วาทวิทวิยา วาทวิทวิยา Rhetoric
วาทวิทวิยา วาทวิทวิยา Rhetoric
คำ นำ หนังสืออิเล็กทรอนิกส์(E-Book) เล่มนี้จัดทำ ขึ้นเพื่อ ศึกษาเกี่ยวกับ วาทวิทยา หนังสืออิเล็กทรอนิกส์(E-book)ได้ รวบรวมวาทวิทยาอันเกี่ยวกับศาสตร์ในการสื่อสาร ซึ่งถ่ายทอด ความรู้สึกนึกคิดของตนให้กับผู้อื่น อาทิ สำ นวนภาษา สำ นวน สุภาษิต คำ คม ปรัชญา ข้อคิด คำ พูดสร้างแรงบันดาลใจ คำ พูดสร้างกำ ลังใจ คณะผู้จัดทำ ก
กิตติกรรมประกาศ หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) นี้สำ เร็จลุล่วงได้ด้วย ความกรุณาจากอาจารย์ไพรวัลย์ เหล็งสุดใจ อาจารย์ที่ปรึกษา ในรายวิชานี้ที่ได้ให้คำ แนะนำ แนวคิด วิธีการ ตลอดจนแก้ไข ข้อบกพร่องต่างๆ มาโดยตลอด จนหนังสือเล่มนี้เสร็จสมบูรณ์ คณะผู้จัดทำ จึงขอกราบขอบพระคุณเป็นอย่างสูง ขอกราบขอบพระคุณพ่อ คุณแม่ และผู้ปกครอง ที่ได้ ให้การช่วยเหลือในเรื่องต่างๆ รวมทั้งเป็นกำ ลังใจที่ดีเสมอมา สุดท้ายนี้ขอขอบคุณเพื่อนๆ และผู้ที่มีส่วนร่วมทุกท่าน ที่ช่วยให้คำ แนะนำ ดีๆ เกี่ยวกับการเลือกคำ การค้นคว้าข้อมูล จนทำ ให้หนังสือวาทวิทยาเล่มนี้สำ เร็จลุล่วงได้ด้วยดี ข
สารบัญ เรื่อง หน้า คำ นำ กิตติกรรมประกาศ นิยาม ‘‘วาทวิทยา’’ 1 ความสำ คัญ 2 ตัวอย่างวาทวิทยา วาทวิทยา (สำ นวนภาษา) วาทวิทยา (สำ นวนสุภาษิต) วาทวิทยา (คำ คม) วาทวิทยา (ปรัชญา) วาทวิทยา (ข้อคิด) วาทวิทยา (คำ พูดสร้างแรงบันดาลใจ) วาทวิทยา (คำ พูดที่ให้กำ ลังใจ) วาทวิทยา (ครู) วาทวิทยา (วรรคทองในวรรณคดี) วาทวิทยา (วรรคทองในวรรณกรรม) บรรณานุกรม ค 4 14 25 33 39 46 50 55 61 66 ข ก
วาทวิทยา หรือ วาทศาสตร์ หมายถึง วิชาที่ศึกษา เกี่ยวกับการสื่อสารความคิดและความรู้สึก โดยใช้สัญลักษณ์ ต่างๆ ทั้งที่เป็นสัญลักษณ์ที่มองเห็นได้และรับรู้ได้ผ่านการฟัง ซึ่งมนุษย์จะใช้สัญลักษณ์เหล่านี้ในการถ่ายทอดความรู้สึก นึกคิดของตนไปสู่ผู้อื่น หรือจากผู้พูดไปสู่ผู้ฟังให้ได้รับรู้และ เกิดการตอบสนอง ’’วาทวิทยา‘‘ นิยาม 1
