การศึกษาของแร่

~๑~

การศกึ ษาลักษณะแร่ หรือวสั ดจุ ากชายหาด
ณ พิพิธภณั ฑ์ธรรมชาตวิ ิทยาเกาะและทะเลไทย

หนิ /วสั ดุ........................................................... สถานท่พี บ……………………..……………….

วัน เดอื น ปี ท่ีทาการศึกษา............................................................................................

วัตถุประสงค์ :

เพื่อศกึ ษาลักษณะภายนอก คุณสมบตั ิทางกายภาพ ชบี้ อกชนิด และท่ีมาของแร่

หรอื วัสดุจากชายหาด

วัสดุและอุปกรณ์ :

๑. แว่นขยาย ๒. ไมบ้ รรทัด

๓. กระดาษกราฟ ๔. วัสดจุ ากชายหาด

๕. อปุ กรณ์เคร่ืองเขียน ดนิ สอ ยางลบ ๖. แก้วกระจกแว่นตา

๗. กรดเกลือเจอื จาง ๑๐ เปอร์เซ็นต์ (HCL 10 % ) ๘. กระดาษทชิ ชู

วิธกี ารศกึ ษา

๑. นาวสั ดจุ ากชายหาดใส่แก้วกระจกแวน่ ตาขนาด ๐.๕ - ๒ ซม. เกล่ยี ให้เม็ด

ของวสั ดุไม่ทับกนั

๒. ใหน้ ักเรยี นสงั เกตสี รปู ร่าง ความขรขุ ระ ผิวสมั ผสั น้าหนกั ที่หนักกวา่ หนิ ปกติ

และบนั ทกึ ผล

๓. สงั เกตการตอบสนองตอ่ แสง และการเป็นมนั วาวของแร่หรือวัสดุจากชายหาด

และบันทกึ ผล

๔. สงั เกตลกั ษณะผลกึ การแตกของแร่หรือวัสดจุ ากชายหาด และบันทึกผล

๕. สงั เกตการทาปฏกิ ริ ยิ ากบั กรดเกลอื ของแร่และวัสดจุ ากชายหาด และบันทึกผล

ขอ้ มลู ณ วนั ที่ ๒๔ สงิ หาคม พ.ศ.๒๕๖๑

~๒~

ผลการศกึ ษา
วาดภาพลกั ษณะเดน่ ท่สี งั เกตเหน็ เด่นชดั จากแร่หรือวัสดุจากชายหาด เช่น สี

รปู รา่ ง ความขรขุ ระ ร้ิวลาย ฯลฯ

๑. ลกั ษณะทางกายภาพของแร่ หรอื วสั ดจุ ากชายหาด
-สี (ตามทสี่ งั เกตเหน็ ) ระยะ ๓๐ ซม. .....................................................................
ระยะ ๑ ม. ……………………………………………….………...........
-รูปรา่ ง (กลม เหล่ยี ม มน)......................................................................................

……………………………………………………………………………………………………………….......
-ขนาด......................................................................................................มลิ ลิเมตร

๒. การตอบสนองต่อแสง (ความโปร่งใส โปรง่ แสง สะทอ้ นแสง และทบึ แสง) ของแร่
หรือวัสดจุ ากชายหาด ………………………………………………………………………………….…
…………………………………………………………………………………………………………………….

๓. การแตก (แผ่น วงโค้ง ไมม่ รี ูปรา่ งรูปทรง) ของแร่ หรอื วัสดุจากชายหาด
และวาดภาพประกอบตามลักษณะที่สงั เกตเห็น.................…................……………….…
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………

ข้อมูล ณ วันท่ี ๒๔ สงิ หาคม พ.ศ.๒๕๖๑

~๓~

๔. การทาปฏิกิริยากับกรดเกลือ……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………

สรุปผลการศกึ ษา............................................................................................................
............................................................................................................................. ............
....................................................................................................................... ..................
............................................................................................................................. ............
.........................................................................................................................................
คาถามทา้ ยกิจกรรม

๑. ในชวี ิตประจาวันของเรามกี ารสมั ผัสแร่ หรอื วัสดจุ ากชายหาดบ้างหรือไม่
เพราะอะไร
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................

