สารทเดือนสิบ

สารบญั

ทำไมตองเดือนสบิ?

1 เดอืนสิบทเี่มืองคอน

ความเช่อืเเละพิธกีรรม

2 ความเชือ่
3 กจิกรรมเเละพธิกีรรม

เรอ่ืง(ของ)เปรต

4 การต้งัเปรต
5 ชงิเปรต

หนมหรอยเดอืนสิบ

7 พอง
8 ลา
9 ดีซมั
10กงหรือไขปลา
11บา

หมบอานวาหมบั

12จัดหมรับ
13เเหหมรับ

ณ. . . เมืืองคอน ฉบัับ สารทเดืือนสิิบ

ทาํ ไมต้้องเดืือนสิิ บ ?

1 ประเพณีสี ารทเดืือนสิบิ เป็น็ งานบุญุ ประเพณีขี อง ที่่�นครศรีธี รรมราช จััดขึ้�นครั้�งแรกเมื่อ่� พ.ศ. 2466 ที่่ส� นาม
คนในภาคใต้้ประเทศไทยโดยเฉพาะชาวนครศรีีธรรมราช หน้้าเมืืองนครศรีีธรรมราช โดยมีีวัตั ถุุประสงค์์เพื่�อ่ จัดั หาเงินิ
ซึ่�่งรัับอิิทธิิพลด้้านความเชื่�่อที่่�มาจากทางศาสนาพราหมณ์์ ในการสร้า้ งสโมสรข้า้ ราชการที่่�ชำำ�รุดุ ทรุดุ โทรม ในช่ว่ งนั้้�น
โดยมีีการผสมกัับความเชื่่�อทางพระพุุทธศาสนาในภายหลััง พระยาภััทรนาวิิก จำ�ำ รูญู (เอื้�อน ภััทรนาวิิก) ซึ่ง�่ มีตี ำำ�เเหน่ง่
ประเพณีีดัังกล่่าวมีีจุุดมุ่�งหมายสำำ�คััญเพื่�่อเป็็นการอุุทิิศส่่วน เป็น็ นายกศรีธี รรมราชสโมสร เเละพระยารััษฎานุปุ ระดิษิ ฐ์์
กุศุ ลให้้แก่ด่ วงวิิญญาณของบรรพชนและญาติิที่่ล� ่่วงลับั ซึ่ง�่ ได้้ ผู้้�ว่่าราชการจังั หวััด ได้้ร่่วมกันั จััดงานประจำ�ำ ปีีขึ้�น พร้้อมทั้้ง�
รัับการปล่อ่ ยตััวมาจากนรก เนื่�อ่ งจากผลกรรมที่่�ตนได้เ้ คย มีกี ารออกร้า้ น และการเเสดงมหรสพต่่างๆ โดยมีีระยะเวลา
ทำำ�ไว้้ตอนที่่ย� ัังมีีชีีวิิตอยู่�่ โดยเริ่�มจะปล่่อยตัวั จากนรกในวััน ในการจััดงาน 3 วันั 3 คืืน จนกระทั่่�งปีี พ.ศ. 2535 ทาง
แรม 1 ค่ำ�ำ� เดืือน 10 เพื่อ่� มายัังโลกมนุุษย์์ โดยมีีจุดุ ประสงค์์ จัังหวััดได้้ย้้ายสถานที่่�จััดงานจากสนามหน้้าเมืิ�องนครฯไปยััง
ในการมาขอส่่วนบุุญจากลููกหลานญาติิพี่่�น้้องที่่�ได้้เตรีียม สวนสมเด็็จพระศรีีนครินิ ทร์์ 84 (ทุ่�งท่า่ ลาด) ซึ่ง่� มีบี ริเิ วณ
การอุุทิิศไว้้ให้้เป็็นการแสดงความกตััญญููกตเวทีีต่่อผู้้�ล่่วงลัับ กว้้างขวางมากกว่่า และได้ม้ ีีการจััดตกแต่ง่ สถานที่่�จััดงานไว้้
หลังั จากนั้้น� จะกลัับไปยัังนรกในวันั แรม 15 ค่ำ�ำ� เดืือน 10 อย่่างสวยงาม

