อ
1
คำนำ
รายงานฉบบั น้ีจดั ทาเพอื่ เป็นเอกสารประกอบการเรียนวิชาโครงงานคอมพิวเตอร์ว23209 เร่ืองระบบสุริยะ
โดยมีแรงบนั ดาลใจจากการไดไ้ ปดูรายการโทรทศั น์รายการหน่ึง ซ่ึงเป็นรายการที่เก่ียวกบั ระบบสุริยะ
และทาใหด้ ิฉนั สนใจเก่ียวกบั ระบบสุริยะ
จึงนามาศึกษาคน้ ควา้ เพอ่ื เป็นประโยชน์แก่ผอู้ ่ืนและเป็นความรู้เพิ่มเติมใหก้ บั ตนเอง ในรายงานเล่มน้ีประกอบดว้ ย
2
ระบบสุริยะ การสารวจยคุ แรก การสารวจดว้ ยยานอวกาศ กาเนิดและวิวฒั นาการของระบบสุริยะ
และเน้ือหาสาระความรู้เกี่ยวกบั ดวงดาวต่างๆ
การจดั ทารายงานคร้ังน้ีผจู้ ดั ทาหวงั เป็นอยา่ งย่งิ วา่
เน้ือหาท่ีจดั ทามาน้นั จะครบสมบรู ณ์และมีประโยชน์แก่ผอู้ า่ นและสามารถนาไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวติ ประจาวนั ไดห้ า
กผิดพลาดประการใดกข็ ออภยั มาณท่ีน้ี
และขอขอบคุณ คุณครู ศุภสัณห์ แกว้ ราราญ ที่ใหค้ าแนะนาและตรวจทานเน้ือหา จนรายงานเล่มน้ีสาเร็จ
และเพอ่ื นๆท่ีคอยช่วยเหลือและใหค้ าแนะนาในการจดั ทารายงานเรื่อง ระบบสุริยะ
จดั ทำโดย
นางสาวโชติกา บินไธสง ช้นั ม.3/2 เลขที่ 21
นางสาวณฐั ชา หมึกศิลป์ ช้นั ม.3/2 เลขที่ 22
นางสาวพชั รินทร์สุนทรพงศช์ ้นั ม.3/2เลขที่31
นางสาวอริสรา นิลสนธิ ช้นั ม.3/2 เลขที่ 35
คานา สำรบัญ 3
สารบญั 4
ระบบสุริยะ 3 5
การเกิดระบบสุริยะ 6
วถิ ีการโคจรของระบบสุริยะและดาวเคราะห์ 7
ดาวเคราะหใ์ นระบบสุริยะ 7-11
การแยกประเภทการโคจรของดาวเคราะห์ในระบบสุริยะ 12
บรรณานุกรม 13
ผจู้ ดั ทา 14
ระบบสุริยะ
4
ระบบสุริยะ
ระบบสุริยะ (องั กฤษ: Solar System) ประกอบดว้ ยดวงอาทิตยแ์ ละวตั ถอุ ่ืน ๆ
ที่โคจรรอบดวงอาทิตยเ์ นื่องจากแรงโนม้ ถ่วงมีดาวเคราะห์ 8 คือ
ดาวพุธ ดาวศกุ ร์ โลก ดาวองั คาร ดาวพฤหสั บดี ดาวเสาร์ ดาวยเู รนสั และดาวเนปจูนและดาวพลโู ต
(แตด่ าวพลโู ตไมไ่ ดอ้ ยใู่ นระบบสุริยะจึงเหลือแค่ 8 ดวง) ดวงกบั ดวงจนั ทร์บริวารที่คน้ พบแลว้ 166
ดวง[5] ดาวเคราะห์แคระ 5 ดวงกบั ดวงจนั ทร์บริวารท่ีคน้ พบแลว้ 4 ดวง กบั วตั ถขุ นาดเลก็ อ่ืน ๆ อีกนบั ลา้ นช้ิน
