หนังสือคู่มือท่องเที่ยว

คู่มือท่องเที่ยวเมือง
นครศรีธรรมราช

1เดือน23อำเภอ

แหล่งทุนวัฒนธรรม
เมืองนครศรี

Tourism Guidebook

Nakhon si Thammarat

คู่มือท่องเที่ยว แหล่งทุนวัฒนธรรมเมืองนครศรีธรรมราช

ผู้แต่งและเรียบเรียง นางสาวนริษา พูนนวล
พิมพ์ครั้งที่1 รหัส6441107003 ห้องA
เอกการจัดการปกครองท้องถิ่น

กันยายน 2564

ที่ปรึกษา อาจารย์กมลนาวิน อินทนูจิตร

รายวิชา วัฒธรรมและลักษณ์ท้องถิ่นสมัยใหม่

ผู้สนับสนุนการจัดพิมพ์ โครงการส่งเสริมศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม
และพัฒนาแหล่งเรียนรู้ด้านศิลปะและ
วัฒนธรรมเมืองนครศรีธรรมราช

จัดพิมพ์เผยแพร่แบะสงวนสิขสิทธิ์โดย

ช่องการทางติดต่อ ที่ว่าการอำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
เลขที่1 ถนนอ้อมค่าย ตำบลปากพูน
อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
จังหวัดนครศรีธรรมราช 80000

E- mail:[email protected]/[email protected]
โทร : 075356531



เชิญชวน

เมืองนครศรีฯ มีไหรดีฟั งทางนี้ นะ
" น ค ร ศ รี ธ ร ร ม ร า ช มี แ ห ล่ ง ท่ อ ง เ ที่ ย ว ม า ก ม า ย ทั้ ง
โ บ ร า ณ ส ถ า น ดิ น แ ด น ป ร ะ วั ติ ศ า ส ต ร์ แ ห ล่ ง ธ ร ร ม ช า ติ
ชุมชนและวัฒนธรรมและอื่ นๆอีกมากมาย อีกทั้งยัง
มีรูปแบบวิธีท่องเที่ยวที่หลากหลายไม่ว่าจะเป็ นการ
ท่องเที่ยวเชิงนิ เวศ การท่องเที่ยวเชิงเกษตร การ
ท่ อ ง เ ที่ ย ว ผ จ ญ ภั ย กั บ เ ที่ ย ว แ บ บ โ ฮ ม ส เ ต ย์ เ รี ย น รู้ วิ ถี
ชีวิตพื้ นเมือง การร่วมเป็ นส่วนหนึ่ งในเทศกาลงาน
ประเพณี ซึ่ งล้วนแล้วแต่สร้างประสบการณ์ ที่น่ า
จดจำรำลึกให้กับนั กท่องเที่ยวที่ก้าวข้าไปพบความ
งดงามของแหล่งท่องเที่ยวและประเพณี ไทยที่
ก ร ะ จ า ย อ ยู่ ทั่ ว อำ เ ภ อ ใ น จั ง ห วั ด น ค ร ศ รี ธ ร ร ม ร า ช
สถานท่องเที่ยวระดับเพชรน้ำหนึ่ งซึ่ งเปล่งประกาย
เจิดจรัสแม้จะอยู่บนขุนเขาสูงชันในป่ าลึกเร้น
กลางทะเลเวิ้งว้างโดยแหล่งท่องเที่ยวนี้ นั บเป็ น
หนึ่ งในความมหัศจรรย์ของเมืองที่การท่องเที่ยว
จังหวัดนครศรีธรรมราชภูมิใจนำเสนอเพื่ อเผยแพร่
ประชาสัมพันธ์ เชิญชวนนั กท่องเที่ยวไม่ว่าต่างชาติ
ห รื อ ค น ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย "

สารบัญ

Contents

เรื่อง หน้ า

แหล่งท่องเที่ยวทางด้านโบราณสถานและประวัติศาสตร์ 8

กำแพงเมืองนครศรีธรรมราช 9

วัดพระมหาธาตุ 10

โบสถ์พราพมณ์ 11

หอพระนารายณ์ 12

แหล่งท่องเที่ยวทางด้านศาสนสถาน 13

วัดพระธาตุน้อยเจดีย์ 14

วัดเจดีย์ไอ้ไข่ 15

แหล่งท่องเที่ยวทางด้านวิถีชีวิต 16

แหล่งเรียนรู้บ้านคีรีวง 17

แหล่งเรียนรู้บ้านควนเคร็ง 18



8

แ ห ล่ ง ท่ อ ง เ ที่ ย ว
ท า ง ด้ า น โ บ ร า ณ ส ถ า น
แ ล ะ ป ร ะ วั ติ ศ า ส ต ร์

