃ ບື ຄ
ກາຌບະ຋ິຍາງຍຈ຺ ຉາໃ ຄໂຂາຈທກັ ຂາຈຉບຌ ຾ຖະ ຘຍັ ຘຌ຺ .

ແຎ຃ຼຄ຃ຌູໃ ໄີ ງຄັ ຓຌີ ກັ ປຼຌຆຌ຺ ຽຏໃ ຺າຘທໃ ຌນົາງບາໃ ຌຑາຘາຖາທຍໃ ແຈໄ ຾ຖະ ຂຼຌຍໃ ຊກື ຅າກຍຌັ ນາ
຾ຖະ ຾ຌທ຋າຄກາຌ຾ກແໄ ຂຽຍບືໄ ຄຉຌ຺ໄ ເຌຊາຌະ຃ຘູ ບຌຏໜໄູ ໃ ຶຄຏຘໄູ ກຶ ຘາຽນັຌທາໃ ປຍູ ຾ຍຍກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະ

ກາກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຿ຈງເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ຾ຍຍ Jigsaw ຾ຓຌໃ ຽຌັຌໄ ຏປໄູ ຼຌຽຎັຌເ຅ກາຄ, ຓກີ າຌປທໃ ຓຓື

ເຌກາຌປຼຌປູໄ ຋ກຸ ຃ຌ຺ ແຈຓໄ ຘີ ໃທຌປທໃ ຓເຌກາຌຽປັຈກິຈ຅ະກາ, ກາຌບບກ຃າ຃ິຈ຃າຽນັຌປທໃ ຓກຌັ
ຆທໃ ງຽນົືບຽຆໃ ິຄກຌັ ຾ຖະ ກຌັ , ຽຎັຌກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີຏໄຘູ ບຌແຈຽໄ ຎີຈ຿ບກາຈເນໄຏໄປູ ຼຌແຈປໄ ຼຌຽຎັຌກຓຸໃ
຾ຖະ ຽຎັຌ຃,ູໃ ຌກັ ປຼຌຘບຌກຌັ ຽບຄ ຿ຈງຓກີ າຌກາຌຈ຺ ເນຘໄ ະຓາຆກິ ເຌກຓຸໃ ຎະກບຍຈທໄ ງຏ຋ໄູ ໃ ີຓ຃ີ ທາຓ.
ຘາຓາຈ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ເນໄຘະຓາຆິກ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ຅ະ຃ບໃ ງກະຉຌໄຸ ຽຆໃ ິຄກຌັ ຾ຖະ ກຌັ ຽຑໃ ືບຑາກຓຸໃ ແຎຘູໃ
຃ທາຓຘາຽຖັຈຉາຓຽຎ຺ໄາໝາງ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌ ຽປັຈເນຌໄ ກັ ປຼຌແຈປໄ ຍັ ກາຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓ.ຘາຓາຈ

ຽຑໃ ິຓຂຌຶໄ . ຽຌໃ ບື ຄ຅າກຘາຽນຈ຋ໃ ີກາໃ ທຓາຏຘໄູ ກຶ ຘາ຅ໃຄຶ ແຈຌໄ າເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ຾ຍຍ Jigsaw ຽຂໄ຺າເຌກາຌປຼຌ-

3

ກາຌຘບຌທິຆາຑາຘາຖາທຂຌັໄ ຓ.5 ຽຖໃ ືບຄ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ ຋ໃ ີ຿ປຄປຼຌ ຓ.ຘ ຌາໄ
ປບຌ ຽຓບື ຄໝໃ ຶຌ ຾ຂທຄທຼຄ຅ຌັ ຘກ຺ 2018-2019 ຽຑໃ ືບ຋ຈ຺ ຖບຄຽຍໃ ຄິ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌທາໃ ຓຏີ ຌ຺ ຈີ
ຂຌຶໄ ນົື ຍ.

ຑາຘາຖາທ ຽຎັຌຘຓ຺ ຍຈັ ຋າຄຈາໄ ຌທຈັ ຋ະຌະ຋າຽຆໃ ຄິ ຘາໄ ຄເນ຃ໄ ຌ຺ ເຌຆາຈຓ຃ີ ທາຓຽຎັຌຖາທ, ຓຑີ າຘາ
ຽທໄ຺າ ຾ຖະ ຑາຘາຂຼຌຍໃ ຆາໄ ຾ຍຍຂບຄຆາຈເຈ ຌບກຌງໄີ ຄັ ຽຎັຌຘໃ ຋ື ໃ ີຘະ຾ຈຄຽຊຄິ ຑຓູ ຎຌັ ງາຂບຄຍຌັ ຑະຍູ
ຖຈຸ ຈາໄ ຌທຈັ ຋ະຌະ຋າປຈີ ຃ບຄຎະຽຑຌ຋ີ ໃ ີຖາໄ ຃າໃ , ຑາຘາຖາທເຌຊາຌະ຋ໃ ີຽຎັຌຑືໄຌຊາຌຂບຄກາຌຘກຶ ຘາ
ຽປັຈເນຏໄ ປໄູ ຼຌຽກຈີ ຃ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ເຌກາຌປຼຌປທູໄ ຆິ າຉາໃ ຄໂ, ຘາຓາຈປຍັ ປຂູໄ ຓໄ ຌູ ຂາໃ ທຘາຌຉາໃ ຄໂຌາໂ
ຽຑໃ ືບແຎຑຈັ ຋ະຌາ຃ຌຸ ຌະຑາຍຆທີ ຈິ ຂບຄ຃ຌ຺ ເຌຆາຈເນຈໄ ຂີ ຌຶໄ ຽ຋ໃ ືບຖະກາໄ ທ. ຘະຌຌັໄ , ຑາຘາຖາທ຅ໃຄິ ຓີ
຃ທາຓຘາ຃ຌັ ນົາງຉໃ ກາຌຘຶກຘາດເໃູ ຌຘາງຘາຓຌັ .

1.2 ຃າຊາຓ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ
1. ກາຌຌາເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ກາຌຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw) ຽຂໄ຺າເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ທຆິ າຑາຘາ

ຖາທຂຌັໄ ຓ.5 ກຼໃ ທກຍັ ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ ຅ະຓຎີ ະຘິຈ຋ິຑາຍດເໃູ ຌຖະຈຍັ ເຈ?
2. ຏຌ຺ ກາຌປຼຌຂບຄຌກັ ປຼຌ ຋ໃ ີແຈຏໄ າໃ ຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຿ຈງເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ຾ຍຍ຅ກິ ຆ

(Jigsaw) ຽຂ຺ໄາເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌທຆິ າຑາຘາຖາທ ກຼໃ ທກຍັ ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ

ຘາຖຍັ ຂຌັໄ ຓ.5 ຅ະຓຎີ ະຘຈິ ຋ິຏຌ຺ ຘຄູ ກທາໃ ຽກຌ ນົື ຍ?

3. ຌກັ ປຼຌຓ຃ີ ທາຓຽຑໃ ີຄຑເ຅ຉໃ ກາຌເຆທໄ ຋ິ ີຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw) ຽຂໄ຺າເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ

ທຆິ າຑາຘາຖາທຂຌັໄ ຓ.5 ກຼໃ ທກຍັ ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ ດເໃູ ຌຖະຈຍັ ເຈ?

1.3 ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺

1. ຽຑໃ ືບຘກຶ ຘາຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌຈທໄ ງກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ທຆິ າຑາຘາ
ຖາທຂຌັໄ ຓ.5 ຽຖໃ ືບຄ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ ຿ຈງເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ກາຌຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ

(Jigsaw) ຿ປຄປຼຌ ຓ.ຘ ຌາໄ ປບຌ ຽຓບື ຄໝໃ ຶຌ ຾ຂທຄທຼຄ຅ຌັ ຉາຓຽກຌ 80/80.
2. ຽຑໃ ືບຘກຶ ຘາ຃າໃ ຈຈັ ຘະຌຎີ ະຘຈິ ຋ິຏຌ຺ (E.I) ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຌກັ ປຼຌ ຿ຈງຌາເຆທໄ ຋ິ ີຘບຌ຾ຍຍ

຅ກິ ຆ (Jigsaw).
3. ຽຑໃ ືບຘກຶ ຘາ຃ທາຓຽຑໃ ີຄຑເ຅ຂບຄຌກັ ປຼຌ ຋ໃ ີຌາເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ກາຌຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw) ຽຂ຺ໄາ

ເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌທຆິ າຑາຘາຖາທ ຂຌັໄ ຓ.5 ຽຖໃ ືບຄ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ.

4

1.4 ຘຓ຺ ຓຈຸ ຊາຌ

1. ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌທຆິ າຑາຘາຖາທ ຂຌັໄ ຓ.5 ຿ຈງຌາເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ທ຋ິ ີຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ

(Jigsaw) ຅ະຘຄູ ກທາໃ ຽກຌ຋ໃ ີກາຌຈ຺ ແທໄ 80/80.
2. ຎະຘຈິ ຋ິຏຌ຺ (E.I) ກາຌປຼຌຂບຄຌກັ ປຼຌ ທຆິ າຑາຘາຖາທຂຌັໄ ຓ.5 ຿ຈງຌາເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ກາຌ

ຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw) ດເໃູ ຌຖະຈຍັ ຘຄູ ກທາໃ 0.50
1.5 ຏຌ຺ ຃າຈທາໃ ຅ະແຈປໄ ຍັ

ກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຃ຄັໄ ຌໄີ ຌຍັ ທາໃ ຽຎັຌກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຃ຄັໄ ຋າບຈິ ຋ໃ ີຈາຽຌຌີ ດ຿ໃູ ປຄປຼຌ ຓ.ຘ ຌາໄ ປບຌ ຽຓບື ຄ
ໝໃ ຶຌ ຾ຂທຄທຼຄ຅ຌັ ຽຆໃ ຄິ ຃າຈທາໃ ຅ະຓຎີ ະ຿ນງຈຈຄໃ ັ ຌ:ໄີ

1. ປຽູໄ ຊຄິ ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌທຆິ າຑາຘາຖາທຂຌັໄ ຓ.5 ຽຖໃ ືບຄ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ
຾ຖະ ຎະ຿ນງກ ຿ຈງຌາເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ທ຋ິ ີຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw) ຉາຓຽກຌ 80/80.

2. ແຈປໄ ຽູໄ ຊຄິ ຎະຘຈິ ຋ິຏຌ຺ ຋າຄກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຌກັ ປຼຌ ຋ໃ ີປຼຌທຆິ າຑາຘາຖາທ ຿ຈງຌາເຆຽໄ ຋ັກຌກິ

ກາຌຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw).
3. ປຽູໄ ຊຄິ ຃ທາຓຽຑໃ ີຄຑເ຅ຂບຄຌກັ ປຼຌຉໃ ກຍັ ກາຌຌາເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ກາຌຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw)

ຽຂ຺ໄາເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌທຆິ າຑາຘາຖາທ ຂຌັໄ ຓ.5 ຽຖໃ ບື ຄ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ.
4. ກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຃ຄັໄ ຌຽີໄ ຓໃບື ຘາຽຖັຈຖຄ຺ ຾ຖທໄ ຅ະຽຎັຌຎະ຿ນງຈເນ຾ໄ ກຏໃ ຘໄູ ກຶ ຘາ ຾ຖະ ຃ບູ າ຅າຌ຋ໃ ີ

ຘບຌທຆິ າຑາຘາຖາທ ຿ຈງຌາເຆປໄ ຍູ ຾ຍຍທ຋ິ ີກາຌຘບຌແຎເຆໄ ຽຑໃ ືບເນແໄ ຈປໄ ຍັ ຏຌ຺ ຎະ຿ນງຈຘຄູ ຘຈຸ ຉໃ
ກຍັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ.

5

ຑາກ຋ີ 2

຋ຍ຺ ຋ທຌຽບກະຘາຌ ຾ຖະ ຂບຍຽຂຈ຾ຌທ຃ຈິ

ກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຃ຄັໄ ຌີໄ ຓ຅ີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຽຑໃ ືບຘກຶ ຘາທ຋ິ ີກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ຿ຈງເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ຾ຍຍ຅ກິ ຆ

(Jigsaw) ຽຂ຺ໄາເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ທຆິ າຑາຘາຖາທຂຌັໄ ຓ.5 ຽຖໃ ບື ຄ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ

຿ນງກ ຘາຖຍັ ຿ປຄປຼຌ ຓ.ຘ ຌາໄ ປບຌ ຽຓບື ຄໝໃ ຶຌ ຾ຂທຄທຼຄ຅ຌັ ຘກ຺ ປຼຌ 2018-2019 ຏ຃ໄູ ຌ຺ໄ ຃ທາໄ
ແຈຘໄ ກຶ ຘາ, ຋ຍ຺ ຋ທຌ຋ິຈຘະຈ,ີ ຽບກະຘາຌ ຾ຖະ ຍຈ຺ ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຉາໃ ຄໂ຋ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄ຋ຄັ ຑາງເຌ ຾ຖະ
ຉາໃ ຄຎະຽ຋ຈ ຽຑໃ ືບຌາຓາຘຄັ ຽ຃າະຽຎັຌຂບຍຽຂຈ຾ຌທ຃ຈິ ຂບຄກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຽຆໃ ຄິ ຓຍີ ຌັ ຈາ຋ິຈຘະຈີ
຾ຖະ ຍຈ຺ ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຈຄໃ ັ ຌ:ີໄ

 ຋ິຈຘະຈກີ າຌຘບຌ຋ໃທ຺ ແຎ
1 ຋ິຈຘະຈກີ າຌຘບຌ
2 ຋ິຈຘະຈກີ າຌປຼຌປູໄ
3 ຋ິຈຘະຈກີ າຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ
4 ຋ິຈຘະຈກີ າຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓື

5 ຽ຋ັກຌກິ ກາຌຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw)

6 ຋ິຈຘະຈກີ ຼໃ ທກຍັ ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ
7 ນົກັ ຘຈູ ກາຘບຌຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຉບຌຎາງ
8 ຍຈ຺ ຘບຌ
9 ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ
10 ຃ທາຓຽຑໃ ີຄຑເ຅ເຌກາຌປຼຌປູໄ
11 ກາຌນາ຃ຌຸ ຌະຑາຍຂບຄຂຘໄ ບຍ
 ຋ຍ຺ ຋ທຌຍຈ຺ ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ທ຋ິ ະງາຘາຈ຋ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄ
 ຂບຍຽຂຈ຾ຌທ຃ຈິ
ຌງິ າຓ຃າຘຍັ ຋ໃ ິເຆເໄ ຌ຋າຄຎະຉຍິ ຈັ

2.1 ຋ຍ຺ ຋ທຌຽບກະຘາຌ ຾ຖະ ຋ິຈຘະຈ຋ີ ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄ

2.1.1 ຋ິຈຘະຈກີ າຌຘບຌ
຋ິຈຘະໜາ ຾ຂຓຓະຌີ (2552, ໜໄາ. 3) ແຈກໄ າໃ ທທາໃ ກາຌຘບຌ຾ຓຌໃ ກາຌຍບກກາໃ ທ, ຘໃຄັ ,

ບະ຋ິຍາງ, ຆ຾ີໄ ຅ຄ ນົື ຾ຓຌໃ ກາຌຘະ຾ຈຄເນຽໄ ຍໃ ິຄ; ກາຌຘບຌ຾ຓຌໃ ກາຌຊາໃ ງ຋ບຈ຃ທາຓປ,ູໄ ຋ກັ ຘະ
6

຾ຖະ ຽ຅ຉະ຃ະຉຉິ າໃ ຄໂ ຿ຈງ຋ໃ ີຏຘໄູ ບຌ ຾ຖະ ຏປໄູ ຍັ ນົື ຃ູ ຾ຖະ ຌກັ ປຼຌຓຎີ ະຉິຘາຑຌັ ຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຾ຖະ
ກຌັ ; ເຌຂະຍທຌກາຌປຼຌປູໄ ຃ຽູ ຎັຌຏຓໄູ ຍີ ຈ຺ ຍາຈຘາ຃ຌັ ຽຎັຌຏ຅ໄູ ຈັ ກາຌປຼຌປເູໄ ນຽໄ ກຈີ ຂຌຶໄ ຉາຓ຃ທາຓ
຃ິຈຽນັຌ ຾ຖະ ຃ທາຓຘາຓາຈຂບຄຉຌ຺ ຘທໃ ຌຏປໄູ ຼຌຽຎັຌຏແໄູ ຈປໄ ຍັ ກາຌຊາໃ ງ຋ບຈຉາຓ຋ໃ ີ຃ຘູ ໃຄ຺ ເນໄ ກາຌ
ຘບຌຽກຈີ ຂໄຶຌແຈ຋ໄ ກຸ ນຌ຺ ຾ນໃຄ ຍໃ ແຈ຅ໄ າກຈັ ຽທຖາ ຾ຖະ ຘະຊາຌ຋ໃ ີ ຾ຖທໄ ຾ຉຘໃ ະຊາຌະກາຌ ຾ຖະ
຃ທາຓຑເ຅ຂບຄ຃.ູ

ຘຓ຺ ຅ຈິ ຅ຌັ ຘາງ (2557, ໜາໄ . 59-60) ແຈກໄ າໃ ທທາໃ ກາຌຘບຌຽຎັຌຂ຃ໄ ທາຓ຋ໃ ີຍຌັ ງາງຽຄໃບື ຌແຂ
຾ຖະ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓເຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ນົື ຂຌັໄ ຉບຌຂບຄກາຌຈາຽຌຌີ ກາຌປຼຌ-
ກາຌ ຘບຌ຋ໃ ີຘາຑຌັ ກຌັ ຾ຖະ ຽຎັຌຘາຽນຈຽປັຈເນຽໄ ກຈີ ຏຌ຺ ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຏປໄູ ຼຌ ຋ິຈຘະຈກີ າຌຘບຌ
ຓຑີ ຶໄຌຊາຌຓາ຅າກ຋ິຈຘະຈກີ າຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຏາໃ ຌກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຋ຈ຺ ຘບຍ຅ຌ຺ ຽຎັຌ຋ໃ ີງບຓປຍັ .

ຘະນຸົຍທາໃ ກາຌຘບຌໝາງຽຊຄິ ກາຌຊາໃ ງ຋ບຈ຃ທາຓປ຅ູໄ າກຽຌບໄື ເຌທຆິ າ ນົື ຾ຓຌໃ ທ຋ິ ີກາຌ
ຉາໃ ຄໂ຋ໃ ີ຃ຌູ າຓາເຆຽໄ ຑໃ ືບເນຏໄ ປໄູ ຼຌຽກຈີ ກາຌປຼຌປຉູໄ າຓຘກັ ກາງະຑາຍຂບຄຏປໄູ ຼຌ.

2.1.2 ຋ິຈຘະຈກີ າຌປຼຌປູໄ

ກຓຸໃ ຋ິຈຘະຈກີ າຌປຼຌປຂູໄ ບຄ຃ບຌຘຉຕຈັ ຉິທິຘ (Constructivism)
຃ບຌຘຉຕຈັ ຉິທິຘ (Constructivism) ຽຆໃ ບື ທາໃ ກາຌປຼຌປຽູໄ ຎັຌຂະຍທຌກາຌ຋ໃ ີຽກຈີ ຂຌໄຶ

ຑາງເຌຂບຄຏປໄູ ຼຌ຿ຈງຓຏີ ປໄູ ຼຌຽຎັຌຏຘໄູ າໄ ຄ຃ທາຓປ຅ູໄ າກ຃ທາຓຘາຑຌັ ຖະນທາໃ ຄຘໃ ິຄ຋ໃ ີຑຍ຺ ຽນັຌກຍັ ຃ທາຓ
ປ຃ູໄ ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ຽຈີຓ຋ໃ ີຓຓີ າກບໃ ຌ ຿ຈງຑະງາງາຓຌາ຃ທາຓຽຂ຺ໄາເ຅ກຼໃ ທກຍັ ຽນຈກາຌ ຾ຖະ ຎະກຈ຺

ກາຌ຋ໃ ີຉຌ຺ ຑຍ຺ ຽນັຌຓາຘໄາຄຽຎັຌ຿຃ຄຘາໄ ຄ຋າຄຎຌັ ງາ (Cognitive Structure) ນົື ຋ໃ ີຽບີໄຌທາໃ
Schema ຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌນທ຺ ໜທໃ ງ຋ໃ ີໜບໄ ງ຋ໃ ີຘຈຸ ຂບຄ຿຃ຄຘາໄ ຄ຋າຄຎຌັ ງາ ຿຃ຄຘາໄ ຄ຋າຄຎຌັ ງາຌຎໄີ ະກບຍ

ຈທໄ ງ຃ທາຓໝາງຂບຄຘໃ ຄິ ຉາໃ ຄໂ຋ໃ ີເຆຑໄ າຘາ ນົື ກຼໃ ທກຍັ ຽນຈກາຌ ນົື ຘໃ ິຄ຋ໃ ີ຾ຉຖໃ ະຍກຸ ຃ຌ຺ ຓຎີ ະຘຍ຺ ກາຌ
ບາຈຽຎັຌ຃ທາຓຽຂ຺ໄາເ຅ ນົື ຃ທາຓປຂູໄ ບຄ຾ຉຖໃ ະຍກຸ ຃ຌ຺ ; ກາຌປຼຌປູໄ ຽຎັຌຂະຍທຌກາຌຘາໄ ຄນົາງກທາໃ
ກາຌປຍັ ຃ທາຓປູໄ ຈຄໃ ັ ຌຌັໄ ຽຎໄ຺າໝາງຂບຄກາຌຘບຌ຅ະຘະໜຍັ ຘະໜຌູ ກາຌຘາໄ ຄນົາງກທາໃ ຃ທາຓຑະງາ
ງາຓເຌກາຌຊາໃ ງ຋ບຈ຃ທາຓປູໄ ຈຄໃ ັ ຌຌັໄ ຃ບຌຘຉຕຈັ ຉິທິຘ ຅ະຓຄຸໃ ຽຌັຌໄ ກາຌຘາໄ ຄ຃ທາຓປເູໄ ໝດໃ າໃ ຄຽໝ
າະຘຓ຺ ຂບຄ຾ຉຖໃ ະ ຍກຸ ຃ຌ຺ ຾ຖະ ຘໃ ຄິ ຾ທຈຖບໄ ຓຓ຃ີ ທາຓຘາ຃ຌັ ເຌກາຌຘາໄ ຄ຃ທາຓໝາງຉາຓ຃ທາຓ
ຽຎັຌ຅ຄິ . (ຘຓຸ າຖີ ແຆ຅ະຽຖີຌ, 2551, ໜາໄ . 103)

຋ິຈຘະຈກີ າຌປຼຌປຂູໄ ບຄ Thorndike’s 1814-1949
Thorndike ຽຆໃ ບື ທາໃ ກາຌປຼຌປຽູໄ ກຈີ ຅າກກາຌຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄຖະນທາໃ ຄຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ກຍັ ກາຌຉບຍ

ຘະໜບຄ ຆໃ ຄື ຓນີ ົາງປຍູ ຾ຍຍ ຍກຸ ຃ຌ຺ ຅ະຓກີ າຌຖບຄຏິຈຖບຄຊກື ແຎຽຖືບໄ ງໂ ຅ຌ຺ ກທາໃ ຅ະຑຍ຺ ປຍູ ຾ຍຍ
ກາຌຉບຍຘະໜບຄ຋ໃ ີຘາຓາຈເນຏໄ ຌ຺ ຽຑໃ ີຄຑເ຅ນົາງ຋ໃ ີຘຈຸ , ຽຓໃບື ຽກຈີ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຖທໄ ຍກຸ ຃ຌ຺ ຅ະເຆປໄ ຍູ

7

຾ຍຍກາຌຉບຍຘະໜບຄ຋ໃ ີຽໝາະຘຓ຺ ຑຼຄປຍູ ຾ຍຍຈຼທ ຾ຖະ ຅ະຑະງາງາຓເຆປໄ ຍູ ຾ຍຍຌຌັໄ ຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄ

ກຍັ ຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ເຌກາຌປຼຌປຉູໄ ໃ ແຎຽຖືບໄ ງໂ.

ກຈ຺ ຾ນຄໃ ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄ ຋ບຌແຈ ຓຈີ ຄໃ ັ ຌ:ໄີ

1. ກຈ຺ ຾ນຄໃ ຃ທາຓຑບໄ ຓ (Law of Readiness) ກາຌປຼຌປ຅ູໄ ະຽກຈີ ຂຌຶໄ ແຈຈໄ ີ ຊາໄ ຏປໄູ ຼຌ

ຓ຃ີ ທາຓຑບໄ ຓ຋ຄັ ຋າຄປາໃ ຄກາງ ຾ຖະ ຅ຈິ ເ຅.

2. ກຈ຺ ຾ນຄໃ ກາຌຽຐິກນຈັ (Law of Exercise) ກາຌຽຐິກນຈັ ນົື ກາຌກະ຋າຽຖືບໄ ງໂ

ຈທໄ ງ຃ທາຓຽຂ຺ໄາເ຅຅ະຽປັຈເນກໄ າຌປຼຌປຌູໄ ຌັໄ ໝຌັໄ ຃ຄ຺ ຊາທບຌ ຊາໄ ຍໃ ແຈກໄ ະ຋າຆາໄ ກຌັ ນົາງໂກາຌປຼຌປູໄ

ຌຌັໄ ຅ະຍໃ ໝຌັໄ ຃ຄ຺ ຊາທບຌ ຾ຖະ ເຌ຋ໃ ີຘຈຸ ບາຈຖືຓແຈ.ໄ

3. ກຈ຺ ຾ນຄໃ ກາຌຌາເຆໄ (Law of Use and Disuse) ກາຌປຼຌປຽູໄ ກຈີ ຅າກກາຌຽຆໃ ບື ຓ

຿ງຄຖະນທາໃ ຄຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ກຍັ ກາຌຉບຍຘະໜບຄ ຃ທາຓໝຌັໄ ຃ຄ຺ ຂບຄກາຌປຼຌປ຅ູໄ ະຽກຈີ ຂຌຶໄ ນາກແຈຓໄ ີ

ກາຌຌາແຎເຆຽໄ ຖໄືບງໂ ນາກຍໃ ຓກີ າຌຌາແຎເຆບໄ າຈຓກີ າຌຖືຓຽກຈີ ຂຌໄຶ ແຈ.ໄ

4. ກຈ຺ ຾ນຄໃ ຏຌ຺ ຋ໃ ີຽຑໃ ີຄຑເ຅ (Law of Effect) ຽຓໃບື ຍກຸ ຃ຌ຺ ແຈປໄ ຍັ ຏຌ຺ ຋ໃ ີຽຑໃ ີຄຑເ຅ງບໃ ຓ

ດາກ຅ະປຼຌປຉູໄ ໃ ແຎ ຾ຉຊໃ າໄ ແຈປໄ ຍັ ຏຌ຺ ຋ໃ ີຍໃ ຽຑໃ ີຄຑເ຅ ຅ະຍໃ ດາກປຼຌປູໄ ຈຄໃ ັ ຌຌັໄ ກາຌແຈປໄ ຍັ ຏຌ຺ ຋ໃ ີຽຑໃ ີຄ
ຑເ຅຅ໃຄິ ຽຎັຌຎຈັ ແ຅ຘາ຃ຌັ ເຌກາຌປຼຌປ.ູໄ (຋ິຈຘະໜາ ຾ຂຓຓະຌ,ີ 2552, ໜາໄ . 51-52)

຋ິຈຘະຈກີ າຌປຼຌປຂູໄ ບຄ Pavlov

Pavlov ແຈຽໄ ປັຈກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄເນໝໄ າຌາໄ ຖາງແນົຈທໄ ງຘຼຄກະຈໃ ຄິ ຿ຈງ຋າຓະຆາຈ຾ຖທໄ ໝາ຅ະ

ຍໃ ຓຌີ າໄ ຖາງແນົຽຓໃບື ແຈງໄ ຌິ ຘຼຄກະຈໃ ຄິ ຾ຉໃ ຎາຍຖຍ຺ ແຈຌໄ າຽບ຺າຊຄ຺ ຆຌີໄ ຍຈ຺ ຓາຽຎັຌຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຃ກູໃ ຍັ ຘຼຄ

ກະຈໃ ຄິ ຊຄ຺ ຆຌໄີ ຍຈ຺ ຊທື າໃ ຽຎັຌຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຉາຓ຋າຓະຆາຈ (unconditioned stimulus) ຽປັຈເນໝໄ າ

ຌາໄ ຖາງແນົແຈໄ ຽຂ຺າເຆຘໄ ໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຋ຄັ ຘບຄ຃ກູໃ ຌັ ນົາງໂ຃ຄັໄ ຾ຖະ ຉຈັ ຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຉາຓ຋າຓະຆາຈບບກ

ຽນົືບ຾ຉຘໃ ຼຄກະຈໃ ຄິ ຆໃ ຄື ຽຎັຌຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີທາຄຽຄໃບື ຌແຂ ຎະກຈ຺ ທາໃ ໝາຌາໄ ຖາງແນົຽຓໃບື ແຈງໄ ຌິ ຘຼຄກະຈໃ ຄິ

ດາໃ ຄຈຼທ ຘະນຸົຍທາໃ ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄໝາຽກຈີ ຅າກກາຌປ຅ູໄ ກັ ຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄຖະນທາໃ ຄຘຼຄກະຈໃ ຄິ , ຊຄ຺ ຆຌີໄ

ຍຈ຺ ຾ຖະ ຑຶຈຉກິ າຌາໄ ຖາງແນົ.