ณ. . . เมืืองคอน | หน้้าที่่� 1

ณ. . . เมืืองคอน ฉบัับ สารทเดืือนสิิบ

ความเชื่�่อเเละพิิ ธีี กรรม

1 ความเชื่่�อของพุทุ ธศาสนิกิ ชน (ชาวนครศรีีธรรมราช) วันั สารทเดือื นสิิบ หรือื วัันชิิงเปรต เป็น็ วันั ที่่ถ� ืือเป็็น
เชื่�อ่ ว่่าบรรพบุุรุุษ อัันได้้แก่่ ปู่�่ ย่า่ ตา ยาย และ ญาติิพี่่น� ้อ้ ง คติิและเชื่อ�่ สืืบกัันมาว่่าญาติผิู้�ที่ล� ่่วงลัับไปแล้้ว จะมีโี อกาสได้้
ที่่�ล่ว่ งลับั ไปแล้ว้ หากทำำ�ความดีีไว้้เมื่�่อครั้ง� ที่่ย� ัังมีีชีวี ิิตอยู่่� จะได้้ กลัับมารับั ส่่วนบุุญ จากญาติพิ ี่่น� ้้องที่่�ยัังมีีชีวี ิิตอยู่�่ ดัังนั้้น� จึึงมีี
ไปเกิิดในสรวงสวรรค์์ แต่่หากทำำ�ความชั่�วจะตกนรกกลายเป็็น การทำ�ำ บุุญอุุทิิศส่่วนกุุศลไปให้้ญาติิในวัันนี้้�และเชื่่�อว่่า“หาก
เปรต ต้อ้ งทนทุุกข์์ทรมานในอเวจีี ต้อ้ งอาศััยผลบุญุ ที่่ล� ููกหลาน ทำำ�บุุญในวัันนี้้ไ� ปให้ญ้ าติแิ ล้้ว ญาติจิ ะได้ร้ ัับส่่วนบุญุ และมีี
อุทุ ิิศส่ว่ นกุศุ ลให้ใ้ นแต่่ละปีมี ายังั ชีพี โอกาสหมดหนี้้�กรรม รวมถึึงได้ไ้ ปเกิดิ ใหม่ห่ รือื มีคี วามสุขุ ”
อีีกประการหนึ่�่ง สัังคมไทยเป็็นสัังคมเกษตรกรรม ทำ�ำ นาเป็น็
2 ดัังนั้้�นในวันั แรม 1 ค่ำ��ำ เดืือน 10 คนบาปที่่�เรียี กว่า่ เปรต อาชีีพหลััก ในช่ว่ งเดืือนนี้้�ได้้ปักั ดำำ�ข้า้ วกล้้าลงในนา เเละกำ�ำ ลังั
จึึงถููกปล่่อยตัวั กลัับมายังั โลกมนุุษย์์ เพื่�่อมาขอส่่วนบุญุ จากลููก เจริิญงอกงาม รอการเก็บ็ เกี่ย� ว จึึงมีีการทำ�ำ บุญุ “ตอบแทน
หลาน ญาติพิ ี่่น� ้้อง โดยเรียี กวัันดังั กล่า่ วว่่า “วัันรัับเปรต“ และ และขอบคุุณสิ่่ง� ศักั ดิ์์ส� ิทิ ธิ์� แม่พ่ ระโพสพ หรือื ผีไี ร่่ ผีีนา ที่่�
จะกลับั ไปนรกดัังเดิิม ก่่อนพระอาทิิตย์์ขึ้น� ของวัันแรม 15 ค่ำำ�� ช่่วยรัักษาข้้าวกล้้าในนาให้้เจริิญงอกงามและออกรวงให้้
เดืือน 10 เรียี กว่า่ “วัันส่่งเปรต“ โอกาสนี้้ล� ููกหลานและผู้�ที่�ยััง เก็็บเกี่�ยวได้ผ้ ลผลิิตมาก” นอกจากนี้้ใ� นวันั ดัังกล่่าวยังั มีกี าร
มีชี ีวี ิติ อยู่�จ่ ะนำำ�อาหารไปทำ�ำ บุุญที่่�วััด เพื่อ�่ อุุทิศิ ส่ว่ นกุศุ ลให้แ้ ก่่ผู้� จััดงานเพื่�่อการแสดงออกถึึงความสนุุกสนานรื่�่นเริิงประจำ�ำ ปีี
ล่่วงลัับไปแล้ว้ เป็น็ การแสดงความกตัญั ญููกตเวทีี ซึ่่�งงานรื่่�นเริิงเป็็นสิ่ �งที่่�มีีอยู่�่ในทุุกประเพณีีของชาวนครฯ

โดยที่่�มีีชื่่�อเสีียงมากที่่�สุุดเเละจััดขึ้ �นอย่่างยิ่ �งใหญ่่ทุุกปีีคืือ
“งานเดืือนสิบิ ”

ณ. . . เมืืองคอน | หน้้าที่่� 2

ณ. . . เมืืองคอน ฉบัับ สารทเดืือนสิิบ

งานเดืือนสิบิ ปีี 2562 (ขบวนเเห่ห่ มรัับ)

การทำ�ำ บุญุ “วันั สารทเดืือนสิิบ” มีีการทำำ�บุญุ ที่่ว� ััดด้ว้ ยกััน
2 ครั้�ง คืือ ครั้้ง� แรก วันั แรม 1 ค่ำ��ำ เดืือน 10 หรืือเรีียกว่่า
“วันั รัับเปรต” เเละในครั้้�งที่่�สอง วัันแรม 15 ค่ำ�ำ� เดืือน 10
หรืือเรีียกว่่า “วัันส่ง่ เปรต” ในการทำ�ำ บุญุ นั้้น� จะมีีพิิธีีกรรม
3 ขั้�นตอน ได้เ้ เก่่
1) การจััดหมรัับและยกหมรัับ
2) การฉลองหมรับั และการบัังสกุุล
3) การตั้ง� เปรตและการชิงิ เปรต

