ການນໍາໃຊ້ວິທີສອນແບບໃຊ້ສະໝອງເປັນພື້ນຖານເຂົ້າໃນການສອນທັກສະການອ່ານ ວິຊາພາສາອັງກິດ ຊັ້ນ ມ.4 ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສົມບູນລາດຮ້ວງ ເມືອງແປກ ແຂວງຊຽງຂວາງ

ກາຌຌາໍ ເຆທໄ ຋ິ ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑຌໄື ຊາຌ ຽຂ຺ໄາເຌ
ກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ ທຆິ າຑາຘາບຄັ ກຈິ ຆຌັໄ ຓ.4
຿ປຄປຼຌຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຓ຺ ຍຌູ ຖາຈປທໄ ຄ ຽຓບື ຄ຾ຎກ
຾ຂທຄຆຼຄຂທາຄ
USING BRAIN- BASED LEARNING METHODS
INTO THE ENGLISH READING SKILLS FOR
GRADE 4 LADHUOANG SECONDARY

SCHOOL, PAEK DISTRICT, XIENGKHOUANG
PROVINCE

ທ຋ິ ະງາຌຑິ ຌ຺ ຎະຖຌິ ງາ຿຋ ຘກຶ ຘາຘາຈ
ຘາຂາ ນົກັ ຘຈູ ຾ຖະ ກາຌຘບຌ

ຆໃ ື ຾ຖະ ຌາຓຘະກຌຸ ຌກັ ຘກຶ ຘາ: ຋າໄ ທ ຽບກະຖາຈ ແຆຘຄ຺ ຃າຓ

ຆໃ ື ຾ຖະ ຌາຓຘະກຌຸ ບາ຅າຌ຋ໃ ີຎຶກຘາ: ປຘ ຎບ ຘຊີ າຌ ຘຂຸ ະທຄ຺
ຆໃ ື ຾ຖະ ຌາຓຘະກຌຸ ຏຆໄູ ທໃ ງບາ຅າຌ຋ໃ ີຎຶກຘາ: ຎ຋ ຍຌຸ ຽນໃ ົືບຓ ຘກຸ ຍຌຸ ຆທໃ ງ

ຘກ຺ ຘກຶ ຘາທ຋ິ ະງາຌຑິ ຌ຺ : 2018-2019
FED0489/19





຃າໍ ຅າຖກຶ ຍຌຸ ຃ຌຸ

ທິ຋ະງາຌິຑຌ຺ ຽນັົໄຓຌໄີແຈປໄ ຍັ ຏຌ຺ ຘາໍ ຽຖັຈຈໄທງຈີ ຽຎັຌຏຌ຺ ຅າກກາຌເນໄ຃າໍ ຾ຌະຌາໍ , ຎື ກຘາ,
ຆທໃ ງຽນົືບ ຾ຖະ ຾ກຂໄ ໍຍໄ ກ຺ ຏບໃ ຄຉາໃ ຄໂຈທໄ ງ຃ທາຓຽບ຺າເ຅ເຘ຅ໃ າກ ປຘ.ຎບ. ຘີຊາຌ ຘຂຸ ະທຄ຺ ຎະ຋າຌ
຋ໃ ີຎື ກຘາ ຾ຖະ ຎ຋. ຍຸຌຽນໃ ົືບຓ ຘຸກຍຸຌຆທໃ ງ ຏໄຆູ ໃທງຎະ຋າຌ. ຽຆໃ ິຄຽປັຈເນໄຏໄ຃ູ ຌ຺ໄ ຃ທໄາແຈປໄ ຍັ ປູໄ
຾ຌທ຋າຄກາຌຘກຶ ຘາ, ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ນາ຃ທາຓປູໄ ຾ຖະ ຎະຘຍ຺ ກາຌດາໃ ຄຽຖິກຽຆໃ ຄິ ເຌກາຌຂຼຌທິ຋ະງາຌຑິ ຌ຺ .
ຏ຃ໄູ ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຂຘໍ ະ຾ຈຄ຃ທາຓປຍູໄ ຌູ ຃ຌຸ ຾ຖະ ຂບຍເ຅ຽຎັຌດາໃ ຄຘຄູ ຓາຌະ຿ບກາຈຌຈໄີ ທໄ ງ.

ຂຂໍ ບຍເ຅ດາໃ ຄຘຄູ ຓາງຄັ ຋າໃ ຌຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌຆທໃ ງກທຈຘບຍ ຽ຃ໃ ບື ຄຓື ຋ຄັ 5 ຋າໃ ຌ: ປຘ.ຎບ.ບາ຋ິຈ
ບແຸ ຋ ຅ະຉຑຸ ບຌແຆ, ປຘ.ຎບ.຃າໍ ຾ຘຄ ຋ະຖຄັ ຘີ, ປຘ.ຎບ.ແນຄທ ຾ກທໄ ຘະຈາ, ບ຅.ຎບ.ຍຌຸ ຆູ ແຆງະ
ຘບຌ ຾ຖະ ປຘ.ຎບ.ຍຌຸ ຅ຌັ ຃ຌຸ ຑິຖາຑຌັ ຋ໃ ີເນໄ຃ທາຓຆທໃ ງຽນົືບເຌກາຌກທຈຘບຍ ຾ຖະ ຎຍັ ຎຸຄ
ຽ຃ໃ ບື ຄຓເື ນຘໄ ຓ຺ ຍຌູ ຂຌໄຶ .

ຂໍຂບຍເ຅ຓາງຄັ ບາ຅າຌຘບຌ຋ກຸ ຋ໃາຌເຌ຃ະຌະຘຶກຘາຘາຈ຋ໃ ີແຈຊໄ າໃ ງ຋ບຈ຃ທາຓປ,ູໄ ຃ທາຓ
ຘາຓາຈ ຾ຖະ ຎະຘຍ຺ ກາຌຉາໃ ຄໂ ຽຑໃ ືບຎະກບຍເຌກາຌຽປັຈຍຈ຺ ທິ຋ະງາຌຑິ ຌ຺ . ຂໍຂບຍເ຅ຏບໄູ າໍ ຌທງ
ກາຌ, ຃ູ ຾ຖະ ຌກັ ປຼຌ ເຌ຿ປຄປຼຌຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຓ຺ ຍຌູ ຖາຈປທໄ ຄ ຽຓບື ຄ຾ຎກ ຾ຂທຄຆຼຄຂທາຄ ຋ກຸ
຃ຌ຺ ຋ໃ ີເນ຃ໄ ທາຓປທໃ ຓຓື ຾ຖະ ບາໍ ຌທງ຃ທາຓຘະຈທກເຌກາຌຽກຍັ ຖທຍຖທຓຂໍຓໄ ຌູ .

ຂຂໍ ບຍເ຅ຓາງຄັ ຃ບຍ຃ທ຺ , ຑໃ ໍ຾ຓ,ໃ ບາໄ ງຽບບືໄ ງຌບໄ ຄ ຾ຖະ ກາຌ຅ຈັ ຉຄັໄ ເຌທ຋ິ ະງາແຖ຃຃ູ ຄັ ແຂ ຋ໃ ີ
ເນໄ຃ທາຓບຍ຺ ບໃຌຸ , ກາໍ ຖຄັ ເ຅ ຾ຖະ ຋ຶຌປບຌເຌກາຌຘຶກຘາ຃ຌໄ຺ ຃ທໄາ຃ຄັໄ ຌໄີ຅ຌ຺ ແຈປໄ ຍັ ຏຌ຺ ຘາໍ ຽຖັ ຈ.
ຂາໄ ຑະຽ຅າໄ຺ ຅ະຊຽື ຎັຌຍຌຸ ຃ຌຸ ບຌັ ຖາໍໄ ຃າໃ ເຌຆທີ ຈິ ຾ຖະ ຅ະຌາໍ ເຆ຃ໄ ທາຓປູໄ ຾ຖະ ຃ທາຓຘາຓາຈ຋ໃ ີປຼຌຓາ
ຽຑໃ ືບຌາໍ ແຎຎະກບຍບາຆຍີ ປຍັ ເຆຘໄ ຄັ ຃ຓ຺ ຾ຖະ ປຍັ ເຆຆໄ າຈເນຽໄ ກຈີ ຏຌ຺ ຎະ຿ນງຈຘຄູ ຘຈຸ .

ຽບກະຖາຈ ແຆຘຄ຺ ຃າຓ

v

ຍຈ຺ ຃ຈັ ນງໍໄ

ກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ເຌ຃ຄັໄ ຌໄີ ຓ຅ີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ 1). ຽຑໃ ືບຘຶກຘາຎະຘິຈ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆໄ
ທິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑືໄຌຊາຌ ຽຂໄ຺າເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ ທິຆາຑາຘາບຄັ ກຈິ .
2). ຽຑໃ ືບຘຶກຘາຎະຘິຈຑາຍຂບຄຏຌ຺ ຘາໍ ຽຖັຈ຋າຄຈາໄ ຌກາຌປຼຌ ຾ຖະ 3). ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅຋ໃ ີຓຉີ ໃ ໍກາຌ
຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ຂບຄຌກັ ປຼຌ ຑາງນົຄັ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຘບຌຈທໄ ງກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຋ໃ ີ
ຘາໄ ຄຂຌໄຶ ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆທໄ ຋ິ ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑືໄຌຊາຌ.

ກາຌຈາໍ ຽຌຌີ ກາຌ຿ຈງຌາໍ ເຆປໄ ຍູ ຾ຍຍກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຾ຍຍກຓຸໃ ຈຼທ ຋ຈ຺ ຘບຍກບໃ ຌປຼຌ ຾ຖະ ນົຄັ
ປຼຌ ເຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ຉາຓຍຈ຺ ຘບຌກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌ
ຑືໄຌຊາຌ (BBL) ຽຂໄ຺າເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ ທິຆາຑາຘາບຄັ ກຈິ ຘາໍ ຖຍັ ກຓຸໃ ຋ຈ຺ ຖບຄ ຾ຓຌໃ
ຌກັ ປຼຌຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຓ຺ ຍຌູ ຘກຶ ຘາຖາຈປທໄ ຄ ຽຓບື ຄ຾ຎກ ຾ຂທຄຆຼຄຂທາຄ ຅າໍ ຌທຌ 30 ຃ຌ຺ ຽ຃ໃ ືບຄຓ຋ື ໃ ີ
ເຆເໄ ຌກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຎະກບຍຈທໄ ງ ຍຈ຺ ຘບຌ ຽຖໃ ືບຄ: ຘະຽໜີ຃າໍ ຾ຌະຌາໍ , ຘະຊາຌ຋ໃ ີ຋ໃບຄ຋ໃຼທຉາໃ ຄໂ,
ຌະ຃ບຌນົທຄເຌຽຓໃບື ກບໃ ຌ ຾ຖະ ກາຌຑກັ ຏບໃ ຌ຋ໃ ີຈ຋ີ ໃ ີຘຈຸ ຋ໃ ີຂບໄ ງຽ຃ີງຓີ ຋ໃ ີຽຌັຌໄ ຂະຍທຌກາຌຉາຓຍຈ຺
ຘບຌກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ, ຍຌັ ຋ຶກກາຌຘຄັ ຽກຈກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌ
ປຼຌ-ກາຌຘບຌ, ຾ຍຍ຋ຈ຺ ຘບຍທຈັ ຏຌ຺ ຘາໍ ຽຖັຈ຋າຄຈາໄ ຌກາຌປຼຌ ຾ຖະ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ຉໃ ໍກາຌ
຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ທິຆາຑາຘາບຄັ ກຈິ ກາຌທິຽ຃າະຂໍຓໄ ຌູ ຋ໃ ີເຆໄ ຃າໃ ຘະຽຖງໃ , ຽຎີຽຆັຌ ຾ຖະ ຃າໃ
ຈຈັ ຆະຌຎີ ະຘຈິ ຋ິຏຌ຺ ຅າກຏຌ຺ ກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຑຍ຺ ທາໃ :

1. ຎະຘິຈ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຋ີຘາໄ ຄຂຶໄຌຉາຓຽກຌ຃ທາຓຘາໍ ຑຌັ ຖະນທາໃ ຄຂະຍທຌກາຌ ຾ຖະ
ຏຌ຺ ຘາໍ ຽຖັຈເຌຑາຍຖທຓ ຽ຋ໃ ຺າກຍັ 81.30/80.33 ຽນັຌທາໃ ຘຄູ ກທາໃ ຽກຌ 80/80 ຋ໃ ີແຈກໄ າໍ ຌຈ຺ ແທ.ໄ

2. ຌກັ ປຼຌຓກີ າຌຑຈັ ຋ະຌາກາຌຈາໄ ຌຏຌ຺ ຘາໍ ຽຖັຈ຋າຄຈາໄ ຌກາຌປຼຌ ຑາງນົຄັ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຘບຌ
ຘຄູ ກທາໃ ກບໃ ຌຍໃ ໍແຈປໄ ຍັ ກາຌຘບຌ ຽຆໃ ຄິ ຓ຃ີ າໃ ຈຈັ ຆະຌຎີ ະຘຈິ ຋ິຏຌ຺ (E.I) ຽ຋ໃ ຺າກຍັ 0.72.

3. ຌກັ ປຼຌຓ຃ີ ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ຉໃ ໍກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະ
ໝບຄຽຎັຌຑືໄຌຊາຌ (BBL) ຿ຈງຖທຓດເໃູ ຌຖະຈຍັ ນົາງ ຽ຋ໃ ຺າກຍັ 4.04 ຾ຖະ S.D ຽ຋ໃ ຺າກຍັ 0.74

vi

ABSTRACT

The purpose of this research was to investigate the effeciency of lesson plans in accordance
with the Brain-Baised Learning Methodology and to study the achievement of learning and
the attitudes towards English of students being taught with specific teaching - learning
activities made by the researcher.

The researcher designed one-Group Pretest-Posttest model according to Brain-Based
Learning Methodology. The sample group included 30 students of the Ladhouang Secondary
School, Peak District, XiengKhouang Province. The research materials consisted of lesson
plans on the topic “ Offering advice, Tourist sites, The old capital and The best holiday I‟ve
never had ” emphasizing a teaching process according to Brain-Based Learning theory,
observations of teaching - learning activities, an achievement test in English, and
measurement of students‟ interest towards an English test. Comparison between groups using
standard deviation, percentages. It was found that:

1. The efficiency of English teaching - learning that were made in accordance with the
criteria of the correlation between teaching process and the learning results obtained was
between 81.30 / 80.33 which was higher than 80/80 stipulated criteria.

2. All the students progressed significantly on the achievement of learning after being
taught with e.i = 0.72.

3. All the students had more positive satisfaction towards English developed among
the students as the result of this aspect was ⃐ = 4.04 and S.D = 0.74.

vii

ຘາຖະຍາຌ

ໜາໄ
຃າໍ ຅າຖກຶ ຍຌຸ ຃ຌຸ .................................................................................................................................V
ຍຈ຺ ຃ຈັ ນງໍ.ໄ ....................................................................................................................................... VI
ABSTRACT .................................................................................................................................VII
ຘາຖະຍາຌ.....................................................................................................................................VIII
ຘາຖະຍາຌຉາຉະຖາຄ ........................................................................................................................X
ຘາຖະຍາຌປຍູ .................................................................................................................................. XI
຃າໍ ຘຍັ ນງໍໄ .......................................................................................................................................XII
ຑາກ຋ີ 1 ຍຈ຺ ຌາໍ ................................................................................................................................. 1

1.1 ຃ທາຓຽຎັຌຓາ ຾ຖະ ຘະຑາຍຍຌັ ນາ ................................................................................. 1
1.2 ຃າໍ ຊາຓກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ......................................................................................................... 3
1.3 ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ......................................................................................................................... 3
1.4 ຘຓ຺ ຓຈຸ ຊາຌກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ................................................................................................... 3
1.5 ຏຌ຺ ຃າຈທາໃ ຅ະແຈປໄ ຍັ ........................................................................................................ 4
ຑາກ຋ີ 2 ຋ຍ຺ ຋ທຌຽບກະຘາຌ ຾ຖະ ຂບຍຽຂຈ຾ຌທ຃ຈິ ....................................................................... 5
2.1 ຋ຍ຺ ຋ທຌຽບກະຘາຌ ຾ຖະ ຂບຍຽຂຈ຾ຌທ຃ິຈ .................................................................... 5
2.2 ຋ຍ຺ ຋ທຌຍຈ຺ ຃ຌໄ຺ ຃ທໄ າທ຋ິ ະງາຘາຈ຋ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄ .................................................................. 49
2.3 ຂບຍຽຂຈ຾ຌທ຃ຈິ ........................................................................................................... 51
2.4 ຌງິ າຓ຃າໍ ຘຍັ ຘະຽຑາະ຋ໃ ີເຆເໄ ຌ຋າຄຎະຉຍິ ຈັ ..................................................................... 51
ຑາກ຋ີ 3 ທ຋ິ ີກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ທ຋ິ ະງາຘາຈ ............................................................................................ 53
3.1. ກາຌບບກ຾ຍຍກາຌຘຶກຘາ ............................................................................................ 53
3.2. ຎະຆາກບຌ ຾ຖະ ກຓຸໃ ຋ຈ຺ ຖບຄ ...................................................................................... 54
3.3 ຂຓໍໄ ຌູ , ທ຋ິ ີຽກຍັ ຂໍຓໄ ຌູ ຾ຖະ ຽ຃ໃ ບື ຄຓ຋ື ໃ ີເຆເໄ ຌກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ.................................................. 54
3.4. ກາຌທຽິ ຃າະຂໍຓໄ ຌູ ຾ຖະ ກາຌ຾ຎຏຌ຺ ............................................................................... 61
ຑາກ຋ີ 4 ຏຌ຺ ຂບຄກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ທ຋ິ ະງາຘາຈ ຾ຖະ ບະຑິຎາງ............................................................ 69
4.1 ຏຌ຺ ຂບຄກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທໄ າ...................................................................................................... 69
4.2 ກາຌບະຑິຎາງ............................................................................................................... 80

viii

ຑາກ຋ີ 5 ຘະນຸົຍ, ຂໍ຅ໄ າໍ ກຈັ ເຌກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຾ຖະ ຂ຾ໍໄ ຌະຌາໍ ........................................................... 84
5.1 ຘະນຸົຍ........................................................................................................................... 84
5.2 ຂ຅ໍໄ າໍ ກຈັ ເຌກາຌຘຶກຘາ.................................................................................................... 85
5.3 ຂ຾ໍໄ ຌະຌາໍ ...................................................................................................................... 85

ຽບກະຘາຌບາໄ ຄບຄິ ............................................................................................................................ 89
ຽບກະຘາຌຆບໄ ຌ຋າໄ ງ ........................................................................................................................ 90

ກ.ໜຄັ ຘຘື ະຽໜີຉາໃ ຄໂ .............................................................................................................. 91
ຂ.ຽ຃ໃ ບື ຄຓ຋ື ໃ ີເຆເໄ ຌກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ................................................................................................ 96
຃.ຏຆໄູ ຼໃ ທຆາຌກທຈຘບຍ຃ຌຸ ຌະຑາຍ ....................................................................................... 136
ຄ.ຽ຃ໃ ບື ຄຓເື ຌກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທໄ າ ..................................................................................................... 136
຅.຃າໃ ຈຈັ ຆະຌ຃ີ ທາຓຘບຈ຃ບໃ ຄຂບຄຂ຃ໍໄ າໍ ຊາຓ (IOC) ............................................................. 138
ຎະນທຈັ ນງໍຂໄ ບຄຏ຃ໄູ ຌໄ຺ ຃ທາໄ ............................................................................................................. 166

ix

ຘາຖະຍາຌຉາຉະຖາຄ

ຉາຉະຖາຄ 1: ທຆິ າປຼຌ ຾ຖະ ກາຌກາໍ ຌຈ຺ ຽທຖາປຼຌຎະ຅າໍ ບາ຋ິຈ ຾ຖະ ຘກ຺ ປຼຌ ຘາໍ ຖຍັ ຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຶກຘາ.... 8
ຉາຉະຖາຄ 2: ກາຌກາໍ ຌຈ຺ ຽທຖາປຼຌຎະ຅າໍ ບາ຋ິຈ ຾ຖະ ຘກ຺ ປຼຌຂບຄທຆິ າ ຑາຘາບຄັ ກຈິ ຘາໍ ຖຍັ ຆຌັໄ 10
ຉາຉະຖາຄ 3: ຘະນຸົຍ຾ຌທ຃ຈິ ຂບຄຌກັ ທຆິ າກາຌກຼໃ ທກຍັ ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌ

ຑໄືຌ ........................................................................................................................... 28
ຉາຉະຖາຄ 4: ຉທ຺ ດາໃ ຄຍຈ຺ ຘບຌ ............................................................................................. 31
ຉາຉະຖາຄ 5: ຾ຍຍກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ ຾ຍຍກຓຸໃ ຈຼທ (ONE GROUP PRETEST- POST TEST DESIGN)........... 53
ຉາຉະຖາຄ 6: ຉາຉະຖາຄທຽິ ຃າະຂຓໍໄ ຌູ .................................................................................... 58
ຉາຉະຖາຄ 7: ຏຌ຺ ຃ະ຾ຌຌກາຌປຼຌ຋ໃ ີຽປັຈກຈິ ຅ະກາໍ ຖະນທໃ າຄປຼຌ ຾ຖະ ຾ຍຍ຋ຈ຺ ຘບຍ຋າໄ ງຍຈ຺ ຋ຄັ 4 69
ຉາຉະຖາຄ 8: ຘະ຾ຈຄຏຌ຺ ຖທຓ ຾ຖະ ຾ຉຖໃ ະຍຈ຺ ຂບຄ຃ະ຾ຌຌກຈິ ຅ະກາໍ ຖະນທາໃ ຄປຼຌ ຾ຖະ ຾ຍຍ

຋ຈ຺ ........................................................................................................................... 72
ຉາຉະຖາຄ 9: ຃ະ຾ຌຌຏຌ຺ ຘາໍ ຽຖັຈ຋າຄກາຌປຼຌ E2 ................................................................. 73
ຉາຉະຖາຄ 10: ຏຌ຺ ຃ະ຾ຌຌຖທຓຂບຄກາຌນາຎະຘຈິ ຋ິຑາຍ ຾ຖະ ຎະຘຈິ ຋ິຏຌ຺ ຋າຄກາຌປຼຌ E1/ E2. 74
ຉາຉະຖາຄ 11: ຃ະ຾ຌຌຏຌ຺ ຖທຓຖະນທາໃ ຄປຼຌ,຾ຍຍ຋ຈ຺ ຘບຍ຋າໄ ງຍຈ຺ ຾ຖະ ຏຌ຺ ຘາໍ ຽຖັຈ຋າຄກາຌ

ປຼຌ .......................................................................................................................... 76
ຉາຉະຖາຄ 12: ຈຈັ ຆະຌຎີ ະຘຈິ ຋ິຏຌ຺ ຂບຄກາຌປຼຌ ...................................................................... 76
ຉາຉະຖາຄ 13: ຘະ຾ຈຄ຃າໃ ຘະຽຖງໃ ,຃າໃ ຏຌັ ຎໃຼຌຓາຈຉະຊາຌກຼໃ ທກຍັ ຃ທາຓຑໍເ຅ຉໃ ໍກຍັ ກາຌ຅ຈັ ກາຌ

ປຼຌ .......................................................................................................................... 77
ຉາຉະຖາຄ 14: ຃າໃ ຘະຽຖງໃ , ຃າໃ ຏຌັ ຎຼໃ ຌຓາຈຉະຊາຌກຼໃ ທກຍັ ຃ທາຓຑໍເ຅ຉໃ ໍກຍັ ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-

ກາຌ ........................................................................................................................................ 77
ຉາຉະຖາຄ 15: ຃າໃ ຘະຽຖງໃ , ຃າໃ ຏຌັ ຎໃຼຌຓາຈຉະຊາຌກຼໃ ທກຍັ ຃ທາຓຑໍເ຅ຂບຄຌກັ ປຼຌເຌຈາໄ ຌກຈິ ຅ະ

ກາໍ ............................................................................................................................ 78
ຉາຉະຖາຄ 16: ຃າໃ ຘະຽຖງໃ , ຃າໃ ຏຌັ ຎຼໃ ຌຓາຈຉະຊາຌກຼໃ ທກຍັ ຃ທາຓຑໍເ຅ຉໃ ໍກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ

79
ຉາຉະຖາຄ 17: ຃າໃ ຘະຽຖງໃ , ຃າໃ ຏຌັ ຎໃຼຌຓາຈຉະຊາຌກຼໃ ທກຍັ ຃ທາຓຑໍເ຅ຉໃ ໍກຍັ ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌ . 80

x

ຘາຖະຍາຌປຍູ

ປຍູ 1: ຘຈູ ຃ຈິ ແຖໃ ຈຈັ ຆະຌຎີ ະຘຈິ ຋ິຏຌ຺ ຂບຄກາຌຘບຌ..................................................................................... 42
ປຍູ 2: ກບຍ຾ຌທ຃ທາຓ຃ິຈ...................................................................................................................................... 51
ປຍູ 3: ຂຌັໄ ຉບຌຂບຄກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ .......................................................................................................................... 68

xi

຃າໍ ຘຍັ ນງໍໄ

N ຾຋ຌຌກັ ປຼຌເຌກຓຸໃ ຽຎໄ຺າໝາງ

 X ຾຋ຌຏຌ຺ ຖທຓຂບຄ຃ະ຾ຌຌ຋ຄັ ໝຈ຺

X ຾຋ຌ຃າໃ ຘະຽຖງໃ
S.D ຾຋ຌ຃າໃ ຏຌັ ຎໃຼຌຓາຈຉະຊາຌ

E1 ຾຋ຌ຃າໃ ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຂະຍທຌກາຌ
E2 ຾຋ຌຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄກາຌປຼຌ

E.I ຾຋ຌເນຈໄ ຈັ ຘະຌຎີ ະຘຈິ ຋ິຏຌ຺
P ຾຋ຌເນ຃ໄ າໃ ຘທໃ ຌປບໄ ງ (%)
X ຾຋ຌ ກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌ- ກາຌຘບຌ຋ຈ຺ ຖບຄ ( Treatment ).
T1 ຾຋ຌ ເນກໄ າຌ຋ຈ຺ ຘບຍກບໃ ຌກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ (Pre-Test)
T2 ຾຋ຌກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍນົຄັ ກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ (Post-test)
BBL = Brain-Based Learning

xii

ຑາກ຋ີ 1

ຍຈ຺ ຌາໍ

1.1 ຃ທາຓຽຎັຌຓາ ຾ຖະ ຘະຑາຍຍຌັ ນາ

ທິແຘ຋ຈັ ປບຈຎີ 2030 ຾ຖະ ງຈຸ ຋ະຘາຈກາຌຑຈັ ຋ະຌາກາຌຘຶກຘາ ຾ຖະ ກຖິ າ ແຖງະ 10 ຎີ
(2016- 2025) ຾ຓຌໃ ຾ຏຌງຈຸ ຋ະຘາຈກາຌຑຈັ ຋ະຌາກາຌຘຶກຘາ຋ໃ ີຘຍື ຉໃ ໍ຅າກງຈຸ ຋ະຘາຈປບຈຎີ 2020
຋ໃ ີປຍັ ປບຄເຌຎີ 2001, ຆໃ ຄຶ ຓ຅ີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຽຑໃ ືບຘຍື ຉໃ ໍຏຌັ ຂະນງາງຓະຉກິ ບຄຎະຆຸຓເນງ຃ໃ ຄັ຺ໄ ຋ີ IX ຾ຖະ X
ຂບຄຑກັ , ຽຎັຌ຾ຏຌງຈຸ ຋ະຘາຈຍກຸ ຋ະຖຸປຍັ ຎະກຌັ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຆຍັ ຑະງາກບຌຓະຌຈຸ ເນໄຓ຃ີ ຸຌ
ຌະຑາຍ ຾ຖະ ຉບຍຘະໜບຄແຈຉໄ າຓ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຉະນົາຈ຾ປຄຄາຌ, ຽຑໃ ືບຌາໍ ຑາຎະຽ຋ຈ
ຆາຈນຸົຈຑຌໄ຺ ບບກ຅າກຘະຊາຌະຑາຍຎະຽ຋ຈຈບໄ ງຑຈັ ຋ະຌາ ເຌຎີ 2020. ຃ຼຄ຃ກູໃ ຍັ ກາຌກາໍ ຌຈ຺ ທແິ ຘ
຋ຈັ ຾ຖະ ງຈຸ ຋ະຘາຈ, ກະຆທຄຘຶກຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖິ າ ງຄັ ແຈຘໄ າໄ ຄ຾ຏຌຑຈັ ຋ະຌາຂະ຾ໜຄກາຌ
ຘກຶ ຘາ ຾ຖະ ກຖິ າ 5 ຎີ (2016- 2020) ຽຆໃ ຄິ ງຈຸ ຋ະຘາຈຈຄໃ ັ ກາໃ ທແຈຽໄ ຌັຌໄ ໜກັ ກຼໃ ທກຍັ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ
ຓາຈຉະຊາຌ຃ູ ຋ໃ ີຽຌັຌໄ ເຘຘໃ ະຓຈັ ຉະຑາຍ຃຾ູ ນຄໃ ຆາຈ ຾ຖະ ເນຽໄ ຆໃ ບື ຓ຿ງຄກຍັ ຍຌັ ຈາຎະຽ຋ຈບາຆຼຌ,
ຌາໍ ເຆໄຓາຈຊາຌຌໄີຽຑໃ ືບປຍັ ຎະກຌັ ເນໄຌກັ ຘຶກຘາ຃ູ຋ຸກ຃ຌ຺ ຋ໃ ີປຼຌ຅ຍ຺ ນົ ກັ ຘູຈຘໄາຄ຃ູ ຘາຓາຈຍຌັ ຖຸ
ຘະຓຈັ ຊະຑາຍຂຌັໄ ຉາໃ ໍ ຘຸຈ຋ີຉໄບຄກາຌຽຑໃ ືບແຎຘບຌເຌຖະຈຍັ ກາຌຘຶກຘາກບໃ ຌແທປຼຌ, ຆຌັໄ ຎະຊຓ຺
຾ຖະ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາ (ກະຆທຄຘກຶ ຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖິ າ, 2015, ໜາໄ . 17-19).

ກາຌບາໃ ຌຓ຃ີ ທາຓຘາໍ ຃ຌັ ຽ຋ໃ ຺າກຍັ ກາຌຒຄັ ຽຑາະເຌກາຌບາໃ ຌຽຑໃ ືບນາຂຓໍໄ ຌູ ຾ຖະ ຂາໃ ທຘາຌຉາໃ ຄໂ
ຽປ຺າ຅ະເຆກໄ າຌບາໃ ຌນົາງກທາໃ ກາຌຒຄັ . ກາຌບາໃ ຌຓ຃ີ ທາຓຘາໍ ຃ຌັ ຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓ຅າໍ ຽຎັຌນົາງເຌຆທີ ຈິ
ຎະ຅າໍ ທຌັ ຽຑໃ ືບ຅ະແຈປໄ ຋ູໄ ຌັ ຽນຈກາຌ຋ໃ ີຎໃຼຌ຾ຎຄແຎ ຿ຈງຘະຽຑາະເຌຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ຽຎັຌງກຸ ຂບຄກາຌ
ຘໃ ຘື າຌແປຑໄ ຓ຺ ຾ຈຌ (ງກຸ ຿ຖກາຑິທຈັ ) ຽປັຈເນ຋ໄ ຌັ ຉໃ ໍ຃ທາຓກາໄ ທໜາໄ ຋າຄຈາໄ ຌທ຋ິ ະງາຘາຈ ຾ຖະ ຽຉັກ
຿ຌ຿ຖຆເີ ໝໂໃ , ຽປັຈເນຽໄ ປ຺າແຈປໄ ຍັ ຃ທາຓປູໄ ຃ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ ຽຑໃ ືບຌາໍ ຓາຆທໃ ງເຌກາຌ຾ກແໄ ຂຍຌັ ນາຉາໃ ຄໂ
຋ໃ ີຽກຈີ ຂຌຶໄ (ຘຓ຺ ຽໜາະ ຎຌັ ງາທຄ຺ ຾ຖະ ຋າໃ ຌຘຑີ ບຌ ຘຌຸ ຌັ ຋າ, 2010, ໜາໄ . 1)

ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ຑາຘາບຄັ ກຈິ ຾ຉກຉາໃ ຄ຅າກກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌທິຆາບໃ ືຌໂ ຽຌໃ ບື ຄ
຅າກທາໃ ຏປໄູ ຼຌຍໃ ໍແຈປໄ ຼຌຑາຘາຽຑໃ ືບ຃ທາຓປຽູໄ ຋ໃ ຺າຌຌັໄ , ຾ຉກໃ າຌປຼຌຑາຘາ຾ຓຌໃ ຽຑໃ ືບເຆຽໄ ຎັຌຽ຃ໃ ືບຄຓເື ຌ
ກາຌຉິຈຉໃ ໍຘໃ ືຘາຌກຍັ ຏໄບູ ໃ ືຌແຈຉໄ າຓ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌເຌຘະຊາຌະກາຌຉາໃ ຄໂ ຾ຖະ ກາຌ຋ໃ ີຏໄປູ ຼຌ຅ະ
ຘາຓາຈເຆຑໄ າຘາແຈຊໄ ກື ຉບໄ ຄ, ຃ບໃ ຄ຾຃ທໄ ຾ຖະ ຽໝາະຘຓ຺ ຾ຓຌໃ ຂຌໄຶ ດໃກູ ຍັ ກາຌຐຶກຐຌ຺ ຋ກັ ຘະຽຂ຺ໄາເຌ
ກາຌຌາໍ ເຆຑໄ າຘາ. ຈໃຄັ ຌຌັໄ , ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌຑາຘາ຋ໃ ີຈີຏປໄູ ຼຌ຅ະຉບໄ ຄຓ຿ີ ບກາຈຐຶກ຋ກັ
ຘະກາຌເຆຑໄ າຘາເນນໄ ົາງ຋ໃ ີຘຈຸ ດເໃູ ຌນບໄ ຄປຼຌ ຾ຖະ ຌບກນບໄ ຄປຼຌ ຆໃ ຄຶ ຅ະຌາໍ ແຎຘກູໃ າຌຽຎັຌຏປໄູ ຼຌ຋ໃ ີ
ຽຑໃ ິຄຉຌ຺ ຽບຄແຈໄ ຾ຖະ ຘາຓາຈປຼຌປແູໄ ຈຉໄ ະນົບຈຆທີ ຈິ ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ຑາຘາບຄັ ກຈິ ເນໄ

1

ແຈຉໄ າຓ຃ທາຓຓຄຸໃ ນທຄັ ຌຌັໄ ຉບໄ ຄບາແຘ຃ທາຓຑບໄ ຓ຋າຄຈາໄ ຌ຃ຘູ ບຌ, ຽບກະຘາຌ, ຉາໍ ຖາປຼຌ ຾ຖະ ຘໃ ື
ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ. ຃ຘູ ບຌຉບໄ ຄຽຎັຌຏຓໄູ ຍີ ຈ຺ ຍາຈນົາງ຋ໃ ີຘຈຸ ເຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ, ຽຖືບກ
ທີ຋ີຘບຌ຋ໃ ີຘບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຾ຖະ ປ຅ູໄ ກັ ຆບກນາຽ຋ັກຌກິ ເໝໂໃ ຓາເຆເໄ ຌກາຌປຼຌ-ກາາຌຘບຌ
ຑາຘາບຄັ ກຈິ (຅ຌັ ຘາງ ບຎຸ ະຑຄ຺ , 2553, ໜາໄ . 2).

ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັ ກຈິ ຓທີ ິ຋ີກາຌຘບຌນົາງປຍູ ຾ຍຍ຋ໃ ີຽຌັໄຌຏປໄູ ຼຌຽຎັຌຘາໍ ຃ຌັ
ຽຑໃ ືບເນຏໄ ປໄູ ຼຌຘາຓາຈເຆຑໄ າຘາເຌກາຌຘໃ ຘື າຌ ນົື ຘໃ ື຃ທາຓໝາງແຈ.ໄ ກຈິ ຅ະກາໍ ຋າຄຑາຘາ຋ໃ ີຌາໍ ແຎເຆໄ
ເຌຉທ຺ ຅ຄິ ຅ະຉບໄ ຄບາແຘບຄ຺ ຎະກບຍຂບຄ຋ກັ ຘະ຋ຄັ 4 ຈາໄ ຌ຃:ື ຋ກັ ຘະກາຌຒຄັ , ຋ກັ ຘະກາຌຽທ຺ໄາ, ຋ກັ
ຘະກາຌບໃາຌ ຾ຖະ ຋ກັ ຘະກາຌຂຼຌ ກາຌ຅ຈັ ກິຈ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌເນໄຘບຈ຃ໃບຄກຍັ
ຓາຈຉະຊາຌກາຌປຼຌປຌູໄ ຌັໄ ຏປໄູ ຼຌແຈຖໄ ຄ຺ ຓຎື ະຉຍິ ຈັ ຅ຄິ , ຏປໄູ ຼຌຘາຓາຈປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຑຈັ ຋ະຌາຉຌ຺ ຽບຄ
ແຈໄ (຅ຌັ ຘາງ ບຎຸ ະຑຄ຺ , 2553, ໜາໄ . 2).

ເຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ທິຆາຑາຘາບຄັ ກຈິ ເຌ຿ປຄປຼຌຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຓ຺ ຍຌູ ຖາຈປທໄ ຄ, ຽຓບື ຄ
຾ຎກ, ຾ຂທຄຆຼຄຂທາຄ, ກາຌຘບຌຂບຄ຃ຓູ ຃ີ ທາຓນງຄຸໄ ງາກນົາງຈາໄ ຌຽຆໃ ັຌ: ຃ຂູ າຈຌະທຈັ ຉະກາໍ ຋ໃ ີ
ກາໄ ທໜໄາ, ບຎຸ ະກບຌກາຌຘບຌ, ຽບກະຘາຌ ຾ຖະ ຎໄຶຓຉາໍ ຖາປຼຌຍໃ ໍຑຼຄຑໍ ກຍັ ຃ທາຓປຼກປໄບຄ
ຉບໄ ຄກາຌຂບຄຌກັ ປຼຌ, ກາຌທາຄ຾ຏຌຍຈ຺ ຘບຌຽຂ຺ໄາເຌຽຌບືໄ ເຌຍຈ຺ ປຼຌ ຾ຖະ ຽ຋ັກຌກິ ທິ຋ີກາຌ຋ໃ ີເຆໄ
ຽຂ຺ໄາເຌກາຌປຼຌ- ກາຌຘບຌເຌ຾ຍຍຉາໃ ຄໂງຄັ ດເໃູ ຌຂບຍຽຂຈ຅າໍ ກຈັ , ກາຌຘບຌຂບຄ຃ງູ ຄັ ຂາຈກາຌ
ເຆຘໄ ໃ ຋ື ໃ ີນົາກນົາງ, ກາຌຘາ຋ິຈ, ຽ຋ັກຌກິ ຾ຖະ ທ຋ິ ີ຾ກແໄ ຂຍຌັ ນາ ດເໃູ ຌກາຌປຼຌ- ກາຌຘບຌ ງຄັ ຽຌັຌໄ
ເນໄຌກັ ປຼຌ ປຼຌຉາຓຎໄຶຓ຾ຍຍປຼຌຽຎັຌຘທໃ ຌເນງໃ ຾ຖະ ຓບຍເນໄຌກັ ປຼຌຽປັຈຉາຓຎໄຶຓ຾ຍຍປຼຌ.
ຌບກຌຌັໄ ຾ຖທໄ ຃ຘູ ບຌຑາຘາບຄັ ກຈິ ງຄັ ຂາຈກາຌຽຐິກບຍ຺ ປຓ຺ ທ຋ິ ີກາຌຘບຌ຋ໃ ີນົາກນົາງ຋ໃ ີຽກຈີ ຎະ຿ນງຈ
຾ກກໃ າຌປຼຌປ.ູໄ

ຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ , ນົກັ ກາຌ ຾ຖະ ຾ຌທ຃ິຈເຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ - ກາຌຘບຌ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ຃ທາຓຌງິ ຓ຺ ຓີ
ຽຎັຌ຅າໍ ຌທຌນົທຄນົາງ ຽຆໃ ີຄຘທໃ ຌນົາງ຅ະຽຌັຌໄ ຿ຈງຊຽື ບ຺າຏປໄູ ຼຌຽຎັຌເ຅ກາຄ ຽຆໃ ັຌທາໃ : ທິ຋ີກາຌຘບຌ
ເຌປຍູ ຾ຍຍ ຆຍິ ຎາ (Cippa Model), ຾ຍຍ Jigsaw, ຾ຍຍ KWL , ຾ຍຍ 4 MAT ຾ຖະ
ທິ຋ີບໃ ືຌໂ ຽຆໃ ິຄ຃຃ູ ທຌຽຖືບກນົກັ ກາຌ ຾ຖະ ທິ຋ີກາຌຘບຌເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຽຌບໄື ເຌ, ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຋ໃ ີ
ຉບໄ ຄກາຌ. ນົກັ ກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌ - ກາຌຘບຌ຿ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຊາຌ ນົື ປຍູ ຾ຍຍກາຌ
ຘບຌ BBL ບາຈ຅ະຽຎັຌທ຋ິ ີຘບຌໜໃ ືຄ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓຘາໍ ຃ຌັ ຉໃ ໍກາຌປຼຌ - ກາຌຘບຌ຋ໃ ີຽຌັຌໄ ຏປໄູ ຼຌຽຎັຌເ຅
ກາຄ, ຽຎັຌກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ ຋ໃ ີຽຌັຌໄ ເນໄຏປໄູ ຼຌຓຘີ ະຓາ຋ິຽຑໃ ືບກຼຓ຃ທາຓຑໄບຓຽຂໄ຺າຘກູໃ າຌປຼຌ, ແຈຓໄ ີ
ກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ຈິ , ຓກີ າຌຑຈັ ຋ະຌາ຋າຄຈາໄ ຌຘະໝບຄ. ບາຈ຅ະຽປັຈກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌບາໃ ຌຂບຄຌກັ ປຼຌຈຂີ ຌຶໄ
ຑບໄ ຓ຋ຄັ ເນ຿ໄ ບກາຈຌກັ ປຼຌແຈຖໄ ຄ຺ ຓຎື ະຉຍິ ຈັ ຉທ຺ ຅ຄິ , ປ຅ູໄ ກັ ກາຌຽຐຶກຐຌ຺ , ກາຌຘຶກຘາ, ກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ,
ຘາໄ ຄຽຌບໄື ເຌ຃ທາຓປູໄ ນົື ຏຌ຺ ຄາຌ ຿ຈງກາຌປທໃ ຓ຃ຈິ , ປທໃ ຓຽປັຈ ຾ຖະ ງຄັ ຓກີ າຌ຾ຖກຎໃຼຌ຃ທາຓປ.ູໄ

2

ຽປັຈເນໄຏປໄູ ຼຌຓ຿ີ ບກາຈແຈຽໄ ຐຶກຐຌ຺ ຃ທາຓຘາຓາຈ ນົື ຋ກັ ຘະຉາໃ ຄໂ (ທິ຿ຖຈ ຖກັ ຂະໜາບະຈຘີ ບຌ,
2550, ໜາໄ . 7-10).

ຈຄໃ ັ ຌຌັໄ , ຏໄ຃ູ ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຅ໃ ຄຶ ຓ຃ີ ທາຓຘຌ຺ ເ຅ດາກຘຶກຘານທ຺ ຂໍຆໄ ໃ ືຽຖໃ ືບຄ: ກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະ
ໝບຄຽຎັຌຑືໄຌຊາຌ (BBL) ຽຂ຺ໄາເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ ທິຆາຑາຘາບຄັ ກຈິ ຘາໍ ຖຍັ ຌກັ ປຼຌ
ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາ ຎີ຋ີ 4 ຿ປຄປຼຌຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຓ຺ ຍຌູ ຖາຈປທໄ ຄ ຽຓບື ຄ຾ຎກ ຾ຂທຄຆຼຄຂທາຄ.

1.2 ຃າໍ ຊາຓກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ

1. ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ ຽຂ຺ໄາເຌກາຌ
ຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ ທຆິ າຑາຘາບຄັ ກຈິ ຅ະຽຎັຌແຎຉາຓຽກຌ຋ໃ ີທາຄແທໄ ນົື ຍໃ ໍ?

2. ຎະຘິຈ຋ິຏຌ຺ ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຌກັ ປຼຌ ຑາງນົຄັ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຘບຌຈທໄ ງກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌກາຌ
ຘບຌ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑືໄຌຊາຌ ຽຂ຺ໄາເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ ທິຆາ
ຑາຘາບຄັ ກຈິ ດເໃູ ຌຖະຈຍັ ເຈ?

3. ຌກັ ປຼຌຓ຃ີ ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ຉໃ ໍກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝ
ບຄຽຎັຌຑືໄຌຊາຌ ຽຂໄ຺າເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ ທຆິ າຑາຘາບຄັ ກຈິ ດເໃູ ຌຖະຈຍັ ເຈ?

1.3 ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺

1. ຽຑໃ ືບຘຶກຘາຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ
(BBL) ຽຂ຺ໄາເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ ທຆິ າຑາຘາບຄັ ກຈິ ຉາຓຽກຌຓາຈຉະຊາຌ 80/80

2. ຽຑໃ ືບຘກຶ ຘາຎະຘິຈ຋ິຏຌ຺ ຋າຄກາຌປຼຌຂບຄຌກັ ປຼຌຑາງນົຄັ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຘບຌຈທໄ ງກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌ
ປຼຌ-ກາຌຘບຌ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ (BBL) ຽຂໄ຺າເຌກາຌຘບຌ຋ກັ
ຘະກາຌບາໃ ຌ ທຆິ າຑາຘາບຄັ ກຈິ

3. ຽຑໃ ືບຘກຶ ຘາ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ຂບຄຌກັ ປຼຌຉໃ ໍກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆທໄ ຋ິ ີຘບຌ
຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ (BBL) ຽຂ຺ໄາເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ ທຆິ າຑາຘາບຄັ ກຈິ

1.4 ຘຓ຺ ຓຈຸ ຊາຌກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ

1. ຎະຘິຈ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ (BBL) ຽຂ຺ໄາ
ເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ ທຆິ າຑາຘາບຄັ ກຈິ ຘຄູ ກທາໃ ຽກຌຓາຈຉະຊາຌ 80/80

2. ຎະຘຈິ ຋ິຏຌ຺ (E.I) ກາຌປຼຌຂບຄຌກັ ປຼຌຑາງນົຄັ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຘບຌຈທໄ ງກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌ-ກາຌ
ຘບຌ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆທໄ ຋ິ ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑືໄຌຊາຌ (BBL) ຽຂໄ຺າເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌ
ບາໃ ຌ ທຆິ າຑາຘາບຄັ ກຈິ ຓຎີ ະຘຈິ ຋ິຏຌ຺ ຘຄູ ກທາໃ 0.50

3

1.5 ຏຌ຺ ຃າຈທາໃ ຅ະແຈປໄ ຍັ

1. ປຽູໄ ຊຄິ ຎະຘິຈ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ ຽຂໄ຺າ
ເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ ທຆິ າຑາຘາບຄັ ກຈິ .

2. ປຽູໄ ຊຄິ ຎະຘຈິ ຋ິຏຌ຺ ຋າຄກາຌປຼຌຂບຄຌກັ ປຼຌຑາງນົຄັ ແຈປໄ ຍັ ກາຌຘບຌຈທໄ ງກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌ-
ກາຌຘບຌ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ ຽຂໄ຺າເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ
ທຆິ າຑາຘາບຄັ ກຈິ .

3. ປຽູໄ ຊຄິ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ຂບຄຌກັ ປຼຌຉໃ ໍກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຿ຈງກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍ
ເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ ຽຂໄ຺າເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ ທຆິ າຑາຘາບຄັ ກຈິ .

4. ຽຎັຌ຾ຌທ຋າຄຘາໍ ຖຍັ ຏໄຘູ ບຌເຌກາຌຌາໍ ແຎເຆຎໄ ຍັ ຎຄຸ ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌຽຂ຺ໄາເຌ຋ກັ
ຘະກາຌບາໃ ຌ ທຆິ າຑາຘາບຄັ ກຈິ ຾ຖະ ທຆິ າບໃ ຌື ໂເຌຖະຈຍັ ຉໃ ໍໂແຎ.

4

ຑາກ຋ີ 2
຋ຍ຺ ຋ທຌຽບກະຘາຌ ຾ຖະ ຂບຍຽຂຈ຾ຌທ຃ຈິ

ກາຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຃ຄັໄ ຌຓີໄ ຅ີ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຽຑໃ ືບຘກຶ ຘາກຼໃ ທກຍັ ກາຌຌາໍ ເຆທໄ ິ຋ີຘບຌ຾ຍຍເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ
(BBL) ຽຂໄ຺າເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ ທິຆາຑາຘາບຄັ ກຈິ ຘາໍ ຖຍັ ຌກັ ປຼຌ ຆຌັໄ ຓ.4 ຿ປຄປຼຌ
ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຓ຺ ຍຌູ ຖາຈປທໄ ຄ ຽຓບື ຄ຾ຎກ ຾ຂທຄຆຼຄຂທາຄ ຽຆໃ ຄີ ຏ຃ໄູ ຌໄ຺ ຃ທາໄ ແຈຘໄ ຶກຘາຽບກະຘາຌ ຾ຖະ
ຍຈ຺ ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຋ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄຈຄໃ ັ ຉໃ ໍແຎຌ:ີໄ

1) ນົກັ ຘຈູ ຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຉບຌຉຌ຺ໄ
2) ນົກັ ຅ຈິ ຉະທ຋ິ ະງາກາຌປຼຌປູໄ
3) ຋ິຈຘະຈ຃ີ ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅
4) ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑືໄຌຊາຌ (BBL)
5) ຽຉັກຌກິ ກາຌຘາໄ ຄຍຈ຺ ຘບຌ ຾ຖະ ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັ ກຈິ
6) ຋ິຈຘະຈກີ າຌນາຎະຘຈິ ຋ິຑາຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ
7) ຍຈ຺ ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຋ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄ

2.1 ຋ຍ຺ ຋ທຌຽບກະຘາຌ ຾ຖະ ຂບຍຽຂຈ຾ຌທ຃ຈິ

2.1.1. ນົກັ ຘຈູ ຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຉບຌຉຌ຺ໄ
ກະຆທຄຘກຶ ຘາ຋ິກາຌ ຾ຖະ ກຖີ າ ຘະຊາຍຌັ ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ທ຋ິ ະງາຘາຈກາຌຘຶກຘາ (2010) ແຈເໄ ນໄ

຃ທາຓໝາງທາໃ ຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຶກຘາຉບຌຉຌ຺ໄ ຾ຓຌໃ ກາຌຘກຶ ຘາຊຈັ ຅າກຆຌັໄ ຎະຊຓ຺ ຘກຶ ຘາຂຌໄຶ ແຎ ຾ຖະ
ຽຎັຌກາຌຘຶກຘາຂຌັໄ ຑືໄຌຊາຌ ຽຆໃ ຄິ ຓແີ ຖງະປຼຌ 4 ຎີ. ຘະຌຌັໄ , ກະຆທຄຘຶກຘາ ຾ຖະ ກຖິ າ ແຈກໄ າໍ ຌຈ຺
ນົກັ ຘຈູ ຂຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຉບຌຉຌ຺ໄ ຈຄໃ ັ ຌ:ີໄ

1. ນົກັ ກາຌ
1. ນົກັ ຘຈູ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຉບຌຉຌ຺ໄ ຽຎັຌນົກັ ຘຈູ ຋ໃ ີຌາໍ ເຆຽໄ ຎັຌຽບກະຑາຍກຌັ ເຌ຋ໃທ຺ ຎະຽ຋ຈ.
2. ຽຎັຌນົກັ ຘຈູ ຋ໃ ີປຍັ ຎະກຌັ ກາຌຘາໄ ຄ຃ຌ຺ ຖຌໄຸ ເໝແໃ ຎຉາຓ຋ິຈ ຋ໃ ີຘບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ

ຽຘຈຊະກຈິ -ຘຄັ ຃ຓ຺ ຂບຄຎະຽ຋ຈ, ຓຖີ ກັ ຘະຌະຆາຈ, ທິ຋ະງາຘາຈ, ຋ຌັ ຘະເໝ ຾ຖະ ນງຍັ ຓໃ ຽໍ ຂໄ຺າກຍັ
ຓາຈຉະຊາຌຂບຄຘາກຌ຺ ຽ຋ໃ ືບຖະກາໄ ທ.

3. ຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ເນຏໄ ປໄູ ຼຌແຈຑໄ ຈັ ຋ະຌາ ຾ຖະ ປຼຌປດູໄ າໃ ຄຉໃ ໍຽຌໃ ບື ຄ ຿ຈງຊຏື ປໄູ ຼຌຓ຃ີ ທາຓຘາໍ ຃ຌັ ຋ໃ ີ
ຘຈຸ ຾ຖະ ປຍັ ຎະກຌັ ເນຏໄ ປໄູ ຼຌແຈຽໄ ຘຓີ ຂະນງາງກາຌປຼຌຂບຄຉຌ຺ ຉາຓ຃ທາຓຘາຓາຈ ເຌກາຌຘຶກຘາ
ຉໃ ໍເຌຖະຈຍັ ຘຄູ ຂຌຶໄ ແຎ ນົື ຎະກບຍບາຆຍີ .

4. ກາຌປຼຌ຋ິຈຘະຈຉີ ບໄ ຄ຃ຄ຃ກູໃ ຍັ ຑາກຎະຉຍິ ຈັ ຉທ຺ ຅ຄິ .

5

5. ຽຌບໄື ເຌນົກັ ຘຈູ ຉບໄ ຄກທຓຽບ຺າ 5 ນົກັ ຓຌູ ກາຌຘຶກຘາ຃ື: ຃ຌຸ ຘຓ຺ ຍຈັ ຘກຶ ຘາ, ຎຌັ ງາຘຶກຘາ,
ຘິຖະຎະຘຶກຘາ, ຑະຖະຘຶກຘາ ຾ຖະ ຾ປຄຄາຌຘຶກຘາ; ຽຌບືໄ ເຌກາຌປຼຌຉບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓຘາໍ ຃ຌັ , ຓີ
ຎະ຿ນງຈ ຾ຖະ ຘາຓາຈຌາໍ ເຆຽໄ ຂ຺ໄາເຌກາຌຈາໍ ຖຄ຺ ຆທີ ຈິ ຉທ຺ ຅ຄິ ແຈ.ໄ

2. ຅ຈຸ ໝາງນົກັ ຘຈູ
ຍຌ຺ ຑໄືຌຊາຌ຃ທາຓປູໄ ຾ຖະ ຎະຘຍ຺ ກາຌ຋ໃ ີແຈປໄ ຼຌດໃູຆຌັໄ ຎະຊຓ຺ ຘຶກຘາ, ຅ຈຸ ໝາງຘາໍ ຖຍັ ຆຌັໄ

ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຶກຘາຉບຌຉຌໄ຺ ຾ຓຌໃ ຽຌັຌໄ ກາຌຘຶກຘາເນຌໄ ກັ ປຼຌຓ຃ີ ທາຓປຑູໄ ືໄຌຊາຌ, ຓ຃ີ ທາຓຘາຓາຈ ຾ຖະ
຋ກັ ຘະ຋ໃ ີ຅າໍ ຽຎັຌຘາໍ ຖຍັ ກາຌປຼຌຉໃ ໍ ຾ຖະ ກາຌຈາໍ ຖຄ຺ ຆີທິຈ ນົື ຎະກບຍບາຆີຍ, ຓ຃ີ ຸຌຘຓ຺ ຍຈັ ຘິຌ຋າໍ
ຎະຉທິ ຈັ ຾ຖະ ກາງຽຎັຌຑຌ຺ ຖະຽຓບື ຄຈຂີ ບຄຆາຈ ຈຄໃ ັ ຌ:ີໄ

1. ຘໃຄ຺ ຽຘີຓຌກັ ປຼຌເນແໄ ຈປໄ ຍັ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາດໃາຄປບຍຈາໄ ຌ ຾ຖະ ຘຓ຺ ຘທໃ ຌ ຋ຄັ ຋າຄຈາໄ ຌ
ປາໃ ຄກາງ ຾ຖະ ຅ຈິ ເ຅ຓຄຸໃ ເນຌໄ ກັ ປຼຌຽກຈີ ຃ທາຓ຃ຈິ ຃ທາຓຽຂ຺ໄາເ຅ ຾ຖະ ປ຅ູໄ ກັ ຉຌ຺ ຽບຄເຌຈາໄ ຌ຃ທາຓ
ຘາຓາຈ ຾ຖະ ຃ທາຓຊະໜຈັ ຽຑໃ ືບກຼຓຉທ຺ ຽຂ຺ໄາຘບູໃ າຆຍີ .

2. ຆທໃ ງເນຌໄ ກັ ປຼຌແຈຑໄ ຈັ ຋ະຌາ຃ທາຓຘາຓາຈຑໄືຌຊາຌເຌກາຌ຾ກຍໄ ຌັ ນາເຌກາຌປຼຌ ຾ຖະ
ກາຌຈາໍ ຖຄ຺ ຆີທິຈຎະ຅າໍ ທຌັ , ຓ຋ີ ກັ ຘະເຌກາຌປຼຌ ຾ຖະ ຓຎີ ະຘຍ຺ ກາຌເຌກາຌຘໃ ືຘາຌ, ກາຌຘະ຾ຈຄ
ບບກກຼໃ ທກຍັ ຃ທາຓປຘູໄ ກຶ ຾ຖະ ຃ທາຓ຃ຈິ ຂບຄຉຌ຺ ດາໃ ຄຓນີ ທ຺ ຃ຈິ ຎະຈຈິ ຘາໄ ຄ.

3. ຓ຃ີ ທາຓປູໄ ຾ຖະ ຋ກັ ຘະຑຶໄືຌຊາຌ຋າຄຈາໄ ຌຑາຘາຖາທ, ຃ະຌຈິ ຘາຈ, ທິ຋ະງາຘາຈ຋າໍ ຓະ
ຆາຈ, ທິ຋ະງາຘາຈຘຄັ ຃ຓ຺ , ຖະຍຼຍກຈ຺ ໝາງ, ຽຉັກ຿ຌ຿ຖຆີຂໍໄຓຌູ ຂາໃ ທຘາຌ (ICT), ຑະຖະຘຶກຘາ,
ຘຖິ ະຎະຘກຶ ຘາ, ຑາຘາຉາໃ ຄຎະຽ຋ຈ, ຽຉັກຌກິ ຾ຖະ ທຆິ າຆຍີ .

4. ປປູໄ ກັ ຘຂຸ ະຑາຍເນ຾ໄ ຂຄ຾ປຄ, ປກັ ຘາ຃ທາຓຘະບາຈ ຾ຖະ ຎກ຺ ຎກັ ປກັ ຘາຘໃ ຄິ ຾ທຈຖບໄ ຓ ຓີ
຃ທາຓຘທີ ແິ ຖ຋າຄຈາໄ ຌ຅ຈິ ເ຅ ຾ຖະ ຓຘີ ຖີ ະຎະ.

5. ຓ຃ີ ທາຓຑຓູ ເ຅ ຾ຖະ ຽນັຌ຃ຌຸ ຃າໃ ຂບຄຑາຘາຖາທ, ຘີຖະຎະທຈັ ຋ະຌາ຋າໍ ຖາທ ຾ຖະ
ປຈີ ຃ບຄຎະຽຑຌຖີ າທ, ຓ຃ີ ທາຓຉໃ ືຌຉທ຺ ຎະຑຶຈຎະຉຍິ ຈັ ຉາຓປຈີ ຃ບຄຎະຽຑຌີ ຾ຖະ ທຈັ ຋ະຌະ຋າໍ ຖາທ,
ຓຓີ າຖະງາຈ຋ໃ ີຈ,ີ ຓຖີ ະຍຼຍທແິ ຌ ຾ຖະ ຓ຃ີ ຌຸ ຘຓ຺ ຍຈັ ຘຌິ ຋າໍ ຎະຉທິ ຈັ .

6. ປກັ ຍາໄ ຌຽກີຈຽຓບື ຄຌບຌ, ປກັ ຆາຈຖາທ ຾ຖະ ປກັ ຖະຍຍ຺ ຎະຆາ຋ິຎະແຉຎະຆາຆຌ຺ ,
ຎກູ ຐຄັ ເນຌໄ ກັ ປຼຌຓ຃ີ າໃ ຌງິ ຓ຺ ຽຎັຌຽ຅າໄ຺ ຉຌ຺ ຽບຄ ຾ຖະ ຘາໄ ຄ຃ທາຓຽຂັຓໄ ຾ຂຄຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ.

3. ຿຃ຄຘາໄ ຄນົກັ ຘຈູ
຿຃ຄຘາໄ ຄນົກັ ຘຈູ ຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຶກຘາຉບຌຉຌໄ຺ ຎະກບຍຈທໄ ງທິຆາປຼຌ, ກຈິ ຅ະກາໍ ຂບຄນບໄ ຄ

ປຼຌ຾ຖະ ຿ປຄປຼຌ, ກຈິ ຅ະກາໍ ຌບກນົກັ ຘຈູ ຾ຖະ ກຈິ ຅ະກາໍ ຾ຌະຌາໍ ບາຆຍີ .
ທິຆາປຼຌຘາໍ ຖຍັ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຶກຘາຉບຌຉຌໄ຺ ຎະກບຍຈທໄ ງ 9 ກຓຸໃ ຃ື: ຑາຘາຖາທ ຾ຖະ ທຈັ ຌະ຃ະຈີ,
຃ະຌຈິ ຘາຈ, ທິ຋ະງາຘາຈ຋າໍ ຓະຆາຈ, ທິ຋ະງາຘາຈຘຄັ ຃ຓ຺ , ຘຶກຘາຑຌ຺ ຖະຽຓບື ຄ, ຽຉັກ຿ຌ຿ຖຆີ,

6

ຘຖິ ະຎະຘຶກຘາ, ຑະຖະຘຶກຘາ ຾ຖະ ຑາຘາຉາໃ ຄຎະຽ຋ຈ. ເຌ 9 ກຓຸໃ ທິຆາຈໃຄັ ກາໃ ທງຄັ ຾ຍຄໃ ບບກຽຎັຌ
14 ທິຆາຈໃຄັ ຌ:ີໄ ຑາຘາຖາທ, ທຌັ ຌະ຃ະຈີ, ຃ະຌຈິ ຘາຈ, ທິ຋ະງາຘາຈ຋າໍ ຓະຆາຈ, ຎະນທຈັ ຘາຈ,
ຑຓູ ຘີ າຈ, ຘຶກຘາຑຌ຺ ຖະຽຓບື ຄ, ຑໄືຌຊາຌທິຆາຆີຍ, ຽຉັກ຿ຌ຿ຖຆີຂໍໄຓຌູ ຂາໃ ທຘາຌກາຌຘໃ ືຘາຌ, ຘິຖະ
ຎະຘຶກຘາ, ຑະຖະຘກຶ ຘາ, ຑາຘາບຄັ ກຈິ ຾ຖະ ຑາຘາຐຕໃຄັ . ຌບກຌຌັໄ , ງຄັ ຓທີ ິຆາຑາຘາຉາໃ ຄຎະຽ຋ຈ
຋ີ 2 ບໃ ຌື ໂຉໃ ຓື ບກີ ຽຆໃ ັຌ: ຑາຘານທຼຈຌາຓ, ຑາຘາ຅ຌີ ຾ຖະ ຑາຘາງໃ ຎີ ຌໃຸ ຽຎັຌຉຌ຺ໄ .

ກິຈ຅ະກາໍ ຂບຄນໄບຄ ຾ຖະ ຿ປຄປຼຌ ໝາງຽຊິຄ ກຈິ ຅ະກາໍ ຉໃາຄໂ຋ໃ ີກຼໃ ທກຍັ ກາຌຘຶກຘາບຍ຺ ປຓ຺
຾ຌທ຃ິຈ ຃ຸຌຘຓ຺ ຍຈັ , ກາຌ຅ຈັ ຉຄັໄ ຾ຖະ ຖະຍຼຍທິແຌຽຆໃ ັຌ: ກາຌຘະນຸົຍຎະ຅າໍ ບາ຋ິຈ, ຎະ຅າໍ ຽຈືບຌ,
ກາຌຽ຃຺າຖຍ຺ ຋ຄຸ ເຌທຌັ ຅ຌັ ຽຎັຌຉຌ຺ໄ .

ກຈິ ຅ະກາໍ ຌບກນົກັ ຘຈູ ໝາງຽຊຄິ ກຈິ ຅ະກາໍ ຉາໃ ຄໂ຋ໃ ີຽ຃ໃ ືບຌແນທຌບກຽທຖາປຼຌຽຆໃ ັຌ: ກາຌຘະນົບຄ
ທຌັ ຘາໍ ຃ຌັ ຉາໃ ຄໂ຋າຄຎະນທຈັ ຘາຈ, ກາຌຽ຃ໃ ືບຌແນທຂບຄບຄ຺ ກາຌ຅ຈັ ຉຄັໄ ຽງ຺າທະຆຌ຺ , ຆາທໜໃຓຸ ຾ຓງໃ ິຄ,
ກາຌ ຽຐິກ຾ບຍ ຾ຖະ ຾ຂຄໃ ຂຌັ ຘິຖະຎະ, ກິຖາ, ຊາຓ-ຉບຍທິ຋ະງາຘາຈ, ກາຌບບກ຾ປຄຄາຌຖທຓ
ຽຑໃ ືບ຋າໍ ຃ທາຓຘະບາຈນບໄ ຄປຼຌ, ຿ປຄປຼຌ, ຎກ຺ ຎກັ ປກັ ຘາຘໃ ຄິ ຾ທຈຖບໄ ຓ, ກາຌຽ຃ໃ ບື ຌແນທຽຑໃ ືບຘາ຋າຖະຌະ
ຎະ຿ນງຈ ຾ຖະ ບໃ ຌື ໂ.

ກຈິ ຅ະກາໍ ຾ຌະຌາໍ ບາຆຍີ ໝາງຽຊຄິ ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌຽຐິກບຍ຺ ປຓ຺ ຽຑໃ ືບເນຌໄ ກັ ປຼຌຓ຃ີ ທາຓປູໄ ຾ຖະ
ຎະຘຍ຺ ກາຌເຌກາຌຆບກປູຂໄ ໍໄຓຌູ ຂາໃ ທຘາຌກຼໃ ທກຍັ ບາຆີຍ, ປ຋ູໄ ິຈ຋າຄເຌກາຌ຃ຈັ ຽຖືບກບາຆີຍ຋ໃ ີ
ຽໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຉຌ຺ ຽບຄເຌບະຌາ຃ຈ຺ ຾ຖະ ປກັ ກາຌບບກ຾ປຄຄາຌ. ຽຌໄືບເຌກາຌຽຐິກບຍ຺ ປຓ຺ ຾ຌະຌາໍ
ບາຆີຍຖທຓຓຂີ ໍໄຓຌູ ກຼໃ ທກຍັ ຘະຑາຍກາຌຑຈັ ຋ະຌາຽຘຈຊະກຈິ -ຘຄັ ຃ຓ຺ ຂບຄຎະຽ຋ຈ ຾ຖະ ຋ໄບຄຊໃ ຌິ ເຌ
ຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ກໃ ໍ຃ືບາຌາ຃ຈ຺ , ບາຆີຍຉາໃ ຄໂ, ຘະຊາຌ຋ໃ ີຘຶກຘາທິຆາຆີຍ ຾ຖະ ບໃ ືຌໂ. ຑໄບຓຌຌັໄ ກໃ ຘໍ ະໜບຄ
຃ທາຓປຉູໄ າໃ ຄໂຽຑໃ ືບຆທໃ ງເນຌໄ ກັ ປຼຌຘາຓາຈຎະຽຓຌີ ຉຌ຺ ຽບຄ, ກະກຼຓ຃ທາຓຑບໄ ຓເນຉໄ ຌ຺ ຽບຄຽຑໃ ືບຽຖືບກ
ບາຆຍີ ຋ໃ ີຽໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຃ທຓປ,ູໄ ຃ທາຓຘາຓາຈ ຾ຖະ ຑບຌຘະນທຌັ ຂບຄຉຌ຺ ຽບຄ ຑບໄ ຓ຋ຄັ ຘບຈ຃ບໃ ຄກຍັ
຃ທາຓຓຄຸໃ ນທຄັ ຂບຄຉຌ຺ ຽບຄ ຾ຖະ ຃ບຍ຃ທ຺ .