ซ่ึงรวมถึง ดาวเคราะห์นอ้ ย วตั ถุในแถบไคเปอร์ ดาวหาง สะเก็ดดาว และฝ่ นุ ระหวา่ งดาวเคราะห์
โดยทว่ั ไปแลว้ จะแบง่ ยา่ นตา่ ง ๆ ของระบบสุริยะ นบั จากดวงอาทิตยอ์ อกมาดงั น้ีคือ
ดาวเคราะหช์ ้นั ในจานวน 4 ดวง แถบดาวเคราะห์นอ้ ย ดาวเคราะหข์ นาดใหญ่รอบนอกจานวน 4 ดวง
และแถบไคเปอร์ซ่ึงประกอบดว้ ยวตั ถุท่ีเยน็ จดั เป็นน้าแขง็ พน้ จากแถบไคเปอร์ออกไปเป็นเขตแถบจานกระจาย
ขอบเขตเฮลิโอพอส (เขตแดนตามทฤษฎีที่ซ่ึงลมสุริยะส้ินกาลงั ลงเนื่องจากมวลสารระหวา่ งดวงดาว)
และพน้ ไปจากน้นั คือยา่ นของเมฆออร์ต
5
กำรเกดิ ระบบสุริยะ
ระบบสุริยะเกิดจากกลุม่ ฝ่ นุ และแก๊สในอวกาศซ่ึงเรียกวา่ “โซลาร์เนบิวลา” (Solar Nebula)
รวมตวั กนั เมื่อประมาณ 4,600 ลา้ นปี มาแลว้
(นกั วิทยาศาสตร์คานวณจากอตั ราการหลอมรวมไฮโดรเจนเป็นฮีเลียมภายในดวงอาทิตย)์
เมื่อสสารมากข้ึนแรงโนม้ ถ่วงระหวา่ งมวลสารมากข้ึนตามไปดว้ ย
กลมุ่ ฝ่นุ และแก๊สยบุ ตวั หมนุ เป็นรูปจานตามหลกั อนุรักษโ์ มเมนตมั เชิงมุม ดงั ภาพที่ 1
แรงโนม้ ถว่ งที่เพิม่ ข้ึนสร้างแรงกดดนั ท่ีใจกลางจนอุณหภูมิสูงถึง 15 ลา้ นเคลวิน จุดปฏิกิริยานิวเคลียร์ฟิ วชนั
หลอมรวมอะตอมของไฮโดรเจนใหเ้ ป็นฮีเลียม ดวงอาทิตยก์ าเนิดเป็นดาวฤกษ์
วสั ดุรอบๆ ดวงอาทิตย์ (Planetisimal)
ยงั คงหมุนวนและโคจรรอบดวงอาทิตยด์ ว้ ยโมเมนตมั ท่ีมีอยเู่ ดิม มวลสารในวงโคจรแต่ละช้นั รวมตวั กนั เป็นดา
วเคราะห์ อิทธิพลจากแรงโนม้ ถ่วงทาใหว้ สั ดุท่ีอยรู่ อบๆ
พุ่งเขา้ หาดาวเคราะห์จากทกุ ทิศทาง ถา้ ทิศทางของการเคล่ือนท่ีมีมมุ ลึกก็จะพงุ่ ชนดาวเคราะห์
ทาใหด้ าวเคราะหน์ ้นั มีขนาดใหญแ่ ละมีมวลเพิ่มข้ึน
แต่ถา้ มมุ ของการพุง่ ชนต้ืนเกินไปกอ็ าจจะทาใหแ้ ฉลบเขา้ สู่วงโคจร
และเกิดการรวมตวั กลายเป็นดวงจนั ทร์บริวาร ดงั จะเห็นวา่ ดาวเคราะหข์ นาดใหญ่ เช่น
ดาวพฤหสั บดีและดาวเสาร์มีดวงจนั ทร์บริวารหลายดวง เนื่องจากเป็นดาวเคราะหข์ นาดใหญ่มีมวลมากจึงมีแรง
โนม้ ถว่ งมาก
