คู่มือแหล่งท่องเที่ยวนครศรีธรรมราช

คู่มือท่องเที่ยวเมือง
นครศรีธรรมราช

1เดือน23อำเภอ

แหล่งทุนวัฒนธรรม
เมืองนครศรี

Tourism Guidebook

Nakhon si Thammarat

คู่มือท่องเที่ยว แหล่งทุนวัฒนธรรมเมืองนครศรีธรรมราช

ผู้แต่งและเรียบเรียง นางสาวนริษา พูนนวล
พิมพ์ครั้งที่1 รหัส6441107003 ห้องA
เอกการจัดการปกครองท้องถิ่น

กันยายน 2564

ที่ปรึกษา อาจารย์กมลนาวิน อินทนูจิตร

รายวิชา วัฒธรรมและลักษณ์ท้องถิ่นสมัยใหม่

ผู้สนับสนุนการจัดพิมพ์ โครงการส่งเสริมศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม
และพัฒนาแหล่งเรียนรู้ด้านศิลปะและ
วัฒนธรรมเมืองนครศรีธรรมราช

จัดพิมพ์เผยแพร่แบะสงวนสิขสิทธิ์โดย

ช่องการทางติดต่อ ที่ว่าการอำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
เลขที่1 ถนนอ้อมค่าย ตำบลปากพูน

อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
จังหวัดนครศรีธรรมราช 80000

E- mail:[email protected]/[email protected]
โทร : 075356531



เชิญชวน

เมืองนครศรีฯ มีไหรดีฟั งทางนี้ นะ
" นครศรีธรรมราชมีแหล่งท่องเที่ยวมากมายทั้ง
โบราณสถาน ดินแดนประวัติศาสตร์ แหล่ง
ธรรมชาติ ชุมชนและวัฒนธรรม และอื่ นๆอีก
มากมาย อีกทั้งยังมีรูปแบบวิธีท่องเที่ยวที่หลาก
หลาย ไม่ว่าจะเป็ นการท่องเที่ยวเชิงนิ เวศ การท่อง
เที่ยวเชิงเกษตร การท่องเที่ยวผจญภัยกับเที่ยว
แบบโฮมสเตย์เรียนรู้วิถีชีวิตพื้ นเมือง การร่วมเป็ น
ส่วนหนึ่ งในเทศกาลงานประเพณี ซึ่ งล้วนแล้วแต่
สร้างประสบการณ์ ที่น่ าจดจำรำลึกให้กับนั กท่อง
เ ที่ ย ว ที่ ก้ า ว ข้ า ไ ป พ บ ค ว า ม ง ด ง า ม ข อ ง แ ห ล่ ง ท่ อ ง
เที่ยวและประเพณี ไทย ที่กระจายอยู่ทั่วอำเภอใน
จั ง ห วั ด น ค ร ศ รี ธ ร ร ม ร า ช ส ถ า น ท่ อ ง เ ที่ ย ว ร ะ ดั บ เ พ ช ร
น้ำหนึ่ งซึ่ งเปล่งประกายเจิดจรัส แม้จะอยู่บน
ขุนเขาสูงชันในป่ าลึกเร้น กลางทะเลเวิ้งว้าง โดย
แหล่งท่องเที่ยวนี้ นั บเป็ นหนึ่ งในความมหัศจรรย์
ของเมือง ที่การท่องเที่ยวจังหวัดนครศรีธรรมราช
ภูมิใจ นำเสนอ เพื่ อเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ เชิญ
ชวนนั กท่องเที่ยวไม่ว่าต่างชาติหรือคนใน
ประเทศไทย"

สารบัญ

Contents

เรื่อง หน้ า

แหล่งท่องเที่ยวทางด้านโบราณสถานและประวัติศาสตร์ 8
กำแพงเมืองนครศรีธรรมราช 9
วัดพระมหาธาตุ 10
โบสถ์พราพมณ์ 11
หอพระนารายณ์ 12
แหล่งท่องเที่ยวทางด้านศาสนสถาน 13
วัดพระธาตุน้อยเจดีย์ 14
วัดเจดีย์ไอ้ไข่ 15
แหล่งท่องเที่ยวทางด้านวิถีชีวิต 16
แหล่งเรียนรู้บ้านคีรีวง 17
แหล่งเรียนรู้บ้านควนเคร็ง 18



8

แ ห ล่ ง ท่ อ ง เ ที่ ย ว
ท า ง ด้ า น โ บ ร า ณ ส ถ า น
แ ล ะ ป ร ะ วั ติ ศ า ส ต ร์