การจััดหมรัับและยกหมรับั

เตรียี มหมรับั เพื่�่อนำ�ำ ไปบังั สกุลุ การชิงิ เปรต

ณ. . . เมืืองคอน | หน้้าที่่� 3

ณ. . . เมืืองคอน ฉบับั สารทเดืือนสิบิ

ตั้�้งเปรต การจััดเตรียี มสิ่�งของเพื่่�อนำ�ำ ไปวััด

การจัดั เตรียี มสิ่ง� ของที่่�ใช้้จััดหมรับั เริ่�มขึ้น� ในวันั
แรก (13 ค่ำ�ำ� ) วัันนี้้�จะเรียี กกันั ว่่า “วันั จ่า่ ย” ตลาด
ต่่างๆ จึึงคึึกคักั และคลาคล่ำ��ำ ไปด้้วยฝูงู ชนชาวบ้้านจะ
ซื้อ� อาหารแห้้ง พืืชผักั ที่่เ� ก็บ็ ไว้้ได้้นาน รวมทั้้ง� ข้้าวของ
เครื่่�องใช้้ในชีีวิิตประจำำ�วัันและขนมที่่�เป็็นสััญลัักษณ์์
ของสารทเดืือนสิิบซึ่�่งจััดเตรีียมไว้้สำ�ำ หรัับใส่่หมรัับและ
สำำ�หรับั นำำ�ไปมอบให้ผู้้�ใหญ่่ที่่�ตนเคารพนัับถืือ เมื่�่อเสร็จ็
จากการฉลองหมรัับและถวายภััตตาหารแล้้วก็็นิิยมนำ�ำ
ขนมอีกี ส่่วนหนึ่ง่� ไปวางไว้้ ตามบริิเวณวัดั โคนไม้้ใหญ่่
หรืือกำำ�แพงวััด เรียี กว่่า “ตั้้ง� เปรต” เพื่อ่� เป็็นการแผ่่
ส่่วนกุุศลใ้้ห้้เป็็นสาธารณะทานแก่่ผู้้�ล่่วงลัับที่่�ไม่่มีีญาติิ
ผู้้�ล่่วงลัับที่่�ญาติิไม่่ได้้มาร่่วมทำ�ำ บุุญหรืือผู้้�ล่่วงลัับที่่�มีี
กรรมไม่่สามารถเข้้ามาในวัดั ได้้ อาจมีีการสร้้างร้้านขึ้น�
เพื่่�อสะดวกแก่่ตั้ง� เปรตเรีียกว่่า “หลาเปรต” เมื่่�อตั้ง�
ขนม ผลไม้้ และเงินิ ทำำ�บุญุ เสร็็จแล้ว้ พระสงฆ์จ์ ะเริ่�ม
สวดบังั สกุลุ กรวดน้ำ�ำ� อุุทิิศส่่วนบุุญส่่วนกุศุ ลให้้ เเละ
กล่่าวคำำ�ส่่งตายายพอพระชัักสายสิิญจน์์ที่่�พาดโยงไป
ยังั อาหารที่่ต�ั้ง� เปรตกลับั การชิงิ เปรตก็็เริ่�มหลัังจากนั้้�น

การจัดั เตรียี มสิ่ง� ของ เพื่อ�่ นำำ�ไปตั้้�งเปรต

สาระ

การตั้ง� เปรต ภาคใต้้ เรียี กว่่า งานเดืือนสิบิ หรือื ทำ�ำ บุุญเดืือน
ภาคเหนืือ เรียี กว่่า กิินก๋ว๋ ยสลาก หรืือทานก๋ว๋ ยสิิบ
ภาคอีีสาน เรีียกว่่า บุญุ ข้้าวประดับั ดิินและบุุญข้้าวสาก
หรือื ข้้าวสลากสิิบ ภาคกลาง เรียี กว่่า สลากภัตั รและ
สลากกระยา