มนุษย์ต้องติดต่อสื่อสารระหว่างกันและกันเพื่อ ทำ ความเข้าใจ ถ่ายทอดความรู้สึก ความต้องการของตนด้วยวิธี การต่างๆ บุคคลในอาชีพหรือธุรกิจใดๆ หากมีความสามารถใน การพูดและการสื่อสารได้อย่างมีประสิทธิภาพก็ย่อมได้เปรียบและ มีโอกาสประสบความสำ เร็จในการทำ งานนั้นหรือกิจการนั้นๆได้ อย่างมีประสิทธิผล รวมทั้งการพูดการสื่อสารที่ดียังช่วยให้เกิด ความเข้าใจและโน้มน้าวใจได้ง่าย ช่วยให้มีมนุษย์สัมพันธ์ที่ดี อีกทั้งยังช่วยพัฒนาบุคลิกภาพให้ผู้พูดได้อีกด้วย ความสำ คัญ 2
ตัวอย่างวาทวิทยา (สำ นวนภาษา)
วาทวิทยา (สำ นวนภาษา) ตื่นแต่ไก่โก่ ห่หรือมาตั้งแต่ไก่โก่ ห่ หมายถึง ตื่นแต่เช้าตรู่ หรือมาก่อนเวลามาก 4
วาทวิทยา (สำ นวนภาษา) ไกลปืน ปื เที่ยง หมายถึง ข่าวคราวต่างๆ ที่เกิดขึ้นในพระนคร เปรียบเทียบ ว่าคนที่อยู่ไกลออกไปก็จะไม่รู้เรื่องราวอะไรมาก 5
วาทวิทยา (สำ นวนภาษา) ก้นหม้อไม่ทั ม่ ทั นดำ หมายถึง สามีภรรยาที่แต่งงานอยู่กินด้วยกัน แล้วเลิกกันเร็ว อยู่ด้วยกันไม่ทันก้นหม้อดำ ก็เลิกกันแล้ว 6
วาทวิทยา (สำ นวนภาษา) ตกกระไดพลอยโจน หมายถึง พลอยประสมไปด้วย เมื่อเห็นจะต้องทำตามไป ส่วนอีกความหมาย หนึ่ง หมายถึง ผู้อื่นไปทางหนึ่งก่อนแล้วตนเองก็พลอยตามไปด้วย ถึงเวลาที่ ตนเองจะต้องทำ ไม่มีทางหลีกเลี่ยงได้ก็เลยประสมทำไปด้วยเสียเลย 7
วาทวิทยา (สำ นวนภาษา) ฝัง ฝั รกฝัง ฝั ราก หมายถึง การตั้งหลักแหล่งที่ใดที่หนึ่งเป็นการถาวร 8
วาทวิทยา (สำ นวนภาษา) ขนทรายเข้าวัด หาประโยชน์ให้ส่วนรวม 9
วาทวิทยา (สำ นวนภาษา) กิน กิ ข้าวร้อนนอนตื่นสาย หมายถึง คนที่มีชีวิตสุขสบาย 10
วาทวิทยา (สำ นวนภาษา) สู้จนเย็บตา หมายถึง สู้อย่างทรหดไม่ยอมถอย สู้จนถึงที่สุด 11
วาทวิทยา (สำ นวนภาษา) ขวานผ่าซาก การพูดตรงมากจนเกินไป โดยไม่ดูกาลเทศะ ไม่ได้คิดว่าจะสร้าง ความพอใจให้แก่ผู้อื่นหรือไม่. 12
ตัวอย่างวาทวิทยา (สำ นวนสุภาษิต)
วาทวิทยา (สำ นวนสุภาษิต) ตำน้ำ พริกละลายแม่น้ำ ม่ น้ำ ลงทุนไปโดยได้ผลประโยชน์ไม่คุ้มทุน, ใช้จ่ายทรัพย์ในทางที่ไม่เกิด ประโยชน์, เสียทรัพย์จำ นวนมากไปโดยไม่ได้ประโยชน์อะไร. 14
วาทวิทยา (สำ นวนสุภาษิต) ซื่อกิน กิไม่ห ม่ มด คดกิน กิไม่น ม่ าน ซื่อตรงย่อมได้รับความช่วยเหลือเสมอ ถ้าคดก็ไม่มีใคร เหลียวแล ถึงมีคนช่วยก็เพียงครั้งเดียว 15
