139_1-Python-Book-2022-Edit_share

คำนำ

ตำราเล่มน้ีเปน็ ส่วนหน่งึ ของรายวิชา ED-032-104 การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์
เนื้อหาเหมาะสำหรับผู้เริ่มต้นเขียนโปรแกรม ซึ่งยังไม่มีพื้นฐานด้านนี้มาก่อน เนื้อหาถูกออกแบบให้
สอดคล้องกับหลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต สาขาวิชานวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ วิชาเอกคอมพิวเตอร์
ในกลุ่มรายวิชาเอกบังคับ เนื้อหาของตำราถูกแบ่งออกเป็น 7 บท ประกอบด้วย บทที่ 1 แนะนำ
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับภาษาไพทอน บทที่ 2 พื้นฐานการเขียนโปรแกรมภาษาไพทอน บทที่ 3 ตัว
ดำเนินการ บทที่ 4 ข้อมูลแบบลำดบั รายการ บทท่ี 5 คำสั่งควบคุมทศิ ทางการทำงานของโปรแกรม
บทที่ 6 ฟงั ก์ชันและโมดลู และบทท่ี 7 การสรา้ งกราฟด้วย Matplotlib

เมื่อนักศึกษาได้ศึกษาตำราเล่มนี้แล้ว จะสามารถออกแบบ เขียนโปรแกรมแก้โจทย์ปัญหา
ทางคอมพวิ เตอร์ และสามารถนำความรู้ไปประยกุ ต์ใชก้ ับภาษาคอมพวิ เตอรอ์ น่ื ได้

ในส่วนท้ายของแต่ละบทเรียน เป็นส่วนของกิจกรรม สรุปท้ายบท และแบบฝึกหัดที่เป็น
ประโยชน์ในการทบทวนทำความเข้าใจในเนื้อหาแต่ละบท ปัญหาในแบบฝึกหัดครอบคลุมลักษณะ
ต่างๆ ทส่ี ำคัญทไ่ี ด้อธิบายในบทเรียน เหมาะท่ีนกั ศกึ ษาจะใช้เป็นโจทยท์ ี่จะเรยี นร้เู พ่ิมเติมดว้ ยตนอง

ลาวณั ย์ ดุลยชาติ
พฤศจกิ ายน 2564

สารบัญ

บทท่ี 1 แนะนำความรเู้ บือ้ งต้นเก่ยี วกบั ภาษาไพทอน........................................................................1
1. แนะนำภาษาไพทอน ............................................................................................................1
2. การตดิ ต้งั และใช้งานไพทอน Python IDLE.........................................................................3
3. การติดต้ังและใชง้ าน Jupyter Notebook........................................................................13
4. การใช้งาน Google Colab................................................................................................30
5. การตดิ ต้งั โปรแกรม Visual Studio Code หรอื VS Code ..............................................35
6. สรุป ...................................................................................................................................40
7. แบบฝกึ หดั ท้ายบท .............................................................................................................40

บทท่ี 2 พืน้ ฐานการเขียนโปรแกรมภาษาไพทอน..............................................................................41
1. คำสงั่ ท่เี ขยี นในโปรแกรมไพทอน (Statement Python)...................................................41
2. การแสดงผลข้อมูลด้วยฟังกช์ ัน print() ...............................................................................41
3. การรบั ขอ้ มลู ทางคยี ์บอร์ดด้วยฟงั ก์ชนั input()...................................................................42
4. การเขยี นคำอธิบายโค้ด.......................................................................................................42
5. การกำหนดขอบเขตของคำสั่ง (Indentation)....................................................................44
6. ตวั แปร (Python Variables)..............................................................................................45
7. ชนดิ ข้อมูลแบบ Built-in (Built-in Data Types) ..............................................................50
8. ข้อมลู ชนิดตัวเลข (Python Numbers)..............................................................................52
9. ชนดิ ขอ้ มูลสตริง (Python Strings) ....................................................................................59
10. บลู ีน (Python Booleans)...............................................................................................70
11. สรุป ................................................................................................................................73
12. แบบฝึกหดั ทา้ ยบท .........................................................................................................73