ณ. . . เมืืองคอน | หน้า้ ที่่� 4

ณ. . . เมืืองคอน ฉบัับ สารทเดืือนสิิบ

ขบวนเเห่่หมรับั ก่อ่ นไปวัดั ชิิ งเปรต

การชิิงเปรต คืือการที่่ท� ั้้ง� ผู้�คนจะวิ่�งกันั เข้้าไปแย่ง่
ของที่่�นำำ�มาตั้�งเปรตกัันอย่า่ งคึึกคักั ด้้วยความเชื่�อ่ ที่่ว� ่่า
ของที่่เ� หลืือจากการเซ่น่ ไหว้้บรรพบุรุ ุษุ ถ้า้ ใครได้ไ้ ปกินิ
ก็็จะได้้กุุศลแรงเเละเป็็นสิิริิมงคลแก่่ตนเองรวมถึึง
ครอบครัวั บางแห่ง่ สร้า้ งหลาเปรตไว้ส้ ููงโดยมีเี สาเพีียง
เสาเดีียวเเละเสานี้้�เกลาจนลื่�่นเเล้้วชะโลมด้้วยน้ำ�ำ�มััน
เมื่�่อถึึงเวลาชิิงเปรตผู้้�คนจะแย่่งกัันปีีนขึ้ �นไปซึ่�่งหลาย
คนตกลงมาเพราะเสาลื่�่น และอาจถููกคนอื่่�นดึึงขาพลัดั
ตกลงมา จนกว่า่ จะมีีผู้�ชนะในการปีีนไปถึึงหลาเปรตก็็
ต้้องใช้้ความพยายามอย่่างมากจึึงมีีทั้้�งความสนุุกสนาน
และความตื่น่� เต้้น ในบางเเห่่งอาจจะไม่ไ่ ด้้มีีการสร้้าง
หลาเปรตขึ้้น� เเต่่ก็ย็ ังั มีีการเเย่่งหรืือแบ่ง่ ปัันของที่่�ได้้นำำ�
มาตั้�งเปรตกััน การชิงิ เปรตเป็น็ ขั้น� ตอนที่่เ� กิิดขึ้�นหลังั
จากการอุทุ ิศิ ส่ว่ นกุศุ ล โดยมีพี ระสงฆ์์สวดบัังสกุลุ หลังั
จากพระสงฆ์์ดึึงสายสิิญจน์์ที่่�พาดโยงไปยัังอาหารที่่�ตั้ �ง
เปรต ผู้�คนก็็จะเข้้าไปแย่ง่ เอามากิินจึึงเป็็นที่่�มาของคำ�ำ
ว่่า “ชิิงเปรต”

หลาเปรต

ะน่่ารู้�

การชิิงเปรต ในภาษาใต้้ “ชิิง” หมายถึึง การ
เเย่่ง การเอามา เเละ หลาเปรต ในภาษาใต้้ “หลา” ไม่่
ได้้มีีความหมายว่า่ มาตราวััด เเต่่อย่่างใดเเต่่หากหมายถึึง
ศาลาหรืือที่พ�่ ััก

การชิงิ เปรต

ณ. . . เมืืองคอน | หน้า้ ที่่� 5

ณ. . . เมืืองคอน ฉบับั สารทเดืือนสิบิ

หนมหรอยเดืือนสิิ บ

ณ. . . เมืืองคอน | หน้า้ ที่่� 6

ขนมเพพื่�่ออคงใวสา่่สมีีผน่ส่ารมับั อปารหะาทราน ณ. . . เมืืองคอน ฉบัับ สารทเดืือนสิิบ (ขพนอมงนราางดเลน้็ำ็ด�� ต)าลปี๊�บ

พอง

ขนมพอง เป็น็ สััญลัักษณ์แ์ ทน แพสำ�ำ หรับั ผู้้�ล่ว่ งลับั ใช้ล้ ่อ่ งข้า้ มห้ว้ งมหรรณพ เหตุเุ พราะขนมพอง
นั้้�นแผ่่ดังั แพมีนี ้ำ��ำ หนักั เบาย่อ่ มลอยน้ำ�ำ� และผู้้�ล่ว่ งลัับสามารถใช้้ขี่ข� ้า้ มได้้

วิิธีีการทำำ� “ขนมพอง”

STEP 1 & 2 : นึ่�่ง/กดเเม่พ่ ิมิ พ์/์ ตากเเดด

นึ่่�งข้า้ วเหนีียว ตัักข้า้ วเหนีียวใส่่ลงในพิิมพ์์วงกลมหรืออื่�่นๆ กดแผ่ใ่ ห้เ้ ป็น็ แผ่่นบางๆ (อย่่ากดให้้แน่่นมากจนเกิิดไป เพราะเวลาทอด
จะแข็ง็ ) แล้้วเคาะออกจากพิิมพ์์ นำำ�ไปตากแดดประมาณ 3 ชั่ว�่ โมง จนแห้้งเตรียี มไว้้

STEP 3 : ทอด STEP 4 : ราดน้ำ�ำ� ตาล

ใส่่น้ำ�ำ� มัันลงในกระทะ นำ�ำ ขึ้้�นตั้้�งไฟปานกลางจน ใส่่น้ำำ�� ตาลปี๊บ� (1ถ้ว้ ย)และน้ำ�ำ�(4ช้อ้ นโต๊๊ะ)ลงในหม้อ้ นำำ�ขึ้้น�
ร้อ้ น ใส่่ข้้าวเหนียี วที่่ต� ากไว้ล้ งทอดจนพองเต็ม็ ที่่� ตั้้ง� ไฟอ่่อน เคี่ย� วจนน้ำำ��ตาลละลาย ค่่อยๆ ตัักหยอดเป็น็

ตัักขึ้น� สะเด็ด็ น้ำ�ำ� มันั เตรีียมไว้้ เส้น้ ลงบนขนม พักั ทิ้้ง� ไว้ส้ ัักครู่จ� นน้ำ��ำ ตาลแข็ง็ ตัวั

