สร้าง E-Book

ก

คมู่ อื

การใช้เครื่องให้ออกซิเจนอตั ราไหลสูง
(High flow cannula; HFNC) รนุ่ Airvo2

ในระหวา่ งส่งต่อผปู้ ว่ ยโควดิ 19

หนว่ ยงานอบุ ัตเิ หตุ ฉกุ เฉนิ
กลุ่มการพยาบาล

สถาบนั ราชประชาสมาสยั กรมควบคุมโรค
กระทรวงสาธารณสขุ ปี พ.ศ. 2565

ก

คานา

หนว่ ยงานอุบตั เิ หตุ ฉุกเฉิน เป็นหน่วยงานหลกั มีหนา้ ท่ใี นการส่งต่อผูป้ ่วยติดเช้ือโควดิ 19 จากสถติ ิการ
ส่งต่อผู้ป่วยในช่วงเดือน พฤษภาคม-ตุลาคม ปี 2564 พบว่า มีการส่งต่อผู้ป่วยโควิด 19 ไปยังโรงพยาบาลท่ีมี
ศักยภาพสงู กวา่ จานวน 7 ราย ในจานวนนี้ เปน็ การส่งตอ่ ผปู้ ว่ ย On ET-Tube จานวน 1 ราย On oxygen mask
with bag จานวน 3 ราย และผู้ป่วยใช้เครื่องให้ออกซิเจนอัตราไหลสูง (High flow nasal cannula; HFNC)
จานวน 3 ราย ปญั หาและอุปสรรคท่ีพบคือ สถาบนั ฯ ได้รบั เครื่องให้ออกซิเจนอัตราไหลสูงหลากหลายรุ่น ซงึ่ เป็น
อุปกรณใ์ หม่ มขี ้ันตอนการใช้งานท่ีซับซ้อน พยาบาลที่ใช้งานเคร่ือง HFNC เกดิ ความสบั สน ไมเ่ ข้าใจในขั้นตอน
ในการใช้เครื่อง ภายหลังสถาบันฯ จึงเปล่ียนให้หน่วยงานที่รับผิดชอบส่งต่อผู้ป่วยใช้เครื่อง HFNC
รุ่น Airvo 2 ซึง่ หนว่ ยงานได้รับจานวน 2 เครื่อง

จากการทบทวนยังพบว่า การส่งต่อที่ผ่านมาพบปัญหาและอุปสรรคคือ พยาบาลส่งต่อขาดทักษะ
ในการใช้งานเครื่อง HFNC ท้ังในการเตรียม การใช้งานบนรถส่งต่อ และการดูแลบารุงรักษาภายหลังการใช้งาน
หน่วยงานจึงจัดทา “คู่มือการใช้เครื่องให้ออกซิเจนอัตราไหลสูง (High flow cannula; HFNC) รุ่น Airvo 2
ในระหว่างส่งต่อผู้ป่วยโควิด 19” เพ่ือให้พยาบาลส่งต่อมีความรู้ ความเข้าใจการใช้เครื่อง HFNC ตลอดจน
การดูแลบารุงรักษาภายหลงั การใชง้ านไดอ้ ย่างถกู ต้อง

คณะผ้จู ัดทา
31 มกราคม 2565

ข

สารบัญ

หน้า

คานา ก

สารบญั ข

สารบัญตาราง ค

หลักการทางานของเครื่องให้ออกซเิ จนอัตราไหลสงู (High flow nasal cannula; HFNC) ร่นุ Airvo 2 1

คุณลกั ษณะที่สาคัญของเครื่อง 1

สว่ นประกอบของเครือ่ งให้ออกซเิ จนอตั ราไหลสงู และอุปกรณท์ ใ่ี ชส้ ง่ ตอ่ ผ้ปู ว่ ยบนรถพยาบาล 2

การใชง้ านเคร่ืองให้ออกซเิ จนอัตราไหลสูงในระหว่างสง่ ต่อผปู้ ว่ ยบนรถพยาบาล 3

1. การเตรียมเครื่อง HFNC และอปุ กรณท์ ี่ใชส้ ่งต่อ 3

แผนผงั ที่ 1 แสดงวิธกี ารเตรียมเคร่อื ง HFNC 6

2. การใช้เครือ่ ง HFNC บนรถสง่ ต่อ 6

แผนผังที่ 2 แสดงการใชเ้ ครอื่ ง HFNC บนรถสง่ ต่อ 8

3. ภายหลงั การใชง้ านเครื่อง HFNC 9

การบารุงรักษาเคร่ือง HFNC และการฆ่าเช้ือ 9

1. การบารุงรักษาเครื่อง HFNC และการฆา่ เชอ้ื ที่เกิดจากการใชง้ านใหป้ ฏบิ ตั ิตามตารางท่ี 6 ดงั นี้ 9