บทที่ 3 ตัวดำเนนิ การ.........................................................................................................................74
1. ตัวดำเนนิ การกำหนดค่า (Python Assignment Operators)...........................................74
2. ตวั ดำเนินการคณิตศาสตร์ (Python Arithmetic Operators)..........................................75
3. ตัวดำเนนิ การเปรยี บเทยี บ (Python Comparison Operators) ......................................76
4. ตัวดำเนนิ การตรรกศาสตร์ (Python Logical Operators) ..............................................77
5. ตวั ดำเนนิ การเอกลักษณ์ (Python Identity Operators) .................................................79

6. ตวั ดำเนินการตรวจสอบสมาชกิ (Python Membership Operators)..............................81
7. ตวั ดำเนินการระดับบิต (Python Bitwise Operators) .....................................................82
8. ลำดบั การประมวลผลของตวั ดำเนนิ การ..............................................................................83
9. ฟังกช์ ันเก่ียวกบั ตวั เลข (Python Math).............................................................................84
10. กิจกรรม ..........................................................................................................................86
11. สรปุ ท้ายบท .....................................................................................................................88
12. แบบฝกึ หดั ทา้ ยบท .........................................................................................................89
บทที่ 4 ข้อมลู แบบลำดบั รายการ .......................................................................................................91
1. รายการขอ้ มูลแบบ Lists ...................................................................................................91
2. รายการขอ้ มลู แบบทูเพลิ (Tuples)....................................................................................96
3. รายการขอ้ มลู แบบเซต (Sets)........................................................................................101
4. รายการขอ้ มลู แบบดิกชันนารี (Dictionaries)..................................................................107
5. สรุปท้ายบท .....................................................................................................................122
6. กิจกรรม ..........................................................................................................................122
7. แบบฝึกหดั ทา้ ยบท ...........................................................................................................125
บทที่ 5 คำสั่งควบคุมทิศทางการทำงานของโปรแกรม .....................................................................126
1. คำส่ังควบคมุ แบบลำดับ ....................................................................................................126
2. คำส่ังควบคมุ แบบมเี งอ่ื นไข(Condition Control Statement) .....................................127
3. คำส่งั ควบคมุ แบบทำซำ้ (Interation Control Statement)...........................................133
4. กจิ กรรม ..........................................................................................................................140
5. แบบฝกึ หดั ท้ายบท ..........................................................................................................145
บทท่ี 6 ฟงั กช์ ันและโมดลู .................................................................................................................148
1. ลกั ษณะของฟงั กช์ นั ในภาษาไพทอนแบ่งฟงั ก์ชนั ออกเปน็ 2 ประเภทหลกั ๆ คือ ..........148
2. การสรา้ งฟงั กช์ นั แบบไม่สง่ คา่ กลบั ...................................................................................148
3. พารามิเตอร์หรืออาร์กวิ เมนต์...........................................................................................149
4. ฟังก์ชันแบบสง่ คา่ กลบั .....................................................................................................155
5. การเรยี กใชฟ้ งั ก์ชันแบบ Recursion.................................................................................155
6. ฟงั ก์ชันแบบ Lampda.....................................................................................................156
7. การสร้างและใชโ้ มดูล.......................................................................................................159
9. สรุปท้ายบท ....................................................................................................................168

10. แบบฝกึ หดั ท้ายบท .......................................................................................................168
บทที่ 7 การสรา้ งกราฟด้วย Matplotlib..........................................................................................169

1. Matplotlib คืออะไร ........................................................................................................169
2. Matplotlib Codebase อยทู่ ี่ไหน ...................................................................................169
3. การตดิ ตัง้ Matplotlib (Installation of Matplotlib)...................................................170
4. การนำเขา้ Matplotlib (Import Matplotlib) ................................................................170
5. การตรวจสอบเวอร์ชัน Matplotlib (Checking Matplotlib Version) ..........................170
6. การสรา้ งกราฟด้วย Matplotlib......................................................................................170
7. สรุปทา้ ยบท .....................................................................................................................217
8. แบบฝึกหดั ท้ายบท ...........................................................................................................217
บรรณานกุ รม ....................................................................................................................................220
ดัชนี ..................................................................................................................................................222
ประวัตผิ ้เู ขยี น ...................................................................................................................................227