ณ. . . เมืืองคอน | หน้า้ ที่่� 7

ณ. . . เมืืองคอน ฉบับั สารทเดืือนสิบิ

ลา ลาแผ่น่ เหนียี วนุ่่ม�

ขนมลา เป็็นสััญลักั ษณ์แ์ ทน เเพรพรรณเเละเครื่่�องนุ่�งห่ม่ จากลัักษณะ
ของขนมเป็็นเส้้นสีที องบางๆ จัับกลุ่�มรวมกัันเหมืือนผ้้าแพรผืืนหนา อีกี
ทั้้�งยัังสื่�่อว่่าขนมลาก็็เป็็นเส้้นสายทัับกัันไปมาจนเหนีียวแน่่นคล้้ายๆ
สายใยถัักทอความผููกพัันของบรรดาญาติิพี่่�น้้องให้้สมััครสามััคคีีรัักใคร่่
กลมเกลียี วกััน
วิิธีีการทำำ� “ขนมลา” ลาทับั น้ำ�� ตาลหวานอร่่อย

STEP 1 : ผสมแป้ง้
นำ�ำ แป้ง้ ข้้าวเจ้า้ 2 ส่่วน ผสมกับั แป้้งข้า้ วเหนีียว 1 ส่่วนผสมเเล้ว้ เติมิ
น้ำำ��ตาลปี๊บ� ที่่�เคี่ย� วและวางไว้จ้ นเย็็นแล้้วผสมลงในเเป้ง้ ใช้ท้ ี่่ก� รองหรือ ลากรอบ
ผ้้าบางกรองเอาเศษสิ่่�งที่่�เป็็นตะกอนและสกปรกออกจากแป้้งหลััง
จากนั้น� นวดแป้้งและน้ำ�ำ� ตาลให้้เข้้าเป็น็ เนื้อ� เดีียวกัันประมาณ 20 นาทีี
การสังั เกตว่่าแป้ง้ พร้อ้ มที่่จ� ะทอด โดยยกมืือขึ้�นแป้้งจะไหลเป็็นสาย
ไม่่ขาด ก็แ็ สดงว่า่ สามารถนำำ�ไปใช้ไ้ ด้้

STEP 2 : เตรียี มกระทะ STEP 3 : เคี่ย� ว

ตั้้�งกระทะบนเตา ใช้้ไข่่แดงต้ม้ สุุกผสมน้ำ�ำ� มันั พืืชเช็็ดกระทะให้้ทั่่ว� สุุกแล้ว้ ใช้ไ้ ม้้ปลายแหลมแซะแล้้วนำ�ำ ขึ้้�นมาวางซ้้อน ๆ กััน หาก
เพื่่�อป้อ้ งกัันขนมติดิ กระทะ ใช้ไ้ ม้้ตีมี าชุุบน้ำ��ำ มันั พืืชให้้ทั่่ว� เช่่นกััน จาก ต้้องการได้เ้ ป็น็ เเผ่่นก็็ไม้้จำำ�เป็็นต้อ้ งใช้ไ้ ม้้ปลายแหลมมาม้้วน ให้้เเซะ
นั้น� นำำ�แป้้งใส่่ภาชนะสำำ�หรัับโรย เช่่น กะลาหรือกระป๋๋องเจาะรู นำ�ำ ไป ออกก็เ็ พีียงพอ ถ้า้ จะทำ�ำ ลากรอบก็เ็ อาแป้ง้ ลงกระทะที่่�ตั้้�งน้ำำ��มันั ใช้้
โรยลงกระทะเป็น็ วงกลมสานไปสานมาจนได้ข้ นาดที่่�ต้้องการแต่ต่ ้อ้ ง ไฟกลาง ส่ว่ นลาทับั น้ำ��ำ ตาลใช้ว้ ิธิ ีีเดีียวกันั กัับลาธรรมดาเเล้ว้ นำ�ำ มาโรย
ไม่่ให้้หนาหรื อบางเกิินไป น้ำำ��ตาลหรือน้ำำ��ผึ้้ง� เเล้้วม้ว้ นเก็็บไว้้

นำ�ำ ลามาทอด (ลากรอบ)

ณ. . . เมืืองคอน | หน้า้ ที่่� 8

ณ. . . เมืืองคอน ฉบัับ สารทเดืือนสิิบ

ดีีซัั ม

ขนมดีซี ััม หรือื ขนมเจาะหูู หรืือ ขนมรูู เป็น็ สัญั ลัักษณ์์แทน เงินิ เบี้้ย�
สำ�ำ หรัับใช้ส้ อย เหตุเุ พราะลักั ษณะของขนมเหมืือนกับั เบี้้�ยหอย ขนมดังั
กล่่าวทำำ�มาจากแป้้งข้้าวเจ้้าผสมแป้้งข้้าวเหนีียวนวดผสมกัันกัับน้ำ�ำ�ตาล
ตะโหนดหรืือน้ำ��ำ ตาลทรายก็็ได้้

วิิธีีการทำำ� “ขนมดีีซัั ม”