2. การตรวจเช็คสภาพความพร้อมใช้งานของเคร่ือง HFNC 10

แผนผังท่ี 3 แสดงการบารุงรักษาเคร่ือง HFNC และการฆ่าเชือ้ 11

บรรณานุกรม 12

ภาคผนวก 13

สารบญั ตาราง ค

ตารางที่ 1 ชุดจ่ายออกซิเจน หน้า
ตารางที่ 2 ชดุ เคร่อื งให้ออกซิเจนอตั ราไหลสงู 2
ตารางที่ 3 วิธกี ารเตรียมเครื่อง HFNC 2
ตารางท่ี 4 ขัน้ ตอนการใชง้ านเครอื่ งให้ออกซเิ จนอตั ราไหลสูงบนรถพยาบาล 4
ตารางท่ี 5 การดแู ลเครื่อง HFNC ภายหลงั การใชง้ าน 7
ตารางท่ี 6 การบารุงรักษาเคร่ืองให้ออกซเิ จนอัตราไหลสงู การฆา่ เชอ้ื และการทาลายขยะติดเชื้อ 9
9

1

หลกั การทางานของเครอ่ื งให้ออกซิเจนอัตราไหลสูง (High flow nasal cannula; HFNC) รุ่น Airvo 2

การทางานของเครอ่ื งเป็นการให้ออกซิเจนทมี่ ีอัตราไหลสูงผา่ นทางสาย Nasal cannula (สิรริ ตั น์ คาแมน
และคณะ, 2563) โดยเคร่ืองจะใช้การผสมอากาศและออกซิเจน ผ่านเคร่ืองทาความชื้นและความร้อน แล้วให้
อากาศไหลผ่านวงจรท่ีถูกปรับอุณหภูมิให้สูงข้ึนไปยัง Nasal cannula ใช้ในการรักษาผู้ป่วยที่มีภาวะการหายใจ
ล้มเหลวมีออกซิเจนในเลือดต่าเฉยี บพลัน (Acute hypoxemic respiratory failure) (สริ ิรัตน์ คาแมน และคณะ,
2563) เคร่ืองสามารถปรับความเข้มข้นของออกซิเจนในอากาศท่ีหายใจเข้าได้ตงั้ แต่ร้อยละ 21 ถึงร้อยละ 100
และปรบั อัตราการไหลของอากาศได้สงู ถึง 60 ลิตร/นาที HFNC เป็นเครอื่ งให้ออกซิเจนอัตราไหลสงู สามารถให้
อัตราการไหลของอากาศสูงถึง 60 ลิตรต่อนาที การปรับอุณหภูมิของออกซิเจนทาได้ใกล้เคียงกับอุณหภูมิ
ร่างกาย 31-37 องศาเซลเซียส มีความช้ืนสัมพัทธ์ 100% ซึ่งช่วยลดการบวมของเย่ือบุจมูกและระบบ
ทางเดินหายใจ ลดแรงเสียดทานของระบบทางเดินหายใจ ลดความเหนียวของเสมหะ ส่งผลให้การระบาย
เสมหะดีขึ้น หายใจสะดวกขึ้น ลดอาการหอบเหน่ือย การปรับค่าความเข้มข้นของออกซิเจน (Fraction of
inspired oxygen; FiO2) สามารถแก้ไขสภาวะพร่องออกซิเจนได้เป็นอย่างดี กลไกการทางานของเครื่อง
ประกอบด้วยส่วนสาคัญทั้งหมด 4 ส่วน ได้แก่ ระบบจ่ายอากาศ ออกซิเจนความดันสูง เครื่องผสมอากาศและ
ออกซเิ จน และสว่ นของเครื่องทาความชื้นและอุณหภูมิ ประโยชนจ์ ากการให้ออกซิเจนแบบ HFNC โดยการใช้
สาย Cannula ยังช่วยให้ผู้ป่วยรับประทานทานอาหารทางปากได้ สามารถพูดคุยได้โดยไม่ต้องหยุดการให้
ออกซเิ จน ผปู้ ่วยเกดิ ความสุขสบายใหค้ วามร่วมมือในการรักษา (ธนรตั น์ พรศริ ริ ตั น์ และ สุรตั น์ ทองอย,ู่ 2563)