สารบญั ภาพ

ภาพท่ี หนา้

1 แสดง Anaconda Powershell Prompt............................................................................19
2 แสดงการเขา้ ใช้งาน Anaconda Powershell Prompt................................................20
3 แสดงตำแหน่งไฟล์ Anaconda.......................................................................................24
4 แสดงผงั งานรูปแบบคำสง่ั ........................................................................................... 126
5 แสดงผังงานคำสั่ง if - else .......................................................................................... 129
6 แสดงผังงานคำสง่ั แบบทำซ้ำ..................................................................................... 133

สารบญั ตาราง

ตารางท่ี หนา้

1 คำสงวน....................................................................................................................................46
2 ชนดิ ขอ้ มูลแบบ Built-in ..........................................................................................................50
3 การกำหนดค่าใหชนดิ ข้อมลู .....................................................................................................51
4 การระบชุ นิดข้อมูล ...................................................................................................................52
5 สญั ลักษณก์ ารแสดงรูปแบบชนดิ ขอ้ มูล ....................................................................................65
6 อกั ขระ escape อน่ื ๆ ท่ีใช้ในไพทอน......................................................................................67
7 String Methods .....................................................................................................................68
8 แสดงตวั ดำเนนิ การที่ใช้ในการกำหนดค่าใหก้ บั ตัววแปร...........................................................74
9 ตัวดำเนนิ การทางคณิตศาสตร์..................................................................................................75
10 ตวั ดำเนนิ การเปรยี บเทยี บ......................................................................................................76
11 ตวั ดำเนินการตรรกศาสตร์ .....................................................................................................77
12 ตวั ดำเนนิ การเอกลกั ษณ.์ ........................................................................................................79
13 ตวั ดำเนนิ การในการตรวจสอบการเป็นสมาชกิ ในออบเจ็ค.....................................................81
14 ตัวดำเนนิ การระดับบิตในภาษาไพทอน..................................................................................82
15 ลำดบั การประมวลผลของตวั ดำเนินการ.................................................................................83
16 เมธอดและฟังกช์ นั ทใ่ี ช้กับ List ..............................................................................................91
17 เมธอดและฟังกช์ นั ท่ีใชง้ านกบั ชนิดข้อมูลทเู พลิ ................................................................... 100
18 เมธอดและคำอธบิ าย........................................................................................................... 107
19 ชดุ ของ built-in methods ................................................................................................ 118
20 เคร่อื งหมายอ้างอิง .............................................................................................................. 176
21 รูปแบบลกั ษณะเสน้ ............................................................................................................. 182

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

บทที่ 1
แนะนำความรู้เบือ้ งตน้ เก่ยี วกบั ภาษาไพทอน

ในยุคปัจจุบันคอมพิวเตอร์จะสามารถทำงานได้หลายอย่าง และมีประสิทธิภาพที่สูงมาก
อย่างไรก็ตามคอมพิวเตอร์ไม่ได้มีความสามารถหรือความฉลาดได้ด้วยตัวเองแต่อย่างใด แต่สิ่งที่ทำให้
คอมพิวเตอรส์ ามารถทำงานตา่ ง ๆ ไดก้ ็คอื สง่ิ ทเ่ี รียกวา่ “โปรแกรม” ที่คอยทำงานอยู่เบ้ืองหลัง ซึ่งเปน็
ชุดคำสั่งที่มีการกำหนดขั้นตอนที่ชัดเจนเพื่อสั่งงานให้คอมพิวเตอร์ทำงานตามที่เราต้องการ ไม่ว่าจะ
เป็นการจดั การกบั ขอ้ มูลท่นี ำเข้ามาในระบบ การตดั สินใจสำหรับเง่ือนไขตา่ ง ๆ การประมวลผลข้อมูล
การสื่อสารกับระบบภายในและภายนอก การจัดการความผิดพลาดที่เกิดขึ้น และการแสดงผลใน
รูปแบบต่าง ๆ เป็นต้น แม้ว่าในงานทางด้านปัญญาประดิษฐ์ ระบบคอมพิวเตอร์จะสามารถตัดสินใจ
เองจนสามารถแข่งขันเกมเอาชนะเหนือมนุษย์ได้ แต่ยังมีความจำเป็นที่จะต้องเขียนโปรแกรมในการ
สร้างโมเดลเพื่อสอนให้คอมพิวเตอร์สามารถเรียนรู้จากข้อมูลเองได้ ดังนั้นหากเราต้องการให้
คอมพิวเตอร์ทำงานใดก็ตาม จะต้องอาศัยการเขียนโปรแกรมเพื่อสั่งงานคอมพิวเตอร์ให้ทำงาน
ตอบสนองความต้องการของเราได้ไพทอน จึงเป็นภาษาระดับสูงที่นิยมนำมาใช้งานอย่างกว้างขวาง
เนื่องจากเป็นภาษาที่ใช้งานง่าย สามารถเรียนรู้และเข้าใจได้เร็ว สามารถทำงานได้หลายลักษณะ
และรองรับการทำงานหลายอุปกรณ์หลายรูปแบบ อีกทั้งในปัจจุบันยังนิยมนำมาใช้ในภาษาที่ฝึก
เขียนโปรแกรมทั้งในระดบั การศึกษาขั้นพ้ืนฐาน และระดบั อุดมศกึ ษา