STEP 1 : เคี่�ยว STEP 2 : ผสมแป้ง้ STEP 3 : ปั้น�

เคี่�ยวน้ำ��ำ ตาลทราย (1/2kg) หรือน้ำ��ำ ตาลตะโหนด นำำ�แป้ง้ ทั้้�งหมด (แป้ง้ ข้้าวเจ้้า 1kg,แป้้งข้้าวเหนีียว นำำ�ใบตองมารองแป้้งดัังรูป ทาน้ำำ�� มันั ให้้ทั่่�ว หยิิบ
(1/2kg) ตามสููตร ใส่เ่ กลืือป่น่ (1/2ช้อ้ นชา) ใส่ใ่ บ 200g,แป้้งหมี่� 100g) ใส่่ในอ่่างผสม ตามด้้วย แป้ง้ ประมาณ 1 ก้อ้ นเท่่าหััวนิ้�วโป้ง้ มากดให้แ้ บน
เตยเพิ่่�มความหอมลงไป พอละลาย ยกลง พัักไว้้ น้ำ�ำ�ตาลที่่เ� คี่�ยว นวดผสมให้เ้ ข้้ากััน และใส่่น้ำำ��มัันพืืช ด้ว้ ยนิ้ว� และใช้้นิ้�วเจาะรูตรงกลาง
ให้้เย็็น (1 ช้อ้ นโต๊๊ะ)ลงไปนวดอีีกครั้ง� พัักแป้ง้ ไว้้ 1 คืืน

STEP 4 : ลงกระทะ STEP 5 : เหวี่�ยง STEP 6 : เสร็็จสิ้น�

นำ�ำ ใบตองที่่ม� ีแี ป้้งเป็น็ รูแล้้ว หยิบิ แป้ง้ งใส่่ลงไปใน นำำ�ไม้้มาหมุุนวนในรูตรงกลางเร็ว็ ๆ แต่่เบา ขณะที่่� เมื่อ�่ สุุกแล้ว้ ใช้้ไม้ต้ ักั ขึ้น� ไปวางในกระชอนให้้
กระทะที่่�มีีน้ำ�ำ� มันั ใช้้ไฟกลางในการทอด แป้ง้ ยัังไม่่แข็็งตัวั จนเป็็นวงกลมดังั รูป สะเด็ด็ น้ำำ��มันั พร้้อมทานแล้ว้

ณ. . . เมืืองคอน | หน้้าที่่� 9

ขนมไข่ป่ภลาคาภใตา้ค้ใชก้้กลาารงทจะอนึด่�ง ณ. . . เมืืองคอน ฉบัับ สารทเดืือนสิิบ

STEP 1 : ถั่�วเขีียว/งาขาว ขนมกงหรืือไข่่ปลา

ล้้ า ง ถั่ � ว เ ขีี ย ว แ ร ะ ป อ ก เ ป ลืื อ ก ( 3 0 0 g ) ขนมกง หรือื ขนมไข่่ปลา เป็็นสัญั ลัักษณ์์แทน เครื่่�องประดัับหรืือ
สะเด็็ดน้ำ�ำ� นำำ�ไปคั่ว� ไฟอ่อ่ นจนมีสี ีนี ้ำ��ำ ตาล เครื่่อ� งตกเเต่่งร่่างกาย เรีียกชื่อ่� ตามลักั ษณะขนมที่่�เหมืือนไข่่ปลา โดยมีี
อ่อ่ นและหอมดีี พักั ให้้เย็น็ แล้้วจึึงนำ�ำ ไป ความเชื่่�อกัันว่่าเมื่่�อรับั เปรตนั้้น� เปรตบางตนมีีนิ้้�วไม่ค่ รบจะได้้ใช้้นิ้้�วสอด
บดให้ล้ ะเอียี ด ร่อ่ นและชั่่ง� ให้ไ้ ด้้ 240 g ในช่อ่ งนำำ�ไปกินิ ได้้ หรืือบางความเชื่อ�่ มุ่�งหมายให้้เป็น็ เครื่�อ่ งประดับั ของ
ล้า้ งงาขาว (100g) สะเด็็ดน้ำ�ำ� นำ�ำ ไปคั่�วให้้ บรรพบุรุ ุุษ
หอมและมีีสีีน้ำำ��ตาลพัักให้้เย็็นลงแล้้วทุุบ
ให้้พอแตก วิิธีีการทำำ� “ขนมกงหรืือไข่่ปลา”

STEP 2 : กระทิิ/น้ำ�ำ�ตาล ณ. . . เมืืองคอน | หน้า้ ที่่� 10

นำ�ำ กะทิิ(300g) น้ำ�ำ�ตาลทราย(200g) และ
น้ำ��ำ ตาลปี๊บ� (80g) นำ�ำ ขึ้้น� ตั้้�งไฟ พอน้ำ��ำ ตาล
ละลาย เคี่�ยวต่อ่ อีกี ประมาณ 5 นาทีี ให้้
เข้้นขึ้�นเล็ก็ น้้อย ใส่ถ่ั่ว� เเระและงาในตอน
เเรก กวนจนข้น้ ยกออกจากความร้้อน
และพักั ให้อ้ ุ่่น� แค่่พอมืือสััมผััสได้้