1. กําแพงเมืองนครศรีธรรมราช 9

กำแพงเมืองนครศรีธรรมราชเป็นกำแพงเมืองที่เคยปกป้ อง
เมืองนครศรีธรรมราชจากข้าศึกเป็ นโบราณสถานที่สำคัญของจังหวัด
ป็ นเครื่ องแสดงถึงความเก่าแก่ความแข็งแกร่งความเจริญรุ่งเรือง
และประวัติศาสตร์อันยาวนานปั จจุบันได้รับการบูรณะใหม่ให้แข็งแรง
และสวยงามเพื่ อพัฒนาเป็ นอีก1สถานที่ท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์
อันทรงคุณค่า มีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีที่ตั้งอยู่หลายจุดด้วย
กันแต่ที่เหลือให้ชมคือกำแพงเมืองด้านทิศเหนืออยู่ริมคลองหน้ า
เมืองถนนมุมป้ อมความแข็งแกร่งความเจริญรุ่งเรืองและ
ประวัติศาสตร์อันยาวนานกำแพงเมืองนครศรีธรรมราชตั้งอยู่ริม
คลองหน้ าเมืองถนนมุมป้ อมอำเภอเมืองจังหวัดนครศรีธรรมราช
การสร้างปรากฏหลักฐานจากตำนานเมืองนครศรีธรรมราชว่าสร้าง
ขึ้นในสมัยพระเจ้าศรีธรรมาโศกราชเมื่อตั้งเมืองขึ้นที่หาดทรายแก้ว
แล้วจึงสร้างกำแพงเมืองเป็ นกำแพงดินมีคูล้อมรอบสันนิษฐานว่ามี
การบูรณะกำแพงเมืองส่วนต่างๆกันมาหลายครั้งทุกครั้งคงพยายาม
รักษา แนวกำแพงเดิมไว้

2 วัดพระมหาธาตุวรวิหาร 10

วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร หรือที่ชาวนครศรีธรรมราช
เรียกว่า “วัดพระธาตุ” เป็นโบราณสถานที่ศักดิ์สิทธิ์เปรียบเสมือนศูนย์
รวมจิตใจของพุทธศาสนิกชนทั้งหลายสัญลักษณ์ของจังหวัด
นครศรีธรรมราชที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย คือ พระบรมธาตุเจดีย์ ซึ่ง
นิยมเรียกกันสั้นๆ ว่า “พระธาตุนคร” หรือ “พระบรมธาตุเมืองนคร”
ซึ่งตั้งอยู่ภายในวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหารจากตำนานที่เล่าสืบต่อกัน
มาตั้งแต่อดีตหลังจากที่พระพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพาน เมืองต่างๆ ใน
แคว้นชมพูทวีปได้แบ่งพระบรมสารีริกธาตุไปเก็บรักษาเพื่อเคารพบูชา
โดยมีเมืองหนึ่งชื่อเมืองทนธบุรี ได้พระทันตธาตุมาเก็บรักษาไว้

พระบรมธาตุเจดีย์ เป็นเจดีย์สถาปัตยกรรมแบบทรงระฆังคว่ำ
มีจุดเด่นที่ยอดเจดีย์ซึ่งหุ้มด้วยทองคำแท้ องค์พระธาตุประกอบด้วย
ทองรูปพรรณและของมีค่ามากมายจรดปลายเจดีย์ซึ่งสิ่งของมีค่า เหล่า
นี้พุทธศสานิกชนนำมาถวาย นอกจากยังมีเจดีย์องค์เล็กที่รายล้อมรอบ
องค์พระธาตุ เจดีย์นี้เรียกว่า “องค์เจดีย์บริวาร” ซึ่งมีทั้งหมด 149 องค์
เจดีย์บริวาร คือ เจดีย์ที่ลูกหลาน ได้สร้างไว้ให้แก่บรรพบุรุษโดยสืบต่อ
กัน มาเรื่อยๆ เพื่อบรรจุอัฐิของญาติ

11

3.โบสถ์พราหมณ์

โบสถ์พราหมณ์ ตั้งอยู่ต.ในเมือง อ.เมืองฯ จ.นครศรีธรรมราช
ในบริเวณเดียวกับหอพระอิศวรและเสาชิงช้า สร้างขึ้นในสมัย
อยุธยาโดยมีฐานะเป็ นเทวสถานประจำเมืองนครศรีธรรมราชใช้
สำหรับประกอบพิธีกรรมสำคัญของพราหมณ์โดยเฉพาะพิธี
ตรียัมปวายและตรีปวายภายในเคยประดิษฐานรูปเคารพเนื่ อง
ในศาสนาพราหมณ์ที่สำคัญหลายองค์ ได้แก่ พระศิวนาฏราช
สำริด พระอุมาสำริด พระวิษณุสำริด พระหริหระสำริดพระคเณศ
สำริดและหงส์สำริดได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถาน
ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๕๓ หน้ า ๑๕๓๐ วันที่ ๒๗ กันยายน
๒๔๗๙