Palov ຘະນຸົຍແຈທໄ າໃ ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຘໃ ຄິ ຓຆີ ທີ ຈິ ຽກຈີ ຅າກກາຌຉບຍຘະໜບຄຉໃ ຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີທາຄ

ຽຄໃບື ຌແຂ (conditioned stimulus); ຆໃ ືຄກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄຈຄໃ ັ ກາໃ ທຘາຓາຈຘະນຸົຍຽຎັຌກຈ຺ ຾ນຄໃ ກາຌ

ປຼຌປແູໄ ຈຈໄ ຄໃ ັ ຌ:ີໄ
1. ຑຶຈຉິກາກາຌຉບຍຘະໜບຄຂບຄຓະຌຈຸ ຽກຈີ ຅າກກາຌທາຄຽຄໃບື ຌແຂ຋ໃ ີຉບຍຘະໜບຄຉໃ

຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຋າຄ຋າຓະຆາຈ
2. ຑຶຈຉິກາກາຌຉບຍຘະໜບຄຂບຄຓະຌຈຸ ຘາຓາຈຽກຈີ ຂຌຶໄ ແຈ຅ໄ າກຘໃ ິຄກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄ

ກຍັ ຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຉາຓ຋າຓະຆາຈ.

8

3. ຑຶຈຉິກາກາຌຉບຍຘະໜບຄຂບຄຓະຌຈຸ ຽກຈີ ຅າກຘໃ ິຄກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄກຍັ ຘໃ ິຄກະຉຌໄຸ
ຉາຓ຋າຓະຆາຈ຅ະຖຈ຺ ຖຄ຺ ຽຖືໄບງໂ ຾ຖະ ດຈຸ ຖຄ຺ ເຌ຋ໃ ີຘຈຸ ນາກຍໃ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຉບຍຘະໜບຄຉາຓ຋າຓະ
ຆາຈ.

4. ຑຶຈຉກິ າກາຌຉບຍຘະໜບຄຂບຄຓະຌຈຸ ຉໃ ຘໃ ິຄກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄກຍັ ຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຉາຓ຋າຓະ
ຆາຈ຅ະຖຈ຺ ຖຄ຺ ຾ຖະ ດຸຈແຎ ຽຓໃບື ຍໃ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຉບຍຘະໜບຄຉາຓ຋າຓະຆາຈ ຾ຖະ ຅ະກຍັ ແຎ
ຎະກຈ຺ ຂຌໄຶ ແຈບໄ ກີ ຿ຈງຍໃ ຉບໄ ຄເຆຘໄ ໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຉາຓ຋າຓະຆາຈ.

5. ຓະຌຈຸ ຓ຾ີ ຌທ຿ຌຓໄ ຋ໃ ີ຅ະປຍັ ປຘູໄ ໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີຓຖີ ກັ ຘະຌະ຃າໄ ງໂກຌັ ຾ຖະ ຅ະຉບຍຘະໜບຄ
ຽໝືບຌໂກຌັ .

6. ຍກຸ ຃ຌ຺ ຓ຾ີ ຌທ຿ຌຓໄ ຋ໃ ີ຅ະ຅າ຾ຌກຖກັ ຘະຌະຂບຄຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ເນ຾ໄ ຉກຉາໃ ຄກຌັ ຾ຖະ ຽຖືບກ
ຉບຍຘະໜບຄແຈຊໄ ກື ຉບໄ ຄ.

7. ກຈ຺ ຾ນຄໃ ກາຌຖຈ຺ ຑາທະ (Law of Extinction) ຎາຍຖຍ຺ ກາໃ ທທາໃ ຃ທາຓຽຂັໄຓຂບຄ

ກາຌຉບຍຘະໜບຄ຅ະຖຈ຺ ຖຄ຺ ຽຖືໄບງໂ ນາກຍກຸ ຃ຌ຺ ແຈປໄ ຍັ ຾ຉຘໃ ໃ ິຄກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີທາຄຽຄໃ ບື ຌແຂດໃາຄຈຼທ ນົື
຃ທາຓຘາຑຌັ ຖະນທາໃ ຄຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີທາຄຽຄໃບື ຌແຂກຍັ ຘໃ ິຄກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີຍໃ ທາຄຽຄໃບື ຌແຂນາໃ ຄກຌັ ບບກແຎນົາງ
ຂຌໄຶ .

8. ກຈ຺ ຾ນຄໃ ກາຌຒືໄຌ຃ຌື ຘະຑາຍຽຈຓີ ຉາຓ຋າຓະຆາຈ (Law of Spontaneous
Recovery) ຃:ື ກາຌຉບຍຘະໜບຄ຋ໃ ີຽກຈີ ຅າກກາຌທາຄຽຄໃບື ຌແຂ຋ໃ ີຖຈ຺ ຖຄ຺ ຘາຓາຈຽກຈີ ຂຌຶໄ ແຈບໄ ກີ

຿ຈງຍໃ ຉບໄ ຄເຆຘໄ ໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີຍໃ ທາຄຽຄໃບື ແຂຓາຽຂ຺ໄາ຃.ູໃ

9. ກຈ຺ ຾ນຄໃ ກາຌຊາໃ ງ຿ງຄກາຌປຼຌປຘູໄ ຘູໃ ະຊາຌະກາຌບໃ ຌື ໂ (Law of Generalization)

຃:ື ຽຓໃບື ຽກຈີ ກາຌປຼຌປ຅ູໄ າກກາຌທາຄຽຄໃບື ຌແຂ຾ຖທໄ ນາກຓຘີ ໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຃າໄ ງໂກຍັ ຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີທາຄ
ຽຄໃບື ຌແຂ ບາຈຽປັຈເນຽໄ ກຈີ ກາຌຉບຍຘະໜບຄ຋ໃ ີຽໝືບຌກຌັ ແຈ.ໄ

10. ກຈ຺ ຾ນຄໃ ກາຌ຅າ຾ຌກ຃ທາຓ຾ຉກຉາໃ ຄ (Law of Discrimination) ຃ື ນາກຓກີ າຌ

ເຆຘໄ ໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີທາຄຽຄໃບື ແຂນົາງ຾ຍຍ ຾ຉຓໃ ກີ າຌເຆຘໄ ໃ ິຄກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີຍໃ ທາຄຽຄໃບື ຌແຂຽຂໄ຺າ຃ກູໃ ຍັ ຘໃ ິຄກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີ
ທາຄຽຄໃບື ຌແຂດາໃ ຄເຈດາໃ ຄໜໃ ຶຄຽ຋ໃ ຺າຌຌັໄ ກຘາຓາຈຆທໃ ງເນຽໄ ກຈີ ກາຌປຼຌປແູໄ ຈໄ ຿ຈງຘາຓາຈ຾ງກ຃ທາຓ
຾ຉກຉາໃ ຄ ຾ຖະ ຽຖືບກຉບຍຘະໜບຄຘະຽຑາະຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີທາຄຽຄໃບື ຌແຂຽ຋ໃ ຺າຌຌັໄ . (຋ິຈຘະໜາ ຾ຂຓ
ຓະຌ,ີ 2552, ໜາໄ . 52-53)

຋ິຈຘະຈກີ າຌປຼຌປຂູໄ ບຄ Skinner
Skinner ຾ຓຌໃ ຌກັ ຅ຈິ ຉະທິ຋ະງາຏໜໄູ ໃ ຶຄ ຋ໃ ີແຈຘໄ ຶກຘາ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ກຼໃ ທກຍັ ຑຈັ ຋ະຌາກາຌຈາໄ ຌກາຌ

ປຼຌປູໄ ຿ຈງ຋ໃາຌແຈຽໄ ປັຈ຋ຈ຺ ຖບຄຘຈັ ຽຆໃ ັຌ: ໝາ, ໝູ ຾ຖະ ຘຈັ ຎະຽຑຈບໃ ືຌໂ຾ຖທໄ ກຘະນຸົຍຏຌ຺ ກາຌ
຋ຈ຺ ຖບຄຈໃຄັ ກາໃ ທ ຾ຖະ ຌາຏຌ຺ ຓາຎຍັ ຎຄຸ ເຆຽໄ ຂໄ຺າເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ຿ຈງແຈຽໄ ຌັຌໄ ເຘກໃ າຌປຼຌປູໄ

9

‘‘຿ຈງຏາໃ ຌຑຶຈຉກິ າ’’ ຽຆໃ ຄິ ຾ຌທ຃ຈິ ນົກັ ຂບຄກາຌປຼຌປຏູໄ າໃ ຌຑຶຈຉິກາ຾ຓຌໃ ກາຌກະຉຌໄຸ , ກາຌຉບຍຘະ
ໜບຄ ຾ຖະ ກາຌຽຘຓີ ຾ປຄ ຽຆໃ ິຄກາຌກະຉຌໄຸ ຓີ 2 ຾ຍຍ຃ື: ກາຌກະຉຌໄຸ ຾ຍຍຈຄໃ ັ ຽຈຓິ ຾ຖະ ກາຌກະ

ຉຌໄຸ ຾ຍຍຓຽີ ຄໃບື ຌແຂ; ຘະກຌິ ຽຌີ ແຈຽໄ ປັຈກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ ຽຆໃ ຄິ ຘາຓາຈຘະນຸົຍຽຎັຌກຈ຺ ກາຌປຼຌປຈູໄ ຄໃ ັ ຌ:ີໄ
1. ກາຌກະ຋າເຈໂ ຊາໄ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຽຘຓີ ຾ປຄ ຅ະຓ຾ີ ຌທ຿ຌຓໄ ຋ໃ ີ຅ະຽກຈີ ຂຌຶໄ ບີກ ຘທໃ ຌກາຌກະ

຋າ຋ໃ ີຍໃ ຓກີ າຌຽຘຓີ ຾ປຄ ຾ຌທ຿ຌຓໄ ຋ໃ ີ຃ທາຓຊໃ ຂີ ບຄກາຌກະ຋າຌຌັໄ ຅ະຖຈ຺ ຖຄ຺ ຾ຖະ ນາງແຎເຌ຋ໃ ີຘຈຸ .
2. ກາຌຽຘຓີ ຾ປຄ຋ໃ ີຑຈັ ຎຼໃ ຌຽປັຈເນກໄ າຌຉບຍຘະໜບຄໝຌັໄ ຃ຄ຺ ກທາໃ ກາຌຽຘີຓ຾ປຄ຋ໃ ີຉາງຉທ຺ .
3. ກາຌຖຄ຺ ຿຋ຈຽປັຈເນປໄ ຼຌປແູໄ ຈແໄ ທ ຾ຖະ ຖຓື ແທ.
4. ກາຌເຆ຾ໄ ປຄຽຘຓີ ນົື ເນຖໄ າຄທຌັ ຽຓໃບື ບິຌຆກີ ະ຋າຑຶຈຉກິ າ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌ ຘາຓາຈຆທໃ ງຎຍັ

ນົື ຎກູ ຐຄັ ຌຈິ ແຘ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌແຈ.ໄ (຋ິຈຘະໜາ ຾ຂຓຓະຌ,ີ 2552, ໜາໄ . 57)

຋ິຈຘະຈກີ າຌປຼຌປຂູໄ ບຄ Bruner 1963
຋ິຈຘະໜາ ຾ຂຓຓະຌີ (2552, ໜາໄ . 66-67) Bruner ຽຎັຌຌກັ ຅ຈິ ຉະທິ຋ະງາ຋ໃ ີຘຌ຺ ເ຅ ຾ຖະ

ຘກຶ ຘາຽຖໃ ບື ຄຂບຄຑຈັ ຋ະຌາກາຌ຋າຄຘະຉຎິ ຌັ ງາຉໃ ຽຌໃ ບື ຄ຅າກ ຎີບາຽຆ ຍຕຽູ ຌຽີ ຆໃ ບື ທາໃ ຓະຌຈຸ ຽຖືບກ຋ໃ ີ

຅ະປຍັ ປຘູໄ ໃ ິຄ຋ໃ ີຉຌ຺ ຽບຄຘຌ຺ ເ຅ ຾ຖະ ກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີຽກຈີ ຅າກຂະຍທຌກາຌ຃ຌ຺ໄ ຑຍ຺ ຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ ຾ຌທ຃ິຈ

຋ໃ ີຘາ຃ຌັ ຂບຄ ຍຕຽູ ຌີ ຓຈີ ຄໃ ັ ຌ:ໄີ

1. ກາຌ຅ຈັ ຿຃ຄຘາໄ ຄຂບຄ຃ທາຓປເູໄ ນຓໄ ຃ີ ທາຓຘາຑຌັ ຾ຖະ ຘບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ຑຈັ ຋ະຌາກາຌ

຋າຄຘະຉຎິ ຌັ ງາຂບຄຽຈັກ ຓຏີ ຌ຺ ຉໃ ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຽຈັກ.

2. ກາຌ຅ຈັ ນົກັ ຘຈູ ຾ຖະ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຖະຈຍັ ຃ທາຓຑບໄ ຓຂບຄຏໄູ

ປຼຌ ຾ຖະ ຘບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ຑຈັ ຋ະຌາກາຌ຋າຄຘະຉິຎຌັ ງາຂບຄຏປໄູ ຼຌ຅ະຆທໃ ງເນຽໄ ກຈີ ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍ.

3. ກາຌ຃ິຈ຾ຍຍດາກປນູໄ ງຄັ ຽຎັຌກາຌ຃ິຈນາຽນຈຏຌ຺ ດໃາຄຓບີ ິຈຘະນົະ ຘາຓາຈຆທໃ ງ

ຑຈັ ຋ະຌາ຃ທາຓ຃ຈິ ຖິຽຖໃ ຓີ ຘາໄ ຄຘຌັ ແຈ.ໄ

4. ຾ປຄ຅ຄູ ເ຅ຑາງເຌຽຎັຌຎຈັ ແ຅ຘາ຃ຌັ ຋ໃ ີ຅ະຆທໃ ງເນຏໄ ໄປູ ຼຌຎະຘຍ຺ ຏຌ຺ ຘາຽຖັຈເຌກາຌ

ປຼຌປ.ູໄ ຋ິຈຘະຈຑີ ຈັ ຋ະຌາກາຌ຋າຄຘະຉຎິ ຌັ ງາຂບຄຓະຌຈຸ ຾ຍຄໃ ບບກຽຎັຌ 3 ຂຌັໄ ເນງ຃ໃ :ື
5.

- ຂຌັໄ ກາຌປຼຌປ຅ູໄ າກກາຌກະ຋າ ຽຎັຌຂຌັໄ ຂບຄກາຌປຼຌປ຅ູໄ າກກາຌເຆຎໄ ະຘາຈຘາຏຈັ ປຍັ

ປຘູໄ ໃ ຄິ ຉາໃ ຄໂ, ກາຌຖຄ຺ ຓກື ະ຋າ ຆທໃ ງເນຽໄ ຈັກຽກຈີ ກາຌປຼຌປແູໄ ຈຈໄ .ີ

- ຂຌັໄ ກາຌປຼຌປ຅ູໄ າກ຃ທາຓ຃ິຈ ຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຽຈັກຘາຓາຈຘາໄ ຄຓະ຿ຌຑາຍເຌເ຅ແຈໄ ຾ຖະ

ຘາຓາຈປຼຌປ຅ູໄ າກຑາຍ຾຋ຌຂບຄ຅ຄິ ແຈ.ໄ

- ຂຌັໄ ກາຌປຼຌປຖູໄ ກັ ຘະຌະ ຾ຖະ ຌາຓຓະ຋າ ຽຎັຌຂຌັໄ ກາຌປຼຌປຘູໄ ໃ ິຄ຋ໃ ີຆຍັ ຆບໄ ຌ ຾ຖະ

ຽຎັຌຌາຓ຋າແຈ.ໄ

10

6. ກາຌປຼຌປຽູໄ ກຈີ ຂຌຶໄ ແຈ຅ໄ າກກາຌ຋ໃ ີ຃ຌ຺ ຽປ຺າຘາຓາຈຘາໄ ຄ຃ທາຓ຃ິຈຖທຓງບຈ ນົື ຘາຓາຈ
຅ຈັ ຎະຽຑຈຂບຄຘໃ ຄິ ຉາໃ ຄໂແຈດໄ າໃ ຄຽໝາະຘຓ຺ .

7. ກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີແຈຏໄ ຌ຺ ຈ຋ີ ໃ ີຘຈຸ ຃ກື າຌເນຏໄ ປໄູ ຼຌ຃ຌ຺ໄ ຑຍ຺ ກາຌປຼຌປຈູໄ ທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ.

຋ິຈຘະຈກີ າຌປຼຌປຂູໄ ບຄ Rogers (1960)

຋ໃາຌ ຿ຕຽ຅ີ ຽຆໃ ືບທໃາ ຓະຌຸຈ຅ະຘາຓາຈຑຈັ ຋ະຌາຉຌ຺ ຽບຄແຈຈໄ ີ ນາກດໃູເຌຘະຑາຍກາຌ຋ໃ ີ
ຏບໃ ຌ຃າງ ຾ຖະ ຽຎັຌບິຈຘະນົະ ກາຌ຅ຈັ ຍຌັ ງາກາຈກາຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຽຌັຌໄ ເນຏໄ ປໄູ ຼຌຽຎັຌຘຌູ ກາຄ
຿ຈງ຃ເູ ຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍຆໄີ຾ຌະ ຾ຖະ ຽປັຈໜາໄ ຋ໃ ີບາຌທງ຃ທາຓ.ຘະຈທກເຌກາຌປຼຌປເູໄ ນ຾ໄ ກຏໃ ປໄູ ຼຌ
຾ຖະ ກາຌປຼຌປ຅ູໄ ະຽຌັຌໄ ຂະຍທຌກາຌຽຎັຌ຋ໃ ີຘາ຃ຌັ .

຃ທາຓປຍູໄ ໃ ຾ຓຌໃ ທິຆາ ຽຑາະທິຆາຊາໄ ດໃຖູ າໄ ໂ຿ຈງຖາຑຄັ ຅ະຍໃ ຽກຈີ ນງຄັ ຂຌໄຶ ຾ຉ຃ໃ ທາຓປຽູໄ ຎັຌຏຌ຺
຅າກຎະຘຍ຺ ກາຌ຋ໃ ີຏປໄູ ຼຌແຈປໄ ຍັ ຃ື ຏປໄູ ຼຌແຈຓໄ ຎີ ະຉິຘາຑຌັ ກຍັ ຘໃ ິຄ຾ທຈຖບໄ ຓ ນົື ຘໃ ິຄ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌປຼຌປູໄ
ຽຑໃ ືບຽປັຈເນຽໄ ກຈີ ກາຌຎໃຼຌ຾ຎຄເຌຉທ຺ ຏປໄູ ຼຌ. (ຍຌຸ ຖຼໄ ຄ ຋ຓຸ ຋ບຄ, 2547 ບາໄ ຄເຌ ຑຈຸ ຋ະ຅ຌັ ຖາຈ
ຘະທຄ຺ , 2018, ໜາໄ . 18(.

Illich ແຈຽໄ ທ຺ໄາທາໃ ຘຄັ ຃ຓ຺ ຾ນຄໃ ກາຌປຼຌປູໄ ຽຎັຌຘຄັ ຃ຓ຺ ຋ໃ ີຉບໄ ຄຖຓ຺ໄ ຽຖີກຖະຍຍ຺ ຿ປຄປຼຌ ກາຌຘຶກ

ຘາ຃ທຌຽຎັຌກາຌຘຶກຘາຉະນຖບຈຆທີ ິຈ ຾ຍຍຽຎັຌແຎຉາຓ຋າຓະຆາຈ ຿ຈງເນ຿ໄ ບກາຈເຌກາຌຘຶກ
ຘາຽຖໃ ຺າປຼຌ຾ກຍໃ ຸກ຃ຌ຺ ດໃາຄຽຉັຓ຋ີ. ກາຌ຅ຈັ ກາຌຘຶກຘາຍໃ ຅າຽຎັຌຉໄບຄ຅ຈັ ຖກັ ຘະຌະຂບຄຖະຍຍ຺
຿ປຄປຼຌ ຃ທຌ຅ຈັ ຽຎັຌຖກັ ຘະຌະກາຌຘຶກຘາຉໃ ຽຌໃ ບື ຄແຎຉະນຖບຈຉາຓ຋າຓະຆາຈ. (຋ິຈຘະໜາ
຾ຂຓຓະຌ,ີ 2552, ໜາໄ . 72(

Jonh Dewey (1973) ຌກັ ກາຌຘຶກຘາ຃ຌ຺ ຘາ຃ຌັ ແຈ຾ໄ ຌະຌາທາໃ “ກາຌປຼຌປ຅ູໄ ະຽກຈີ ຂຌໄຶ ແຈຈໄ ີ

຅າກກາຌກະ຋າ” ຈໃຄັ ຌຌັໄ ເຌກາຌຘບຌ຅ໃ ຄຶ ຃ທຌຽຌັຌໄ ຋ໃ ີຏປໄູ ຼຌ ເນໄຏປໄູ ຼຌແຈປໄ ຼຌປ຅ູໄ າກກາຌກະ຋າ

(Learning by doing) ຾ຌທ຃ິຈຌຎີໄ ະກບຍກຍັ ກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ແຈຘໄ ະ຾ຈຄເນຽໄ ນັຌທາໃ ຏປໄູ ຼຌ຃ທຌ຅ະ

ຽຎັຌຘູຌກາຄຂບຄກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຃ທຌຉບໄ ຄ຃າຌຶຄຽຊິຄຏໄປູ ຼຌ
ຽຎັຌຘາ຃ຌັ ຏປໄູ ຼຌ຃ທຌຓຍີ ຈ຺ ຍາຈກາຌປຼຌປູໄ ຍໃ ຾ຓຌໃ ຽຎັຌຐາໃ ງປຍັ ຽ຋ໃ ຺າຌຌັໄ . (຋ິຈຘະໜາ ຾ຂຓຓະຌ,ີ
2552, ໜາໄ . 83)

ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຿ຈງຽຌັຌໄ ເນຏໄ ປໄູ ຼຌຽຎັຌຘຌູ ກາຄ ຾ຓຌໃ ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ
຋ໃ ີງຶຈຽບ຺າຏປໄູ ຼຌຽຎັຌຉທ຺ ຉຄັໄ ຿ຈງ຃າຌຄຶ ຽຊຄິ ຃ທາຓຽໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຏໄປູ ຼຌ ຾ຖະ ຎະ຿ນງຈຘຄູ ຘຈຸ ຋ໃ ີຏໄູ
ປຼຌ຃ທຌ຅ະແຈປໄ ຍັ ຾ຖະ ຓກີ າຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາກາຌປຼຌ຋ໃ ີຽຎີຈ຿ບກາຈເນຏໄ ປໄູ ຼຌຓຍີ ຈ຺ ຍາຈຘາ຃ຌັ ເຌ
ກາຌປຼຌປູໄ ແຈຓໄ ຘີ ທໃ ຌປທໃ ຓເຌກຈິ ຅ະກາກາຌປຼຌດາໃ ຄຉໃ ືຌຉທ຺ ຾ຖະ ແຈເໄ ຆຂໄ ະຍທຌກາຌປຼຌປຉູໄ າໃ ຄໂ
ບຌັ ຅ະຽປັຈເນຏໄ ປໄູ ຼຌແຎຘກູໃ າຌຽກຈີ ກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີ຾຋຅ໄ ຄິ . (຋ິຈຘະໜາ ຾ຂຓຓະຌ,ີ 2552, ໜາໄ . 120)

11

ຏາໃ ຌຍຌັ ຈາ຋ິຈຘະຈກີ າຌປຼຌປຂູໄ າໄ ຄຽ຋ິຄຘາຓາຈຘະນຸົຍແຈທໄ າໃ ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຓະຌຈຸ ຾ຓຌໃ ຽກຈີ
຅າກກາຌຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄຖະນທາໃ ຄຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ , ກາຌຉບຍຘະໜບຄ ຾ຖະ ກາຌຽຘຓີ ຾ປຄ; ຓະຌຈຸ ຅ະປຼຌປູໄ
ແຈຈໄ ຅ີ າກຘໃ ິຄ຋ໃ ີຉຌ຺ ຽບຄຘຌ຺ ເ຅, ຉຌ຺ ຽບຄຓກັ ຘາຓາຈ຃ຌ຺ໄ ຑຍ຺ ຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ, ຘາຓາຈຑຈັ ຋ະຌາຉຌ຺ ຽບຄ
ແຈຽໄ ຓໃບື ດເໃູ ຌຘະຑາຍ຋ໃ ີຏບໃ ຌ຃າງ, ຽຎັຌບຈິ ຘະນົະຍໃ ຓ຃ີ ທາຓກຈ຺ ຈຌັ ຉຄຶ ຃ຼຈ ຾ຖະ ກາຌປຼຌປ຅ູໄ ະແຈຈໄ ີ
຋ໃ ີຘຈຸ ຃ຏື ປໄູ ຼຌຉບໄ ຄແຈຖໄ ຄ຺ ຓຎື ະຉຈິ ຍຈັ ຉທ຺ ຅ຄິ .