ในสภาวะพร่องออกซิเจน รา่ งกายมีความต้องการอากาศ 30-40 ลิตรตอ่ นาที อาจสูงถึง 60-120 ลติ ร
ต่อนาที ผู้ป่วยที่มีระบบหายใจล้มเหลวรุนแรง การปรับตั้งอัตราการไหลของก๊าซออกซิเจนความเร็ว
20-60 ลิตรต่อนาที จะช่วยไล่อากาศและก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่ค้างในระบบทางเดินหายใจส่วนบน
ซ่ึงเป็นส่วนท่ีไม่มีการแลกเปล่ียนก๊าซ (Anatomical dead space) ช่วยลดการหดยุบตัว (Collapse)
ในทางเดินหายใจท้ังส่วนบริเวณคอหอย (Pharynx) หลอดลมขนาดเล็ก เป็นการเพิ่มปริมาตรและ
ความจุคงค้างในปอด ลดภาวะปอดแฟบ ลดการใช้แรงท่ีใช้เพ่ือการหายใจในผู้ป่วย (Decreased work
of breathing) โดยการไหลของอากาศก่อให้เกิดแรงดันบวกในระบบทางเดินหายใจ ผู้ป่วยใช้แรงหายใจลดลง
ทาใหอ้ าการหอบเหนอื่ ยลดลง ผูป้ ่วยสขุ สบายข้นึ (ธนรตั น์ พรศริ ริ ัตน์ และ สุรตั น์ ทองอย่,ู 2563)

คุณลักษณะท่สี าคญั ของเคร่ือง
1. หนา้ จอแสดงคา่ การใช้งานเป็นตวั เลข โดยสามารถแสดงคา่ การใช้งานต่างๆ ได้ดังนี้
1.1 หน้าจอแสดงค่าอณุ หภูมิ
1.2 หน้าจอแสดงค่าอตั ราการไหลของออกซิเจน
1.3 หนา้ จอแสดงคา่ ความเขม้ ขน้ ของออกซิเจน (FiO2) หรอื เปอร์เซน็ ต์ของออกซิเจน
2. โหมดแสดงการใชง้ าน
2.1 โหมดสาหรับผู้ใหญ่
1) การปรบั อณุ หภูมทิ าได้ 3 ระดับ คือ 31oC, 34 oC และ 37oC
2) อตั ราการไหลอากาศ (Flow rate) ปรับไดต้ ั้งแต่ 10-60 ลิตรต่อนาที
2.2 โหมดสาหรบั เดก็
1) การปรับอณุ หภูมิจากัดท่ี 34 oC
2) อัตราการไหลอากาศ (Flow rate) ปรบั ไดต้ งั้ แต่ 2-25 ลติ รต่อนาที
3. การประมวลผลอัตราการไหลของแก๊สทเ่ี คลื่อนที่ด้วยคล่ืนอลั ตราโซนิก (Ultrasonic Measurement)
4. โหมดฆา่ เช้ือดว้ ยสายฆ่าเชื้อด้วยความรอ้ น

2

5. ระบบสญั ญาณเตือนเม่ือเคร่ืองมีความผิดปกตจิ ากการใช้งาน
6. ระบบกรองอากาศโดยผา่ นแผน่ กรองอากาศ
7. ใช้ไฟฟา้ 220-240 V, 50-60Hz.
8. ผลติ ภณั ฑ์ Fisher & Paykel ประเทศนวิ ซีแลนด์ ทวีปออสเตรเลีย
9. ได้รับรองมาตรฐาน IEC60601-1, EN 60601-1, UL 60601-1
10. รับประกนั คุณภาพการใช้งานตามทีบ่ ริษัทกาหนด

ส่วนประกอบของเครอื่ งให้ออกซิเจนอตั ราไหลสูงและอุปกรณ์ทใ่ี ช้ส่งต่อผู้ป่วยบนรถพยาบาล
เครื่องให้ออกซิเจนอัตราไหลสูง (High flow nasal cannula; HFNC) ยี่ห้อ Airvo 2 หน่วยงาน

อุบัติเหตุ ฉุกเฉิน ได้นามาใช้ในการบาบัดรักษาระหว่างการส่งต่อผู้ป่วยบนรถพยาบาล โดยอุปกรณ์ท่ีสาคัญ
ทใี่ ช้บนรถพยาบาลนนั้ ประกอบดว้ ย ชดุ จ่ายออกซเิ จนและชดุ HFNC ตามตารางภาพที่ 1 และ 2 ดงั ตอ่ ไปนี้