STEP 3 : ปั้น� ชุุบ ทอด

ปั้ � น ส่่ ว น ผ ส ม ใ ห้้ มีี ลัั ก ษ ณ ะ เ ห มืื อ น ล้้ อ
เกวียี น ทำำ�แป้ง้ สำ�ำ หรับั ชุุบทอด โดยผสม
แป้้งสาลีี (100g) เกลืือ (2g) และน้ำำ��มััน
รำ�ำ ข้า้ ว (25g) ให้้เข้้ากััน เติิมน้ำ�ำ� สะอาด
(250cc) ลงไปพอให้้แป้ง้ จับั ตัวั เป็น็ ก้อ้ น
นวดให้้เข้้ากัันเเล้้วใส่่ไข่่แดง(1ฟอง)ลงไป
นวดให้้เข้้าเติิมน้ำำ��สะอาดส่่วนที่่�เหลืือ
ผสมให้เ้ นื้อ� เนียี นดีี เเล้ว้ จึึงนำ�ำ ไปทอดใน
น้ำ��ำ มันั รำำ�ข้้าวโดยใช้้ไฟกลาง

ณ. . . เมืืองคอน ฉบัับ สารทเดืือนสิิบ

ขนมบ้้า บางที่�อาจไม่่ได้โ้ รยงาขาว

ขนมบ้้า หรืือ สะบ้้า เป็็นสัญั ลัักษณ์แ์ ทน สะบ้้าใช้้เล่น่ ในงานเทศกาล STEP 1 : นวด
สงกรานต์์ เหตุุเพราะขนมบ้า้ มีรี ููปทรงคล้า้ ยลููกสะบ้้าการละเล่่นที่่น� ิิยม
ในสมัยั ก่อ่ น ซึ่่�งเป็็นขนมที่่�ทำ�ำ มาจากแป้ง้ ข้้าวเหนียี วผสมกัับมันั เทศและ บดมัันเทศ(ต้้มสุุก 250g)ให้้ละเอียี ด ใส่่แป้ง้
น้ำ�ำ�ตาลเเล้้วปั้้�นให้้คล้้ายลููกสะบ้้าเเละนำ�ำ ไปเพิ่่�มความหอมโดยการนำำ�ไป ข้า้ วเหนียี ว(125g), น้ำ�ำ� (100cc), น้ำำ��ตาล (45g)
คลุกุ งาขาวแล้้วนำ�ำ ไปทอดจนเป็็นสีีเหลืือง และเกลืือ (1 ช้้อนชา) นวดให้้เข้้ากันั เเล้ว้ ตอก
ไข่่ไก่่ (1 ฟอง)ลงไป นวดให้้เข้้ากัันแล้้วพักั ไว้้
วิิธีีการทำำ� “ขนมบ้้า”

STEP 2 : ปั้น� และชุุบ

พอนวดเข้้ากันั ได้ท้ ีแี ล้้วปั้�นเป็น็ ก้้อนกลม แล้้ว
กดให้เ้ ป็น็ แผ่่น จากนั้�นนำำ�ไปชุุบงาขาว (30g)
หนึ่�่งด้้าน

STEP 3 : ทอด

ตั้้ง� น้ำ�ำ�มันั ให้้ร้้อน ใช้้ไฟปานกลางถึึงอ่อ่ นในการ
ทอด น้ำ�ำ� แป้ง้ ที่่ช� ุุบงาลงไปทอดให้ส้ ุุกแล้ว้ เสิิร์์ฟ

ณ. . . เมืืองคอน | หน้า้ ที่่� 11

ณ. . . เมืืองคอน ฉบับั สารทเดืือนสิิบ

จััดหมรับ = จััดสำำ�รับ

คำ�ำ ว่่า “หมรัับ” หรืือ “มรัับ” หมายถึึง สำ�ำ รัับ ประเพณีี
ยกหมรัับเป็็นประเพณีีที่่�ทำำ�ขึ้้�นในเทศกาลวัันสารทเดืือนสิิบ
ของชาวปัักษ์ใ์ ต้้ ในยกหมรับั หรืือการจัดั หมรัับนั้้น� มัักจััดกันั
เฉพาะครอบครััวหรืือจััดรวมกัันในหมู่�่ญาติิและจััดเป็็นกลุ่ �ม
ภาชนะที่่�ใช้จ้ ัดั หมรัับนิยิ มใช้้ กระบุงุ หรืือ เข่่งสานด้้วยตอก
ไม้ไ้ ผ่ข่ นาดเล็ก็ หรืือใหญ่่ ขึ้�นอยู่�่ กับั ความประสงค์ข์ องเจ้า้ ของ
หมรับั ปััจจุุบันั ใช้ภ้ าชนะหลายชนิดิ เช่น่ ถาด กระเชอ กะละมััง
ถััง หรืือภาชนะที่่�ประดิษิ ฐ์์ขึ้น� มาเป็็นกรณีพี ิเิ ศษ การจััดหมรัับ
เป็็นการบรรจุุ ประดัับด้ว้ ยสิ่ง� ของอาหารขนมเดืือนสิบิ และข้า้ ว
ของอื่่�น ๆ โดยจัดั เป็น็ ชั้น� ๆ