2.1.3 ຋ິຈຘະຈກີ າຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ
຃ທາຓໝາງຂບຄກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ
ກຈ຺ ໝາງທາໃ ຈທໄ ງກາຌຘກຶ ຘາ຾ນຄໃ ຘາ຋າຖະຌະຖຈັ ຎະຆາ຋ິຎະແຉ ຎະຆາຆຌ຺ ຖາທ ຘະຍຍັ

ຎຄຸ ຓາຈຉາ 2 ແຈກໄ າໃ ທທາໃ ກາຌຘກຶ ຘາ຾ຓຌໃ ຂະຍທຌກາຌຘບຌ, ກາຌປຼຌປ຋ູໄ ຄັ ຋ິຈຘະຈີ ຾ຖະ
ຑຶຈຉກິ າຉທ຺ ຅ຄິ ກຼໃ ທກຍັ ທ຋ິ ະງາຘາຈ຋າຓະຆາຈ, ທ຋ິ ະງາຘາຈຘຄັ ຃ຓ຺ ຾ຖະ ຽຉັກ຿ຌ຿ຖຆີ ຽຑໃ ືບ
ຑຈັ ຋ະຌາຆຍັ ຑະງາກບຌຓະຌຈຸ ເນຂໄ ະນງາງຉທ຺ ດາໃ ຄປບຍຈາໄ ຌ ຾ຌເຘຑໃ ຈັ ຋ະຌາຆຍັ ຑະງາກບຌຓະ
ຓຈຸ ເນກໄ າງຽຎັຌຑຌ຺ ຖະຽຓບື ຄຈ,ີ ຓ຃ີ ຌຸ ຘຓ຺ ຍຈັ ຘຌິ ຋າຎະຉທິ ຈັ , ຓ຃ີ ທາຓປ຃ູໄ ທາຓ.ຘາຓາຈ, ຓທີ ຆິ າ
ບາຆຍີ , ຓ຃ີ ທາຓຆາຌາຌຄາຌ, ຓຘີ ຂຸ ະຑາຍຑາຖາຌະແຓ຋ໃ ີ຾ຂຄ຾ປຄ, ປປູໄ ກັ ຘາ ຾ຖະ ຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ຘິຖະ
ຎະທຈັ ຋ະຌະ຋າ ຾ຖະ ປຈີ ຃ບຄຎະຽຑຌບີ ຌັ ຈຄີ າຓຂບຄຆາຈ, ຓຖີ ະຍຼຍທແິ ຌ, ຓຌີ າໄ ເ຅ປກັ ຆາຈ ປກັ
ຖະຍບຍຎະຆາ຋ິຎະແຉຎະຆາຆຌ຺ ຎະກບຍຘທໃ ຌຽຂໄ຺າເຌກາຌຎກ຺ ຎກັ ປກັ ຘາ ຾ຖະ ຘາໄ ຄຘາຑຈັ ຋ະຌາ
ຎະຽ຋ຈຆາຈ. (ກະຆທຄຘກຶ ຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖີ າ, 2016, ໜາໄ . 2)

ຍຈ຺ ຿ບຖໄ ຓ຺ ຂບຄ຋າໃ ຌ ຍທ຺ ຘບຌ ຍຍຸ ຏາທຌັ ຌາງກ຺ ຖຈັ ຊະຓຌ຺ ຉີຉໃ ທຼກຄາຌຘກຶ ຘາຽຆໃ ຄິ ຍາຄຉບຌ
ຽຑໃ ິຌແຈກໄ າໃ ທທາໃ “ຽຑໃ ີຓ຋ະທກີ າຌຉຈິ ຉາຓກທຈກາເນຖໄ ຄ຺ ຽຖິກກທາໃ ຽກໃ າ຺ ຽຑໃ ືບຽປັຈ຾ຌທເຈເນ຾ໄ ຉຖໃ ະ
຿ປຄປຼຌ, ຆຌັໄ ປຼຌຉາໃ ຄໂຎະຉິຍຈັ ນົກັ ຘຈູ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌແຈຈໄ ີ ກ຅ະຽປັຈເນກໄ າຌຘກຶ ຘາຂບຄຑທກ
ຽປ຺າຓ຃ີ ຌຸ ຌະ ຑາຍ, ຽປັຈເນຖໄ ກູ ນຖາຌຂບຄຑທກຽປ຺າປຼຌ຅ຍ຺ ຆຌັໄ ເຈ ກເນແໄ ຈຓໄ ຃ີ ທາຓປຘູໄ ຓ຺ ກຍັ ຆຌັໄ ຌຌັໄ
຾ຖະ ບກີ ບຌັ ໜໃ ຶຄ຾ຓຌໃ ດາກເນຽໄ ບ຺າເ຅ເຘ຃ໃ ື ຑາກກາຌຎະຉິຍຈັ ຉທ຺ ຅ຄິ , ຑາກກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ ຾ຖະ ກາຌ
ຌາເຆຘໄ ໃ ກື າຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຾ຍຍຎະ຅ກັ ຉາ ນົກັ ຘຈູ ຅ະຈຎີ າຌເຈ ຊາໄ ຍໃ ຓຘີ ໃ ກື າຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ, ຍໃ ຓີ
ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຉທ຺ ຅ຄິ ເນຽໄ ນັຌແຈຎໄ ະ຅ກັ ຉາ, ຍໃ ຘາຓາຈຘາຑຈັ ແຈຉໄ ທ຺ ຅ຄິ , ຃ຘູ ບຌຍໃ ຎະຈຈິ ຘາໄ ຄ ຌກັ ປຼຌ
຅ະຍໃ ຓ຃ີ ທາຓກະຉືຖືຖຌ຺ໄ ເຌກາຌປຼຌ”.

ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌຌຌັໄ ແຈຓໄ ຓີ າຉຄັໄ ຾ຉຍໃ ປູ າຌຌະກາຌ຾ຖທໄ , ບາຈຽທ຺ໄາແຈທໄ າໃ ກາຌປຼຌ-ກາຌ
ຘບຌຌຌັໄ ຓາຑບໄ ຓກຍັ ກາຌກາຽຌຈີ ຓະຌຈຸ ຾ຉຽໃ ຎໄ຺າໝາງເຌກາຌຘຶກຘາຘະແໝຌຌັໄ ຍໃ ຽໝືບຌກຍັ ຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ
ຽຑາະທາໃ ຏປໄູ ຼຌຉບໄ ຄກາຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຘຍື ຋ບຈ຃ທາຓປ຅ູໄ າກ຃ຌ຺ ບໃ ຌື ຋ຄັ ຽຎັຌຎະ຿ນງຈຉໃ ຉຌ຺ ຽບຄ, ຏໄູ
ຘບຌກຓ຃ີ ທາຓຽຑໃ ີຄຑເ຅຋ໃ ີ຅ະຊາໃ ງ຋ບຈ຃ທາຓປເູໄ ນ຾ໄ ກຏໃ ປໄູ ຼຌ; ຘທໃ ຌ຿຃ຄຘາໄ ຄ, ກາຌ຅ຈັ ຉຄັໄ ຿ປຄປຼຌ,

12

ນົກັ ຘຈູ ຾ຍຍຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ງຄັ ຍໃ ຋ຌັ ຓ,ີ ຓ຾ີ ຉຉໃ າຓ຋າຓະຆາຈຉາຓຓຉີ າຓຽກຈີ . ຽຊຄິ ດາໃ ຄເຈກຉາຓຂະຍທຌ
ກາຌ຋ໃ ີຏາໃ ຌຓາຌກໄີ ແຈຂໄ ະຍທຌຓທີ ທິ ຈັ ຂຌໄຶ ຓາຽຖໄືບງໂ ຉາຓກາຌຑຈັ ຋ະຌາຂບຄຘຄັ ຃ຓ຺ ຍໃ ທາໃ ດເໃູ ຌຘຄັ ຃ຓ຺
ເຈກາຌຘຶກຘາກຓຽີ ຎ຺ໄາໝາງຽຑໃ ືບປຍັ ເຆຘໄ ຄັ ຃ຓ຺ ຌຌັໄ ໂ. ຘິຌຌະທຄ຺ ຌທຌ຋ະຌ,ີ 2008, ໜາໄ 10 (ຍທ຺ ຅ຌັ
ທແິ ຖ຅ຈິ , 2015, ໜາໄ . 14(.

ຘະນຸົຍ຾ຖທໄ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ຽຎັຌກາຌຊາໃ ງ຋ບຈ຃ທາຓປ,ູໄ ຋ກັ ຘະ ຾ຖະ ຽ຅ຉະ຃ະຉິ
ຉາໃ ຄໂ ຿ຈງຓກີ າຌກະກຼຓ, ກາຌທາຄ຾ຏຌຉາຓນົກັ ທຆິ າ, ຓຂີ ຌັໄ ຉບຌ ນົື ຂະຍທຌກາຌຘບຌ຋ໃ ີຽຎຌັ
຾ຍຍ຾ຏຌຆຈັ ຽ຅ຌ, ຓກີ ຈິ ຅ະກາກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີເນຏໄ ປໄູ ຼຌຓຘີ ທໃ ຌປທໃ ຓ ຽຑໃ ືບເນຍໄ ຌັ ຖ຅ຸ ຈຸ ຓຄຸໃ ໝາງ.

2.1.4 ຋ິຈຘະຈກີ າຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓື
1) ຃ທາຓໝາງຂບຄກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓື
຋ິຈຘະໜາ ຾ຂຓຓະຌີ (2552, ໜາໄ . 98) ແຈກໄ າໃ ທທາໃ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓື ຾ຓຌໃ ກາຌ

ປຼຌປຽູໄ ຎັຌກຓຸໃ ງບໃ ງ ຿ຈງຓຘີ ະຓາຆກິ ກຓຸໃ ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓ.ຘາຓາຈ຋ໃ ີ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ຎະຓາຌ 3-6 ຃ຌ຺ ຆທໃ ງ

ກາຌປຼຌປຽູໄ ຑໃ ືບແຎຘຽູໃ ຎໄ຺າໝາງຂບຄກຓຸໃ .
ຘທຸ ຈິ ຓຌູ ຃າ ຾ຖະ ບຖະແ຋ ຓຌູ ຃າ (2545, ໜາໄ . 134) ແຈເໄ ນ຃ໄ ທາຓໝາງທາໃ ກາຌປຼຌ

ປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓ຾ື ຓຌໃ ໝາງຽຊຄິ ຂະຍທຌກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີ຅ຈັ ເນຏໄ ປໄູ ຼຌແຈປໄ ທໃ ຓຓື ຾ຖະ ຆທໃ ງຽນົືບກຌັ ເຌກາຌ

ປຼຌປ຿ູໄ ຈງ຾ຍຄໃ ກຓຸໃ ຏປໄູ ຼຌ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓ.ຘາຓາຈຉາໃ ຄກຌັ ບບກຽຎັຌກຓຸໃ ຌບໄ ງໂ ຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌຖກັ ຘະຌະກາຌ

ປທໃ ຓກຓຸໃ ດາໃ ຄຓ຿ີ ຃ຄຘາໄ ຄ຋ໃ ີຆຈັ ຽ຅ຌ, ຓກີ າຌປທໃ ຓກື ຌັ ຽປັຈທຼກ ຓກີ າຌ຾ຖກຎຼໃ ຌ຃ທາຓ຃ຈິ ຃ທາຓຽນັຌ ຓີ

ກາຌຆທໃ ງຽນົືບຽຑໃ ິຄຑາບາແຘຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ , ຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏິຈຆບຍປທໃ ຓກຌັ ຋ຄັ ຘທໃ ຌຉທ຺ ຾ຖະ

ຘທໃ ຌຖທຓ ຽຑໃ ືບເນຉໄ ຌ຺ ຽບຄ ຾ຖະ ຘະຓາຆກິ ເຌກຓຸໃ ຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຘາຽຖັຈຉາຓຽຎໄ຺າໝາງ຋ໃ ີກາຌຈ຺ ແທ.ໄ

Johnson, D.W & Johnson, R.T (2008, ໜາໄ .45-46 ບາໄ ຄເຌ ບບໃ ຌຘີ ຑຓູ ຎຌັ ງາ,

2016, ໜາໄ . 11( ຽທ຺ໄາທາໃ ກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓື ຽຎັຌທ຋ິ ີ຋ໃ ີຏປໄູ ຼຌ຾ກແໄ ຂຍຌັ ນາປທໃ ຓກຌັ

ຽຎັຌກຓຸໃ ຌບໄ ງໂ ຘະຓາຆກິ ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຓ຃ີ ທາຓຘາ຃ຌັ ຉໃ ຃ທາຓຘາຽຖັຈ ນົື ຍໃ ຘາຽຖັຈຂບຄກຓຸໃ ຽຑໃ ືບຍຌັ ຖຽຸ ຎໄ຺າ

ໝາງ ຘະຓາຆກິ ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຅ໃຄິ ຆທໃ ງຽນົືບຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ ເນຽໄ ກຈີ ກາຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຾ກແໄ ຂຍຌັ ນາ; ຃ູ

ຍໃ ຾ຓຌໃ ຾ນົຄໃ ຃ທາຓປ຋ູໄ ໃ ີຎໄບຌຂຓໄ ຌູ ເນຌໄ ກັ ປຼຌ ຾ຉ຅ໃ ະຓຍີ ຈ຺ ຍາຈຽຎັຌຏ຃ໄູ ບງເນ຃ໄ ທາຓຆທໃ ງຽນົືບ຅ຈັ ນາ

ນົື ຆ຾ີໄ ຌະ຾ນົຄໃ ຂຓໄ ຌູ ເຌກາຌປຼຌ ຘທໃ ຌຉທ຺ ຌກັ ປຼຌຽບຄ຅ະຽຎັຌ຾ນົຄໃ ຃ທາຓປຽູໄ ຆໃ ຄິ ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ ເຌ

ຂະຍທຌກາຌປຼຌປ.ູໄ 2016, ໜາໄ . 12) ແຈເໄ ນ຃ໄ ທາຓ
Slavin, Robert (2011 ບາໄ ຄເຌ ບບໃ ຌຘີ ຑຓູ ຎຌັ ງາ,

ໝາງທາໃ ກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາ຾ຍຍກຓຸໃ ປທໃ ຓຓຽື ຎັຌທ຋ິ ີກາຌຘບຌ຋ໃ ີຌາແຎຎະງກຸ ເຆນໄ ົາງຘາຂາທຆິ າ ຾ຖະ
ນົາງຖະຈຍັ ຆຌັໄ ຿ຈງ຾ຍຄໃ ຌກັ ປຼຌບບກຽຎັຌກຓຸໃ ງບໃ ງ຿ຈງ຋ໃທ຺ ແຎ຅ະຓຘີ ະຓາຆິກ 4 ຃ຌ຺ ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓ

13

ຘາຓາຈ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ຃ື ຌກັ ປຼຌຽກໃຄັ 1 ຃ຌ຺ , ກາຄ 2 ຃ຌ຺ ຾ຖະ ບບໃ ຌ 1 ຃ຌ຺ ; ຌກັ ປຼຌເຌກຓຸໃ ຉບໄ ຄ
ປຼຌ ຾ຖະ ປຍັ ຏິຈຆບຍທຼກກຓຸໃ ປທໃ ຓກຌັ ຌກັ ປຼຌ຅ະຎະຘຍ຺ ຏຌ຺ ຘາຽຖັຈກຉໃ ຽຓໃບື ຽຑໃ ືບຌຘະຓາຆກິ ຋ກຸ
຃ຌ຺ ເຌກຓຸໃ ຎະຘຍ຺ ຏຌ຺ ຘາຽຖັຈຍຌັ ຖຽຸ ຎໄ຺າໝາງປທໃ ຓກຌັ ຅ໃ ຄິ ຽປັຈເນຌໄ ກັ ປຼຌຆທໃ ງຽນົືບກຌັ , ຽຑໃ ິຄຑາກຌັ
຾ຖະ ຋ກຸ ຃ຌ຺ ແຈປໄ ຍັ ຖາຄທຌັ ປທໃ ຓກຌັ ຽຓໃບື ກຓຸໃ ຽປັຈ຃ະ຾ຌຌແຈຽໄ ຊຄິ ຽກຌ຋ໃ ີກາຌຈ຺ ແທ.ໄ

຅າກ຃ທາຓໝາງຂບຄກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓຂື ບຄຍຌັ ຈາ຋ິຈຘະຈຓີ າຂາໄ ຄຽ຋ິຄຌຌັໄ ຘາຓາຈ
ຘະນຸົຍແຈທໄ າໃ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓໝື າງຽຊຄິ ຂະຍທຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຋ໃ ີຓກີ າຌ຅ຈັ ຽຎັຌ
ກຓຸໃ ງບໃ ງໂດາໃ ຄໜບໄ ງຉບໄ ຄ 4 ຃ຌ຺ ຂຌຶໄ ແຎ, ຘະຓາຆກິ ຑາງເຌກຓຸໃ ຉບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓ.ຘາຓາຈ຋ໃ ີ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ,
຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ແຈຓໄ ກີ າຌປທໃ ຓຓຆື ທໃ ງຽນົືບກຌັ ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ນາ຃າຉບຍ, ຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏິຈຆບຍໜໄາທຼກປທໃ ຓກຌັ
຾ຖະ ຑບໄ ຓກຌັ ຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຘາຽຖັຈຉາຓຽຎ຺ໄາ຋ໃ ີກາຌຈ຺ ແທ.ໄ

2) ຃ທາຓຘາ຃ຌັ ຂບຄກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓື
ທຈັ ຋ະຌາຑບຌ ຖະຄຍັ ຋ກຸ (2542, ໜາໄ . 34) ກາໃ ທທາໃ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓຽື ຎັຌທ຋ິ ີກາຌ

ປຼຌ-ກາຌຘບຌ຋ໃ ີ຅ຈັ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ຋າຄກາຌປຼຌປປູໄ ທໃ ຓກຌັ ຽຎັຌກຓຸໃ ຌບໄ ງໂ ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ຎະ ກບຍ
ຈທໄ ງຘະຓາຆກິ ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓປ,ູໄ ຃ທາຓຘາຓາຈ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ຿ຈງ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ຓຘີ ທໃ ຌປທໃ ຓດາໃ ຄ຾຋຅ໄ ຄິ ເຌ
ກາຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຃ທາຓຘາຽຖັຈຂບຄກຓຸໃ ຿ຈງຓກີ າຌ຾ຖກຎຼໃ ຌ຃ທາຓ຃ິຈຽນັຌ, ກາຌ຾ຍຄໃ ຎຌັ
ຆຍັ ຑະງາກບຌກາຌປຼຌປຖູໄ ທຓ຋ຄັ ກາຌຽຎັຌກາຖຄັ ເ຅຾ກກໃ ຌັ ຾ຖະ ກຌັ , ຃ຌ຺ ຋ໃ ີປຼຌຽກໃຄັ ຅ະຆທໃ ງຽນົືບ
຃ຌ຺ ຋ໃ ີປຼຌບບໃ ຌກທາໃ , ຘະຓາຆກິ ເຌກຓຸໃ ຍໃ ຑຼຄ຾ຉປໃ ຍັ ຏິຈຆບຍຉໃ ກາຌປຼຌຂບຄຉຌ຺ ຽ຋ໃ ຺າຌຌັໄ ຾ຉ຅ໃ ະຉບໄ ຄ
ປຍັ ຏິຈຆບຍຉໃ ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຽຑໃ ືບຌຘະຓາຆກິ ເຌກຓຸໃ ຈທໄ ງກຌັ ຃ທາຓຘາຽຖັຈຂບຄ຾ຉຖໃ ະຍກຸ ຃ຌ຺ ຃ື
຃ທາຓຘາຽຖັຈຂບຄກຓຸໃ ; ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓຘື າຓາຈຌາຓາເຆກໄ ຍັ ກາຌປຼຌ຋ກຸ ທຆິ າ, ຋ກຸ ຖະຈຍັ ຆຌັໄ
຾ຖະ ຅ະຓຎີ ະຘິຈ຋ິຏຌ຺ ນົາງຂຌຶໄ , ກຈິ ຅ະກາກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີຽຌຌັໄ ຑຈັ ຋ະຌາຏປໄູ ຼຌເຌຈາໄ ຌກາຌ຾ກຎໄ ຌັ ນາ,
ກາຌກາຌຈ຺ ຽຎໄ຺າໝາງເຌກາຌປຼຌປ,ູໄ ກາຌ຃ຈິ ຾ຍຍນຖາກນົາງ, ກາຌຎະຉິຍຽັ ຑາຖະກຈິ ຋ໃ ີຘຍັ ຘຌ຺ ,
ກາຌຽຌັຌໄ ຃ຌຸ ຌະ຋າ, ຅ະຖິງະ຋າຽຘຓີ ຘາໄ ຄຎະຆາ຋ິຎະແຉເຌຆຌັໄ ກາຌຘາໄ ຄຌຈິ ແຘຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏິຈຆບຍ
ປທໃ ຓກຌັ ຾ຖະ ຃ທາຓປທໃ ຓຓຑື າງເຌກຓຸໃ .

ກາຌ຅ະຌາ ບຎຸ ະຘາຌ (2457, ໜາໄ . 60) ຽທໄ຺າທາໃ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓຓື ຃ີ ທາຓຘາ຃ຌັ ຃ື
ຽຎັຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຋ໃ ີຽຌຌັໄ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ຋ກັ ຘະ຋າຄຘຄັ ຃ຓ຺ ຽປັຈເນຓໄ ຃ີ ທາຓຘາຽຖັຈເຌກາຌປຼຌ
ປູໄຽກີຈກຍັ ຏໄປູ ຼຌຽຎັຌ຅າຌທຌນົາງ ຾ຖະ ຽຎັຌກາຌຘບຌ຋ໃ ີຊືຏໄູປຼຌຽຎັຌຘາ຃ຌັ ຿ຈງເນໄຏໄູປຼຌ
ຘາຓາຈຈາຖຄ຺ ຆີທິຈດໃູເຌຘຄັ ຃ຓ຺ ຎະຆາ຋ິຎະແຉແຈດໄ ໃາຄຘຌັ ຉິຑາຍ ຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓຘກຸ ຋ຄັ ຆທໃ ງຽຑໃ ິຓ
຃ທາຓຘາຽຖັຈ຋າຄກາຌປຼຌ຋ກັ ຘະກາຌ຃ິຈ, ຓຽີ ຅ຉະ຃ະຉິ຋ໃ ີຈຉີ ໃ ກາຌປຼຌ, ຓຘີ ະຓຈັ ຉະຑາຍເຌກາຌ
ຽປັຈທຼກ຋ໃ ີຈປີ ທໃ ຓກຌັ ຾ຖະ ຘຂຸ ະຑາຍ຅ຈິ ຋ໃ ີຈີ; ຌບກ຅າກຌໄີ ຅ະຆທໃ ງຖຈ຺ ຑຶຈຉິກາກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍ

14

຾ຂຄໃ ຂຌັ ຘະຽຑາະ຃ຌ຺ ຽຆໃ ິຄຽຎັຌຏຌ຺ ຈຉີ ໃ ກາຌຈາຖຄ຺ ຆີທິຈເຌຘຄັ ຃ຓ຺ ຘາຓາຈປທໃ ຓຓກື ຍັ ຏບໄູ ໃ ືຌຽຑໃ ືບຘາໄ ຄ
຃ທາຓຘາຽຖັຈແຈນໄ ົາງກທາໃ ກາຌປຼຌປຈູໄ ທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ.

ຘະນຸົຍທາໃ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓ຾ື ຓຌໃ ຓ຃ີ ທາຓຘາ຃ຌັ ນົາງ ຽຑາະຽຎັຌທິ຋ີກາຌ຅ຈັ ກາຌ
ປຼຌ-ກາຌຘບຌ຋ໃ ີ຅ຈັ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ຋າຄກາປຼຌປປູໄ ທໃ ຓກຌັ ຽຎັຌກຓຸໃ ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ຎະກບຍຈທໄ ງຘະຓາ
ຆກິ ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓຘາຓາຈ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ , ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ຓຘີ ທໃ ຌປທໃ ຓດໃາຄ຾຋ໄ຅ຄິ ເຌກາຌປຼຌປ,ູໄ ຓ຃ີ ທາຓ຃ິຈ
຃ທາຓຽນັຌຽຆໃ ິຄກຌັ ຾ຖະ ກຌັ , ຽຎັຌກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີຽຌັຌໄ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ຋ກັ ຘະ຋າຄຘຄັ ຃ຓ຺ , ຽຎັຌກາຌ
ຘບຌ຋ໃ ີຊຏື ປໄູ ຼຌຽຎັຌຘາ຃ຌັ , ຽປັຈເນຏໄ ປໄູ ຼຌຘາຓາຈຈາຖຄ຺ ຆທີ ຈິ ເຌຘຄັ ຃ຓ຺ ຎະຆາ຋ິຎະແຉ, ຓ຃ີ ທາຓຏາ
ຘກຸ , ຓຽີ ຅຃ະຉ຋ິ ໃ ີຈີ ຾ຖະ ຓຘີ ຂຸ ະຑາຍ຅ຈິ ຋ໃ ີຈ.ີ

3) ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓື
- ຽຎັຌທ຋ິ ີກາຌຑຈັ ຋ະຌາຏປໄູ ຼຌເຌຈາໄ ຌທຆິ າກາຌ ຾ຖະ ຋ກັ ຘະ຋າຄຘຄັ ຃ຓ຺
- ຽຎັຌກາຌຘາໄ ຄຏປໄູ ຼຌເນຓໄ ຃ີ ທາຓ.ຘາຓາຈຈາຖຄ຺ ຆທີ ິຈເຌຘຄັ ຃ຓ຺ ຎະຆາ຋ິຎະແຉດາໃ ຄຓຎີ ະ

ຘຈິ ຋ິ ຑາຍ ຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓຘກຸ .
4) ບຄ຺ ຎະກບຍຂບຄກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓື
ຘທຸ ຈິ ຓຌູ ຃າ ຾ຖະ ບຖະແ຋ ຓຌູ ຃າ (2545, ໜາໄ . 134-135) ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍ

ປທໃ ຓຓຓື ບີ ຄ຺ ຎະກບຍຘາ຃ຌັ 5 ບຄ຺ ຎະກບຍ຃:ື

(1) ກາຌປຼຌປຉູໄ ບໄ ຄບາແຘນົກັ ກາຌຽຑໃ ິຄຑາຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ (positive interdepend-
dece) ກຓຸໃ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓ຅ື ະຉບໄ ຄຽ຋ໃ ຺າ຋ຼຓກຌັ ຾ຖະ ຅ະຉບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ທາໃ ຘະຓາຆກິ

຋ກຸ ຃ຌ຺ ຓ຃ີ ທາຓຘາ຃ຌັ ຾ຖະ ຃ທາຓຘາຽຖັຈຂບຄກຓຸໃ ຾ຓຌໃ ຂຌຶໄ ກຍັ ຋ກຸ ຃ຌ຺ ເຌຂະຌະຈຼທກຌັ ຘະຓາຆກິ
຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ຅ະຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຘາຽຖັຈແຈກໄ ຉໃ ຽຓໃບື ກຓຸໃ ຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຘາຽຖັຈ ຃ທາຓຘາຽຖັຈຈຂບຄຍກຸ ຃ຌ຺
຾ຖະ ຂບຄກຓຸໃ ຾ຓຌໃ ຂຌຶໄ ດກໃູ ຍັ ກາຌຽຑໃ ິຄຑາບາແຘກຌັ ຾ຖະ ກຌັ .

(2) ກາຌຎຶກຘານາຖືກຌັ ດາໃ ຄເກຆໄ ຈິ (Face-to-face promotive interaction) ກາຌ

ປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີຈຉີ ບໄ ຄບາແຘກາຌນຌັ ໜາໄ ຽຂໄ຺ານາກຌັ , ຓຎີ ະຉຘິ າຑຌັ ກຌັ ຽຑໃ ືບ຾ຖກຎໃຼຌ຃ທາຓ຃ຈິ ຽນັຌ, ຂຓໄ ຌູ
຾ຖະ ກາຌປຼຌປຉູໄ າໃ ຄໂ ຽຎັຌຎຈັ ແ຅ຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ເນຏໄ ປໄູ ຼຌຓຎີ ະຉຘິ າຑຌັ ຉໃ ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ ເຌ຋າຄ຋ໃ ີ຅ະຆທໃ ງ
ເນກໄ ຓຸໃ ຍຌັ ຖຽຸ ຎ຺ໄາໝາງ.

(3) ຃ທາຓປຍັ ຏິຈຆບຍ຋ໃ ີຘາຓາຈກທຈຘບຍແຈຂໄ ບຄຘະຓາຆິກ຾ຉໃຖະ຃ຌ຺ (individual
accountability) ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓື ຘະຓາຆິກເຌກຓຸໃ ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຉບໄ ຄຓໜີ ໄາ຋ໃ ີປຍັ ຏິຈຆບຍ ຾ຖະ

ຑະງາງາຓຽປັຈທຼກ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ຓບຍໝາງດໃາຄຽຉັຓ຃ທາຓ.ຘາຓາຈ ຈໃຄັ ຌຌັໄ ກຓຸໃ ຅າຽຎັຌຉບໄ ຄຓຖີ ະຍຍ຺
ກາຌກທຈຘບຍຏຌ຺ ຄາຌ ຋ຄັ ຋ໃ ີຽຎັຌຖາງຍກຸ ຃ຌ຺ ຾ຖະ ຽຎັຌກຓຸໃ .