ภายหลังโบสถ์พราหมณ์หลังที่สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นใน
สมัยอยุธยามีสภาพชำรุดมาก จึงถูกรื้อลงในพุทธศักราช๒๕๐๕
ทั้งนี้ยังคงความสำคัญในฐานะโบราณสถานของชาติที่มีความ
สำคัญทางประวัติศาสตร์โบราณคดีอันแสดงให้เห็นถึงร่องรอย
ศาสนาพราหมณ์ที่ปรากฏอยู่ในภาคใต้ของประเทศไทยในสมัย
อยุธยาได้เป็ นอย่างดี

12

4.หอพระนารายณ์

หอพระนารายณ์ ตั้งอยู่ถนนราชดำเนิน เป็นโบราณ
สถานในศาสนาพราหมณ์อีกแห่งหนึ่ งตรงข้ามกับหอพระ
อิศวร อาคารหอพระนารายณ์เดิน ไม่สามารถสืบทราบรูปแบบ
ได้ สิ่งสำคัญที่พบภายในหอพระนารายณ์ ได้แก่ เทวรูปพระ
นารายณ์สลักจากหินทรายสีเทาทรงมาลารูปกระบอก ปลาย
สอบและพระหัตถ์ขวาทรงสังข์ กำหนดอายุราวพุทธศตวรรษ
ที่ 10 - 11ซึ่งปัจจุบันได้เก็บรักษาไว้ในพิพิธภัณฑสถานแห่ง
ชาตินครศรีธรรมราช โบราณวัตถุที่ตั้งอยู่ในหอพระนารายณ์
ขณะนี้คือ เทวรูปพระนารายณ์จำลองจากองค์จริงที่พบใน
แหล่งโบราณสถานคดีแถบอำเภอสิชล

13

แหล่งท่องเที่ยว
ทางด้านศาสนสถาน

วัดพระธาตุน้อยเจดีย์ 14
(พ่อท่านคล้ายวาจาสิทธิ์)

วัดธาตุน้ อย หรือวัดพระธาตุน้ อย ตั้งขึ้นโดยความ
ประสงค์ของพ่อท่านคล้าย(พระครูพิศิษฐ์อรรถการ)พระ
เกจิอาจารย์ที่ชาวใต้เลื่ อมใสศรัทธาอย่างสูงยิ่งรูปหนึ่ งมีเนื้ อที่
46 ไร่ สร้างขึ้นบนที่ดินซึ่งนายกลับ งามพร้อม ถวายแด่พ่อ
ท่านคล้ายท่านจึงได้สร้างพระธาตุน้ อยขึ้นในปี2504 ลักษณะ
ของพระธาตุน้ อยเป็นการจำลองพระบรมธาตุนครศรีธรรมราช
เพียงแต่งย่อส่วนให้เล็กลงเป็นเจดีย์ ทรงลังกา ฐานด้านกวาง
ด้านละ 27 เมตร สูง 70 เมตร องค์เจดีย์สีขาวเด่นส่วนปลียอด
แบ่งเป็น 3 ช่วง ช่วงแรกทาสีขาวช่วงกลางหุ้มโมเสด ช่วงยอด
สุดหุ้มด้วยทองคำหนัก 400 บาท ขณะนี้สรีระพ่อท่านคล้าย
วาจาสิทธิ์ประดิษฐานอยู่ในองค์พระเจดีย์สถานที่นี้จึงเป็ นเจดีย์
อนุสรณ์สถานพ่อท่านคล้าย

