Majalah MARA360 - 08/21

SIDANG EDITOR

Penerbit : Bahagian Inovasi & Teknologi Kreatif MARA

Keluaran 8/2021

PENAUNG
Rohayah binti Mohd Zain
Timbalan Ketua Pengarah (Khidmat Pengurusan)
MARA

PENERBIT EKSEKUTIF
Nor Zaini binti Abu Kassim
Pengarah
Bahagian Inovasi & Teknologi Kreatif MARA

PENERBIT Sidang Editor MARA 3600 e-Khidmat Pengurusan
Jamizan bin Baki berhak meminda mengubah dan menggarap
Timbalan Pengarah II manuskrip yang dihantar agar bersesuaian dengan
garis panduan yang ditetapkan dan tidak mengubah
EKSEKUTIF EDITOR isi asalnya. Semua manuskrip yang diterima sama
Zuliana Haslinda binti Anhar Zubir ada disiarkan ataupun tidak disiarkan tidak akan
Timbalan Pengarah I dikembalikan. Manuskrip ini juga boleh digunapakai
oleh pihak yang diberi kebenaran untuk masa-
EDITOR masa akan datang. Kami mengalu-alukan sebarang
Rusmawati binti Adam cadangan atau komentar, surat menyurat, rencana
Ketua Penolong Pengarah dan ulasan ke meja Sidang Redaksi atau email ke
[email protected]
KREATIF
Haliza binti Abdul Hamid Sebarang pertanyaan hendaklah dialamatkan kepada:
Penolong Pengarah
Pengarah
JURUFOTO Bahagian Inovasi & Teknologi Kreatif MARA
Produksi Kreatif Tingkat 4, Ibu Pejabat MARA
21, Jalan MARA
TEKNIKAL & HEBAHAN 50609 Kuala Lumpur.
Iswardy Adha bin Mohamad Tel: 03 2613 2401
Penolong Pegawai Teknologi Maklumat (Kanan) Faks: 03 2691 0075
Email: [email protected]
Copyright@MARA 2021. All rights reserved

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 3

4 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

BICARA EKSKLUSIF

Pengarah Bahagian Perancangan Strategik (BPS), MARA

Di dalam era mendepani cabaran pandemik COVID-19 ini telah mengajar
kita untuk sentiasa bersedia. Merancang pertumbuhan organisasi adalah
langkah yang teramat penting bagi mengharungi pelbagai cabaran yang
tidak didugai seperti pandemik ini. Justeru, bagi memastikan kelancaran
pengurusan dan pengoperasian yang mengambil kira dari pelbagai sudut,
adalah menjadi tanggungjawab Bahagian Perancangan Strategik untuk
merancang perkembangan dan keterusan MARA sebagai pemangkin
ekonomi bumiputera Malaysia.

Melalui Pelan Strategik MARA (PSM) 2021-2025, ia
merupakan usaha berterusan untuk mentransformasikan
MARA menghadapi cabaran globalisasi agar terus relevan
dalam memperkasakan agenda pembangunan ekonomi
bumiputera. Hala tuju organisasi juga perlu disusun
semula dan MARA perlu menggarapkan segala usaha
untuk mencapai visi dan misi MARA seiring dengan
usaha negara untuk menjadi sebuah negara maju.
Hala tuju PSM 2021-2025 merangkumi dimensi
baharu teras, strategi dan outcome program dengan
mengambil kira senario ekonomi dan politik semasa
negara. Di samping itu, pelan ini merupakan usaha
mempersiap dan mengukuhkan budaya kerja
berprestasi tinggi bagi menjadikan MARA untuk terus
unggul dalam memartabatkan bumiputera.

Pelbagai input yang diambil kira bagi memperkasakan
usaha merangka PSM 2021-2025 ini dengan mengambil
kira setiap pelan hala tuju dan dasar kerajaan, pandangan
pihak luar dan pandangan setiap bahagian di MARA.

Akhir kata, warga kerja MARA harus menjadikan PSM
2021-2025 sebagai panduan dan usaha bersama dalam
melaksanakan tugas harian agar dapat mencapai
matlamat seperti yang telah digariskan dan menjayakan
PSM 2021-2025 ini.

Ir. Mahzan
bin Teh

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 5

PERINCIAN
PELAN STRATEGIK MARA

2021-2025

Penyediaan PSM 2021-2025

• Persediaan PSM 2021-2025 ini telah melibatkan • Pandangan dan idea dari pihak luar (re-
banyak pihak dan mengambil kira pandangan alignment) turut dilaksanakan seperti Unit
dari pelbagai sudut bagi memastikan asas Perancang Ekonomi, Kementerian Kewangan
penggubalan PSM 2021-2025 ini kukuh. dan Kementerian Pembangunan Luar Bandar
bagi memantapkan Perancangan Pelan
• Beberapa siri bengkel mengikut sektor telah Strategik MARA.
dilaksanakan secara fizikal dan secara dalam
talian, di samping mewujudkan Special Project • Penglibatan NGO melalui Resolusi Kongres
Group (SPG) dan sesi percambahan idea Ekonomi bumiputera (KEB) turut menjadi asas
(brainstorming) melibatkan Pengarah Bahagian, dalam penggubalan PSM 2021-2025 dengan
Pengarah MARA Negeri, Pegawai MARA Daerah mengambil kira isu penguasaan ekonomi
dan pegawai MARA di peringkat ibu pejabat. bumiputera yang menjadi cabaran masa kini,
seterusnya menjadi agenda utama MARA
dalam usaha memastikan bumiputera berada
di kedudukan yang sewajarnya.

6 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

• Penjajaran ke atas dasar utama negara turut
dijalankan seperti Wawasan Kemakmuran
Bersama 2030, Dasar Pembangunan Luar
Bandar 2030, Pelan Strategik Kementerian
Pembangunan Luar Bandar, Pelan
Pembangunan Pendidikan Malaysia 2013-2025
dan Dasar Keusahawanan Negara 2030 bagi
meningkatkan kualiti penyediaan pelan.

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 7

Analisis Jurang Kaum Bumiputera

• Sekiranya dilihat daripada pelbagai dimensi bantuan dan program, namun keberkesanan

aspek pembangunan, tidak boleh dinafikan bantuan atau program tersebut tidak dapat

tahap sosioekonomi bumiputera secara diterjemahkan kepada tahap sosioekonomi

relatifnya masih lagi jauh ketinggalan. yang lebih baik. Sebagai contoh, pada tahun

2019, kadar pengangguran kaum bumiputera

• Kaum bumiputera masih ketinggalan dari berada pada paras 3.7 peratus melebihi kadar

aspek sumbangan sektor Perusahaan Kecil dan pengangguran nasional iaitu 3.3 peratus.