วาทวิทยา (สำ นวนสุภาษิต) เข้าเถื่อ ถื่ นอย่าลืม ลื พร้า เข้าหน้าอย่าลืม ลื หลัง ลั จงตระหนักให้ตัวเองเป็นคนมีสติรอบคอบ คิดการณ์ไกล ไม่ประมาท 16
วาทวิทยา (สำ นวนสุภาษิต) นกน้อยทำ รังแต่พอตัว ไม่ว่าจะทำ สิ่งใด ควรทำ ให้เหมาะแก่ฐานะของตน คือทำ ทุกอย่างตามอัตภาพของตนที่จะทำ ได้ 17
วาทวิทยา (สำ นวนสุภาษิต) ไฟในอย่านำ ออก ไฟนอกอย่านำ เข้า ให้รักษาความลับเรื่องไม่ดีภายใน เรื่องไม่ดีข้างนอก ก็ไม่ควรนำ เข้า 18
วาทวิทยา (สำ นวนสุภาษิต) คบคนให้ดูหน้า ซื้อผ้าให้ดูเนื้อ จะคบใครอย่าเชื่อคำ บอกเล่าเพียงผิวเผิน จะต้องพิจารณา ด้วยตนเองอย่างรอบคอบ 19
วาทวิทยา (สำ นวนสุภาษิต) จอดเรือให้ดูฝั่ง ฝั่ จะนั่งให้ดูพื้น จะทำ กิจอันใด จะต้องพิจารณาให้รอบคอบ เพื่อความไม่ประมาท 20
วาทวิทยา (สำ นวนสุภาษิต) ช้าเป็น ป็ การ นานเป็น ป็ คุณ อย่าด่วนใจเร็ว จงเป็นคนที่รู้จักค่อยคิดค่อยทำ แน่นอนดีว่าด่วนทำ 21
วาทวิทยา (สำ นวนสุภาษิต) ฝนทั่งให้เป็น ป็ เข็ม สอนให้ทำ ทุกสิ่งด้วยความเพียรพยายามอย่างแรงกล้า จนสำ เร็จผล 22
วาทวิทยา (สำ นวนสุภาษิต) ยามอยูใ ยู ห้เขารัก ยามจากให้เขาอาลัย ลั เวลาอยู่ก็ตั้งใจทำความดีให้คนรัก คนนิยม เวลาจากไปคนก็จะอาลัยรัก 23
ตัวอย่างวาทวิทยา (คำ คม)
ถนนบางสายไกลหน่อยแต่ก็ยังมีวันถึง ถึ วาทวิทยา (คำ คม) (Ananda.co.th) ไม่ฝัม่ น ฝัใดที่ใหญ่เ ญ่ กิน กิไป และไม่มี ม่ นั มีนั กฝัน ฝั ที่ตัวเล็กเกิน กิ (by กาย ชนะเลิศ(Guy Gagn) จาก Turbo 2013) 25
วาทวิทยา (คำ คม) ฝัน ฝั ของคุณจะเป็น ป็ จริง ถ้าคุณไม่ยอมแพ้ (By IJN Kawakaze จาก Azur Lane) โชคชะตาหลัง ลั จากนี้ เธอต้องกำ หนดมันเอง (By ฮาอิล ไค(Hail Kai) จาก Reverse | Ichigami Story) 26
“จากรูปที่เคยสวยงาม ผ่านมานานคงมีบ มี างสีที่เ ที่ ริ่มริ่จาง แต่ภาพในความทรงจำ ต่อให้นานเรื่องราวเหล่า ล่ นั้นยัง ยัชัดเจน” (จากเรื่องราวดีง ดี าม ที่พบเจอความรัก ถึง ถึ เเม้จะผ่านมาเนิ่นนิ่นานหรือเลิก ลิ ลากัน กัไป เเต่ภายในใจเรื่องราวที่เคยกิด กิ ขึ้นนั้นยังชัดเจนเสมอ) - “กี่พ กี่ รุ่งนี้” จากวง Potato - วาทวิทยา (คำ คมวัย วั รุ่น) 27