15

(4) ກາຌເຆ຋ໄ ກັ ຘະກາຌຎະຉຘິ າຑຌັ ຖະນທາໃ ຄຍກຸ ຃ຌ຺ ຾ຖະ ຋ກັ ຘະກາຌຽປັຈທຼກກຓຸໃ ງບໃ ງ

(interpersonal and small-group skill) ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓ຅ື ະຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຘາຽຖັຈແຈໄ

ຉບໄ ຄບາແຘ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຘາ຃ຌັ ນົາງໂຎະກາຌຽຆໃ ັຌ ຋ກັ ຘະ຋າຄຘຄັ ຃ຓ຺ , ຋ກັ ຘະກາຌຎະຉຘິ າຑຌັ ກຍັ ຃ຌ຺ ບໃ ືຌ
, ຋ກັ ຘະກາຌຽປັຈທຼກກຓຸໃ , ຋ກັ ຘະກາຌຘໃ ືຘາຌ ຾ຖະ ຋ກັ ຘະກາຌ຾ກຍໄ ຌັ ນາຂຈັ ຾ງຄໃ ຖທຓ຋ຄັ ກາຌ
ຽ຃຺າຖຍ຺ , ງບຓປຍັ ຾ຖະ ແທທໄ າຄເ຅ຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ ຽຆໃ ິຄ຃຃ູ ທຌຘບຌ ຾ຖະ ຽຐິກເນ຾ໄ ກຏໃ ປໄູ ຼຌ
ຽຑໃ ືບຆທໃ ງເນຈໄ າຽຌຌີ ຄາຌແຎແຈ.ໄ

(5) ກາຌທິຽ຃າະຂະຍທຌກາຌກຓຸໃ (group processing) ກຓຸໃ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓ຅ື ະ

ຉບໄ ຄຓກີ າຌທຽິ ຃າະຂະຍທຌກາຌຽປັຈທຼກຂບຄກຓຸໃ ຽຑໃ ືບຆທໃ ງເນກໄ ຓຸໃ ຽກຈີ ກາຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຎຍັ ຎຄຸ ກາຌ
ຽປັຈທຼກເນໄຈີຂຶໄຌ, ກາຌທິຽ຃າະຂະຍທຌກາຌກຓຸໃ ຃ທຍ຃ຓຸ ກຼໃ ທກຍັ ກາຌຽປັຈທຼກຂບຄກຓຸໃ , ຑຶຈຉິກາ
ຂບຄຘະຓາຆກິ ກຓຸໃ ຾ຖະ ຏຌ຺ ຄາຌຂບຄກຓຸໃ ກາຌທິຽ຃າະກາຌປຼຌປບູໄ າຈ຾ຓຌໃ ຃ູ ນົື ຏປໄູ ຼຌ ນົືທາໃ ຋ຄັ
ຘບຄຐາໃ ງ, ກາຌທຽິ ຃າະຂະຍທຌກາຌກຓຸໃ ຌຽີໄ ຎັຌງຈຸ ຋ະທິ຋ີໜໃ ຶຄ຋ໃ ີຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ເນກໄ ຓຸໃ ຉຄັໄ ເ຅ຽປັຈທຼກ ຽຑາະປູໄ
ທາໃ ຅ະແຈປໄ ຍັ ຂໄຓຌູ ຎໄບຌກຍັ ຾ຖະ ຆທໃ ງຽຐິກ຋ກັ ຘະເນປໄ ຃ູໄ ິຈ຃ື ຘາຓາຈ຋ໃ ີ຅ະຎະຽຓຌີ ກາຌ຃ິຈ ຾ຖະ
ຑຶຈຉກິ າຂບຄຉຌ຺ ຋ໃ ີແຈກໄ ະ຋າຖຄ຺ ແຎ.

ບຄ຺ ຎະກບຍຂບຄກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓ຋ື ຄັ 5 ບຄ຺ ຎະກບຍຌ຅ໄີ ະຽຎັຌຎຈັ ແ຅ຘາ຃ຌັ ຋ໃ ີຆທໃ ງເນໄ
ທຼກກຓຸໃ ຎະຘຍ຺ ຏຌ຺ ຘາຽຖັຈດາໃ ຄຓຎີ ະຘຈິ ຋ິຑາຍ ຽຆໃ ຄິ ຘະຓາຆກິ ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຉບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓຓຄຸໃ ໝຌັໄ , ຓ຃ີ ທາຓຘາ
ຑຌັ ຾ຖະ ບາແຘຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ ດໃາຄ຅ຄິ ຅ຄັ ເຌກາຌຽປັຈກຈິ ຅ະກາ ຅ໃຄຶ ຽປັຈເນທໄ ຼກຍຌັ ຖຉຸ າຓຽຎໄ຺າ
ໝາງ຋ໃ ີກາຌຈ຺ ແທ.ໄ

5) ຂຌັໄ ຉບຌກາຌປຼຌ຾ຍຍກຓຸໃ ປທໃ ຓຓື
ບາຑບຌ ເ຅຋ໃຼຄ (2546, ໜໄາ. 122-123) ຂຌັໄ ຉບຌກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍ

ປທໃ ຓຓຓື :ີ
1. ຂຌັໄ ກະກຼຓ
- ຏຘໄູ ບຌຆ຾ີໄ ຅ຄ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄຍຈ຺ ປຼຌ
- ຏຘໄູ ບຌ຅ຈັ ກຓຸໃ ຏປໄູ ຼຌຽຎັຌກຓຸໃ ງບໃ ງ ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ຍໃ ຽກຌີ 6 ຃ຌ຺ , ຓຘີ ະຓາຆກິ ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓ

ຘາຓາຈ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ຏຘໄູ ບຌ຾ຌະຌາທ຋ິ ີກາຌຽປັຈທຼກກຓຸໃ ຾ຖະ ຍຈ຺ ຍາຈຂບຄຘະຓາຆກິ ເຌກຓຸໃ .
2. ຂຌັໄ ຘບຌ
- ຏຘໄູ ບຌຌາຽຂ຺ໄາຘຍູໃ ຈ຺ ປຼຌ ຍບກຍຌັ ນາ ນົື ທຼກ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌເນກໄ ຓຸໃ ຾ກແໄ ຂ ນົື ຃ິຈທິ

ຽ຃າະນາ຃າຉບຍ.

- ຏຘໄູ ບຌ຾ຌະຌາ຾ນົຄໃ ຂຓໄ ຌູ , ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ນົື ເນຂໄ ຓໄ ຌູ ຑືໄຌຊາຌຘາຖຍັ ກາຌ຃ຈິ ທຽິ ຃າະ.
- ຏຘໄູ ບຌຓບຍໝາງທຼກ຋ໃ ີກຓຸໃ ຉບໄ ຄຽປັຈເນຆໄ ຈັ ຽ຅ຌ.

16

3. ຂຌັໄ ຽປັຈກຈິ ຅ະກາກຓຸໃ
- ຏຘໄູ ບຌປທໃ ຓຓກື ຌັ ຽປັຈທຼກຉາຓຍຈ຺ ຍາຈໜໄາ຋ໃ ີ ຋ກຸ ຃ຌ຺ ປຍັ ຏິຈຆບຍປທໃ ຓກຌັ , ປທໃ ຓ

຃ຈິ , ປທໃ ຓ.ຘະ຾ຈຄ຃ທາຓ຃ິຈຽນັຌ ກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາຂຌັໄ ຌໄີ ຃຃ູ ທຌເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓ
຾ປຄປທໃ ຓເ຅຋ໃ ີໜາໄ ຘຌ຺ ເ຅ ຾ຖະ ຽໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຏປໄູ ຼຌຽຆໃ ັຌ ກາຌຽຖໃ ຺າຽຖໃ ືບຄປບຍທຄ຺ , ຓຓູ ຘຌ຺ ຋ະຌາ, ຃ູ
ກທຈຘບຍ ຾ຖະ ຃຃ູ ຈິ .

- ຏໄຘູ ບຌຘຄັ ຽກຈກາຌຽປັຈທຼກຂບຄກຓຸໃ ຃ບງບາຌທງ຃ທາຓ.ຘະຈທກ ເນໄ຃ທາຓ
ກະ຅າໃ ຄ຾຅ຄໄ ເຌກຖະຌ຋ີ ໃ ີຏປໄູ ຼຌຘຄ຺ ເຘ ນົື ຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓຆທໃ ງຽນົືບ.

4. ຂຌັໄ ກທຈຘບຍຏຌ຺ ຄາຌ ຾ຖະ ຋ຈ຺ ຘບຍ
- ຏປໄູ ຼຌ຅ະຖາງຄາຌຏຌ຺ ກາຌຽປັຈທຼກກຓຸໃ
- ຏໄຘູ ບຌ ຾ຖະ ຽຑໃ ືບຌກຓຸໃ ບໃ ືຌ ບາຈ຅ະຊາຓຽຑໃ ືບເນໄຽກຈີ ຃ທາຓກະ຅າໃ ຄ຾຅ຄໄ ຾ຖະ

ຆຈັ ຽ຅ຌ ຽຑໃ ືບຽຎັຌກາຌກທຍຘບຍຏຌ຺ ຄາຌຂບຄກຓຸໃ ຾ຖະ ຖາງຍກຸ ຃ຌ຺ .
5. ຂຌັໄ ຘະນຸົຍຍຈ຺ ປຼຌ ຾ຖະ ຎະຽຓຌີ ກາຌຽປັຈທຼກກຓຸໃ
- ຏຘໄູ ບຌ ຾ຖະ ຏປໄູ ຼຌຆທໃ ງກຌັ ຘະນຸົຍຍຈ຺ ປຼຌ
- ຏຘໄູ ບຌ຃ທຌຽຘີຓ ນົື ຽຑໃ ີຓຽຉຓີ ຃ທາຓປ,ູໄ ຆທໃ ງ຃ິຈເນຊໄ ກື ຉາຓຽຎ຺ໄາໝາງກາຌປຼຌ຋ໃ ີ

ກາຌຈ຺ ແທ.ໄ
- ຆທໃ ງກຌັ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ກາຌຽປັຈທຼກກຓຸໃ ຋ຄັ ຘທໃ ຌ຋ໃ ີຈີ ຾ຖະ ຘທໃ ຌ຋ໃ ີ຃ທຌຎຍັ ຎຄຸ ຾ກແໄ ຂ.

6) ປຍູ ຾ຍຍກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓື
ປຍູ ຾ຍຍກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓຓື ນີ ົາງປຍູ ຾ຍຍ ຾ຉຘໃ ະນຸົຍ຾ຍຍ຅ະຓທີ ຋ິ ີກາຌຈາຽຌຌີ ຽຎັຌ

ນົກັ ເຌກາຌ຅ຈັ ກຓຸໃ , ກາຌຘກຶ ຘາຽຌບືໄ ເຌ, ກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍ, ກາຌ຃ິຈ຃ະ຾ຌຌ ຾ຖະ ຖະຍຍ຺ ກາຌເນໄ
ຖາຄທຌັ ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ບບກແຎ ຽຑໃ ືບຉບຍຘະໜບຄຉາຓ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌ ຽຊຄິ ທາໃ ຅ະຽຎັຌປຍູ ຾ຍຍ
ເຈກຉາຓ ຾ຓຌໃ ເຆນໄ ົກັ ກາຌບຌັ ຈຼທກຌັ ຃ື ນົກັ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓື ຽຑໃ ືບຆທໃ ງເນຏໄ ປໄູ ຼຌຽກຈີ ກາຌ
ປຼຌປເູໄ ຌຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີປຼຌນົາງ຋ໃ ີຘຈຸ ຿ຈງບາເຘກາຌປທໃ ຓຓ,ື ກາຌຆທໃ ງຽນົືບກຌັ , ກາຌ຾ຖກຎຼໃ ຌ຃ທາຓປູໄ
ຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ ຖະນທາໃ ຄຘະຓາຆກິ ກຓຸໃ . ປຍູ ຾ຍຍກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຾ຍຍປທໃ ຓຓຓື ີ 8 ປຍູ ຾ຍຍ຃:ື

)1( ຂະຍທຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ປຍູ ຾ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw)
)2( ຂະຍທຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ປຍູ ຾ຍຍ຾ຍຄໃ ກຓຸໃ ຏຌ຺ ຘາຽຖັຈ (Student Teams
Achievement Division: STAD).
)3( ຂະຍທຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌປຍູ ຾ຍຍຖາງຍກຸ ຃ຌ຺ (Team Accelerated Instruc-
tion: TAI).

17

(4) ຂະຍທຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌປຍູ ຾ຍຍກາຌ຾ຂຄໃ ຂຌັ ຖະນທາໃ ຄກຓຸໃ ຈທໄ ງຽກຓ (Teams-
Games-Tournament: TGT).

)5( ຂະຍທຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌປຍູ ຾ຍຍປຼຌຌາກຌັ (Learning Together: LT).
)6( ຂະຍທຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຾ຍຍກາຌກທຈຘບຍຽຎັຌກຓຸໃ (Group Investigation:
GI).

)7( ຂະຍທຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຾ຍຍ຿ຎຕ຾ກຕຓກາຌປທໃ ຓຓເື ຌກາຌບາໃ ຌ ຾ຖະ

ກາຌຂຼຌ (Cooperative Integrated Reading and Coposition: CIRC).
)8( ຂະຍທຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຾ຍຍຘຍື ຆບກນາ຃ທາຓປ຾ູໄ ຍຍຽຎັຌກຓຸໃ (Complex In-

struction: CI).

7) ຎະ຿ນງຈຂບຄກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓື
຅ຌັ ຋າ ຘຌັ ຉິຑຄ຺ ຘາຌຸຖກັ (2543, ໜໄາ. 45-47) ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປູໄ຾ຍຍປໃທຓຓື ຓີ

ຎະ຿ນງຈຉໃ ຏປໄູ ຼຌ, ຉໃ ຘຄັ ຃ຓ຺ ຾ຖະ ທຆິ າກາຌ຃:ື
- ຘາໄ ຄ຃ທາຓຘາຑຌັ ຋ໃ ີຈຖີ ະນທາໃ ຄຘະຓາຆກິ ຽຑາະ຋ກຸ ຃ຌ຺ ປທໃ ຓຓກື ຌັ ຽປັຈທຼກຓຸໃ , ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຓີ

ຘທໃ ຌປທໃ ຓຽ຋ໃ ຺າ຋ຼຓກຌັ ຅ຌ຺ ຽປັຈເນຓໄ ຽີ ຅ຉະ຃ະຉ຋ິ ໃ ີຈຉີ ໃ ກາຌປຼຌ.
- ຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ເນຘໄ ະຓາຆກິ ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຓ຿ີ ບກາຈ຃ິຈ, ຽທໄ຺າ, ຘະ຾ຈຄບບກ, ຘະ຾ຈຄ຃ທາຓ຃ຈິ ຽນັຌ

຾ຖະ ຖຄ຺ ຓຽື ປັຈດາໃ ຄຽ຋ໃ ຺າ຋ຼຓກຌັ .
- ເນຏໄ ປໄູ ຼຌປ຅ູໄ ກັ ຆທໃ ງຽນົືບຽຆໃ ຄິ ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ ຽຆໃ ັຌ: ຏຽໄູ ກໃຄັ ຆທໃ ງຏ຋ໄູ ໃ ີປຼຌຍໃ ຽກໃຄັ ຽປັຈເນຏໄ ຽໄູ ກໃຄັ

ຑາກຑຓູ ເ຅, ປ຅ູໄ ກັ ຽຘງຘະນົະຽທຖາ ຘທໃ ຌຏປໄູ ຼຌບບໃ ຌປ຅ູໄ ກັ ຆາຍຆຄໄື ຉໃ ຌາໄ ເ຅ຂບຄຽຑໃ ືບຌຘະຓາຆກິ ຈທໄ ງ
ກຌັ .

- ຽປັຈເນປໄ ຅ູໄ ກັ ປຍັ ຒຄັ ຃ທາຓ຃ຈິ ຽນັຌຂບຄຏບໄູ ໃ ຌື , ກາຌປທໃ ຓ຃ຈິ , ກາຌຖະຈຓ຺ ຃ທາຓ຃ຈິ , ຌາ
ຽບ຺າຂຓໄ ຌູ ຋ໃ ີແຈຓໄ າຑິ຅າຖະຌາປທໃ ຓກຌັ ຽຑໃ ືບນາ຃າຉບຍ຋ໃ ີຽໝາະຘຓ຺ ຋ໃ ີຘຈຸ ຽຎັຌກາຌຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ເນຆໄ ທໃ ງກຌັ
຃ຈິ ນາຂຓໄ ຌູ ເນນໄ ົາງ ຃ຈິ ທຽິ ຃າະ຾ຖທໄ ຽກຈີ ຃ທາຓຉຈັ ຘຌິ ເ຅.

- ຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ຋ກັ ຘະ຋າຄຘຄັ ຃ຓ຺ ຽປັຈເນຏໄ ປໄູ ຼຌປ຅ູໄ ກັ ຎຍັ ຉທ຺ ເຌກາຌດປໃູ ທໃ ຓກຌັ ຈທໄ ງຓະຌຈຸ ຘາ
ຑຌັ ຋ໃ ີຈຉີ ໃ ກຌັ ຽຂ຺ໄາເ຅ກຌັ ຾ຖະ ກຌັ .

ຕ຅ູ ິ ຏຘໃູ າຕະ (2545, ໜາໄ . 101-102) ແຈກໄ າໃ ທຽຊຄິ ຏຌ຺ ຈຂີ ບຄກາຌປຼຌປຓູໄ ຃ີ :ື
- ຓ຃ີ ທາຓຑະງາງາຓ຋ໃ ີ຅ະຍຌັ ຖຽຸ ຎໄ຺ານົາງຂຌຶໄ ຽປັຈເນຓໄ ຏີ ຌ຺ ຘາຽຖັຈ຋າຄກາຌປຼຌປຘູໄ ຄູ ຾ຖະ

ຓຏີ ຌ຺ ຄາຌນົາງຂຌໄຶ , ກາຌປຼຌປຓູໄ ຃ີ ທາຓ຋ຌ຺ ຋າຌ, ຓ຾ີ ປຄ຅ຄູ ເ຅ຑາງເຌ ຾ຖະ ຾ປຄ຅ຄູ ເ຅ແຐຘໃ າຽຖັຈ,
ຓກີ າຌເຆຽໄ ທຖາດາໃ ຄຓຎີ ະຘຈິ ຋ິຑາຍ, ເຆຽໄ ນຈຏຌ຺ ຈຂີ ຌໄຶ ຾ຖະ ຃ຈິ ດາໃ ຄຓທີ ຅ິ າຖະຌະງາຌນົາງຂຌຶໄ .

18

- ຓຘີ ຂຸ ະຑາຍ຅ຈິ ຈຂີ ຌໄຶ , ຓ຃ີ ທາຓປຘູໄ ກຶ ຋ໃ ີຈກີ ຼໃ ທກຍັ ຉຌ຺ ຽບຄ ຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓຽຆໃ ບື ໝຌັໄ ເຌຉຌ຺
ຽບຄນົາງຂຌໄຶ ຌບກຌໄີ ງຄັ ຆທໃ ງຑຈັ ຋ະຌາ຋ກັ ຘະ຋າຄຘຄັ ຃ຓ຺ ຾ຖະ ຃ທາຓ.ຘາຓາຈເຌກາຌຎະຘຍ຺ ກຍັ
຃ທາຓຉຄຶ ຃ຼຈ ຾ຖະ ຃ທາຓຏຌັ ຎຼໃ ຌຉາໃ ຄໂ.

຅າກ຋ຈັ ຘະຌະ຋ໃ ີກາໃ ທຓາຂາໄ ຄຽ຋ິຄຌຌັໄ ຘາຓາຈຘະນຸົຍແຈທໄ າໃ ຎະ຿ນງຈຂບຄກາຌ຅ຈັ ກາຌ
ປຼຌ-ກາຌຘບຌ຾ຍຍປທໃ ຓຓຓື ຏີ ຌ຺ ຈຉີ ໃ ຏປໄູ ຼຌນົາງ ເຌຈາໄ ຌກາຌຘໃຄ຺ ຽຘີຓ຃ທາຓຘາຑຌັ ຖະນທາໃ ຄຓະຌຈຸ
ຈທໄ ງກຌັ , ຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ຃ທາຓຽຎັຌຏຌໄູ າ, ຏປໄູ ຼຌຓກີ າຌຑຈັ ຋ະຌາຈາໄ ຌ຃ທາຓ.ຘາຓາຈກາໄ ນາຌ, ກາໄ ຽທໄ຺າ, ກາໄ
຃ິຈ, ກາໄ ຘະ຾ຈຄບບກ, ກາໄ ຘະ຾ຈຄ຃ທາຓ຃ິຈຽນັຌ ຾ຖະ ຘໃຄ຺ ຏຌ຺ ຈີຉໃ ຏໄູປຼຌເຌຈາໄ ຌ຅ຈິ ເ຅ເນໄຓີ
ຘຂຸ ະຑາຍ຅ຈິ ຋ໃ ີຈີ ຾ຖະ ຽປັຈເນຓໄ ຃ີ ທາຓຘກຸ ເຌກາຌປຼຌ.

2.1.5 ຋ິຈຘະຈກີ ຼໃ ທກຍັ ຃າຘຍັ , ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ
1) ຃ທາຓໝາງ ຾ຖະ ຃ທາຓຘາ຃ຌັ ຂບຄ຃າຘຍັ
ຊບໄ ງ຃າ ຾ຓຌໃ ໝາງຽບ຺າ຃າໜໃ ຶຄໂ຋ໃ ີຽທ຺ໄາບບກຓາແຈ຃ໄ ທາຓດາໃ ຄໜໃ ຶຄ ຅ະຽຎັຌ຃າຑະງາຈຼທ ນົື

ນົາງຑະງາຄກຉາຓ ຾ຉຓໃ ຃ີ ທາຓໝາງດາໃ ຄຈຼທຽ຋ໃ ຺າຌຌັໄ ຽຆໃ ັຌ: ຃ຌ຺ , ຈຌິ , ຌາໄ , ຖຓ຺ , ແຒ, ຎະຽ຋ຈ,
ຖຈັ ຊະຍາຌ, ທ຋ິ ະງາຘາຈ, ຓະຌຈຸ ຽຎັຌຉຌ຺ໄ . (ກະຆທຄຘກຶ ຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖີ າ, 1968, ໜາໄ . 4)

຃າຽທໄ຺າ ໝາງຽບ຺າ຃າໜໃ ຶຄໂ຋ໃ ີຽທໄ຺າບບກຓາ຾ຖທໄ ຓ຃ີ ທາຓໝາງດາໃ ຄໜໃ ຶຄ ຅ະຽຎັຌ຃າ຋ໃ ີຓຑີ ະງາຄ
ຈຼທ ນົື ນົາງຑະງາຄກຉາຓ ຽຆໃ ຄິ ຓີ 4 ຖກັ ຘະຌະ຃:ື

- ຃າຽ຃ໄ຺າ: ຾ຓຌໃ ຃າ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓໝາງດາໃ ຄໜໃ ຶຄຓາ຾ຉຈໃ ຄໃ ັ ຽຈຓີ ຽຆໃ ຄິ ຎະກບຍຓີ 2 ໝທຈ຃ື ຃າ
ຽ຃຺ໄາຖາທ຾຋ແໄ ຈ຾ໄ ກໃ ຃ຌ຺ , ຌາໄ , ຈຌິ , ແຒ, ຖຓ຺ ...຾ຖະ ຃າຽ຃຺ໄາຓາ຅າກຑາຘາຍາຖີແຈ຾ໄ ກໃ ຓະຌຈຸ , ຎກັ
ຘ,ີ ບ຋ຸ ະກະ, ບກັ ຃,ີ ທາ຿ງ...

- ຃າຎະຘຓ຺ : ຾ຓຌໃ ຽບ຺າ຃າຽ຃ໄ຺າ 2 ຃າຂຌໄຶ ແຎຓາຎະຘຓ຺ ຽຎັຌ຃າຈຼທຽຆໃ ັຌ: ນູ + ກທາຄ =
ນກູ ທາຄ, ຉາ + ຍບຈ = ຉາຍບຈ, ຂາ + ນກັ = ຂານກັ ...

- ຃າຘະຓາຈ: ຾ຓຌໃ ຽບ຺າ຃າຉຄັໄ ຾ຉໃ 2 ຃າຂຌໄຶ ແຎຓານງຽໄ ຂ຺ໄາຽຎັຌ຃າຈຼທ ຽຆໃ ຄິ ຓຖີ ກັ ຘະຌະ
຃າໄ ງ຃ກື ຍັ ຃າຎະຘຓ຺ ຾ຉຓໃ ຃ີ ທາຓໝາງຍໃ ຃ກື ຌັ ຃:ື

ຖຈ຺ ແຎຈທໄ ງຓາໄ = ຖຈ຺ ຓາໄ
ຽຉ຺າຂບຄແຒ = ຽຉ຺າແຒ
ຘຈັ ເຌຎໃາ = ຘຈັ ຎາໃ
- ຃າຘຌ຺ ຋ິ: ຾ຓຌໃ ຃າ຋ໃ ີຽບ຺າ຃າຽທໄ຺າ 2 ຃າຓາຉໃ ຽຂໄ຺າກຌັ ເນຽໄ ຎັຌ຃າຈຼທຽຑໃ ືບ຾ຎຄ຃າຽທໄ຺າເນໄ
ຘຌັໄ ຽຂໄ຺າຽຆໃ ັຌ:
ຘຈັ ຅ະ + ບະ຋ິຈຊາຌ = ຘຈັ ຅າ຋ິຊາຌ (ກາຌຉຄັໄ ຘຈັ )

19

ຑຈັ ຋ະ + ບາ຃າຌ = ຑຈັ ຉະ຃າຌ (ຽປບື ຌບານາຌ)
ຌຕະ + ບຌິ ຋ະ = ຌຕຌິ ຋ະ (຅ບຓ຃ຌ຺ ) (ກະຆທຄຘກຶ ຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖີ າ, 1974,
ໜາໄ . 4-5)
຃າ ນົື ຃າຘຍັ ຾ຓຌໃ ຘຼຄ຋ໃ ີ຃ຌ຺ ຽປ຺າຽຎໃ ັຄບບກຓາ຅າກຎາກ ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓໝາງດາໃ ຄເຈດາໃ ຄ
ໜໃ ຶຄ ຊາໄ ຘຼຄ຋ໃ ີ຃ຌ຺ ຽປ຺າຽຎໃ ັຄບບກ຾ຉຍໃ ໃ ຓ຃ີ ທາຓໝາງຌຌັໄ ຍໃ ແຈຽໄ ບໄີຌທາໃ ຃າຘຍັ . ຃າໜໃ ຶຄໂບາຈຓໜີ ໃ ຶຄ ນົື
ນົາງຑະງາຄຽຆໃ ັຌ: ຑໃ , ຾ຓ,ໃ ຎາໄ , ຖຄຸ , ຎະຽ຋ຈ, ຎະຆາຆຌ຺ , ທຌັ ຌະ຃ະຈ.ີ ..
຃າ ນົື ຃າຘຍັ ຎະກບຍຓີ 2 ບຄ຺ ຎະກບຍ຃ື ຘຼຄ ຾ຖະ ຃ທາຓໝາງ

- ຘຼຄ: ຾ຓຌໃ ຃າໜໃ ຶຄ຋ໃ ີຎະກບຍຈທໄ ງຘຼຄຑະງຌັ ຆະຌະ, ຘະນົະ, ທຌັ ຌະງຈຸ ຾ຖະ
ຉທ຺ ຘະກຈ຺ ຽຆໃ ັຌ: ຾ຖຌໃ , ຾຃ຌໄ ...

- ຃ທາຓໝາງ: ຾ຓຌໃ ເ຅຃ທາຓຂບຄ຃າຘຍັ ຋ໃ ີຍໃຄ຺ ຍບກເນໄປູໄ ຅ະຓໜີ ໄບງ ນົື ນົາງ
ຑະງາຄກຉາຓ. (ກະຆທຄຘກຶ ຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖີ າ, 2015, ໜາໄ . 105)

ຽທ຺ໄາຖທຓ຾ຖທໄ ຃າ ນົື ຃າຘຍັ ຾ຓຌໃ ຘຼຄ຋ໃ ີ຃ຌ຺ ຽປ຺າຽຎໃ ັຄບບກຓາ ຾ຖທໄ ຓ຃ີ ທາຓໝາງເຈໜໃ ຶຄ ເຌຌໄີ
຃າຘຍັ ຾ຍຄໃ ຽຎັຌ 2 ບຄ຺ ຎະກບຍ຃ື ຘຼຄ ຾ຖະ ຃ທາຓໝາງ.