ข้อมูล ณ วันที่ ๒๔ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๖๑

~๔~

๒. สมมุติวา่ สกั วันหน่ึงแร่ และวสั ดจุ ากชายหาดหมดไปจะมีผลกระทบอย่างไร
บา้ งตอ่ การใชช้ ีวติ ประจาวัน
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................

๓. ในการศึกษาครง้ั นเี้ ราสามารถนาความรู้ทางด้านศีลธรรมและจริยธรรมใน
ดา้ นใดมาประยุกตใ์ ช้ได้บ้าง เพราะอะไร
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
........................................................................................................................

๔. ในการศกึ ษาครัง้ นม้ี ีความประทับใจอะไรบา้ ง
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
........................................................................................................................

ขอ้ มูล ณ วนั ที่ ๒๔ สงิ หาคม พ.ศ.๒๕๖๑

~๕~

การศกึ ษาลักษณะหินอคั นี (Lgneous rock)
ณ ลานศลิ าศึกษา พธท.

หิน........................................................ สถานทพ่ี บ…………………………………………….…
วัน เดือน ปี ทท่ี าการศกึ ษา..........................................................................................
วัตถุประสงค์ :

เพ่ือศึกษาลักษณะทางกายภาพ คณุ สมบัติ และการนาไปใช้ประโยชน์ของหินอคั นี
วัสดุและอปุ กรณ์ :

๑. แว่นขยาย
๒. ไมบ้ รรทดั
๓. กระดาษกราฟ
๔. อุปกรณเ์ ครอ่ื งเขียน ดนิ สอ ยางลบ
วธิ กี ารศกึ ษา
๑. ให้นกั เรยี นสังเกตลกั ษณะเดน่ ที่ปรากฏ สี โครงสรา้ ง ผิวสมั ผสั รปู รา่ งของเมด็ แร่
ขนาดของเมด็ แรท่ ี่ประกอบ และจานวนแร่ที่ประกอบ
๒. สงั เกตการตอบสนองตอ่ แสง และการเป็นมันวาวของหินอัคนี และบนั ทกึ ผล
๓. สังเกตลกั ษณะการแตกของหนิ อัคนี และบันทกึ ผล
ผลการศึกษา
วาดภาพลักษณะเดน่ ทีส่ ังเกตเห็นเด่นชดั จากหนิ อคั นี เช่น สี รูปร่าง ความขรขุ ระ
ร้ิวลาย ฯลฯ

ข้อมลู ณ วันท่ี ๒๔ สงิ หาคม พ.ศ.๒๕๖๑

~๖~

๑. ลกั ษณะเดน่ ท่ีปรากฏของหนิ อัคนี……………………………………………….…………..
............................................................................................................................. ............

สี (ตามท่สี งั เกตเหน็ ) ระยะ ๓๐ ซม. .........................................................
ระยะ ๑ ม. ……………………………………………….…....

โครงสร้าง (รวิ้ ลาย การเรยี งตัว การแสดงช้ัน ฯลฯ)...................................
............................................................................................................................ .............

-ผวิ สมั ผัส (หยาบ ละเอยี ด ขรขุ ระ)............................................................
.........................................................................................................................................

-รปู รา่ งของเม็ดแร่ มองด้วยตาเปลา่ ...........................................................
มองดว้ ยแว่นขยาย........................................................

ขนาดของเมด็ แร่ทีป่ ระกอบ………………………………..…………..…............มม.
-จานวนแร่ที่ประกอบ...……………………………………………………………….……
๒. การตอบสนองต่อแสงของแรป่ ระกอบ (ความโปรง่ ใส โปร่งแสง สะท้อนแสง
และทึบแสง)…………..............................……………………………………………………………….…
………………………………………………………………………………………………………………………….
๓. การแตก (แผน่ วงโคง้ ไม่มรี ูปรา่ งรูปทรง) ของหินอัคนีและวาดภาพประกอบ
ตามลักษณะท่ีสังเกตเห็น.................…................……………….…………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………….……..……….......

ขอ้ มลู ณ วนั ท่ี ๒๔ สงิ หาคม พ.ศ.๒๕๖๑

~๗~

สงิ่ ชี้บอกการจาแนกของหินอัคนี.....................................................................................
............................................................................................................................. ............
....................................................................................................................... ..................
การนาไปใชป้ ระโยชน์.......................................................................................................
................................................................................................................... ......................
............................................................................................................................. ............
สรุปผลการศกึ ษา..........................................................................................................
............................................................................................................................. ............
.............................................................................................. ...........................................
............................................................................................................................. ............
คาถามทา้ ยกจิ กรรม

๑. ถ้าเราไปเทีย่ วในอุทยานแลว้ เจอหินลักษณะแปลกตา สวยงาม เราจะเกบ็ มา
เป็นของตัวเองหรอื ไม่ เพราะอะไร
............................................................................................................................. ...
................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...
................................................................................................................................