ตา่ งกบั ดาวพุธซ่ึงเป็นดาวเคราะห์ขนาดเลก็ มีมวลนอ้ ยจึงมีแรงโนม้ ถว่ งนอ้ ยจึงไมม่ ีดวงจนั ทร์บริวารเลย ส่วนดา
วเคราะหน์ อ้ ยและดาวหางน้นั มีรูปทรงเหมือนอุกกาบาต เพราะเป็นดาวขนาดเลก็ มีมวลนอ้ ย
แรงโนม้ ถว่ งจึงไมส่ ามารถเอาชนะแรงยดึ เหนี่ยวระหวา่ งสสารใหย้ บุ รวมเป็นทรงกลมได้
6
หลกั ฐานท่ียนื ยนั ทฤษฏีกาเนิดระบบสุริยะก็คือ ถา้ มองจากดา้ นบนของระบบสุริยะ (Top view)
จะสงั เกตไดว้ า่ ท้งั ดวงอาทิตย์ ดาวเคราะห์ และดวงจนั ทร์บริวารเกือบทุกดวง
หมนุ รอบตวั เองในทิศทวนเขม็ นาฬิกา* และโคจรรอบดวงอาทิตยใ์ นทิศทวนเขม็ นาฬิกา** และหากมองจากดา้ น
ขา้ งของระบบสุริยะ (Side view) กจ็ ะสงั เกตไดว้ า่ ดาวเคราะห์และดวงจนั ทร์บริวารเกือบทกุ ดวง
มีระนาบวงโคจรใกลเ้ คียงกบั ระนาบสุริยวถิ ี (Ecliptic
plane) *** ท้งั น้ีกเ็ น่ืองมาจากระบบสุริยะท้งั ระบบกาเนิดข้ึนพร้อมๆ กนั
จากการยบุ รวมและหมนุ ตวั ของจานฝ่นุ ใน Solar nebula ดงั ที่กล่าวมา
วถิ กี ำรโคจรของระบบสุริยะและดำวเครำะห์
ระบบสุริยะตามความเขา้ ใจพ้นื ฐานทุกคนกค็ ือเป็นระบบหมนุ เวียนของดาวเคราะห์ท้งั หมด 8
ดวงที่คน้ พบ ดวงจนั ทร์บริวารอีก 166 ดวงที่คน้ พบซ่ึงจะหมนุ รอบดวงอาทิตยท์ ่ีเรียกกนั วา่ ดาวฤกษ์
นอกจากน้ีในอวกาศยงั มีวตั ถุอ่ืนๆ อีกมากมายซ่ึงมนุษยย์ งั ไม่คน้ พบ
แต่เรามาวา่ กนั ทีเรื่องการโคจรของดาวต่างๆ ในระบบสุริยะวา่ เป็นอยา่ งไรกนั บา้ ง
ดำวเครำะห์ในระบบสุริยะ
ดาวเคราะหช์ ้นั เอกท้งั 8 ดวงในระบบสุริยะ เรียงลาดบั จากใกลด้ วงอาทิตยท์ ่ีสุดออกไป มีดงั น้ีคือ ดาวพุธ
ดาวศกุ ร์ โลก ดาวองั คาร ดาวพฤหสั บดี ดาวเสาร์ ดาวยเู รนสั และดาวเนปจูน
นบั ถึงกลางปี ค.ศ. 2008 วตั ถขุ นาดยอ่ มกวา่ ดาวเคราะหจ์ านวน 5 ดวง ไดร้ ับการจดั ระดบั ใหเ้ ป็นดาวเคราะหแ์ คระ
ไดแ้ ก่ ซีรีสในแถบดาวเคราะหน์ อ้ ย กบั วตั ถอุ ีก 4 ดวงท่ีโคจรรอบดวงอาทิตยอ์ ยใู่ นยา่ นพน้ ดาวเนปจูน คือ
ดาวพลโู ต (ซ่ึงเดิมเคยถูกจดั ระดบั ไวเ้ ป็นดาวเคราะห)์ เฮาเมอา มาคีมาคี และ อีรีส