Sederhana (PKS) terhadap Keluaran

Dalam Negara Kasar (KDNK) negara. Tahun/ Kadar 2017 2018 2019 2020
Pada tahun 2015, Institut Masa Pengangguran
Depan Malaysia telah menganalisis

data pembangunan, bekalan dan Bumiputera 4.0 3.8 3.7 4.67

perkhidmatan daripada perolehan Nasional 3.4 3.3 3.3 4.8

kerajaan dan mendapati lebih daripada

50 peratus kontrak diberikan kepada Sumber: Laporan Statistik Bumiputera 2019, Jabatan Perangkaan

kontraktor bumiputera. Namun sumbangan Malaysia

PKS bumiputera kepada Keluaran Dalam

Negara Kasar (KDNK) masih rendah, iaitu • Dasar Ekonomi Baru (DEB) merupakan

kurang daripada sembilan (9) peratus. satu dasar sosioekonomi di Malaysia yang

diperkenalkan dalam Rancangan Malaysia

• Selain itu, kaum bumiputera juga masih lagi Kedua (1971-1990) oleh Perdana Menteri

ketinggalan dari segi pemilikan tanah walaupun Tun Abdul Razak. Matlamat tersurat DEB

merupakanmajoritidiMalaysia.Datatahun2018 adalah untuk mencapai perpaduan negara

daripada Jabatan Penilaian dan Perkhidmatan dan integrasi nasional dan merupakan strategi

Harta (JPPH), kaum bumiputera masih jauh serampang dua mata. Salah satu agenda

ketinggalan dari segi pemilikan harta tanah tersurat DEB adalah untuk menyasarkan milikan

seperti komersial dan perindustrian. Daripada ekuiti bumiputera sebanyak 30 peratus. Walau

keseluruhan RM28.83 bilion nilai urusan bagaimanapun, sasaran tersebut masih belum

pemilikan harta tanah komersial, hanya 10% tercapai malah merosot.

sahaja (RM1.2 bilion) melibatkan bumiputera.

• Berdasarkan kepada Laporan Pemilikan Ekuiti

• Walau bagaimanapun, hanya 2 peratus (RM0.10 Korporat tahun 2011 oleh Unit Perancang

bilion) sahaja urusan perolehan pemilikan harta Ekonomi (UPE), peratusan pemilikan ekuiti

tanah perindustrian melibatkan bumiputera korporat bumiputera adalah sebanyak 23.4

daripada keseluruhan urusan perolehan peratus, bukan bumiputera 34.9 peratus dan

pemilikan harta tanah perindustrian iaitu dana asing 37.2 peratus. Namun, pada tahun

sebanyak RM14.96 bilion. 2015, pemilikan ekuiti bumiputera dan bukan

bumiputera telah menurun masing-masing

• Jika dilihat dari segi kadar pengangguran, kepada 16.2 peratus dan 30.7 peratus. Manakala

jelas menunjukkan kaum bumiputera masih pemilikan ekuiti asing telah meningkat dengan

lagi mendominasi kadar pengganguran yang ketara kepada 45.3 peratus dalam tempoh yang

tinggi dan kadar pengangguran bumiputera sama.

selalunya melibihi kadar nasional. Walaupun

menjadi kaum yang paling banyak mendapat • Solusi lebih holistik dan mapan untuk

memperkasakan ekonomi bumiputera

pada masa hadapan perlu dilaksanakan

terutamanya kesan gangguan ekonomi yang

8 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

besar susulan krisis kesihatan COVID-19. Penyataan Korporat di sebelah disokong melalui
Justeru, satu ekosistem yang kondusif untuk empat (4) teras berikut:
mentransformasi kaum bumiputera akan
diperhebatkan melalui hala tuju MARA 2021- i Membangunkan komuniti usahawan yang
2025. dinamik,

Hala Tuju MARA 2021-2025 ii Menyumbang sumber tenaga manusia yang
bersifat holistik,

• Selaras dengan Akta MARA 1966, perkara 6 iii Memperkasa pelaburan strategik berteraskan
(1) “adalah menjadi kewajipan Majlis untuk keusahawanan, pendidikan dan perkhidmatan;
memajukan, menggalakkan, memudahkan dan
dan menjalankan pembangunan ekonomi dan
sosial dalam Malaysia dan khususnya bagi iv Memantapkan sistem penyampaian dan tadbir
kawasan-kawasan luar bandar”. Hala tuju ini urus.
mengambil kira senario semasa yang melanda
negara dan juga global. Oleh itu, satu pelan hala Teras, Strategi dan Outcome
tuju strategik diwujudkan untuk memastikan
MARA kekal kompetitif bagi memastikan Sektor Keusahawanan
peranan MARA dalam agenda membangunkan
sosioekonomi masyarakat bumiputera di • Di bawah teras pertama iaitu Membangunkan
bandar dan luar bandar akan terus diperkasakan Komuniti Usahawan yang Dinamik, MARA terus
melalui program-program yang berimpak tinggi. memainkan peranan yang signifikan dalam
membantu dan menyokong kejayaan ekonomi
• Pelan Strategik ini juga turut mengekalkan bumiputera seterusnya bagi memastikan
penyataan korporat MARA sedia ada yang matlamat Masyarakat Perdagangan dan
merangkumi perkara-perkara seperti berikut Perindustrian Bumiputera (MPPB) tercapai.
iaitu: - Usaha ini akan direalisasikan melalui
ekosistem keusahawanan MARA yang holistik
VISI dengan mewujudkan ekosistem pembangunan
program keusahawanan yang terbaik melalui
Menjadi organisasi amanah yang unggul dan diberkati pelan tindakan yang telah dirancang bagi
untuk mengangkat martabat bangsa; tempoh 2021-2025.

MISI • Lima (5) strategi telah dikenal pasti di bawah
teras tersebut iaitu:-
Menerajui bidang keusahawanan, pendidikan dan
pelaburan untuk penguasaan ekuiti bumiputera; i) Melestarikan usahawan yang mampan
Pewujudan program intervensi yang
NILAI BERSAMA relevan dengan cabaran yang didepani oleh
usahawan adalah amat penting bagi memulih
Amanah Rakyat; dan menjamin kelestarian operasi serta
kelangsungan perniagaan selaras dengan
MOTO aspirasi Dasar Keusahawanan Nasional 2030.
Sehubungan itu, bagi mengekalkan kestabilan
Keusahawanan dan Pendidikan Global serta mengoptimumkan prestasi perniagaan,
pendekatan baharu dalam aspek peningkatan
produktiviti syarikat akan ditambah baik.