๒. สมมตุ วิ ่าสกั วนั หน่งึ หินอคั นีหมดไปจะมีผลกระทบอย่างไรบ้างตอ่ การใช้
ชีวติ ประจาวัน
............................................................................................................................. ...
................................................................................................................................
...............................................................................................................................

ข้อมลู ณ วันที่ ๒๔ สงิ หาคม พ.ศ.๒๕๖๑

~๘~

การศกึ ษาลกั ษณะหินตะกอน (Sedimentary rock)
ณ ลานศิลาศกึ ษา พธท.

หิน........................................................ สถานทพี่ บ…………………………………………….…
วัน เดอื น ปี ทท่ี าการศกึ ษา..........................................................................................
วัตถุประสงค์ :

เพื่อศกึ ษาลักษณะทางกายภาพ คุณสมบัติ และการนาไปใชป้ ระโยชน์ของหินตะกอน
วัสดุและอปุ กรณ์ :

๑. แว่นขยาย
๒. ไม้บรรทดั
๓. กระดาษกราฟ
๔. อุปกรณเ์ ครอ่ื งเขียน ดินสอ ยางลบ
๕. กระดาษทิชชู
๖. กรดเกลอื เจือจาง ๑๐ เปอร์เซน็ ต์ (HCL 10 % )
วธิ กี ารศึกษา
๑. ใหน้ ักเรยี นสังเกตลักษณะเด่นทป่ี รากฏ สี โครงสรา้ ง ผวิ สมั ผสั ความมันวาว
แรป่ ระกอบหนิ ลกั ษณะเม็ดแรท่ ี่พอสงั เกตรูปรา่ งได้ และบันทึกผล
๒. สงั เกตลกั ษณะการเรยี งตัวของชัน้ ริว้ คลืน่ รอยระแหง ชัน้ หินรูปเลนส์
(ซากดึกดาบรรพ์ ถา้ พบ) และบันทกึ ผล
๓. สังเกตการทาปฏิกิริยากบั กรดเกลอื และบนั ทกึ ผล

ขอ้ มูล ณ วนั ท่ี ๒๔ สงิ หาคม พ.ศ.๒๕๖๑

~๙~

ผลการศึกษา
วาดภาพลกั ษณะเดน่ ทส่ี ังเกตเห็นเด่นชดั จากหินตะกอน เช่น สี รปู รา่ ง ความขรุขระ

ร้ิวลาย ฯลฯ

๑. ลักษณะ
๒. เด่นทีป่ รากฏของหินตะกอน………………………………………….…………..
............................................................................................................................. ............
....................................................................................................................... ..................

สี (ตามทสี่ งั เกตเหน็ ) ระยะ ๓๐ ซม. .........................................................
ระยะ ๑ ม. ……………………………………………….…....

โครงสรา้ ง (ร้วิ ลาย การเรยี งตัว ฯลฯ).........................................................
............................................................................................................................. ............

-ผวิ สัมผสั (หยาบ ละเอียด ขรุขระ)............................................................
............................................................................................................................. ............

แร่ประกอบหิน (ทราย ดิน และปูน)...........................................................

ขอ้ มลู ณ วนั ที่ ๒๔ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๖๑

~ ๑๐ ~

............................................................................................................................. ............
....................................................................................................................... ..................

๒. การเรียงตวั ของชนั้ รว้ิ คลน่ื รอยระแหง รอยชน้ั เฉยี งระดับ ช้นั หินรปู เลนส์ และ
ซากดึกดาบรรพ์ (ถา้ มี) และวาดภาพประกอบตามทส่ี ังเกตเหน็
........................................................................................................................................
...................................……………………………………………………………………………………….…
………………………………………………………………………………………………………………………….

๓. การทาปฏิกริ ิยากบั กรดเกลอื .................…................……………….………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
สงิ่ ชบ้ี อกการจาแนกของหินตะกอน.................................................................................
.........................................................................................................................................
............................................................................................................................. ............
การนาไปใช้ประโยชน์.......................................................................................................