2) ຃ທາຓໝາງ ຾ຖະ ຃ທາຓຘາ຃ຌັ ຂບຄ຃າທະຖີ
຃າທະຖີ ຾ຓຌໃ ໝທຈ຃າ ນົື ນຓ຃ູໃ າ຋ໃ ີຽທ຺ໄາຉິຈຉໃ ກຌັ ຉຄັໄ ຾ຉຘໃ ບຄ຃າຂຌຶໄ ແຎ ຃າ຋ໃ ີຽບ຺າຓາຽທ຺ໄາ

ຉິຈຉໃ ກຌັ ຌຌັໄ ຓ຃ີ ທາຓໝາງບຌັ ຖະດາໃ ຄ ຾ຉຽໃ ຓໃບື ຽບ຺າຉຈິ ຉໃ ຽຂໄ຺າກຌັ ຾ຖທໄ ຽກຈີ ຓ຃ີ ທາຓໝາງກຼໃ ທຽຌໃ ບື ຄ
ຏກູ ຑຌັ ກຌັ . ຽຊຄິ ທາໃ ຓຌັ ຓ຃ີ ທາຓໝາງຏກູ ຑຌັ ກຌັ ຾ຉກໃ ງຄັ ຍໃ ຋ຌັ ຃ຍ຺ ຊທໄ ຌ຃ກື ຍັ ຎະ຿ນງກຽຆໃ ັຌ: ຎໃາແຓ ໄ
ຂຼທຄາຓ, ຌະ຃ບຌນຖທຄທຼຄ຅ຌັ , ບາກາຈບຍ຺ ບຌໃຸ … ຃າທະຖຓີ ີ 7 ຎະຽຑຈ຃:ື

- ຌາຓທະຖີ ແຈ຾ໄ ກໝໃ ທຈ຃າ຋ໃ ີຓ຃ີ າຌາຓດຉໃູ ໃ ໜາໄ ຽຆໃ ັຌ: ຊະໜຌ຺ ຽຘຈຊາ຋ິຖາຈ, ຏຌໄູ າກາຌ
ຎະຉທິ ຈັ , ຽຓບື ຄຖາທຘທງຄາຓ, ຎະຽ຋ຈຆາຈຂບຄຑທກຽປ຺າ…

- ຾຋ຌຌາຓທະຖີ ແຈ຾ໄ ກໝໃ ທຈ຃າ຋ໃ ີຓ຃ີ າ຾຋ຌຌາຓດໜໃູ າໄ ຽຆໃ ັຌ: ຂບໄ ງຽບຄ, ຋ໃາຌ຋ຄັ ນົາງ,
ຑທກຽຂ຺າ຋ຄັ ນົາງ…

- ກາຓະທະຖີ ແຈ຾ໄ ກໝໃ ທຈ຃າ຋ໃ ີຓ຃ີ າກາຓະດ຋ໃູ າຄໜາໄ ຽຆໃ ັຌ: ງາໃ ຄແຎ, ຉຍ຺ ຾ຉຄໃ , ຌຄໃ ັ
ປຼຌ…

- ຃ຌຸ ຌາຓທະຖີ ຾ຓຌໃ ໝທຈ຃າ຋ໃ ີຓ຃ີ າ຃ຌຸ ຌາຓດ຋ໃູ າຄໜາໄ ຽຆໃ ັຌ: ຄາຓຽນົືບຖຌໄ຺ , ຈ຋ີ ໃ ີຘຈຸ ,
ຘຑຸ າຍປຼຍປບໄ ງ…

- ຽຆໃ ບື ຓທະຖີ ຾ຓຌໃ ໝທຈ຃າ຋ໃ ີຓ຃ີ າຽຆໃ ບື ຓດ຋ໃູ າຄໜາໄ ຽຆໃ ັຌ: ຈກູ ບໃ ຌ຋າໃ ຌ຋ຄັ ນົາງ, ຂາໄ ຾ຉໃ
຋າໃ ຌຏຆໄູ ຄ຺ ຃ຌຸ ທຈຸ ຋ິ, ຽຆໃ ັຌຈຼທກຌັ …

20

- ຉໃ ທະຖີ ຾ຓຌໃ ໝທຈ຃າ຋ໃ ີຓ຃ີ າຽຆໃ ບື ຓດ຋ໃູ າຄໜາໄ ຽຆໃ ັຌ: ຘຈຸ ຾ຉທໃ າໃ , ຽຑາະຘະຌຌັໄ , ງບໄ ຌ
ທາໃ …

- ບ຋ຸ າຌທະຖີ ຾ຓຌໃ ໝທຈ຃າ຋ໃ ີຓ຃ີ າບ຋ຸ າຌດ຋ໃູ າຄໜາໄ ຽຆໃ ັຌ: ຑຈຸ ຿຋ຽບງີ , ບາຌ຅ິ າຽບີງ,
ຒາໄ ຽບງີ … (ກະຆທຄຘກຶ ຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖີ າ, 2015, ໜາໄ . 106-108)

ຘະນຸົຍ຾ຖທໄ ຃າທະຖີ ຾ຓຌໃ ໝທຈ຃າ຋ໃ ີຽທ຺ໄາຉິຈຉໃ ກຌັ ຉຄັໄ ຾ຉຘໃ ບຄ຃າຂຌຶໄ ແຎ ຾ຉຘໃ ບຄ຃າຌຌັໄ ຓີ
຃ທາຓໝາງ຃ຌ຺ ຖະດາໃ ຄ ຽຓໃບື ຽບ຺າຖທຓກຌັ ຾ຖທໄ ຽກຈີ ຃ທາຓໝາງເໝບໃ ີກ ຾ຉຉໃ ບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓຏກູ ຑຌັ ກຼໃ ທ
ຽຌໃ ບື ຄກຌັ .

3) ຃ທາຓໝາງ ຾ຖະ ຃ທາຓຘາ຃ຌັ ຂບຄຎະ຿ນງກ
ຎະ຿ນງກ຾ຓຌໃ ກາຌ຋ໃ ີຽບ຺າຊບໄ ງ຃າ ນົື ຃າທະຖີຉາໃ ຄໂຓາຎະກບຍກຌັ ເນແໄ ຈ຃ໄ ທາຓຽທ຺ໄາຽຎັຌ

ຉບຌໜໃ ຶຄ ດາໃ ຄໜບໄ ງເຌຎະ຿ນງກໜໃ ຶຄໂຉບໄ ຄຓ຃ີ າຌາຓ ຾ຖະ ຃າກຖິ ິງາຎະກບຍກຌັ ຽຎັຌຘທໃ ຌຘາ຃ຌັ
ຊາໄ ຓ຾ີ ຉຊໃ ບໄ ງ຃າ ນົື ຃າທະຖີໝທຈເຈໝທຈໜໃ ຶຄ ຽຊຄິ ຾ຓຌໃ ທາໃ ຅ະຉິຈຉໃ ກຌັ ນົາງ຃າຎາຌເຈກຉາຓກງຄັ
ຌຍັ ຽຎັຌຎະ຿ນງກຍໃ ແຈຽໄ ຆໃ ັຌ ຋ໄາທຑະຌກັ ຄາຌນບໄ ຄກາຌ຾ຂທຄທຼຄ຅ຌັ ຍໃ ຘາຓາຈຽຎັຌຎະ຿ນງກແຈໄ
ຽຎັຌຑຼຄ຃າທະຖຽີ ຋ໃ ຺າຌຌັໄ ຘະຌຌັໄ ຎະ຿ນງກຉບໄ ຄຎະກບຍຓ຃ີ າກຖິ ິງາເຘບໃ ກີ ຃ື ຋າໄ ທຓຽີ ຎັຌຑະຌກັ ຄາຌ
ນບໄ ຄກາຌ຾ຂທຄທຼຄ຅ຌັ .

ຎະ຿ນງກ ຾ຓຌໃ ຃າຽທ຺ໄາຉບຌໜໃ ຶຄ ຽຆໃ ຄິ ຓ຃ີ ທາຓໝາງ຃ຍ຺ ຊທໄ ຌ ຿ຈງຓ຃ີ າຉທ຺ ຉຄັໄ , ຃າກາຓະ
຃ຍ຺ ນົື ຃າຉທ຺ ຉຄັໄ , ຃າກາຓະຂາຈ ຾ຖະ ຃າຎະກບຍ. ຎະ຿ນງກໜໃ ຶຄໂຖທຓຓີ 2 ນົື 3 ຑາກຘທໃ ຌ຃:ື

- ຎະ຿ນງກ 2 ຑາກຘທໃ ຌ ຎະກບຍຈທໄ ງ຃າຉທ຺ ຉຄັໄ ຾ຖະ ຃າກາຓະ຃ຍ຺ ຽຆໃ ັຌ: ຖາທຌບຌ
, ຉາຽທັຌຂຌໄຶ , ຂບໄ ງ຾ຖຌໃ ...

- ຎະ຿ນງກ 3 ຑາກຘທໃ ຌ ຎະກບຍຈທໄ ງ຃າຉທ຺ ຉຄັໄ , ຃າກາຓະຂາຈ ຾ຖະ ຃າຎະກບຍ
ຽຆໃ ັຌ: ຂບໄ ງປຼຌໜຄັ ຘ,ື ຑໃ ແຎແຊຌາ, ຾ຓແໃ ຎຉະນຖາຈ... (ກະຆທຄຘຶກຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖີ າ, 2015,
ໜາໄ . 108-110)

ຽທ຺ໄາຖທຓ຾ຖທໄ ຎະ຿ນງກ຾ຓຌໃ ຃ທາຓຽທໄ຺າຉບຌໜໃ ຶຄ຋ໃ ີຎະກບຍຈທໄ ງ຃າຉທ຺ ຉຄັໄ , ຃າກາຓະຂາຈ
຾ຖະ ຃າຎະກບຍ ນົື ຃າຉທ຺ ຉຄັໄ ຾ຖະ ຃າກາຓະ຃ຍ຺ .

2.1.6 ນົກັ ຘຈູ ກາຘບຌຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຉບຌຎາງ
1) ຿຃ຄຘາໄ ຄນົກັ ຘຈູ
ກະຆທຄຘກຶ ຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖີ າ (2011, ໜາໄ . 3( ຿຃ຄຘາໄ ຄນົກັ ຘຈູ ຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຶກຘາ

ຉບຌຎາງ ຎະກບຍຈທໄ ງທຆິ າປຼຌ, ກຈິ ຅ະກາຂບຄນບໄ ຄ ຾ຖະ ຿ປຄປຼຌ, ກຈິ ຅ະກາຌບກນົກັ ຘຈູ ,
ກາຌ຾ຌະຌາບາຆຍີ ຾ຖະ ກາຌຘຶກຘາຎໄບຄກຌັ ຆາຈຎໄບຄກຌັ ຃ທາຓ.ຘະນຄຍ຺ . ທິຆາປຼຌຘາຖຍັ ຆຌັໄ

21

ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຉບຌຎາງຎະກບຍຈທໄ ງ 14 ທຆິ າ ຿ຈງ຾ຍຄໃ ບບກຽຎັຌທິຆາຑໄືຌຊາຌ (ຍຄັ ຃ຍັ ) 11
ທິຆາ ຾ຖະ ທິຆາຽຖືບກ 3 ທຆິ າ. ທິຆາຑໄືຌຊາຌຎະກບຍ ຈທໄ ງ ທິຆາຑາຘາຖາທ ຾ຖະ ທຌັ ຌະ຃ະຈ,ີ
຃ະຌຈິ ຘາຈ, ຒີຆກິ ຘາຈ, ຽ຃ຓຘີ າຈ, ຆທີ ະຘາຈ, ຎະນທຈັ ຘາຈ, ຑຓູ .ຘາຈ, ຘຶກຘາຑຌ຺ ຖະຽຓບື ຄ,

ຽຉັກ຿ຌ຿ຖຆຂີ ຓໄ ຌູ ຂາໃ ທຘາຌ ຾ຖະ ກາຌຘໃ ືຘາຌ, ຑະຖະຘກຶ ຘາ ຾ຖະ ຑາຘາຉາໃ ຄຎະຽ຋ຈ຋ີໜໃ ຶຄ. ທິຆາ
ຽຖືບກຎະກບຍຈທໄ ງ ທຆິ າຑໄືຌຊາຌທຆິ າຆຍີ , ຘຖິ ະຎະຘກຶ ຘາ ຾ຖະ ຑາຘາຉາໃ ຄຎະຽ຋ຈ຋ີຘບຄ.

ເຌທຆິ າຑືໄຌຊາຌທຆິ າຆຍີ ຓີ 7 ຘາຂາທຆິ າ຃:ື ທຆິ າ຋ຖຸ ະກຈິ , ກະຘກິ າ, ແຒຒໄາ, ກຘາໄ ຄຽ຃ນະ
ຘະຊາຌ, ຿ຖນະກາທ຋ິ ະງາ, ຆາໃ ຄຖຈ຺ ງຌ຺ ຾ຖະ ທຆິ າກາຌຽປບື ຌ. ຽຌບືໄ ເຌ຃ທາຓປຑູໄ ືໄຌຊາຌກຼໃ ທກຍັ
຋ຖຸ ະ ກຈິ ຍໃ ຑຼຄ຾ຉຍໃ ຌັ ຅ດຸ ເໃູ ຌທຆິ າ຋ຖຸ ະກຈິ ຽ຋ໃ ຺າຌຌັໄ ນາກງຄັ ແຈຍໄ ຌັ ຅ດຸ ເໃູ ຌນົກັ ຘຈູ ຘາຂາທຆິ າຆຍີ ບໃ ຌື ໂ
຋ຄັ 6 ຘາຂາຈທໄ ງ. ເຌທຆິ າຘິຖະຎະຘກຶ ຘາຓີ 2 ທຆິ າ຃ື: ຘຎິ ະຖະກາ ຾ຖະ ຘຖິ ະຎະຈຌ຺ ຉີ. ຑາຘາ
ຉາໃ ຄຎະຽ຋ຈ຋ີຘບຄຎະກບຍຈທໄ ງ ຑາຘາຐຕຄໃ ັ , ນທຼຈຌາຓ, ຅ຌີ , ງໃ ຎີ ໃຌຸ ຾ຖະ ຑາຘາບຄັ ກຈິ . (ຘາຖຍັ
຿ປຄປຼຌ຋ໃທ຺ ແຎ຋ໃ ີປຼຌຑາຘາບຄັ ກຈິ ຽຎັຌຑາຘາ຋ີໜໃ ຶຄ຾ຖທໄ ຌຌັໄ ເນຽໄ ຖືບກຽບ຺າຑາຘາບໃ ຌື ຽຎັຌຑາຘາ຋ີ
ຘບຄ).
ຉາຉະຖາຄ 1: ຿຃ຄຘາໄ ຄນົກັ ຘຈູ ຋ໃ ີກາໃ ທຽຊຄິ ທຆິ າປຼຌ ຾ຖະ ກາຌກາຌຈ຺ ຽທຖາປຼຌຎະ຅າບາ຋ິຈ

຾ຖະ ຘກ຺ ປຼຌຘາຖຍັ ຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຉບຌຎາງ

ຖ/ຈ ທຆິ າປຼຌ ຾ຖະ ກຈິ ຅ະກາ ຓ.5 ຓ.6 ຓ.7
ບາ຋ິຈ ຘກ຺ ປຼຌ ບາ ຘກ຺
ບາ຋ິຈ ຘກ຺ ປຼຌ ຋ິຈ ປຼຌ
4 136 4 136
1 ຑາຘາຖາທ ຾ຖະ ທຌັ ຌະ຃ະຈີ 4 136 4 136 4 136
4 136 2 68 3 102
2 ຃ະຌຈິ ຘາຈ 2 68 2 68 2 68
3 ຒີຆກິ ຘາຈ 2 68 2 68 2 68
4 ຽ຃ຓຘີ າຈ 2 68 2 68 2 68
5 ຆທີ ະທ຋ິ ະງາ 2 68 2 68 2 68
6 ຎະນທຈັ ຘາຈ 2 68 1 34 2 68
7 ຑຓູ ຘາຈ 1 34 1 34 2 68
8 ຘກຶ ຘາຑຌ຺ ຖະຽຓບື ຄ 1 34
9 ຽຉັກ຿ຌ຿ຖຆຂີ ຓໄ ຌູ ຂາໃ ທຘາຌ 2 68 2 68
2 68 1 34 2 68
຾ຖະ ກາຌຘໃ ຘື າຌ (ICT) 1 34

10 ຑະຖະຘຶກຘາ
11 ຑາຘາຉາໃ ຄຎະຽ຋ຈ 1

(ບຄັ ກຈິ )

22

ຉາຉະຖາຄ 1: (ຉໃ )

ຖ/ຈ ທຆິ າປຼຌ ຾ຖະ ກຈິ ຅ະກາ ຓ.5 ຓ.6 ຓ.7

ບາ຋ິຈ ຘກ຺ ປຼຌ ບາ຋ິຈ ຘກ຺ ປຼຌ ບາ ຘກ຺

຋ິຈ ປຼຌ

12 ຑືໄຌຊາຌທຆິ າຆຍີ 2 68 2 68 0 0

13 ຘຖິ ະຎະຘກຶ ຘາ 2 68 2 68 0 0

14 ຑາຘາຉາໃ ຄຎະຽ຋ຈ2 (ຐຕຄໃ ັ ) 1 34 1 34 2 68

ກຈິ ຅ະກາຂບຄນບໄ ຄ ຾ຖະ 2 68 2 68 2 68

຿ປຄປຼຌ 32 1.088 32 1.088 32 1.088
ຖທຓ

ກຈິ ຅ະກາຌບກນົກັ ຘຈູ 4 ຆໃທ຺ ຿ຓຄ/ຽຈບື ຌ 4 ຆໃທ຺ ຿ຓຄ/ຽຈບື ຌ 4 ຆໃທ຺ ຿ຓຄ/

ຽຈບື ຌ

ກຈິ ຅ະກາ຾ຌະຌາບາຆຍີ 3 ຆໃທ຺ ຿ຓຄ/ຽຈບື ຌ 3 ຆໃທ຺ ຿ຓຄ/ຽຈບື ຌ 3 ຆໃທ຺ ຿ຓຄ/

ຽຈບື ຌ

ກາຌຘກຶ ຘາຎໄບຄກຌັ ຆາຈ ຾ຖ 40ຆໃທ຺ ຿ຓຄ/ຘກ຺ ປຼຌ 47ຆໃທ຺ ຿ຓຄ/ຘກ຺ ປຼຌ 33ຆໃທ຺ ຿ຓຄ/
ະ ຎໄບຄກຌັ ຃ທາຓຘະນຄຍ຺ ຘກ຺ ປຼຌ

຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄນົກັ ຘຈູ

ຈາໄ ຌ຃ທາຓປ:ູໄ

- ຓ຃ີ ທາຓປຑູໄ ືໄຌຊາຌກຼໃ ທກຍັ ກາຌຒຄັ ຾ຖະ ກາຌຽທໄ຺າດາໃ ຄຓຎີ ະຘິຈ຋ິຑາຍ, ຓທີ ຅ິ າຖະ

ຌະ ງາຌ, ຃ຌຸ ຌະ຋າ ຾ຖະ ທາ຋ະຘຌິ , ຓ຃ີ ທາຓປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ກາຌຘາຑາຈ, ບະຑິຎາງ, ຿ຉທໄ າ຋ີ, ກາຌ

ຽທໄ຺າເຌຌາຓຑິ຋ີກບຌ ຾ຖະ ຿຃ຘກ຺ .

- ຓ຃ີ ທາຓປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ກາຌບາໃ ຌ, ກາຌຽກຍັ ກາຂຓໄ ຌູ , ກາຌບາໃ ຌຉີ຃ທາຓ, ບາໃ ຌທິຽ຃າະ

ທ຅ິ າຌ, ຅ຍັ ເ຅຃ທາຓ, ນງ຃ໄ ທາຓ ຾ຖະ ກາຌບາໃ ຌຽຑໃ ືບຑຈັ ຋ະຌາ຃ທາຓປ.ູໄ

- ຓ຃ີ ທາຓປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ກາຌຂຼຌ, ກາຌເຆຘໄ າຌທຌ຋ໃ ີຽຎັຌ຋າຄກາຌ ຾ຖະ ຍໃ ຽຎັຌ຋າຄ

ກາຌ, ກາຌຂຼຌຽຑໃ ືບກາຌຘໃ ຘື າຌ, ນງໄ຃ທາຓ, ຂະນງາງ຃ທາຓ, ຍຌັ ຋ຶກ, ຍຈ຺ ບະ຋ິຍາງ, ຍຈ຺ ຑິຘຈູ ,

ທ຅ິ າຌ, ຍຈ຺ ຖະ຃ບຌ, ຽຖໃ ບື ຄຘຌັໄ , ຌ຋ິ າຌ, ຌະທະຌງິ າງ, ຍຈ຺ ທິຽ຃າະ, ຍຈ຺ ຃ທາຓ, ຍຈ຺ ຖາງຄາຌທຆິ າ

ກາຌ ຾ຖະ ກາຌຂຼຌ຿຃ຄກາຌ.

- ຓ຃ີ ທາຓປຑູໄ ໄືຌຊາຌນົກັ ຑາຘາຖາທ ຾ຖະ ນົກັ ກາຌ຾ຉຄໃ ກບຌຖາທ.

- ປບູໄ າໃ ຌ ຾ຖະ ຂຼຌບກັ ຘບຌ຋າເຌຂຌັໄ ຑືໄຌຊາຌ.

- ປຌູໄ າເຆຑໄ າຘາຽຂ຺ໄາເຌກາຌຂຼຌ ຾ຖະ ຾ຉຄໃ ຍຈ຺ ຎະຽຑຈຉາໃ ຄໂດາໃ ຄຓຎີ ະຘຈິ ຋ິຑາຍ.

23

ຈາໄ ຌ຋ກັ ຘະ
- ຒຄັ ຾ຖະ ຽທໄ຺າເຌກາຌຘາຑາຈ, ກາຌບະຑິຎາງ, ກາຌ຿ຉທໄ າ຋ີ, ຽທໄ຺າເຌຌາຓຽຎັຌ

ຑິ຋ີກບຌ ຾ຖະ ຿຃ຘກ຺ .

- ບາໃ ຌຍຈ຺ ຎະຽຑຈຉາໃ ຄໂ຾ຖໄທຉີ຃ທາຓໝາງ, ຅ຍັ ເ຅຃ທາຓ, ນງໄ຃ທາຓ, ທິຽ຃າະ

຾ຖະ ທ຅ິ າຌດາໃ ຄຓທີ ຅ິ າຖະຌະງາຌ.

- ກາຌຂຼຌ຅ຈ຺ ໝາງ຋າຄກາຌ, ຂະນງາງ຃ທາຓ, ຍຌັ ຋ຶກ, ຍຈ຺ ຖາຌຄາງທິຆາກາຌ,

຿຃ຄກາຌ ຾ຖະ ກາຌ຾ຉຄໃ ກບຌ.

ຈາໄ ຌ຋ຈັ ຘະຌະ຃ະຉິ ຾ຖະ ຃າໃ ຌງິ ຓ຺

- ຘາໄ ຄເນໄຌກັ ປຼຌຓ຃ີ ຌຸ ຘຓ຺ ຍຈັ ຘິຌ຋າຎະຉິທຈັ , ຓຌີ າໄ ເ຅ປກັ ຆາຈ, ປປູໄ ກັ ຘາ ຾ຖະ
ຽຘີຓຂະ ນງາງ ຓຌູ ຽຆໄືບ຃ທາຓຑິຖະບາຈນາຌ, ຃ຌຸ ຄາຓ຃ທາຓຈຂີ ບຄຍຌັ ຑະຍຖູ ຈຸ ຾ຖະ ຎໃງູ າໃ ຉາ
ງາງຂບຄຖາທຽປ຺າ຋ໃ ີແຈຘໄ າໄ ຄແທ.ໄ

- ຘາໄ ຄເນຌໄ ກັ ປຼຌປປູໄ ກັ ຑາຘາ, ທຌັ ຌະ຃ະຈີ ຾ຖະ ທຈັ ຋ະຌະ຋ າຆບຄຆາຈ.
- ຘາໄ ຄເນຌໄ ກັ ປຼຌຓ຋ີ ຈັ ຘະຌະ຋ໃ ີຈີ ປ຅ູໄ າ຾ຌກບຌັ ເຈຏິຈ-ບຌັ ເຈຊກື , ບຌັ ຈີ-ບຌັ ຆໃທ຺ ຋ໃ ີ

ຽກຈີ ຂຌຶໄ ເຌຘຄັ ຃ຓ຺ .

- ຘາໄ ຄເນຌໄ ກັ ປຼຌຓ຃ີ ທາຓ.ຘະນຄທຌຓກັ , ປກັ ເຌກາຌບາໃ ຌ, ຓທີ ິ຋ີ ຾ຖະ ຾ຍຍ຾ຏຌ
຋ໃ ີຊກື ຉບໄ ຄເຌກາຌຂຼຌ, ຒຄັ ຾ຖະ ກາຌຽທໄ຺າ.

- ຎກ຺ ຎກັ ປກັ ຘາປີຈ຃ບຄຎະຽຑຌບີ ຌັ ຈຄີ າຓ ຾ຖະ ຘາຌທຌຑາຘາທຌັ ຌະ຃ະຈບີ ຌັ ຌຓໄີ

ຌທຌບບໃ ຌນທາຌ຋ໃ ີຽຎັຌຓຌູ ຽຆບືໄ ຓາ຾ຉເໃ ຈໂ.

ຉາຉະຖາຄ 2: ຽຌບືໄ ເຌນົກັ ຘຈູ ທຆິ າຑາຘາຖາທ ຂຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຎີ຋ີ 5

ນທ຺ ຂ/ໄ ຽຌບໄື ເຌ ຽທຖາ ຘະຓຈັ ຊະຑາຍ
 ຑາຘາຖາທ 10

I. ກາຌບາໃ ຌ - ຍບກ຃ທາຓໝາງ, ຎະ຿ນງຈ, ຎະຽຑຈ ຾ຖະ
1. ຃ທາຓປຑູໄ ໄືຌຊາຌກຼໃ ທກຍັ ກາຌບາໃ ຌ
2. ທ຋ິ ີຽກຍັ ກາຂຓໄ ຌູ ຅າກກາຌບາໃ ຌ ທ຋ິ ີຂບຄກາຌບາໃ ຌ
- ຽຂ຺ໄາເ຅ຽຌບືໄ ເຌຘາ຃ຌັ ຂບຄຍຈ຺ ບາໃ ຌ
- ຃ຈັ ຂຓໄ ຌູ ຘາ຃ຌັ ຅າກຍຈ຺ ຋ໃ ີແຈບໄ າໃ ຌ, ຘາໄ ຄຌຈິ
ແຘຓກັ ກາຌບາໃ ຌ ຾ຖະ ເນຓໄ ຃ີ ທາຓຘາຓາຈເຌ
ກາຌບາໃ ຌ

24

ຉາຉະຖາຄ 2: (ຉໃ ) ຽທຖາ ຘະຓຈັ ຊະຑາຍ
ນທ຺ ຂ/ໄ ຽຌບໄື ເຌ
- ຓ຃ີ ທາຓປຑູໄ ືໄຌຊາຌກຼໃ ທກຍັ ກາຌຂຼຌ
II. ກາຌຂຼຌ
3. ຃ທາຓປຑູໄ ືໄຌຊາຌກຼໃ ທກຍັ ກາຌຂຼຌ ຅າ຾ຌກຘາຌທຌ຋ໃ ີຽຎັຌ຋າຄກາຌ, ຍໃ ຽຎັຌ຋າຄ

4. ຃າ ຾ຖະ ຘາຌທຌ຋າຄ຋ຖຸ ະກຈິ ກຌ ຾ຖະ ຽ຃ໃ ິຄ຋າຄກາຌ ຽຂ຺ໄາເຌກາຌຂຼຌ຅ຈ຺

ໝາງ ນົື ໜຄັ ຘຉື າໃ ຄໂ

- ຂຼຌຘາຌທຌ຋າຄ຋ຖຸ ະກຈິ ຾ຖະ ຘາຌທຌທຌັ

5. ກາຌຂຼຌຽຑໃ ືບກາຌຘໃ ຘື າຌ 28 ຌະ຃ະຈເີ ນຊໄ ກື ຉບໄ ຄ
- ຘາໄ ຄຊບໄ ງ຃າ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກຽຂ຺ໄາເຌກາຌ
ຂຼຌ ຽຑໃ ືບຘາຓາຈຘໃ ື຃ທາຓໝາງເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓ
ຎະ຋ຍັ ເ຅຾ກຏໃ ບໄູ າໃ ຌ.
- ຂຼຌຂ຃ໄ ທາຓຂບຄຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີບາໃ ຌເນໄຘຌັໄ ຾ຖະ
ຘະນຸົຍ຿ຈງນງຽໄ ບ຺າຽຌບໄື ເຌຂບຄຽຖໃ ືບຄ

6. ທິ຋ີຂຼຌນງໄ຃ທາຓ ຾ຖະຂະນງາງ - ຂະນງາງ຃ທາຓຂບຄຍຈ຺ ບາໃ ຌ
- ຍຌັ ຋ຶ ກ ຾ຖະ ຽປັຈຖາງຄາຌກາຌຎະຆຸຓ
຃ທາຓ ຉາໃ ຄໂ
7. ກາຌຂຼຌຍຌັ ຋ຶກຖາຌຄາຌກາຌຎະຆຸຓ - ຂຼຌຖາງຄາຌຂາໃ ທກາຌຽ຃ໃ ືບຌແນທຎະ຅າທຌັ
8. ກາຌຂຼຌຖາງຄາຌຂາໃ ທ ຾ຖະ ຘະຊາຌະກາຌ຋ໃ ີຽກຈີ ຂຌໄຶ .