1. แนะนำภาษาไพทอน

โปรแกรมภาษาไพทอน (Python Programming) คือ ภาษาโปรแกรมคอมพิวเตอร์ระดับสูง
โดยถูกออกแบบมาให้เป็นภาษาสคริปต์ที่อ่านง่าย โดยตัดความซับซ้อนของโครงสร้างและไวยกรณ์
ของภาษาออกไป ในส่วนของการแปลงชุดคำสั่งที่เราเขียนให้เป็นภาษาเครื่องไพทอน มีการทำงาน
แบบ Interpreter คือเป็นการแปลชุดคำสั่งทีละบรรทัด เพื่อป้อนเข้าสู่หน่วยประมวลผลให้
คอมพิวเตอร์ทำงานตามที่เราต้องการ นอกจากนั้นภาษาโปรแกรมไพทอน ยังสามารถนำไปใช้ในการ
เขียนโปรแกรมได้หลากหลายประเภท โดยไม่ได้จำกัดอยู่ที่งานเฉพาะทางใดทางหนึ่ง ( General-
purpose language) จึงทำให้มีการนำไปใช้กันแพร่หลายในหลายองค์กรใหญ่ระดับโลก เช่น
Google, YouTube, Instagram, Dropbox และ NASA เป็นตน้

สำหรับประวัติของโปรแกรมภาษาไพทอน ได้เริ่มต้นขึ้นในเดือนธันวาคมปี 1989 โดยนาย
Guido van Rossum โปรแกรมเมอร์ชาวดัตช์ ในตอนนั้นทำงานอยู่ที่สถาบันวิจัยแห่งชาติ Centrum
Wiskunde & Informatica (CWI) ซ่งึ เป็นสถาบันวจิ ัยทางดา้ นคณิตศาสตรแ์ ละวิทยาการคอมพิวเตอร์
ในเมืองอัมสเตอร์ดัม ประเทศเนเธอร์แลนด์ ในเวลานั้น Guido ต้องพัฒนาโปรแกรมสำหรับผู้ดูแล
ระบบ เพื่อใช้ในโครงการ Amoeba ซึ่งเป็นโครงการเกี่ยวกับระบบปฏิบัติการแบบกระจาย
(Distributed operating system) อย่างไรก็ตามเขารู้สึกว่าภาษาโปรแกรม ABC, C และ Bourne
shell มีข้อจำกัดมากมาย ทั้งเรื่องใช้เวลาในการพัฒนานานมากและไม่สามารถตอบโจทย์หลาย
ประการ ดังนั้น Guido จึงได้ตัดสินใจเริ่มพัฒนาภาษาโปรแกรมระดับสูงขึ้นมาใหม่เพื่อใช้งานเองเป็น
งานอดิเรก โดยนำเอาสิ่งที่ชอบในภาษา ABC มาพัฒนาลงไปในภาษาโปรแกรมไพทอน รวมถึงได้