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 9

ii) Melonjakkan kapasiti perniagaan berteraskan berstruktur pendigitalan, skim pembiayaan
industri strategik baharu yang kompetitif serta jaringan industri
Sokongan secara menyeluruh akan diberikan yang berimpak tinggi seperti bidang penjagaan
bagi mempertingkatkan keupayaan usahawan kesihatan.
agar kekuatan kapasiti dapat diwujudkan dalam
sektor-sektor pertumbuhan tinggi yang telah Lima (5) outcome utama di bawah Sektor
dikenal pasti iaitu (i) Makanan dan Minuman, Keusahawanan yang telah digariskan adalah seperti
(ii) Gaya hidup, (iii) Automotif, (iv) Pembinaan berikut:
dan (v) Perkhidmatan. Dalam hal ini, di antara
pendekatan yang akan dijalankan adalah 1 80% daripada 50,000 penerima kemudahan
berteraskan inovasi yang mampu untuk kekal kekal dalam industri, prestasi pendapatan
kompetitif sekali gus melonjakkan kapasiti syarikat konsisten & meningkat.
perniagaan ke aras yang lebih tinggi.
2 50% daripada usahawan menerima manfaat
iii) Membangunkan usahawan baharu yang dalam pengembangan perniagaan mengikut
kompeten industri strategik, mencapai peningkatan
Bagi meningkat dan menggalakkan jualan melebihi 10% setahun.
pembangunan usahawan baharu yang
lebih terancang dan berimpak tinggi, satu 3 Melahirkan 15,000 usahawan yang
perubahan lensa pembangunan usahawan kompeten melalui program berstruktur.
daripada ekonomi tradisional kepada ekonomi
baharu terutamanya ekonomi digital akan 4 Membangunkan 10 usahawan peneraju
dilaksanakan. Usahawan akan didedahkan dalam industri terpilih.
dengan aplikasi teknologi terkini dalam
pembangunan perniagaan, di samping 5 90% kemudahan pembangunan usahawan
pengukuhan dan pembudayaan termasuk nilai MARA meliputi kemudahan latihan
orientasi keusahawanan yang bertunjangkan pembiayaan dan premis dapat diakses
dimensi inovatif, mengambil risiko dan proaktif. secara atas talian.

iv) Mewujudkan usahawan peneraju industri Teras, Strategi dan Outcome
MARA akan lebih proaktif dalam pembangunan
usahawan bumiputera untuk menerajui sektor Sektor Pendidikan
industri yang mempunyai nilai dan impak tinggi.
Bagi merealisasikan hasrat ini, pemerkasaan • Teras kedua di bawah Sektor Pendidikan
usahawan sedia ada yang berpotensi akan iaitu Menyumbang Sumber Tenaga Manusia
dilaksanakan secara berperingkat yang yang Bersifat Holistik adalah usaha bagi
meliputi latihan pembangunan serta akses menyediakan pendidikan bersepadu dan
kepada pembiayaan dan kerjasama industri komprehensif daripada peringkat menengah
yang strategik. hingga tertiari bagi melahirkan modal insan
bertaraf global dan berintegriti. Empat (4)
v) Memantapkan ekosistem keusahawanan yang strategi utama adalah:
kondusif
Ekosistem keusahawanan sedia ada MARA i) Meningkatkan penguasaan pelajar dalam
adalah terangkum yang meliputi latihan bidang STEM
pembangunan usahawan, skim pinjaman Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia
perniagaan dan khidmat sokongan perniagaan 2013 – 2025 (PPPM 2013 – 2025) telah
seperti penyewaan premis dan jaringan industri. meletakkan pendidikan STEM sebagai satu
Dalam mendepani cabaran semasa, ekosistem agenda yang penting dalam transformasi
tersebut akan diperkukuhkan dengan latihan pendidikan bagi menyediakan generasi muda

10 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

untuk menghadapi cabaran abad ke-21. Selaras mata. Kursus profesional jangka pendek
dengan itu, usaha memartabatkan bidang akan turut ditaja bagi membina keupayaan
STEM di peringkat pendidikan menengah bumiputera untuk menceburi industri yang
dilaksanakan melalui aktiviti kurikulum dan berimpak tinggi.
kokurikulum dengan sokongan menerusi
pelbagai pihak berkepentingan. MARA akan • Tujuh (7) outcome yang telah diperkenalkan
terus memperkasakan program STEM di adalah:
bawah MRSM dan akan menjadikan pendidikan
sebagai ejen perubahan terhadap sosioekonomi 90% graduan MRSM melanjutkan pelajaran
bumiputera dan secara tidak langsung mampu i dalam bidang STEM setiap tahun
menjadi kunci keluar daripada cengkaman
kemiskinan. i i 50% Kolej Profesional MARA menjalankan
program profesional
ii) Memperkasakan TVET MARA sebagai sumber
utama tenaga kerja negara i ii 50% GIATMARA menjalankan kursus jangka
Di bawah Wawasan Kemakmuran Bersama pendek
2030, bidang TVET akan dijadikan sebagai
antara pemboleh daya yang dapat menyumbang 10% Penganjuran Pelajaran bagi program
ke arah pembentukan negara membangun yang iv profesional dan jangka pendek
makmur dan inklusif. Sehubungan itu, TVET
MARA akan memberi tumpuan kepada program v Sumbangan tenaga kerja mencapai 60,000
yang berbentuk upskilling, reskilling dan perantis setahun menjelang 2025
serta program pembangunan kompetensi dalam
bentuk kursus jangka pendek sebagai salah v i Kadar kebolehpasaran graduan Institusi
satu transformasi program pendidikan bagi Pendidikan MARA melebihi 85%
meningkatkan akses kepada pendidikan yang
berkualiti. Sebagai usaha untuk mengukuhkan v ii 80% pelaksanaan Pelan Rasionalisasi TVET
dan memperkasakan pembelajaran sepanjang MARA.
hayat, institusi TVET akan memperluaskan
akses dan kualiti pendidikan kepada kumpulan Teras, Strategi dan Outcome
khusus seperti pelatih berkeperluan khas,
dan kumpulan rentan (vulnerable group) bagi Sektor Pelaburan
meningkatkan lagi kebolehpasaran mereka
pada masa hadapan. • Mendepani cabaran ekonomi pasca COVID-19,
Teras Ketiga iaitu Memperkasa Pelaburan
iii) Memperluas penglibatan bumiputera dalam Strategik Berteraskan Keusahawanan,
bidang berimpak tinggi Pendidikan Dan Perkhidmatan yang memberi
Fokus kepada akses dan peluang pendidikan fokus kepada penglibatan aktif dalam bidang
yang berkualiti akan dipertingkatkan bermula ekonomi kritikal di samping mengukuhkan
di peringkat menengah hingga tertiari melalui aktiviti utama MARA dan obligasi sosial. Dalam
usaha menaiktaraf program pendidikan MARA hal ini, empat (4) strategi utama telah dikenal
secara komprehensif sejajar dengan peredaran pasti iaitu:
masa dan teknologi.

iv) Meneraju penajaan pendidikan bumiputera
secara inklusif.
Seiring dengan peredaran serta perubahan sosio
dan ekonomi semasa, penajaan pendidikan
MARA tidak hanya tertumpu kepada kursus
jangka panjang bercorak akademik semata-

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 11

i) Meneroka peluang pelaburan berpotensi iv) Memperkukuhkan jaringan perhubungan
dalam industri strategik bagi mendaya upaya antara bandar dan luar bandar.
rantaian nilai industri MARA memainkan peranan penting dalam
Sektor Pelaburan MARA berperanan pembangunan sosioekonomi masyarakat
meningkatkan ekuiti bumiputera melalui setempat. Kemudahan perkhidmatan
program keusahawanan dan pendidikan pengangkutan yang disediakan ini dapat
dengan memberi penekanan kepada enam (6) menyumbang kepada peningkatan kadar
industri strategik iaitu:- mobiliti sosial di kalangan masyarakat dan
seterusnya merancakkan kegiatan ekonomi
negara.