7

ຉາຉະຖາຄ 1: ທຆິ າປຼຌ ຾ຖະ ກາຌກາໍ ຌຈ຺ ຽທຖາປຼຌຎະ຅າໍ ບາ຋ິຈ ຾ຖະ ຘກ຺ ປຼຌ ຘາໍ ຖຍັ ຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາ

ຉບຌຉຌໄ຺

ຖ/ຈ ຖາງທິຆາ ຅າໍ ຌທຌຆໃທ຺ ຿ຓຄຉໃ ໍບາ຋ິຈ ຾ຖະ ຘກ຺ ປຼຌ

ຓ.1 ຓ.2 ຓ.3 ຓ.4

ບາ຋ິຈ ຘກ຺ ປຼຌ ບາ຋ິຈ ຘກ຺ ປຼຌ ບາ຋ິຈ ຘກ຺ ປຼຌ ບາ຋ິຈ ຘກ຺ ປຼຌ

1 ຑາຘາຖາທ຾ຖະ 4 132 4 132 4 132 4 132

ທຌັ ຌະ຃ະຈີ

2 ຃ະຌຈິ ຘາຈ 4 132 4 132 4 132 4 132

3 ທ຋ິ ະງາຘາຈ຋າໍ 4 132 4 132 5 165 5 165

ຓະຆາຈ

4 ທ຋ິ ະງາຘາຈ

ຘຄັ ຃ຓ຺ (ຑຓູ ຘາຈ 132
3 99 3 99 4 132 4

຾ຖະຎະນທຈັ

ຘາຈ) 1 33 1 33 1 33 1 33
5 ຘກຶ ຘາຑຌ຺

ຖະຽຓບື ຄ

6 ຽຉັກ຿ຌ຿ຖຆີ
(ຑໄືຌຊາຌທຆິ າ

ຆຍີ ຾ຖະ ຽຉັກ

຿ຌ຿ຖຆຂີ ໍຓໄ ຌູ 2 66 2 66 2 66 2 66

ຂາໃ ທຘາຌ ຾ຖະ

ກາຌຘໃ ຘື າຌ
7 ຘຖິ ະຎະຘກຶ ຘາ

(ຘຖິ ະຎະຈຌ຺ ຉີ 2 66
2 66 2 66 2 66

຾ຖະ ຘຖິ ະ

ຎະກາໍ ) 66
8 ຑະຖະຘຶກຘາ 2 66 2 66 2 66 2
9 ຑາຘາຉາໃ ຄ

ຎະຽ຋ຈ:

8

ຉາຉະຖາຄ 1: (ຉໃ ໍ)

ຖ/ຈ ຖາງທຆິ າ ຅າໍ ຌທຌຆໃທ຺ ຿ຓຄຉໃ ໍບາ຋ິຈ ຾ຖະ ຘກ຺ ປຼຌ

ຓ.1 ຓ.2 ຓ.3 ຓ.4

ບາ຋ິຈ ຘກ຺ ປຼຌ ບາ຋ິຈ ຘກ຺ ປຼຌ ບາ຋ິຈ ຘກ຺ ປຼຌ ບາ຋ິຈ ຘກ຺ ປຼຌ
10 ຑາຘາຉາໃ ຄຎະ

ຽ຋ຈ຋ີ 1 4 132 4 132 3 99 3 99

(ຑາຘາບຄັ ກຈິ )

11 ຑາຘາຉາໃ ຄຎະ

ຽ຋ຈ຋ີ2 2 66 2 66 2 66 2 66

(ຑາຘາຐຕຄໃ ັ )
12 ກຈິ ຅ະກາໍ ຂບຄ

ນບໄ ຄ ຾ຖະ຿ປຄ 2 66 2 66 2 66 2 66

ປຼຌ

ຖທຓ 30 990 30 990 31 1.023 31 1023
ກຈິ ຅ະກາໍ ຌບກນົກັ ຘຈູ 4 ຆໃທ຺ ຿ຓຄ/ຽຈບື ຌ
ກຈິ ຅ະກາໍ ຾ຌະຌາໍ ບາຆຍີ (ຘາໍ ຖຍັ ຓ. 4) 2ຆໃທ຺ ຿ຓຄ/ຽຈບື ຌ

1. ກາຌ຅ຈັ ຉຄັໄ ກາຌປຼຌ- ກາຌຘບຌ
ກາຌ຅ຈັ ຉຄໄັໄ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ ຘາໍ ຖຍັ ຌກັ ປຼຌຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຶກຘາຉບຌຉຌໄ຺ ເຌຘກ຺ ປຼຌໜໃ ຶຄ

຾ຍຄໃ ບບກຽຎັຌ 2 ຑາກປຼຌ. ຑາກປຼຌ຋ີ 1 ຽຖໃ ີຓ຾ຉຽໃ ຈບື ຌ ກຌັ ງາ (9) ຽຊຄິ ຽຈືບຌ ຓຄັ ກບຌ (1),
ຑາກປຼຌ຋ີ 2 ຽຖໃ ີຓ຾ຉຽໃ ຈບື ຌ ກຓຸ ຑາ (2) ຽຊຄິ ຋ໄາງຽຈບື ຌ ຑືຈຘະຑາ (5) ຘະຽຑາະຉຌ຺ໄ ຽຈບື ຌ ຓຊີ ຸ
ຌາ (6)ຽຎັຌແຖງະ຋ທຌ຃ຌື ຾ຖະ ຘບຍຽຘັຄ. ຘກ຺ ປຼຌໜໃ ຶຄຓແີ ຖງະຽທຖາປຼຌຉທ຺ ຅ຄິ ຍໃ ໍນຸົຈ 33 ບາ຋ິຈ
຾ຖະ ບກີ 5 ບາ຋ິຈ຾ຓຌໃ ຾ປແທຘໄ າໍ ຖຍັ ກະກຼຓກາຌ຋ທຌ຃ຌື , ກທຈກາ ຾ຖະ ຑກັ ທຌັ ຍຌຸ ຉາໃ ຄໂ.

ກາຌກາໍ ຌຈ຺ ຽທຖາປຼຌ຅າໍ ຌທຌຆໃທ຺ ຿ຓຄປຼຌ຋ຄັ ໝຈ຺ ຎະຓາຌ 990-1.023 ຆໃທ຺ ຿ຓຄຉໃ ໍຘກ຺ ປຼຌ,

ຎະຓາຌ 30-31 ຆໃທ຺ ຿ຓຄ ຉໃ ໍບາ຋ິຈ ຾ຖະ ຎະຓາຌ 6-7 ຆໃທ຺ ຿ຓຄຉໃ ໍທຌັ . ຆໃທ຺ ຿ຓຄປຼຌໜໃ ຶຄຽ຋ໃ ຺າກຍັ 50

ຌາ຋ີ, ບາ຋ິຈໜໃ ຶຄ ປຼຌ 5 ທຌັ . ກາຌ຅ຈັ ຽທຖາປຼຌຘາໍ ຖຍັ ຆຌັໄ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘຶກຘາຉບຌຉຌໄ຺ ເນ຅ໄ ຈັ ຽຎັຌ

ຖາງຎີ ຾ຖະ ຖາງຑາກປຼຌ຿ຈງ຃ຈິ ຌາໍໄ ໜກັ ຂບຄທຆິ າປຼຌຽຎັຌຆໃທ຺ ຿ຓຄຉໃ ໍບາ຋ິຈ ຾ຖະ ຉໃ ໍຘກ຺ ປຼຌ.

2. ກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ກາຌປຼຌ
ກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຽຎັຌຂະຍທຌກາຌ຋ໃ ີຌາໍ ເຆຽໄ ຑໃ ືບຑຈັ ຋ະຌາ຃ຌຸ ຌະຑາຍຂບຄຏປໄູ ຼຌ຅າກຏຌ຺ ຎະ

ຽຓຌີ ຅ະແຈຂໄ ໍຓໄ ຌູ ຋ໃ ີຘະ຾ຈຄຽຊຄິ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາກາຌ຃ທາຓກາໄ ທໜາໄ ຾ຖະ ຃ທາຓຘາໍ ຽຖັຈຂບຄຌກັ ປຼຌ

9

ຑບໄ ຓ຋ຄັ ແຈຂໄ ໍຓໄ ຌູ ກຼໃ ທກຍັ ຅ຈຸ ຍກ຺ ຑບໃ ຄ຋ໃ ີງຄັ ຃ຄ຺ ຃າໄ ຄຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌຎະ຿ນງຈເຌກາຌຎຍັ ຎຄຸ ຾ກແໄ ຂກາຌປຼຌປູໄ
ດໃາຄຽຉັຓຘທໃ ຌ. ກາຌຎະຽຓຌີ ຓນີ ົາງຖະຈຍັ ຽຆໃ ັຌ ຖະຈຍັ ຂຌັໄ ປຼຌ, ຆຌັໄ ປຼຌ, ຿ປຄປຼຌ, ຂຌັໄ ຾ຂທຄ
຾ຖະ ຖະຈຍັ ຆາຈ. ກາຌຎະຽຓຌີ ຓນີ ົາງປຍູ ຾ຍຍຽຆໃ ັຌ: ກາຌຎະຽຓຌີ ຾ຍຍຉໃ ໍຽຌໃ ບື ຄ, ກາຌກທຈກາ, ກາຌ

ຘບຍຽຘັຄ ຾ຖະ ບໃ ືຌໂ ຌາໍ ເຆນໄ ົາງທ຋ິ ີຽຆໃ ັຌ: ທິ຋ີຘຄັ ຽກຈ, ກທຈຏຌ຺ ຄາຌ, ຘບຍຽຘັຄເນ຃ໄ ະ຾ຌຌ, ຌາໍ
ເຆ຾ໄ ຒຓຘະຘຓ຺ ຏຌ຺ ຄາຌ ຎືໄຓຍຌັ ຋ຶກຉຈິ ຉາຓກາຌປຼຌ ຾ຖະ ກາຌຎະຽຓຌີ ຑຶຈຉກິ າໍ ຽຎັຌຉຌ຺ໄ .

ກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຾ຉຖໃ ະທິຆາ, ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ ຌບກນົກັ ຘຈູ ຾ຖະ ກາຌຽຐິກຐຌ຺ ນໃ ົໍນົບຓ
ຉຌ຺ ຽບຄຂບຄຌກັ ປຼຌເຌຖະຈຍັ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຉບຌຉຌ຺ໄ ເນຌໄ າໍ ເຆຖໄ ະຍຍ຺ ຃ະ຾ຌຌ 10 ຈຄໃ ັ ຋ໃ ີ ຽ຃ີງ
ຎະຉິຍຈັ ກຌັ ຓາ. ກະຆທຄຘຶກຘາ຋ິກາຌ຅ະ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຾ຖະ ບບກຂໍກໄ າໍ ຌຈ຺ ຖະບຼຈກຼໃ ທກຍັ ຖະຍຼຍ
ນົກັ ກາຌຂບຄກາຌຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ເຌ຿ປຄປຼຌຘາຓຌັ ຘຶກຘາຉໃ ຓື ບກີ ຉາໃ ຄນາກ.
6. ຿຃ຄຘາໄ ຄນົກັ ຘຈູ ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຉບຌຉຌ຺ໄ ທຆິ າຑາຘາບຄັ ກຈິ ຆຌັໄ ຓ4.
ຉາຉະຖາຄ 2: ກາຌກາໍ ຌຈ຺ ຽທຖາປຼຌຎະ຅າໍ ບາ຋ິຈ ຾ຖະ ຘກ຺ ປຼຌຂບຄທຆິ າ ຑາຘາບຄັ ກຈິ ຘາໍ ຖຍັ ຆຌັໄ

ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຎີ຋ີ 4
 Competencies/Skills
Students are acquired to:

Listening Speaking Reading Writing

Listening to simple Talking about illnesses/ Reading a Writing a paragraph of 6-

sentence about thing picnic/games/describing paragraph of 8-10 8 lines about things they

they have learnt (6- house and school life in lines about thing have learnt

8) entries more details they have learnt

 Syllabus outline Semester1

Unit Contents Time Competencies
The food
- Giving advice by using Should and
1 - The food we need 9h Shouldn‟t
- Like and dislike
- Offering advice - Expressing like and dislike
Travelling
- Asking for and giving advice using
2 - Tourist sites 9h should and ought to
- The old capital
- The best holiday - Describing places

10

ຉາຉະຖາຄ 2: (ຉໃ ໍ) Semester1 Competencies
Unit Contents Time - Using first, second…
- Talking about agriculture
How is it made of? 9h
3 - Lao weaving - Knowing some of the
grammar, vocab.
- Rice growing
- Ask dialogues from Unit 1-4
- Things found
- Future tense will, if sentence
4 A picnic 9h - Animals and practicing the

- Planning an outing first conditional
- Asking for permission
- The zoo
- Talking about history
- Asking for permission - Wh – questions

Revision 6h Competencies
5 - Grammar - Describing people
- Talking about personality
- Vocabulary
- Dialogue - Talking about feeling

People from the past Competencies
6 - Prince Souphanouvong part 1 9h - Talking about sports
- Congratulating people
- Prince Souphanouvong part 2

- Ho Chi Minh

Total 51h

Semester2

Unit Contents Time

People in our lives 10 h
7 - My best friend

- My photo album

- A kind and generous person

Feelings 9h
8 - I‟m upset

- Hobbies

- Interest

Unit Contents Time

School sports

9 - The sport carnival
- An exciting football match 10 h

- Congratulations!

11

ຉາຉະຖາຄ 2: (ຉໃ ໍ) Contents Semester1 Competencies
Unit Time
10 - Writing personal letters
I’m miss Laos - Talking about future, using
9h
- A personal letter going to and will
- Jennifer‟s future - Saying farewell and wishing

Good bye and good people

luck Knowing more about
grammar, vocabulary and
11 Revision dialogues that they have
learnt in units 16-21
- Grammar 10 h

- Vocabulary

- Dialogue

Total 48 h
Grand total 99

1.1.2. ນົກັ ຅ຈິ ຉະທິ຋ະງາກາຌປຼຌປຑູໄ າຘາບຄັ ກຈິ
ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັ ກຈິ ຃ຏູ ຘໄູ ບຌຉບໄ ຄເຆ຅ໄ ຈິ ຉະທິ຋ະງາຽຂໄ຺າຽຎັຌ຾ຌທ຋າຄເຌກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ

ກາຌປຼຌ- ກາຌຘບຌ຃:ື ກາຌປ຅ູໄ ກັ ຌາໍ ຅ຈິ ຉະທ຋ິ ະງາແຎເຆເໄ ຌກາຌປຼຌ- ກາຌຘບຌ, ຿ຈງ຃າໍ ຌຄຶ ຽຊຄິ
຃ທາຓຑບໄ ຓ ຾ຖະ ຃ທາຓ຾ຉກຉາໃ ຄຖະນທາໃ ຄຘທໃ ຌຍກຸ ຃ຌ຺ ຂບຄຏປໄູ ຼຌ, ກາຌຽຘີຓ຾ປຄເຌກາຌປຼຌປ,ູໄ
ກາຌ຅ຈັ ຎະຘຍ຺ ກາຌເນໄກຍັ ຏປໄູ ຼຌ ຾ຖະ ຖທຓ຋ຄັ ກາຌເຆຘໄ ໃ ືຉາໃ ຄໂ ຎະກບຍເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ
(ຽຖ຺າ ແຑຍຌູ , 2537, ໜໄາ. 64-79) ແຈຌໄ າໍ ຘະຽໜີ຋ິຈຘະຈ຅ີ ຈິ ຉະທິ຋ະງາຽຂ຺ໄາເຆເໄ ຌກາຌ຅ຈັ ກາຌ
ປຼຌ- ກາຌຘບຌແຈຽໄ ຎັຌດາໃ ຄຈຓີ ຈີ ຄໃ ັ ຌ:ໄີ

1. ຋ິຈຘະຈກີ າຌຑຈັ ຋ະຌາ຋າຄຈາໄ ຌຘະຉິຎຌັ ງາຂບຄ Piaget

1.1 ຂຌັໄ ຃ຈິ ດາໃ ຄຽຎັຌປຍຸ ຎະ຋າໍ
ຂຌັໄ ຌຽີໄ ຖໃ ີຓ຾ຉບໃ າງຸ 7-11 ຎີ ຽຈັກຌບໄ ງແທຌ຅ໄີ ະຓຎີ ະຘຍ຺ ກາຌເຌກາຌ຃ິຈດາໃ ຄຓຽີ ນຈຏຌ຺

ນົາງຂຌໄຶ , ຽປັຈເນຽໄ ຈັກຌບໄ ງຘາຓາຈ຃ຈິ ຾ຖະ ຅າໍ ຾ຌກຘໃ ິຄຉາໃ ຄໂ຋ໃ ີຽຎັຌປຍູ ຎະ຋າໍ ແຈຆໄ ໃ ຄຶ ຽຎັຌ຾ຌທ຃ິຈ
຾ຍຍຓຽີ ນຈຏຌ຺ ຋ໃ ີຉບໄ ຄບາແຘຘໃ ຄິ ຂບຄ຋ໃ ີຓຉີ ທ຺ ຉຌ຺ , ຅ຍັ ຉບໄ ຄແຈ,ໄ ຘາຓາຈ຋ໃ ີ຅ະຽຂ຺ໄາເ຅ກຼໃ ທກຍັ ຽຖໃ ືບຄ,
ກາຌ຃ຄ຺ ຉທ຺ ກຍັ ຘໃ ຄິ ຉາໃ ຄໂ຿ຈງຽຈັກຘາຓາຈຽຂໄ຺າເ຅ແຈທໄ າໃ ຂບຄ຾ຂຄ ນົື ຂບຄ຾ນົທ຅າໍ ຌທຌໜໃ ຶຄຽຊຄິ ທາໃ ຅ະ
ຓກີ າຌຎໃຼຌ຾ຎຄປຍູ ປາໃ ຄແຎ຾ຖທໄ ກຉໍ າຓ, ຅ະຓຌີ າໍໄ ໜກັ ນົື ຎະຖິຓາຌຽ຋ໃ ຺າຽຈຓີ ຘາຓາຈຽຂ຺ໄາເ຅຃ທາຓ
ຘາໍ ຑຌັ ຂບຄຘທໃ ຌງໃບງ ຾ຖະ ຘໃທຌຖທຓຓ຃ີ ທາຓຘາຓາຈ຃ິຈງບໄ ຌກຍັ ຉະນົບຈຽຊຄິ ກາຌ຅າໍ ຾ຌກ
ຎະຽຑຈ຅ຈັ ໝທຈໝແໃູ ຈ.ໄ

12

1.2 ຂຌັໄ ຃ິຈດາໃ ຄຽຎັຌຌາຓຓະ຋າໍ
ຂຌັໄ ຌຽໄີ ຖໃ ີຓຉຄັໄ ຾ຉບໃ າງຸ 11-15 ຎີຽຈັກຌບໄ ງແທຌ຅ີໄ ະຓກີ າຌຑຈັ ຋ະຌາ຋າຄຈາໄ ຌກາຌ຃ິຈຽຎັຌຓີ
ຽນຈຓຏີ ຌ຺ ຾ຖະ ຃ິຈເຌ຾ຍຍຆຍັ ຆບໄ ຌດໃາຄຽຎັຌຌາຓຓະ຋າໍ ຂຶໄຌ຿ຈງຍໃ ໍຉໄບຄບາແຘຂບຄ຅ຄິ . ແທຌໄີ
ຘາຓາຈຽຂໄ຺າເ຅ກາຌຽຐິກຎະຉິຍຈັ ແຈຈໄ ຽີ ຆໃ ັຌ: ກາຌຉຄັໄ ຘຓ຺ ຓຈຸ , ກາຌບບກ຾ຍຍ, ກາຌ຋ຈ຺ ຖບຄ, ຑິຘຈູ ,
຾ຎຏຌ຺ ຂໍຓໄ ຌູ , ຖຄ຺ ຂໍຘໄ ະນຸົຍ ຾ຖະ ທິຽ຃າະຏຌ຺ ແຎເຆເໄ ຌກາຌຑຈັ ຋ະຌາກາຌຂບຄຽຈັກເຌ຾ຉຖໃ ະຂຌັໄ ຅ະ
ຽກຈີ ຂຌຶໄ ດາໃ ຄຉໃ ໍຽຌໃ ບື ຄ຅າກຖະຈຍັ ຉາໃ ໍ ກທາໃ ແຎຘຖູໃ ະຈຍັ ຋ໃ ີຘຄູ ກທາໃ ຿ຈງຍໃ ໍຓກີ າຌນົຈຂຌັໄ ຉບຌ, ຾ຉຓໃ ຍີ າຄ
ຆທໃ ຄເຌກາຌຑຈັ ຋ະຌາກາຌບາຈ຅ະຽກຈີ ຂຌຶໄ ແທ ນົື ຆາໄ ກໃແໍ ຈ,ໄ ຓຌັ ຂຌຶໄ ດກໃູ ຍັ ບິຈ຋ິຑຌ຺ ຉໃ ໍກາຌຑຈັ ຋ະຌາ
ຂບຄ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ , ກາຌຑຈັ ຋ະຌາຽນໃ ຺ົາຌ຅ໄີ ະຽກຈີ ຂຌໄຶ ຽບຄຉາຓ຋າໍ ຓະຆາຈ, ຘໃ ິຄ຾ທຈຖບໄ ຓ, ທຈັ ຋ະຌະ຋າໍ
຾ຖະ ຎະຽຑຌຉີ າໃ ຄໂ ຖທຓ຋ຄັ ກາຌຈາໍ ຖຄ຺ ຆທີ ິຈບາຈ຅ະຓຘີ ທໃ ຌຆທໃ ງເນຽໄ ຈັກຓກີ າຌຑຈັ ຋ະຌາ຾ຉກຉາໃ ຄ
ກຌັ
2. ຋ິຈຘະຈກີ າຌຘບຌຂບຄ Bruner
ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ຋າຄຘະຉຎິ ຌັ ງາຂບຄ຃ຌ຺ ຽປ຺າ຾ຍຄໃ ບບກຽຎັຌ 3 ຂຌັໄ ຉບຌ຃:ື
1. ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງກາຌຽປັຈ (Enactive representation)
ຽຖໃ ີຓ຾ຉຽໃ ກຈີ ຋າໍ ບິຈຽຎັຌແຖງະຽທຖາ຋ໃ ີຘະ຾ຈຄເນຽໄ ນັຌຽຊຄິ ຃ທາຓຓຘີ ະຉິຎຌັ ງາຈທໄ ງກາຌ
ຽປັຈ, ຽຎັຌຖກັ ຘະຌະກາຌຊາໃ ງ຋ບຈຎະຘຍ຺ ກາຌຈທໄ ງກາຌຽປັຈ, ຆໃ ຄຶ ຽຎັຌຂະຍທຌກາຌ຋ໃ ີຈາໍ ຽຌຌີ
ຉະນົບຈຆທີ ຈິ .
2. ກາຌປຼຌປຈູໄ ທໄ ງກາຌປຍັ ປຽູໄ ຎັຌຑາຍເຌເ຅ (Iconic representation)
ຽຈັກຘາຓາຈເຆ຅ໄ ຌີ ຉະຌາກາຌ ຾ຖະ ຘາໄ ຄຑາຍເຌເ຅຿ຈງຍໃ ໍຓກີ າຌຽປັຈເນຽໄ ຈັກຘາຓາຈຌາໍ
ຘໃ ິຄ຋ໃ ີຽນັຌເຌ຿ຖກຑາງຌບກ ຾ຖະ ຘໃ ິຄ຋ໃ ີດໃເູ ຌເ຅ຂບຄຽຂ຺າຓາຎະຘຓ຺ ຎະຘາຌ ຾ຖະ ຅ຈັ ຖາໍ ຈຍັ ຽຎັຌ
ຖະຍຼຍແຈໄ
3. ກາຌປຼຌປຈູໄ ທໄ ງຘໃ ື຃ທາຓໝາງຘຌັ ງະຖກັ (symbolic representation)
ຽຎັຌຂຌັໄ ຉບຌຎຼຍ຋ຼຍແຈກໄ ຍັ ກາຌຎະຉິຍຈັ ຂຌັໄ ປຍູ ຎະ຋າໍ ຋າໃ ຌ Piaget ຽທ຺ໄາທາໃ ຘາຓາຈຊາໃ ງ
຋ບຈຎະຘຓ຺ ຎະຘາຌ ນົື ຽນຈຏຌ຺ ຉາໃ ຄໂ຿ຈງເຆຘໄ ຌັ ງະຖກັ ນົື ຑາຘາຽຎັຌຘໃ ິຄ຋ໃ ີຘະ຾ຈຄເນຽໄ ນັຌຽຊຄິ
຃ທາຓ຃ິຈ ຋ໃາຌ Bruner ຊທື າໃ ຂຌັໄ ຉບຌຌໄີຽຎັຌຂຌັໄ ຉບຌຘຄູ ຘຈຸ ຂບຄກາຌຑຈັ ຋ະຌາ຃ທາຓປູໄ ຾ຖະ
຃ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ຘໃ ຄິ ຋ໃ ີຽຎັຌຌາຓຓະ຋າໍ ແຈໄ
2.1.3 ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ເຌກາຌປຼຌປູໄ
຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ ຽຎັຌ຃ທາຓປຘູໄ ຶກ຋ໃ ີປຍັ ປຈູໄ ທໄ ງ຅ຈິ ເ຅ ຾ຖະ ບາຈຘະ຾ຈຄບບກຓາຽຎັຌຑຶຈຉິກາໍ
ຉາໃ ຄໂເນຍໄ ກຸ ຃ຌ຺ ບບໄ ຓຂາໄ ຄແຈປໄ ຍັ ປ,ູໄ ຓຌີ ກັ ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ນົາງ຋ໃາຌແຈເໄ ນ຃ໄ ທາຓໝາງຂບຄ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅
ຈຄໃ ັ ຌ:ໄີ

13

1. ຃ທາຓໝາງຂບຄ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅
ຖກັ ຂະຌາ ຘະຕທິ ຈັ (2539, ໜາໄ . 132) ກາໃ ທຽຊຄິ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ທາໃ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅
ໝາງຽຊຄິ ຑຶຈຉກິ າໍ ຋ໃ ີຘະໜບຄ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຓະຌຈຸ ຾ຖະ ຑຶຈຉກິ າໍ ຋ໃ ີຌາໍ ແຎຘ຅ູໃ ຈຸ ໝາງ຋ໃ ີຉຄັໄ ແທ.ໄ
ຖຈັ ຆະທະຖີ ທໍຕະທຈຸ (2548, ໜໄາ. 16) ກາໃ ທຽຊຄິ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ທາໃ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅
ໝາງຽຊຄິ ຃ທາຓປຘູໄ ກຶ ນົື ຋ຈັ ຘະຌະ຃ະຉິຂບຄຍກຸ ຃ຌ຺ ຋ໃ ີຓຉີ ໃ ໍຘໃ ິຄເຈຘໃ ິຄໜໃ ຶຄ ບຌັ ຽກຈີ ຅າກຑໄືຌຊາຌຂບຄ
ກາຌປຍັ ປ,ູໄ ຃າໃ ຌງິ ຓ຺ ຾ຖະ ຎະຘຍ຺ ກາຌ຋ໃ ີ຾ຉຖໃ ະຍກຸ ຃ຌ຺ ແຈປໄ ຍັ ຾ຖະ ຅ະຽກຈີ ຂຌໄຶ ກໃຉໍ ໃ ໍຽຓໃບື ຘໃ ິຄຌຌັໄ
ຘາຓາຈຉບຍຘະໜບຄ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌເນ຾ໄ ກຍໃ ກຸ ຃ຌ຺ ຌຌັໄ ແຈຽໄ ຆໃ ຄິ ຖະຈຍັ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ງບໃ ຓ
຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ແຎ.
ຑບຌຑິຓຌ຺ ຃ຄ຺ ຘິຓ (2554, ໜາໄ . 10) ກາໃ ທຽຊຄິ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ໝາງຽຊຄິ ຃ທາຓປຘູໄ ກຶ ຋ໃ ີຈີ
ນົື ຋ຈັ ຘະຌະ຃ະຉິ຋ໃ ີຈີ ຂບຄຍກຸ ຃ຌ຺ ຽຆໃ ິຄຓກັ ຽກຈີ ຅າກກາຌແຈປໄ ຍັ ກາຌຉບຍຘະໜບຄຉາຓ຋ໃ ີຉຌ຺
ຉບໄ ຄກາຌກໃ຅ໍ ະຽກຈີ ຃ທາຓປຘູໄ ຶກ຋ໃ ີຈຉີ ໃ ໍຘໃ ິຄຌຌັໄ , ກຄ຺ ກຌັ ຂາໄ ຓນາກ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຉຌ຺ ຍໃ ໍແຈປໄ ຍັ ກາຌ
ຉບຍຘະໜບຄ຃ທາຓຍໃ ໍຑໍເ຅ກໃ຅ໍ ະຽກຈີ ຂຌໄຶ .
Hornby (2000) ແຈຘໄ ະນຸົຍ຃ທາຓໝາງແທທໄ າໃ : ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ໝາງຽຊຄີ ຃ທາຓປຘູໄ ຶກ຋ໃ ີຈຽີ ຓໃບື
ຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຘາໍ ຽຖັຈ ນົື ແຈປໄ ຍັ ຘໃ ຄິ ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌເນຽໄ ກຈີ ຂຌຶໄ ຽຎັຌ຃ທາຓປຘູໄ ຶກ຋ໃ ີຑໍເ຅.
຃ະຌຈິ ຈທຄນຈັ ຘະຈີ (2537) ກາໃ ທຽຊຄິ ຃ທາຓໝາງຂບຄ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ທາໃ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍ
ໝາງຽຊຄິ ຃ທາຓປຘູໄ ກຶ ຓກັ ຑໍເ຅ຂບຄຍກຸ ຋ໃ ີຓຉີ ໃ ໍກາຌຽປັຈທຼກ ຾ຖະ ບຄ຺ ຎະກບຍ ນົື ຘໃ ິຄ຅ຄູ ເ຅ບໃ ຶຌໂ ຊາໄ
ທຼກ຋ໃ ີຽປັຈ ນົື ບຄ຺ ກບຌຎະກບຍຽນໃ ຺ົາຌຌັໄ ຉບຍຘະໜບຄ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຍກຸ ຃ຌ຺ ແຈໄ ຍກຸ ຃ຌ຺ ຌຌັໄ ຅ະ
ຽກຈີ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ເຌທຼກຌຌັໄ ນົາງຂຌໄຶ , ຅ະບ຋ຸ ິຈຽທຖາ, ຾ປຄກາງ, ຾ປຄເ຅ຖທຓ຋ຄັ ຘະຉິຎຌັ ງາເນໄ
຾ກທໃ ຼກຂບຄຉຌ຺ ເນຍໄ ຌັ ຖ຅ຸ ຈຸ ຎະຘຄ຺ ດາໃ ຄຓ຃ີ ຌຸ ຌະຑາຍ.
ຘະນຸົຍ: ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ໝາງຽຊຄິ ຋ຈັ ຘະຌະ຃ະຉິ ຾ຖະ ຑຶຈຉກິ າໍ ກາຌຉບຍຘະໜບຄຂບຄ
຾ຉຖໃ ະຍກຸ ຃ຌ຺ ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ກາຌຉບຍຘະໜບຄ຋ໃ ີ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ແຎ, ຽຆໃ ຄິ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ຌຌັໄ ບາຈ຅ະແຈປໄ ຍັ
ເຌ຋າຄຍທກ ນົື ຋າຄຖຍ຺ ຋ໃ ີຓຌັ ຘະ຾ຈຄບບກເຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ທຼກຄາຌຂບຄຍກຸ ຃ຌ຺ ຽຑໃ ືບ຃ທາຓຘາໍ ຽຖັຈ
ຉາຓຽຎໄ຺າໝາງ ຾ຖະ ຽຉັຓເ຅ຂບຄຉຌ຺ ຽບຄ.
2. ຋ິຈຘະຈ຋ີ ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄກຍັ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅
ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ທຼກຄາຌເຈໂກໃຉໍ າຓ ກາຌ຋ໃ ີຏຎໄູ ະຉຍິ ຈັ ທຼກຄາຌ຅ະຽກຈີ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ແຈນໄ ົາງ
ນົື ໜບໄ ງຌຌັໄ ຂຌຶໄ ດກໃູ ຍັ ຾ປຄ຅ຄູ ເ຅. ກາຌຘາໄ ຄ຾ປຄ຅ຄູ ເ຅ກຍັ ຏຎໄູ ະຉິຍຈັ ທຼກຄາຌຽຎັຌຘໃ ິຄ຅າໍ ຽຎັຌ ຽຑໃ ືບ
ເນກໄ າຌຎະຉຍິ ຈັ ທຼກຄາຌ ນົື ຘໃ ຄິ ຋ໃ ີກະ຋າໍ ຌຌັໄ ຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຘາໍ ຽຖັຈ, ຋ິຈຘະຈ຋ີ ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄກຍັ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄ

14

ຑໍເ຅ຓນີ ົາງ຋ິຈຘະຈີ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ກາຌງບຓປຍັ ຾ຖະ ຓຆີ ໃ ືຘຼຄ຋ໃ ີຏຘໄູ ຶກຘາ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ແຈຌໄ າໍ ຓາຘະ
ຽໜີແຈ຾ໄ ກ຋ໃ ິຈຘະຈຖີ າໍ ຈຍັ ຂບຄ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄ Maslow.

ຎຕະຘາຈ ບິຈ຋ິຎີຈາ (2547, ໜາໄ . 318-312) ຘະນຸົຍ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຉາຓຖາໍ ຈຍັ ຂຌັໄ ແຈທໄ າໃ :
ຓະຌຈຸ ຓ຾ີ ຌທ຿ຌຓໄ ຋ໃ ີ຅ະຓ຃ີ ທາຓຉບໄ ຄກາຌບຌັ ເໝ຋ໃ ໃ ີຘຄູ ຂຌຶໄ , ຾ປຄ຅ຄູ ເ຅ຂບຄ຃ຌ຺ ຽປ຺າຓາ຅າກ຃ທາຓ
ຉບໄ ຄກາຌຑໄືຌຊາຌຂບຄຓະຌຈຸ ຽຆໃ ິຄຓາຘ຿ຖທແ໌ ຈ຾ໄ ຍຄໃ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂຌັໄ ຑືໄຌຊາຌຂບຄຓະຌຈຸ ບບກ
ຽຎັຌ 5 ຖະຈຍັ ຈຄໃ ັ ຖຓໃຸ ຌ:ໄີ

1) ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຋າຄຈາໄ ຌປາໃ ຄກາງ (Physiological needs) ຽຎັຌ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຎຈັ ເ຅
4 ຽຆໃ ັຌ: ຉບໄ ຄກາຌບານາຌ, ຽ຃ໃ ືບຄຌຄຸໃ ນໃຓ຺ , ດາຎທ຺ ຑະງາຈ, ຋ໃ ີດບໃູ າແຘ. ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຽນໃ ຺ົາຌ຅ີໄ າໍ
ຽຎັຌຉໃ ໍກາຌຈາໍ ຖຄ຺ ຆທີ ຈິ ຂບຄ ຓະຌຈຸ ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຅ໃຄຶ ຓ຃ີ ທາຓຉບໄ ຄກາຌຑືໄຌຊາຌເນຍໄ ຌັ ຖເຸ ນແໄ ຈກໄ ບໃ ຌ.

2) ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓຎບຈແຑ (Safety needs) ນົຄັ ຅າກ຋ໃ ີຓະຌຈຸ ຘາຓາຈຍຌັ ຖ຃ຸ ທາຓ
ຉບໄ ຄກາຌ຋າຄຈາໄ ຌປາໃ ຄກາງ຋ໃ ີຽປັຈເນຆໄ ທີ ິຈຘາຓາຈຈາໍ ຖຄ຺ ຆທີ ຈິ ດແໃູ ຈ຾ໄ ຖທໄ ຅ະຓ຃ີ ທາຓຉບໄ ຄກາຌເຌ
ຖະຈຍັ ຋ໃ ີຘຄູ ຂຌຶໄ ແຎບກີ ຽຆໃ ັຌ: ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຋າຄຈາໄ ຌ຃ທາຓຎບຈແຑຂບຄຆທີ ິຈ ຾ຖະ ຆຍັ ຘິຌຂບຄຉຌ຺
ຽບຄ, ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓໜຌັໄ ຃ຄ຺ ເຌຆທີ ຈິ ຾ຖະ ທຼກຄາຌ.

3) ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓຏກູ ຑຌັ , ຃ທາຓປກັ , ກາຌຽຎັຌຽ຅ໄ຺າຂບຄ ຾ຖະ ກາຌງບຓປຍັ ຅າກ
຃ຌ຺ ບໃ ືຌ (Belonging and love needs) ຽຎັຌ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຋ໃ ີຽກຈີ ຂຌຶໄ ນົຄັ ຅າກ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ຃ທາຓ
ຉບໄ ຄກາຌ຋າຄຈາໄ ຌປາໃ ຄກາງ ຾ຖະ ຃ທາຓຎບຈແຑ຾ຖທໄ , ຓະຌຈຸ ຅ະຆບກນາ຃ທາຓປກັ ຅າກຏບໄູ ໃ ຌື ,
ຉບໄ ຄກາຌ຋ໃ ີ຅ະຽຎັຌຽ຅າ຺ໄ ຂບຄຘໃ ຄິ ຂບຄຉາໃ ຄໂ, ຉບໄ ຄກາຌຽຎັຌຘທໃ ຌໜໃ ຶຄຂບຄຘຄັ ຃ຓ຺ , ຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌ຋າໍ ຓະຆາຈ
ບກີ ຾ຍຍໜໃ ຶຄຂບຄຓະຌຈຸ ຽຆໃ ັຌ: ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຋ໃ ີ຅ະເນໄ ຾ຖະ ແຈປໄ ຍັ , ຉບໄ ຄກາຌຽຎັຌຘທໃ ຌໜໃ ຶຄຂບຄໝໃູ
຃ະຌະ, ຉບໄ ຄກາຌກາຌງບຓປຍັ , ຉບໄ ຄກາຌແຈປໄ ຍັ ຃ທາຓຆໃ ຌື ຆຓ຺ ຅າກຏບໄູ ໃ ຌື ຽນໃ ຺ົາຌຽໄີ ຎັຌຉຌໄ຺ .