ีบที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 1

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

พัฒนาส่วนอื่น ๆ เพิ่มเติมเข้าไป และในเวลาต่อมาจึงได้เผยแพร่ไพทอน 1.0 เวอร์ชันแรกในปี 1994
หากเทียบกับภาษา Java ท่ีได้ทำการเผยแพรเ่ วอรช์ นั แรกในปี 1996 จะเห็นได้วา่ ภาษาไพทอน มีอายุ
มากกวา่ ภาษา Java ถงึ 2 ปี ซง่ึ มีจุดเด่นของไพทอน ดังนี้

• สามารถใช้บนเซิร์ฟเวอร์เพื่อสร้างเวบ็ แอปพลิเคชนั
• สามารถใชร้ ว่ มกบั ซอฟต์แวร์เพ่อื สร้างเวริ ์กโฟลว์
• สามารถเชอื่ มตอ่ กับระบบฐานข้อมลู นอกจากนี้ยังสามารถอา่ นและแกไ้ ขไฟล์
• สามารถใชใ้ นการจดั การขอ้ มูลขนาดใหญ่และดำเนนิ การทางคณติ ศาสตร์ทีซ่ ับซอ้ น
• สามารถใชส้ ำหรบั การสร้างต้นแบบอยา่ งรวดเรว็ หรือสำหรับการพฒั นาซอฟต์แวรท์ ่พี ร้อมใช้

งานจริง
• ทำงานบนแพลตฟอร์มทีห่ ลากหลายได้ เช่น Windows, Mac, Linux, Raspberry Pi, ฯลฯ
• ออกแบบมาเพื่อใหส้ ามารถอา่ นได้ และมคี วามคลา้ ยคลึงกบั ภาษาองั กฤษทมี่ อี ิทธิพลจาก

คณิตศาสตร์
• มีไวยากรณท์ ี่ช่วยใหน้ กั พฒั นาสามารถเขยี นโปรแกรมท่ีมีบรรทัดนอ้ ยกว่าภาษาโปรแกรมอื่น
• ทำงานบนระบบตัวแปลภาษาแบบอินเตอรพ์ รเี ทอร์ ซ่ึงหมายความว่าสามารถพมิ พค์ ำส่งั เปน็

ภาษาสครปิ ต์ ทำงานโตต้ อบทลี ะคำสัง่ และแสดงผลลัพธแ์ จ้งเตอื นทันทีหากมขี ้อผดิ พลาด ซง่ึ
ทำไดร้ วดเรว็ มาก
• สามารถใชง้ านได้ในแบบโพรซเี ดอร,์ แบบ object-orientated หรือแบบ functional

การเขียนโปรแกรมภาษาไพทอนจะใช้เครอื่ งมอื ในการพฒั นาทีเ่ รยี กว่า ไอดีอี (Integrated
Development Environment : IDLE) ซง่ึ ประกอบดว้ ยเครอื่ งมือแก้ไขโปรแกรมตน้ ฉบับ (Source
Code Editor) เคร่อื งมือแก้ไขจดุ บกพรอ่ ง (Debugger) และเครือ่ งมอื ช่วยใหโ้ ปรแกรมทำงาน (Run)
โดยทวั่ ไปไพทอน IDE จะทำงานตามคำส่ังได้ใน 2 โหมด คอื

1. โหมดอมิ มเี ดียท (immediate mode) เปน็ โหมดที่ผู้ใช้จะพมิ พค์ ำส่งั ลงไปในส่วนท่เี รียกว่า
เชลล์ (shell) หรือคอนโซน (console) ทีละคำสัง่ และตวั แปลภาษาจะแปลคำสงั่ หากไมม่ ี
ข้อผดิ พลาดจะทำงานตามคำสงั่ ดังกล่าว

2. โหมดสครปิ ต์ (script mode) ในโหมดนผี้ เู้ ขยี นโปรแกรมต้องพมิ พ์คำส่งั หลายคำสั่ง
ประกอบกนั แล้วบันทกึ เปน็ ไฟลไ์ วก้ ่อน เพอื่ จะสง่ั ให้ตัวแปลภาษาทำงานตามคำสัง่ ตง้ั แตค่ ำส่งั แรก
จนถงึ คำสงั่ สุดทา้ ย ถ้าหากต้องการตรวจสอบความถกู ต้องสามารถใช้โหมดอมิ มเี ดียทในการทดสอบได้