ซ่ึงมีดาวเคราะห์ 6 ดวงและดาวเคราะห์แคระ 3 ดวงท่ีมีดาวบริวารโคจรอยรู่ อบ ๆ
เราเรียกดาวบริวารเหลา่ น้ีวา่ "ดวงจนั ทร์" ตามอยา่ งดวงจนั ทร์ของโลก
นอกจากน้ีดาวเคราะหช์ ้นั นอกยงั มีวงแหวนดาวเคราะหอ์ ยรู่ อบตวั อนั ประกอบดว้ ยเศษฝ่ นุ และอนุภาคขนาดเลก็
7
-ดำวพธุ เป็นดาวเคราะหท์ ่ีอยใู่ กลด้ วงอาทิตยม์ ากที่สุดและมีขนาดเลก็ ท่ีสุดในระบบสุริยะ ใชเ้ วลาโคจรรอบ
ดวงอาทิตย์ 88 วนั และหมนุ รอบตวั เองเป็นเวลา 56.646 วนั ดาวพธุ ไม่มีบริวาร เน่ืองจากดาวพธุ อยใู่ กลด้ วงอาทิตย์
หมุนรอบตวั ชา้ หรือเราเรียกดาวพุธอีกอยา่ งหน่ึงวา่ เตำไฟแช่แข็ง
-
ดำวศุกร์ ดาวศุกร์จะเป็นดาวท่ีปรากฏแสงสวา่ งมากท่ีสุดในทอ้ งฟ้าถา้ ปรากฏใหเ้ ห็นบนทอ้ งฟ้าตอนหวั ค่า
เรียกวา่ ดำวประจำเมือง และ ถา้ ปรากฏใหเ้ ห็นบนทอ้ งฟ้าในตอนเชา้ มือ
เรียกวา่ ดำวประกำยพรึก ดาวศุกร์ไมม่ ีบริวาร
และ ดาวศกุ ร์ ไดช้ ่ือวา่ เป็น ดำวฝำแฝดกบั โลก ใชเ้ วลาหมนุ รอบตวั เอง 243 วนั และ โคจรรอบดวงอาทิตยร์ อบละ
8
225 วนั
-โลก เป็นดาวเคราะหท์ ่ีอยหู่ ่างจากจากดวงอาทิตยเ์ ป็นลาดบั ที่ 3 มีดวงจนั ทร์เป็นบริวาร 1 ดวง
ใชเ้ วลาหมุนรอบตวั เอง 24 ชว่ั โมง และโคจรรอบดวงอาทิตยป์ ระมาณ 365 วนั
- ดำวองั คำร เป็นดาวเคราะหท์ ี่อยหู่ ่างจากดวงอาทิตยเ์ ป็นลาดบั ที่ 4
ใชเ้ วลาโคจรรอบดวงอาทิตยป์ ระมาณ
687 วนั และหมนุ รอบตวั เองในเวลา 24.623 ชวั่ โมง มีดาวบริวาร 2 ดวง
9
หรือเราเรียกดาวองั คารอีกอยา่ งหน่ึงวา่ ดำวเครำะห์สีแดง หรือ ดำวเทพแห่งสงครำม
-ดำวพฤหสั บดี เป็นดาวเคราะหท์ ี่ใหญท่ ่ีสุดในระบบสุริยะ มีขนาดใหญก่ วา่ โลกประมาณ 11 เทา่
อยหู่ ่างจากดวงอาทิตยเ์ ป็นลาดบั ท่ี 5 หมุนรอบตวั เองเป็นเวลา 9.925 ชว่ั โมง เร็วกวา่ ดาวเคราะห์ดวงอื่นๆ
โคจรรอบดวงอาทิตยเ์ ป็นเวลา 12 ปี
ดาวพฤหสั บดีเรียกอีกช่ือหน่ึงวา่ โลกยักษ์ เพราะเป็ นดาวเคราะห์ท่ีมีขนาดใหญ่ท่ีสุดในระบบสุริยะ
และ ดาวพฤหสั บดีเรียกอีกช่ือหน่ึงวา่ ดำวเครำะห์แก๊ส
- ดำวเสำร์ เป็นดาวเคราะหท์ ี่อยหู่ ่างจากดวงอาทิตยเ์ ป็นลาดบั ที่ 6