1. กําแพงเมืองนครศรีธรรมราช 9

กำแพงเมืองนครศรีธรรมราชเป็นกำแพงเมืองที่เคยปกป้ องเมือง
นครศรีธรรมราชจากข้าศึกเป็ นโบราณสถานที่สำคัญของจังหวัดป็ น
เครื่องแสดงถึงความเก่าแก่ ความแข็งแกร่ง ความเจริญรุ่งเรือง
และประวัติศาสตร์อันยาวนาน ปัจจุบันได้รับการบูรณะใหม่ให้ แข็ง
แรงและสวยงาม เพื่อพัฒนาเป็นอีก 1 สถานที่ท่องเที่ยวทาง
ประวัติศาสตร์อันทรงคุณค่า มีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีที่ตั้ง
อยู่ หลายจุดด้วยกัน แต่ที่เหลือให้ชม คือ กำแพงเมืองด้านทิศ
เหนือ อยู่ริมคลองหน้ าเมือง ถนนมุมป้ อม ความแข็งแกร่งความ
เจริญรุ่งเรือง และประวัติศาสตร์อันยาวนาน กำแพงเมือง
นครศรีธรรมราชตั้งอยู่ริมคลอง หน้ าเมือง ถนน มุมป้ อม อำเภอ
เมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช การสร้างปรากฏหลักฐาน จาก
ตำนานเมืองนครศรีธรรมราชว่าสร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าศรีธรรมา
โศกราช เมื่อตั้งเมืองขึ้นที่ หาด ทรายแก้ว แล้วจึงสร้างกำแพง
เมืองเป็นกำแพงดิน มีคูล้อมรอบสันนิษฐานว่า มีการบูรณะกำแพง
เมืองส่วนต่างๆ กันมาหลายครั้งทุกครั้ง คงพยายามรักษา แนว
กำแพงเดิมไว้

2 วัดพระมหาธาตุวรวิหาร 10

วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร หรือที่ชาวนครศรีธรรมราช
เรียกว่า “วัดพระธาตุ” เป็นโบราณสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ เปรียบเสมือนศูนย์
รวมจิตใจของพุทธศาสนิกชนทั้งหลาย สัญลักษณ์ของจังหวัด
นครศรีธรรมราชที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย คือ พระบรมธาตุเจดีย์ ซึ่ง
นิยมเรียกกันสั้นๆ ว่า “พระธาตุนคร” หรือ “พระบรมธาตุเมืองนคร”
ซึ่งตั้งอยู่ภายในวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จากตำนานที่เล่าสืบต่อกัน
มาตั้งแต่อดีต หลังจากที่พระพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพาน เมืองต่างๆ ใน
แคว้นชมพูทวีปได้แบ่งพระบรมสารีริกธาตุไปเก็บรักษาเพื่อเคารพบูชา
โดยมีเมืองหนึ่งชื่อเมืองทนธบุรี ได้พระทันตธาตุมาเก็บรักษาไว้

พระบรมธาตุเจดีย์ เป็นเจดีย์สถาปัตยกรรมแบบทรงระฆังคว่ำ
มีจุดเด่นที่ยอดเจดีย์ซึ่งหุ้มด้วยทองคำแท้ องค์พระธาตุประกอบด้วย
ทองรูปพรรณและของมีค่ามากมายจรดปลายเจดีย์ซึ่งสิ่งของมีค่า เหล่า
นี้พุทธศสานิกชนนำมาถวาย นอกจากยังมีเจดีย์องค์เล็กที่รายล้อมรอบ
องค์พระธาตุ เจดีย์นี้เรียกว่า “องค์เจดีย์บริวาร” ซึ่งมีทั้งหมด 149
องค์ เจดีย์บริวาร คือ เจดีย์ที่ลูกหลาน ได้สร้างไว้ให้แก่บรรพบุรุษโดย
สืบต่อกัน มาเรื่อยๆ เพื่อบรรจุอัฐิของญาติ

11

3.โบสถ์พราหมณ์

โบสถ์พราหมณ์ ตั้งอยู่ ต.ในเมือง อ.เมืองฯ
จ.นครศรีธรรมราช ในบริเวณเดียวกับหอพระอิศวรและเสา
ชิงช้า สร้างขึ้นในสมัยอยุธยา โดยมีฐานะเป็นเทวสถานประจำ
เมืองนครศรีธรรมราชใช้สำหรับประกอบพิธีกรรมสำคัญของ
พราหมณ์โดยเฉพาะพิธีตรียัมปวาย และตรีปวาย ภายในเคย
ประดิษฐานรูปเคารพเนื่ องในศาสนาพราหมณ์ที่สำคัญหลายองค์
ได้แก่ พระศิวนาฏราชสำริด พระอุมาสำริด พระวิษณุสำริด พระ
หริหระสำริด พระคเณศสำริด และหงส์สำริด ได้รับการประกาศ
ขึ้นทะเบียนโบราณสถานในราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๕๓ หน้ า
๑๕๓๐ วันที่ ๒๗ กันยายน ๒๔๗๙