4) ຉບໄ ຄກາຌກາຌງບຓປຍັ ຌຍັ ຊື ຉບໄ ຄກາຌກາຌງກ຺ ງບໄ ຄ (Esteem needs) ຽຎັຌ຃ທາຓ
ຉບໄ ຄກາຌບກີ ຂຌັໄ ໜໃ ຶຄນົຄັ ຅າກ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຋າຄຈາໄ ຌປາໃ ຄກາງ, ຃ທາຓຎບຈແຑ, ຃ທາຓປກັ
຾ຖະ ຃ທາຓຽຎັຌຽ຅າໄ຺ ຂບຄ຾ຖທໄ ຅ະຉບໄ ຄກາຌກາຌງບຓປຍັ ຌຍັ ຊ຅ື າກຏບໄູ ໃ ືຌ, ຉບໄ ຄກາຌແຈປໄ ຍັ ກຼຈ
຾ຖະ ຉບໄ ຄກາຌແຈປໄ ຍັ ກາຌງກ຺ ງບໄ ຄ ຾ຖະ ຘະຊາຌະ຅າກຘຄັ ຃ຓ຺ ຽຆໃ ັຌ: ຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓປ຃ູໄ ທາຓ
ຘາຓາຈ ຾ຖະ ຘະຊາຌະບຌັ ຓກີ ຼຈຽນໃ ຺ົາຌຽໄີ ຎັຌຉຌ຺ໄ .

5) ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓຽຎັຌຉທ຺ ຉຌ຺ ບຌັ ຾຋຅ໄ ຄິ ຂບຄຉທ຺ ຽບຄ ຌຌັໄ ກໃ຃ໍ ື຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓ
ຘາໍ ຽຖັຈເຌຆທີ ຈິ (Self-actualization needs) ຽຎັຌ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂຌັໄ ຘຄູ ຘຈຸ ຂບຄ຾ຉຖໃ ະຍກຸ ຃ຌ຺ ຽຆໃ ັຌ:
຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌ຋ໃ ີ຅ະຽປັຈ຋ກຸ ຘໃ ຄິ ຋ກຸ ດາໃ ຄເນຘໄ າໍ ຽຖັຈ ຽຎັຌ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຽປັຈ຋ກຸ ຘໃ ຄິ ດາໃ ຄຽຑໃ ືບຉບຍຘະ
ໜບຄຉາຓ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຉຌ຺ ຽບຄຽຎັຌຉຌ຺ໄ .

15

3. ກາຌຽຘຓີ ຘາໄ ຄ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅
ຎຕະຘາຈ ບິຈ຋ິຎີຈາ (2547, ໜາໄ . 310-312) ແຈກໄ າໃ ທຽຊຄິ ກາຌຽຘຓີ ຘາໄ ຄ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ແທໄ

ຈຄໃ ັ ຌ:ໄີ
➢ ກາຌຘາໄ ຄ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅຋ໃ ີຈຉີ ໃ ໍກາຌປຼຌ
1). ຅ຈັ ຘໃ ຄິ ຾ທຈຖບໄ ຓ ນົື ຎະຘຍ຺ ກາຌ ຋ໃ ີຽປັຈເນຏໄ ປໄູ ຼຌຽກຈີ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ ຾ຖະ ຓີ

຃ທາຓຘກຸ ຘະໜກຸ ຘະໜາຌເຌກາຌປຼຌ.

2). ຃ຉູ ບໄ ຄຽຎັຌ຾ຍຍດາໃ ຄ຋ໃ ີຈ຋ີ າຄຈາໄ ຌ຃ທາຓ຃ຈິ , ກາຌຎະຑຶຈຂບຄຑຶຈຉິກາໍ ຾ຖະ ກາຌຓີ
ຖະຍຼຍທແິ ຌ຋າຄຈາໄ ຌກາຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຘຄັ ຃ຓ຺ .

➢ ກາຌຎໃຼຌ຾ຎຄ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅຋ໃ ີຍໃ ໍຈຉີ ໃ ໍກາຌປຼຌ
1). ເນກໄ າຌ຾ຌະຌາໍ ຿ຈງກາຌຆ຾ີໄ ຌະ຾ຌທ຋າຄຎະຉິຍຈັ ຉໃ ໍກາຌປຼຌປເູໄ ນຊໄ ກື ຉບໄ ຄ ຾ຖະ
ຽໝາະຘຓ຺ , ຆເີໄ ນຽໄ ນັຌ຾ຌທ຋າຄ຋ໃ ີ຅ະຉບໄ ຄກາຌຘະໜບຄເຌ຋າຄຍທກຉໃ ໍຘໃ ຄິ ຋ໃ ີຓ຃ີ ຌຸ ຎະ຿ນງຈຉໃ ໍຉຌ຺ ຽບຄ.

2). ຑະງາງາຓເນກໄ າຌຽຘີຓ຾ປຄເນກໄ ຄ຺ ກຍັ ຃ທາຓຘາຓາຈ ຾ຖະ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄ
ຽຈັກຌບໄ ງຌກັ ປຼຌ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ , ຽຎັຌກາໍ ຖຄັ ເ຅ເນກໄ ຍັ ຌກັ ປຼຌດາກປຼຌປນູໄ ົາງກທາໃ ກາຌຖຄ຺ ຿຋ຈ.

3). ຑະງາງາຓເນຌໄ ກັ ປຼຌແຈຖໄ ຄ຺ ຓຎື ະຉຍິ ຈັ ຽບ຺າຽບຄ ຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓປຍັ ຏິຈຆບຍຉໃ ໍຽຖໃ ືບຄຌຌັໄ ໂ
ຽຆໃ ັຌ: ກາຌຘບຌ຿ຈງເນຌໄ ກັ ປຼຌແຈ຃ໄ ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຾ຖະ ຖຄ຺ ຓຎື ະຉຍິ ຈັ ຉທ຺ ຅ຄິ ຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ, ຽປັຈເນຌໄ ກັ ປຼຌ
ຽກຈີ ຃ທາຓຑາກຑຓູ ເ຅ ຾ຖະ ເຌ຋ໃ ີຘຈຸ ຌກັ ປຼຌກໃ຅ໍ ະຽກຈີ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅຋ໃ ີຈຉີ ໃ ໍກາຌປຼຌປເູໄ ຌທຆິ າຌຌັໄ ໂ.

4. ກາຌທຈັ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅
1. ນົກັ ກາຌທຈັ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅
ແຑຘາຌ ນທຄັ ຑາຌຈິ (2526, ໜາໄ . 147-149) ແຈເໄ ນ຃ໄ ທາຓໝາງກາຌທຈັ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅

ທາໃ : ຽຎັຌຘໃ ຄິ ຋ໃ ີນງຄຸໄ ງາກຑໍຘຓ຺ ຃ທຌ ຽຑາະຽຎັຌກາຌທຈັ ຃ຌຸ ຖກັ ຘະຌະຑາງເຌຂບຄຍກຸ ຃ຌ຺ ຽຆໃ ຄິ ກຼໃ ທຂບໄ ຄ
ກຍັ ບາຖຓ຺ ຾ຖະ ຃ທາຓປຘູໄ ຶກ຋ໃ ີຽຎັຌຖກັ ຘະຌະ຋າຄ຅ຈິ ເ຅, ຃ຌຸ ຖກັ ຘະຌະຈຄໃ ັ ກາໃ ທຓກີ າຌຎໃຼຌ຾ຎຄແຈໄ
ຄາໃ ງ, ຾ຉ຾ໃ ຌທເຈກໃຉໍ າຓ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ຂບຄຍກຸ ຃ຌ຺ ຋ໃ ີຓຉີ ໃ ໍຘໃ ິຄເຈຘໃ ິຄໜໃ ຶຄກໃຘໍ າຓາຈທຈັ ແຈ຿ໄ ຈງບາແຘ
ນົກັ ກາຌ຋ໃ ີຘາໍ ຃ຌັ ຃:ື ກາຌງບຓປຍັ ຂໍຉໄ ກ຺ ຖຄ຺ ຽຍືໄບຄຉຌ຺ໄ (Basic Assumption) ກຼໃ ທກຍັ ກາຌທຈັ ຃ທາຓ
ຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ຈຄໃ ັ ຖຓໃຸ ຌ:ີໄ

➢ ຃ທາຓ຃ິຈຽນັຌ, ຃ທາຓປຘູໄ ຶກ ນົື ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ຂບຄຍກຸ ຃ຌ຺ ຌຌັໄ ຅ະ຃ຄ຺ ຋ໃ ີດຆໃູ ທໃ ຄໜໃ ຶຄ, ຌຌັໄ
຃຃ື ທາຓປຘູໄ ຶກຌກຶ ຃ຈິ ຂບຄ຃ຌ຺ ຽປ຺າຍໃ ໍແຈຎໄ ໃຼຌ຾ຎຄ ນົື ຏຌັ ຾ຎຉະນົບຈຽທຖາ ດາໃ ຄໜບໄ ງ຅ະຉບໄ ຄຓຆີ ທໃ ຄ
ເຈຆທໃ ຄໜໃ ຶຄ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓປຘູໄ ກຶ ຂບຄຽປ຺າຓ຃ີ ທາຓ຃ຄ຺ ຋ໃ ີ ຽປັຈເນຘໄ າຓາຈທຈັ ແຈ.ໄ

➢ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ຂບຄຍກຸ ຃ຌ຺ ຍໃ ໍຘາຓາຈທຈັ ນົື ຘຄັ ຽກຈຽນັຌແຈ຿ໄ ຈງກຄ຺ ກາຌທຈັ ຅ະຽຎັຌ
຾ຍຍທຈັ ຋າຄບບໄ ຓ ຿ຈງທຈັ ຾ຌທ຿ຌຓໄ ຋ໃ ີຍກຸ ຃ຌ຺ ຘະ຾ຈຄບບກ ນົື ຑຶຈຉກິ າໍ ຋ໃ ີຽຎັຌດ.ໃູ

16

➢ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ ຌບກ຅າກຘະ຾ຈຄບບກເຌປຍູ ຋ິຈ຋າຄຂບຄ຃ທາຓປຘູໄ ກຶ ຌກຶ ຃ຈິ ຽຆໃ ັຌ: ຘະ
ໜຍັ ຘະໜຌູ ນົື ຃ຈັ ຃າໄ ຌ, ງຄັ ຓຂີ ະໜາຈ ນົື ຎະຖິຓາຌ຃ທາຓ຃ິຈ, ຃ທາຓປຘູໄ ຶກຌຌັໄ ບີກຈທໄ ງຽຆໃ ັຌ:
ຖະຈຍັ ຃ທາຓນົາງໜບໄ ງ ຂບຄ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅.

➢ ກາຌທຈັ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ຈທໄ ງທິ຋ີກາຌເຈກໃຉໍ າຓ຅ະຉບໄ ຄຓຘີ ທໃ ຌຎະກບຍ 3 ດາໃ ຄ຃:ື ຘຄູ ,
ກາຄ, ຉາໃ ໍ .

➢ ຘໃ ິຄກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີ຅ະຌາໍ ແຎເຆກໄ ະຉຌໄຸ ຋ໃ ີຌງິ ຓ຺ ຃ື: ຂໍ຃ໄ ທາຓ, ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ ຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ
຋າຄຑາຘາ຋ໃ ີເຆບໄ ະ຋ິຍາງ຃ຌຸ ຃າໃ , ຃ຌຸ ຖກັ ຘະຌະຂບຄຘໃ ຄິ ຌຌັໄ ຽຑໃ ືບເນຍໄ ກຸ ຃ຌ຺ ຉບຍຘະໜບຄບບກຓາ
ຽຎັຌຖະຈຍັ ຃ທາຓປຘູໄ ກຶ ນົາງ, ຎາຌກາຄ, ໜບໄ ງຽຎັຌຉຌໄ຺ .

ຊະທຈິ ຘາຕາ຿ຕຈ (2536, ໜາໄ . 77-86) ແຈກໄ າໃ ທຽຊຄິ ກາຌຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ແທທໄ າໃ : ເຌກາຌທຈັ
຃ທາຓປຘູໄ ກຶ ຌຌັໄ ຅ະທຈັ ບບກຓາເຌຖກັ ຘະຌະຂບຄ຋ິຈ຋າຄ (Direction) ຽຆໃ ຄິ ຓດີ ໃູ 2 ຋ິຈ຋າຄ຃ື: ຋າຄ
ຍທກ ນົື ຋າຄຖຍ຺ ຋າຄຍທກໝາງຽຊຄິ ກາຌຎະຽຓຌີ ຃າໃ ຃ທາຓປຘູໄ ກຶ ແຎເຌ຋າຄ຋ໃ ີຈ,ີ ຓກັ , ຑໍເ຅,
ຘທໃ ຌທາໃ ຋າຄຖຍ຺ ຅ະຽຎັຌກາຌຎະຽຓຌີ ຃ທາຓປຘູໄ ຶກແຎເຌ຋າຄ຋ໃ ີຍໃ ໍຈ,ີ ຍໃ ໍຓກັ , ຍໃ ໍຑໍເ຅ ຾ຖະ ກາຌທຈັ ເຌ
ຖກັ ຘະຌະຎະຖິຓາຌ (Magnitude) ຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌ຃ທາຓຽຂັຓໄ ຂຌຸໄ , ຃ທາຓປຌຸ ຾ປຄ ນົື ຖະຈຍັ ຋ຈັ ຘະຌະ
຃ະຉແິ ຎເຌ຋ິຈ຋າຄ຋ໃ ີຑໍເ຅ ນົື ຍໃ ໍຑໍເ຅ຌຌັໄ ຽບຄ, ຽຆໃ ຄິ ທິ຋ີກາຌທຈັ ຓນີ ົາງທິ຋ີຽຆໃ ັຌ: ທິ຋ີກາຌຘຄັ ຽກຈ, ທິ຋ີ
ກາຌຘາໍ ຑາຈ, ທ຋ິ ີກາຌເຆ຾ໄ ຍຍຘບຍຊາຓຽຆໃ ຄິ ຓຖີ າງຖະບຼຈຈຄໃ ັ ຖຓໃຸ ຌ:ີໄ

➢ ທິ຋ີກາຌຘຄັ ຽກຈ ຽຎັຌທ຋ິ ີກາຌເຆກໄ ທຈຘບຍຍກຸ ຃ຌ຺ ບໃ ຌື ຿ຈງກາຌຽຍໃ ຄິ ຾ຖະ ຅ຈ຺ ຍຌັ ຋ຶກ
ດາໃ ຄຓ຾ີ ຍຍ຾ຏຌ, ທ຋ິ ີຌຽໄີ ຎັຌທິ຋ີກາຌຘກຶ ຘາ຋ໃ ີຽກໃ າ຺ ຾ກໃ ຾ຖະ ງຄັ ຽຎັຌ຋ໃ ີຌງິ ຓ຺ ເຆດໄ າໃ ຄ຾ຏນໃ ົາງ຅ຌ຺ ຽຊຄິ
ຎະ຅ຍຸ ຌັ , ຾ຉກໃ ໃຽໍ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ກາຌຘກຶ ຘາຽຎັຌຍາຄກຖໍ ະຌຽີ ຋ໃ ຺າຌຌັໄ .

➢ ທິ຋ີກາຌຘາໍ ຑາຈ ຽຎັຌທ຋ິ ີກາຌ຋ໃ ີຏທໄູ ແິ ຅຅ະຉບໄ ຄບບກແຎຘບຍຊາຓ ຿ຈງກາຌ຿ບຖໄ ຓ຺ ກຍັ
ຍກຸ ຃ຌ຺ ຌຌັໄ ໂ ຿ຈງຓ຾ີ ຏຌຄາຌຖທໃ ຄໜາໄ ຽຑໃ ືບເນແໄ ຈຂໄ ຓໍໄ ຌູ ຋ໃ ີຽຎັຌ຅ຄິ ນົາງ຋ໃ ີຘຈຸ .

➢ ທ຋ິ ີກາຌເຆ຾ໄ ຍຍຘບຍຊາຓ (Questionnaire) ທິ຋ີກາຌຌ຅ີໄ ະຽຎັຌກາຌເຆ຾ໄ ຍຍຘບຍຊາຓ຋ໃ ີ
ຓຂີ ໍ຃ໄ ທາຓບະ຋ິຍາງແທດໄ າໃ ຄຖະບຼຈ ຽຑໃ ືບເນຏໄ ຉໄູ ບຍ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຉບຍຓາຽຎັຌ຾ຍຍ຾ຏຌຈຼທກຌັ ຓກັ ເຆເໄ ຌ
ກຖໍ ະຌ຋ີ ໃ ີຉບໄ ຄກາຌຂໍຓໄ ຌູ ຅າກກຓຸໃ ຉທ຺ ດາໃ ຄ຅າໍ ຌທຌນົາງໂ. ທິ຋ີຌຌໄີ ຍັ ຽຎັຌທິ຋ີ຋ໃ ີຌງິ ຓ຺ ເຆກໄ ຌັ ນົາງ຋ໃ ີຘຈຸ ເຌ
ກາຌທຈັ ຋ຈັ ຘະຌະ຃ະຉິ ປຍູ ຾ຍຍຂບຄ຾ຍຍຘບຍຊາຓ຅ະເຆຓໄ າຈຉະຊາຌກາຌທຈັ ຋ຈັ ຘະຌະ຃ະຉິ,
ຽຆໃ ຄິ ຌງິ ຓ຺ ເຆເໄ ຌຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ . ບີກທ຋ິ ີໜໃ ຶຄ຃ື ກາຌທຈັ ຓາຈຉາຘທໃ ຌ຾ຍຍ Likert (1932) ຎະກບຍຈທໄ ງ
ຂໍ຃ໄ ທາຓ຋ໃ ີຘະ຾ຈຄຽຊຄິ ຋ຈັ ຘະຌະ຃ະຉິ ຂບຄຍກຸ ຃ຌ຺ ຋ໃ ີຓຉີ ໃ ໍຘໃ ຄິ ກະຉຌໄຸ ດາໃ ຄເຈດາໃ ຄໜໃ ຶຄ ຾ຖທໄ ຓ຃ີ າໍ ຉບຍ຋ໃ ີ
ຘະ຾ຈຄຽຊຄິ ຖະຈຍັ ຃ທາຓປຘູໄ ຶກ 5 ຃າໍ ຉບຍຽຆໃ ັຌ: ນົາງ຋ໃ ີຘຈຸ , ນົາງ, ຎາຌກາຄ, ໜບໄ ງ, ໜບໄ ງ຋ໃ ີຘຈຸ .
຋ຈັ ຘະຌະຉາໃ ຄໂຂບຄຌກັ ທິຆາກາຌຘາຓາຈຘະນຸົຍແຈທໄ າໃ : ກາຌທຈັ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ ຽຎັຌກາຌກທຈ

17

ຘບຍ຋ຈັ ຘະຌະ຃ະຉິຂບຄຍກຸ ຃ຌ຺ ຋ໃ ີຓຉີ ໃ ໍຘໃ ິຄເຈຘໃ ິຄໜໃ ຶຄ ຽຆໃ ຄິ ຘາຓາຈເຆຽໄ ຃ໃ ືບຄຓທື ຈັ ແຈນໄ ົາງ຾ຍຍຽຆໃ ັຌ:
ກາຌຘຄັ ຽກຈ, ກາຌຘາໍ ຑາຈ, ກາຌເຆ຾ໄ ຍຍຘບຍຊາຓຽຎັຌຉຌ຺ໄ .

຅າກຍຌັ ນາຈຄໃ ັ ກາໃ ທຘາຓາຈຘະນຸົຍແຈທໄ າໃ ນົກັ ກາຌທຈັ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅຋ໃ ີຌງິ ຓ຺ ເຆກໄ ຌັ ນົາງ
຾ຓຌໃ ກາຌເຆ຾ໄ ຍຍຘບຍຊາຓ, ຾ຍຍຘາໍ ຑາຈ ທາໃ ຌກັ ປຼຌຓ຃ີ ທາຓຓກັ ໜບໄ ງນົາງຑຼຄເຈ.

4. ທ຋ິ ີຂຼຌ຃າໍ ຊາຓ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅
ຓາຈຉະກາຌທຈັ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ ຅ະຎະກບຍຈທໄ ງຂໍ຃ໄ າໍ ຊາຓ຋ໃ ີຽປັຈໜາໄ ຋ໃ ີ ຽຎັຌຉທ຺ ກະຉຌໄຸ ເນໄ

ຍກຸ ຃ຌ຺ ຘະ຾ຈຄ຃ທາຓ຃ຈິ ຽນັຌ ຃ທາຓປຘູໄ ກຶ ບບກຓາ ກາຌທຈັ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅຅ະແຈຏໄ ຌ຺ ຋ໃ ີຊກຶ ຉບໄ ຄ
຾ຖະ ຽຆໃ ບື ຊແື ຈນໄ ົາງໜບໄ ງຘາໃ ໍ ເຈ ຾ຓຌໃ ຂຌໄຶ ກຍັ ຃ຌຸ ຌະຑາຍຂບຄຂໍ຃ໄ ທາຓ຋ໃ ີເຆຊໄ າຓ ກາຌຂຼຌຂໍ຃ໄ ທາຓ
ຽຑໃ ືບທຈັ ຅ໃຄຶ ຽຎັຌຽຖໃ ືບຄຘາໍ ຃ຌັ ຋ໃ ີ຅ະຉບໄ ຄຑິ຅າຖະຌາ຿ຈງຊນື ົກັ (ຎະຘາຈ ບິຈຘິຎຕຈີ າ, 2547, ໜາໄ .
310-312) ຉໃ ໍແຎຌ:ີໄ

1) ເຆຂໄ ໍ຃ໄ ທາຓ຋ໃ ີກາໃ ທຽຊຄິ ຽນຈກາຌ ນົື ຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີຽຎັຌຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ .
2) ນົີກຖຼໄ ຄຂໍ຃ໄ ທາຓ຋ໃ ີຍໃ ໍຽຎັຌ຃ທາຓ຅ຄິ ຋ໃ ີຽປັຈເນຍໄ ໃ ໍຘາຓາຈປຽູໄ ຊຄິ ຃ທາຓປຘູໄ ກຶ ນົື ຃ທາຓ຃ຈິ ຽນັຌ
ຂບຄຏບໄູ ໃ ຌື .
3) ຂໍ຃ໄ ທາຓ຋ໃ ີຘາຓາຈຽຈ຺າ຃ທາຓໝາງແຈໄ ຾ຓຌໃ ຘາຓາຈຍບກ຋ິຈ຋າຄ ນົື ຃ທາຓ຃ິຈຽນັຌຂບຄ
ຍກຸ ຃ຌ຺ ບໃ ຌື ແຈ.ໄ
4) ຂໍ຃ໄ ທາຓຌຌັໄ ຉບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓຽຎັຌຎະຖາແຌ ຃ືຓ຃ີ ທາຓຆຈັ ຽ຅ຌ ຓ຃ີ ທາຓໝາງ຾ຌຌໃ ບຌ ຍໃ ໍ຾ຓຌໃ
ເຆຑໄ າຘາກທຌ ນົື ຃ຓຸ ຽ຃ບື .
5) ຂ຃ໍໄ ທາຓໜໃ ຶຄໂ ຃ທຌຊາຓຘະ຾ຈຄ຃ທາຓ຃ຈິ ຽນັຌຑຼຄດາໃ ຄຈຼທ.
6) ຂໍ຃ໄ ທາຓ຋ໃ ີຓຖີ ກັ ຘະຌະຽຎັຌກາຄ ຽຑໃ ືບເນຏໄ ຉໄູ ບຍຘາຓາຈຘະ຾ຈຄ຃ທາຓ຃ຈິ ຽນັຌແຈ຋ໄ ຄັ ຋າຄ
ຍທກ ຾ຖະ ຋າຄຖຍ຺ ຃ທຌນົີກຖຼໄ ຄກາຌເຆ຃ໄ າໍ ຍາຄ຃າໍ ຽຆໃ ັຌ: ຋ຄັ ໝຈ຺ , ຍໃ ໍຽ຃ງີ ຽຖີງ, ຑຼຄຽຖັກໜບໄ ງ.
7) ນົີກຖຼໄ ຄຂໍ຃ໄ ທາຓ຋ໃ ີຍໃ ໍຘາຓາຈບບກ຃າໍ ຃ິຈຽນັຌແຈໄ ນົື ຂໍ຃ໄ ທາຓ຋ໃ ີຍໃ ໍແຈກໄ ຼໃ ທຂບໄ ຄກຍັ ຎະຽຈັຌ຋ໃ ີ
຅ະຑິ຅າຖະຌາຽຆໃ ັຌ: ຂ຃ໍໄ ທາຓ຋ໃ ີກາໃ ທບບກຌບກຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີ຅ະຘກຶ ຘາ.
ຘະນຸົຍແຈທໄ າໃ : ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ເຌກາຌປຼຌ ຾ຖະ ຏຌ຺ ກາຌປຼຌ຅ະຓ຃ີ ທາຓຘາໍ ຑຌັ ກຌັ ເຌ຋າຄ
ຍທກ ຽຆໃ ຄິ ຂຌໄຶ ດກໃູ ຍັ ກຈິ ຅ະກາໍ ຋ໃ ີຌກັ ປຼຌແຈຎໄ ະຉິຍຈັ ຽປັຈເນຌໄ ກັ ປຼຌແຈປໄ ຍັ ກາຌຉບຍຘະໜບຄ຋າຄ
ຈາໄ ຌ ປາໃ ຄກາງ ຾ຖະ ຅ຈິ ເ຅ ຽຓໃບື ຌກັ ປຼຌຽກຈີ ຃ທາຓຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ເຌກາຌປຼຌກໃ຅ໍ ະຽກຈີ ຏຌ຺ ຈຉີ ໃ ໍກາຌປຼຌ
ປູໄ ຽຆໃ ຄິ ຅ະຽປັຈເນຓໄ ຏີ ຌ຺ ຘາໍ ຽຖັຈ຋າຄກາຌປຼຌດເໃູ ຌຖະຈຍັ ຋ໃ ີໜາໄ ຽຑໃ ິຄຑໍເ຅ ຾ຖະ ກາຌຽຘີຓຘາໄ ຄ຾ປຄ຅ຄູ
ເ຅ເຌກາຌປຼຌປເູໄ ນກໄ ຍັ ຌກັ ປຼຌຽຎັຌໜາໄ ຋ໃ ີຘາໍ ຃ຌັ ຂບຄ຃ຏູ ຘໄູ ບຌ.

18

2.1.4. ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ (BBL)
ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑືໄຌຊາຌ (BBL) ຽຎັຌ຋ິຈຘະຈ຋ີ ໃ ີບະ຋ິຍາງກາຌ

ປຼຌປ຿ູໄ ຈງບາແຘ຃ທາຓປ຃ູໄ ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ກຼໃ ທກຍັ ຿຃ຄຘາໄ ຄ ຾ຖະ ກາຌຽປັຈທຼກຂບຄຘະໝບຄຽຆໃ ຄິ ຽຎັຌ
຋ິຈຘະຈກີ າຌປຼຌປູໄ ຋ິຈຘະຈເີ ໝ຋ໃ ໃ ີຽກຈີ ຅າກກາຌຑຈັ ຋ະຌາຈາໄ ຌຆທີ ະທິ຋ະງາ (Biological Science)
ຈາໄ ຌຎະຘາຈທິ຋ະງາ (Neuroscience) ຾ຖະ ທິ຋ະງາຘາຈ ຋ໃ ີຘຶກຘາກຼໃ ທກຍັ ຎຌັ ງາ (Cognitive
Science) ຑຈັ ຋ະຌາກາຌ ຾ຖະ ກາຌຽປັຈທຼກຂບຄຘະໝບຄ ຽຑໃ ືບຉບໄ ຄກາຌປທູໄ າໃ ຘະໝບຄປຼຌປແູໄ ຈໄ
຾ຌທເຈ ຿ຈງເຌ຾ຄຓໃ ຓູ ຈາໄ ຌຆທີ ະທ຋ິ ະງາຽປັຈເນປໄ ຽູໄ ຊຄິ ທທິ ຈັ ຋ະຌາກາຌຂບຄຘະໝບຄຓະຌຈຸ ຅າກກາຌ
ຽຖໃ ຓີ ຉຌ຺ໄ ແຎຘຖູໃ ະຈຍັ ຘຄູ ຘຈຸ ເຌຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ຋ຄັ ຌຽີໄ ຑໃ ືບກາຌຎຍັ ຉທ຺ ເຌກາຌຉບຍຘະໜບຄຉໃ ໍຘໃ ຄິ ຋ໄາ຋າງຉາໃ ຄໂ
ຽຑໃ ືບຽປັຈເນຓໄ ະຌຈຸ ຘາຓາຈດນໃູ ົບຈແຈໄ ຘທໃ ຌເຌຈາໄ ຌຎະຘາຈທ຋ິ ະງາ ຏຌ຺ ຅າກ຃ທາຓກາໄ ທໜາໄ ຈາໄ ຌຽ຋ັກ
຿ຌ຿ຖດີ ຾ຖະ ຈາໄ ຌກາຌ຾ຑຈຽປັຈເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ກຼໃ ທກຍັ ຖກັ ຘະຌະ຋າຄກາງງະຑາຍຂບຄຘະ
ໝບຄ຅ຌ຺ ຽຊຄິ ຖະຈຍັ ຽຆທ ຽປັຈເນປໄ ຂູໄ ະຍທຌກາຌຽປັຈທຼກຂບຄຘະໝບຄ ຾ຖະ ກາຌຘະ຾ຈຄຑຶຈຉິກາໍ
ຂບຄຓະຌຈຸ ຘທໃ ຌທິ຋ະງາຘາຈ຋ໃ ີຘຶກຘາກຼໃ ທກຍັ ຎຌັ ງາ (Cognitive Science) ຽປັຈເນໄຽກຈີ ຃ທາຓ
ຽຂ຺ໄາເ຅ເຌຈາໄ ຌ຅ຈິ ທິ຋ະງາ຋ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຓະຌຈຸ ຽຆໃ ັຌ: ຾ປຄ຅ຄູ ເ຅ ກາຌ຅ຈ຺ ຅າໍ ຾ຖະ
ກາຌ຃ິຈ ຃ທາຓຽຂໄ຺ າເ຅ກໃຼທກຍັ ຘາຓຈໄາຌຌໄີຽປັ ຈເນໄຽກີຈ຃ທາຓປູໄເຌຖກັ ຘະຌະທິ຋ ະງາກາຌ
(Interdisciplinary Knowledge) ຋ໃ ີແຂແຎຘ຃ູໃ ທາຓຽຂ຺ໄາເ຅຋ໃ ີໜາໄ ຘຌ຺ ເ຅ ຾ຖະ ຋ໄາ຋າງເຌກາຌກາໍ ຌຈ຺
຾ຌທ຋າຄກາຌ຅ຈັ ກາຌຘຶກຘາ (Education Establishment) ຋ໃ ີບາແຘກາຌປຼຌ຾ຍຍກາຌຽປັຈທຼກຂບຄ
ຘະໝບຄຂບຄຓະຌຈຸ ຎຍັ ເຆເໄ ຌກາຌຘກຶ ຘາ ຽຌໃ ບື ຄ຅າກກາຌຘຶກຘາຂຌັໄ ຉຌໄ຺ ຋ໃ ີກຼໃ ທກຍັ ຘະໝບຄຽປັຈເນປໄ ູໄ
ທາໃ ຓຎີ ະກຈ຺ ກາຌນງຄັ ຾ຈ຋ໃ ໃ ີຽກຈີ ຂຶໄຌເຌຘະໝບຄ຿ຈງຘະຽຑາະຂະຌະດໃເູ ຌຘະຊາຌະກາຌກາຌປຼຌປູໄ
(Learning Situation) ຾ຖະ ຓຽີ ຄໃບື ຌແຂບຌັ ເຈ຾ຈ຋ໃ ໃ ີຽໝາະຘຓ຺ ຘາໍ ຖຍັ ກາຌເນຽໄ ກຈີ ກາຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ
ກາຌ຃ິຈ຋ໃ ີຓຎີ ະຘິຈ຋ິຏຌ຺ (ຘຓ຺ ງຈ຺ ຆຈິ ຓຄ຺ ຃ຌ຺ , 2549, ໜາໄ . 150-151) ຃ທາຓປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ຘະໝບຄ຋ໃ ີ
ກາໃ ທຓາຽຍືໄບຄຉຌໄ຺ ຽປັຈເນຽໄ ຂໄ຺າເ຅ຽຊຄິ ຑໄືຌຊາຌ຿຃ຄຘາໄ ຄ ຾ຖະ ກາຌຽປັຈທຼກຂບຄຘະໝບຄນົາງຂໄຌຶ
ຽປັຈເນປໄ ທູໄ າໃ ຘະໝບຄຽກຈີ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຌທເຈ ຓຑີ ຈັ ຋ະຌາກາຌ຾ຌທເຈ ຈໃຄັ ຌຌັໄ ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-
ກາຌຘບຌ຋ໃ ີຎຍັ ເນຘໄ ບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ກາຌຽປັຈທຼກຂບຄຘະໝບຄ຅ໃຄຶ ຽຎັຌຘໃ ິຄ຅າໍ ຽຎັຌ ຾ຖະ ຊຽື ຎັຌ຾ຌທ຿ຌຓໄ
຋ໃ ີຘາໍ ຃ຌັ ຋ໃ ີແຈຌໄ າໍ ຃ທາຓປຈູໄ າໄ ຌຘະໝບຄ ຽຆໃ ິຄຊຽື ຎັຌກຌ຺ ຅ກັ ຘາໍ ຃ຌັ ຂບຄກາຌປຼຌປຓູໄ າຎຍັ ເຆເໄ ຌກາຌ
ປຼຌ- ກາຌຘບຌ ຾ຖະ ຽຎັຌແຎຉາຓ຋າໍ ຓະຆາຈກາຌປຼຌປູໄຂບຄຓະຌຸຈດໃາຄ຾຋ໄ຅ຄິ ນາກຽຂ຺ໄາເ຅
ຂະຍທຌກາຌຉາໃ ຄໂ ຾ຖະ ຎຈັ ເ຅຋ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌປຼຌປູຂໄ ບຄຘະໝບຄກໃ ໍ຅ະຌາໍ ແຎຘູໃກາຌ຅ຈັ
ຘະຑາຍກາຌ຋ໃ ີຽປັຈເນຘໄ ະໝບຄຽກຈີ ກາຌປຼຌປດູໄ າໃ ຄຓຎີ ະຘຈິ ຋ິຑາຍ ຾ຖະ ຘາຓາຈຑຈັ ຋ະຌາຘະໝບຄ
ຽຉັຓຘກັ ກາງະຑາຍ.