2 ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

2. การติดต้ังและใชง้ านไพทอน Python IDLE

2.1 การตดิ ตั้ง IDLE บนระบบปฏบิ ัติการ Windows
ขนั้ ท่ี 1 ไปที่ https://www.python.org และคลิกที่ “Download ” เพอ่ื เปดิ หน้าดาวน์

โหลดสำหรับ Windows

ข้ันที่ 2 หลงั จากดาวน์โหลดเสร็จแลว้ ให้เปดิ ไฟล.์ exe เพ่ือตดิ ตง้ั Python 3.9.1

ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 3

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

ข้ันท่ี 3 เปดิ “Set-up Window” พบตัวเลอื กการตดิ ต้ังสองตวั เลอื ก“Install Now”
(ตดิ ต้งั เด๋ยี วน)ี้ and “Customize Installation” (กำหนดค่าการตดิ ต้งั เอง )

หากตอ้ งการเปล่ยี นตำแหน่งการติดตั้งและตอ้ งการเพ่ิมคุณสมบัติเฉพาะบางอย่างให้คลิกที่
“Customize Installation”

4 ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

ขัน้ ท่ี 4 ตอนนหี้ ากไม่ตอ้ งการปรับแตง่ การตดิ ตัง้ ให้เลอื ก“ Install Now” แต่กอ่ นทีจ่ ะเลือก
ติดต้ังทันทตี ้องทำเครอ่ื งหมายในชอ่ งท่ีเรยี กวา่ “Add Python 3.9.1 to PATH” “ เพ่มิ Python
3.9.1 ไปท่ี PATH ” จากนน้ั รอเพ่อื ใหก้ ระบวนการติดต้งั เสร็จสมบูรณ์

2.2 การใช้งาน IDLE เบื้องต้น
เนอื่ งจาก IDLE ไม่ได้สร้าง Shortcut บนหน้า Desktop เพ่อื เข้าใช้งานโปรแกรมให้

คลกิ ดงั ภาพ

IDLE จะแบง่ เปน็ 2 โหมดดงั ตอ่ ไปนี้
• Shell Window ใช้สำหรบั เขยี นโคด้ ส้นั และทดสอบผลลพั ธ์
• Edit Window ใชใ้ นการเขียนโคด๊ คำสง่ั ท่ียาวๆ แบบตอ่ เนอ่ื งกันตามปกติ

ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 5

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

ทดลองเขียนคำสั่งง่ายๆ ดงั ภาพ

2.3 การตดิ ตั้งและใชง้ าน Pycharm
PyCharm มใี หเ้ ลือกสามรนุ่ :
• Community (ฟรีและ โอเพน่ ซอรส์ ): สำหรบั นกั พัฒนาไพทอน มคี วามช่วยเหลอื ด้าน

โคด้ การปรับโครงสรา้ งใหม่การแกไ้ ขจดุ บกพร่องดว้ ยภาพและการรวมการควบคมุ เวอร์ชัน
• Professional (ชำระเงนิ ): สำหรบั ระดบั มืออาชีพ พัฒนาเวบ็ และวิทยาศาสตรข์ ้อมูล

รวมถงึ ความช่วยเหลอื ด้านโค้ดการปรบั โครงสร้างการแก้ไขจุดบกพร่องดว้ ยภาพการรวมการควบคมุ
เวอร์ชนั การกำหนดค่าระยะไกลการปรบั ใชก้ ารสนบั สนนุ เวบ็ เฟรมเวริ ์กยอดนิยมเชน่ Django และ
Flask การสนบั สนุนฐานข้อมูลทางวทิ ยาศาสตร์ เคร่ืองมอื (รวมถึงการรองรบั โน้ตบกุ๊ Jupyter)
เครื่องมอื ข้อมูลขนาดใหญ่

• Edu (ฟรีและโอเพ่นซอรส์ ): สำหรบั การเรยี นรภู้ าษาโปรแกรมและเทคโนโลยที ี่เก่ียวข้อง
ดว้ ยเครอ่ื งมอื ทางการศึกษาแบบบูรณาการ

2.3.1 การติดตัง้ Pycharm
ขัน้ ท่ี 1 ไปท่ี https://www.jetbrains.com/pycharm/ download/