ภายหลังโบสถ์พราหมณ์หลังที่สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นใน
สมัยอยุธยามีสภาพชำรุดมาก จึงถูกรื้อลงในพุทธศักราช ๒๕๐๕
ทั้งนี้ ยังคงความสำคัญในฐานะโบราณสถานของชาติที่มีความ
สำคัญทางประวัติศาสตร์โบราณคดี อันแสดงให้เห็นถึงร่องรอย
ศาสนาพราหมณ์ที่ปรากฏอยู่ในภาคใต้ของประเทศไทยในสมัย
อยุธยาได้เป็ นอย่างดี

12

4.หอพระนารายณ์

หอพระนารายณ์ ตั้งอยู่ถนนราชดำเนิน เป็นโบราณ
สถานในศาสนาพราหมณ์อีกแห่งหนึ่ งตรงข้ามกับหอพระ
อิศวร อาคารหอพระนารายณ์เดิน ไม่สามารถสืบทราบรูปแบบ
ได้ สิ่งสำคัญที่พบภายในหอพระนารายณ์ ได้แก่ เทวรูปพระ
นารายณ์สลักจากหินทรายสีเทาทรงมาลารูปกระบอก ปลาย
สอบและพระหัตถ์ขวาทรงสังข์ กำหนดอายุราวพุทธศตวรรษ
ที่ 10 - 11ซึ่งปัจจุบันได้เก็บรักษาไว้ในพิพิธภัณฑสถานแห่ง
ชาตินครศรีธรรมราช โบราณวัตถุที่ตั้งอยู่ในหอพระนารายณ์
ขณะนี้คือ เทวรูปพระนารายณ์จำลองจากองค์จริงที่พบใน
แหล่งโบราณสถานคดีแถบอำเภอสิชล

13

แหล่งท่องเที่ยว
ทางด้านศาสนสถาน

วัดพระธาตุน้อยเจดีย์ 14
(พ่อท่านคล้ายวาจาสิทธิ์)

วัดธาตุน้ อย หรือวัดพระธาตุน้ อย ตั้งขึ้นโดยความ
ประสงค์ของพ่อ ท่านคล้าย (พระครูพิศิษฐ์อรรถการ) พระ
เกจิอาจารย์ที่ชาวใต้เลื่อมใสศรัทธาอย่างสูงยิ่งรูปหนึ่ง มี
เนื้อที่ 46 ไร่ สร้างขึ้นบนที่ดินซึ่งนายกลับ งามพร้อม ถวาย
แด่พ่อท่านคล้าย ท่านจึงได้สร้างพระธาตุน้ อยขึ้นใน ปี 2504
ลักษณะของพระธาตุน้ อยเป็นการจำลองพระบรมธาตุ
นครศรีธรรมราช เพียงแต่งย่อส่วนให้เล็กลงเป็นเจดีย์ ทรง
ลังกา ฐานด้านกวางด้านละ 27 เมตร สูง 70 เมตร องค์เจดีย์
สีขาวเด่นส่วนปลียอดแบ่งเป็น 3 ช่วง ช่วงแรกทาสีขาว ช่วง
กลางหุ้มโมเสด ช่วงยอดสุดหุ้มด้วยทองคำหนัก 400 บาท
ขณะนี้สรีระพ่อท่านคล้ายวาจาสิทธิ์ประดิษฐานอยู่ในองค์พระ
เจดีย์ สถานที่นี้จึงเป็นเจดีย์อนุสรณ์สถานพ่อท่านคล้าย