19

1. ຃ທາຓໝາງຂບຄກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ
Call (2003, p. 9) ກາໃ ທທາໃ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑືໄຌຊາຌ຃ືກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີ

ບະ຋ິຍາງກາຌຎະງກຸ ເຆ຃ໄ ທາຓປ຾ູໄ ຌທ຃ິຈ ຾ຖະ ຋ິຈຘະຈຉີ າໃ ຄໂ຋ໃ ີກຼໃ ທກຍັ ຘະໝບຄຓາຆທໃ ງຽຈັກເນໄ
ຽກຈີ ກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີຊາທບຌນົາງ຋ໃ ີຘຈຸ ຊາໄ ຓ຃ີ ທາຓປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ຋ິຈຘະຈ຋ີ ໃ ີດຽໃູ ຍໄືບຄນົຄັ ຂບຄກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງ
ເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌກໃຘໍ າຓາຈຌາໍ ຃ທາຓປູໄ ຾ຌທ຃ິຈ ນົື ຋ິຈຘະຈ຋ີ ໃ ີນົາກນົາງຽນໃ ຺ົາຌຌັໄ ແຎເຆຽໄ ຑໃ ືບ
ຽຐິກ ນົື ຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຽຈັກແຈ.ໄ

ບກັ ຃ຕະຑຓູ ຅າຖຑຸ າກບຌ ຾ຖະ ຑບຌທແິ ຖ ຽຖຈີ ທິຆາ (2550, ໜາໄ . 234) ແຈເໄ ນ຃ໄ ທາຓ
ໝາງທາໃ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງຽຂ຺ໄາເ຅ຘະໝບຄ ຃ື ກາຌ຋າໍ ຃ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ ນົື ຓຓີ ຓູ ຓບຄຉໃ ໍຂະຍທຌກາຌປຼຌ
ປູໄ ຿ຈງບຄີ ບາແຘ຃ທາຓປ຃ູໄ ທາຓຽຂ຺ໄາເ຅຅າກກາຌຽປັຈທຼກຂບຄຘະໝບຄ

຾ຘຄຽຈບື ຌ ຃ຄ຺ ຌາທຄັ (2550, ໜາໄ . 2) ແຈກໄ າໃ ທທາໃ : ຃ທາຓຘາໍ ຃ຌັ ຂບຄຘະໝບຄເຌກາຌ
ປຼຌປຘູໄ ໃ ິຄຉາໃ ຄໂ ບຌັ ຖທຓແຎຽຊຄີ ຑາຘາ ຾ຖະ ຘກັ ກາງະຑາຍຍຌັ ນາ຋ໃ ີຏຘໄູ ບຌຑຍ຺ ຽ຅ະິ ຽປັຈເນຏໄ ຘໄູ ບຌ
ແຈຌໄ າໍ ຾ຌທ຃ິຈກຼໃ ທກຍັ ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌຉາຓ຾ຌທ຋າຄກາຌປຼຌປຈູໄ ທໄ ງຘະໝບຄ (Brain
Based Learning) ຓາເຆທໄ ີຆາຑາຘາບຄັ ກຈິ ຽຑໃ ຶບ຋ຖຸ ະກຈິ ຿ປຄ຾ປຓ ເຌນທ຺ ຂໍ:ໄ ກາຌບະ຋ິຍາງກາຌ
ເນຍໄ ໍຖິກາຌຉາໃ ຄໂເຌ຿ປຄ຾ປຓ ຿ຈງເຆຘໄ ບຌຌກັ ຘຶກຘາຆຌັໄ ຎີ຋ີ 2 ຿ຎຕ຾ກຕຓທີຆາບຈຸ ຘານະກາໍ ຋ບໄ ຄ
຋ຼໃ ທ ຃ະຌະທ຋ິ ະງາກາຌ຅ຈັ ກາຌ຅າໍ ຌທຌ 30 ຃ຌ຺ ຽຌໃ ບຶ ຄ຅າກຖະຍຍ຺ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍ BBL ຽຎັຌກາຌ
ປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີເຆ຿ໄ ຃ຄຘາໄ ຄ ຾ຖະ ໜາໄ ຋ໃ ີຂບຄຘະໝບຄຽຎັຌຽ຃ໃ ບື ຄຓເື ຌກາຌປຼຌປູໄ ຿ຈງຍໃ ໍຘະກຈັ ກຌັໄ ກາຌຽປັຈ
ທຼກຂບຄຘະໝບຄ຾ຉຽໃ ຎັຌກາຌຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ເນຘໄ ະໝບຄແຈຎໄ ະຉຍິ ຈັ ໜາໄ ຋ໃ ີເນຘໄ ຓ຺ ຍຌູ ຋ໃ ີຘຈຸ ຑາງເຉ຾ໄ ຌທ຃ິຈ຋ໃ ີ
ທາໃ ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຘາຓາຈປຼຌປແູໄ ຈໄ ຋ກຸ ຃ຌ຺ ຓຘີ ະໝບຄຑບໄ ຓ຋ໃ ີ຅ະປຼຌປຉູໄ ຄັໄ ຾ຉຽໃ ກຈີ .

ຘະຊາຍຌັ ທ຋ິ ະງາກາຌປຼຌປູໄ (2550, ໜາໄ . 8) ແຈເໄ ນ຃ໄ ທາຓໝາງແທທໄ າໃ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆໄ
ຘະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ຃ກື າຌຌາໍ ຽບ຺າບຄ຺ ຃ທາຓປຽູໄ ຖໃ ືບຄຘະໝບຄ ຾ຖະ ຂະຍທຌກາຌບໃ ືຌໂ ຋ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄ
ຽຑໃ ືບຘາໄ ຄຘກັ ກາງງະຑາຍຘຄູ ຘຈຸ ເຌກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຓະຌຈຸ

຅າກ຃ທາຓໝາງຈໃຄັ ກາໃ ທຘະນຸົຍແຈທໄ າໃ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງຌາໍ ເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌໝາງ
ຽຊຄິ ກາຌຌາໍ ຃ທາຓປູໄ ຃ທາຓຽຂ຺ໄາເ຅ກຼໃ ທກຍັ ຽຖໃ ືບຄຘະໝບຄ ຾ຖະ ກາຌຽປັຈທຼກຂບຄຘະໝບຄຓາເຆໄ
ຽຎັຌຽ຃ໃ ບື ຄຓເື ຌກາຌບບກ຾ຍຍກາຌປຼຌ- ກາຌຘບຌຽຑໃ ືບເນຽໄ ກຈີ ກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີຘບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ຑາທະກາຌ
ຑຈັ ຋ະຌາຂບຄຘະໝບຄ ຽຆໃ ິຄ຅ະຽປັຈເນຏໄ ປໄູ ຼຌຓ຃ີ ທາຓຘາຓາຈຘຄູ ຘຈຸ ຽຉັຓຉາຓຘກັ ກາງງະຑາຍຂບຄ
຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ .

2. ນົກັ ກາຌຂບຄກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ
Caine C. G., (1990, pp. 66-70 ບາໄ ຄເຌ ຌຈັ ຋ະຑຌ຺ ຽຒໃ ືບຄຒໄຄຸ , 2559, ໜາໄ . 11)
ຓະນາທ຋ິ ະງາແຖຘະນະຖຈັ ຾຃ຖຒີ ໍຽຌງແຈຘໄ ະຽໜີ 12 ຎະກາຌເຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຘໄ ະໝບຄ

20

ຽຎັຌຑືໄຌຊາຌ຿ຈງເນຽໄ ຖືບກເຆຂໄ ໍ຋ໄ ໃ ີຽປັຈເນຓໄ ກີ າຌປຼຌປຽູໄ ກຈີ ຂຌຶ ນົາງ຋ໃ ີຘຈຸ ຾ຖະ ກາຌປຼຌກາຌຘບຌ
ຍຌັ ຖຏຸ ຌ຺ ຘຄູ ຘຈຸ ຽ຋ໃ ຺າເຈກໃແໍ ຈຈໄ ຄໃ ັ ຉໃ ໍແຎຌ:ີ

ຘະໝບຄຓຖີ ະຍຍ຺ ກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີຆຍັ ຆບໄ ຌນົາງຽຑາະຖທຓແຎຽຊຄິ ປາໃ ຄກາງ ກາຌຽ຃ໃ ບື ຌແນທ຃ທາຓ
຃ຈິ ບາຖຓ຺ ຘໃ ຄິ ຾ທຈຖບໄ ຓຽຆໃ ຄິ ຽກຈີ ຂຌຶໄ ຑບໄ ຓກຌັ (The Brain Is A Parallel Processor)

1. ຘະໝບຄ຅ະຓກີ າຌປຼຌປຊູໄ າໄ ຓຎີ ະຉິຘາໍ ຑຌັ ກຍັ ຏບໄູ ໃ ືຌ ຾ຖະ ເຌຘຄັ ຃ຓ຺ ຘໃ ິຄ຾ທຈຖບໄ ຓ (The
Brain/ Mind Is Social)

2. ຘະໝບຄ຅ະຘະ຾ນທຄນາ຃ທາຓໝາງ ຃ທາຓຽຂ຺ໄາເ຅ ຎະຘຍ຺ ກາຌເຌຆທີ ິຈຉະນົບຈຽທຖາ
(The Search For Meaning Is Innate)

3. ກາຌຘະ຾ນທຄນາ຃ທາຓໝາງ ຾ຖະ ຃ທາຓຽຂ຺ໄາເ຅ເຌຎະຘຍ຺ ກາຌ຿ຈງ຅ຈັ ຽຎັຌໝທຈໝໃູ
຾ຍຍ຾ຏຌ (The Search For Meaning Occurs Through Patterning)

4. ກາຌຓຘີ ທໃ ຌຘາໍ ຃ຌັ ເຌກາຌປຼຌປູໄ (Emotion And Critical To Patterning)
5. ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຘະໝບຄ຅ະປຼຌປຑູໄ ບໄ ຓໂກຌັ ຋ຄັ ຋ໃ ີຽຎັຌຑາຍຖທຓ ຾ຖະ ຋ໃ ີຽຎັຌຘທໃ ຌງບໃ ງ
(The Brain Processors Parts Wholes Simultaneously)
6. ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຘະໝບຄ຅ະຽກຈີ ຅າກກາຌຉຄັໄ ຅ຈຸ ຘຌ຺ ເ຅ຽຖໃ ືບຄກາຌຘຶກຘາ ຾ຖະ ຽກຈີ ຅າກ
ຘໃ ິຄ຾ທຈຖບໄ ຓ຋ໃ ີຍໃ ໍແຈຉໄ ຄັໄ ເ຅ຘຶກຘາ (Learning Involves Both Focused Attention And Peripheral
Perception)
7. ກາຌປຼຌປູ຅ໄ ະຓຂີ ະຍທຌກາຌ຋ໃ ີປູຈໄ ທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ (ຓ຅ີ ຈິ ຘາໍ ຌຶກ) ຾ຖະ ກາຌປ຿ູໄ ຈງຍໃ ໍປູຉໄ ທ຺
(຅າກ຅ຈິ ເຉຘໄ າໍ ຌກຶ ) (Learning Is Both Conscious And Unconscious)
8. ຘະໝບຄຓ຃ີ ທາຓ຅າໍ ດາໃ ຄຌບໄ ງ 2 ຾ຍຍ ຃ື຃ທາຓ຅າໍ ຾ຍຍຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄຓຉິ ິ/ແຖງະ ຽຆໃ ຄິ ຍຌັ ຋ຶກ
ຎະຘຍ຺ ກາຌຎະ຅າໍ ທຌັ ຂບຄຽປ຺າ ຾ຖະ ຃ທາຓ຅າໍ ຾ຍຍ຋ໃບຄ຅າໍ ຽຆໃ ິຄກຼໃ ທກຍັ ຂໍໄຽ຋ັຈ຅ຄິ ຾ຖະ ຋ກັ ຘະ
຾ຍຍ຾ງກຘທໃ ຌ (There Are At Least Two Approaches To Memory: Spatial Memory System,
Rate Learning System)
9. ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຘະໝບຄຽຎັຌແຎຉາຓຑຈັ ຋ະຌາກາຌ (Learning Developmental)
10. ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍຆຍັ ຆບໄ ຌ຅ະປຼຌແຈຈໄ ເີ ຌຍຌັ ງາກາຈງໃທ຺ ງຸ ຾ຖະ ຋ໄາ຋າງເນຘໄ ຼໃ ຄ ຾ຉຊໃ າໄ
ຍຌັ ງາກາຈ຃ຼຈ ຾ຖະ ກຈ຺ ຈຌັ ນົາງ຅ະຽປັຈຍໃ ໍເນຽໄ ກຈີ ກາຌປຼຌປູໄ (Complex Learning Is Enhanced
By Challenge And Inhibited By Threat)
(ຘຌູ ຋ບຌ ຿຃ຈຍຌັ ຽ຋຺າ, 2548, ໜາໄ . 7) ແຈເໄ ນນໄ ົກັ ກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຏປໄູ ຼຌ຅າກຘໃ ຄິ ຋ໃ ີຽປັຈເນຏໄ ໄູ
ປຼຌຘາຓາຈປຼຌປແູໄ ຈຈໄ ຿ີ ຈງຘະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌຓຈີ ຄໃ ັ ຉໃ ໍແຎຌ:ໄີ
1. ຍຌັ ງາກາຈກາຌປຼຌປຽູໄ ຆໃ ຄິ ຎະກບຍຈທໄ ງຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓເຌນບໄ ຄປຼຌ ຋ໃາຌຄໃ ັ ຘໃ ືກາຌປຼຌ
ປບຍຂາໄ ຄຎຈັ ເ຅ຈາໄ ຌ຃ູ

21

2. ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍບຄ຺ ຖທຓ ນົື ກາຌປຼຌປ຋ູໄ ຄັ ໝຈ຺ ຋ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄກຍັ ປາໃ ຄກາງ ຅ຈິ ເ຅ປຘູໄ ຶກ ຃ທາຓ
ຽຆໃ ບື ຍຌັ ນາຘທໃ ຌຉທ຺ ຾ຖະ ຽ຅ຈ຃ະຉິ ຖທໄ ຌຓຏີ ຌ຺ ກະ຋ຍ຺ ຉໃ ໍ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌປຼຌປ຋ູໄ ຄັ ຘຌໄີ .

3. ຘະໝບຄກຍັ ກາຌຌບຌນົຍັ , ຃ທາຓບິຈຽຓໃບື ງ, ຃ທາຓຂີໄ຃າໄ ຌ, ຃ທາຓກຄັ ທຌ຺ ນົື ບຎຸ ະກບຌ
ຉາໃ ຄໂຽປັຈເນຽໄ ກຈີ ຘະຑາຍກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີຍໃ ໍຈ.ີ ກາຌຌບຌນົຍັ ຈຽີ ຆໃ ຄິ ຽຎັຌກາຌຌບຌຑກັ ຏບໃ ຌ຿ຈງຍໃ ໍຓກີ າຌ
຃ຼຈເຈໂ຋ຄັ ໝຈ຺ ຽຑໃ ືບເນຘໄ ະໝບຄຘາຓາຈ ເຆແໄ ຖງະຂບຄກາຌຽ຃ໃ ືບຌຉາດໃາຄແທທາ (Rapid Eye
Movement- rem Stages) ແຈດໄ າໃ ຄຽໝາະຘຓ຺ ຽຑໃ ືບເນຘໄ ະໝບຄແຈຑໄ ກັ ຏບໃ ຌ ຾ຖະ ຎະຓທຌຂໍຓໄ ຌູ ຉາຓ
ຘະຍາງ ຍໃ ໍຉບໄ ຄປີຍປບໄ ຌ ຽປັຈເນໄຘະໝບຄຓຽີ ທຖາ຋າໍ ຃ທາຓຘະບາຈ຅ິຈເ຅ (mental House
Cleaning) ຅ຈັ ຽ຃ບື ຂາໃ ງຽຆທຘະໝບຄເໝໃ ຾ຖະ ຎະຓທຌຽນຈກາຌ຋າຄບາຖຓ຺ . ຈຄໃ ັ ຌຌັໄ , ຅ໃຄິ ຘໃຄ຺ ຽຘີຓ
ເນຽໄ ຈັກແຈຌໄ ບຌຑກັ ຏບໃ ຌເນຑໄ ຼຄຑໍເຌຽທຖາກາຄ຃ຌື

4. ກາຌຉຄັໄ ຽຎໄ຺າໝາງກາຌປຼຌປຽູໄ ຎ຺ໄາໝາງຽຎັຌຘໃ ິຄ຋ໃ ີຈີ ຽຆໃ ຄິ ຍໃ ໍ຅າໍ ຽຎັຌຉບໄ ຄງາກຽກຌີ ແຎເຌກາຌ
ຍຌັ ຖຸ ນົື ຄາໃ ງຽກຌີ ແຎເຌກາຌຽປັຈທຼກເນຘໄ າໍ ຽຖັຈ ຽຎ຺ໄາໝາງຉບໄ ຄຽຎັຌຘໃ ິຄ຋າໍ ຌາງແຈໄ ຾ຖະ ຍຌັ ຖແຸ ຈໄ
ເຌຽທຖາຈຼທກຌັ ຈໃຄັ ກາຌຉຄັໄ ຽຎ຺ໄາໝາງ຅າໍ ຽຎັຌຉບໄ ຄດເໃູ ຌຍໍຖິຍຈ຺ ຂບຄຖະຍຍ຺ ຃ທາຓຽຆໃ ບື ຾ຖະ ຃ທາຓ
ຘາຓາຈຂບຄຌກັ ປຼຌ ຑາງເຌຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓ຋ໃ ີຽບບໄື ບາໍ ຌທງຽ຋ໃ ຺າຌຌັໄ ຽຎໄ຺າໝາງ຅ໃຄຶ ຅ະຍຌັ ຖແຸ ຈໄ

5. ບຎຸ ະຘກັ ຉໃ ໍກາຌປຼຌປຽູໄ ຓໃບື ຘະໝບຄປຍັ ປຉູໄ ໃ ໍບາກາຌຉກ຺ ເ຅ ນົື ບຌັ ຉະຖາງ ປາໃ ຄກາງ຅ະຓີ
ຎະຉິກິຖິງາຉບຍ຿ຉ຿ໄ ຈງບຈັ ຉະ຿ຌຓຈັ ຎະກຈ຺ ກາຌຂບຄຘະໝບຄ຾ຌທຌີໄ ຽບໄີຌທາໃ ກາຌຎໃຼຌຉາໃ ໍ ຖຄ຺
(Down Shifting) ຽຓໃບື ຘະໝບຄຎໃຼຌຉາໃ ໍ ຖຄ຺ ຅ະຽປັຈເນ຃ໄ ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌປຼຌປູໄ ກາຌ຃ຈິ ກາຌ
ທາຄ຾ຏຌ ກາຌ຾ກຍໄ ຌັ ນາ ກາຌນາຂຓໍໄ ຌູ ຂາໃ ທຘາຌ ກາຌ຃ຈິ ຘາໄ ຄຘຌັ ຾ຖະ ຋ກັ ຘະກາຌຉຈັ ຘຌິ ເ຅ຉາຓ

6. ກາຌ຿຃ຘະຌາກຍັ ກາຌປຼຌປູໄ ຌກັ ປຼຌຉບໄ ຄແຈປໄ ຍັ ກາຌຘໃຄ຺ ຽຘີຓເນໄຽບ຺ າເ຅ເຘໃເຌກາຌ
ຍໍຖ຿ິ ຑກບານາຌ ຾ຖະ ຿຃ຘະຌາກາຌ຋ໃ ີຽໝາະຘຓ຺ ຽຑໃ ືບຘໃຄ຺ ຽຘຓີ ຃ທາຓຘາຓເຌກາຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຃ທາຓ
ຘາຓາຈເຌກາຌ຃ິຈ ຘໃ ິຄ຋ໃ ີຘະໝບຄຉບໄ ຄກາຌນົາງ຋ໃ ີຘຈຸ ຃ື ບກ຺ ຆຽີ ຅ຌ ຊາໄ ຘະໝບຄຂາຈບກ຺ ຆຽີ ຅ຌ຾ຖທໄ
ຉທ຺ ຊາໃ ງ຋ບຈຽຆທຘະໝບຄບໃ ືຌໂບາຈຽປັຈເນກໄ າຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ກາຌ຃ິຈຆາໄ ຖຄ຺ ນົື ແທຂຌໄຶ ກໃແໍ ຈໄ ຘາຌ
ແ຋຿ຖຆຌິ ຽຆໃ ຄິ ຉາຓຎກ຺ ະຉຑິ ຍ຺ ດເໃູ ຌບານາຌ຋ີຓ຿ີ ຎົຉຌີ ຘຄູ ຆທໃ ງກະຉຌໄຸ ຃ທາຓຉໃ ຌື ຉທ຺ ຾ຖະ ກາຌຽປັຈທຼກ
ຂບຄຘະໝບຄ ບານາຌ຋ໃ ີບຈຸ ຓ຺ ຈທໄ ງ຿ຎຉຌີ ແຈ຾ໄ ກ:ໃ ແຂ,ໃ ຎາ, ແກ,ໃ ຿ດຽກຈິ ຾ຖະ ຽຌງີ ຾ຂຄຽຎັຌຉຌໄ຺

7. ຃ທາຓຉຄັໄ ເ຅ຂບຄກາຌປຼຌປູໄ ກາຌຽປັຈເນໄຌກັ ປຼຌຓ຃ີ ທາຓຉຄັໄ ເ຅ ຃ຄ຺ ຃ທາຓຉຄັໄ ເ຅ແທໄ
ຽຎັຌຑາະກຈິ ຋ໃ ີ຋ໄາ຋າງຘາໍ ຖຍັ ຃ບູ າ຅າຌ ຖະຈຍັ ຃ທາຓຉຄັໄ ເ຅ຓຂີ ຈີ ຅າໍ ກຈັ ຅າກກາຌຎໃຼຌ຾ຎຄເຌຈາໄ ຌ
ບາຖຓ຺ ຖະຈຍັ ກຈ຺ ບາຓຌິ ຿ຌ ປໍ຿ຓຌ ຾ຖະ ຽຌບືໄ ນາທິຆາ ຉາຓຎກ຺ ກະຉຆິ ທໃ ຄ຃ທາຓຘຌ຺ ເ຅ຂບຄຌກັ ປຼຌ
ຓຆີ ທໃ ຄດໃູຖະນທາໃ ຄ 20- 25 ຌາ຋ີ ຖະນທາໃ ຄກາຌຽຖໃ ີຓຉຌ຺ໄ ຘະຽໜີຽຌືໄບນາ ກຍັ ກາຌ຅ຍ຺ ຘະຓຽີ ຌໄືບນາ
຾ຖະ ຖະນທາໃ ຄກາຌຘະຽໜີ຾ຌທ຃ິຈຘາໍ ຃ຌັ ກຍັ ກາຌຘໃຄັ ທຼກຑິຽຘຈ຾ກຌໃ ກັ ປຼຌ ຈຄໃ ັ ຌຌັໄ ຃ບູ າ຅າຌຉບໄ ຄຓີ
ຘໃ ິຄກະຉຌໄຸ ຋ໃ ີ຾ຎກເໝໃ ນົື ຓ຃ີ ທາຓຽຂັໄຓ຋າຄບາຖຓ຺ ຖະຈຍັ ຘູຄຽຑໃ ືບເນໄແຈ຃ໄ ທາຓຉຄັໄ ເ຅ຂບຄຏໄປູ ຼຌເຌ

22

ຖະນທາໃ ຄ຋ໃ ີຓກີ າຌຘບຌ ນົື ກາຌບະຑິຎາງຈຌ຺ ໂ ຃ບູ າ຅າຌ຃ທຌຓກີ ຈິ ຅ະກາໍ ຽຑໃ ືບຖຈ຺ ຃ທາຓ຃ຼຈຽຆໃ ັຌ
ກາຌດືຈຽຘັໄຌ ຾ຂຌ ຾ຖະ ຂາ.

8. ຖະຈຍັ ຃ທາຓ຃ຄ຺ ຋ຌ຺ ເຌກາຌປຼຌປູໄ ຂຌຶ ດກໃູ ຍັ ທິ຋ີກາຌແຈປໄ ຍັ ຂໍຓໄ ຌູ ຂາໃ ທຘາຌຌຌັໄ ຽຆໃ ຄິ ຓຖີ ະຈຍັ
ບຈັ ຉາຈໃຄັ ຉໃ ໍແຎຌີ:ໄ ກາຌບາໃ ຌ 10%, ກາຌແຈງໄ ິຌ 20%, ກາຌຽນັຌ 30%, ກາຌຒຄັ - ກາຌຽນັຌ
50%, ກາຌຒຄັ , ກາຌຽນັຌ ຾ຖະ ກາຌຽທ຺ໄາ 70 %, ກາຌຒຄັ , ກາຌຽນັຌ, ກາຌຽທ຺ໄາ ຾ຖະ ກາຌກະ຋າໍ
90%.

9. ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍຽຌັຌໄ ກາຌຏບໃ ຌ຃າງ ກາຌປຼຌປ຅ູໄ ະຽປັຈແຈຈໄ ຋ີ ໃ ີຘຈຸ ຽຓໃບື ຌກັ ປຼຌຓກີ າຌປຼຌປູໄ
຾ຍຍຽຌັຌໄ ນົື ຓເີ ຅຅ຈ຺ ຅ໃ ໍ ຾ຖະ ກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຍຍຏບໃ ຌ຃າງ ນົື ກະ຅າງ຋ໃທ຺ ແຎຘະນົຍັ ກຌັ ແຎ ຽຆໃ ັຌ: ຓີ
ຽທຖາ຃ິຈຽໜັໄ ຌໜກັ 10 ຌາ຋ີ ຾ຖະ ຃ິຈກະ຅າງ 2-5 ຌາ຋ີ ຘະນົຍັ ກຌັ ແຎຉະນົບຈຆທໃ ຄກາຌປຼຌ
ຽທຖາຘຄູ ຘຈຸ ຘາໍ ຖຍັ ກາຌປຼຌປຎູໄ ະຓາຌ 20–25 ຌາ຋ີ ຾ຖທໄ ເນຽໄ ທຖາຘາໍ ຖຍັ ກາຌ຃ຈິ ຾ຍຍຏບໃ ຌ຃າງ ນົື
຃ຈິ ຋ໃທ຺ ແຎບກີ 2-5 ຌາ຋ີ ເຌກຈິ ຅ະກາໍ ນົື ກາຌຎະຓທຌຂໍຓໄ ຌູ ຋າຄຘະໝບຄ ຅ະຽປັຈເນຽໄ ກຈີ ກາຌປຼຌ
ປແູໄ ຈຈໄ ຋ີ ໃ ີຘຈຸ .

10. ກາຌປຼຌ ຘາຓ ຂຌັໄ ຉບຌເຌນບໄ ຄປຼຌ ຿ຈງ຋ໃທ຺ ແຎຎກ຺ ກະຉິ຃ຽູ ຎັຌຏຊໄູ າໃ ງ຋ບຈ ນົື ຽຎັຌຏໄູ
ເນຂໄ ໍຓໄ ຌູ ຂາໃ ທຘາຌ຾ກຌໃ ກັ ປຼຌ ນົື ເນຎໄ ຈັ ເ຅ຎໄບຌ ຉໃ ໍຓາບີກແຖງະໜໃ ຶຄກາຌ຋ຈ຺ ຘບຍ ນົື ເນຽໄ ຈັກ຋ຍ຺
຋ທຌ ນົື ຅ຈ຺ ຅າໍ ຽຑໃ ືບທຈັ ຃ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ເຌຽຌືໄບນາ຋ໃ ີແຈປໄ ຼຌ ນົື ຎຈັ ເ຅ກາຌຏະຖິຈ ຘທໃ ຌ຋ໃ ີດໃູເຌ
ຖະນທາໃ ຄຎຈັ ເ຅ຎໄບຌກຍັ ຎຈັ ເ຅ຏຌ຺ ຏະຖິຈ຃:ື ກາຌຍຖູ ະຌາກາຌ ຽຆໃ ຄິ ຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄ຃ທາຓຘາໍ ຑຌັ ຖະນທາໃ ຄ
ຎຈັ ເ຅ຎໄບຌ ຆີທິຈຂບຄຏປໄູ ຼຌຊາໄ ຎຈັ ເ຅ຎໄບຌຍໃ ໍຓກີ າຌກຼໃ ທຂບໄ ຄ ນົື ຘາໍ ຑຌັ ກຍັ ຆີທິຈຂບຄຏໄປູ ຼຌ຾ຖໄທ
ຎຈັ ເ຅ຏຌ຺ ຏະຖິຈກໃ຅ໍ ະໜບໄ ງນົາງ ຈຄໃ ັ ຌຌັໄ ກາຌປຼຌປ຅ູໄ ໃ ຄຶ ຓີ 3 ຂຌັໄ ຉບຌ຃ື: ຎຈັ ເ຅ຎໄບຌ, ກາຌຍຖູ ະຌາ
ກາຌ ຾ຖະ ຎຈັ ເ຅ຏຌ຺ ຏະຖຈິ .

11. ກາຌທາຄຉທ຺ ເຌກາຌປຼຌປູໄ ຽຎັຌຂະຍທຌກາຌຽຑໃ ືບເນໄ຾ຌທ຃ິຈ, ຃ທາຓປູໄ ຾ຖະ ຂໍໄຓຌູ
ຂາໃ ທຘາຌຓກີ າຌຖໍຊາໄ ນົື ກາຌຎໃບງທາຄເຌຆໃທ຺ ຃ະຌະ ຅ຌ຺ ກທາໃ ຅ະຓກີ າຌປຼຌປ຾ູໄ ຅ຄໄ “ຎະຘຍ຺ ກາຌ ນົື
຾ຓຌໃ ຽຖີງ” ເຌຘໃ ຄິ ຌຌັໄ .

12. ຃ຓຸ ຘຓ຺ ຍຈັ ຂບຄຂໍຓໄ ຌູ ຂາໃ ທຘາຌ຋ໃ ີຽປັຈເນ຅ໄ ໃ ຅ື າໍ ແຈຈໄ ຋ີ ໃ ີຘຈຸ ຏປໄູ ຼຌ຅ະ຅ໃ຅ື າໍ ແຈຈໄ ຋ີ ໃ ີຘຈຸ ຊາໄ ຂໍຓໄ ຌູ
ຂາໃ ທຘາຌຓ຃ີ ຌຸ ຘຓ຺ ຍຈັ ຈຄໃ ັ ຉໃ ໍແຎຌ:ີໄ

1. ຓ຃ີ ທາຓຘາໍ ຑຌັ ກຍັ ຎະຘາຈຘາໍ ຏຈັ .
2. ດເໃູ ຌຍໍຖຍິ ຈ຺ ຂບຄບາຖຓ຺ ຽຆໃ ັຌ: ບາຖຓ຺ ຃ທາຓປກັ , ບາຖຓ຺ ຃ທາຓຘກຸ ນົື ບາຖຓ຺ ຿ຘກຽຘໄ຺າ.
3. ຓ຃ີ ຌຸ ຘຓ຺ ຍຈັ ຿ຈຈຽຈໃ ັຌ ນົື ຾ຉກຉາໃ ຄ.
4. ຓ຃ີ ທາຓຘາໍ ຑຌັ ດາໃ ຄໜກັ ຾ໜຌໄ .
5. ຓ຃ີ ທາຓ຅າໍ ຽຎັຌຉໃ ໍກາຌດຖໃູ ບຈ.

23

6. ຓ຃ີ ທາຓຘາໍ ຃ຌັ ເຌ຋າຄຘທໃ ຌຉທ຺ .
7. ຓກີ າຌຽປັຈຆາໍໄ ຉະນົບຈ.
8. ຽຎັຌຽຖໃ ບື ຄ຋າໍ ບຈິ ນົື ຽຖໃ ືບຄຘຈຸ ຋າໄ ງເຌຽທຖາປຼຌ.

຅າກກາຌ຃ຌໄ຺ ຑຍ຺ ນົກັ ກາຌຽປັຈທຼກຂບຄຘະໝບຄ ຘາຓາຈຌາໍ ແຎຎະງກຸ ເຆເໄ ຌກາຌ຅ຈັ ກາຌ
ຘກຶ ຘາ ຖທຓ຋ຄັ ຂຌັໄ ຉບຌຘະຽໜີ຾ຌະເຌກາຌ຅ຈັ ກາຌຘຶກຘາ.

ຘະນຸົຍແຈທໄ າໃ ນົກັ ກາຌປຼຌປູໄ ຿ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ ຉບໄ ຄ຅ຈັ ກາຌປຼຌປເູໄ ນຘໄ ບຈ຃ບໃ ຄ
ກຍັ ກາຌຽປັຈທຼກຂບຄຘະໝບຄ ຿ຈງຘະໝບຄ຅ະປຼຌປແູໄ ຈຈໄ ຂີ ຌຶໄ ດໃກູ ຍັ ບາຖຓ຺ ຽຎັຌຘາໍ ຃ຌັ . ຈຄໃ ັ ຌຌັໄ , ຅ໃ ຄຶ
຃ທຌຘາໄ ຄຍຌັ ງາກາຈຈາໄ ຌຍທກ ກະຉຌໄຸ ເນໄຏປໄູ ຼຌຽກຈີ ຃ທາຓຘຌ຺ ເ຅ ຾ຖະ ຃ຶຈ຃າໍ ຌຄຶ ຽຊຄິ ຘໃ ິຄ຋ໃ ີປຼຌ,
ຘາໄ ຄຍຌັ ງາກາຈ຋ໃ ີ຋ໄາ຋າງ ຘໃຄ຺ ຽຘີຓຏປໄູ ຼຌເນໄຽກຈີ ກາຌປຼຌປດູໄ າໃ ຄຘະໜກຸ ຘະໜາຌ ຾ຖະ ຏບໃ ຌ຃າງ
຋ຄັ ຌຉີໄ ບໄ ຄ຃າໍ ຌຄຶ ຽຊຄິ ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຘະໝບຄ຾ຉຖໃ ະຍກຸ ຃ຌ຺ ຾ຖະ ຑຈັ ຋ະຌາກາຌ
ຉາຓແທບາງບຸ ກີ ຈທໄ ງ.

3. ຑໄືຌຊາຌຂບຄກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑືໄຌຊາຌ
ຑາທະ຋ໃ ີຈ຋ີ ໃ ີຘຈຸ ເຌກາຌເຆຘໄ ະໝຄຂບຄຓະຌຈຸ ຃ື: ກາຌເຆຂໄ ຈີ ຃ທາຓຘາຓາຈ຋າຄຘະໝບຄຽຑໃ ືບ

ກາຌຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄ ຾ຖະ ກາຌຽຂໄ຺າເ຅ຘໃ ິຄ຋ໃ ີຽຎັຌຽຄໃບື ຌແຂ, ຘຄູ ຘຈຸ ເຌຂະຍທຌກາຌ ຓບີ ຄ຺ ຎະກບຍ 3 ຂໍໄ
ຽຎັຌຑືໄຌຊາຌຂບຄກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງຘະໝບຄຽຎັຌຊາຌ (BBL) ຋ໃ ີຘາຓາຈຽປັຈເນໄຽກີຈກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີ
ຆຍັ ຆບໄ ຌ຃ື: (ບຄັ ຘະຌາ ຘຘີ ທຌ຾ຉຄ, 2555, ໜາໄ . 50) ກາຌຉໃ ືຌຉທ຺ ຋ໃ ີຏບໃ ຌ຃າງ ຃ືກາຌຑະງາງາຓ
ຖຈ຺ ຃ທາຓດາໄ ຌເຌຏປໄູ ຼຌ ຽປັຈເນຏໄ ປໄູ ຼຌຽກຈີ ກາຌຉໃ ືຌຉທ຺ ຾ຍຍຏບໃ ຌ຃າງ ຽຎັຌກາຌຘາໄ ຄຍຌັ ງາກາຈເນໄ
ຏປໄູ ຼຌຍໃ ໍປຘູໄ ກຶ ຽໝືບຌຊກື ກຈ຺ ຈຌັ ຾ຉຓໃ ກີ າຌ຋າໄ ຋າງ ຽປັຈເນຽໄ ກຈີ ຓກີ າຌ຃ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ນາ຃າໍ ຉບຍ.