ตารางท่ี 1 ชุดจา่ ยออกซเิ จน

รูปอุปกรณ์ ชื่ออุปกรณ์

1) ถงั ออกซิเจนขนาด 2000 ลติ ร

2) เกจ์วดั ปริมาตรออกซิเจน

3) Flow meter ขนาด 70 ลิตร

ตารางที่ 2 ชดุ เคร่อื งใหอ้ อกซิเจนอตั ราไหลสูง ชือ่ อุปกรณ์
รปู อปุ กรณ์ 1) ตวั เครอื่ ง HFNC

3

รปู อปุ กรณ์ ชอ่ื อุปกรณ์
2) อับหม้อนา้ (Water Chamber)

3) สาย Heated breathing tube

4) ปุ่มปรบั ต้ังคา่ และหน้าจอแสดงผล

5) สายตอ่ ไฟฟา้ และแผงกรองอากาศ

6) เสายดึ เครื่อง HFNC

7) สายต่อออกซเิ จน (Oxygen tube)

8) สาย Nasal cannula

9) ขวดเตมิ หม้อน้า Sterile water 1,000 ml.

ท่ีมา : F&P User manual, by Fisher&Paykel Healthcare, 2019.
การใช้งานเครื่องใหอ้ อกซิเจนอตั ราไหลสงู ในระหวา่ งส่งต่อผ้ปู ่วยบนรถพยาบาล

การใช้งานแบง่ ออกเปน็ 3 ข้ันตอน ดงั นี้
1. การเตรยี มเคร่ือง HFNC และอปุ กรณ์ที่ใช้สง่ ต่อ

เวรเปล จัดเตรียมถังออกซิเจนบนรถส่งต่อ ตรวจเช็คระบบวาล์วเปิด-ปิด ปริมาตรของก๊าซในถัง
และเปล่ียนถังออกซิเจนหากมีก๊าซออกซิเจนเหลือปริมาณน้อยกว่า 500 ลิตร โดยปัจจุบันรถส่งต่อผู้ป่วย

4

ใชถ้ ังออกซิเจนขนาด 6 คิว จานวน 2 ถัง แต่ละถังบรรจกุ ๊าซออกซิเจนได้ถังละ 2,000 ลิตร หากเปิดใช้ในอัตรา
60 ลติ รต่อนาที จะใชไ้ ด้ประมาณ 66 นาที

พนกั งานขับรถ ตรวจเช็คความพร้อมใช้งานของรถส่งตอ่
พยาบาล เตรียม Flow meter วัดอัตราการไหลออกซิเจน ขนาด 70 ลิตร จัดเตรียมเครื่อง HFNC

โดยการต่อเครื่อง HFNC พร้อมทดสอบการทางานของเครื่อง ตรวจสอบลมรั่วตามข้อต่อต่างๆ และปัญหาที่

เกิดข้ึนระหว่างการทดสอบระบบก่อนการใช้งานกับผู้ป่วย หากพบปัญหาให้รีบดาเนินการแก้ไข เพื่อให้เกิด

ความปลอดภัยต่อผู้ป่วยในระหว่างการส่งต่อซึ่งการใช้งานเครื่องควรติดต้ังบนเสาพร้อมล้อหรือวางเคร่ืองใน

ตาแหน่งที่อยูต่ า่ กว่าระดับศรี ษะผู้ป่วย จากน้ันเช่อื มต่ออุปกรณ์ต่างๆ ให้ปฏบิ ตั ติ ามตารางภาพที่ 3 ดังน้ี

ตารางท่ี 3 วธิ ีการเตรยี มเคร่ือง HFNC

วธิ ีการเตรยี มเคร่อื ง HFNC รูปภาพประกอบ

1) ดึงฝาปิดสีน้าเงินออกจากอับหม้อน้า (Water
Chamber) และนาข้องอ (Supplied adapter)
สวมลงบนอับหมอ้ นา้ (Water Chamber)

2) ใช้หัวแม่มือดันอับหม้อน้า (Water Chamber)
ท่ีสวมข้องอแล้ว บนฐานช่องวางหม้อน้าและดันเข้า
ในช่องจนสุดเกิดเสียง “คล๊ิก” และฐานสีน้าเงิน
จะเดง้ กลบั เพอ่ื ลอ็ กฐานหมอ้ น้า