วัดเจดีย์ไอ้ไข่ 15

วัดเจดีย์หรือวัดไอ้ไข่ ตั้งอยู่ที่ หมู่ 7 ตำบลฉลอง
อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช เคยเป็นวัดร้างที่เชื่อกัน
ว่าสร้างมาเป็นเวลานับ1000 ปี มีเพียงเจดีย์โบราณเก่า
รกร้างอยู่ตรงบริเวณที่กำลังสร้างโบสถ์ในปัจจุบัน จนเมื่อ
ประมาณ พ.ศ.2500 มีการบูรณะวัดเจดีย์ขึ้นมาใหม่ มีพระ
เข้ามาอยู่ประจำ เป็นที่ปฏิบัติศาสนกิจของชาวบ้านใกล้เคียง
และเป็นที่ประดิษฐานของ “พ่อท่าน” พระพุทธรูปเก่าแก่ที่
อยู่มาตั้งแต่ยังป็นวัดร้าง ไอ้ไข่วัดเจดีย์ หรือ ตาไข่วัดเจดีย์
คือรูปไม้แกะสลักของเด็กชายอายุประมาณ 9 -10 ขวบ ตั้ง
อยู่ในศาลาในวัดเจดีย์เชื่ อกันว่าเป็ นวิญญาณศักดิ์สิทธิ์ที่
สถิตย์อยู่ ณ วัดแห่งนี้เป็นที่เคารพสักการะของชาวบ้าน
ตั้งแต่ในละแวกใกล้วัดไปจนถึงต่างจังหวัดในแถบภาคใต้
จากศรัทธาที่เชื่อกันว่า “ขอได้ไหว้รับ” โดยเฉพาะโชคลาภ
และการค้าขาย

16

แหล่งเที่ยว
ทางด้านวิถีชีวิต

แหล่งเรียนรู้บ้านคีรีวง 17

กลุ่มลูกไม้ ผลิตภัณฑ์ OTOP เป็นงานหัตถกรรม งาน
ฝีมือที่ผลิตเครื่องประดับต่าง ๆ จากลูกไม้ค่ะ โดยการนำ
เอาลูกไม้ เมล็ดพันธุ์พืชมาใช้ทำเป็นส่วนหนึ่งของเครื่อง
ประดับ โดยส่วนใหญ่จะใช้เชือกถักล้อมตัวลูกไม้ไว้ค่ะ ที่
นี่เราสามารถชมการถักสร้อยต่าง ๆ และเลือกซื้อเครื่อง

ประดับที่มีทั้งสร้อยข้อมือ และสร้อยคอ
กลุ่มลายเทียน เป็นแหล่งผลิตเทียนหอมแห่งหมู่บ้าน
คีรีวง ที่นี่มีเทียนหอมหลากหลายรูปแบบและสีสันให้เรา
เลือกซื้อกลับไปเป็นของฝากน่ารัก ๆ และนอกจากนี้เรา
ยังสามารถชมสาธิตวิธีการทำเทียนหอม หรือจะขอลองทำ
เทียนหอมด้วยตัวเอง

18

แหล่งเรียนรู้การสานกระจูดบ้านควนเคร็ง

ป่าพรุมีอยู่ทั่วไปในภาคใต้ เล็กบ้าง ใหญ่บ้าง ขึ้นอยู่กับ
สภาพภูมิศาสตร์ของแต่ละพื้นที่ มีตั้งแต่เนื้อที่เพียงไม่กี่ไร่
จนถึงหลายแสนไร่ ที่สำคัญป่าพรุคือป่าที่เป็นพื้นที่กลาง
ไม่ใช่กรรมสิทธิ์เฉพาะบุคคล

ความเจริญที่มาพร้อมกับแผนพัฒนาของรัฐที่มุ่งส่ง
เสริมความเติบโตทางเศรษฐกิจ เป็นเหตุให้ป่าพรุจำนวนมาก
ถูกบุกรุกและหมดไปเรื่อย ๆ ความหลากหลายทางชีวภาพที่
เคยมีก็หมดไป ปัจจุบันคงเหลือป่าพรุขนาดใหญ่เพียงไม่กี่
แห่งเท่านั้น เช่น พรุโต๊ะแดงที่ จ.นราธิวาส และพรุควนเคร็ง
ในจังหวัดนครศรีธรรมราช และได้นำกระจูดมาสานเป็นเสื่อ
ตะกร้าและภาชนะต่าง ๆ เป็นสินค้าที่มีชื่อเสียงของพรุควน
เคร็ง หลายบ้านทำเป็นอาชีพเสริมที่ค่อนข้างจะเป็นอาชีพ
หลักด้วยซ้ำ แต่ทุกวันนี้หัตกรรมกระจูดซบเซาเป็นอย่าง
มาก แต่ก็ยังมีผู้สืบทอดภูมิปัญญานี้เอาไว้หลายราย โดย
แยกไปทำตามบ้าน บ้างก็มีจุดรวมในการทำงาน แล้วเอามา
ขายร่วมกัน

บันทึกข้อมูล 19

แหล่งท่องเที่ยวเมืองนครศรีธรรมราช

ยินดีต้อนรับนักท่องเที่ยวคนคนอย่างเป็นมิตร

นางสาวนริษา พูนนวล
รหัส6441107003

เอกการจัดการปกครองท้องถิ่น