ของเล่นต่าง ๆ ชาวล้านนาในอดีตได้นำ ใบลานมาสานเป็นรูปสัตว์ และของเล่นต่าง ๆ ให้เด็ก ๆ หรือสานเพื่อเป็นของ ประดับไว้ในบ้านเรือน หรือประเพณีต่าง ๆ ให้เกิดความสวยงาม การสานใบลานลักษณะนี้ไม่มีรูปแบบและวิธี การสานตายตัว ขึ้นอยู่กับภูมิปัญญาของผู้สานเอง วัสดุที่นำ มาสานไม่ได้ใช้เพียงแค่ใบลานเท่านั้นแต่ยังปรากฏ การนำ ใบมะพร้าวและใบตาลมาใช้เป็นวัสดุในการสาน เช่น รูปม้า ตั๊กแตน ปลา นก ลูกสมอ ดอกไม้ ดาว เป็นต้น เครื่องใช้ในครัวเรือน และอื่น ๆ
ของเล่นต่าง ๆ จากใบลาน
ของเล่นต่าง ๆ จากใบลาน
บทที่ 3 “บทสัมภษณ์ ผู้ใช้ประโยชน์ จากลาน”
“ถ้าเราเข้าใจ เอาตัว ลาน มาทำ ได้ทุกอย่าง เป็นการเพิ่มรายได้ให้กับ ครอบครัวได้ ก้านมันหล่น บ่ดีเผาขว้าง เก็บไว้มาพัฒนาอย่างที่แม่ว่า เป็นรายได้ และละอ่อนได้เฮียนฮู้ตวย” แม่ครูชิสา เกษวีรภัทร์กุล เพชรราชภัฏ-เพชรล้านนา ประจำ ปี 2562 สาขาภูมิปัญญา ด้านงานจักสานไม้ไผ่
“ใบตาล ใบลาน ส่วนมากที่ออกในตำ รา มาแช่อาบ แก้ขาง แก้ลม แก้ เมื่อย แก้ไข้ แก้หวัด แก้อาน เมื่อละอ่อน เมื่อยเป็นเดือนแล้ว ตัวฮ้อนอ ยู่ อย่างนี้เป็นต้น ใบเป้าหลวง ใบเป้าหน้อย ส้มจื้น ใบตาล ใบลาน ฮา กมะผางหวาน สิ่งที่ขาดบ่ได้ ก่คือ ปูเลย เป็นยาแช่อาบ อาบได้ กินได้ และเป็นยาสำ คัญที่บันทึกในหนังสือนักที่สุด” พ่อครูบุญชู จันทรบุตร ครูภูมิปัญญาไทย ด้านการแพทย์แผนไทย
“เปลือกลานมีรสฝาด สมานแผลได้ แต่ลานมันปลูกบ่ยาก แต่เวลาออก รวง (ออกดอก ออกผล) มันต๋าย คนเลยบ่ค่อยกิ๋น บ่ได้เป็นพืชเศรษฐกิจ ปลูกที่บ้านคนบ่ค่อยปลูก ปลูกที่วัดแทน” พ่อครูอรรณพ จันทรบุตร เพชรราชภัฏ-เพชรล้านนา ประจำ ปี 2558 สาขาภูมิปัญญา ด้านการรักษาแพทย์พื้นบ้าน
ลักขณา แสงอุไรเพ็ญ และคณะ. (ม.ป.ป.). “ลาน” พืชพื้นเมืองของไทย. กรุงเทพฯ : บริษัท ซิสเต็มโฟร์ กราฟิคส์ จำ กัด. กองอุตสาหกรรมในครอบครัว กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม. (ม.ป.ป.). ลานและผลิตภัณฑ์จากใบลาน. ม.ป.ท. วินัย แสงแก้ว. (มปป.). ต้นลานวัดในรอยอารยธรรมล้านนา. [เอกสารไม่ได้ตีพิมพ์]. คณะผลิตกรรมการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้. โครงการอนุรักษ์ใบลานในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. / (๒๕๖๖/๑๓/๓)./ เรื่องของต้นลาน./โครงการอนุรักษ์ใบลานในภาคตะวันออกเฉียงเหนือมหาวิทยาลัยมหาสารคาม ./www.trekkingthai.com ก่องแก้ววีระประจักษ์. (๒๕๓๐). การทำ สมุดไทยและการเตรียมใบลาน. (พิมพ์ครั้งที่ ๒). กรุงเทพฯ : ห้างหุ้น ส่วนสามัญนิติบุคคล สหประชาพาณิชย์. มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์. (๒๕๔๒). สารานุกรมวัฒนธรรมไทยภาคเหนือ เล่มที่ ๗. กรุงเทพฯ : บริษัท สยามเพรส แมเนจเม้นท์ จำ กัด. สนั่น ธรรมธิ. (๒๕๕๒). ไม้เมืองเหนือ ความเชื่อโบราณ. เชียงใหม่ : สุเทพการพิมพ์. กลุ่มงานพฤกษศาสตร์ ป่าไม้ สำ นักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. /(๒๕๖๐/๒๙/๕). ลาน./สารานุกรมพืชในประเทศไทย./www.dnp.go.th แหล่งอ้างอิง