3) แขวนขวดเติมน้ากล่ันเหนือตัวเครื่องอย่างน้อย
20 เซนติเมตร จากนั้นให้เสียบปลายแหลมของสาย
เติมน้ากลั่นเข้ากับก้นขวดน้ากลั่นและเปิดจุกระบาย
อากาศของสาย เคร่ืองจะดึงน้าอัตโนมัตจนถึง
ขีดบอกปริมาตรของหม้อน้า ตอ้ งเฝา้ ระวังไม่ให้น้าใน
หม้อน้าแห้งเน่ืองจากเครื่องอาจเกิดความร้อนจนเกิด
การไหมไ้ ด้
4) ต่อสายใหค้ วามร้อนโดยเลื่อนฝาครอบสีน้าเงินขึ้น
และเสียบลงฐานต่อสาย จากนั้นเล่ือนฝาครอบสีน้า
เงินลง

5) ต่อสายให้ออกซิเจน (Nasal cannula)
ด้านผปู้ ว่ ย เข้ากบั ขอ้ ต่อสายให้ความรอ้ น

5

วธิ ีการเตรียมเครอื่ ง HFNC รปู ภาพประกอบ

6) เสียบปล๊ักไฟ จากนั้นกดปุ่มเปิดเคร่ืองค้างไว้
3-5 วินาที

7) หน้าจอจะแสดงสัญลักษณ์ไปสถานะการฆ่าเชื้อ
ครงั้ ล่าสดุ

- สเี ขียว ผา่ นการฆา่ เชื้อจากการใช้ครง้ั ล่าสุด
- สีเหลือง ยังไม่ผ่านการฆ่าเช้ือจากการใช้คร้ัง
ลา่ สุด ไม่ปลอดภัยในการใช้สาหรบั ผู้ป่วยรายต่อไป
***หากหน้าจอแสดงไฟสีส้ม ให้นาเคร่ืองเข้าสู่
กระบวนการทาลายเชื้อซึ่งวิธีการทาลายเชื้ออยู่ใน
เนอื้ หาบทที่ 4
8) เสียบสายต่อออกซิเจน (Oxygen Tube) เข้ากับ
Flow meter จากน้ันหมุนปรับวาล์วเปิด/ปิด
ออกซิเจน หน้าจอจะแสดงอัตราการไหลและ
ความเขม้ ขน้ ปรมิ าตรออกซเิ จน

9) กดปุ่มลูกศรขึ้นและลงค้างไว้พร้อมกันเพ่ือปลดล็อก
การปรับตง้ั คา่ หนา้ จอการใชง้ าน

10) ภายหลงั ทดสอบระบบการทางานเสร็จเรียบร้อย
แล้ว หมุนปิดวาล์วให้ออกซิเจนและกดปุ่มปิดเคร่ือง
ค้างไว้ 3-5 วนิ าที

ที่มา : Airvo 2 and Acessories, by Fisher&Paykel Healthcare, 2019. User Manual.

6

แผนผังที่ 1 แสดงวิธีการเตรยี มเครอื่ ง HFNC
การเตรยี มเคร่ือง HFNC

ดงึ ฝาสีนา้ เงนิ ออกจากอับหม้อน้า และเสียบข้องอบนอบั หม้อนา้

ดันอับหม้อนา้ ใหส้ ดุ จนเกิดเสียง “คลก๊ิ ”

เสียบจุกสายเขา้ ขวดเติมน้ากลน่ั

ต่อสายให้ความร้อน Heated tube ในช่องใหอ้ ากาศ

ตอ่ สาย Nasal cannula กับ Heated tube

เสียบปลั๊กและกดปุม่ เปิดค้าง 3-5 วินาที
ต่อสาย Oxygen tube กับวาล์วจา่ ยออกซิเจน และทดสอบ

หมุนวาลว์ ดคู า่ ที่ไดจ้ ากหนา้ จอเคร่ือง
เมอ่ื การตัง้ ค่าเสรจ็ สมบูรณแ์ ล้ว

กดปุ่มปดิ ค้างไว้ 3-5 วนิ าที และหมุนปดิ วาล์วให้ออกซเิ จน

7

2. การใชเ้ ครือ่ ง HFNC บนรถส่งตอ่
เม่อื เคล่ือนย้ายผู้ปว่ ยขนึ้ รถเรียบรอ้ ยแล้ว ใหป้ ฏบิ ตั ติ ามตารางภาพที่ 4 ดงั นี้