Aeroangkasa • Enam (6) outcome yang telah diperkenalkan
adalah:

Hospitaliti a Teknologi 1 Meningkatkan ekuiti bumiputera melalui
f b Keusahawanan, Pendidikan dan
Perkhidmatan melalui enam (6) fokus
pelaburan MARA ke arah industri strategik

ec 2

d Membangunkan empat (4)
pelaburan baharu dalam industri
Kewangan Hartanah
strategik

Logistik 3 Mewujudkan 10,000 peluang pekerjaan

ii) Memperkukuh inisiatif aset bukan kewangan Membangunkan empat (4) 4
Pemilikan bumiputera dalam aset komersial pelaburan hartanah
di lokasi strategik perlu ditingkatkan melalui
inisiatif dan peranan oleh syarikat subsidiari 5 Meningkatkan 15% sumbangan dalam
dalam sektor hartanah. Di samping itu, projek/program yang berimpak tinggi
pembangunan hartanah yang membuka
peluang kepada bumiputera menguasai aset Meningkatkan keupayaan mobiliti 6
bukan kewangan dan menjamin pulangan penduduk luar bandar sebanyak
yang memuaskan akan diteruskan secara 70%
usahasama dengan peneraju industri.
Teras, Strategi dan Outcome
iii) Menyumbang kepada kelestarian aktiviti
MARA Sektor Khimat Pengurusan
Pembentukan strategi ini adalah merujuk
kepada aktiviti kutipan pinjaman pelajaran • Bagi menyokong serta merealisasikan hala
dan juga pembiayaan perniagaan MARA. tuju yang telah dirancang, teras keempat
Hasil daripada kutipan tersebut akan disalur iaitu memantapkan sistem penyampaian ke
semula bagi membiayai aktiviti utama MARA. arah tadbir urus yang terbaik dan berintegriti
Sehubungan itu, semua inisiatif yang digubal berperanan untuk memastikan perkhidmatan
dan dilaksanakan perlu diselaraskan bagi yang disediakan oleh MARA adalah cekap
memastikan peningkatan kutipan setiap tahun dan berkesan agar semua warga kerja dapat
dan sekali gus membantu menjayakan usaha melaksanakan tanggungjawab secara telus,
kepada strategi tersebut. berakauntabiliti dan berhemat dalam membuat
keputusan seperti yang diharapkan oleh
stakeholders (pemegang taruh).

12 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

• Selain daripada pelaksanaan Pelan Anti Rasuah kian mencabar, satu proses penambahbaikan
MARA sedia ada dalam memartabatkan integriti akan dijalankan melalui pembangunan standard
di semua peringkat, empat (4) strategi utama perkhidmatan fleksibel ke arah pembentukan
turut dirangka ke arah sistem penyampaian nilai kerja yang lebih berkualiti selaras dengan
yang berkualiti dan berkesan iaitu:- tranformasi yang dilaksanakan oleh Kerajaan.

i) Memperkasa profesionalisme dan integriti iv) Mengutamakan ‘Amanah Rakyat’ sebagai
modal insan identiti organisasi
Penjawat awam adalah nadi utama dan Identiti organisasi bukan sekadar pada logo
tonggak penting dalam jentera pentadbiran dan nama yang digunakan sebagai satu
Kerajaan. Sehubungan itu, pembangunan modal komponen komunikasi. Ia juga turut melibatkan
insan yang cemerlang akan terus dijadikan pelaksanaan program identiti korporat yang
fokus utama Sektor Khidmat Pengurusan sistematik dan efektif melibatkan persepsi
untuk memperkukuhkan kecekapan dalam atau tanggapan pemegang taruh (luaran dan
menguruskan tugas dan perkhidmatan. Dalam dalaman). Pendekatan ‘Amanah Rakyat’ dipilih
hal ini, penguatkuasaan standard pengambilan bagi menjaga, mengurus dan menambah
tenaga kerja akan diperkemaskan mengikut baik jenama MARA sebagai agensi peneraju
keperluan semasa dan kehendak masa dalam membangunkan usahawan serta modal
hadapan. Selain itu, rasionalisasi program insan bumiputera negara yang berkualiti,
pembangunan warga kerja akan turut diberi bagi menghadapi dan menangani cabaran
penekanan bagi memastikan keberkesanan globalisasi.
pembentukan karakter, kapasiti dan keupayaan
dipertingkatkan bagi merealisasikan mandat • Empat (4) outcome yang telah diperkenalkan
MARA. adalah:

ii) Memanfaat teknologi terkini dalam ekosistem 1 90% Warga kerja MARA memperoleh
perkhidmatan latihan bagi peningkatan kompetensi
Penggunaan teknologi dalam perkhidmatan
awam adalah penting sebagai salah satu 2 10% Talent-pool dilengkapi dengan
pemangkin kecemerlangan perkhidmatan. Kompetensi bagi Pelan Perancangan
Sehubungan itu, dalam memperkukuh Pengajian
ekosistem tadbir urus MARA, perluasan
inisiatif pendigitalan akan dijalankan secara 3 100% Pendigitalan bagi
berfasa melalui penaiktarafan sistem yang program-program keusahawanan,
melibatkan semua sektor. Di samping itu juga, pendidikan dan sistem pembangunan
bagi meningkatkan kecekapan operasi, satu bakat
rangka kerja tadbir urus data akan diwujudkan
bagi mengukuh perkongsian data antara sektor 4 100% Pusat MARA memperolehi sijil
melalui pelaksanaan Enterprise Resources MARA Ecosystem Quality Standard
Planning System (ERP). (MQS).

iii) Membudaya norma kerja baharu Sumber: Pelan Strategik MARA 2021-2025
Cabaran norma baharu merupakan satu isu
yang perlu ditangani dan diadaptasi oleh MARA
dalam memastikan penyampaian perkhidmatan
awam yang berkesan. Sehubungan itu, dalam
memperkukuhkan budaya kerja MARA seiring
dengan perubahan era global dan teknologi yang