วัดเจดีย์ไอ้ไข่ 15

วัดเจดีย์หรือวัดไอ้ไข่ ตั้งอยู่ที่ หมู่ 7 ตำบลฉลอง
อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช เคยเป็นวัดร้างที่เชื่อกัน
ว่าสร้างมาเป็นเวลานับ1000ปี มีเพียงเจดีย์โบราณเก่ารกร้าง
อยู่ตรงบริเวณที่กำลังสร้างโบสถ์ใน ปัจจุบันจนเมื่อประมาณ
พ.ศ.2500มีการบูรณะวัดเจดีย์ขึ้นมาใหม่มีพระเข้ามาอยู่
ประจำ เป็นที่ปฏิบัติศาสนกิจของชาวบ้านใกล้เคียง และเป็น
ที่ประดิษฐานของ “พ่อท่าน” พระพุทธรูปเก่าแก่ที่อยู่มาตั้ง
แต่ยังป็นวัดร้าง ไอ้ไข่วัดเจดีย์ หรือ ตาไข่วัดเจดีย์ คือรูปไม้
แกะสลักของเด็กชายอายุประมาณ9 -10 ขวบตั้งอยู่ในศาลา
ในวัดเจดีย์เชื่อกันว่าเป็นวิญญาณศักดิ์สิทธิ์ที่สถิตย์อยู่ ณ วัด
แห่งนี้เป็ นที่เคารพสักการะของชาวบ้านตั้งแต่ในละแวกใกล้
วัดไปจนถึงต่างจังหวัดในแถบภาคใต้จากศรัทธาที่เชื่อกันว่า
“ขอได้ไหว้รับ” โดยเฉพาะโชคลาภ และการค้าขาย

16

แหล่งเที่ยว
ทางด้านวิถีชีวิต

แหล่งเรียนรู้บ้านคีรีวง 17

กลุ่มลูกไม้ ผลิตภัณฑ์ OTOP เป็นงานหัตถกรรมงาน
ฝี มือที่ผลิตเครื่ องประดับต่างๆจากลูกไม้โดยการนำเอา
ลูกไม้เมล็ดพันธุ์พืชมาใช้ทำเป็ นส่วนหนึ่ งของเครื่ องประดับ
โดยส่วนใหญ่จะใช้เชือกถักล้อมตัวลูกไม้ไว้ที่นี่เราสามารถ
ชมการถักสร้อยต่างๆและเลือกซื้อเครื่องประดับที่มีทั้ง
สร้อยข้อมือ และสร้อยคอ

กลุ่มลายเทียน เป็นแหล่งผลิตเทียนหอมแห่งหมู่บ้านคีรี
วง ที่นี่มีเทียนหอมหลากหลายรูปแบบและสีสันให้เราเลือก
ซื้ อกลับไปเป็ นของฝากน่ารักๆและนอกจากนี้เรายังสามารถ
ชมสาธิตวิธีการทำเทียนหอมหรือจะขอลองทำเทียนหอม
ด้วยตัวเอง

18

แหล่งเรียนรู้การสานกระจูดบ้านควนเคร็ง

ป่าพรุมีอยู่ทั่วไปในภาคใต้ เล็กบ้าง ใหญ่บ้าง ขึ้นอยู่กับ
สภาพภูมิศาสตร์ของแต่ละพื้ นที่มีตั้งแต่เนื้ อที่เพียงไม่กี่ไร่
จนถึงหลายแสนไร่ ที่สำคัญป่าพรุคือป่าที่เป็นพื้นที่กลาง ไม่ใช่
กรรมสิทธิ์เฉพาะบุคคล

ความเจริญที่มาพร้อมกับแผนพัฒนาของรัฐที่มุ่งส่ง
เสริมความเติบโตทางเศรษฐกิจเป็ นเหตุให้ป่ าพรุจำนวนมาก
ถูกบุกรุกและหมดไปเรื่อยๆความหลากหลายทางชีวภาพที่
เคยมีก็หมดไป ปัจจุบันคงเหลือป่าพรุขนาดใหญ่เพียงไม่กี่แห่ง
เท่านั้นเช่นพรุโต๊ะแดงที่จ.นราธิวาสและพรุควนเคร็งใน
จังหวัดนครศรีธรรมราชและได้นำกระจูดมาสานเป็ นเสื่ อ
ตะกร้าและภาชนะต่างๆเป็ นสินค้าที่มีชื่ อเสียงของพรุควน
เคร็ง หลายบ้านทำเป็นอาชีพเสริมที่ค่อนข้างจะเป็นอาชีพหลัก
ด้วยซ้ำ แต่ทุกวันนี้หัตกรรมกระจูดซบเซาเป็นอย่างมาก แต่ก็
ยังมีผู้สืบทอดภูมิปัญญานี้เอาไว้หลายราย โดยแยกไปทำตาม
บ้าน บ้างก็มีจุดรวมในการทำงาน แล้วเอามาขายร่วมกัน

บันทึกข้อมูล 19

แหล่งท่องเที่ยวเมืองนครศรีธรรมราช

ยินดีต้อนรับนักท่องเที่ยวคนคนอย่างเป็นมิตร

นางสาวนริษา พูนนวล
รหัส6441107003

เอกการจัดการปกครองท้องถิ่น