ตารางที่ 4 ขัน้ ตอนการใช้งานเคร่อื งให้ออกซเิ จนอัตราไหลสงู บนรถพยาบาล

การใชง้ านเครอ่ื ง HFNC บนรถส่งตอ่ ผู้ป่วย รปู ภาพประกอบ

1) เปิดเคร่ืองช่วยโดยกดปุ่มเปิดค้างประมาณ
3-5 วินาที รอจนกว่าหน้าจอจะแสดงเมนูการใชง้ าน

2) หมุนวาล์ว Flow meter เพื่อปรับอัตราการไหล
ของออกซเิ จนให้ได้ตามแผนการรักษาของแพทย์

3) ใส่สายให้ออกซิเจน (Nasal cannula) ให้กระชับ
ใบหนา้ ผปู้ ่วย

4) ประเมินสัญญาณชีพ ลักษณะการหายใจ
ออกซิเจนปลายน้ิว ภายหลังการปรับตั้งค่าเคร่ือง
HFNC

5) เฝ้าระวังการตกหล่นของอุปกรณ์ เช่น หม้อน้า
ขวดเติมน้า เพื่อป้องกันการแตกชารดุ

6) ระวังไม่ให้สาย Nasal cannula หลุดจาก
จมูกผู้ป่วยและเฝ้าระวังสายหักพับงอเพ่ือให้ผู้ป่วย
ได้รับออกซิเจนได้ตามแผนการรกั ษา

ท่ีมา : Airvo 2 and Acessories, by Fisher&Paykel Healthcare, 2019. User Manual.

8

แผนผงั ที่ 2 แสดงการใชเ้ ครอ่ื ง HFNC บนรถสง่ ต่อ
การใชเ้ ครอ่ื ง HFNC บนรถสง่ ตอ่

กดปมุ่ เปดิ คา้ ง 3-5 วนิ าที เพื่อเปดิ เครื่อง

หมุนวาล์วจ่ายออกซิเจนตามแผนการรกั ษา

ใสส่ าย Nasal cannula ให้กระชับใบหนา้ ผูป้ ่วย
ประเมนิ ผูป้ ่วย

(สัญญาณชพี ลักษณะการหายใจ คลนื่ ไฟฟา้ หัวใจ
และออกซเิ จนปลายน้วิ )

ระหว่างส่งตอ่ เฝ้าระวงั การตกหลน่ ของเครื่องมือ

เฝ้าระวงั ไม่ใหส้ ายหักพับงอ/หลดุ จากผปู้ ว่ ย

สง่ ผู้ปว่ ยถงึ รพ. ปลายทาง

9

3. ภายหลงั การใช้งานเครื่อง HFNC

เมื่อส่งต่อผูป้ ่วยถึงโรงพยาบาลปลายทางเรียบรอ้ ยแล้ว ภายหลงั การใช้งานเคร่ือง HFNC ใหป้ ฏบิ ัติ
ตามตารางภาพท่ี 5 ดังน้ี

ตารางท่ี 5 การดูแลเครอ่ื ง HFNC ภายหลังการใชง้ าน

การดูแลเครอื่ ง HFNC ภายหลงั การใช้งาน รปู ภาพประกอบ

1) กดปุ่มปิดเคร่ืองค้างประมาณ 3-5 วินาที ถอดปลั๊ก
จากนนั้ ถอดอบั หม้อนา้

2) หมุนปิดวาล์ว Flow meter เพื่อปิดการจ่าย
ออกซิเจน

3) แยกชุดต่อสาย (Circuit) และอับหม้อน้า ใส่ใน
ถุงแดงเพ่อื นาไปท้งิ ในขยะติดเช้ือ

4) วางตัวเคร่ือง HFNC ในตาแหนง่ ท่ีปลอดภัย ป้องกัน
การตกแตกชารุด เพื่อนากลับมาทาความสะอาด
ท่สี ถาบันฯ

การบารงุ รกั ษาเคร่อื ง HFNC และการฆ่าเชื้อ
1. การบารุงรกั ษาเคร่ือง HFNC และการฆ่าเชอ้ื ทีเ่ กิดจากการใช้งานให้ปฏิบัติตามตารางที่ 6 ดังนี้

ตารางท่ี 6 การบารงุ รักษาเครื่อง HFNC และการฆ่าเชื้อ

การบารุงรักษาเครอ่ื ง HFNC และการฆ่าเชือ้ รูปภาพประกอบ

1) ดา้ นนอกตวั เครื่องใช้ผา้ สะอาดชุบแอลกอฮอล์ 70%
เชด็ ทาความสะอาดอปุ กรณ์เช็ดโดยรอบ