1) ກາຌຎະຘຓ຺ ຎະຘາຌຎະຘຍ຺ ກາຌ຋ໃ ີຖຄ຺ ຉທ຺ : ກາຌ຅ຈັ ກາຌຎະຘຍ຺ ກາຌປຼຌປຉູໄ ບໄ ຄຑທ຺ ຑຌັ ກຍັ
຃ທາຓປຘູໄ ຶກ, ຃ຌໄ຺ ຃ິຈ, ຉຄັໄ ເ຅ຉໃ ໍກາຌປຼຌ ຿ຈງຏາໃ ຌກາຌ ແຈຽໄ ນັຌ, ແຈງໄ ິຌ, ແຈຈໄ ຓ຺ , ແຈຘໄ າໍ ຏຈັ , ແຈໄ
ຆຓີ ຖຈ຺ ຾ຖະ ແຈຽໄ ຃ໃ ືບຌແນທປາໃ ຄກາງ ແຈຽໄ ຆໃ ບື ຓ຿ງຄກຍັ ຃ທາຓປຽູໄ ຈຓີ ຓາເຆກໄ ຍັ ຃ທາຓປຘູໄ ໃ ຄິ ເໝໂໃ ຋ໃ ີຓີ
຃ທາຓກະຉືຖືຖຌ຺ໄ ຋ໃ ີ຅ະ຾ກແໄ ຂຍຌັ ນາ຋ໃ ີຽຂ຺ໄາຓາຎະຽຆຌີ ໜໄາຐຶກຎະຉິຍຈັ ກາຌ຃ຌໄ຺ ນາ຃າໍ ຉບຍ ຾ຖະ ຽຌັຌໄ
ກາຌຓຎີ ະຉຘິ າໍ ຑຌັ ກຍັ ຏບໄູ ໃ ືຌ.

2) ກາຌ຅ຈັ ຎະຘຍ຺ ກາຌ຋ໃ ີຽຎັຌຂະຍທຌກາຌດາໃ ຄກະຉືຖືຖຌ຺ໄ ຽຎັຌກາຌ຅ຈັ ຎະຘຍ຺ ກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີຓີ
຃ທາຓໝາງຉໃ ໍຏປໄູ ຼຌ ຽປັຈເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓປ຅ູໄ າກກາຌກະ຋າໍ ຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ ຽຎັຌກາຌເນຽໄ ຈັກຖຄ຺ ຓ຋ື ຈ຺ ຖບຄ
, ຎະຈຈິ ນົື ແຈຽໄ ຖໃ ຺າຎະຘຍ຺ ກາຌຉທ຺ ຅ຄິ ຋ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄ ຏຘໄູ ບຌເຆຊໄ າຓຽຑໃ ືບເນຏໄ ປໄູ ຼຌຑິ຅າຖະຌາ ນົື ຃ຌ຺ໄ
ນາ຃າໍ ຉບຍດາໃ ຄກະຉຖື ຖື ຌໄ຺ .

ຘະນົຍູ ແຈທໄ າໃ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑືໄຌຊາຌຓນີ ົກັ ກາຌຑໄືຌຊາຌທາໃ ຘະໝບຄ຅ະຽປັຈໜາໄ
຋ໃ ີເຌກາຌປຼຌປແູໄ ຈຈໄ ກີ ໃ ຉໍ ໃ ໍຽຓໃບື ຘະໝບຄຓ຃ີ ທາຓຑບໄ ຓຽຆໃ ິຄຉບໄ ຄຎະຘຓ຺ ຎະຘາຌຖທຓກຍັ ປາໃ ຄກາງ ຾ຖະ

24

຅ຈິ ເ຅ ຈຄໃ ັ ຌຌັໄ ຘະໝບຄ຅ະປຼຌປແູໄ ຈຈໄ ກີ ໃຉໍ ໃ ໍຽຓໃບື ປາໃ ຄກາງດເໃູ ຌຘະຑາຍ຋ໃ ີຘຓ຺ ຍຌູ , ຾ຂຄ຾ປຄ ຾ຖະ ເຌ
ຂະຌະຈຼທກຌັ ກໃຉໍ ບໄ ຄດເໃູ ຌບາຖຓ຺ , ຃ທາຓປຘູໄ ກຶ ຋ໃ ີຑບໄ ຓເຌກາຌປຼຌ.

4. ຘະໝບຄກຍັ ກາຌປຼຌປູໄ
ຘະໝບຄຽຎັຌບະແທງະທະ຋ໃ ີປຍັ ໜໄາ຋ໃ ີຘາໍ ຏຈັ ຉາໃ ຄໂຍໃ ໍທາໃ ຅ະຽຎັຌກາຌຽຍໃ ຄິ ຽນັຌ, ກາຌແຈງໄ ິຌ,

ກາຌຈຓ຺ , ກາຌຘາໍ ຏຈັ ຽຓໃບືໃ ຓະຌຈຸ ແຈປໄ ຍັ ຎະຘຍ຺ ກາຌ຅າກຘໃ ຄິ ຾ທຈຖບໄ ຓປບຍຉທ຺ ກໃ຅ໍ ະຘຌັ ງາຌແຎຘຘູໃ ະ
ໝບຄຘທໃ ຌ຋ໃ ີຽບີໄຌທາໃ ຋າຖາຓຈັ ຽຆໃ ິຄຽຎັຌຘທໃ ຌ຋ໃ ີດໃຉູ ິຈກຍັ ຾ກຌຘະໝບຄ. ຋າຖາຓຈັ ຅ະ຋າໍ ກາຌກໃຌັ
ຉບຄກທຈຘບຍຂຓໍໄ ຌູ ຊາໄ ຽຎັຌຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌດນໃູ ົບຈຂບຄຆທີ ຈິ ຘະໝບຄ຅ະຘໃຄັ ກາຌ຋ຌັ ຋ີຽຑໃ ືບ
ເນຽໄ ບ຺າຆທີ ຈິ ຖບຈ຅າກບຌັ ຉະຖາງຽຆໃ ຄິ ຽປ຺າຓກັ ປຼກຑຶຈຉກິ າໍ ຽນໃ ຺ົາຌທີໄ າໃ ຽຎັຌຘຌັ ຆາຈຉະງາຌ ຊາໄ ຽຎັຌກາຌ
ປຍັ ປເູໄ ຌຘະຑາຍຎກ຺ ກະຉິ ຘຌັ ຆາຈຉະງາຌ຅ະຎໃຼຌຽຘັໄຌ຋າຄແຎງຄັ ຘທໃ ຌ຋ໃ ີປຼກທາໃ ບະຓກິ ຈາຖາ ຘທໃ ຌ
ຌ຅ໄີ ະຽປັຈໜາໄ ຋ໃ ີກຼໃ ທກຍັ ຃ທາຓປຘູໄ ກຶ ຾ຖະ ຓຘີ ທໃ ຌຘາໍ ຃ຌັ ເຌເຌກາຌປຼຌປຂູໄ ບຄຓະຌຈຸ ຅ະຽຎັຌຘທໃ ຌ຋ໃ ີ
ຽກຍັ ຃ທາຓ຅າໍ ຊາໄ ຽຎັຌຘະຑາຍ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓງິຌຈ,ີ ຑໍເ຅, ຘະໜກຸ ຘະໜາຌ ກາຌຽປັຈທຼກຂບຄຘະໝບຄ
ຘທໃ ຌຌີໄ ກໃ຅ໍ ະຽປັຈທຼກແຈຈໄ ີ ຘາຓາຈຽກຍັ ຃ທາຓ຅າໍ ແຈແໄ ຈນໄ ົາງຂຌໄຶ ເຌຘທໃ ຌຌ຅ໄີ ະຊກື ຌາໍ ແຎເຆເໄ ຌກາຌ
຅ຈັ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງດຶຈນົກັ ກາຌຘາໄ ຄຍຌັ ງາກາຈ຋ໃ ີຏບໃ ຌ຃າງກາຌຘາໄ ຄຎະຉິຘາໍ ຑຌັ ເຌ຋າຄຍທກ ຂໍຓໄ ຌູ
ເຌຑາກຘທໃ ຌ຃ທາຓປຘູໄ ຶກຌ຾ໄີ ຖທໄ ຅ະຊກື ຘໃຄ຺ ແຎງຄັ ຘທໃ ຌ຋ໃ ີຽບຌີໄ ທາໃ ປຍິ ຿ຎ຾຃ັຓຎຈັ ຽຆໃ ຄິ ຅ະຊກື ຎະຓທຌ
ທາໃ ຓ຃ີ ທາຓໝາງ຃ທາຓຘາໍ ຃ຌັ ນົື ຍໃ ໍ ຿ຈງຓກີ າຌຌາໍ ຽບ຺າ຃ທາຓປຽູໄ ຈຓີ ຋ໃ ີ຅ຈ຺ ຅າໍ ແທຓໄ າປທໃ ຓຎະຽຓຌີ ນາກຓີ
຃ທາຓຘາໍ ຑຌັ ກຌັ ກໃ ຅ໍ ະຽກຈີ ກາຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຽຆໃ ືບຓ຿ງຄຂໍຓໄ ຌູ ຘະໝບຄກໃ຅ໍ ະຽຖໃ ີຓຂະຍທຌກາຌ຅ຈ຺ ຅າໍ
຿ຈງບາຈ຅ະຽຘຓີ ຽຑໃ ີຓຽຉຓີ ຽຂໄ຺າແຎກຍັ ຂຓໍໄ ຌູ ຽຈຓີ ຾ຖະຽກຍັ ແທເໄ ຌ຿ບກາຈຉໃ ໍແຎກາງຽຎັຌ຃ທາຓ຅າໍ ແຖງະ
ງາທ຾ຉຊໃ າໄ ຂໍຓໄ ຌູ ຍໃ ໍຓ຃ີ ທາຓໝາງ ນົື ຓ຃ີ ທາຓຘາໍ ຃ຌັ ໜບໄ ງຘະໝບຄກໃ຅ໍ ະ຅ຈ຺ ຅າໍ ແທຆໄ ໃທ຺ ຃າທ ຽຎັຌ຃ທາຓ
຅າໍ ແຖງະຘຌັໄ ຽຆໃ ຄິ ຽຓໃບື ຽທຖາຏາໃ ຌແຎກໃບໍ າຈຓກີ າຌຖຓື ຃ທາຓປຌູໄ ຊໄີ ກື ຌາໍ ຓາເຆເໄ ຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌ
ຘບຌ ຿ຈງເຆທໄ ິ຋ີກາຌ຋ຍ຺ ຋ທຌຍຈ຺ ປຼຌ ນົື ກາຌເນ຾ໄ ຍຍຽຐິກນຈັ ຋ໃ ີຉໃ ໍຽຌໃ ບື ຄຽຎັຌຂຌັໄ ໂແຎ (ຘະຊາຍຌັ
ຑຈັ ຋ະຌາ຃ຌຸ ຌະຑາຍທຆິ າກາຌ, 2549, ໜາໄ . 3-5)

ຽຓໃບື ຽປ຺າປທູໄ າໃ ຘະໝບຄຓໜີ າໄ ຋ໃ ີ຾ຌທເຈ ຾ຖະ ກາຌປຼຌປຽູໄ ກຈີ ຂຌຶໄ ແຈ຾ໄ ຌທເຈຽປ຺າກໃຘໍ າຓາຈບບກ
຾ຍຍຂະຍທຌກາຌປຼຌປຽູໄ ຑໃ ືບເນຽໄ ກຈີ ຎະ຿ນງຈຘຄູ ຘຈຸ (ທ຿ິ ຖຈ ຖກັ ຂະໜາບະຈຘີ ບຌ, 2550, ໜາໄ . 7-
10)

1. ຃ຌ຺ ຽປ຺າຽກຈີ ຓາຑບໄ ຓກຍັ ຅າໍ ຌທຌຽຆທຘະໝບຄ຋ໃ ີຑຼຄຑໍຉໃ ໍກໃ າຌຈາໍ ຖຄ຺ ຆທີ ຈິ .
2. ກາຌຂະນງາງຉທ຺ ຂບຄຘະໝບຄຍໃ ໍແຈຓໄ າ຅າກກາຌຽຑໃ ີຓ຅າໍ ຌທຌຂບຄຽຆທຂບຄຘະໝບຄ ຾ຉໃ
ຓາ຅າກແງຎະຘາຈ.
3. ຘະໝບຄຓ຃ີ ທາຓງືຈງຸຌໃ ນາກຽປ຺າເຆຘໄ ະໝບຄເຌກາຌ຾ກແໄ ຂຍຌັ ນາຘະໝບຄກໃ ຅ໍ ະຓກີ າຌ
ຘາໄ ຄແງຎະຘາຈຽຑໃ ີຓຂຌຶໄ ຾ຉຊໃ າໄ ຍໃ ໍເຆໄ ແງຎະຘາຈກໃ຅ໍ ະຊກື ຋າໍ ຖາງຖຄ຺ ແຎ.

25

4. ບາຖຓ຺ ຓ຃ີ ທາຓຘາໍ ຑຌັ ກຍັ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງບາຖຓ຺ ຅ະຽຎັຌຉທ຺ ຆທໃ ງຽປ຺າເຌກາຌປຼກ຃ທາຓຆຄ຺
຅າໍ ຽກໃ າ຺ ຋ໃ ີຽກຍັ ແທເໄ ຌຘະໝບຄ.

5. ຑາທະຂບຄຘະໝບຄ຋ໃ ີຽໝາະຘຓ຺ ຋ໃ ີ ຘຸຈຉໃ ໍກາຌປຼຌປູໄທໃາ຃ທາຓຉໃ ືຌຉທ຺ ຾ຍຍຏໃບຌ຃າງ
( Relaxed Alertnes)

6. ກາຌປຼຌປ຅ູໄ ະຎະຘຍ຺ ຏຌ຺ ຘາໍ ຽຖັຈ຋ໃ ີຘຈຸ ກໃຉໍ ໃ ໍຽຓໃບື ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌປ຋ູໄ ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄ຿ຈງກຄ຺ ກຍັ
ຎະຘຍ຺ ກາຌ຋າຄກາງງະຑາຍ຋ໃ ີຽຎັຌປຍູ ຎະ຋າໍ ຅ຍັ , ຾ຉະຉບໄ ຄແຈ.ໄ

7. ຽປ຺າ຅ະ຅ຈ຺ ຅າໍ ຘໃ ຄິ ຉາໃ ຄໂແຈ຾ໄ ຓຌໃ ດາໍ ຋ໃ ີຘຈຸ ກໃຉໍ ໃ ໍຽຓໃບື ຂໍຽໄ ຋ັຈ຅ຄິ ຉາໃ ຄໂ ຾ຖະ ຋ກັ ຘະຐຄັ ດເໃູ ຌ຅າກ
ກຈິ ຅ະກາໍ ເຌຆີທິຈຉທ຺ ຅ຄິ ຉາຓ຋າໍ ຓະຆາຈຽຆໃ ິຄ຅ະຽປັຈເນໄຽກຈີ ຃ທາຓ຅າໍ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງບາແຘຎະຘຍ຺
ກາຌ.

8. ຽປ຺າປຼຌປຘູໄ ໃ ຄິ ຉາໃ ຄໂຽນໃ ຺ົາຌຌັໄ ຿ຈງກາຌຎະຉຍິ ຈັ ນົື ກາຌຽຐິກຽປັຈຉທ຺ ຅ຄິ .
9. ຘະໝບຄຆກີ ຆາໄ ງ຃ຉື ກັ ກະ, ຉທ຺ ຽຖກ, ກາຌທຽິ ຃າະ.
10. ຘະໝບຄຆກີ ຂທາຘຄໃ ັ ກາຌກຼໃ ທກຍັ ຘຖິ ະຎະ, ຈຌ຺ ຉ,ີ ຅ຌິ ຉະຌາກາຌ ຾ຖະ ກາຌຘຄັ ຽ຃າະ.
5. ກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌປຉູໄ າຓ຾ຌທ຃ິຈ຿ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຊາຌ
Eric (2000) ແຈຘໄ ະຽໜີຂຌັໄ ຉບຌເຌກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຊາຌທາໃ ຓີ 5 ຂຌັໄ ຉບຌປຼຄ
ຉາຓຖາໍ ຈຍັ ຈຄໃ ັ ຌ:ໄີ
1. ຂຌັໄ ກາຌກຼຓຘະໝບຄ (Preparation) ຽຎັຌກາຌກຼຓຘະໝບຄຘາໍ ຖຍັ ກາຌຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄກາຌ
ປຼຌປຏູໄ ຘໄູ ບຌບາຈ຅ະເນກໄ າໍ ຖຄັ ເ຅ ນົື ກະຉຌໄຸ ຏປໄູ ຼຌ຿ຈງກາຌບະ຋ິຍາງກຼໃ ທກຍັ ຘໃ ິຄ຋ໃ ີຏປໄູ ຼຌແຈປໄ ຼຌປູໄ
ຓາ຾ຖທໄ ຾ຖະ ຘບຍຊາຓ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌຂບຄຏປໄູ ຼຌທາໃ ຉບໄ ຄກາຌປຼຌປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ບຌັ ເຈບກີ ຾ຈ.ໃ
2. ຂຌັໄ ເນໄ຃ທາຓປເູໄ ໝໃ (Acquisition) ຽຎັຌກາຌກຼຓຘະໝບຄຽຑໃ ືບຆຶຓຆຍັ ຂໍໄຓຌູ ເໝໃ ຘະ
ໝບຄ຅ະຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄຖະນທາໃ ຄຂຓໍໄ ຌູ ຃ທາຓປຽູໄ ຑໃ ີຓຽຉຓີ ກຍັ ຂໍຓໄ ຌູ ເໝຉໃ າຓ຃ທາຓຽຎັຌ຅ຄິ ດາໃ ຄຘາໄ ຄຘຌັ .
3. ຂຌັໄ ຋າໍ ຃ທາຓຽຂ຺ໄາເ຅ດາໃ ຄຖະບຼຈ (Elaboration) ຏປໄູ ຼຌ຅ະປຼຌປ຿ູໄ ຈງກາຌເຆຂໄ ໍຓໄ ຌູ ຾ຖະ
ຂໍ຃ໄ ຈິ ຽນັຌຽຑໃ ືບຘະໜຍັ ຘະໜຌູ ຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄກາຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຽຑໃ ືບກທຈຘບຍ຾ກແໄ ຂຂໍຓໄ ຌູ ຋ໃ ີຏິຈຑາຈ.
4. ຂຌັໄ ຅ຈ຺ ຅າໍ ຂໍຓໄ ຌູ ຋ໃ ີ຋ໃ ີປຼຌປູໄ (Memory formation) ຘະໝບຄ຅ະຽປັຈທຼກຑາງເຉຘໄ ະຊາຌະ
ກາຌ຋ໃ ີຽກຈີ ຂໄຶຌ຿ຈງຈຄຶ ຂໍໄຓຌູ ຅າກກາຌປຼຌປ຋ູໄ ຄັ ບາຖຓ຺ ຾ຖະ ຘະຑາຍ຋າຄປາໃ ຄກາງຂບຄຏປໄູ ຼຌເຌ
ຽທຖາຌຌັໄ ຓາເຆ຾ໄ ຍຍຍໃ ໍປຘູໄ ກຶ ຉທ຺ ຽຎັຌແຎ຿ຈງບຈັ ຉະ຿ຌຓຈັ . ກາຌຘາໄ ຄ຃ທາຓ຅າໍ ຽກຈີ ຂຌຶໄ ຋ຄັ ເຌຂະຌະ຋ໃ ີ
ຏປໄູ ຼຌຑກັ ຏບໃ ຌ ຾ຖະ ຌບຌນົຍັ .
5. ຂຌັໄ ຍຖູ ະຌາກາຌ຃ທາຓປຽູໄ ຈຓີ ກຍັ ຃ທາຓປເູໄ ໝໃ (Function Integration) ຏປໄູ ຼຌ຅ະຎະງກຸ ຂໍໄ
ຓຌູ ຽຈຓີ ຓາເຆກໄ ຍັ ຘະຊາຌະກາຌເໝໃຽຆໃ ັຌ:ຏໄຽູ ຃ີງປຼຌກາຌຘບໄ ຓ຾ຎຄຽ຃ໃ ືບຄຓບື ຎຸ ະກບຌ຿ຈງກາຌຽຍໃ ິຄ

26

ກາຌຘບໄ ຓ຾ຎຄຽຉ຺າບຍ຺ ຋ໃ ີຍາໄ ຌຑກັ ຾ຖທໄ ຽຂ຺າ຅ະຉບໄ ຄຘາຓາຈຎະງກຸ ກຍັ ຋ກັ ຘະກາຌຘບໄ ຓ຾ຎຄຽຉ຺າບຍ຺ ແຎ
ຘບໄ ຓ຾ຎຄບຎຸ ະກບຌຆະຌຈິ ບໃ ຌື ໂແຈບໄ ີກ.

຋ຌັ ຘະຌກ຺ ຿ໜຄໃ ກຈ຺ ຖຈ຺ (2554, ໜາໄ . 78-79) ແຈຑໄ ຈັ ຋ະຌາປຍູ ຾ຍຍກາຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປູໄ
຿ຈງຘະໝບຄຽຎັຌຊາຌຽຆໃ ຄິ ຎະກບຍຈທໄ ງ 5 ຂຌັໄ ຈຄໃ ັ ຌ:ໄີ

1. ຂຌັໄ ຌາໍ ຽຂ຺ໄາຘຍູໃ ຈ຺ ປຼຌຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏຘໄູ ບຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ ຽຑໃ ືບເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓ຃ຌຸໄ ຽ຃ີງຖະນທາໃ ຄຏໄູ
ຘບຌ ຾ຖະຏປໄູ ຼຌ຿ຈງເຆຽໄ ກຓ, ຍຈ຺ ຽຑຄ ຾ຖະ ບໃ ຌື ໂ.

2. ຂຌັໄ ຉກ຺ ຖຄ຺ ຂະຍທຌກາຌປຼຌປູໄ ຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏຘໄູ ບຌ ຾ຖະ ຏປໄູ ຼຌປທໃ ຓກຌັ ຘຌ຺ ຋ະຌາຽຑໃ ືບຽຎັຌ
ກາຌກະຉຌໄຸ ເນຽໄ ຈັກຽກຈີ ຃ທາຓຉບໄ ຄກາຌປຼຌປ.ູໄ

3. ຂຌັໄ ຘະຽໜີ຃ທາຓປຽູໄ ຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏໄຘູ ບຌ຅ຈັ ຎະຘຍ຺ ກາຌຽຑໃ ືບເນໄຏປໄູ ຼຌແຈເໄ ຆ຃ໄ ທາຓ຃ິຈ ຾ຖະ
຅ຌິ ຉະຌາກາຌ.

4. ຂຌັໄ ຽຐິກ຋ກັ ຘະຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏປໄູ ຼຌແຈປໄ ທໃ ຓກຌັ ຽປັຈກຈິ ຅ະກາໍ ຽຑໃ ືບຑຈັ ຋ະຌາຂະຍທຌກາຌ຃ິຈ,
ກາຌຓຘີ ທໃ ຌປທໃ ຓເຌກາຌຘາໄ ຄຏຌ຺ ຄາຌ.

5. ຂຌັໄ ຾ຖກຎໃຼຌປຼຌປຽູໄ ຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏໄປູ ຼຌຌາໍ ຏຌ຺ ຄາຌຓາຌາໍ ຘະຽໜີນົຄັ ຅າກ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ກາຌປຼຌປູໄ
຾ຖທໄ .

6. ຂຌັໄ ຘະນຸົຍ຃ທາຓປຽູໄ ຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏປໄູ ຼຌຘະນຸົຍບຄ຺ ຃ທາຓປ຋ູໄ ໃ ີແຈ຅ໄ າກກາຌປຼຌປ຾ູໄ ຖທໄ ຘະນຸົຍຏຄັ
຃ທາຓ຃ຈິ .

7. ຂຌັໄ ກຈິ ຅ະກາໍ ຽກຓ (຋ຈ຺ ຘບຍ)
ຘະທທີ ຌັ ຘີຘຓ຺ (2555, ໜໄາ. 51-52) ແຈຑໄ ຈັ ຋ະຌາປຍູ ຾ຍຍກາຌປຼຌປກູໄ າຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປູໄ
຿ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຊາຌຽຆໃ ຄິ ຎະກບຍຈທໄ ງ 6 ຂຌັໄ ຉບຌຽຆໃ ຄິ ປຼກທາໃ BRAISE Model ຈຄໃ ັ ຌ:ີໄ
1. ຂຌັໄ ຍໍຖິນາຌຘະໝບຄ (Brain- Gym) ຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຽຐິກຘະໝບຄ຋ຄັ ຆກີ ຆາໄ ງຆກີ ຂທາເນຽໄ ປັຈ
ທຼກຎະຘາຌຄາຌກຌັ ຖທຓ຋ຄັ ຘາໄ ຄ຃ທາຓຘຓ຺ ຈຌູ ເນໄກຍັ ຘະໝບຄ຿ຈງເນໄຏໄປູ ຼຌຽຐິກຈທໄ ງ຋ໃາຉາໃ ຄໂ
ຎະຓາຌ 5-10 ຌາ຋ີ.
2. ຂຌັໄ ກະຉຌໄຸ ຘະໝບຄ (Rouse) ຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຘາໄ ຄຍຌັ ງາກາຈກາຌປຼຌປເູໄ ນຈໄ ຋ີ ໃ ີຘຈຸ ,ຽປັຈເນຏໄ ໄູ
ປຼຌຽກຈີ ຃ທາຓຘຌ຺ ເ຅ເຌກາຌປຼຌປ,ູໄ ຆທໃ ງເນ຃ໄ ຌໄ຺ ນາ຃າໍ ຉບຍ ຾ຖະ຋ຍ຺ ຋ທຌ຃ທາຓປຽູໄ ຈຓີ .
3. ຂຌັໄ ຅ຈັ ຎະຘຍ຺ ກາຌ (Accessing to Information) ຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏຘໄູ ບຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌ
ປ຋ູໄ ໃ ີນົາກນົາງຽຑໃ ືບເນຏໄ ປໄູ ຼຌແຈປໄ ຍັ ຃ທາຓປ຅ູໄ າກຍຈ຺ ປຼຌ.
4. ຂຌັໄ ຽຐິກຎະຘຍ຺ ກາຌ (Implementation) ຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏປໄູ ຼຌຌາໍ ຃ທາຓປຓູໄ າຖຄ຺ ຓຎື ະຉິຍຈັ ຽຑໃ ືບ
ເນຽໄ ກຈີ ຋ກັ ຘະກາຌປຼຌປ.ູໄ

27

5. ຂຌັໄ ຘະນຸົຍຎະຘຍ຺ ກາຌ (Summary) ຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏປໄູ ຼຌຘາຓາຈຘະນຸົຍບຄ຺ ຃ທາຓປ຋ູໄ ໃ ີແຈປໄ ຍັ
຅າກກາຌ຅ຈັ ຎະຘຍ຺ ກາຌ,

6. ຂຌັໄ ຂະນງາງ຃ທາຓປູໄ (Extension) ຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏປໄູ ຼຌຘາຓາຈຌາໍ ຃ທາຓປ຋ູໄ ໃ ີແຈແໄ ຎເຆເໄ ນຽໄ ກຈີ
ຎະ຿ນງຈຉໃ ໍຉຌ຺ ຽບຄ ຾ຖະ ຏບໄູ ໃ ຌື ແຈ.ໄ
ຉາຉະຖາຄ 3: ຘະນຸົຍ຾ຌທ຃ຈິ ຂບຄຌກັ ທຆິ າກາຌກຼໃ ທກຍັ ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌປູໄ ຿ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌ

ຑໄືຌຊາຌ (BBL)

ຂຌັໄ ຉບຌຂບຄປຍູ ຾ຍຍ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌປູໄ

1. ກຼຓ຃ທາຓຑບໄ ຓ 1. ຽຑໃ ືບເນຏໄ ປໄູ ຼຌປຘູໄ ກຶ ຏບໃ ຌ຃າງ - ຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏຘໄູ ບຌຘາໄ ຄ
(Preparation)
ຑບໄ ຓ຋ໃ ີ຅ະປຍັ ກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປູໄ ກຈິ ຅ະກາໍ ຈທໄ ງ຋າໃ ຋າຄ

2. ຽຑໃ ືບເນຏໄ ປໄູ ຼຌ຋ຍ຺ ຋ທຌ຃ທາຓປູໄ ຉາໃ ຄໂຽຑໃ ືບເນຘໄ ະໝບຄ

ຽຈຓີ ກບໃ ຌ຅ະແຈປໄ ຍັ ກາຌປຼຌປູໄ ຏບໃ ຌ຃າງ ຑບໄ ຓ຋ຄັ ຋ຍ຺

຋ທຌ຃ທາຓປຽູໄ ຈຓີ ຂບຄຏໄູ

ປຼຌ

2. ຽຑໃ ີຓຽຉຓີ ຃ທາຓປູໄ 1. ຽຑໃ ືບເນຏໄ ປໄູ ຼຌ ຾ຖະ ຏຘໄູ ບຌຓີ - ຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏຘໄູ ບຌຉກ຺ ຖຄ຺ ກາຌ
຅ຈັ ກາຌປຼຌປປູໄ ທໃ ຓກຍັ ຏໄູ
(More ຃ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ກຄ຺ ກຌັ ກຍັ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ກາຌ ປຼຌ ຾ຖທໄ ຌາໍ ຃ທາຓປເູໄ ໝໃ
knowledge) ຅ຈັ ກາຌປຼຌປູໄ ຊາໃ ງ຋ບຈເນຏໄ ປໄູ ຼຌ

2. ຽຑໃ ືບເນຏໄ ປໄູ ຼຌຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄ຃ທາຓປູໄ - ຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏຘໄູ ບຌ຅ຈັ
ກຈິ ຅ະກາໍ ຋ໃ ີນົາກນົາງເນກໄ ຍັ
ກຍັ ຎະຘຍ຺ ກາຌເຌຆທີ ຈິ ຎະ຅າໍ ທຌັ ຏປໄູ ຼຌແຈຖໄ ຄ຺ ຓຎື ະຉຍິ ຈັ ຽຑໃ ືບ
ຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄ
3. ຽຂໄ຺າຘຎູໃ ະຘຍ຺ 1. ຽຑໃ ືບເນຏໄ ປໄູ ຼຌຘາຓາຈທຽິ ຃າະ
ກາຌ ຎະຽຈັຌຽຖໃ ບື ຄ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌຘກຶ ຘາແຎຘກູໃ າຌ - ຽຎັຌຂຌັໄ ຋ໃ ີຏປໄູ ຼຌຘະນຸົຍ
ຎະຉຍິ ຈັ ຃ທາຓປ຅ູໄ າກກາຌ຅ຈັ ຎະຘຍ຺
(To experience) ກາຌ ຋ຄັ ຎຍັ ເຆເໄ ຌຆທີ ຈິ
ຎະ຅າໍ ທຌັ ແຈ.ໄ
2. ຽຑໃ ືບເນຏໄ ປໄູ ຼຌຽກຈີ ຎະຘຍ຺ ກາຌ

຅າກ຃ທາຓປເູໄ ໝໃ

4. ຑຈັ ຋ະຌາ຃ທາຓ 1. ຽຑໃ ືບເນຏໄ ປໄູ ຼຌຘາຓາຈຘະນຸົຍຽຎັຌ

຃ຈິ ຖທຓງບຈ ບຄ຺ ຃ທາຓປແູໄ ຈໄ
2. ຽຑໃ ືບເນຏໄ ປໄູ ຼຌຌາໍ ແຎເຆດໄ ເູໃ ຌຆທີ ຈິ
(Development ຎະ຅າໍ ທຌັ ແຈດໄ າໃ ຄຓ຃ີ ທາຓຘກຸ
Concept)

28

຅າກຉາຉະຖາຄ 3 ຅ະຽນັຌແຈທໄ າໃ ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌປ຿ູໄ ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑໄືຌຊາຌ຋ຄັ 4 ຂຌັໄ
ຉບຌ຋ໃ ີຏ຃ໄູ ຌ຺ໄ ຃ທາໄ ຘຄັ ຽ຃າະ ຾ຖະ ຘະນຸົຍ຅າກຌກັ ທິຆາກາຌນົາງໂ຋ໃາຌ຋ຄັ ເຌ ຾ຖະ ຉາໃ ຄຎະຽ຋ຈຌຌັໄ
ຘບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ຑຈັ ຋ະຌາກາຌຂບຄຘະໝບຄຽຆໃ ິຄເຌກາຌ຃ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຌຏີໄ ຃ໄູ ຌໄ຺ ຃ທາໄ ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌປູໄ
຿ຈງເຆຘໄ ະໝບຄຽຎັຌຑືໄຌຊາຌຉາຓຂຌັໄ ຉບຌ຋ຄັ 4 ຂຌັໄ ຉບຌ

2.1.5 ຽຉັກຌກິ ກາຌຘາໄ ຄຍຈ຺ ຘບຌ ຾ຖະ ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັ ກຈິ
1. ຽຉັກຌກິ ກາຌຘາໄ ຄຍຈ຺ ຘບຌ
ຽຉັກຌກິ ຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຾ຓຌໃ ຓ຃ີ ທາຓຘາໍ ຃ຌັ ຾ຖະ ຅າໍ ຽຎັຌຉໃ ໍກາຌຑຈັ ຋ະຌາ຃ທາຓປຂູໄ ບຄ຃ຏູ ໄູ

ຘບຌຽຑາະ຾ຏຌກາຌຘບຌຽຎັຌນທ຺ ເ຅ນົກັ ຂບຄກາຌຑຈັ ຋ະຌາ຾ຌທ຃ທາຓ຃ຈິ ຂບຄຌກັ ປຼຌເນຓໄ ຃ີ ທາຓປູໄ
຃ທາຓຘາຓາຈ ຾ຖະ ຘາຓາຈຌາໍ ແຎເຆເໄ ນຽໄ ກຈີ ຎະ຿ນງຈຂບຄຏປໄູ ຼຌຖາງຖະບຼຈຓຈີ ຄໃ ັ ຌ:ີໄ (ບາຑບຌ
ເ຅຋ຼໃ ຄ, 2546, ໜາໄ . 205-213)

2. ຃ທາຓໝາງຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ
ຍຈ຺ ຘບຌ຃ືກາຌຌາໍ ທິຆາກາຌ ນົື ກຸຓໃ ຎະຘຍ຺ ກາຌ຋ໃ ີ຅ະຉໄບຄຘໄາຄຍຈ຺ ຘບຌຉະນົບຈຎີ ນົື

ຑາກປຼຌ ຓາຘາໄ ຄຽຎັຌ຾ຏຌກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ, ກາຌເຆຘໄ ໃ ,ື ບຎຸ ະກບຌກາຌຘບຌ
຾ຖະ ກາຌທຈັ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຿ຈງ຅ຈັ ຽຌໄືບເຌຍຈ຺ ປຼຌ ຾ຖະ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌປຼຌງບໃ ງໂ ເນໄ
ຘບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ນົື ຅ຈຸ ຽຌັຌໄ ຂບຄນົກັ ຘຈູ , ຘະຑາຍຂບຄຏປໄູ ຼຌ຃ທາຓຑບໄ ຓຂບຄ຿ປຄປຼຌເຌ
ຈາໄ ຌທຈັ ຘະຈບຸ ຎຸ ະກບຌ ຾ຖະ ກຄ຺ ກຍັ ຆທີ ຈິ ຉທ຺ ຅ຄິ ເຌນບໄ ຄປຼຌ (ຘະຄຍ຺ ຖກັ ຘະຌະ, 2533, ໜາໄ . 1)

ຍຈ຺ ຘບຌຽຎັຌ຾ຏຌຆໃ ຶຄກາໍ ຌຈ຺ ຂຌັໄ ຉບຌກາຌຘບຌ ຋ໃ ີ຃ູຓຄຸໃ ນທຄັ ຅ະເນຏໄ ໄປູ ຼຌແຈຽໄ ກຈີ ຑຶຈຉິກາໍ
ກາຌປຼຌປເູໄ ຌຽຌບືໄ ເຌຍຈ຺ ປຼຌ ຾ຖະ ຎະຘຍ຺ ກາຌເຈຎຎະຘຍ຺ ກາຌໜໃ ຶຄຉາຓທຈັ ຊຎຸ ະຘຄ຺ ຋ໃ ີແຈກໄ າໍ ຌຈ຺ ແທໄ
(ຆາງງຄ຺ ຑບຌຓທໃ ຄ, 2532, ໜາໄ . 187)

ຍຈ຺ ຘບຌຽຎັຌຘໃທຌຂະນງາງຂບຄນົກັ ຘູຈຆໃ ຶຄກາໍ ຌຈ຺ ຾ຌທ຋າຄກາຌຘບຌ ຾ຖະ ກາຌ຅ຈັ
ກຈິ ຅ະກາໍ ຘະຽໜີຂໍ຾ໄ ຌະຌາໍ ເນ຾ໄ ກ຃ໃ ຿ູ ຈງດຶຈຊ຅ື ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄກາຌປຼຌປູໄ ຾ຖະ ຃ທາຓ຃ຈິ ຖທຓງບຈ
ເຌນົກັ ຘຈູ ແທຽໄ ຎັຌນົກັ (ຘກຸ ຌັ ງາ ຋າທທີ ຌັ , 2521, ໜາໄ . 209)

ຘະນຸົຍ ຃ທາຓໝາງຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຃ື຾ຏຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ, ກາຌເຆຘໄ ໃ ືກາຌຘບຌ,
ກາຌທຈັ ຏຌ຺ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ເນຘໄ ບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ຽຌບໄື ເຌຍຈ຺ ປຼຌ ຾ຖະ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຋ໃ ີກາໍ ຌຈ຺ ແທເໄ ຌນົກັ ຘຈູ ກາຌ
ຘຶກຘາຂຌັໄ ຑໄືຌຊາຌ຅ະເຆ຃ໄ າໍ ທາໃ ຾ຏຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຿ຈງທິຽ຃າະ຅າກກາຌບະ຋ິຍາງ
ຖາງທຆິ າ, ຎີປຼຌ ນົື ຑາກປຼຌ ຾ຖະ ໝທຈກາຌປຼຌ຋ໃ ີຘາໄ ຄ຾ຏຌກາຌ຅ຈັ ກາຌປຼຌປ.ູໄ

3. ຃ທາຓຘາໍ ຃ຌັ ຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ
ຘະຄຍ຺ ຖກັ ຘະຌະ (2533, ໜາໄ . 3-4) ແຈຽໄ ທໄ຺າຽຊຄິ ຏຌ຺ ຈຂີ ບຄກາຌຘາໄ ຄຍຈ຺ ຘບຌແທຈໄ ຄໃ ັ ຌ:ໄີ

29

ຍຈ຺ ຘບຌຎຼຍຽໝືບຌຌກັ ຘະຊາຎາຌກິ ຋ໃ ີເຆນໄ ົກັ ເຌກາຌ຃ທຍ຃ຓຸ ທຼກຄາຌກໃຘໍ າໄ ຄທິຘາທະກບຌ
຅ະຂາຈຘຓີ ຍື ໃ ໍແຈ.ໄ ຘະຌຌັໄ , ຏຽໄູ ຎັຌ຃ກູ ໃ຅ໍ ະຂາຈຍຈ຺ ຘບຌຍໃ ໍແຈຽໄ ຆໃ ັຌກຌັ , ງໃ ຄິ ຏຘໄູ ບຌແຈຘໄ າໄ ຄຍຈ຺ ຘບຌຈທໄ ງ
ຉທ຺ ຽບຄ, ກໃງໍ ໃ ຄິ ເນຎໄ ະ຿ນງຈ຾ກຉໃ ຌ຺ ຽບຄນົາງຂຌໄຶ .