III. ກາຌຒຄັ -ກາຌຽທໄ຺າ 10 - ຽຂ຺ໄາເ຅຃ທາຓໝາງ, ຅ຍັ ເ຅຃ທາຓຘາ຃ຌັ

9. ຎະຘິຈ຋ິຑາຍເຌກາຌຒຄັ ຾ຖະ ກາຌ

ຽທໄ຺າ ຅າກ຃າຽທ຺ໄາເຌຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີຒຄັ ຾ຖະ ຽຖໃ ຺າ.

10. ກາຌຒຄັ ຾ຖະ ກາຌຽທ຺ໄາ຿ຈງເຆທໄ ິ - ຒຄັ , ປຍັ ປູໄ ຾ຖະ ຉິ຃ທາຓໝາງຂບຄຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີ
ແຈຒໄ ຄັ .

຅າ ຖະຌະງາຌ 20
VI. ນົກັ ຑາຘາຖາທ

11. ຃ທາຓຽຎັຌຓາຂບຄຑາຘາຖາທ ຾ຖະ - ຍບກ຃ທາຓຽຎັຌຓາຂບຄຑາຘາ ຾ຖະ ຉທ຺
ບກັ ຘບຌຖາທ

ຉທ຺ ບກັ ຘບຌຖາທ -ຂຼຌຑາຘາຖາທຊືກຉໄບຄຉາຓນົ ກັ ກາຌຂບຄ
12. ທ຋ິ ີຂຼຌຑາຘາຖາທເນຊໄ ກື ຉບໄ ຄ ກາຌຘະກຈ຺ ຃າ ຾ຖະ ກາຌເຆໄຽ ຃ໃ ືບຄ ໝາງ

13. ຃າ, ຃າທະຖີ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ ຉາໃ ຄໂ
- ຍບກ຃ທາຓໝາງ, ຅າ຾ຌກ຃າ, ທະຖີ ຾ຖະ

ຎະ຿ນງກ.

25

14. ກາຌຘກຶ ຘາ຃າຘຍັ - ຍບກ຃ທາຓໝາງຂບຄ຃າຘຍັ ຾ຉຖໃ ະຎະຽຑຈ.
15. ນົກັ ກາຌ຾ຉຄໃ ກບຌຖາທ - ຍບກນົກັ ກາຌ຾ຉຄໃ ກບຌຎະຽຑຈຉາໃ ຄໂ
16. ບກັ ຘບຌ຋າ -ຍບກຎະນທຈັ , ຃ທາຓໝາງ, ບໃາຌ ຾ຖະ

ຂຼຌຑະງຌັ ຆະຌະ, ຘະນົະ ຾ຖະ ກາຌຎະກບຍ

ຽຎັຌຑະງາຄ ນົື ຃າຽທໄ຺າເຌບກັ ຘບຌ຋າ.

ຉາຉະຖາຄ 3: ຽຌບືໄ ເຌນົກັ ຘຈູ ທຆິ າຑາຘາຖາທ ຂຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຎີ຋ີ 6

ນທ຺ ຂ/ໄ ຽຌບືໄ ເຌ ຽທຖາ ຘະຓຈັ ຊະຑາຍ
ຑາຘາຖາທ 10

I. ກາຌບາໃ ຌ -ຉ຃ີ ທາຓໝາງ຅າກຍຈ຺ ຋ໃ ີບາໃ ຌ
1. ກາຌບາໃ ຌຉ຃ີ ທາຓໝາງ -ຑິ຅າຖະຌາຽຌບໄື ເຌ ຾ຖະ ທິຽ຃າະ຃ຌຸ ຃າໃ ຂບຄ
2. ກາຌບາໃ ຌທິຽ຃າະທິ຅າຌດາໃ ຄຓທີ ຅ິ າຖະ

ຌະ ງາຌ ຍຈ຺ ຉາໃ ຄໂ
24
II. ກາຌຂຼຌ
3. ຂຼຌຍຈ຺ ບະ຋ິຍາງ -ຓ຃ີ ທາຓປູໄ ຾ຖະ ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌຂຼຌ
4. ຍຈ຺ ຑິຘຈູ ຍຈ຺ ບະ຋ິຍາງ, ຍຈ຺ ຑິຘຈູ ຾ຖະ ຍຈ຺ ທ຅ິ າຌ
5. ຍຈ຺ ທ຅ິ າຌ
6. ຍຈ຺ ຖະ຃ບຌ -ຓ຃ີ ທາຓປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຖະ຃ບຌ, ຍຈ຺
7. ຍຈ຺ ຽຖໃ ືບຄຘຌັໄ ຽຖໃ ືບຄຘຌັໄ ຾ຖະ ຍຈ຺ ຌະທະຌງິ າງ.
8. ຍຈ຺ ຌ຋ິ າຌ

9. ຍຈ຺ ຌະທະຌງິ າງ

III. ກາຌຒຄັ -ກາຌຽທໄ຺າ -ຓ຅ີ ະຖງິ ະ຋າ ຾ຖະ ຃ຌຸ ຌະ຋າເຌກາຌຽທໄ຺າ
10. ຅ະຖິງະ຋າ ຾ຖະ ຃ຸຌຌະ຋າເຌ

ກາຌຽທ຺ໄາ -ຓ຾ີ ຍຍ຾ຏຌ ຾ຖະ ຘຖິ ະຎະ຋ໃ ີຈເີ ຌກາຌຽທ຺ໄາ
11. ທາ຋ະຘຌິ -ຍບກທ຋ິ ີກາຌ, ປຍູ ຾ຍຍ, ຽ຋ັກຌກິ ຾ຖະ ຃ຌຸ
12. ກາຌຘາຑາຈ ຘຓ຺ ຍຈັ ຋ໃ ີຈຂີ ບຄກາຌຘາຑາຈ
18 - ປ຃ູໄ ທາຓໝາງ, ກາຌຑທ຺ ຑຌັ ຋າຄຈາໄ ຌ຃ທາຓ
VI. ນົກັ ຑາຘາຖາທ ໝາງ ຾ຖະ ທຄ຺ ຃າຘຍັ ຉາໃ ຄໂ.
13. ກາຌຘກຶ ຘາ຃າຘຍັ - ບະ຋ິຍາງເຌກາຌ຾ຎຄບກັ ຘບຌ ຾ຖະ ຾ຎຄ
14. ກາຌ຾ຎຄບກັ ຘບຌ ຾ຖະ ຾ຎຄ຃າ ຃າ
15. ກາຌຘາໄ ຄ຃າເຌຑາຘາຖາທ

- ປກູໄ າຌຽກຈີ ຂບຄ຃າຘຍັ ຆະຌຈິ ຉາໃ ຄໂ ເຌ຾ຉໃ

ຖະຘະແໝ

16. ຆະຌຈິ ຂບຄ຃າ - ປຆູໄ ະຌຈິ ຃າຽທ຺ໄາ, ຃າຎະຘຓ຺ , ຃າຘະໝາຈ

26

17. ກາຖະເຌຑາຘາຖາທ ຾ຖະ ຃າຘຌ຺ ຋ິ.
18. ຃າຖາຆາຘຍັ - ຍບກ຃ທາຓໝາງ ຾ຖະ ຆໃ ຂື ບຄກາຖະແຈ.ໄ
- ຅າ຾ຌກ຃ທາຓ຾ຉກຉາໃ ຄຖະນທາໃ ຄ຃າຖາຆາ
ຘຍັ ຾ຖະ ຃າຽທໄ຺າ຋າຓະຈາເຌຍຈ຺ ທຌັ ຌະ຃ະຈີ

18 - ປນູໄ ົກັ ກາຌ຾ຉຄໃ ກບຌບາໃ ຌ.
- ບາໃ ຌ ຾ຖະ ຂຼຌບກັ ຘບຌ຋າຽຎັຌຎະ຿ນງກ.

19. ນົກັ ກາຌ຾ຉຄໃ ກບຌຖາທ
20. ບກັ ຘບຌ຋າ

ຉາຉະຖາຄ 4: ຽຌບໄື ເຌນົກັ ຘຈູ ທຆິ າຑາຘາຖາທ ຂຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຎີ຋ີ 7

ນທ຺ ຂ/ໄ ຽຌບໄື ເຌ ຽທຖາ ຘະຓຈັ ຊະຑາຍ
ຑາຘາຖາທ 12

I. ກາຌບາໃ ຌ - ບໃາຌ຾ຖໄທຘາຓາຈ຅ຍັ ເ຅຃ທາຓ ຾ຖະ ນງໄ
1. ກາຌບໃາຌ຅ຍັ ເ຅຃ທາຓ ຾ຖະ ນງໄ ຃ທາຓຂບຄຽຖໃ ືບຄ.
຃ທາຓຂບຄຍຈ຺ ຎະຽຑຈຉາໃ ຄໂ - ບາໃ ຌຽຑໃ ືບແຈ຃ໄ ທາຓປຈູໄ າໄ ຌຉາໃ ຄໂ ຋ໃ ີຽຎັຌຏຌ຺ ເນໄ
2. ກາຌບາໃ ຌຽຑໃ ືບຑຈັ ຋ະຌາ຃ທາຓປູໄ

຾ກກໃ າຌຑຈັ ຋ະຌາຉຌ຺ ຽບຄ.

II. ກາຌຂຼຌ - ທຽິ ຃າະຍຈ຺ ຆະຌຈິ ຉາໃ ຄໂ
3. ກາຌຂຼຌຍຈ຺ ທຽິ ຃າະ - ຂຼຌຍຈ຺ ຃ທາຓຆະຌຈິ ຉາໃ ຄໂ
4. ກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຃ທາຓ - ຂຼຌ຿຃ຄປາໃ ຄ ຾ຖະ ຂຌັໄ ຉບຌກາຌຖາງຄາຌ
5. ກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຖາງຄາຌທຆິ າກາຌ ທຆິ າກາຌຉາຓນທ຺ ຂ຋ໄ ໃ ີກາຌຈ຺ .

6. ກາຌຂຼຌ຿຃ຄກາຌ - ຂຼຌ຿຃ຄກາຌຊືກຉໄບຄຉາຓປູຍ຾ຍຍ ຾ຖະ
ຂຌັໄ ຉບຌ.

27

III. ກາຌຒຄັ -ກາຌຽທໄ຺າ 14 - ຍບກ຃ທ າຓ ໝ າງ຃ທ າຓຘ າ຃ຌັ ຂບຄ ກາ ຌ
ບະຑິຎາງ, ງກ຺ ຽນຈຏຌ຺ ຽຂ຺ໄາເຌກາຌບະຑິຎາງ.
7. ກາຌບະຑິຎາງ ຾ຖະ ຎະຽຑຈຂບຄ - ຍບກ຃ທາຓໝາງ຃ທາຓຘາ຃ຌັ ຂບຄກາຌ຿ຉໄ
ທາ຋ີ, ງກ຺ ຽນຈຏຌ຺ ຽຂໄ຺າເຌກາຌ຿ຉທໄ າ຋ີ.
ກາຌບະຑິຎາງ - ຽຎັຌຑິ຋ີກບຌ ຾ຖະ ຿຃ຘກ຺ ແຈ.ໄ

8. ກາຌ຿ຉທໄ າ຋ີ

9. ຑິ຋ີກບຌ ຾ຖະ ຿຃ຘກ຺

ຉາຉະຖາຄ 5: ຽຌບໄື ເຌນົກັ ຘຈູ ທຆິ າຑາຘາຖາທ ຂຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຎີ຋ີ 7 (຾຋ຌ)

ນທ຺ ຂ/ໄ ຽຌບໄື ເຌ ຽທຖາ ຘະຓຈັ ຊະຑາຍ
IV. ນົກັ ຑາຘາຖາທ 20

10. ຉະກຌຸ ຑາຘາຉາໃ ຄໂເຌຖາທ - ປູໄຉ ະ ກຸຌ ຑ າ ຘ າ ຉໃາ ຄ ໂ ຋ໃ ີ ຓີເ ຌ ຖ າ ທ ຾ ຖ ະ

຃ທາຓ຾ຉກຉາໃ ຄຂບຄ຾ຉຖໃ ະຉະກຌຸ ຌຌັໄ .

11. ຃າດືຓເຌຑາຘາຖາທ - ປ຃ູໄ າຉາໃ ຄໂ຋ໃ ີຖາທປຍັ ຓາ຅າກຑາຘາບໃ ຌື .

12. ຃ທາຓປູໄຑໄືຌຊາຌ ຾ຖະ ກາຌເຆໄ - ຓ຃ີ ທາຓປູໄຑືໄຌຊາຌກຼໃ ທກຍັ ທຈັ ຅ະຌາຌຸກຓ຺

ທຈັ ຅ະຌາຌກຸ ຓ຺ ຆະຌຈິ ຉາໃ ຄໂ ຾ຖະ ກາຌຌາເຆ.ໄ
13. ຑາກຘທໃ ຌຉາໃ ຄໂຂບຄຎະ຿ນງກ - ປຑູໄ າກຘທໃ ຌຉາໃ ຄໂຂບຄຎະ຿ນງກ.
14. ເ຅຃ທາຓຂບຄຎະ຿ນງກ - ຅າ຾ຌກຎະ຿ນງກເ຅຃ທາຓຈຼທ ຾ຖະ ຎະ

15. ນົກັ ກາຌ ຾ຖະ ທ຋ິ ີ຾ຉຄໃ ກບຌຖາ ຿ນງກນົາງເ຅຃ທາຓ.
- ຾ຉຄໃ ກບຌຖາຊກື ຉາຓນົກັ ຃າຎະ຅າຍບໃ ຌ.

2.1.7 ຍຈ຺ ຘບຌ
1) ຃ທາຓໝາງຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ
ຍຌູ ແຆ ຘຖິ ິຓະນາຘາ຃ບຌ (2539 ໜາໄ . 34-35 ບາໄ ຄເຌ ບບໃ ຌຘີ ຑຓູ ຎຌັ ງາ, 2016, ໜາໄ .

25) ຽທໄ຺າທາໃ ຍຈ຺ ຘບຌໝາງຽຊຄິ ກາຌທາຄ຾ຏຌກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາຂະຍທຌກາຌປຼຌປຖູໄ ທໃ ຄໜາໄ ກບໃ ຌ຅ະ
຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາ ຾ຖທໄ ຅ຈ຺ ຍຌັ ຋ຶກແທຽໄ ຎັຌຖາງຖກັ ບກັ ຘບຌ ຽຑໃ ືບເນຏໄ ຋ໄູ ໃ ີ຅ະຽປັຈກຈິ ຅ະກາເຌຽຌບໄື ເຌ
ຍຈ຺ ປຼຌຌຌັໄ ຘາຓາຈເຆຽໄ ຎັຌ຾ຌທ຋າຄກາຌປຼຌປແູໄ ຈ.ໄ

ຕ຅ູ ິ ຏຘໃູ າຕະ (2545, ໜາໄ . 159) ຃ທາຓໝາງທາໃ ຍຈ຺ ຘບຌຽຎັຌຽ຃ໃ ບື ຄຓ຾ື ຌທ຋າຄເຌກາຌ
຅ຈັ ຎະຘຍ຺ ກາຌເຌກາຌປຼຌປເູໄ ນຏໄ ປໄູ ຼຌຉາຓ຋ໃ ີແຈກໄ າຌຈ຺ ແທເໄ ຌຽຌບໄື ເຌຍຈ຺ ປຼຌ຾ຉຖໃ ະຍຈ຺ ຽຆໃ ຄິ ຍຈ຺ ຘບຌ
຋ໃ ີຈຉີ ບໄ ຄຘາຓາຈຉບຍ-ຊາຓແຈທໄ າໃ :

28

1. ຅ະເນຌໄ ກັ ປຼຌຓ຃ີ ຌຸ ຘຓ຺ ຍຈັ ຉາຓ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌບຌັ ເຈ຾ຈ?ໃ
2. ຅ະຽຘີຓຘາໄ ຄກຈິ ຅ະກາຽຑໃ ືບຑຈັ ຋ະຌາຏໄປູ ຼຌຈາໄ ຌເຈ຅ໃ ຄິ ຽປັຈເນຌໄ ກັ ປຼຌຍຌັ ຖຏຸ ຌ຺ ຉາຓ
຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ?
3. ຃ຉູ ບໄ ຄຓຍີ ຈ຺ ຍາຈ຾ຌທເຈເຌກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາ ຉຄັໄ ຾ຉ຃ໃ ຽູ ຎັຌເ຅ກາຄ຅ຌ຺ ປບຈຌກັ ປຼຌ
ຽຎັຌຏປໄູ ຼຌຽບຄ?
4. ຅ະເຆຘໄ ໃ ,ື ບຎຸ ະກບຌເຈ຋ໃ ີ຅ະຆທໃ ງເນຌໄ ກັ ປຼຌຍຌັ ຖຉຸ າຓ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ?
5. ຅ະປແູໄ ຈ຾ໄ ຌທເຈທາໃ ຌກັ ປຼຌຓ຃ີ ຌຸ ຘຓ຺ ຍຈັ ຉາຓ຋ໃ ີ຃າຈນທຄັ ?
ກຈິ ຉງິ າ ກາຌນຈັ (2547, ໜາໄ . 20) ຽທ຺ໄາທາໃ ຍຈ຺ ຘບຌໝາງຽຊຄິ ຾ຏຌກາຌ ນົື ຿຃ຄກາຌ຋ໃ ີ
ຽປັຈຽຎັຌຖາງຖກັ ບກັ ຘບຌ ຽຑໃ ືບເຆເໄ ຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌຘບຌເຌຖາງທຆິ າເຈທຆິ າໜໃ ຶຄ ຽຎັຌກາຌກຼຓ
ກາຌຘບຌດາໃ ຄຓຖີ ະຍຍ຺ ຾ຖະ ຽຎັຌຽ຃ໃ ືບຄຓ຋ື ໃ ີຆທໃ ງເນ຃ໄ ຑູ ຈັ ຋ະຌາກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌແຎຉາຓ
຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ກາຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຅ຈຸ ໝາງຂບຄນົກັ ຘຈູ ແຈດໄ າໃ ຄຓຎີ ະຘິຈ຋ິຑາຍ.
ຆາຌແຆ ງຓ຺ ຈຍິ (2548, ໜາໄ . 368) ຽທ຺ໄາທາໃ ຍຈ຺ ຘບຌ ໝາງຽຊຄິ ຾ຏຌ຋ໃ ີກາຌຈ຺ ແທຽໄ ຎັຌຂຌັໄ
ຉບຌຖທໃ ຄໜາໄ ກບໃ ຌ຅ະຘບຌຉທ຺ ຅ຄິ ຽຆໃ ຄິ ຂຌັໄ ຉບຌຈຄໃ ັ ກາໃ ທ຅ະຖະຍຽຸ ຊຄິ ທຈັ ຊຎຸ ະຘຄ຺ , ຽຌບໄື ເຌ, ທ຋ິ ີກາຌ
຾ຖະ ກຈິ ຅ະກາກາຌຘບຌ, ຘໃ ື ນົື ຽ຃ໃ ບື ຄຓ຋ື ໃ ີເຆໄ ຾ຖະ ທ຋ິ ີກາຌທຈັ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຂບຄກາຌປຼຌ-ກາຌ
ຘບຌແທດໄ າໃ ຄຆຈັ ຽ຅ຌ.
ຽທ຺ໄາຖທຓ຾ຖທໄ ຍຈ຺ ຘບຌ ນົື ຾ຏຌກາຌຘບຌ຾ຓຌໃ ໝາງຽຊຄິ ຾ຏຌກາຌກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາ
ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ດາໃ ຄຽຎັຌຖະຍຍ຺ ຾ຖະ ຓຂີ ຌັໄ ຉບຌຽຆໃ ັຌ: ຓກີ າຌກາຌຈ຺ ຽຌບືໄ ເຌ, ທ຋ິ ີກາຌ, ຽທຖາ
, ກຈິ ຅ະກາ, ຘໃ ືກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ, ຽ຃ໃ ບື ຄຓ຋ື ໃ ີເຆ,ໄ ທ຋ິ ີທຈັ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ , ທາຄ຃າຈໝາງ ຾ຖະ ກາ
ຌຈ຺ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ເຌກາຌປຼຌປແູໄ ທຖໄ ທໃ ຄໜາໄ ຋ໃ ີຽປັຈຽຎັຌຖາງຖກັ ບກັ ຘບຌ ຽຑໃ ືບຑຈັ ຋ະຌາກາຌປຼຌ-ກາຌ
ຘບຌແຎຉາຓ຅ຈຸ ຓຄຸໃ ໝາງແຈດໄ າໃ ຄຓຎີ ະຘຈິ ຋ິຑາຍ.
2) ຃ທາຓຘາ຃ຌັ ຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ
ທຓິ ຌ຺ ຖຈັ ຘຌູ ຋ບຌ຿ຖຈ (2553, ໜາໄ .306) ແຈຽໄ ທໄ຺າທາໃ ຃ທາຓຘາ຃ຌັ ຂບຄຍຈ຺ ຘບຌຎຼຍ ຽ
ໝືບຌກຍັ ຑິຓຂຼທຂບຄທຘິ ະທະກບຌ ນົື ຘະຊາຎາຌກິ ຋ໃ ີເຆຽໄ ຎັຌນົກັ ກາຌ຃ທຍ຃ຓຸ ທຼກກຘາໄ ຄ ຾ຖະ
ຂາຈຍໃ ແຈ;ໄ ຏຽໄູ ຎັຌ຃ຘູ ບຌກ຃ກື ຌັ ຃ື ຂາຈຍຈ຺ ຘບຌຍໃ ແຈໄ ຊາໄ ຏເໄູ ຈ຋ໃ ີ຾ຉຄໃ ຍຈ຺ ຘບຌຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄກ຅ະຓຏີ ຌ຺
ຎະ຿ນງຈ຾ກຉໃ ຌ຺ ຽບຄນົາງ ຽຆໃ ຄິ ຍຈ຺ ຘບຌຓຏີ ຌ຺ ຈຈີ ຄໃ ັ ຌ:ີໄ
- ຽປັຈເນຽໄ ກຈີ ກາຌທາຄ຾ຏຌທ຋ິ ີຘບຌ, ທ຋ິ ີປຼຌ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓໝາງນົາງຂຌັໄ ຽຑາະຽຎັຌກາຌ
ຘາໄ ຄ຾ຏຌ຋ໃ ີຓນີ ົກັ ກາຌດາໃ ຄຊກື ຉບໄ ຄ.
- ຆທໃ ງເນ຃ໄ ຓູ ຘີ ໃ ກື າຌຘບຌ຋ໃ ີຽປັຈຈທໄ ງຓຉື ຌ຺ ຽບຄ, ຽປັຈເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓ.ຘະຈທກເຌກາຌ
຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ, ຽປັຈເນຘໄ ບຌແຈຉໄ າຓນົກັ ຘຈູ ຾ຖະ ຋ຌັ ຽທຖາ.

29

- ຽຎັຌຍຈ຺ ທຆິ າກາຌ຋ໃ ີຘາຓາຈຽຏີງ຾ຏຽໃ ຎັຌຉທ຺ ດາໃ ຄແຈ.ໄ
- ຆທໃ ງເນ຃ໄ ທາຓ.ຘະຈທກ຾ກ຃ໃ ຏູ ຘໄູ ບຌ຾຋ຌ ເຌກຖະຌ຋ີ ໃ ີຏຘໄູ ບຌຍໃ ຘາຓາຈຂຌຶໄ ຘບຌແຈ.ໄ
ທຈັ ຋ະຌາຑບຌ ຖະຄຍັ ຋ກຸ (2542, ໜາໄ .2) ແຈຽໄ ທ຺ໄາທາໃ ເຌກາຌຘາໄ ຄຍຈ຺ ຘບຌ຃ຏູ ຘໄູ ບຌຉບໄ ຄ
ຓ຃ີ ທາຓປ,ູໄ ຃ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ກຼໃ ທກຍັ ນົກັ ກາຌເຌກາຌຘາໄ ຄຍຈ຺ ຘບຌ ຽຆໃ ຄິ ຓ຃ີ ທາຓຘາ຃ຌັ ຈຄໃ ັ ຌ:ໄີ
- ຽປັຈເນຓໄ ກີ າຌທາຄ຾ຏຌ ຾ຖະ ກະຉທຄແທຖໄ ທໃ ຄໜາໄ , ຽຎັຌກາຌຽບ຺າຽ຋ັກຌກິ ທ຋ິ ີກາຌ
ຘບຌ, ກາຌປຼຌປ,ູໄ ຽຉັກ຿ຌ຿ຖຆີ ຾ຖະ ຅ຈິ ຉະທ຋ິ ະງາກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ຓາຎະຘຓ຺ ຎະຘາຌ
ຎະງກຸ ເຆເໄ ນຽໄ ຂໄ຺າກຍັ ຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓຉາໃ ຄໂ.
- ຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ເນ຃ໄ ຃ູ ຌໄ຺ ຃ທາໄ ນານົກັ ຘຈູ , ຽ຋ັກຌກິ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ, ກາຌຽຖືບກເຆທໄ ຋ິ ີ
຾ຖະ ກາຌທຈັ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ .
- ຽຎັຌ຃ຓູໃ ກື າຌຘບຌຘາຖຍັ ຃ຏູ ຘໄູ ບຌ ຾ຖະ ຏໄຘູ ບຌ຾຋ຌ ຌາແຎຎະຉິຍຈັ ກາຌຘບຌແຈໄ
ດາໃ ຄໝຌັໄ ເ຅.
- ຽຎັຌນົກັ ຊາຌຘະ຾ຈຄຂຓໄ ຌູ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ຾ຖະ ກາຌທຈັ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຋ໃ ີຽຎັຌຎະ
຿ນງຈ ຉໃ ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌເຌ຃ຄັໄ ຉໃ ແຎ.
- ຽຎັຌນົກັ ຊາຌຘະ຾ຈຄ຃ທາຓຽຎັຌຆຼໃ ທຆາຌຂບຄຏໄຘູ ບຌ ຽຆໃ ິຄຘາຓາຈແຎຘະຽໜີຽຎັຌ
ຏຌ຺ ຄາຌ຋າຄທຆິ າກາຌແຈ.ໄ
ຽທ຺ໄາຖທຓ຾ຖທໄ ຍຈ຺ ຘບຌຓ຃ີ ທາຓຘາ຃ຌັ ນົາງຉໃ ກຍັ ກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ
ຽຆໃ ຄິ ຍຈ຺ ຘບຌຘາຓາຈຽຎັຌແຈ຋ໄ ຄັ ນົກັ ຊາຌ຋ໃ ີຘະ຾ຈຄຽຊຄິ ຃ທາຓຽຎັຌຆຼໃ ທຆາຌຂບຄຏຘໄູ ບຌ, ຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ເນ຃ໄ ູ
຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ນານົກັ ຘຈູ , ຓກີ າຌຽຖືບກເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ທິ຋ີຘິຈຘບຌ ຾ຖະ ຘາຓາຈຌາແຎຘະຽໜີຽຎັຌຏຌ຺ ຄາຌ
຋າຄທຆິ າກາຌ.
3) ບຄ຺ ຎະກບຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ
- ທຆິ າ຋ໃ ີຘບຌ ຾ຖະ ຽຌບໄື ເຌ຋ໃ ີຘາ຃ຌັ ຂບຄຽຖໃ ືບຄ
- ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຾ຍຍຑຶຈຉກິ າ
- ຽຌບໄື ເຌ
- ກຈິ ຅ະກາກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ
- ກາຌທຈັ ຾ຖະ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺
4) ຏຌ຺ ຎະ຿ນງຈຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ
ຍຈ຺ ຘບຌຽປັຈເນ຃ໄ ປູ ຅ູໄ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ, ຓ຃ີ ທາຓໝຌັໄ ເ຅,
຃ູເນໄກິຈ຅ະກາແຈຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຌກັ ປຼຌ, ຓ຃ີ ຸຌຌະຑາຍຊືກຉາຓ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄນົກັ ຘູຈ ຾ຖະ ຃ູ
ຘາຓາຈ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຾຋ຌກຌັ ແຈ.ໄ

30

5) ປຍູ ຾ຍຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ
ທິຓຌ຺ ຖຈັ ຘຌູ ຋ບຌ຿ຖຈ (2553, ໜາໄ . 307-310) ແຈຽໄ ທໄ຺າທາໃ ຍຈ຺ ຘບຌຍໃ ຓປີ ຍູ ຾ຍຍ຋ໃ ີຉາງ

ຉທ຺ ຓຌັ ຂຌໄຶ ດກໃູ ຍັ ໜທໃ ງຄາຌ ນົື ຘະຊາຌກາຌຘກຶ ຘາ຾ຉຖໃ ະ຾ນຄໃ ກາຌຈ຺ ຽຊຄິ ດາໃ ຄເຈກຉາຓ ຘທໃ ຌນົາງ
ຖກັ ຘະຌະຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຅ະ຃າໄ ງ຃ກື ຌັ ຽຆໃ ຄິ ຘາຓາຈຘະນຸົຍແຈໄ 3 ປຍູ ຾ຍຍຈຄໃ ັ ຌ:ໄີ

- ຾ຍຍຖຼຄນທ຺ ຂໄ: ປູຍ຾ຍຍຌີໄ຅ະຖຼຄຉາຓຖາຈຍັ ກບໃ ຌ ຾ຖະ ນົຄັ ຿ຈງຍໃ ຉໄບຄເຘໃ
ຉາຉະຖາຄ ຾ຉຓໃ ຅ີ ຈຸ ບບໃ ຌ຃ຽື ຍໃ ຄິ ງາກເຌ຾ຉຖໃ ະຂ຋ໄ ໃ ີຓ຃ີ ທາຓຘາຑຌັ ກຌັ .