10

การบารุงรกั ษาเคร่ือง HFNC และการฆา่ เชอ้ื รปู ภาพประกอบ
2) ด้านในตวั เครื่องใช้ก้านฟองน้าชุบแอลกอฮอล์ 70%
เชด็ ทาความสะอาด

3) ใช้ผ้าสะอาดเช็ดรูออกท้ัง 2 ด้าน โดยใช้น้ิวมือ
หมนุ โดยรอบให้ลึกที่สดุ ใหส้ ิ่งปกปรกหลุดออก

4) การทาความสะอาดภายในระบบตัวเคร่ือง ใช้สาย
ฆ่าเชื้อสีแดงต่อเข้ากับช่องปล่อยอากาศและด้านบน
รูท่ีเสียบ Heated tube

5) เปิดเคร่ืองโดยกดปุ่มเปิดค้างไว้ 3-5 วินาที
หน้าจอจะแสดงการนับเวลาในการทาลายเช้ือ
ใช้เวลา 55 นาที โดยระหว่างนี้ (ห้ามถอดปล๊ักหรือ
ปดิ เครอื่ งกอ่ นกระบวนการทาลายเชื้อเสร็จสิ้น)
6) เม่ือการฆ่าเชื้อเสร็จ หน้าจอจะแสดงผลเวลา
เป็นเลข 00.00 น. ให้ถอดปลั๊กและเก็บอุปกรณ์ใน
พื้นท่ีจดั เกบ็ เครอื่ งมือ

7) ถอดปลก๊ั และเกบ็ อุปกรณ์ในพื้นทีจ่ ัดเกบ็ เคร่ืองมือ

2. การตรวจเชค็ สภาพความพรอ้ มใช้งานของเครื่อง HFNC

ตรวจเช็คสภาพความพร้อมใช้งานของเคร่ือง HFNC วนั ละ 1 คร้งั ดงั น้ี
2.1 ตรวจเชค็ ส่วนประกอบของเคร่ืองและคูม่ ือการใช้งานให้อยู่ในสภาพพรอ้ มต่อการใช้งาน

เช่น ตวั เคร่ือง สาย Nasal cannula อับหม้อนา้ สายชดุ ทาความร้อน Heated breathing tube และคู่มือ ซง่ึ
จะถูกแขวนไว้ที่เสากบั ตัวเคร่ือง

2.2 ตรวจเชค็ ตวั เครอื่ งและระบบไฟ โดยการเสยี บปลั๊ก และกดปุ่มเปิดเคร่ือง ดูการทางาน
ของหนา้ จอจะแสดงผลการฆา่ เช้อื ครง้ั ลา่ สดุ หากเคร่ืองและระบบไฟฟ้าทางานปกติให้ปดิ เครือ่ งและเกบ็ เครื่อง
เขา้ ท่ีตามเดิม

2.3 การทาความสะอาดตวั เครือ่ งโดยใชผ้ า้ ชบุ น้าหรือสบอู่ ่อนและคลุมผ้ากนั ฝุ่น ใหท้ าความ
สะอาดอยา่ งน้อยวันละ 1 คร้ัง ทกุ เวรเชา้ จากนน้ั ใช้ผ้าคลุมเครอ่ื งมือคลุมไวแ้ ละเก็บเขา้ ทตี่ ามเดิม

11

แผนผังท่ี 3 แสดงการบารงุ รักษาเคร่ือง HFNC และการฆ่าเช้อื
การบารงุ รกั ษาเครื่อง HFNC และการฆ่าเช้ือ

ตัวเคร่อื งดา้ นใน ตัวเครอ่ื งด้านนอก

ใช้กา้ นฟองน้าชุบแอลกอฮอล์ 70% เชด็ ใน ใชผ้ า้ สะอาดชุบแอลกอฮอล์ 70%
รทู ้งั สองดา้ นให้สะอาด เชด็ ทาความสะอาดโดยรอบ

ใชผ้ ้าสะอาดเชด็ รูออกทัง้ 2 ด้าน
โดยใช้นว้ิ มือหมนุ โดยรอบ

ต่อสายฆ่าเช้ือสีแดงต่อเขา้ กับชอ่ งปล่อยอากาศ
ปลายสายอกี ดา้ นต่อช่องอากาศดา้ นล่าง