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 13

14 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 15

PELAKSANAAN & BALANCE
SCORE CARD

PELAN STRATEGIK MARA
(PSM) 2021-2025

Pelaksanaan Pelan Strategik MARA

• PSM 2021-2025 telah dilancarkan oleh YBhg. • Sehubungan itu, inisiatif dalam menguar-
Dato’ Hajah Azizah binti Datuk Seri Panglima uarkan PSM ini perlu diambil bagi memastikan
Haji Muhd Dun, Pengerusi MARA pada 5 April PSM 2021-2025 sentiasa berfungsi. Setiap
2021 di Premiera Hotel, Kuala Lumpur. Majlis warga kerja MARA memberi komitmen untuk
Pelancaran PSM 2021-2025 ini telah melibatkan menjalankan peranan dan tanggungjawab bagi
seramai 250 peserta yang terdiri daripada mencapai matlamat yang telah dirancang.
Pengerusi dan Ahli Majlis MARA, Pengurusan Walaupun kita berhadapan dengan situasi yang
Tertinggi MARA dan staf dari ibu pejabat. kurang stabil berikutan krisis pandemik yang
melanda buat masa sekarang.
• Majlis Pelancaran PSM 2021-2025 ini adalah
untuk memberi kefahaman dan maklumat hala • Pada 10 Jun 2021, inisiatif dalam menguar-
tuju serta kandungan PSM 2021-2025 kepada uarkan PSM dimulakan dengan memuat naik
seluruh warga kerja MARA serta membuktikan dua (2) versi dokumen penuh PSM 2021-2025
bahawa MARA telah berjaya merancang dan bagi memudahkan pembacaan warga kerja
mempunyai asas yang kukuh dalam memberi MARA iaitu versi buku dan versi cetak.
sumbangan signifikan kepada negara.

16 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

• Seterusnya, kerangka PSM 2021-2025 di dalam • Pegawai Mengawal Pusat juga disarankan
format Adobe Ilustrator (Ai) turut dimuat naik di untuk memaklumkan kepada warga kerja di
dalam MARANET di bawah sisipan Info Korporat bawah seliaan masing-masing berkenaan PSM
dan kemudiannya Kerangka PSM 2021-2025. 2021-2025 untuk turut memuat turun dokumen
penuh PSM 2021-2025 untuk dijadikan panduan
• Dokumen PSM yang telah dimuat naik ini dan rujukan ketika melaksanakan tugas.
perlu dijadikan sumber rujukan ke atas
sebarang perancangan bagi mana-mana Pusat • BPS telah mengeluarkan Surat Edaran
Pentadbiran MARA berpandukan kepada Bahagian Perancangan Strategik Bil.1/2021
strategi, program serta outcome yang telah mengenai hebahan maklumat berkenaan Pelan
dikenal pasti. Strategik MARA 2021-2025 yang telah dimuat
naik di dalam laman sesawang MARANET.
Justeru, Semua warga kerja MARA diharapkan
dapat merujuk surat edaran tersebut dalam
menghayati dan menjayakan perancangan
MARA bagi tempoh lima tahun ini.

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 17

Balance Score Card Pelan Strategik MARA

• Pemantauan terhadap pelaksanaan setiap • Balance Scorecard PSM 2021-2025 disusun
strategi atau pelan tindakan PSM 2021- mengikut kepentingan kumpulan yang telah
2025 akan dijalankan berasaskan kepada ditetapkan adalah seperti berikut:-
pendekatan Balanced Scorecard yang mana
setiap pihak yang terlibat akan melaporkan 1. Pelanggan dan Pemegang Taruh
status pelaksanaan pada setiap suku tahun.
“Pelanggan” atau penerima manfaat program-
• Balanced Scorecard (BSC) adalah pendekatan program yang telah disediakan oleh MARA
terhadap strategi pengurusan yang dapat memberikan maklum balas mengenai
dikembangkan oleh Dr. Robert Kaplan (Harvard tahap kepuasan mereka terhadap program-
Business School) dan David Norton pada awal program tersebut dengan mengambil kira
tahun 1990. BSC berasal dari dua perkataan persepsi penerima manfaat juga adalah seperti
iaitu balanced (berimbang) dan scorecard kualiti perkhidmatan yang telah disediakan.
(Kadskor). Balanced (berimbang) bermaksud
adanya keseimbangan di antara prestasi 2. Proses Dalaman
kewangan dan bukan kewangan, prestasi jangka
pendek dan jangka panjang, antara prestasi Bagi tujuan peningkatan produktiviti warga
yang bersifat dalaman dan prestasi yang kerja MARA berdasarkan strategi yang telah
bersifat luaran. Scorecard (kadskor) iaitu kad digariskan di dalam PSM 2021-2025, BSC
yang digunakan untuk mencatat skor prestasi membolehkan pihak pengurusan menilai sama
seseorang. Kadskor juga dapat digunakan untuk ada warga kerja adalah di dalam landasan yang
mencatatkan skor yang hendak diwujudkan selari dengan objektif MARA. Perhubungan
oleh seseorang di masa hadapan. ini memastikan bahawa pekerja di peringkat
pelaksana mempunyai sasaran yang jelas
• Penggunaan konsep BSC sebagai alat untuk tindakan, keputusan, dan kegiatan
pengukuran prestasi kerana pendekataan penambahbaikan yang akan menyumbang
konsep ini adalah lebih menyeluruh atau holistik. kepada misi dan visi keseluruhan MARA.
Di mana beberapa angkubah dikenalpasti dan
diukur bagi menentukan visi, misi dan objektif 3. Pembelajaran dan Pertumbuhan
organisasi dicapai. Oleh yang demikian konsep
BSC akan digunakan sebagai alat pengukuran Pembelajaran dan pertumbuhan ini dianalisis
prestasi pencapaian PSM 2021-2025. data yang diperoleh daripada penerima manfaat
dan warga kerja MARA. Dengan langkah ini,
• Pemantauan pelaksanaan PSM bagi tempoh MARA boleh memanfaatkan data tersebut untuk
lima (5) tahun ini akan dijalankan berlandaskan diterjemahkan kepada langkah seterusnya yang
kepada Balanced Scorecard yang mana setiap perlu diambil bagi meningkatkan produktiviti
pihak yang terlibat akan melaporkan status warga kerja MARA dan juga mutu program-
pelaksanaan strategi dan pencapaian outcome program yang disediakan oleh MARA kepada
setiap suku tahun. penerima manfaat.

4. Kewangan

Elemen prestasi kewangan juga perlu diambil
kira di dalam BSC seperti yang telah digariskan
di dalam PSM 2021-2025, dua (2) pendekatan
strategi seperti strategi 11, memperkukuh
inisiatif aset bukan kewangan dan strategi 12
menyumbang kepada kelestarian aktiviti MARA.