วาทวิทยา (คำ คมวัย วั รุ่น) “สร้างความสุขให้กัน กั เมื่อยัง ยั ทำ ได้” “เปลี่ย ลี่ นความคาดหวัง วั เป็น ป็ ความเข้าใจ” “บางครั้งความถูก ถู ต้อ ต้ งก็อยู่เ ยู่ หนือหัวใจ” - จากLove Sick The Series season 2 - 28
วาทวิทยา (คำ คมวัย วั รุ่น) “ตั้งแต่ที่ฉันมีเ มี ธอ ก็รู้ว่าความต้องการหมดแล้ว ล้ไม่มี ม่ มี ไม่ต้ ม่ ต้ องทะเยอทะยานแค่นี้ก็สุข ทุกวันแค่มีเ มี ธอ” (ชีวิตบางคนนั้นโหยหาสิ่งที่ตามหาจนลืม ลืไปว่า สิ่งที่มีอ มี ยู่เ ยู่ เล้ว ที่ดูธรรมดา มัน มั ดีเ ดี เละมีค มี วามสุขกว่าสิ่งที่ตามหาเเละใฝ่ น ฝั) - “เพียงพอ” จากวง Potato - 29
วาทวิทยา (คำ คมวัย วั รุ่น) “เธอทำ ให้ฉันร้อนรน ทำ ให้ฉันทุกข์ระทมงมงาย เธอทำ ให้ฉันร้องไห้ ทำ ชีวิตฉันพังทลาย ทำ ให้ความรักของฉันมัน มั ตาย” (จากหนึ่งคนที่มีความรักที่สดใส ถูก ถู ย้ำ ยี ทำ ร้ายความรู้สึก จนหมดศรัทธากับความรัก) - “เธอทำ ให้ฉันเสียใจ” จากวง Cocktail - 30
“จงปล่อล่ยวางกับ กั เรื่องที่ควบคุมไม่ไม่ด้” - จาก Ananda - วาทวิทยา (คำ คมวัย วั รุ่น) “เงินไม่สม่ามารถซื้อความสุขได้ เเต่ซื้อความสบายที่จะกลายเป็น ป็ ความสุขได้” - จาก ihavecp - “เก็บไว้ให้เป็น ป็ บทเรียน แล้วจำ ไว้ว่าอย่าย่กลับ ลัไปเรียนบทเดิม ดิ” - จาก inzpy - 31
ตัวอย่างวาทวิทยา (ปรัชญา)
วาทวิทยา (ปรัชญา) “ชีวิตวัยเรียนและชีวิตจริงแตกต่างกัน กั ตรงที่ ชีวิตวัยเรียน เราได้รับการสอนบทเรียนก่อ ก่ นทำ แบบทดสอบ แต่ในชีวิตจริงนั้น แบบทดสอบสอนบทเรียนให้กับ กั เรา” -“ทอม โบเด็ท” นักเขียน นักจัดรายการวิทยุ ชาวอเมริกัน33
วาทวิทยา (ปรัชญา) “ สิ่งที่วิเศษที่สุด สําหรับการเรียนรู้ คือ ไม่มี ม่ ใมี ครสามารถ เอามัน มัไปจากคุณได้ ” - "บี.บี. คิง" เจ้าของฉายา "ราชาเพลงบลูส์"- 34
วาทวิทยา (ปรัชญา) “ สิ่งที่เรารู้เปรียบเสมือ มื น นํ้าเพียงหยดเดีย ดี ว เเต่สิ่งที่เราไม่รู้ม่รู้ นั้นดุจดั่ง ดั่ มหาสมุท มุ ร - " เซอร์ ไอแซก นิวตัน" "ผู้ค้นพบกฎของแรงโน้มถ่วง และกฎการเคลื่อนที่"- 35