ขอ้ มูล ณ วนั ท่ี ๒๔ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๖๑

~ ๑๑ ~

............................................................................................................................. ............
............................................................................................................................. ............
สรปุ ผลการศกึ ษา..........................................................................................................
............................................................................................................................. ............
.........................................................................................................................................
คาถามท้ายกจิ กรรม

๑. ในชวี ิตประจาวนั ของเรามกี ารสัมผัสของใชท้ ี่ทาการหินตะกอนบ้างหรือไม่
เพราะอะไร

.........................................................................................................................................
............................................................................................................................. ............
.........................................................................................................................................

๒. ถา้ เราพบหินทลี่ ักษณะคลา้ ยว่ามีโครงสรา้ งของซากดึกดาบรรพอ์ ย่ดู ้วยเราจะ
ทาอย่างไร เพราะอะไร

.........................................................................................................................................
............................................................................................................................. ............
.........................................................................................................................................

ขอ้ มูล ณ วนั ท่ี ๒๔ สงิ หาคม พ.ศ.๒๕๖๑

~ ๑๒ ~

การศึกษาลกั ษณะหินแปร (Metamophic rock)
ณ ลานศลิ าศกึ ษา พธท.

หิน........................................................ สถานที่พบ…………………………………………….…
วัน เดอื น ปี ทีท่ าการศึกษา..........................................................................................
วตั ถปุ ระสงค์ :

เพื่อศกึ ษาลักษณะทางกายภาพ คณุ สมบตั ิ และการนาไปใช้ประโยชน์ของหินแปร
วสั ดุและอปุ กรณ์ :

๑. แวน่ ขยาย
๒. ไม้บรรทัด
๓. กระดาษกราฟ
๔. อุปกรณเ์ ครื่องเขียน ดินสอ ยางลบ
วิธกี ารศกึ ษา
๑. ให้นักเรยี นสังเกตลักษณะเดน่ ที่ปรากฏ สี โครงสรา้ ง ผวิ สมั ผสั และบันทกึ ผล
๒. สังเกตลักษณะเน้ือของหนิ แปร และบนั ทึกผล
ผลการศึกษา
วาดภาพลักษณะเด่นทสี่ ังเกตเห็นเด่นชดั จากหินตะกอน เช่น สี รูปร่าง ความขรุขระ
ฯลฯ

ขอ้ มลู ณ วนั ท่ี ๒๔ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๖๑

~ ๑๓ ~

๑. ลักษณะเด่นทีป่ รากฏของหินแปร........……………………………………………………..
............................................................................................................................. ............
....................................................................................................................... ..................

- สี (ตามที่สงั เกตเหน็ )….………………………………………………………………..…
………………………………………………………………………………………………………………………….

- โครงสร้าง (ร้วิ ลาย การเรยี งตัว การแสดงชน้ั ฯลฯ).................................
.........................................................................................................................................

- ผวิ สมั ผสั (หยาบ ละเอยี ด ขรขุ ระ)...........................................................
.........................................................................................................................................

๒. ลกั ษณะเนือ้ ของหนิ แปร (แสดงรว้ิ ขนาน ไม่แสดงร้ิวขนาน)............................
............................................................................................................................. ............
....................................................................................................................... ..................
สิง่ ชบ้ี อกการจาแนกของหนิ แปร.......................................................................................
............................................................................................................................. ............
....................................................................................................................... ..................
การนาไปใช้ประโยชน.์ ......................................................................................................
................................................................................................................... ......................
......................................................................................................................... ................
สรปุ ผลการศกึ ษา..........................................................................................................
............................................................................................................................. ............
.............................................................................................. ...........................................
............................................................................................................................. ............

ขอ้ มลู ณ วันที่ ๒๔ สงิ หาคม พ.ศ.๒๕๖๑

~ ๑๔ ~
คาถามท้ายกจิ กรรม

ถา้ เราไปเทย่ี วแลว้ เจอหินลักษณะแปลกตา สวยงาม เราจะเก็บมาเป็นของ
ตวั เองหรอื ไม่ เพราะอะไร…………………………………………………………………………………….
............................................................................................................................. ............
....................................................................................................................... ..................
............................................................................................................................. ............

ข้อมลู ณ วันที่ ๒๔ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๖๑