#section=windows สามารถเลือกตดิ ตัง้ Pycharm Edu หรือ Pycharm Community หรอื
ตดิ ต้งั ท้งั 2 โปรแกรม คลิกที่ “Download”

6 บี ที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

ขั้นท่ี 2 หลงั จากที่ Download เรยี บแล้ว คลกิ Run จะปรากฏหนา้ ต่างเพ่ือติดตั้ง
คลกิ Next

ีบที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 7

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

ขน้ั ท่ี 3 คลิก Install

ข้นั ที่ 4 เลือก folder ทจ่ี ะตดิ ตั้ง โดยสามารถเลอื ก folder นอกเหนือจาก
โปรแกรมกำหนดมาให้โดยเลือกคลิก Browse แล้วเลอื กโฟเดอร์ทต่ี ้องการ หรอื จะเลอื กตาม
คา่ เร่มิ ตน้ ทโี่ ปรแกรมกำหนดมาใหก้ ไ็ ดจ้ ากนนั้ ก็ คลิก Next

8 บี ที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

ขั้นที่ 5 คลิก Install

ขั้นที่ 6 คลิก Next

ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 9

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

ขั้นที่ 7 ตดิ ต้ังเสรจ็ สมบูรณ์ คลกิ Finish

ขน้ั ที่ 8 ถา้ ใชง้ าน Pycharm ครง้ั แรกใหเ้ ลือก Do not import settings

10 ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

2.3.2 การใช้งาน Pycharm Edu
ขน้ั ที่ 1 เมือ่ ปรากฏหนา้ จอ Welcome to PyCharm เลือก Create New

Project

ขั้นที่ 2 เลอื กตำแหน่งท่เี กบ็ ไฟล์ project

ีบที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 11

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

ขน้ั ที่ 3 หน้าจอโปรแกรม

ขนั้ ที่ 4 เรม่ิ ตน้ ใช้งานโปรแกรม คลิกขวาทโ่ี ฟลเดอรโ์ ปรเจก็ ต์ FirstAPP > New >
Python Fie จากน้ันกำหนดชือ่ ไฟล์ท่จี ะสร้างลงไป

2.3.3 การกำหนดฟอนต์และธีม
ขั้นที่ 1 เลือกเมนู File > Settings

12 บี ที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

ขน้ั ที่ 2 เลือกเมนู Editor > Font เอาเชค็ ตรง Show only monospaced fonts ออก

ข้ันท่ี 3 เราสามารถเปล่ียนธีม(Theme) เลือกเมนู Editor > Color Theme

3. การตดิ ตัง้ และใชง้ าน Jupyter Notebook

3.1 แนะนำ Jupyter Notebook
Jupyter Notebook เป็น Open Source Web Application สำหรบั พัฒนาโปรแกรม

ไดห้ ลากหลายภาษาแตภ่ าษาหลักๆ ท่ีนำไปใช้เป็นเคร่ืองมือพัฒนาโปรแกรม ไดแ้ ก่ Python, R,
Julia, Scala

Jupyter Notebook คือ หนา้ เวบ็ ท่ปี ระกอบดว้ ย ช่อง ๆ cell เรยี งตอ่ กันลงไป โดยแต่ละ
cell สามารถเปน็ เน้ือหา static content ตา่ ง ๆ เชน่ ขอ้ ความ รปู ภาพ กราฟ วิดีโอ เสียง หรอื เปน็
โคด้ โปรแกรมคอมพวิ เตอร์ ภาษาไพทอน ทส่ี ามารถรันคำสง่ั ประมวลผล แสดงผลลพั ทอ์ อกมาได้

3.2 การตดิ ต้ัง Jupyter Notebook ผา่ น Anaconda
▪ Anaconda Anaconda Individual Edition คอื โปรแกรมฟรีทง่ี า่ ยตอ่ การตดิ ต้ัง

ตวั จดั การแพค็ เกจ ตัวจดั การสภาพแวดลอ้ ม และไพทอน ทีป่ ระกอบดว้ ย open source packages
มากกว่า 1,500+ ชุมชนแลกเปลยี่ นเรียนรู้ Anaconda สำหรับ Windows, macOS, Linux.