1. ຽປັຈເນຽໄ ກຈີ ກາຌທາຄ຾ຏຌທິ຋ີຘບຌ຋ໃ ີຓ຃ີ ທາຓໝາງງໃ ຄິ ຂຌໄຶ ຽຑາະຽຎັຌກາຌຘາໄ ຄດາໃ ຄຓີ

ນົກັ ກາຌ຋ໃ ີຊກື ຉບໄ ຄ. ຽປັຈເນໄຽກຈີ ຃ທາຓຘະຈທກເຌກາຌ
2. ຆທໃ ງເນໄ຃ຓູ ກີ າຌຘບຌ຋ໃ ີຽປັຈຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ,

຅ຈັ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ, ຽປັຈເນຘໄ ບຌແຈ຃ໄ ຍ຺ ຊທໄ ຌຉາຓນົກັ ຘຈູ ຾ຖະ ຘບຌແຈ຋ໄ ຌັ ຽທຖາ.
3. ຽຎັຌຏຌ຺ ຄາຌ຋າຄທຆິ າກາຌ຋ໃ ີຘາຓາຈຽຏີງ຾ຏຽໃ ຎັຌຉທ຺ ດາໃ ຄແຈ.ໄ

4. ຆທໃ ງເນ຃ໄ ທາຓຘະຈທກ຾ກ຃ໃ ຏູ ໄຓູ າຘບຌ຾຋ຌ ເຌກຖໍ ະຌ຋ີ ໃ ີຏໄຘູ ບຌຍໃ ໍຘາຓາຈຽຂໄ຺າຘບຌ
ແຈ.ໄ

4. ບຄ຺ ຎະກບຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ
 ບຄ຺ ຎະກບຍຂບຄຍຈ຺ ຘບຌຽກຈີ ຂຌຶໄ ຅າກ຃ທາຓຑະງາງາຓຉບຍ຃າໍ ຊາຓຈຄໃ ັ ຉໃ ໍແຎຌ:ໄີ

1. ຘບຌນງຄັ ? (ຘບຌຽຖໃ ບື ຄ, ຾ຌທ຃ຈິ ຖທຓງບຈ ນົື ຃ທາຓຘາໍ ຃ຌັ )

2. ຘບຌຽຑໃ ືບ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ນງຄັ ? (຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຾ຍຍຑຶຈຉກິ າໍ )

3. ຽຌບືໄ ເຌກຼໃ ທກຍັ ນງຄັ ? (ຽຌບືໄ ເຌຍຈ຺ ປຼຌ)

4. ເຆກໄ ຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ຾ຍຍເຈ?
5. ເຆຘໄ ໃ ກື າຌຘບຌ຾ຌທເຈ຾ຈ?ໃ

6. ທຈັ ຏຌ຺ ຾ຖະ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ ຈທໄ ງທ຋ິ ີເຈ຾ຈ?ໃ
 ຽຑໃ ືບຉບຍ຃າໍ ຊາຓຈຄໃ ັ ກາໃ ທ຅ໃຄຶ ກາໍ ຌຈ຺ ຾ຏຌຓບີ ຄ຺ ຎະກບຍຈຄໃ ັ ຌ:ໄີ

1. ທຆິ າ຋ໃ ີຘບຌ ຾ຖະ ຽຌບໄື ເຌ຋ໃ ີຘາໍ ຃ຌັ ນົື ຾ຌທ຃ຈິ ຖທຓງບຈຂບຄຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີ຅ະຘບຌ.

2. ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຾ຍຍຑຶຈຉກິ າໍ .

3. ຍຈ຺ ປຼຌ.

4. ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ.

5. ຘໃ ກື າຌປຼຌ-ກາຌຘບຌ.

6. ທຈັ ຏຌ຺ ຾ຖະ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺ .
 ຖກັ ຘະຌະກາຌຂຼຌ຋ຄັ 6 ຂໍຘໄ າຓາຈຘະ຾ຈຄຉທ຺ ດາໃ ຄຍຈ຺ ຘບຌແຈຈໄ ຄໃ ັ ຌ:ີໄ

30

ຉາຉະຖາຄ 4: ຉທ຺ ດາໃ ຄຍຈ຺ ຘບຌ

ຂຌັໄ ຉບຌກາຌຘບຌ ກຈິ ຅ະກາໍ ຂບຄ຃ູ ກຈິ ຅ະກາໍ ຂບຄ ຘໃ ືກາຌ ຽທຖາ

ຌກັ ປຼຌ ຘບຌ

ຂຌັໄ ຌາໍ

ຂຌັໄ ຘບຌ

ຂຌັໄ ຘະນຸົຍ
ຂຌັໄ ຽຐີກ຋ກັ ຘະ ຾ຖະ ຌາໍ ແຎເຆໄ
ຂຌັໄ ຎະຽຓຌີ ຏຌ຺

຅າກຉທ຺ ດາໃ ຄຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຋ີຌາໍ ຓາຘະຽໜີຂາໄ ຄຽ຋ິຄຌຌັໄ , ຘຄັ ຽກຈແຈທໄ າໃ ຽຎັຌຍຈ຺ ຘບຌ຋ີຘບຈ຃ບໃ ຄ
ກຍັ ຽຌບືໄ ເຌນົກັ ຘຈູ ຃:ື

1. ຓກີ າຌກາໍ ຌຈ຺ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຋ໃ ີຓຄຸໃ ເນຌໄ ກັ ປຼຌແຈ຃ໄ ິຈ, ທຽິ ຃າະ, ຑິ຅າຖະຌາ, ນາຽນຈ ຾ຖະ
ຘະຽໜີ຾ຌທ຋າຄ຾ກແໄ ຂຍຌັ ນາ, ແຈກໄ າໍ ຌຈ຺ ຾ຌທ຋າຄຎະຉຍິ ຈັ ຾ຖະ ເນຘໄ ະນຸົຍ຃ຌຸ ຃າໃ ຂບຄຘໃ ຄິໃ ຋ໃ ີແຈປໄ ຼຌ
ຓາຆໃ ຄຶ ຽຎັຌ຃ຌຸ ຖກັ ຘະຌະ຋ໃ ີນົກັ ຘຈູ ແຈຎໄ ກູ ຐຄັ ເນຽໄ ກຈີ ຏຌ຺ ຾ກຏໃ ປໄູ ຼຌ.

2. ຓກີ າຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ ກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌດາໃ ຄຽຎັຌຂະຍທຌ ຾ຖະ ເຆຂໄ ະຍທຌກາຌຉາໃ ຄໂ
ແຈ຾ໄ ກຂໃ ະຍທຌກາຌກຓຸໃ , ຂະຍທຌກາຌ຾ກຍໄ ຌັ ນາ, ຂະຍທຌກາຌ 9 ດາໃ ຄ (ຘະຽຑາະຂໍຽໄ ຈໃ ັຌ)຿ຈງເນໄ
ຌກັ ປຼຌແຈ຃ໄ ຈິ ເຌຍຌັ ນາ຋ໃ ີແຈກໄ າໍ ຌຈ຺ ຾ຌທ຋າຄກາຌຎະຉິຍຈັ , ຆໃ ຄຶ ຌກັ ປຼຌແຈຖໄ ຄ຺ ຓບື ະ຋ິຍາງ, ຖາງຄາຌ
຾ຖະ ຘະນຸົຍຏຌ຺ ຽຑໃ ືບຌາໍ ແຎຎະຉຍິ ຈັ ຅ຄິ ເຌຆທີ ຈິ ຎະ຅າໍ ທຌັ .

3. ຌກັ ປຼຌແຈຽໄ ກຈີ ກາຌປຼຌປທູໄ ຋ິ ີກາຌຘກຶ ຘານາ຃ທາຓປຈູໄ ທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄ຅າກ຾ນົຄໃ ຉາໃ ຄໂຽປັຈເນໄ
ຌກັ ປຼຌແຈທໄ ຋ິ ີກາຌນາ຃ທາຓປຉູໄ ຈິ ຉທ຺ ແຎເຆຎໄ ະ຿ນງຈຌບກ຅າກ຃ທາຓປ຋ູໄ ໃ ີແຈປໄ ຼຌຓາ.

4. ຌກັ ປຼຌແຈປໄ ຼຌປ຾ູໄ ຍຍຍຖູ ະຌາກາຌ຿ຈງແຈຽໄ ປັຈກຈິ ຅ະກາໍ ຽຆໃ ືບຓ຿ງຄແຎງຄັ ທຆິ າບໃ ຌື ຽຆໃ ັຌ
ທຆິ າຑຓູ ຘາຈ, ກາຌຽຓບື ຄ ຾ຖະ ຑາຘາຖາທ-ທຌັ ຌະ຃ະຈີ ຽຎັຌຉຌໄ຺ .

ຈຄໃ ັ ຌຌັໄ , ກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຘບຌ຅ໃຄຶ ຃ທຌກາໍ ຌຈ຺ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຾ຖະ ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ ເນຘໄ ບຈ຃ບໃ ຄກຍັ
ຽຌບໄື ເຌນົກັ ຘຈູ ຽຎັຌຘາໍ ຃ຌັ .

5. ຂໍ຃ໄ ທຌ຃າໍ ຌຄຶ ຽຊຄິ ກາຌຂຼຌຍຈ຺ ຘບຌ

1. ຂຼຌເນຆໄ ຈັ ຽ຅ຌເຌ຋ກຸ ນທ຺ ຂໍໄ ຽຑໃ ືບເນໄ຃ທາຓ຅ະ຾຅ຄໄ ຾ກຏໃ ບໄູ າໃ ຌ, ຓຖີ າງຖະບຼຈຑໍ
ຘຓ຺ ຃ທຌ ຾ຖະ ຍໃ ໍຂຼຌນງໍ຅ໄ ຌ຺ ຽກຌີ ແຎ.

2. ເຆຑໄ າຘາຂຼຌ຋ໃ ີຘໃ ຃ື ທາຓໝາງແຈ,ໄ ຽຂ຺ໄາເ຅ກຄ຺ ກຌັ , ຽຎັຌຎະ຿ນງຈ຋ໃ ີແຈເໄ ຅຃ທາຓ, ຍໃ ໍ
ງາທ຅ຌ຺ ຽກຌີ ແຎ ຾ຖະ ຍໃ ໍຽຎັຌຑາຘາຽທ຺ໄາ.

31

3. ຂຼຌ຋ກຸ ນທ຺ ຂໍໄ ນົື ນທ຺ ຂໍໄເນຘໄ ບຈ຃ບໃ ຄກຌັ ຽຆໃ ັຌ: ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຉບໄ ຄຘບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ຽຌບໄື ເຌ
ຍຈ຺ ປຼຌ, ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຅ະຉບໄ ຄຘບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ຽຌບໄື ເຌ, ກຈິ ຅ະກາໍ ຾ຖະ ກາຌທຈັ ຏຌ຺ , ຘໃ ກື າຌປຼຌ຅ະຉບໄ ຄ
ຘບຈ຃ບໃ ຄກຍັ ກຈິ ຅ະກາໍ ຾ຖະ ທຈັ ຏຌ຺ ກາຌປຼຌ.

4. ຂຼຌເນຽໄ ຎັຌຖາໍ ຈຍັ ຂຌັໄ ຉບຌກາຌຘບຌກບໃ ຌ-ນົຄັ ເຌ຋ກຸ ນທ຺ ຂໍ.ໄ
5. ຂຼຌເນ຋ໄ ກຸ ນທ຺ ຂໍດໄ າໃ ຄຊກື ຉບໄ ຄຽຆໃ ັຌ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຉບໄ ຄຂຼຌເນຽໄ ຎັຌ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຾ຍຍຑຶຈຉິ
ກາໍ .
6. ຅ຈັ ຽຌບືໄ ເຌຍຈ຺ ປຼຌ, ກຈິ ຅ະກາໍ ເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຽທຖາ຋ໃ ີກາໍ ຌຈ຺ ແທ.ໄ
7. ກາຌ຅ຈັ ກຈິ ຅ະກາໍ ຉບໄ ຄເນໜໄ າໄ ຘຌ຺ ເ຅ດຘໃູ ະຽໝີ, ຍໃ ໍ຃ທຌເຆທໄ ຋ິ ີຈຼທກຌັ ຋ກຸ ຃ຄັໄ ຋ໃ ີຘບຌ.
8. ຂຼຌເນຽໄ ຎັຌຖະຍຼຍ, ຄາໃ ງ຾ກກໃ າຌບາໃ ຌ ຾ຖະ ຘະບາຈຽຎັຌຉາຘຌ຺ ເ຅຋ໃ ີ຅ະບາໃ ຌ
9. ຂຼຌເຌຘໃ ຄິ ຋ໃ ີຘາຓາຈຎະຉຍິ ຈັ ຅ຄິ ແຈໄ ຾ຖະ ຘບຌຉາຓ຋ໃ ີແຈທໄ າຄຍຈ຺ ຘບຌແທ.ໄ
6. ຖກັ ຘະຌະຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຋ີຈີ
ຍຈ຺ ຘບຌ຋ີຈ຅ີ ະຆທໃ ງເນກໄ າຌປຼຌ-ກາຌຘບຌຎະຘຍ຺ ຏຌ຺ ຘາໍ ຽຖັຈແຈຈໄ .ີ ຈຄໃ ັ ຌຌັໄ , ຏຘໄູ ບຌ຅ໃຄຶ
຃ທຌປຽູໄ ຊຄິ ຖກັ ຘະຌະຂບຄຍຈ຺ ຘບຌ຋ີຈຈີ ຄໃ ັ ຌ:ໄີ
1. ຃ບໃ ຄກຍັ ນົກັ ຘຈູ ຾ຖະ ກາຌຘບຌຂບຄກະຆທຄຘກຶ ຘາທາຄບບກ.
2. ຌາໍ ແຎເຆແໄ ຈ຅ໄ ຄິ ຾ຖະ ຓຎີ ະຘຈິ ຋ິຑາຍ.
3. ຂຼຌດາໃ ຄຊກື ຉບໄ ຄ, ຊກື ຉາຓນົກັ ທຆິ າ, ຽໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຏປໄູ ຼຌ ຾ຖະ ຽທຖາ຋ໃ ີແຈກໄ າໍ ຌຈ຺ ແທໄ
4. ຃ທາຓຆຈັ ຽ຅ຌຽປັຈເນຏໄ ບໄູ າໃ ຌຽຂໄ຺າເ຅ແຈຄໄ າໃ ງ ຾ຖະ ຽຂ຺ໄາເ຅຃ກື ຌັ .
5. ຓຖີ າງຖະບຼຈຈ຋ີ ໃ ີຽປັຈເນຏໄ ບໄູ າໃ ຌຘາຓາຈຌາໍ ແຎຘບຌແຈ.ໄ
6. ນທ຺ ຂໍເໄ ຌຍຈ຺ ຘບຌຓ຃ີ ທາຓຘບຈ຃ບໃ ຄ ຾ຖະ ຘາໍ ຑຌັ ກຌັ .
7. ຽຉັກຌກິ ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັ ກຈິ
ຽ຋ັກຌກິ ກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌຒຄັ , ຽທໄ຺າ, ບາໃ ຌ ຾ຖະ ຂຼຌ ຘາໍ ຖຍັ ຌກັ ປຼຌເຌຖະຈຍັ
ຓຈັ ຋ະງຓ຺ ຘກຶ ຘາຓຈີ ຄໃ ັ ຌ:ໄີ (ກຓ຺ ທຆິ າກາຌຂບຄຎະຽ຋ຈແ຋ ກະຆທຄຘກຶ ຘາ຋ິກາຌ, 2539, ໜາໄ . 24-15).
1. ກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌຒຄັ
຋ກັ ຘະກາຌຒຄັ ຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຘາໍ ຃ຌັ ເຌກາຌຘໃ ືຘາຌດໃາຄຓຎີ ະຘິຈ຋ິຑາຍຽຑາະກາຌຘືຘາຌ
຅ະຍໃ ໍຽກຈີ ຂຌຶໄ ຊາໄ ຏ຋ໄູ ໃ ີຽປ຺າ຅ະຘໃ ືຘາຌກຍັ ຍໃ ໍຘາຓາຈ຋ໃ ີ຅ະຉບຍ຃າໍ ຊາຓແຈ.ໄ ຋ກັ ຘະກາຌຒຄັ ຊແື ຈທໄ າໃ ຽຎັຌ
຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌຉີ຃ທາຓ ນົື ທິຽ຃າະຘໃ ີຄ຋ໃ ີແຈງໄ ີຌ຅ໃ ຄີ ຍໃ ໍຘາຓາຈ຅ະຽຐິກນຈັ ເຌຖກັ ຘະຌະຈຼທກຍັ ກາຌ
ຽຐິກຽທໄ຺າ ນົື ຽຐິກກາຌບບກຘຼຄ ຽຑາະຍໃ ໍຘາຓາຈ຅ະ຋າໍ ຌາງແຈທໄ າໃ ຏຒໄູ ຄັ ຅ະແຈປໄ ຍັ ຒຄັ ນງຄັ ຾ຈໃ ຏຒໄູ ຄັ ຋ໃ ີ
ຓຎີ ະຘຈິ ຋ິຑາຍ຅ໃຄື ຉບໄ ຄເຆ຾ໄ ນົຄໃ ຂໍຓໄ ຌູ ຋ໃ ີກທໄ າຄຂທາຄ ຾ຖະ ຉໃ ໍຽຌໃ ບື ຄກຌັ . ຋ກັ ຘະກາຌຒຄັ ຅ໃຄື ຽຎັຌ຋ກັ ຘະ
຋ໃ ີກຼໃ ທຂບໄ ຄກຍັ ຃ທາຓ຅ໃ ຅ື າໍ ຾ຖະ ກາຌຊາໃ ງ຿ບຌຂໍຓໄ ຌູ ກາຌຒຄັ ຑາຘາຉາໃ ຄຎະຽ຋ຈກຼໃ ທຂບໄ ຄກຍັ ກາຌ

32

ຽຂໄ຺າເ຅຃ທາຓໝາງຂບຄຘໃ ີຄ຋ໃ ີແຈຒໄ ຄັ ຆໃ ືຄກາຌຽຂໄ຺າເ຅຃ທາຓໝາງແຈຌໄ ຌັໄ ຓບີ ຄ຺ ຎະກບຍ຋ໃ ີຘາໍ ຃ຌັ 3
ຎະກາຌ຃:ື

1. ຂໍຓໄ ຌູ ຋າຄຑາຘາຘາຈ (Linguistic Information) ໝາງຽຊຄີ ຘຼຄ຃າໍ ຾ຖະ ກາຌ຅ຈັ
ຖຼຄ຃າໍ ຽທ຺ໄາຏຒໄູ ຄັ ປຍັ ຒຄັ .

2. ຍໍຖິຍຈ຺ ຋າຄຈາໄ ຌຘະຊາຌະກາຌ (Situational Context) ໝາງຽຊຄີ ຘະຊາຌະກາຌເຌ
ກາຌຽທ຺ໄາ຋ໃ ີຓຏີ ຌ຺ ຉໃ ໍກາຌປຍັ ຒຄັ ຂບຄຏຒໄູ ຄັ ຽຆໃ ັຌ ຃ທາຓຘາໍ ຑຌັ ຖະນທາໃ ຄຘໃ ຄີ ຋ໃ ີແຈງໄ ີຌ, ຘໃ ີຄ຋ໃ ີຽທໄ຺າບບກຓາ
຾ຖະ ຘໃ ຄີ ຋ໃ ີ຃າຈທາໃ ຅ະແຈງໄ ຌິ ຉໃ ໍແຎ.

3. ຂາໃ ທຘາຌ຋ໃ ີຽຎັຌ຋ໃ ີຽຂ຺ໄາເ຅ (Comprehended Message) ໝາງຽຊຄີ ຃ທາຓຘາຓາຈ຋ໃ ີ
຅ະຽຂໄ຺າເ຅ຂາໃ ທຘາຌຂບຄຏຒໄູ ຄັ ຆໃ ຄື ຂຌໄຶ ດກໃູ ຍັ ຃ທາຓຉຄັໄ ເ຅ຂບຄຏຽໄູ ທໄ຺າບກີ ຈທໄ ງ.

຋ກັ ຘະກາຌຒຄັ ຉບໄ ຄບາແຘກາຌຽຐິກຐຌ຺ ຅າກກາຌຘບຌ຋ໃ ີຓກີ າຌທາຄຂຌັໄ ຉບຌແທດໄ າໃ ຄຈີ
຿ຈງຉບໄ ຄ຃າໍ ຌຄຶ ຽຊຄີ ບຄ຺ ຎະກບຍ຋ໃ ີຘາໍ ຃ຌັ 3 ຎະກາຌ຃:ື

1. ຎະຽຑຈຂບຄຉທ຺ ຎໄບຌ (The Type of Input) ຆໃ ຄື ແຈ຾ໄ ກຖໃ ກັ ຘະຌະຑາຘາ຋ໃ ີຏຒໄູ ຄັ ແຈປໄ ຍັ
ຒຄັ ຃ທາຓງາກຄາໃ ງຂບຄຉທ຺ ຎໄບຌ຋າຄຑາຘາ຅ໃ ຄື ຂຌໄຶ ດໃູກຍັ ກາຌ຅ຈັ ຖາໍ ຈຍັ ຂໍໄຓຌູ ຃ທາຓ຃ຌຸໄ ຽ຃ີງກຍັ ນທ຺
ຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີແຈປໄ ຍັ ຒຄັ ຾ຖະ ຃ທາຓຆຈັ ຽ຅ຌຂບຄຂໍໄຓຌູ ຋ໃ ີເນໄ ຉະນົບຈຽຊຄິ ຃ທາຓຆຍັ ຆບໄ ຌຂບຄຽຌືໄບເຌ
ຍຈ຺ ປຼຌຽຎັຌຉຌໄ຺ .

2. ກາຌຘະໜຍັ ຘະໜຌູ ຅າກຍໍຖິຍຈ຺ ເຌກາຌຒຄັ (The Support Provided by the
Listening Context) ຃ທາຓຽຂ຺ໄາເ຅ກຼໃ ທກຍັ ຘໃ ີຄ຋ໃ ີຒຄັ ງຄັ ຂຌໄຶ ດກໃູ ຍັ ຅າໍ ຌທຌຂໍຓໄ ຌູ ຾ຖະ ຽທຖາ຋ໃ ີເຆເໄ ຌ
ກາຌຒຄັ . ຊາໄ ຏຒໄູ ຄັ ແຈຏໄ າໃ ຌກຈິ ຅ະກາໍ ຓາກບໃ ຌ, ກາຌຒຄັ ຋ໃ ີຽໝາະຘຓ຺ ຓາກບໃ ຌ ຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓຽຂໄ຺າເ຅຅ຈຸ
ຓຄຸໃ ໝາງຂບຄກາຌຒຄັ ດາຄຆຈັ ຽ຅ຌ ຅ະຆທໃ ງເນກໄ າຌປຍັ ປຂູໄ ໍຓໄ ຌູ ຂບຄຏຒໄູ ຄັ ຽຎັຌຂຌັໄ ຉບຌນົາງຂຌໄືຶ ຽປັຈ
ເນຏໄ ຒໄູ ຄັ ຍໃ ໍຉບໄ ຄຽຌັຌໄ ຃ທາຓ຅ໃ ຅ື າໍ ຅ຌ຺ ຽກຌີ ແຎ. ກາຌເຆຘໄ ໃ ື ນົື ທຈັ ຊ຋ຸ ໃ ີຽຍໃ ີຄຽນັຌແຈ຅ໄ ະຆທໃ ງເນຏໄ ຒໄູ ຄັ ຽຂໄ຺າເ຅
ນົື ຉີ຃ທາຓໝາງຘໃ ິຄ຋ໃ ີຒຄັ ແຈຆໄ ຈັ ຽ຅ຌນົາງຂຌຶໄ , ຌບກ຅າກຌກໄີ າຌຽປັຈທຼກຽຎັຌກຓຸໃ ຅ະຆທໃ ງເນຌໄ ກັ ປຼຌ
ແຈປໄ ທໃ ຓຓກື າຌຽປັຈທຼກ ຾ຖະ ຽຎັຌກາຌຘໃຄ຺ ຽຘີຓຘະຑາຍ຾ທຈຖບໄ ຓເຌກາຌປຼຌຽປັຈເນກໄ າຌຽຐິກ຋ກັ
ຘະກາຌຒຄັ ແຈຏໄ ຌ຺ ຈຂີ ຌໄຶ . ຎະຽຑຈຂບຄກຈິ ຅ະກາໍ (The kind of Task Involved) ກຈິ ຅ະກາໍ ຋ໃ ີຉາໃ ຄກຌັ
ຽຆໃ ັຌຉທ຺ ດາໃ ຄ ກາຌຘະນຸົຍຽຌບໄື ເຌຍຈ຺ ປຼຌຘໃ ຄິ ຋ໃ ີຒຄັ ບາຈ຅ະຽຎັຌກຈິ ຅ະກາໍ ຋ໃ ີງາກກທໃ າ ກາຌເນຉໄ ໃ ຓື ຽຌບໄື
຃ທາຓເນໄຘຓ຺ ຍຌູ ຋ໃ ີຽຎັຌຽຌບືໄ ຃ທາຓຈຼທກຌັ ກາຌເນ຾ໄ ຉຓໄ ປຍູ ນົື ຖຼຌຑາຍຉາຓຖາໍ ຈຍັ ຽນຈກາຌຽຎັຌ
ທຼກ຋ໃ ີຄາໃ ງກທໃ າກາຌເນໄ ນາຂໍຓໄ ຌູ ຋ໃ ີຽຎັຌ຅ຄີ ນົື ຽຎັຌຂໍ຃ໄ ທາຓ຃ິຈຽນັຌຽຎັຌຉຌ຺ໄ . ຈຄັ ຌຌັໄ , ກາຌ຅ຈັ
ກຈິ ຅ະກາໍ ຅ໃຄື ຉບໄ ຄເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ ກຍັ ຃ທາຓຘາຓາຈຂບຄຏປໄູ ຼຌບີກຈທໄ ງ.

33

2. ກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌຽທໄ຺າ
ກາຌຘບຌຽທໄ຺າຌຌັໄ ຾ຆກດເໃູ ຌຽຌບືໄ ເຌທິຆາ຋ໃ ີຌກັ ປຼຌ ປຼຌຽຆໃ ັຌ: ແທງາກບຌ, ຃າໍ ຘຍັ ບາໃ ຌ

຾ຖະ ຂຼຌຽຑາະເຌກາຌຽຐິກຽຌບໄື ເຌຌຌັໄ ໂ ຅ະເຆກໄ າຌຽຐິກຽຎັຌຍຌັໄ ແຈຆໄ ທໃ ງເນຌໄ ກັ ປຼຌຽກຈີ ຃ທາຓຆຈັ
ຽ຅ຌເຌຽຌບືໄ ເຌ ກາຌຽທ຺ໄາຽຎັຌຑຶຈຉິກາໍ ຋ໃ ີຌຓຸໃ ຌທຌຘະ຾ຈຄບບກ ຽຑໃ ືບຘະ຾ຈຄຎະຉກິ ຖິ ິງາຉບຍ຿ຉຏໄ ບໄູ ໃ ືຌ
ນົື ເຆຊໄ ບໄ ງ຃າໍ ຽຑໃ ືບ຿ຌຓໄ ຌາໄ ທຏບໄູ ໃ ຌື ເນ຃ໄ ຈິ ຉາຓຉຌ຺ ຽບຄ ກາຌຽທໄ຺າຽຎັຌຽ຃ໃ ບື ຄຓຂື ບຄ຃ຌ຺ ເຌກາຌເຆຑໄ າຘາ.