10
ดาวเสาร์มีวงแหวนขนาดใหญ่ ซ่ึงประกอบดว้ ยกอ้ นหินที่มีน้าแขง็ ปะปน หมุนรอบตวั เองเป็นเวลา 10.42 ชวั่ โมง
มีดวงดาวบริวาง62 ดวง เช่น ไททนั ไมมสั รีอา ทีทิส เป็นตน้ และ โคจรจรรอบดวงอาทิตยเ์ ป็นเวลา 29 ปี
มีฉายาวา่ เทพเจ้ำแห่งกำรเกษตร
- ดำวยูเรนัส หรือ ดำวมฤตยู เป็นดาวเคราะท่ีอยหู่ ่างจากดวงอาทิตยเ์ ป็นลาดบั ที่ 7
จดั เป็นดาวเคราะแก๊ส โคจรรอบดวงอาทิตยเ์ ป็นเวลา 84 ปี หมนุ รอบตวั เองเป็นเวลา 17.24 ชวั่ โมง มีดาวบริวาร 27
ดวง มีฉายาวา่ เทพเจ้ำแห่งควำมงำม
- ดำวเนปจูน หรือ ดำวเกตุ เป็นดาวเคราะที่อยหู่ ่างจากดวงอาทิตยเ์ ป็นลาดบั ที่ 8
11
จดั เป็นดาวเคราะหแ์ ก๊ส โคจรรอบดวงอาทิตยเ์ ป็นเวลา 165 ปี หมนุ รอบตวั เองเป็นเวลา 16.06 ชว่ั โมง มีดาวบริวาร
8 ดวง มีฉายาวา่ เทพเจ้ำแห่งท้องทะเลโรมนั หรือ ดำวสมุทร
กำรแยกประเภทกำรโคจรของดำวเครำะห์ในระบบสุริยะ
1.ดาวพุธ – เป็นดาวท่ีอยใู่ กลด้ วงอาทิตยม์ ากที่สุด มีขนาดเลก็ ท่ีสุดในบรรดาดาวเคราะห์ท้งั หมด
ใชเ้ วลาหมุนรอบตวั เอง 59 วนั และใชเ้ วลาในการหมุนรอบดวงอาทิตย์ 88 วนั วงโคจรมีความเป็นวงรีมากที่สุด
2.ดาวศุกร์ – ดวงดาวลาดบั ท่ี 2 ของระบบสุริยะ ถือเป็นดาวเคราะห์ที่คลา้ ยโลกมากที่สุดเรื่องของขนาด มวล
ความหนาแน่น ถึงขนาดถกู เรียกวา่ เป็นดาวฝาแฝดกบั โลก
แตค่ วามหนาแน่นทีวา่ มากไปดว้ ยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ มีคาบเวลาหมุนรอบตวั เอง 243
วนั และโคจรรอบดวงอาทิตย์ 225 วนั เป็นดาวดวงเดียวท่ีหมนุ รอบตวั เองนานกวา่ โคจรรอบดวงอาทิตย์
3.โลก – ดาวเคราะหล์ าดบั ที่ 3 ซ่ึงคงรู้กนั ดีวา่ หมุนรอบตวั เองใชเ้ วลา 24 ชวั่ โมง
และโคจรรอบดวงอาทิตยด์ ว้ ยระยะเวลา 365 วนั โดยประมาณ
เป็นดาวที่สามารถอาศยั อยไู่ ดเ้ พยี งดวงเดียวในระบบสุริยะตามการสารวจล่าสุด
4.ดาวองั คาร – บางคนมกั เรียกดาวดวงน้ีวา่ ดาวแดง แมป้ ัจจุบนั ผวิ ดาวองั คารจะแหง้ แลง้ แต่กเ็ ชื่อวา่ เคยมีน้าอยู่
ใชเ้ วลาหมุนรอบตวั เองใกลเ้ คียงกบั โลกคือประมาณ 24 ชวั่ โมง โคจรรอบดวงอาทิตยใ์ ชเ้ วลา 687 วนั