กดปุ่มเปดิ ค้าง 3-5 วินาที

หน้าจอจะแสดงเวลาฆา่ เช้ือ 55 นาที
และนับถอยหลงั จนถึง 00:00

ถอดปลั๊กและเกบ็ อุปกรณ์ในพ้ืนทีจ่ ดั เกบ็ เครื่องมอื

12

บรรณานุกรม

ทีปทัศน์ ชินตาปัญญากุล และอภิสิทธ์ิ ตามสัตย์. (2564). การบาบัดด้วยออกซิเจนชนิดอัตราไหลสูงสาหรับ
ผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ : จากหลักฐานเชิงประจักษ์สู่การปฏิบัติการพยาบาลคลินิก. วารสารพยาบาล
ตารวจ, 1, 253. สืบค้นเมื่อ : 21 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/
policenurse/article/ view/250386/169332

ธนรัตน์ พรศิริรัตน์ และสุรัตน์ ทองอยู่. (2563). การพยาบาลผู้ป่วยผู้ใหญ่ท่ีมีภาวะพร่องออกซิเจนและได้รับ
การรักษาดว้ ย High Flow Nasal Cannula. เวชบนั ทกึ ศริ ริ าช, 1, 60-67. สบื คน้ เม่อื : 21 กุมภาพันธ์ 2565,
จาก https://he02.tci-thaijo .org/index.php/ simedbull/issue/view/16502

สิริรัตน์ คาแมน และคณะ (2563). ผลของการใช้เครื่องช่วยหายใจแบบ Non-invasive ventilator ชนิด high flow
nasal cannula ในผู้ป่วย ผู้ใหญ่ โรงพยาบาลแม่สอด. (รายงานผลการวิจัย). สืบค้นเม่ือ : 21 กุมภาพันธ์
2565, จาก http://203.157.71.172/academic/web/files/2563/r2r/MA2563-00 1-02-00000
00192-0000000078.pdf

Fisher&Paykel Healthcare. (2013). User manual. Retrieved : February 21, 2022, from
https://www.rch.org.au/uploadedFiles/Main/Content/rchcpg/AIRVO%202%
20Humidifier%20user%20manual.pdf

Fisher&Paykel Healthcare. (2013). Disinfection Kit Manual. Retrieved : February 21, 2022,
from https://www.rch.org.au/uploadedFiles/Main/Content/rchcpg/hospital_clinical_
guideline_index/900PT600%20Disinfection%20user%20manual%20August%202013.pdf

13

ภาคผนวก

คิวอารโ์ คด้ วดิ โี อแสดงข้ันตอนการเตรยี มเคร่ืองและการใชเ้ ครื่อง HFNC ร่นุ Airvo 2
จัดทาโดยโรงพยาบาลรอ้ ยเอ็ด

14

ผนู้ าเสนอ / รับผิดชอบโครงการ
หนว่ ยงานอุบัติเหตุ ฉกุ เฉนิ กลุ่มการพยาบาล สถาบันราชประชาสมาสัย

1. นางสาวรพีพร เพ็งจนั ทร์ ท่ปี รกึ ษาคณะทางาน
2. นางสาวลักษณารีย์ ทิทา คณะทางาน
3. นางสาวนิตยา วาพันสุ คณะทางาน
4. นางสาวกลั ยา เจริญชยั คณะทางาน
5. นางสาววนดิ า คะลา คณะทางาน
6. นายเกรยี งศกั ด์ิ รักซ้อน คณะทางาน
7. นางสาวกนกรตั น์ สมภาวะ คณะทางาน
8. นางสาวเกษมณี สุภาพันธ์ คณะทางาน
9. นางสาวสวุ ลิ ยั ภรณ์ ภักดีราช คณะทางาน
10. นายทินกร เพง็ วงษษ์ า คณะทางาน
11. นางสาวบุสริน ดอื เระ คณะทางาน
12. นางสาวณฎั ฐิยา เจิมภักดี คณะทางาน
13. นายวฑิ รู ย์ หอมลา คณะทางาน

ความเหน็ ของหัวหน้ากลุ่ม
 อนุมตั ิ
 ไม่อนุมัติ ระบุเหตุผล................................................................................................................

............................................
(นางอรอนงค์ น้อยเจริญ)
หวั หนา้ กลมุ่ การพยาบาล
วนั ท่ี.........................................

ลงทะเบียนรับวันที่..............................................................................................
ลงชอื่ เจ้าหนา้ ทีศ่ นู ยพ์ ัฒนาคณุ ภาพ.....................................................................