຋ກັ ຘະກາຌຽທ຺ໄາຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຘາໍ ຃ຌັ ເຌກາຌຘໃ ຘື າຌ ຏ຋ໄູ ໃ ີຎະຘຍ຺ ຃ທາຓຘາໍ ຽຖັຈເຌທຼກຄາຌ
ບາຆຍີ ຓກັ ຅ະຽຎັຌຏ຋ໄູ ໃ ີຓຎີ ະຘຈິ ຋ິຑາຍເຌກາຌຽທໄ຺າ ຾ຉ຋ໃ ກັ ຘະກາຌຽທໄ຺າຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຉບໄ ຄບາແຘ຃ທາຓປູໄ
ກຼໃ ທກຍັ ຘຼຄ຃າໍ ຘຍັ , ຿຃ຄຘາໄ ຄ ຾ຖະ ທຈັ ຋ະຌາ຋າໍ ຂບຄຽ຅຺າໄ ຂບຄຑາຘາ ຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຉບໄ ຄ຃າໍ ຌຄຶ ຽຊຄີ
຃ທາຓ຃ິຈ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌຘະ຾ຈຄບບກຓາເນຏໄ ໄບູ ໃ ືຌຽຂ຺ໄາເ຅ຉະນົບຈຽຊຄີ ກາຌຽຖືບກເຆຘໄ າໍ ຌທຌຑາຘາ຋ໃ ີ
ຊກື ຉບໄ ຄຽໝາະຘຓ຺ ຾ຖະ ຽຎັຌ຋ໃ ີງບຓປຍັ ຂບຄຽ຅ໄາ຺ ຂບຄຑາຘາບີກຈທໄ ງ. ຈຄໃ ັ ຌຌັໄ , ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ຋ກັ
ຘະກາຌຽທ຺ໄາ ຅ໃ ຄື ຉບໄ ຄເຆຽໄ ທຖາຈຌ຺ ຌາຌເຌກາຌຽຐິກ, ຉບໄ ຄຓ຾ີ ປຄ຅ຄູ ເ຅ ຾ຖະ ຃ທາຓຊະຌຈັ ຂບຄຏໄູ
ປຼຌ ຾ຖະ ຂໄຌຶ ດໃູກຍັ ຃ຌຸ ຌະຑາຍຂບຄຏຘໄູ ບຌ ຾ຖະ ຃ທາຓຘາຓາຈຂບຄຏປໄູ ຼຌ ເຌຈາໄ ຌ຋ກັ ຘະກາຌ
ຽທ຺ໄາຑາຘາບຄັ ກຈິ ຅ະຉບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓຘາຓາຈນົກັ ດໃູຘບຄຎະກາຌ຃ື: ຃ທາຓຘາຓາຈກຼໃ ທກຍັ ບຄ຺ ຎະກບຍ
ຂບຄຑາຘາ຃ືຖະຍຍ຺ ຘຼຄ຃າໍ ຘຍັ ຾ຖະ ແທງາກບຌໝາງ຃ທາຓທໃາ ຘາຓາຈບບກຘຼຄຘະນົ ະ,
ຑະງຌັ ຆະຌະ, ຘຼຄຽຌັຌໄ ໜກັ ຖະຈຍັ ຘຼຄຘຄູ , ຉາໃ ໍ ຉະນົບຈຽຊຄີ ຅ຄັ ນທະກາຌບບກຘຼຄແຈຊໄ ກື ຉບໄ ຄ
຾ຖະ ຓ຃ີ ທາຓປ຃ູໄ ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌເຆຘໄ ຍັ ຾ຖະ ແທງາກບຌ຋ໃ ີຊກື ຉບໄ ຄຉາຓກຈ຺ ຽກຌ, ຃ທາຓ
ຘາຓາຈເຌກາຌຘໃ ຃ື ທາຓໝາງ ຾ຖະ ຘາຓາຈຽທໄ຺າເນຏໄ ບໄູ ໃ ືຌຽຂໄ຺າເ຅ແຈ.ໄ ເຌກາຌຘໃ ື຃ທາຓໝາງຈທໄ ງກາຌ
ຽທໄ຺າຌຌັໄ ຏປໄູ ຼຌ຅ະຉບໄ ຄຓຘີ ໃ ຄີ ຋ໃ ີ຅ະຉບໄ ຄຽທໄ຺າ ຾ຖະ ຽທ຺ໄາ຋ໃ ີຍໃ ໍດາໄ ຌ຅ະຏິຈ ຾ຉຉໃ ບໄ ຄ຃າໍ ຌຄຶ ທາໃ ຏຒໄູ ຄັ ຽຂ຺ໄາເ຅ຘໃ ຄີ
຋ໃ ີຽທ຺ໄາ ນົື ຍໃ ໍ ຊາໄ ຽຂ຺ໄາເ຅ຊືທາໃ ຏໄຽູ ທໄ຺າ຅ະຽທ຺ໄາຏິຈແທງາກບຌ ນົື ເຆ຃ໄ າໍ ຘຍັ ຏິຈນົາງກໃ ໍງຄັ ຊືທາໃ ຏໄຽູ ທໄ຺າ
ຘາຓາຈເຆຑໄ າຘາຘໃ ືຘາຌແຈ.ໄ ຋ກັ ຘະກາຌຽທ຺ໄາ຅ຈັ ທາໃ ຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຆຍັ ຆບໄ ຌ ຾ຖະ ຅ະຉບໄ ຄຎະກບຍ
ຈທໄ ງບຄ຺ ຎະກບຍຂບຄກາຌຽທໄ຺າ 5 ຎະກາຌ຃:ື

1. ຃ທາຓ຃ບໃ ຄ຾຃ທໄ (Fluency).
2. ຃ທາຓຘາຓາຈຽທໄ຺າເນຏໄ ບໄູ ໃ ຌື ຽຂໄ຺າເ຅ (Comprehensibility).
3. ຎະຖຓິ າຌຂບຄຂໍຓໄ ຌູ ຋ໃ ີຘໃ ຘື າຌແຈໄ (Amount of communication)
4. ຃ຌຸ ຌະຑາຍຂບຄຂໍ຃ໄ ທາຓ຋ໃ ີຘໃ າຓາຈຌາໍ ຓາຘໃ ືຘາຌ (Quality of Communication).
5. ຃ທາຓຑະງາງາຓເຌກາຌຘໃ ືຘາຌ (Effort to Communicate).
3. ກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ
຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຘາໍ ຃ຌັ ຋ກັ ຘະໜໃ ຶຄຉໃ ໍຆທີ ິຈຂບຄ຃ຌ຺ ຽປ຺າ, ຽຎັຌຽ຃ໃ ບື ຄຓ຋ື ໃ ີຘາໍ ຃ຌັ
຋ໃ ີຌາໍ ແຎຘ຃ູໃ ທາຓປ຋ູໄ ຄັ ຎທຄ, ຽປັຈເນແໄ ຈປໄ ຍັ ປຂູໄ າໃ ທຘາຌ, ຆທໃ ງຽຘຓີ ຘາໄ ຄ຃ທາຓ຃ິຈ ຾ຖະ ຎະຘຍ຺ ກາຌ

34

຾ຖະ ຆທໃ ງເນຽໄ ກຈີ ຃ທາຓຽຑີຈຽຑີຌຉາໃ ຄໂ. ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ຅ໃຄື ຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຽຎັຌຎະ຿ນງຈ຋ໃ ີຘຈຸ ຘາໍ
ນົຍັ ກາຌຘະ຾ນທຄ ນາ຃ທາຓປ,ູໄ ຽຑໃ ືບຌາໍ ແຎເຆໄ ຾ຖະ ຑຈັ ຋ະຌາ຃ຌຸ ຌະຑາຍຆີທິຈ ຾ຖະ ຘຄັ ຃ຓ຺
຿ຈງຘະຽຑາະເຌຎຈັ ຅ຍຸ ຌັ ຿ຖກຓ຃ີ ທາຓ຅ະຽຖີຌກາໄ ທໜາໄ ຋າຄຈາໄ ຌທິ຋ະງາຘາຈນົາກນົາງ. ກາຌບາໃ ຌ
຅ໃຄື ຽຎັຌຽ຃ໃ ບື ຄຓ຋ື ໃ ີຘາໍ ຃ຌັ ຋ໃ ີ຅ະຽປັຈເນຍໄ ກຸ ຃ຌ຺ ກາໄ ທໜາໄ ຋ຌັ ຉໃ ໍຽນຈກາຌ ຾ຖະ ຃ທາຓ຅ະຽຖີຌກາໄ ທໜາໄ ຂບຄ
຿ຖກ. ເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັ ກຈິ ຽຎັຌຑາຘາຉາໃ ຄຎະຽ຋ຈ, ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີ
຃ທຌແຈປໄ ຍັ ກາຌຘໃຄ຺ ຽຘີຓຽຎັຌດໃາຄງໃ ີຄ ຽຑາະຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີ຃ຄ຺ ດໃກູ ຍັ ຏໄປູ ຼຌແຈຌໄ າຌ຋ໃ ີຘຈຸ , ຏປໄູ ຼຌຓີ
຿ບກາຈແຈເໄ ຆ຾ໄ ຓຌໃ ທາໃ ຅ະຘາໍ ຽຖັຈກາຌຘຶກຘາແຎ຾ຖທໄ ຽຑາະຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຆທໃ ງເນຏໄ ປໄູ ຼຌ ຘາຓາຈຘຶກ
ຘານາ຃ທາຓປຽູໄ ຑໃ ີຓຽຉຓີ ຈທໄ ງຉຌ຺ ຽບຄຉະນົບຈຽທຖາ. ຌບກ຅າກຌງໄີ ຄັ ຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຽຎັຌຎະ຿ນງຈຉໃ ໍກາຌ
ປຼຌເຌຖະຈຍັ ຘຄູ ຽຑາະຉາໍ ຖາຘທໃ ຌເນງງໃ ຄັ ຽຎັຌຉາໍ ຖາຑາຘາບຄັ ກຈິ ບກີ ຈທໄ ງ. ກາຌບາໃ ຌຽຎັຌຂະຍທຌ
ກາຌນາ຃ທາຓໝາງ຅າກຂໍຂໄ ຼຌ ຏບໄູ າໃ ຌ຋ໃ ີຓຎີ ະຘຈິ ຋ິຑາຍຉບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓປຉູໄ ໃ ໍແຎຌ:ໄີ

1. ຃ທາຓປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ຖະຍຍ຺ ກາຌຂຼຌ (Knowledge of The Writing System) ຽຆໃ ັຌ:
ກາຌຘະກຈ຺ ຃າໍ , ກາຌຎະຘຓ຺ ຃າໍ ຾ຖະ ກາຌບາໃ ຌ຃າໍ ຽນໃ ຺ົາຌຌັໄ ແຈຊໄ ກື ຉບໄ ຄ

2. ຃ທາຓປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ຉທ຺ ຑາຘາ (Knowledge of The Language) ຽຆໃ ັຌ: ຃ທາຓປກູໄ ຼໃ ທກຍັ
຃າໍ ຾ຖະ ຃ທາຓໝາງ ຃ທາຓປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ຿຃ຄຘາໄ ຄຂບຄຑາຘາ ຾ຖະ ກາຌປຼຍປຼຄ຃າໍ ຽຎັຌຉຌ຺ໄ .

3. ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌຉີ຃ທາຓ (Ability to Interpret) ຆໃ ຄີ ໝາງຽຊຄີ ຃ທາຓຘາຓາຈ຋ໃ ີ
຅ະຽຂໄ຺າເ຅ຽຊຄີ ຅ຈຸ ຎະຘຄ຺ ຂບຄຘໃ ຄີ ຋ໃ ີຂຼຌ຋ຄັ ໝຈ຺ ຽຂ຺ໄາເ຅ທ຋ິ ີກາຌປຼຍປຼຄ ຽຌບໄື ເຌ ຾ຖະ ຽຂ຺ໄາເ຅຃ທາຓ
ຘາໍ ຑຌັ ຖະນທາໃ ຄຎະ຿ນງກຉາໃ ຄໂ ຾ຖະ ຘາຓາຈຉຈິ ຉາຓ຃ທາຓ຃ຈິ ຂບຄຏຂໄູ ຼຌແຈ.ໄ

4. ຃ທາຓປປູໄ ບຍຉທ຺ (Knowledge of The World) ຽຆໃ ັຌ: ຌາໍ ຃ທາຓປປູໄ ບຍຉທ຺ ຓາ
ຆທໃ ງ຋າໍ ຃ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ກຼໃ ທກຍັ ຽຌໄືບເຌຽຖໃ ືບຄ຃ທາຓປຈູໄ ຄັ ກາໃ ທແຈ຾ໄ ກໃ ຃ທາຓ຃ຸຌໄ ຽ຃ີງກຼໃ ທກຍັ ຂໍໄຂຼຌ,
຃ທາຓປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ທຈັ ຋ະຌະ຋າໍ , ຃ທາຓຽຎັຌດຘໃູ ະຽຑາະຈາໄ ຌ ຾ຖະ ຃ທາຓປ຋ູໄ ໃທ຺ ແຎກຼໃ ທກຍັ ກາຌຽຓບື ຄ.

5. ຽນຈຏຌ຺ ເຌກາຌບາໃ ຌ ຾ຖະ ທິ຋ີກາຌບາໃ ຌ (Reason for Reading and Reading
Style) ຏບໄູ າໃ ຌ຾ຉຖໃ ະ຃ຌ຺ ຓຽີ ນຈຏຌ຺ ເຌກາຌບາໃ ຌ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ຆໃ ືຄຓບີ ິຈ຋ິຑຌ຺ ຉໃ ໍກາຌບາໃ ຌ. ຈຄັ ຌຌັໄ ,
ຽທຖາ຋ໃ ີບາໃ ຌຏບໄູ າໃ ຌ຅ະຉບໄ ຄຑິ຅າຖະຌາທາໃ ຽຌບໄື ເຌຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີບາໃ ຌຌຌັໄ ຾ຓຌໃ ຽປັຈຓາ຅າກເຘ, ບາໃ ຌແຎຽຑໃ ືບ
ນງຄັ ຾ຖະ ຅ະຽຖືບກທິ຋ີບາໃ ຌ຾ຍຍເຈເນຽໄ ໝາະຘຓ຺ . ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຆຍັ ຆບໄ ຌ ຾ຖະ
ກາຌບາໃ ຌເນຎໄ ະຘຍ຺ ຃ທາຓຘາໍ ຽຖັຈຉບໄ ຄບາແຘຎຈັ ແ຅ຈຄັ ຉໃ ໍແຎຌ:ີໄ

1. ຃ທາຓປ຋ູໄ າຄຑາຘາ (Linguistic Knowledge)຿ຈງເຌແຖງະຽຖໃ ີຓປຼຌຏປໄູ ຼຌ຅ະປຼຌປູໄ
຃ທາຓຘາໍ ຑຌັ ຖະນທາໃ ຄຘຼຄກຍັ ຉທ຺ ບກັ ຘບຌ ຾ຖະ ຃ທາຓໝາງຂບຄ຃າໍ ຾ຉຖໃ ະ຃າໍ , ຾ຉຽໃ ຓໃບື ຓຎີ ະຘຍ຺
ກາຌເຌກາຌບາໃ ຌນົາງຂຌຶໄ ຏປໄູ ຼຌ຅ະຘາຓາຈບາໃ ຌຽຑໃ ືບ຃ທາຓຽຂໄ຺າເ຅ແຈນໄ ົາງຂຌໄຶ .

35

2. ຎະຘຍ຺ ກາຌ ຾ຖະ ຃ທາຓປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີບາໃ ຌ (Schema) ຆໃ ຄື ແຈ຾ໄ ກ຃ໃ ທາຓປກູໄ ຼໃ ທ
ກຍັ ຽຌບືໄ ເຌ ຘໃ ຄີ ຋ໃ ີບາໃ ຌ຋ໃ ີຏບໄູ າໃ ຌຓດີ ຽໃູ ຈຓີ .

3. ຃ທາຓຘຓ຺ ຍຌູ ຂບຄຽຌບໄື ຽຖໃ ືບຄ ນົື ຂໍຂໄ ຼຌ (Conceptual or Semantic Completeness)
ຏບໄູ າໃ ຌ຅ະຍໃ ໍຽຂ຺ໄາເ຅ຘໃ ຄີ ຋ໃ ີບາໃ ຌ ຊາໄ ຽຌບືໄ ຽຖໃ ືບຄຌຌັໄ ງຄັ ຓຽີ ຌບືໄ ຃ທາຓ຋ໃ ີຍໃ ໍຘຓ຺ ຍຌູ , ງກ຺ ຽທັໄຌ຾ຉເໃ ຌກຖໍ ະຌຏີ ໄູ
ບາໃ ຌຓ຃ີ ທາຓປຑູໄ ືໄຌຊາຌກຼໃ ທກຍັ ຽຌບໄື ເຌຽຖໃ ືບຄຌຌັໄ ຓາກບໃ ຌ ຆໃ ຄື ຊທື າໃ ຽຎັຌຘທໃ ຌໜໃ ຶຄຂບຄຎະຘຍ຺ ກາຌ຅າກ
ກາຌປຼຌປ.ູໄ

4. ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌທິຽ຃າະ຿຃ຄຘາໄ ຄຂບຄຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ືບຄ (Text schema) ຽຌບໄື ເຌ
ຽຖໃ ືບຄ ນົື ຂໍໄຂຼຌ຾ຉຖໃ ະຂໍໄຌຌັໄ ຅ະຓຖີ ກັ ຘະຌະ຿຃ຄຘາໄ ຄ຋ໃ ີ຾ຉກຉາໃ ຄກຌັ ຾ຖະ ງຄັ ຘະ຋ໄບຌເນໄຽນັຌ
຃ທາຓຽຆໃ ບື ຾ຖະ ທຈັ ຋ະຌາ຋າໍ ຂບຄຏຂໄູ ຼຌ ຊາໄ ຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ືບຄຌຌັໄ ຘະຽໜີຽຖໃ ືບຄຖາທ຋ໃ ີ຾ຉກຉາໃ ຄແຎ຅າກ
ທຈັ ຋ະຌະ຋າໍ ຾ຖະ ຎະຘຍ຺ ກາຌຂບຄຏບໄູ າໃ ຌ ກາຌບາໃ ຌກໃບໍ າຈ຅ະຍໃ ໍຎະຘຍ຺ ຏຌ຺ ຘາໍ ຽຖັຈແຈ.ໄ

ຽຑໃ ືບເນໄຏໄປູ ຼຌຓ຃ີ ທາຓຆາໍ ຌາຌເຌກາຌບາໃ ຌ ຃ຏູ ໄຘູ ບຌຉບໄ ຄຽຐິກເນໄຏໄປູ ຼຌຉບໄ ຄ຃ິຈຽຊີຄ
ງຈຸ ຋ະທ຋ິ ີເຌກາຌບາໃ ຌ (Reading Strategies) ຃:ື

1. ກາຌບາໃ ຌ຾ຍຍກທຈຘາງຉາ ຽຑໃ ືບນາຂໍໄຓຌູ ນທ຺ ຂໍໄເນງໃ (Skimming)ເຌກຖໍ ະຌີຌໄຏີ ໄບູ າໃ ຌ
ບາຈ຅ະກທຈຘາງຉາດາໃ ຄແທ຅ຌ຺ ຋ໃທ຺ ຍຈ຺ ບາໃ ຌ ຽຑໃ ືບເນປໄ ທູໄ າໃ ຍຈ຺ ບາໃ ຌຌຽໄີ ຖໃ ືບຄກຼໃ ທກຍັ ນງຄັ ເ຅຃ທາຓຘາໍ
຃ຌັ ຓນີ ງຄັ ຾ຈ.ໃ ເຌຆີທິຈຎະ຅າໍ ທຌັ ຽຓໃບື ຽນັຌຎືໄຓ຋ໃ ີຍໃ ໍຽ຃ີງບາໃ ຌຓາກບໃ ຌ ຃ຌ຺ ຽປ຺າຓກັ ຅ະແຎຽຍໃ ີຄໜໄາ
ຘາຖະຍາຌ ຾ຖທໄ ຽຍໃ ີຄນທ຺ ຂໍຉໄ າໃ ຄໂ ນົື ຽທຖາ຋ໃ ີຽປ຺າຽຎີຈໜຄັ ຘືຑີຓຉບຌຽຆ຺ໄາຽຑືບກທຈຘາງຉາຽຍໃ ີຄນທ຺ ຂໍໄ
ຂາໃ ທຘາໍ ຃ຌັ ຂບຄໜຄັ ຘືຑີຓຘະຍຍັ ຌຌັໄ ນົື ບາໃ ຌຽຖໃ ືບຄ຋ໃ ີກາໍ ຖຄັ ຘຌ຺ ເ຅ດໃາຄແທ ຽຑໃ ືບດາກປທູໄ າໃ ຂໍເໄ ນງໃ
ເ຅຃ທາຓຂບຄຽຖໃ ືບຄຌຌັໄ ໂຽຎັຌ຾ຌທເຈ.

2. ກາຌບາໃ ຌຽຑໃ ືບ຃ຌໄ຺ ນາຂໍຓໄ ຌູ ຍາຄດາໃ ຄ (Scanning) ເຌຌຏໄີ ບໄູ າໃ ຌ຃ິຈແທເໄ ຌເ຅຾ຖທໄ ຉຄັໄ ຾ຉໃ
ກບໃ ຌບາໃ ຌທາໃ ຅ະຉບໄ ຄ຃ຌໄ຺ ນາຂໍຓໄ ຌູ ຍາຄດາໃ ຄຆໃ ືຄຽຂ຺າຽຆໃ ືບທາໃ ຓດີ ເໃູ ຌຍຈ຺ ບາໃ ຌ (Text) ຍຈ຺ ຌ຾ີໄ ຓຌໃ ກາຌ
ບາໃ ຌ຾ຍຍຌຽໄີ ຎັຌກາຌບາໃ ຌແທຓຄຸໃ ຅ະຽບ຺າຘະຽຑາະຘໃ ຄິ ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌ຅ໃ ຄື ຓກັ ຅ະຉຈັ ຂໍຓໄ ຌູ ຋ໃ ີຍໃ ໍຉບໄ ຄກາຌບບກ
ແຎ຅າກ຃ທາຓຘຌ຺ ເ຅ ຓກັ ຅ະປຍີ ຽຎີຈໜຄັ ຘືຑີຓຖາງທຌັ ແຎ຋ໃ ີໜາໄ ກຖີ າ ຾ຖທໄ ກທຈຘາງຉານາຘະຽຑາະ
ນທ຺ ຂ຋ໍໄ ໃ ີ຾຅ຄໄ ຏຌ຺ ກາຌ຾ຂຄຂຌັ ຎະຽ຋ຈ຋ໃ ີຉຌ຺ ຘຌ຺ ເ຅ ຾ຖະ ຖາງຆໃ ຋ື ີຓ຋ໃ ີຉຌ຺ ຉຈິ ຉາຓ.

3. ກາຌບາໃ ຌ຾ຍຍຽຂັຓໄ (Intensive Reading) ກາຌບາໃ ຌ຾ຍຍຽຂັຓໄ ຌຓໄີ ຅ີ ຈຸ ຓຄຸໃ ໝາງຽຑໃ ືບນາ
ຖາງຖະບຼຈຂບຄຂໍໄຓຌູ ຽຆໃ ັຌຈຼທກຍັ ຽທຖາ຋ໃ ີຌກັ ປຼຌຌກັ ຘຶກຘາບາໃ ຌຉາໍ ຖາ ຆໃ ືຄຉບໄ ຄບາໃ ຌເນໄຖະບຼຈ
ຽຑໃ ືບ຅າໍ ເນຽໄ ຂ຺ໄາເ຅ແຈນໄ ົາງ຋ໃ ີຘຈຸ ຽ຋ໃ ຺າ຋ໃ ີ຅ະຽປັຈແຈໄ ກາຌບາໃ ຌ຾ຍຍຌ຅ີໄ ໃ ຄື ຉບໄ ຄແຎຂບຌໄ ຂາໄ ຄຆາໄ ຽຓໃບື ຋ຼຍ
ກຍັ ຘບຄ຾ຍຍກບໃ ຌ.

4. ກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌຂຼຌ

36

ເຌກາຌປຼຌ-ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັ ກຈິ ຽຎັຌຑາຘາຉາໃ ຄຎະຽ຋ຈຌຌັໄ ກາຌຂຼຌຌຍັ ທາໃ ຽຎັຌ຋ກັ ຘະ
຋ໃ ີນງຄຸໄ ງາກຘຍັ ຘຌ຺ ຉບໄ ຄເຆ຃ໄ ທາຓຘາຓາຈນົາງຎະກາຌ ຾ຖະ ຋າຄຌຽີໄ ຑາະ຃ທາຓຘາຓາຈ຋າຄກາຌ
ຂຼຌ຅ະຉບໄ ຄຓຑີ ໄືຌຊາຌເຌ຋ກັ ຘະກາຌຒຄັ , ກາຌຽທໄ຺າ ຾ຖະ ກາຌບາໃ ຌຓາກບໃ ຌ ຌບກ຅າກຌ຋ີໄ ກັ
ຘະກາຌຂຼຌງຄັ ຽຎັຌ຋ກັ ຘະ ກາຌຘະ຾ຈຄບບກ຋ໃ ີຘາໍ ຃ຌັ ຾ຖະ ຅າໍ ຽຎັຌດໃາຄງໃ ິຄຉໃ ໍກາຌຉິຈຉໃ ໍຘືຘາຌ
ຽຑາະເຆຊໄ າໃ ງ຋ບຈ຃ທາຓປ຃ູໄ ທາຓ຃ິຈ ຾ຖະ ຽນຈກາຌຉາໃ ຄໂ ຾ຖະ ຘາຓາຈຽກັຍແທຽໄ ຎັຌນົກັ ຊາຌ
ຘາໍ ຖຍັ ບາໄ ຄບຄີ ແຈ.ໄ ເຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌຂຼຌຽຑືບຘໃ ື຃ທາຓໝາງແຈຏໄ ຘໄູ ບຌ຅ະຉບໄ ຄກະຉຌໄຸ ເນຏໄ ປໄູ ຼຌ
ແຈຘໄ ະ຾ຈຄບບກຓາຆໃ ຄື ຃ທາຓ຃ຈິ ຿ຈງເນຘໄ າໍ ຑຌັ ກຍັ ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌເຆຑໄ າຘາ, ເຌກາຌຂຼຌ຾ຉໃ
ຖະ຃ຄັໄ ຏປໄູ ຼຌ຅ະຉບໄ ຄຓ຃ີ ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌຽຖືບກເຆ຃ໄ າໍ ຾ຖະ ຘະກຈ຺ ຃າໍ ເນໄຊກື ຉບໄ ຄ ຾ຖະ ຓີ
຃ທາຓປ຋ູໄ າຄ຿຃ຄຘາໄ ຄ຋ຄັ ຖະຍຍ຺ ຃າໍ ຘຍັ ຾ຖະ ຎະ຿ນງກ ຾ຖະ ນົກັ ກາຌປຼຍປຼຄ ເຌກາຌຂຼຌດາໃ ຄຓີ
ຎະຘຈິ ຋ິຑາຍ ຈທໄ ງບຄ຺ ຎະກບຍຂບຄກາຌຂຼຌ຿ຈງ຋ໃທ຺ ແຎຓຈີ ຄັ ຌ:ໄີ

1. ຽຌບືໄ ເຌ (Content) ແຈ຾ໄ ກໃ ຽຌບືໄ ເຌຍຈ຺ ປຼຌ຋ໃ ີ຅ະຂຼຌຉະນົບຈຽຊຄີ ຃ທາຓຌກຶ ຃ິຈ຋ີ
ຘະ຾ຈຄບບກຓາ.

2. ປຍູ ຾ຍຍ (Form) ແຈ຾ໄ ກໃ ກາຌປຼຍປຼຄຽຌບໄື ເຌເນໄ ຓ຃ີ ທາຓຉໃ ໍຽຌໃ ບື ຄກຌັ .
3. ແທງາກບຌ ນົື ນົກັ ຑາຘາ (Grammar) ແຈ຾ໄ ກກໃ າຌເຆ຿ໄ ຃ຄຘາໄ ຄ຋າຄແທງາກບຌ຋ໃ ີ
ຊກື ຉບໄ ຄ ຾ຖະ ຘໃ ຃ື ທາຓໝາງແຈ.ໄ
4. ຖີຖາຑາຘາ (Style) ແຈ຾ໄ ກກໃ າຌຽຖືບກເຆຊໄ ທໄ ງ຃າໍ , ຘາໍ ຌທຌ ຾ຖະ ຿ທນາຌ ຽຑໃ ືບເນໄ
ຽກຈີ ຖກັ ຘະຌະຘະຽຑາະຂບຄຏຂໄູ ຼຌ.
5. ທ຋ິ ີເຌກາຌຂຼຌ (Mechanics) ແຈ຾ໄ ກກໃ າຌເຆຘໄ ຌັ ງະຖກັ ຉາໃ ຄໂຂບຄຑາຘາ຋ີເຆເໄ ຌ
ກາຌຂຼຌຽຆໃ ັຌ: ກາຌເຆຽໄ ຃ໃ ບື ຄໝາງທກັ ຉບຌ ຾ຖະ ກາຌເຆບໄ ກັ ຘບຌຉທ຺ ເນງເໃ ນຊໄ ກື ຉບໄ ຄຉາຓກຈ຺ ຽກຌ
ຂບຄຑາຘາຌຌັໄ ໂ.
 ບຄ຺ ຎະກບຍເຌກາຌຘບຌຂຼຌຓຽີ ຌບໄື ເຌຘາໍ ຃ຌັ ຈຄັ ຌ:ໄີ
1. ຽຌບໄື ເຌ (Content) ຽຆໃ ັຌ: ກາຌຘໃ ຃ື ທາຓໝາງແຈຉໄ າຓ຅ຈຸ ຊກື ຎະຽຈັຌ (Relevance) ຓີ
຃ທາຓຆຈັ ຽ຅ຌ (Clarity) ຓ຃ີ ທາຓ຃ຈິ ຖຽິ ຖໃ ຓີ (Originality) ຾ຖະ ຓຽີ ນຈຏຌ຺ (Logic).
2. ຂະຍທຌກາຌຂຼຌຂບຄຏຂໄູ ຼຌ (The Writers Process) ແຈ຾ໄ ກກໃ າຌຖທຍຖທຓ຃ທາຓ
຃ຈິ (Getting Ideas), ກາຌຽຖໃ ີຓກາຌຂຼຌ (Getting Started), ກາຌຂຼຌປາໃ ຄ (Writing Drafts)
຾ຖະ ກາຌ຋ຍ຺ ຋ທຌ (Revising)
3. ກາຌ຃າໍ ຌຄື ຽຊໃ ຄີ ຏບໄູ າໃ ຌ (Audience).
4. ທຈັ ຊຎຸ ະຘຄ຺ ເຌກາຌຂຼຌ (purpose).

37

5. ກາຌຽຖືບກເຆ຃ໄ າໍ (Word choice)ແຈ຾ໄ ກ຃ໃ າໍ ຘຍັ (Vocabulary), ຘາໍ ຌທຌ (Idioms)
຾ຖະ ຃າໍ ຋ໃ ີຘະ຾ຈຄ຃ທາຓປຘູໄ ກຶ (Tone).

6. ກາຌປຼຍປຼຄຂໍ຃ໄ ທາຓ (Organization) ແຈ຾ໄ ກໃ (Paragraph) ຎະ຿ນງກ, ນທ຺ ຽຖໃ ືບຄ
຾ຖະ ຎະ຿ນງກຘະໜຍັ ຘະໜຌູ (Topic and Support) ກາຌຽຆໃ ບື ຓ຿ງຄກຍັ ຽຌບືໄ ເຌ ຾ຖະ ຃ທາຓຽຎັຌ
ຽບກະຑາຍ (Cohesion and Unity).

7. ກຌ຺ ແກເຌກາຌຂຼຌ (Mechanics) ຽຆໃ ັຌ: ກາຌ຃ຈັ ຖາງຓື (Hand writing), ກາຌ
ຘະກຈ຺ ຃າໍ (Spelling) ຾ຖະ ກາຌເຆຽໄ ຃ໃ ບື ຄໝາງທກັ ຉບຌ (Punctuations).

8. ແທງາກບຌ (Grammar) ຽຆໃ ັຌ: ກາຌກາໍ ຌຈ຺ ກາຌເຆ຃ໄ າໍ ກຖິ ິງາ (Rules of verbs)
຃ທາຓຘບຈ຃ບໃ ຄຂບຄຎະ຋າຌ ຾ຖະ ກຖິ ິງາ (Agreement) ຃າໍ ຌາໍ ໜາໄ (Articles) ຾ຖະ ຃າໍ ຌາຓ
(Pronouns)

9. ຃ທາຓຘາໍ ຑຌັ ຂບຄ຃າໍ ເຌຎະ຿ນງກ (Syntax) ຽຆໃ ັຌ: ຿຃ຄຘາໄ ຄຎະ຿ນງກ (Sentence
Structure), ຂບຍຽຂຈຂບຄຎະ຿ນງຈ (sentence boundaries) ຾ຖະ ກາຌຽຖືບກຖີຖາເຌກາຌຂຼຌ
(Stylistic Choices).

ຘະນຸົຍແຈທໄ າໃ ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັ ກຈິ ຽຖໃ ຓີ ຉຌໄ຺ ຋ໃ ີກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌຒຄັ ຿ຈງກາຌຘບຌເນໄ
ຒຄັ ຘາໍ ຌຼຄ຋ໃ ີຊກື ຉບໄ ຄເຌຂະຌະ຋ໃ ີຘບຌກາຌຒຄັ ຅ະຉບໄ ຄຓກີ າຌຘບຌຽທ຺ໄາ຃ທຍ຃ແູໃ ຎຈທໄ ງ. ກາຌຽຐິກຒຄັ
ຌຌັໄ ຉບໄ ຄຓກີ າຌຽຐິກຆາໍໄ ໂ຃ທາຓຆໄີຌຽ຃ີງກຍັ ຘາໍ ຌຼຄ. ຋ກັ ຘະກາຌຒຄັ ຊແື ຈທໄ າໃ ຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌຉີ
຃ທາຓ ນົື ທິຽ຃າະຘໃ ີຄ຋ໃ ີແຈງໄ ຌີ ຅ຄິ ຍໃ ໍຘາຓາຈ຅ະຽຐິກນຈັ ເຌຖກັ ຘະຌະຈຼທກຌັ ກຍັ ກາຌຽຐິກຽທໄ຺າ ນົື ຽຐິກ
ກາຌບບກຘຼຄ ຽຑາະຍໃ ໍຘາຓາຈ຅ະ຋າໍ ຌາງແຈທໄ າໃ ຏຒໄູ ຄັ ຅ະແຈປໄ ຍັ ຒຄັ ນງຄັ ຾ຈ,ໃ ຏຒໄູ ຄັ ຋ໃ ີຓຎີ ະຘິຈ຋ິຑາຍ
຅າໍ ຉບໄ ຄເຆ຾ໄ ນົຄຂໍຓໄ ຌູ ຋ໃ ີກທໄ າຄຂທາຄ ຾ຖະ ຉໃ ໍຽຌໃ ບື ຄກຌັ . ຋ກັ ຘະກາຌຒຄັ ຅ໃຄື ຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີກຼທຂບໄ ຄກຍັ
຃ທາຓ຅າໍ ຾ຖະ ກາຌຊາໃ ງ຿ບຌຂໍຓໄ ຌູ . ກາຌຘບຌຽທໄ຺າຌຌັໄ ຅ະຘບຈ຃ບໃ ຄດໃເູ ຌ຋ກັ ຘະກາຌຒຄັ ຾ຉຽໃ ຑໃ ີຓ
຋ກັ ຘະກາຌຽທ຺ໄາເນນໄ ົາງຂຌໄຶ . ຋ກັ ຘະກາຌຽທໄ຺າຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຉບໄ ຄກາຌ຃ທາຓປກູໄ ຼໃ ທກຍັ ຘຼຄ, ຘຍັ , ຿຃ຄ
ຘາໄ ຄ ຾ຖະ ທຈັ ຋ະຌະ຋າໍ ຂບຄຽ຅ໄ຺າຂບຄຑາຘາຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຉບໄ ຄ຃າໍ ຌືຄຽຊໃ ີຄ຃ທາຓ຃ິຈ຋ໃ ີຉໄບຄກາຌ
ຘະ຾ຈຄບບກຓາເນຏໄ ບໄູ ໃ ືຌຽຂ຺ໄາເ຅ ຉະນົບຈຽຊຄີ ກາຌຽຖືບກເຆຘໄ າໍ ຌທຌຑາຘາ຋ໃ ີຊກື ຉບໄ ຄຽໝາະຘຓ຺ ຾ຖະ
ຽຎັຌ຋ໃ ີງບຓປຍັ ຂບຄຽ຅າໄ຺ ຂບຄຑາຘາບກີ ຈທໄ ງ. ຈຄັ ຌຌັໄ , ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ຋ກັ ຘະກາຌຽທໄ຺າ຅ໃຄື ຉບໄ ຄເຆຽໄ ທຖາ
ຈຌ຺ ເຌກາຌຽຐິກຉບໄ ຄຓ຾ີ ປຄ຅ຄູ ເ຅ ຾ຖະ ຃ທາຓຊະຌຈັ ຂບຄຏປໄູ ຼຌ ຾ຖະ ຂຌຶໄ ດກໃູ ຍັ ຃ຌຸ ະຑາຍເຌກາຌ
ຘບຌຂບຄ຃ຈູ ທໄ ງ. ຘທໃ ຌ຋ກັ ຘະກາຌບາໃ ຌ຅ຈັ ທາໃ ຽຎັຌ຋ກັ ຘະ຋ໃ ີຘຍັ ຘຌ຺ ຾ຖະ ກາຌບາໃ ຌເນຎໄ ະຘຍ຺ ຃ທາຓ
ຘາໍ ຽຖັຈຉບໄ ຄບາແຘຎຈັ ແ຅ນົາງຎະກາຌຽຆໃ ັຌ: ຃ທາຓປ຋ູໄ າຄຑາຘາ, ຎະຘຍ຺ ກາຌ, ຃ທາຓປກູໄ ຼທກຍັ ຽຖໃ ືບຄ
຋ໃ ີບາໃ ຌ, ຃ທາຓຘຓ຺ ຍຌູ ຂບຄຽຌບືໄ ເຌຽຖໃ ືບຄ ນົື ຂໍຂໄ ຼຌ ຾ຖະ ຃ທາຓຘາຓາຈເຌກາຌທຽິ ຃າະ຿຃ຄຘາໄ ຄ
ຂບຄຽຌບໄື ເຌຽຖໃ ືບຄ ຋ກັ ຘະກາຌຂຼຌຽຎັຌ຋ກັ ຘະນົກັ ຅າກຓກີ າຌຽຐິກກາຌຒຄັ , ກາຌຽທໄ຺າ ຾ຖະ ກາຌ

38