18 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

• Strategi-strategi PSM yang telah dirangka, • Indikator dan sasaran yang telah ditetapkan
telah disusun mengikut kepentingan kumpulan semasa pelancaran PSM 2021-2025 menjadi
bagi memudahkan sektor dan pihak yang panduan kepada pengawal program untuk
terlibat untuk melaksanakan program/projek melaksanakan program dengan jayanya bagi
berdasarkan Balanced Scorecard yang telah memastikan setiap progres dan perkembangan
ditetapkan. program sentiasa selari dengan matlamat
utama PSM 2021-2025.

VISI 2021 - 2025 : BALANCED SCORECARD
MISI
Menjadi organisasi amanah yang unggul dan diberkati untuk mengangkat martabat bangsa
TERAS Menerajui bidang keusahawanan, pendidikan dan pelaburan untuk penguasaan ekuiti bumiputera

Membangunkan Membangun Sumber Memperkasa Pelaburan Memantapkan Sistem
Komuniti Usahawan Tenaga Manusia yang Strategik Berteraskan Penyampaian dan Tadbir

yang Dinamik Bersifat Holistik Keusahawanan, Urus
Pendidikan dan
Perkhidmatan

S1 Melestarikan usahawan yang S2 Melonjakkan kapasiti S3 Membangunkan usahawan baru
mampan perniagaan berteraskan industri yang kompeten
strategik
S4 Mewujudkan usahawan
CUSTOMER peneraju industri

S6 Meningkatkan penguasaan S13 Memperkukuh jaringan
pellajar dalam bidang STEM perhubungan antara bandar dan
luar bandar

STAKEHOLDER S7 Memperkasa TVET MARA S8 Memperluas penglibatan
sebagai sumber utama tenaga bumiputera dalam bidang
kerja negara berimpak tinggi

S9 Meneraju penajaan pendidikan S10 Meneroka peluang pelaburan
bumiputera secara inklusif berpotensi dalam industri
strategik bagi mendaya upaya
rantaian nilai industri

INTERNAL S5 Memantapkan ekosistem S15 Memanfaatkan teknologi terkini
PROCESS keusahawanan yang kondusif dalam ekosistem perkhidmatan

LEARNING S14 Memperkasa profesionalisme S16 Membudaya norma kerja S17 Menguatamakan “Amanah
& GROWTH dan integriti modal insan baharu Rakyat” sebagai identiti
organisasi

FINANCIAL S11 Memperkukuh inisiatif aset S12 Menyumbang kepada
bukan kewangan kelestarian aktiviti MARA

Sumber: Bahagian Perancangan Strategik (BPS), MARA

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 19

KAJIAN PENILAIAN OUTCOME
(KPO)

• Kajian Penilaian Outcome (KPO) merupakan • Pengukuran pencapaian boleh dilakukan secara
salah satu projek Bahagian Perancangan analisis jurang (gap analysis) iaitu pencapaian
Strategik (BPS) yang dilaksanakan setiap sebenar Petunjuk Prestasi Utama (Key
tahun yang bertujuan untuk melihat hasil dan Performance Indicator: KPI) ataupun Indikator
pencapaian pelaksanaan program/projek Pencapaian (IP) berbanding sasaran yang
pembangunan MARA tahun sebelumnya. ditetapkan.

• Pencapaian program/projek pembangunan ini • BPS telah mengambil inisiatif mewujudkan
ditakrifkan sebagai kejayaan menyempurnakan Manual KPO MARA yang bertujuan dijadikan
program/projek mengikut piawaian yang sebagai panduan dan rujukan dalam
ditetapkan dari segi spesifikasi kerja, tempoh melaksanakan KPO.
masa, kos dan kualiti output tetapi turut
mencakupi outcome atau impak yang dihasilkan • Manual KPO ini juga telah dimuat naik di dalam
terhadap golongan sasar. laman web maranet.sharepoint.com bagi tujuan
rujukan pada setiap warga kerja MARA.
• Penilaian outcome digunakan sebagai alat
untuk mengukur kesan program/projek
pembangunan yang telah siap dan digunakan
kepada golongan sasar daripada aspek
sosial, ekonomi, politik dan alam sekitar. Ia
perlu dilakukan secara bebas dan adil tanpa
memihak kepada mana-mana kumpulan yang
berkepentingan.

20 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

Indikator yang KEMENTERIAN/ Hasil atau matlamat yang ingin dicapai dalam bidang-bidang tertentu
digunakan untuk AGENSI yang menjadi fokus utama organisasi
mengukur prestasi
dan pencapaian KRA 1. Aktiviti/ proses/ program output yang dilakukan untuk mencapai
sesuatu program atau PROGRAM/ 2. matlamat KRA
projek pembangunan 3.
PROJEK Indikator pencapaian paling penting yang digunakan untuk mengukur prestasi
Produk atau keluaran dan pencapaian program/ projek pembangunan. Petunjuk yang menerangkan
yang dihasilkan oleh KPI tindakan yang perlu dilakukan untuk meningkatkan pencapaian secara
sesuatu program atau dramatik.
projek pembangunan
untuk mencapai INDIKATOR PENCAPAIAN
matlamat
pembangunan OUTPUT OUTCOME Kesan atau
keberhasilan
Tujuan atau OBJEKTIF jangka pendek
keputusan yang ingin atau
dicapai dari sesuatu SASARAN SEBENAR SASARAN SEBENAR sederhana
program atau projek yang diperolehi
pembangunan dari sesuatu
output
pembangunan

Nyatakan sasaran/ sebenar output program tersebut secara spesifik Nyatakan sasaran/ sebenar outcome
dalam bentuk pengukuran. Contoh: membangunkan 50 zon industri program/projek tersebut secara spesifik dalam
akuakultur (ZIA), membangunkan 25,000 hektar terbiar untuk ZIA bentuk pengukuran. Contoh: Mengeluarkan 104,135
tan metrik udang setahun, meningkatkan nilai
dagangan kepada RM 328 juta

Sumber: Unit Penyelarasan Pelaksanaan, Jabatan Perdana Menteri (ICU,JPM)

Prinsip Penilaian Outcome

• Penilaian outcome mempunyai prinsip asas seperti berikut:
i) Neutral dan bebas - tidak cenderung kepada kepentingan
mana-mana pihak;
ii) Telus - melaporkan pencapaian yang sebenar sama ada
positif atau negatif; dan
iii) Berdasarkan fakta - bukannya persepsi atau andaian
semata-mata.

Terminologi Dalam Penilaian Outcome

• Bidang Keberhasilan Utama (KRA)

Bidang Keberhasilan Utama (Key Results Area: KRA) merujuk
kepada outcome yang spesifik atau matlamat yang ingin
dicapai dalam bidang-bidang tertentu yang menjadi fokus
utama organisasi. KRA ialah sesuatu yang boleh diukur dan
boleh dikawal. Ia menggambarkan tugas utama atau fungsi
organisasi tersebut yang dibentuk daripada visi dan misi
serta tidak menggunakan perkataan yang bersifat proses
atau aktiviti/perbuatan. Tujuan utama pembentukan KRA
adalah untuk memastikan pelaksanaan program/projek
pembangunan dilaksanakan secara holistik dan bersepadu.