5.ดาวพฤหสั บดี – เป็นดาวเคราะห์ขนาดใหญ่ท่ีสุดของระบบสุริยะ มีดาวบริวารมากท่ีสุดถึง 63 ดวง
ใชเ้ วลาในการหมุนรอบตวั เองประมาณ 93 ชว่ั โมงและใชเ้ วลาโคจรรอบดวงอาทิตยย์ าวนานถึง 11.86 ปี เลยทีเดียว
6.ดาวเสาร์ – ข้ึนช่ือวา่ เป็นดวงดาวสวยท่ีสุดในระบบสุริยะเนื่องจากมองไป
แลว้ จะเห็นเหมือนมีคลา้ ยวงแหวนรอบเกิดจากกอ้ นหิน กอ้ นน้าแขง็ สะทอ้ นแสงไดด้ ี มีขนาดใหญ่อนั ดบั 2
รองจากดาวพฤหสั ฯ หมนุ รอบตวั เองใชเ้ วลาประมาณ 66 ชวั่ โมง โคจรรอบดวงอาทิตยใ์ ชเ้ วลา 29.46 ปี
7.ดาวยเู รนสั – คนไทยจะเรียกวา่ ดาวมฤตยู มีขนาดใหญอ่ นั ดบั 3 เป็นดาวอีกดวงที่มีวงแหวนลอ้ มรอบ
หมุนรอบตวั เองใชเ้ วลา 24 ชว่ั โมง โคจรรอบดวงอาทิตยใ์ ชเ้ วลา 84.3 ปี ถือวา่ ยาวนานมากๆ เกินกวา่ ชีวติ คนๆ
หน่ึงกว็ า่ ได้
12
8.ดาวเนปจูน – ดาวเคราะห์ดวงสุดทา้ ยในระบบสุริยะ อยหู่ ่างไกลดวงอาทิตยท์ ่ีสุดคนไทยมกั เรียกกนั วา่ ดาวเกตุ
มีขนาดเลก็ และหนาวเยน็ เป็นดาวดวงแรกที่คน้ พบจากการคานวณทางวิทยาศาสตร์ใชเ้ วลาหมนุ รอบตวั เอง 11
ชว่ั โมง โคจรรอบดวงอาทิตยใ์ ชเ้ วลา 164.79 ปี ยาวนานท่ีสุดในบรรดาดาวเคราะห์ท่ีหมนุ
บรรณำนุกกรม
ระบบสุริยะ/กำรเกดิ ระบบสุริยะ
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B
8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%B0
วถิ ีโคจรของระบบสุริยะ/ดำวเครำะห์ในระบบสุริยะ/กำรแยกประเภทกำรโครจรของดำวเครำะห์ในระบบสุริยะ
https://www.yurtworks.com/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%96%E0%B8%B5%E0%B8%81%E0%B8
%B2%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0
%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%
A3%E0%B8%B4/
13
ผู้จดั ทำ
นำงสำวโชติกำ บนิ ไธสง นำงสำวณฐั ชำ หมกึ ศิลป์
ช้ัน ม.3/2 เลขที่ 21 ช้ัน ม.3/2 เลขท่ี 22
14
นำงสำวพชั รินทร์
สุนทรพงศ์ช้ัน ม.3/2เลขท3ี่ 1
นำงสำวอริสรำ นิลสนธิ ช้ัน
ม.3/2 เลขที่ 35
15
แ
16
17