วาทวิทยา (ปรัชญา) “ ความกล้าหาญไม่ใม่ ช่การไร้ซึ่งความกลัว ลั เเต่เป็น ป็ การก้าวข้ามความกลัว ลั เเละ คนกล้าก็ไม่ใม่ ช่ คนที่ไรซึ่งความหวาดกลัว ลั เเต่เขาเอาชนะมัน มัได้ ” -“เนลสัน แมนเดลา” อดีตประธานาธิบดีแอฟริกาใต้- 36
วาทวิทยา (ปรัชญา) “อย่าอายที่คุณต้องดิ้น ดิ้ รน เพื่อสิ่งที่คุณต้องการในชีวิต” -“โรเบิร์ต คอลลิเออร์” นักเขียนหนังสือแนวอภิปรัชญา37
ตัวอย่างวาทวิทยา (ข้อคิด)
“ถ้าบุต บุ รดีม ดี ารดาบดาก็เ ก็ป็น ป็สุข แม้บุต บุ รชั่วมารดาบิดาก็ทุ ก็ ทุ กข์ด้วย” (วาทะสามก๊กที่ กวนอู กล่าวแก่กัวเสียง ซึ่งมีบุตรไม่รักดี เอาแต่เที่ยวเล่น และสอนให้เรารู้ว่า ลูกกระทำ สิ่งใด สิ่งนั้นย่อมส่งผลกระทบถึงแม่และพ่อด้วย) - จาก สามก๊กวิทยา - วาทวิทยา (ข้อ ข้ คิด) 39
วาทวิทยา (ข้อ ข้ คิด) “โบราณท่านว่าไว้ ถ้าฟ้าคะนองให้ระวัง วั ตัว ตั จงหนัก” (เป็นวาทะของเล่าปี่ที่กล่าวขึ้นเพื่อเอาตัวรอดจากความระ แวงสงสัยของโจโฉเมื่อครั้งนั่งเสพสุรา สนทนากัน) - จาก สามก๊กวิทยา - 40
วาทวิทยา (ข้อ ข้ คิด) “ทุกย่างก้าวล้วนมีก มี ารเปลี่ย ลี่ นแปลง” - จาก Love Sick The Series season 2 - “เห็นตัวเองในอนาคต ให้มองตัว ตั เองในปัจ ปั จุบั จุ บั น” - จาก ihavecpu - 41
วาทวิทยา (ข้อ ข้ คิด) 42 “อย่ามัว มั ทุกข์ใจกับ กัคำ พูดของคนบางคน เพราะต่อให้ทำ ดีแค่ไหน ก็เป็น ป็ไปไม่ไม่ ด้ ที่จะถูก ถู ใจใครทั้งหมด” - จาก trueid -
วาทวิทยา (ข้อ ข้ คิด) “ฟ้าหลัง ลัฝนสวยงามเสมอ เเต่จำ เอาไว้ ฝนไม่ได้ต ด้ กหนเดีย ดี ว” - จาก ihavecpu - “ไม่มีม่ ใมี ครเข้มแข็งกว่าใคร แต่ประสบการณ์ต่าต่งหากที่ทำ ให้เข้มแข็ง” - จาก trueid - “ทุกความพยายามอาจไม่ไม่ด้ทำ ให้สำ เร็จ แต่ทุกความสำ เร็จ ล้ว ล้ นมีความพยายามอยู่ใยู่นนั้น” - จาก เกลา นิสัยอันตราย - 43
“ตราบใดที่ยังลืม ลื ตาตื่นขึ้นในทุกๆเช้า นั่นเเหละเรายัง ยั มีโอกาส” - จาก ลัญฉกร ชูรอด - วาทวิทยา (ข้อ ข้ คิด) “Out there in the dark, there's beckoning candle ถึง ถึ จะอยู่ใ ยู่ นที่มืด มื แสง ยังมีแสงเทีย ที นนำ ทาง” -“If I Can Dream” จากวง Måneskin - 44