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 21

• Program/ Projek Pembangunan • Golongan Sasar

Untuk mencapai matlamat KRA, ia perlu Golongan sasar ialah penerima faedah secara

disokong dengan pelbagai aktiviti pembangunan langsung dan tidak langsung daripada program/

atau tindakan strategik, sama ada dalam bentuk projek pembangunan yang dilaksanakan.

program atau projek. Program merujuk kepada Golongan sasar ini boleh didapati di mana-mana

sekelompok projek pembangunan sama ada peringkat sama ada individu, pelajar, usahawan,

fizikal atau bukan fizikal yang dilaksanakan ibubapa, kakitangan dan sebagainya.

di bawah satu tajuk yang sama. Projek pula

bersifat individu dan lazimnya merujuk kepada • Input

projek fizikal. Namun begitu, terdapat juga

program yang bersifat tersendiri atau individu. Input ialah sumber-sumber yang digunakan

untuk menghasilkan output bagi program/

Contoh perbandingan bagi program dan projek projek pembangunan sama ada dalam

pembangunan ini adalah seperti berikut: bentuk wang, tenaga kerja, ataupun masa.

Perancangan yang rapi terhadap keperluan dan

penggunaan input sangat

penting bagi memastikan

proses penghasilan

KRA PROGRAM PROJEK output berjalan lancar

dan mencapai outcome

1. Pembinaan Pangsapuri Kos Sederhana yang telah disasarkan.
Rendah, Butterworth, Pulau Pinang
Pembasmian Sumber adalah sesuatu
kemiskinan dan 2. Program Menjana Pendapatan Di
peningkatan Program Bandar Melalui Keusahawanan yang bersifat terhad, maka
pendapatan bagi Pembasmian
isi rumah Kemiskinan 3. Program Bantuan Rumah Jabatan Hal pemantauan yang berkesan
berpendapatan Ehwal Orang Asli
40% terendah perlu dilakukan untuk
4. Projek Agropolitan Pulau Bruit, Sarawak
mengelakkan sebarang

pembaziran.

• Objektif • Output

Objektif merupakan tujuan atau keputusan yang Output ialah produk atau keluaran yang
ingin dicapai daripada sesuatu program/projek dihasilkan daripada input sesuatu program/
pembangunan yang dilaksanakan di bawah KRA projek pembangunan untuk mencapai matlamat
yang tertentu. Objektif yang dibentuk hendaklah pembangunan. Ia merupakan pra syarat
seiring dengan matlamat pembangunan kepada pencapaian outcome atau impak yang
yang ingin dicapai secara makro. Objektif disasarkan. Kebiasaannya, lebih daripada satu
juga merupakan komponen terpenting dalam output diperlukan untuk menghasilkan sesuatu
penilaian outcome kerana ia akan membentuk outcome atau impak. Kuantiti dan kualiti output
indikator-indikator pencapaian yang akan mempengaruhi outcome yang akan dinikmati
diukur. Ia perlu bersifat realistik, jelas, boleh oleh golongan sasar. Penghasilan output yang
diukur dan terikat dengan tempoh waktu yang bersifat substandard dan berkualiti rendah akan
tertentu. menyumbang kepada pencapaian outcome
yang rendah.

22 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

• Outcome faktor seperti keberkesanan perancangan,

ketepatan objektif, kualiti pelaksanaan/

Outcome merupakan kesan atau keberhasilan pembinaan, kuantiti output/produktiviti yang

jangka pendek atau sederhana yang diperoleh dihasilkan, keberkesanan pemantauan,

daripada output pembangunan. Ia merupakan kerjasama, koordinasi dan tempoh masa

perubahan positif yang seharusnya dicapai matang.

melalui program/projek pembangunan terhadap

golongan sasar dalam tempoh masa tertentu • Impak

yang ditetapkan. Lazimnya outcome akan

berlaku dalam tempoh satu (1) hingga lima (5) Impak merupakan kesan atau perubahan yang

tahun selepas program/projek pembangunan berlaku dalam tempoh jangka masa panjang

dilaksanakan bergantung kepada sifat terhadap golongan sasar. Lazimnya, tempoh

program/projek pembangunan itu sendiri. selepas lima (5) tahun adalah jangka waktu yang

Terdapat program/projek pembangunan yang sesuai untuk melaksanakan penilaian impak.

memberikan kesan outcome serta merta dan Pernyataan impak perlulah menggambarkan

kesan outcome berdasarkan tempoh matang kesan akhir yang ingin dicapai seperti

yang tertentu Oleh itu, sasaran outcome pembasmian kemiskinan nasional, peningkatan

mengikut tempoh masa adalah penting kualiti hidup penduduk luar bandar dan lain-

untuk ditentukan di peringkat perancangan. lain. Pencapaian impak seharusnya berupaya

Outcome juga perlu dilihat dari sudut ekonomi, menjawab persoalan matlamat, visi dan misi

sosial dan juga politik. Pencapaian outcome sesuatu KRA program/projek pembangunan.

seharusnya berupaya menjawab persoalan

objektif program/projek pembangunan. Contoh perbandingan antara pernyataan

Contoh pernyataan outcome adalah seperti outcome dan impak adalah seperti berikut:

peningkatan pendapatan

Ketua Isi Rumah (KIR)

miskin tegar, peningkatan

kemahiran graduan PROGRAM OUTCOME IMPAK

universiti, keboleh pasaran

graduan, penjimatan 1. Pendapatan KIR luar bandar 40% Pembasmian kemiskinan dan
terendah meningkat peningkatan kualiti hidup bagi isi
masa, dan lain-lain. rumah berpendapatan 40% terendah
2. Pengurangan bilangan kumpulan
Walau bagaimanapun, Program miskin tegar dan miskin 0% kadar kemiskinan tegar dan 1.8%
Pembasmian kadar kemiskinan
pencapaian outcome Kemiskinan 3. Peningkatan bilangan Ahli Isi Rumah
(AIR) mendapat akses kepada Pembasmian buta huruf
program/projek pendidikan prasekolah