ชั้�นที่่� 1 : ชั้น� ล่่างสุุด

ชั้้น� ที่่� 1 จััดบรรจุุสิ่�งของประเภทอาหารแห้ง้ ลงไว้้ที่่ก� ้้นภาชนะ
ได้แ้ ก่่ ข้้าวสาร แล้้วใส่่พริกิ เกลืือ หอม กระเทีียม กะปิิ น้ำำ��
เปล่า่ น้ำำ�� ตาล มะขามเปีียก รวมทั้้ง� บรรดาปลาเค็็ม เนื้้อ� เค็ม็
หมููเค็็ม กุ้�งแกง เครื่่อ� งปรุงุ อาหารที่่จ� ำำ�เป็น็

ชั้น� ที่่� 2 & 3

ชั้้น� ที่่� 2 จััดบรรจุุอาหารประเภทพืืชผักั ที่่�เก็บ็ ไว้้ได้้นานใส่่ขึ้น� มา
จากชั้�นแรก ได้แ้ ก่่ มะพร้า้ ว ขี้�พร้า้ หััวมัันทุกุ ชนิดิ กล้้วยแก่่
ข้้าวโพด อ้อ้ ย ตะไคร้้ ลููกเนียี ง สะตอ รวมทั้้�งพืืชผัักอื่่น� ที่่ม� ีใี น
เวลานั้้น� ชั้้�นที่่� 3 จััดบรรจุสุิ่�งของที่่�ใช้้ในชีวี ิติ ประจำ�ำ วันั ได้้แก่่
น้ำ��ำ มันั พืืช น้ำ��ำ มัันมะพร้า้ ว น้ำำ��มันั ก๊๊าด ไต้้ ไม้้ขีีดไฟ หม้อ้ กระทะ
ถ้ว้ ยชาม เข็ม็ ด้า้ ย หมาก พลูู กานพลูู การบููร พิิมเสน สีเี สียี ด
ปููน ยาเส้น้ บุหุ รี่� ยาสามัญั ประจำ�ำ บ้า้ น ธููป เทีียน

ชั้�นที่่� 4 : ชั้�นบนสุุด

ใช้้บรรจุขุ นมสััญลักั ษณ์์ของสารทเดืือนสิิบ ซึ่่�งเป็น็ สิ่ง� สำำ�คััญของ
การจััดหมฺรฺ ัับคืือขนม 5 อย่่าง ประกอบด้ว้ ยขนมพอง ขนมลา
ขนมกง (ขนมไข่ป่ ลา) ขนมบ้า้ ขนมดีีซำำ� ซึ่�่งมีคี วามหมายตามที่่�
ได้ก้ ล่า่ วไปเเล้้วใน “หนมหรอยเดืือนสิิบ”

ณ. . . เมืืองคอน | หน้้าที่่� 12

ณ. . . เมืืองคอน ฉบัับ สารทเดืือนสิิบ

แห่่ หมรับ = แห่่ สำำ�รับ

ในวัันแรม 15 ค่ำ��ำ เดืือน 10 ซึ่�่งเรีียกวัันยกหมรับั หรืือ เเห่่หมรัับ เป็น็ การนำำ�หมรับั และอาหารหวานคาวต่่างๆ ไปที่่ว� ัดั
เพื่่�อถวายพระสงฆ์์ ในการยกหมรัับจะมีีการจััดขบวนแห่่ มีีดนตรีนี ำำ�หน้า้ ขบวน

ขบวนเเห่่หมรับั จังั หวััดนคีรี ศรีีธรรมราชที่่จ� ัดั อย่า่ งยิ่�งใหญ่่ เเสดงให้เ้ ห็น็ ความสำำ�คััญของประเพณีนี ี้้�

การถวายหมับั ก่อ่ นมาการตั้�งเปรตเเละชิิงเปรตภายในวัดั

การจััดเตรียี มสิ่ง� ของเพื่�่อนำำ�ไปตั้้�งเปรต
ณ. . . เมืืองคอน | หน้้าที่่� 13

ณ...เมอืงคอน

ฉบับสารทเดอืนสบ

หนังสอือิเลก็ทรอนิกสณ...เมอืงคอนฉบบัสารทเดือนสิบเลมน้จีดัทำขนึ้เพอื่เปนสือ่การจัดการเรียนรูแก
นักเรยีนโรงเรยีนบานนาตาเเยมในการฝกการอานของนกัเรียนระดับช้ันประถมศึกษาตลอดจนเพอื่เปนการเผยเเพร
ใหความรูเเละดำรงไวซึ่งวฒันธรรมอนัดีงามของชาวนครศรธีรรมราชโดยหนงัสืออิเลก็ทรอนกิสฉบับนีไ้มไดมไีวเพอ่ื
จัดจำหนาย

นายรัตนธนชัชเลื่อนแกว
โรงเรียนบานนาตาเเยม(ฺBannatayamSchool)
เลขท่ี146หมทู่ี5ตำบลถำ้ใหญอำเภอทงุสง
จังหวดันครศรธีรรมราช80110