- ຾ຍຍຍຌັ ງາງ: ຽຎັຌປຍູ ຾ຍຍ຋ໃ ີຂຼຌຖາຈຍັ ກິຈ຅ະກາກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌຽຎັຌກາຌ
ຍຌັ ງາງຉາຓ຋ໃ ີ຃ກູ ຼຓແທໄ ຾ຉຍໃ ໃ ແຈຖໄ ະຍຆຸ ຈັ ຽ຅ຌທາໃ ຌກັ ປຼຌ຅ະປຼຌນງຄັ .

- ຾ຍຍຽ຃ໃ ິຄຉາຉະຖາຄ: ຽຎັຌປຍູ ຾ຍຍ຋ໃ ີຂຼຌຽຎັຌຆບໃ ຄໂຉາຓນທ຺ ຂ຋ໄ ໃ ີກາຌຈ຺ ຽຊຄິ ທາໃ ຅ະເຆໄ
ຽທຖາເຌກາຌ຅ຈັ ຉາຉະຖາຄ ຾ຉກໃ ຘະຈທກຉໃ ກາຌບາໃ ຌ ຽປັຈເນຽໄ ນັຌ຃ທາຓຘາຑຌັ ຂບຄ຾ຉຖໃ ະນທ຺ ຂໄ
ດາໃ ຄຆຈັ ຽ຅ຌ.

ຘະນຸົຍແຈທໄ ໃາ ປຍູ ຾ຍຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຾ຓຌໃ ຍໃ ຓກີ າຌກາຌຈ຺ ຋ໃ ີຉາງຉທ຺ ຓຌັ ຂໄຶຌດໃູກຍັ ກາຌ
ຑິ຅າຖະຌາຂບຄຏໄຍູ ຖິນາຌ຿ປຄປຼຌ ນົື ຘະຊາຌກາຌຘຶກຘາເຌ຾ຉຖໃ ະ຾ນໃຄ ຾ຉຍໃ ຈ຺ ຘບຌເຌ຾ຉຖໃ ະ
຾ຍຍຉບໄ ຄຓບີ ຄ຺ ຎະກບຍ຃:ື ຓນີ ທ຺ ຂ,ໄ ຓຽີ ຌບືໄ ເຌຘາ຃ຌັ , ຓ຅ີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌປຼຌປ,ູໄ ຓກີ າຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺
, ຓກີ າຌຘະຽໜີ຾ຌະ, ຃ທາຓ຃ິຈຽນັຌຂບຄຏໄຍູ ຖິນາຌ, ຓຍີ ຌັ ຋ຶກນົຄັ ກາຌຘບຌ ຽຆໃ ິຄ຃ູຉບໄ ຄຓກີ າຌ
ກະກຼຓແທຖໄ ໃທຄໜໄາ ຅ໃ ຄິ ຅ະປ຋ູໄ ຌັ ຍຌັ ນາ ນົື ບຎຸ ະຘກັ ຋ໃ ີບາຈຽກີຈຂໄຶຌເຌຽທຖາຘບຌ ຅ະແຈ຾ໄ ກແໄ ຂ
ຍຌັ ນາເນ຋ໄ ຌັ ຽທຖາ ຾ຖະ ງຄັ ແຈຓໄ ກີ າຌກະກຼຓຘໃ ືບຎຸ ະກບຌ຋ໃ ີ຅ະຘບຌເນຑໄ ບໄ ຓກບໃ ຌ຅ະຂຌຶໄ ຘບຌ ຅ໃ ຄິ
ຽປັຈເນກໄ າຌຘບຌຓຎີ ະຘຈິ ຋ິຑາຍ ນົື ຏປໄູ ຼຌ຅ໃຄິ ຍຌັ ຖຉຸ າຓ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌ.

2.1.8 ຽ຋ັກຌກິ ກາຌຘບຌ຾ຍຍ Jigsaw

1) ຃ທາຓໝາງກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ຾ຍຍ Jigsaw

ຏບໃ ຄຘຖີ ິ ຆະຌະຍຌູ (2009 ບາໄ ຄເຌ ບບໃ ຌຘີ ຑຓູ ຎຌັ ງາ, 2016, ໜາໄ . 20) ຽທ຺ໄາທາໃ ຏ຃ໄູ ຌ຺ໄ

຃ຈິ ກາຌຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ ຃ຄັໄ ຋າບຈິ ຾ຓຌໃ Elliot Aronson and others (1987) ນົຄັ ຅າກຌຌັໄ
Slavin, Robert E ແຈຽໄ ບ຺າ຾ຌທ຃ຈິ ຈຄໃ ັ ກາໃ ທຓາຎຍັ ຽຑໃ ືບເນຘໄ ບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ກາຌຘບຌ຾ຍຍປທໃ ຓຓື

ຽຆໃ ຄິ ຽໝາະຘຓ຺ ກຍັ ທິຆາຘຄັ ຃ຓ຺ ຘກຶ ຘາ ຾ຖະ ທຌັ ຌະ຃ະຈ.ີ
ຘຸທິຈ ຓຌູ ຃າ ຾ຖະ ບຖະແ຋ ຓຌູ ຃າ (2545, ໜໄາ. 177) ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຿ຈງເຆໄ

ຽ຋ັກຌກິ ຾ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw) ຽຎັຌກາຌ຅ຈັ ຂະຍທຌກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີເຆ຾ໄ ຌທ຃ຈິ ກາຌຉໃ ຑາຍ ຿ຈງ຾ຍຄໃ ຏໄູ

ປຼຌຽຎັຌກຓຸໃ ຋ກຸ ກຓຸໃ ຅ະແຈປໄ ຍັ ຓບຍໝາງເນຽໄ ປັຈກຈິ ຅ະກາຈຼທກຌັ ຏຘໄູ ບຌ຅ະ຾ຍຄໃ ຽຌບໄື ເຌຂບຄຽຖໃ ືບຄ
຋ໃ ີ຅ະເນຏໄ ປໄູ ຼຌປບູໄ ບກຽຎັຌນທ຺ ຂງໄ ບໃ ງເນຽໄ ຋ໃ ຺າກຍັ ຅າຌທຌຘະຓາຆກິ ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ຾ຖະ ຓບຍໝາງເນໄຏໄູ

31

ປຼຌ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ຘຶກຘາ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຃ຌ຺ ຖະນທ຺ ຂໄ ຽຆໃ ິຄຏປໄູ ຼຌ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ຅ະຽຎັຌຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌຘະຽຑາະຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີ
ຉຌ຺ ແຈປໄ ຍັ ຓບຍໝາງເນຘໄ ກຶ ຘາ຅າກກຓຸໃ ຘະຓາຆກິ ຉາໃ ຄກຓຸໃ ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ຓບຍໝາງເຌນທ຺ ຂຈໄ ຼທກຌັ ກ຅ະຘກຶ
ຘາ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ປທໃ ຓກຌັ ຅າກຌຌັໄ ຏປໄູ ຼຌ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ກ຅ະກຍັ ຽຂ຺ໄາຘກູໃ ຓຸໃ ຽຈຓີ ຂບຄຉຌ຺ ຽຑໃ ືບຽປັຈໜໄາ຋ໃ ີຽຎັຌຏໄູ
ຆຼໃ ທຆາຌບະ຋ິຍາງ຃ທາຓປຽູໄ ຌບືໄ ເຌຘາຖະ຋ໃ ີຉຌ຺ ຘກຶ ຘາເນຽໄ ຑໃ ືບຌປທໃ ຓກຓຸໃ ຒຄັ ຽຑໃ ືບເນຽໄ ຑໃ ືບຌຘະຓາຆິກ
຋ຄັ ກຓຸໃ ແຈປໄ ຽູໄ ຌບໄື ເຌຘາຖະ຃ຍ຺ ຋ກຸ ນທ຺ ຂງໄ ບໃ ງ ຾ຖະ ຽກຈີ ກາຌປຼຌປຽູໄ ຌບໄື ເຌຍຈ຺ ປຼຌ຋ຄັ ໝຈ຺ ຽຖໃ ືບຄ.

2) ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ຾ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw)

- ຽຑໃ ືບຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ເນຏໄ ປໄູ ຼຌແຈຘໄ ກຶ ຘາ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ນາ຃ທາຓປຈູໄ ທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ
- ຽຑໃ ືບຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ເນຏໄ ປໄູ ຼຌຽຐິກ຋ກັ ຘະຂະຍທຌກາຌ຋າຄຘຄັ ຃ຓ຺ ຾ຖະ ຃ທາຓປຍັ ຏິຈຆບຍ

3) ຾ຌທ຃ຈິ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw)

ບາຖຌຸ ຌີ ຍຌຸ ງຌື (2547, ໜາໄ .49 ບາໄ ຄເຌ ບບໃ ຌຘີ ຑຓູ ຎຌັ ງາ, 2016, ໜາໄ . 20) ກາຌຘບຌ
຾ຍຍ຅ກິ ຆ ຆທໃ ງຘໃຄ຺ ຽຘີຓເນຏໄ ປໄູ ຼຌຓບີ ຈິ ຘະນົະ ຾ຖະ ແຈຌໄ າຘະຽໜີ຅ຈຸ ຑືໄຌຊາຌຂບຄ຅ກິ ຆ຃ືກາຌ຾ງກ
ຍຌັ ນາຽຎັຌໝທຈ ນົື ນທ຺ ຂຘໄ າຖຍັ ຘະຓາຆກິ 1 ກຓຸໃ , ຌກັ ປຼຌແຈປໄ ຍັ ທ຋ິ ີກາຌ຋ໃ ີ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ຽຑໃ ືບ຾ກໄ
ຍຌັ ນາເນຘໄ ຓ຺ ຍຌູ ຌກັ ປຼຌ຋ໃ ີຓຂີ ຓໄ ຌູ ຃ືກຌັ ກ຅ະຖທຓກຓຸໃ ຈຼທກຌັ ບີກຽ຋ໃ ືບໜໃ ຶຄ ຽຑໃ ືບເນຏໄ ປໄູ ຼຌແຈຘໄ ຶກຘາ
ຽຌບໄື ເຌຍຈ຺ ປຼຌ ປຍັ ຏິຈຆບຍ຃ທາຓ຃ິຈຖທຓງບຈຂບຄ຾ຉຖໃ ະນທ຺ ຂໄ ຽຑໃ ືບຎຍັ ຎຄຸ ງຈຸ ຋ະຘາຈເຌກາຌ
ຘບຌຏປໄູ ຼຌແຈ຋ໄ ຈ຺ ຖບຄປທໃ ຓກຍັ ຏປໄູ ຼຌກຓຸໃ ຽຈຓິີ .

ກາຌຘບຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆຓຂີ ຌັໄ ຉບຌຈຄໃ ັ ຌ:ໄີ
ຂຌັໄ ຋ີ 1 ຾ຌະຌານທ຺ ຂ຋ໄ ຄັ ໝຈ຺ ເນກໄ ຍັ ຌກັ ປຼຌ
ຂຌັໄ ຋ີ 2 ຅ຈັ ຌກັ ປຼຌຽຂໄ຺າກຓຸໃ ໂຖະ 4 ຃ຌ຺ ຌກັ ປຼຌ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ຾ງກແຎດກໃູ ຓຸໃ ງບໃ ງຉາຓກຓຸໃ ຋ໃ ີ

ຉຌ຺ ປຍັ ຏິຈຆບຍຘກຶ ຘານທ຺ ຂ຋ໄ ໃ ີກາຌຈ຺ .
ຂຌັໄ ຋ີ 3 ຌກັ ປຼຌກຍັ ແຎຘກູໃ ຓຸໃ ຽຈຓີິ ຾ຖະ ຌາຂຓໄ ຌູ ຋ໃ ີແຈ຅ໄ າກກຓຸໃ ງບໃ ງຓາຖາງຄາຌກຓຸໃ .
ຂຌັໄ ຋ີ 4 ກາຌຖທຍຖທຓ ຾ຖະ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຘະຓາຆກິ ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ຋ໃ ີຌາຂຓໄ ຌູ ຋ໃ ີແຈຓໄ າຌາ

ຘະ ຽໜີກຓຸໃ ຅ຌ຺ ຃ຍ຺ ຾ຖະ ຋ຈ຺ ຘບຍຂຓໄ ຌູ ຃ທາຓປຂູໄ ບຄກຓຸໃ .
ກາຌປຼຌ຾ຍຍ຅ກິ ຆ ຿ຈງກາຌປຼຌຖທຓກຌັ ຂບຄຌກັ ປຼຌ 4 ກຓຸໃ ຈຄໃ ັ ຌ:ີໄ

ກຓຸໃ A ຾ຍຄໃ ຌກັ ປຼຌຽຎັຌ A1, A2, A3, A4
ກຓຸໃ B ຾ຍຄໃ ຌກັ ປຼຌຽຎັຌ B1,B2, B3,B4
ກຓຸໃ C ຾ຍຄໃ ຌກັ ປຼຌຽຎັຌ C1, C2, C3, C4
ກຓຸໃ D ຾ຍຄໃ ຌກັ ປຼຌຽຎັຌ D1, D2, D3, D4

ຌກັ ປຼຌ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ໝາງຽຖກ 1 ຂບຄ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ຖທຓຽຎັຌກຓຸໃ ຋ີ 1 ຾ຖທໄ ຆທໃ ງກຌັ ຃ິຈນາ
຃ທາຓ຃ຈິ ຖທຓງບຈເຌນທ຺ ຂ຋ໄ ໃ ີຉຌ຺ ຽບຄປຍັ ຏິຈຆບຍ, ຌກັ ປຼຌ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ໝາງຽຖກ 2 ຂບຄ຾ຉຖໃ ະ

32

ກຓຸໃ ຖທຓຉທ຺ ກຌັ ຽຎັຌກຓຸໃ 2 ຾ຖທໄ ຆທໃ ງກຌັ ຃ຈິ ນາ຃ທາຓ຃ຈິ ຖທຓງບຈ ຿ຈງທ຋ິ ີກາຌ຋ໃ ີ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ,
ກຓຸໃ 3, 4 ກຈາຽຌຌີ ກາຌ຃ກື ຌັ ; ກາຌຖທຓກຓຸໃ ງບໃ ງ຾ຓຌໃ ຘກຶ ຘາຂຓໄ ຌູ ຾ຖະ ປຍັ ປຂູໄ ຓໄ ຌູ ຽຑໃ ືບ຅ະຌາແຎ

ຂະນງາງຏຌ຺ ຉໃ ຘະຓາຆກິ ກຓຸໃ ຽຈຓີ ຂບຄຉຌ຺ ຃ື ກຓຸໃ A, B, C, D.

ທຓິ ຌ຺ ຖຈັ ຘຌູ ຋ບຌ຿ຖຈ (2553, ໜາໄ . 67-68) ແຈຘໄ ະຽໜີປຍູ ຾ຍຍກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍຉໃ ຑາຍຓີ 2
ປຍູ ຾ຍຍ຃:ື

ປຍູ ຾ຍຍ຋ີ 1 (JIGSAW I): ຽຎັຌຽ຋ັກຌກິ ຾ຍຍຑຈັ ຋ະຌາຂຌຶໄ ຽຑໃ ືບຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ຃ທາຓປທໃ ຓຓື

຾ຖະ ກາຌຊາໃ ງ຋ບຈ຃ທາຓປຘູໄ ະນທາໃ ຄຽຑໃ ືບຌເຌກຓຸໃ ຽ຋ັກຌກິ ຌເີໄ ຆກໄ ຌັ ນົາງເຌຖາງທຆິ າ຋ໃ ີຏປໄູ ຼຌຉບໄ ຄ
ປຼຌຽຌບໄື ເຌທຆິ າ຅າກຉາຖາປຼຌ ຽຆໃ ຄິ ຓຂີ ຌັໄ ຉບຌກຈິ ຅ະກາຎະກບຍຈທໄ ງ:

1. ຃຾ູ ຍຄໃ ຽຌບືໄ ເຌ ຋ໃ ີ຅ະບບກຽຎັຌນທ຺ ຂງໄ ບໃ ງໂເນຽໄ ຋ໃ ຺າກຍັ ຅າຌທຌຘະຓາຆກິ ກຓຸໃ .
2. ຅ຈັ ກຓຸໃ ຏປໄູ ຼຌ຿ຈງເນຓໄ ຃ີ ທາຓ.ຘາຓາຈ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ຾ຖທໄ ຓບຍໝາງເນຘໄ ະຓາຆກິ
຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ຘຶກຘານທ຺ ຂ຋ໄ ໃ ີຉາໃ ຄກຌັ .
3. ຏປໄູ ຼຌແຈປໄ ຍັ ນທ຺ ຂຈໄ ຼທກຌັ ຅າກ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ຓາຌຄໃ ັ ຌາກຌັ ຽຑໃ ືບຽປັຈທຼກ ຾ຖະ ຘກຶ ຘາ

ປທໃ ຓກຌັ ເຌນທ຺ ຂຈໄ ຄໃ ັ ກາໃ ທຽບໄຌີ ທາໃ ກຓຸໃ ຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌ (Expert Groups).

4. ຘະຓາຆກິ ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ບບກ຅າກກຓຸໃ ຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌ ຾ຖະ ກຍັ ແຎກຓຸໃ ຽຈຓີ ຂບຄຉຌ຺ ຾ຖທໄ
ຏຈັ ຎຼໃ ຌກຌັ ບະ຋ິຍາງ ຽຑໃ ືບຊາໃ ງ຋ບຈ຃ທາຓປ຋ູໄ ໃ ີຉຌ຺ ຘກຶ ຘາເນຽໄ ຑໃ ືບຒຄັ ຅ຌ຺ ຃ຍ຺ ຋ກຸ ນທ຺ ຂ.ໄ

5. ຃຋ູ ຈ຺ ຘບຍຽຌບືໄ ເຌ຋ໃ ີຘກຶ ຘາ຾ຖທໄ ເນ຃ໄ ະ຾ຌຌຽຎັຌຖາງຍກຸ ຃ຌ຺ .

ປຍູ ຾ຍຍ຋ີ 2 (JIGSAW II ): ຽຎັຌຽ຋ັກຌກິ ຾ຍຍຑຈັ ຋ະຌາຂຌຶໄ ຅າກຽ຋ັກຌກິ JIGSAW
I ຿ຈງຓ຅ີ ຈຸ ຓຄຸໃ ໝາງຘໃຄ຺ ຽຘີຓເນຏໄ ໄປູ ຼຌແຈຓໄ ຘີ ທໃ ຌຆທໃ ງຽນົືບກຌັ ຾ຖະ ຽຑໃ ິຄຑາກຌັ ເຌກຓຸໃ ນົາງຂໄຶຌ

ຂະຍທຌຂບຄ຅ກິ ຆ 2 ຃ືກຌັ ກຍັ ຅ກິ ຆ 1 ຋ກຸ ຎະກາຌ ຑຼຄ຾ຉເໃ ຌຆທໃ ຄຂບຄກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຃຅ູ ະຽບ຺າ
຃ະ຾ຌຌ຋ກຸ ຃ຌ຺ ເຌກຓຸໃ ຓາຖທຓກຌັ ຽຎັຌ຃ະ຾ຌຌກຓຸໃ ກຓຸໃ ຋ໃ ີແຈ຃ໄ ະ຾ຌຌຖທຓ ນົື ຃າໃ ຘະຽຖງໃ ຘຄູ ຘຈຸ ຅ະ
ຉິຈຎະກາຈແທຍໄ ບໃ ຌຎໄາງຎະກາຈຂບຄນບໄ ຄ ຏປໄູ ຼຌ຋ໃ ີຽຂ຺ໄາປທໃ ຓເຌທິ຋ີກາຌຌ຅ໄີ ະ຾ຍຄໃ ຽຎັຌ຋ິຓ ຿ຈງຓີ
ຘະຓາຆກິ ຋ໃ ີ຃ືກຍັ ຋ີຓ ຾ຖະ ຏປໄູ ຼຌ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ແຈປໄ ຍັ ຓບຍໝາງເນບໄ າໃ ຌຽຌບືໄ ເຌ຋ໃ ີກາຌຈ຺ ຾ຖະ ແຈປໄ ຍັ
ນທ຺ ຂໄ ຘາຖຍັ ຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌ ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌຘກຶ ຘາ຿ຈງຖະບຼຈ ຽຓໃບື ຋ກຸ ຃ຌ຺ ບາໃ ຌຽຌບໄື ຽຖໃ ືບຄ຅ຍ຺ ເຌນທ຺ ຂຈໄ ຼທ
ກຌັ ຂບຄ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ຅ະປທໃ ຓກຌັ ບະຑິຎາງເຌນທ຺ ຂຌໄ ຌັໄ ຿ຈງເຆຽໄ ທຖາຎະຓາຌ 30 ຌາ຋ີ

4) ບຄ຺ ຎະກບຍຘາ຃ຌັ
- ກາຌກຼຓຘໃ ກື າຌປຼຌປ:ູໄ ຏຘໄູ ບຌ຅ະຉບໄ ຄກຼຓຽບກະຘາຌ, ຘໃ ືກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌຉາໃ ຄໂຘາ

ຖຍັ ຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ຾ຖະ ຘາໄ ຄ຾ຍຍ຋ຈ຺ ຘບຍງບໃ ງ຾ຉຖໃ ະໜທໃ ງກາຌປຼຌ.

33

- ກາຌ຅ຈັ ຘະຓາຆກິ ຂບຄກຓຸໃ : ຏຘໄູ ບຌຉບໄ ຄ຾ຍຄໃ ຏປໄູ ຼຌບບກຽຎັຌກຓຸໃ ໂຽບຌໄີ ທາໃ ກຓຸໃ ຑໄືຌຊາຌ

(Home groups) ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ຓຏີ ຆໄູ ຼໃ ທຆາຌ (Expert groups) ຾ຉຖໃ ະຽຖໃ ືບຄ຾ຓຌໃ ຉາຓໜາໄ ທຼກ຋ໃ ີຏໄູ

ຘບຌຘາໄ ຄຂຌຶໄ .
- ກາຌຖາງຄາຌ ຾ຖະ ຋ຈ຺ ຘບຍງບໃ ງ: ຽຓໃບື ຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌກຍັ ຽຂ຺ໄາກຓຸໃ ຉທ຺ ຽບຄ ຾ຖະ ຘບຌ

ຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີຉຌ຺ ແຈປໄ ຼຌປຓູໄ າຖາງຄາຌກຍັ ຘະຓາຆກິ ເຌກຓຸໃ ຾ຖທໄ ຃ທຌຓກີ າຌບະຑິຎາງກຌັ ຋ຄັ ນບໄ ຄປຼຌບກີ
຃ຄັໄ ໜໃ ຶຄ ນົື ຓກີ າຌຊາຓ-ຉບຍ ເຌນທ຺ ຂຽໄ ຖໃ ືບຄ຋ໃ ີປຼຌປູໄ ນົຄັ ຅າກຌຌັໄ ຏຘໄູ ບຌຽປັຈກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍງບໃ ງ
຾ຖະ ຎະຽຓຌີ ເນ຃ໄ ະ຾ຌຌ.

5) ຂຌັໄ ຉບຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປູໄ
ຂຌັໄ ຉບຌກຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄ຅ກິ ຆຖທຓຓີ 6 ຂຌັໄ ຉບຌ຃:ື

(1) ຂຌັໄ ກຼຓຽຌບໄື ເຌ:
ຏຘໄູ ບຌ຅ຈັ ກະກຼຓຽຌບືໄ ເຌຘາຖະ ນົື ຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີ຅ະເນຏໄ ປໄູ ຼຌແຈປໄ ຼຌປ຿ູໄ ຈງ຾ຍຄໃ ຽຌບໄື ເຌນທ຺ ຂໄ

຋ໃ ີ຅ະປຼຌບບກຽຎັຌນທ຺ ຂງໄ ບໃ ງຽ຋ໃ ຺າກຍັ ຅າຌທຌຘະຓາຆກິ ຂບຄ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ຽຆໃ ັຌ: ຊາໄ ຾ຍຄໃ ຽຎັຌກຓຸໃ ຖະ 4
຃ຌ຺ ກ຾ຍຄໃ ຽຌບືໄ ເຌບບກຽຎັຌ 4 ຘທໃ ຌ.

ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍປທໃ ຓຓ຿ື ຈງເຆຽໄ ຋ັກຌກິ ຅ກິ ຆຽໝາະຘາຖຍັ ເຆ຅ໄ ຈັ ກາຌປຼຌປຽູໄ ຌບໄື
ນາຘາຖະ຋ໃ ີຓຖີ ກັ ຘະຌະຈຄໃ ັ ຌ:ໄີ

-ເຆ຋ໄ ຍ຺ ຋ທຌຽຌບືໄ ເຌ຋ໃ ີປຼຌຓາ຾ຖທໄ ຋ໃ ີຓນີ ົາງໂນທ຺ ຂໄ
-ເຆ຅ໄ ຈັ ກາຌປຼຌປຽູໄ ຌບືໄ ເຌ຃ທາຓປເູໄ ໝ຋ໃ ໃ ີຘາຓາຈ຾ງກຽຌບໄື ເຌຽຎັຌຉບຌງບໃ ງໂແຈໄ ຽຆໃ ຄິ
ຉບຌງບໃ ງໂຌຌັໄ ຏປໄູ ຼຌຘາຓາຈຘກຶ ຘາປຼຌປູໄ ນົື ຋າ຃ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ແຈຈໄ ທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ.
-ເຆກໄ ຍັ ຽຌບໄື ເຌ຋ໃ ີຏປໄູ ຼຌຘາຓາຈຘກຶ ຘາປຼຌປ຅ູໄ າກຽບກະຘາຌ, ຉາຖາ, ຍຈ຺ ຃ທາຓ ຾ຖະ
ຘໃ ບື ໃ ຌື ໂຽຆໃ ັຌ ຽ຋ຍ, ທຈີ ຿ີ ບ, ບຌິ ຽຉຽີ ຌຈັ ບໃ ຌື ໂ.
(2) ຂຌັໄ ຅ຈັ ກຓຸໃ ຏປໄູ ຼຌ
- ຏຘໄູ ບຌ຅ຈັ ຾ຍຄໃ ກຓຸໃ ຏປໄູ ຼຌເນຓໄ ຘີ ະຓາຆກິ ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓຘາຓາຈ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ຽຎັຌກຓຸໃ ຑືໄຌ

ຊາຌ (Home Group) ຅າຌທຌຘະຓາຆກິ ເຌກຓຸໃ ບາຈຓີ 4-6 ຃ຌ຺ ກແຈ.ໄ

- ຏຘໄູ ບຌ຾຅ກຽບກະຘາຌ ບຎຸ ະກບຌ ນົື ຘໃ ກື າຌປຼຌປເູໄ ນກໄ ຓຸໃ ຖະ 1 ຆຈຸ ນົື ເນໄ
ຘະຓາຆກິ ຃ຌ຺ ຖະຆຸຈກແຈ.ໄ

- ຓບຍໝາງເນຘໄ ະຓາຆກິ ເຌກຓຸໃ ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ປຍັ ຏິຈຆບຍຘກຶ ຘາ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຑຼຄ຃ຌ຺ ຖະ 1
ຘທໃ ຌ ຽຆໃ ຄິ ນາກຏຘໄູ ບຌ຾຅ກຽບກະຘາຌເນຑໄ ຼຄກຓຸໃ ຖະ 1 ຆຈຸ ກເນຏໄ ປໄູ ຼຌ຾ງກຽບກະຘາຌບບກຽຎັຌ
ຘທໃ ຌໂຉາຓນທ຺ ຂງໄ ບໃ ງຽຆໃ ັຌ:

34

຾ຍຄໃ ຘະຓາຆກິ ບບກຽຎັຌກຓຸໃ ໂຖະ 4 ຃ຌ຺ ຃ທຌຓບຍໝາງຄາຌຈຄໃ ັ ຌ:ໄີ ຘະຓາຆກິ ຃ຌ຺ ຋ໃ ີ 1
ຂບຄ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ປຍັ ຏິຈຆບຍບາໃ ຌ, ຘກຶ ຘາ ນົື ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຘະຽຑາະນທ຺ ຂງໄ ບໃ ງ຋ີ 1, ຘະຓາຆກິ ຃ຌ຺ ຋ີ 2
຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຘະຽຑາະນທ຺ ຂງໄ ບໃ ງ຋ີ 2, ຘະຓາຆກິ ຃ຌ຺ ຋ີ 3 ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຘະຽຑາະນທ຺ ຂງໄ ບໃ ງ຋ີ 3 ຾ຖະ
ຘະຓາຆກິ ຃ຌ຺ ຋ີ 4 ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຘະຽຑາະນທ຺ ຂງໄ ບໃ ງ຋ີ 4.