pembangunan sangat

bergantung kepada faktor-

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 23

• Petunjuk Prestasi Utama dan Indikator • Kajian Penilaian Outcome adalah sebuah
Pencapaian kajian yang penting untuk melihat sejauh
mana pencapaian sesuatu program/projek
Petunjuk Prestasi Utama (KPI) merupakan dilaksanakan. Ia mempunyai hubungan yang
indikator pencapaian paling penting yang signifikan pada masa akan datang apabila
digunakan untuk mengukur prestasi dan sesuatu program/projek itu hendak diberi
pencapaian program/projek pembangunan. KPI peruntukan tambahan atau peruntukan baharu.
juga merupakan petunjuk yang menerangkan KPO adalah medium yang paling tepat dan
tindakan yang perlu dilakukan untuk berasas untuk melihat sesebuah pencapaian
meningkatkan pencapaian secara dramatik. bagi sesuatu program/projek. Hubungan dan
Indikator Pencapaian (IP) adalah lain-lain saling kaitan antara KRA, input, output, outcome
petunjuk yang boleh digunakan untuk mengukur dan impak memberi gambaran jelas bahawa
prestasi atau pencapaian program/projek sesuatu KPI bagi sesebuah program/projek itu
pembangunan. IP ditakrifkan sebagai petunjuk tercapai atau sebaliknya.
yang menerangkan apa yang perlu dilakukan
untuk mencapai sasaran. Ringkasnya, kedua- Sumber: Bahagian Perancangan Strategik (BPS), MARA
dua KPI atau IP ini merupakan bukti pencapaian
yang akan digunakan untuk menyokong
penemuan semasa melakukan penilaian
outcome.

Contoh perbandingan antara KPI dan IP ini
adalah seperti berikut:

PROGRAM KPI IP

Program i. Pembasmian miskin tegar kepada Peningkatan pendapatan golongan
Pembasmian 0% dan miskin relatif kepada 2.8% sasar.
Kemiskinan pada tahun 2010.
Peningkatan kemahiran golongan
ii. Peningkatan purata pendapatan per sasar.
kapita isi rumah daripada RM10,900
setahun pada tahun 2008 kepada Peningkatan pembinaan perumahan
RM25,400 setahun pada tahun untuk rakyat.
2015.
Jumlah keluasan kawasan di
iii. Purata pengurangan keciciran usahakan.
persekolahan AIR miskin tegar dan
miskin.

Bilangan AIR mendapat akses kepada
pendidikan prasekolah.

24 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

PENUTUP EDISI
BAHAGIAN PERANCANGAN

STRATEGIK (BPS)

Kemunculan Revolusi Industri 4.0 (IR 4.0) merupakan sumber tenaga manusia yang bersifat holistik,
cabaran kepada hampir semua pihak terutamanya memperkasa pelaburan strategik berteraskan
bagi sektor perkhidmatan dan perindustrian negara. keusahawanan, pendidikan dan perkhidmatan dan
Selaras dengan perkembangan teknologi yang memantapkan sistem penyampaian dan tadbir urus
pantas ini rangka kerja strategik perlu dilaksanakan melalui 17 strategi utama bagi mencapai sasaran
oleh MARA sebagai usaha bagi membantu negara 22 outcome agar matlamat utama MARA sebagai
Malaysia dalam menghadapi revolusi digital agensi ulung pembangunan bumiputera akan
memandangkan ia bakal memberi kesan langsung tercapai.
kepada ekonomi dunia.
Di samping itu, pelaksanaan Kajian Penilaian
MARA akan terus berusaha membantu usahawan Outcome (KPO) juga adalah inisiatif MARA dalam
bumiputera menghadapi IR 4.0 dengan merangka menambah baik program dan projek sedia ada. KPO
program-program yang komprehensif bagi yang dilaksanakan pada setiap tahun bagi program-
memastikan mereka mampu menghadapi cabaran program terpilih ini mampu membantu MARA dalam
yang mengiringi IR 4.0. Begitu juga dalam konteks mengenal pasti langkah-langkah yang perlu diambil
pendidikan, aktiviti dan program pendidikan supaya keberhasilan program atau projek dapat di
berteraskan teknologi digital, giat dirangka dan selaraskan dengan lebih holistik.
dilaksanakan agar ianya selari dengan perkembangan
semasa. Selain itu, MARA dapat melahirkan generasi Kejayaan dalam melaksanakan perancangan dan
profesional yang unggul dan cekap serta berdaya hala tuju MARA memerlukan komitmen setiap pihak
saing pada peringkat global. dan melibatkan pelbagai pelan tindakan susulan
bagi memastikan kelancaran, keseragaman dan
BPS bertindak sebagai bahagian yang keberkesanan setiap strategi yang dilaksanakan
bertanggungjawab meneraju perancangan MARA dalam mencapai outcome yang telah digariskan.
dalam menghadapi arus pemodenan masa kini. Kerjasama seluruh warga kerja MARA bagi
Pelancaran Pelan Strategik MARA (PSM) 2021- memastikan keberhasilan PSM 2021-2025 ini
2025 merupakan salah satu inisiatif MARA bagi tercapai adalah amat diperlukan agar MARA akan
mendepani cabaran yang tidak menentu terutama terus unggul dan mampu menghadapi cabaran
dalam situasi menghadapi Pandemik COVID-19 yang globalisasi dan terus relevan dalam memperkasakan
sedang melanda negara ini. agenda pembangunan ekonomi bumiputera.

PSM 2021-2025 yang menggariskan empat (4) “Strategy without execution is useless — Execution
teras utama bagi setiap sektor iaitu membangunkan without strategy is aimless”.
komuniti usahawan yang dinamik, menyumbang

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 25

26 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 27

Sumber: Facebook Jabatan Penerangan Malaysia

28 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

Sumber: Facebook Jabatan Penerangan Malaysia

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 29

Sumber: Facebook Jabatan Penerangan Malaysia

30 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

Sumber: Facebook Jabatan Penerangan Malaysia

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 31

Sumber: Facebook Jabatan Penerangan Malaysia

32 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

Sumber: Facebook Jabatan Penerangan Malaysia

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 33

Sumber: Facebook Jabatan Penerangan Malaysia

34 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan Ogos 2021

KELUARGA MALAYSIA

Kedamaian yang kita peroleh hari ini, adalah hasil perjuangan pahlawan kita hingga
ke titisan darah terakhir.

Kita sebagai sebuah Keluarga Malaysia yang besar, perlu mempunyai hati yang luhur,
ikhlas dan berjiwa besar untuk menggendong perjuangan yang penuh bermakna ini di

dalam sebuah tekad yang harmoni.

Di bumi berdaulat ini, terkandung anak-anak Malaysia yang tinggi nilai jati diri dan taat
setia untuk ibu pertiwi.

Selamat Hari Kebangsaan 2021 dan
Selamat Hari Malaysia 2021.

Sumber:
Ucapan YAB Dato’ Sri Ismail Sabri Yaakob, Perdana Menteri Malaysia

#MalaysiaPrihatin
#KeluargaMalaysia

Ogos 2021 MARA 3600 | e - Khidmat Pengurusan 35

Terbitan
Bahagian Inovasi & Teknologi Kreatif MARA

Tingkat 4, Ibu Pejabat MARA
50609 Jalan MARA, Kuala Lumpur.
Tel: 03 2613 2401 • Faks: 03 2691 0075

Email: [email protected]
www.mara.gov.my