(3) ຂຌັໄ ກຓຸໃ ຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌ (Expert Groups) ຘຶກຘາ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຾ຖະ ປຼຌປ:ູໄ

- ຘະຓາຆກິ ຋ໃ ີຽປັຈໜາໄ ຋ໃ ີຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ຅ະ຾ງກງາໄ ງ຅າກກຓຸໃ ຑໄືຌຊາຌແຎ຅ຍັ ກຓຸໃ
ເໝຽໃ ຑໃ ືບ຋າກາຌຘກຶ ຘາຽບກະຘາຌ ນົື ຃ຌ຺ ຃ທາໄ ຽຑໃ ິຓຽຉຓີ ເຌຘທໃ ຌ຋ໃ ີຉຌ຺ ຽບຄແຈປໄ ຍັ ຓບຍໝາງ ຿ຈງ
ຘະຓາຆກິ ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ຓບຍໝາງເນຘໄ ກຶ ຘານທ຺ ຂງໄ ບໃ ງຈຼທກຌັ ຅ະແຎຌຄໃ ັ ປທໃ ຓກຓຸໃ ກຌັ ກຓຸໃ ຖະ 3-6 ຃ຌ຺
ນົື ຉາຓ຅າຌທຌ຋ໃ ີຏຘໄູ ບຌກາຌຈ຺ .

- ຘະຓາຆກິ ກຓຸໃ ຆຼໃ ທຆາຌ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ຅ະບາໃ ຌຽບກະຘາຌ, ຘກຶ ຘາ, ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ , ຘະນຸົຍຽຌບໄື
ເຌ ຅ຈັ ຖາຈຍັ ຂຌັໄ ຉບຌກາຌຌາຘະຽໜີ ຾ຖະ ກຼຓຌາແຎຘບຌ ນົື ເນ຃ໄ ທາຓປ຾ູໄ ກຘໃ ະຓາຆກິ ເຌກຓຸໃ
ຑໄືຌຊາຌ ນົື ກຓຸໃ ຽຈຓີິ ຂບຄຉຌ຺ ຽບຄ.

ເຌຂຌັໄ ຉບຌຌຏໄີ ຘໄູ ບຌ຅ະຉບໄ ຄຈ຾ູ ຖຽບ຺າເ຅ເຘຽໃ ຎັຌ຋ໃ ີຎຶກຘາເນ຃ໄ າ຾ຌະຌາຆທໃ ງຽນົືບດາໃ ຄ
ເກຆໄ ຈິ .

(4) ຂຌັໄ ຘະຓາຆກິ ກຓຸໃ ຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌຘະຽໜີ຃ທາຓປ:ູໄ
ຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌຂບຄ຾ຉຖໃ ະກຓຸໃ ກຍັ ກຓຸໃ ຽຈຓີ ຂບຄຉຌ຺ ຾ຖທໄ ຑຈັ ຎຼໃ ຌໝຌູ ທຼຌກຌັ ບະ຋ິຍາງເນໄ

຃ທາຓປຽູໄ ຑໃ ືບຌຘະຓາຆກິ ເຌກຓຸໃ ຽ຋ໃ ືບຖະ຃ຌ຺ ຅ຌ຺ ຃ຍ຺ , ຓກີ າຌຆກັ ຊາຓຂຘໄ ຄ຺ ແຘ, ຉບຍຍຌັ ນາ, ຋ຍ຺ ຋ທຌ
ເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓຽຂ຺ໄາເ຅ດາໃ ຄຆຈັ ຽ຅ຌ.

(5) ຂຌັໄ ຋ຈ຺ ຘບຍ຃ທາຓປ:ູໄ
ຏຘໄູ ບຌ ເນຏໄ ປໄູ ຼຌ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ຽປັຈກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍກຼໃ ທກຍັ ຽຌບໄື ເຌ຃ທາຓປ຋ູໄ ໃ ີ຃ທຍ຃ຓຸ ຋ກຸ ນທ຺

ຂ຋ໄ ໃ ີປຼຌປູໄ ຾ຖທໄ ຌາ຃ະ຾ຌຌຂບຄຘະຓາຆກິ ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ເຌກຓຸໃ ຓາຖທຓກຌັ ຽຎັຌ຃ະ຾ຌຌຂບຄກຓຸໃ .
(6) ຂຌັໄ ຓບຍຖາຄທຌັ : ຏຘໄູ ບຌຓບຍຖາຄທຌັ ນົື ເນ຃ໄ າຆຓ຺ ຽຆງີ ກຓຸໃ ຋ໃ ີແຈ຃ໄ ະ຾ຌຌຖທຓຘຄູ ຘຈຸ .

ຂຌັໄ ຉບຌກາຌ຅ກັ ກາຌປຼຌປູໄ ຿ຈງເຆຽໄ ຉັກຌກິ ຅ກິ ຆ (Jigsaw) ຘະນຸົຍຽຎັຌ຾ຏຌທາຈຈຄໃ ັ ຌ:ີໄ

35

1. ຂຌັໄ ກະກຼຓ

2. ຂຌັໄ ຅ຈັ ກຓຸໃ ຏປໄູ ຼຌ: ຾ຍຄໃ ກຓຸໃ ຏປໄູ ຼຌ, ຾຅ກຽບກະຘາຌຘາຖຍັ ຌກັ ປຼຌ ຾ຖະ ຓບຍໝາງກຈິ ຅ະ
ກາ.

3. ຂຌັໄ ກຓຸໃ ຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌຘກຶ ຘາ ນົື ປຼຌປູໄ
- ຘະຓາຆກິ ຾ງກກຓຸໃ ຏປໄູ ຼຌ

- ຘະຓາຆກິ ກຓຸໃ ຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌຘກຶ ຘາ ນົື ປຼຌປູໄ

4. ຘະຓາຆກິ ກຓຸໃ ຆຼໃ ທຆາຌຘະຽໜີ຃ທາຓປູໄ

5. ຂຌັໄ ຋ຈ຺ ຘບຍ຃ທາຓປູໄ

6. ຂຌັໄ ຓບຍຖາຄທຌັ

ປຍູ 1: ຂຌັໄ ຉບຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປູໄ ຾ຍຍຽ຋ັກຌກິ ຅ກິ ຆ (Jigsaw)

6) ຂຈໄ ີ ຾ຖະ ຂ຃ໄ ຄ຺ ຃າໄ ຄເຌກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຽໄ ຉັກຌກິ ຾ຍຍ຅ກິ ຆ (Jigsaw)

(1) ຂຈໄ ີ
- ຏປໄູ ຼຌຓ຃ີ ທາຓຽບ຺າເ຅ເຘໃ ປຍັ ຏິຈຆບຍຉໃ ຉທ຺ ຽບຄ ຾ຖະ ກຓຸໃ ປທໃ ຓກຍັ ຘະຓາຆກິ ບໃ ຌື .
- ຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ເນຏໄ ປໄູ ຼຌຓ຃ີ ທາຓ.ຘາຓາຈຉາໃ ຄກຌັ ແຈປໄ ຼຌປປູໄ ທໃ ຓກຌັ
- ຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ເນຏໄ ປໄູ ຼຌຏຈັ ຎໃຼຌກຌັ ຽຎັຌຏຌໄູ າ
- ຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ເນຏໄ ປໄູ ຼຌແຈຽໄ ຐິກ ຾ຖະ ປຼຌປ຋ູໄ ກັ ຘະ຋າຄຘຄັ ຃ຓ຺ ຿ຈງກຄ຺

(2) ຂ຃ໄ ຄ຺ ຃າໄ ຄ
- ຊາໄ ຏໄປູ ຼຌຂາຈ຃ທາຓຽບ຺າເ຅ເຘໃ ຾ຖະ ຃ທາຓປຍັ ຏິຈຆບຍ຅ະຘໃຄ຺ ຏຌ຺ ເນໄຏຌ຺ ຄາຌກຓຸໃ

຾ຖະ ກາຌປຼຌຍໃ ຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຘາຽຖັຈ.
- ຽຎັຌທິ຋ີກາຌ຋ໃ ີຏໄຘູ ບຌ຅ະຉບໄ ຄເຆຽໄ ທຖາເຌກາຌກະກຼຓ ຾ຖະ ຉບໄ ຄຈ຾ູ ຖຆທໃ ງຽນົືບ

ຽບ຺າເ຅ເຘເໃ ຌຂະຍທຌກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຏປໄູ ຼຌດາໃ ຄເກຆໄ ຈິ .

36

2.1.9 ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ
1) ຃ທາຓໝາງຎະຘິຈ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ
ຎະຘິຈ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌໝາງຽຊຄິ ຃ຌຸ ຌະຑາຍຈາໄ ຌຂະຍທຌກາຌ ຾ຖະ ຏຌ຺ ແຈປໄ ຍັ ຂບຄ

຾ຏຌກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ.
2) ກາຌນາຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ E1/E2
ກາຌນາຎະຘິຈ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຾ຓຌໃ ໝາງຽຊຄິ ກາຌຌາຽບ຺າຍຈ຺ ຘບຌແຎ຋ຈ຺ ຖບຄເຆຉໄ າຓ

ຂຌັໄ ຉບຌ຋ໃ ີກາຌຈ຺ ແທ຾ໄ ຖທໄ ຌາຽບ຺າຏຌ຺ ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ຎຍັ ຎຄຸ ນົຄັ ຅າກຌຌັໄ ກຌາຽບ຺າແຎຘບຌ຋ຈ຺ ຖບຄຉທ຺ ຅ຄິ ເນໄ
ແຈຎໄ ະຘຈິ ຋ິຑາຍຉາຓຽກຌ຋ໃ ີກາຌຈ຺ ແທ.ໄ

ກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຋ຈ຺ ຘບຍ຾ຍຍຉໃ ຽຌໃ ບື ຄ຾ຓຌໃ ກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຋ຈ຺ ຘບຍງບໃ ງນົາງ຃ຄັໄ ນົື ນົຄັ
຅າກປຼຌ຾ຉຖໃ ະຍຈ຺ ຾ຖະ ກາຌຎະຽຓຌີ ກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍເຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຈາຽຌຌີ ກຈິ ຅ະກາຖະນທາໃ ຄກາຌ

ປຼຌ຋ໃ ີຎະກບຍຈທໄ ງກຈິ ຅ະກາຍກຸ ຃ຌ຺ ຾ຖະ ກຈິ ຅ະກາກຓຸໃ ຿ຈງກາຌຈ຺ ຃າໃ ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍ E1

ກາຌຎະຽຓຌີ ຋ຈ຺ ຘບຍຂຌັໄ ຘຈຸ ຋ໄາງ຃ື ກາຌຎະຽຓຌີ ກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍ຋ໄາງຑາກປຼຌ຅ຍ຺ ຆຸຈກາຌ

ຘບຌ ຿ຈງກາຌຈ຺ ຃າໃ ຎະຘິຈ຋ິຑາຍ E2.

ຽກຌກາຌນາຎະຘິຈ຋ິຑາຍ຾ຓຌໃ ຖະຈຍັ ຎະຘິຈ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຋ໃ ີ຅ະຆທໃ ງເນຏໄ ປໄູ ຼຌຽກຈີ
ກາຌປຼຌປູໄ ຽຎັຌຖະຈຍັ ຋ໃ ີຏຘໄູ ບຌ຅ະຓ຃ີ ທາຓຽຑໃ ີຄຑເ຅ ຊາໄ ນາກທາໃ ຍຈ຺ ຘບຌຓຎີ ະຘິຈ຋ິຑາຍເຌຖະຈຍັ
ຌຌັໄ ຾ຖທໄ ຍຈ຺ ຘບຌຌຌັໄ ກ຅ະຓ຃ີ ຌຸ ຃າໃ ຋ໃ ີ຅ະຌາແຎຘບຌຌກັ ປຼຌຌກັ ຘກຶ ຘາ.

ຽກຌກາຌນາຎະຘຈິ ຋ິຑາຍ຋ໃ ີຓກີ າຌກາຌຈ຺ ແທໄ ຏຘໄູ ບຌ຃າຈໝາງທາໃ ຏປໄູ ຼຌ຅ະຎໃຼຌ຾ຎຄຑຶຈຉິ
ກາ຋ຄັ ໝຈ຺ ຉໃ ຘທໃ ຌປບໄ ງຂບຄຏຌ຺ ກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍນົຄັ ກາຌປຼຌຂບຄຌກັ ປຼຌ຋ຄັ ໝຈ຺ ຌຌັໄ ຃ື E1/E2 ຾ຓຌໃ
ຎະຘິຈ຋ິຑາຍຂບຄຂະຍທຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ/ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຏຌ຺ ແຈປໄ ຍັ ນົຄັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ
ຽຆໃ ຄິ ກາຌກາຌຈ຺ ຽກຌ E1/E2 ຓ຃ີ າໃ ຽ຋ໃ ຺າເຈ຾ຓຌໃ ຏຘໄູ ບຌ຅ະຽຎັຌຏຑໄູ ິ຅າຖະຌາ ຿ຈງຎກ຺ ກະຉິ຾ຖທໄ ຽຌບໄື
ເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຋ໃ ີຽຎັຌ຃ທາຓປ຃ູໄ ທາຓ຅າ ຓກັ ຅ະຉຄັໄ ຃າໃ ແທໄ 80/80, 85/85, 90/90 ຾ຖະ ຽຌບໄື
ເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຋ໃ ີຽຎັຌກາຌຽຐິກ຋ກັ ຘະ຅ະຉຄັໄ ແທຉໄ າໃ ກທາໃ 75/75 ຽນຖໃ ຺າຌຽໄີ ຎັຌຉຌໄ຺ .

ຽກຌກາຌນາຎະຘຈິ ຋ິຑາຍ ນົື 80/80 ຓ຃ີ ທາຓໝາງຈຄໃ ັ ຌ:ໄີ
- 80 ຋າຄໜໄາ຾ຓຌໃ ໝາງຽຊິຄ 80 ຘທໃ ຌປບໄ ງ ຂບຄ຃ະ຾ຌຌຘະຽຖໃງຏຌ຺ ກາຌປຼຌຖະ

ນທາໃ ຄກາຌຈາຽຌຌີ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌຂບຄຌກັ ປຼຌ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຾ຖະ ຋ຈ຺ ຘບຍນົຄັ ປຼຌ຋ກຸ ຾ຏຌຖທຓກຌັ .
- 80 ຋າຄນົຄັ ຾ຓຌໃ ໝາງຽຊຄິ 80 ຘທໃ ຌປບໄ ງ ຂບຄ຃ະ຾ຌຌຘະຽຖງໃ ຂບຄຌກັ ປຼຌ຋ກຸ

຃ຌ຺ ຅າກກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍທຈັ ຏຌ຺ ຘາຽຖັຈ຋າຄກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ. (ຘຕຸ ງິ າ ຽຑັຄຖີ, 2552, ໜາໄ . 39)
3) ຂຌັໄ ຉບຌກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ
(1) ຈາຽຌຌີ ກາຌ຾ຉຄໃ ຍຈ຺ ຘບຌ, ຾ຉຄໃ ຍຈ຺ ຘບຌຏາໃ ຌບາ຅າຌ຋ໃ ີຎຶກຘາ.
37

(2) ຌາຍຈ຺ ຘບຌ຋ໃ ີຎຍັ ຎຄຸ ຉາຓກາຌ຾ຌະຌາ຅າກບາ຅າຌ຋ໃ ີຎຶກຘາ຾ຖທໄ ຌາຘະຽໜີຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌ 5

຋າໃ ຌ.

(3) ເນຏໄ ຆໄູ ຼໃ ທຆາຌຎະຽຓຌີ ຉາຓຽກຌ

ຖະຈຍັ ຃ະ຾ຌຌຘະຽຖງໃ ຽກຌກາຌຎະຽຓຌີ
5 ໝາງຽຊຄິ ຍຈ຺ ຘບຌຓ຃ີ ທາຓຽໝາະຘຓ຺ ນົາງ຋ໃ ີຘຈຸ
4 ໝາງຽຊຄິ ຍຈ຺ ຘບຌຓ຃ີ ທາຓຽໝາະຘຓ຺ ນົາງ

3 ໝາງຽຊຄິ ຍຈ຺ ຘບຌຓ຃ີ ທາຓຽໝາະຘຓ຺ ຎາຌກາຄ

2 ໝາງຽຊຄິ ຍຈ຺ ຘບຌຓ຃ີ ທາຓຽໝາະຘຓ຺ ໜບໄ ງ

1 ໝາງຽຊຄິ ຍຈ຺ ຘບຌຓ຃ີ ທາຓຽໝາະຘຓ຺ ໜບໄ ງ຋ໃ ີຘຈຸ

(4) ຌາຍຈ຺ ຘບຌ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ກາຌຎຍັ ຎຄຸ ຘາຽຖັຈ ຉາຓກາຌ຾ຌະຌາຂບຄຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌແຎຘບຌ຋ຈ຺

ຖບຄ ກຍັ ກຓຸໃ ຋ໃ ີຍໃ ຾ຓຌໃ ກຓຸໃ ຉທ຺ ດໃາຄ, ຌາຽບ຺າຏຌ຺ ກາຌຎະຽຓຌີ ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ຓາ຃າຌທຌນາຎະຘິຈ຋ິຑາຍ

຾ຖທໄ ຌາຍຈ຺ ຘບຌແຎຎຍັ ຎຄຸ ເນຈໄ ຂີ ຌຶໄ .

(5) ຋ຈ຺ ຖບຄເຆຍໄ ຈ຺ ຘບຌກຍັ ກຓຸໃ ຉທ຺ ດາໃ ຄ, ຌາຽບ຺າຏຌ຺ ຋ຈ຺ ຖບຄ຋ໃ ີແຈຓໄ ານາ຃າໃ ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍ

຾ຖທໄ ຌາແຎຎຍັ ຎຄຸ ບກີ ຽ຋ໃ ືບໜໃ ຶຄ, ຏຌ຺ ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ເກ຃ໄ ຼຄກຍັ ຽກຌ຋ໃ ີຉຄັໄ ແທ.ໄ

(6) ກາຌຑິ຅າຖະຌາຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຘາຓາຈຑິ຅າຖະຌາ 3 ຖະຈຍັ ຃:ື

- ຖະຈຍັ ຘຄູ ກທາໃ ຽກຌ ໝາງຽຊຄິ ຎະຘິຈ຋ິຑາຍຂບຄຽ຃ໃ ບື ຄຓຘື ຄູ ກທາໃ ຽກຌ຋ໃ ີຉຄັໄ ແທໄ 2.5%
ຂຌຶໄ ແຎ.

- ຖະຈຍັ ຽ຋ໃ ຺າກຍັ ຽກຌ຋ໃ ີຉຄັໄ ແທໄ ໝາງຽຊຄິ ຽ຋ໃ ຺າກຍັ 2.5%
- ຖະຈຍັ ຉາໃ ກທາໃ ຽກຌ຋ໃ ີຉຄັໄ ແທໄ ໝາງຽຊຄິ ຽຓໃບື ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຉາໃ ກທາໃ ຽກຌ຋ໃ ີຉຄັໄ ແທໄ ຉາໃ ກທາໃ
2.5% ຊທື າໃ ຽ຃ໃ ບື ຄຓຍື ໃ ຓຎີ ະຘຈິ ຋ິຑາຍ.

4) ທິ຋ີນາຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ

ກາຌຆບກນາຎະຘຈິ ຋ິຑາຍ຿ຈງເຆຘໄ ຈູ E1/E2 (ຏະຽຆຌີ ກຈິ ຅ະກາຌ ຾ຖະ ຘຓ຺ ຌກຶ ຑຌັ ຋ິຍ

຋າຌ,ີ 2545, ໜາໄ . 44-51( 100

∑

E1 =

E1 ຾ຓຌໃ ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຂະຍທຌກາຌປຼຌປູໄ
∑ ຾ຓຌໃ ຏຌ຺ ຍທກຂບຄ຃ະ຾ຌຌຖະນທາໃ ຄກາຌປຼຌ ຾ຖະ ກາຌຘບຍງບໃ ງ຋ຈຸ ຆຈຸ

຾ຓຌໃ ຅າຌທຌຌກັ ປຼຌ຋ຄັ ໝຈ຺

A ຾ຓຌໃ ຃ະ຾ຌຌຽຉັຓ຋ຄັ ໝຈ຺

38

∑

E2 = 100
E2 ຾ຓຌໃ ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຏຌ຺ ຘາຽຖັຈນົຄັ ກາຌປຼຌ
∑ ຾ຓຌໃ ຏຌ຺ ຍທກຂບຄ຃ະ຾ຌຌຘບຍຏຌ຺ ຘາຽຖັຈນົຄັ ກາຌປຼຌ

຾ຓຌໃ ຅າຌທຌຌກັ ປຼຌ຋ຄັ ໝຈ຺

B ຾ຓຌໃ ຃ະ຾ຌຌຽຉັຓ຋ຄັ ໝຈ຺

5) ກາຌນາຈຈັ ຘະຌຎີ ະຘຈິ ຋ິຏຌ຺
ຎະຘິຈ຋ິຏຌ຺ ຃຃ື າໃ ຂບຄ຃ະ຾ຌຌ຋ຈ຺ ຘບຍກບໃ ຌປຼຌ ຾ຖະ ຃ະ຾ຌຌ຋ຈ຺ ຘບຍນົຄັ ປຼຌ ນົື ຽຎັຌ

ກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍ຃ທາຓ຾ຉກຉາໃ ຄກຼໃ ທກຍັ ຏຌ຺ ຘາຽຖັຈ຋າຄກາຌປຼຌຖະນທາໃ ຄກຓຸໃ ຋ຈ຺ ຖບຄກຍັ ກຓຸໃ ຃ທຍ຃ຓຸ
ຈຈັ ຆະຌຎີ ະຘິຈ຋ິຏຌ຺ ຃າຌທຌແຈ຅ໄ າກກາຌນາ຃ທາຓ຾ຉກຉາໃ ຄຂບຄກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍກບໃ ຌກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ
຾ຖະ ກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍນົຄັ ກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄຈທໄ ງ຃ະ຾ຌຌຑືໄຌຊາຌ (຃ະ຾ຌຌ຋ຈ຺ ຘບຍກບໃ ຌກາຌປຼຌ) ຾ຖະ
຃ະ຾ຌຌ຋ໃ ີຘາຓາຈຽປັຈແຈຘໄ ຄູ ຘຈຸ , ຈຈັ ຆະຌຎີ ະຘິຈ຋ິຏຌ຺ ຅ະຽຎັຌຉທ຺ ຍຄ຺ ຍບກຽຊຄິ ຂບຍຽຂຈ ຾ຖະ
ຎະຘິຈ຋ິຑາຍຘຄູ ຘຈຸ ຂບຄຘໃ ືກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ. (ຏະຽຆຌີ ກຈິ ຅ະກາຌ ຾ຖະ ຘຓ຺ ຌກຶ ຑຌັ ຋ິຍ຋າຌ,ີ
2545, ໜາໄ . 49-50)

ຈຈັ ຆະຌຎີ ະຘິຈ຋ິຏຌ຺ ໝາງຽຊຄິ ຉທ຺ ຽຖກ຋ໃ ີຘະ຾ຈຄຽຊຄິ ຃ທາຓກາໄ ທໜໄາເຌກາຌປຼຌຂບຄຏໄູ
ປຼຌ, ຿ຈງຎຼຍ຋ຼຍ຃ະ຾ຌຌ຋ໃ ີຽຑໃ ີຓຂຌຶໄ ຅າກກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍກບໃ ຌກາຌປຼຌ ກຍັ ຃ະ຾ຌຌ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ຅າກ
ກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍນົຄັ ກາຌປຼຌ, ຽຓໃບື ຓກີ າຌຎະຽຓຌີ ຘໃ ືກາຌຘບຌ຋ໃ ີຏະຖິຈຂຌຶໄ ຅ະຽຍໃ ິຄຓຎີ ະຘິຈ຋ິຑາຍ຋າຄ
ກາຌຘບຌ ຾ຖະ ກາຌທຈັ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຘໃ ືກາຌຘບຌຌຌັໄ ຉາຓຎກ຺ ກະຉກິ າຌຎະຽຓຌີ ຃ທາຓ຾ຉກຉາໃ ຄຂບຄ
຃າໃ ຃ະ຾ຌຌເຌ 2 ຖກັ ຘະຌະ຃ື ຃ທາຓ຾ຉກຉາໃ ຄຂບຄ຃ະ຾ຌຌ຋ຈ຺ ຘບຍກບໃ ຌປຼຌ ຾ຖະ ຃ະ຾ຌຌ຋ຈ຺
ຘບຍນົຄັ ປຼຌ ນົື ກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍຏຌ຺ ຘາຽຖັຈ຋າຄກາຌປຼຌຖະນທາໃ ຄກຓຸໃ ຋ຈ຺ ຖບຄ຃ທຍ຃ຓຸ .

ກາຌຎະຽຓຌີ ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຘໃ ື ຾ຖະ ຽຉັກ຿ຌ຿ຖຆີ ຑິ຅າຖະຌາຂະຍທຌກາຌ (E1) ກຍັ

ຏຌ຺ ຘາຽຖັຈຂບຄຘໃ ື (E2) ຋ໃ ີເຆໄ ຊາໄ ນາກຏ຃ໄູ ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຑິ຅າຖະຌາຉໃ ແຎທາໃ ຾ຏຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປູໄ ນົື
ຘໃ ຄິ ຋ໃ ີຘາໄ ຄຂຌໄຶ ງຄັ ຓ຃ີ ຌຸ ຌະຑາຍເຌ຾ຄຓໃ ຓຸ ບໃ ຌື ໂບກີ ນົື ກຘາຓາຈຑິ຅າຖະຌາແຈ຿ໄ ຈງ຃ຑູ ຈັ ຋ະຌາກາຌ
ຂບຄຌກັ ປຼຌ຃ື ຑິ຅າຖະຌາທາໃ ກບໃ ຌ ຾ຖະ ນົຄັ ກາຌປຼຌ ຽຖໃ ບື ຄເຈ຋ໃ ີຌກັ ປຼຌແຈຑໄ ຈັ ຋ະຌາ ນົື ຓີ
຃ທາຓປ຃ູໄ ທາຓ.ຘາຓາຈຽຑໃ ີຓຂຌໄຶ ດາໃ ຄຽຆໃ ບື ຊແື ຈ,ໄ ຽຑໃ ີຓຂຌໄຶ ຽ຋ໃ ຺າເຈ ຽຆໃ ຄິ ບາຈ຅ະຑິ຅າຖະຌາ຅າກກາຌ຃າ

ຌທຌນາ຃າໃ t-test (Dependent simple) ຾ຖະ ຑິ຅າຖະຌາກາຌຑຈັ ຋ະຌາກາຌປຼຌປເູໄ ຌຉບຌ

ຌຌັໄ ຽຓໃບື ຋ຼຍກຍັ ກາຌຍຌັ ຖ຅ຸ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຾ຖທໄ ຌກັ ປຼຌແຈປໄ ຼຌປຽູໄ ຑໃ ີຓດເໃູ ຌຖະຈຍັ ເຈ ຽຆໃ ຄິ ແຈ຅ໄ າກາຌ

ທຽິ ຃າະຈຈັ ຆະຌຎີ ະຘິຈ຋ິຏຌ຺ (Effectiveness Index: E.I) ຈຄໃ ັ ຖາງຖະບຼຈຖຓຸໃ ຌ:ີໄ

39