▪ Anaconda.org เป็นบริการจัดการแพค็ เกจทที่ ำให้ง่ายตอ่ การค้นหา เขา้ ถงึ จดั เกบ็
และแบ่งปันสมดุ บันทึกและสภาพแวดลอ้ มสาธารณะ ตลอดจนแพ็คเกจ conda และ PyPI

▪ Conda คือ ตวั จดั การแพ็คเกจและตัวจัดการสภาพแวดลอ้ มทีท่ รงพลังทใี่ ชก้ บั คำสงั่
บรรทดั คำสงั่ ที่ Anaconda Prompt สำหรบั Windows หรือในหน้าตา่ งเทอร์มินัลสำหรับ macOS
หรอื Linux

บี ที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 13

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

3.2.1 ตดิ ตั้ง Anaconda สำหรบั Windows
1. ไปท่ี Google search พมิ พ์ anaconda python

1

2. คลิก https://www.anaconda.com/products/individual-d

2

3. คลกิ Download

3

14 ีบที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

4. Save file โปรแกรมทด่ี าวนโ์ หลดไปยงั Drive ท่ตี อ้ งการ

5. คลิก Next

6. คลกิ I Agree

บี ที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 15

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

7. เลือก All Users

16 บี ที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

8. เลอื กไดรฟท์ จ่ี ะตดิ ตง้ั โปรแกรม แลว้ คลิก Next

9. เลือก Advanced Options ท้ังหมด คลิก Install

ีบที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 17

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

10. คลิก Next

11. คลิก Next

18 ีบที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

12. คลกิ Finish

13. เมอื่ การตดิ ตงั้ เสรจ็ สนิ้ จากเมนู Start ใหเ้ ปดิ Anaconda Prompt ทดสอบ
การตดิ ต้งั ในหน้าต่าง terminal หรอื Python พมิ พ์คำส่งั conda list รายการแพค็ เกจทตี่ ดิ ต้งั
จะปรากฏข้ึน หากตดิ ตั้งอย่างถูกตอ้ ง
ตวั อยา่ งที่

ภาพท่ี 1 แสดง Anaconda Powershell Prompt

บี ที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 19

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

3.2.2 การเร่ิมตน้ conda
Start Windows > เลอื ก Anaconda Powershell Prompt (Anaconda3)

ภาพท่ี 2 แสดงการเขา้ ใชง้ าน Anaconda Powershell Prompt
3.2.3 การจัดการ conda ตรวจสอบว่าตดิ ตั้ง และ รัน conda บนระบบโดยพิมพ์: conda -
-version แสดงหมายเลขเวอร์ชนั ทต่ี ิดตง้ั ไม่จำเป็นตอ้ งไปทไี่ ดเร็กทอรี Anaconda
conda --version
ตวั อย่าง: conda 4.7.12
อัปเดต conda เปน็ เวอร์ชันปจั จบุ ัน พมิ พต์ อ่ ไปน้ี:
conda update conda
Conda เปรียบเทยี บเวอรช์ ันตา่ งๆ แลว้ แสดงสง่ิ ท่ีสามารถติดตง้ั ได้
หากมี conda เวอรช์ นั ใหมก่ ว่า ใหพ้ ิมพ์ y เพื่ออัปเดต:
Proceed ([y]/n)? y
หากได้รบั ขอ้ ความแสดงข้อผดิ พลาด ตรวจสอบให้แนใ่ จว่าได้ปิดและเปิดหนา้ ตา่ งเทอร์มนิ ลั อกี
คร้งั หลังจากตดิ ตั้ง หรอื ดำเนินการทันที จากนัน้ ตรวจสอบวา่ ลงชอ่ื เขา้ ใชบ้ ญั ชผี ู้ใชเ้ ดยี วกันกบั ที่ใชใ้ น
การติดตงั้ Anaconda หรอื Miniconda

20 บี ที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

3.2.4 ตวั จัดการสภาพแวดลอ้ ม (Managing environments)
Conda อนุญาตใหส้ รา้ งสภาพแวดลอ้ มที่แยกจากกันซึ่งประกอบดว้ ยไฟล์ แพ็คเกจ

และการพ่ึงพาที่จะไมโ่ ตต้ อบกบั สภาพแวดล้อมอน่ื เม่อื เร่ิมใช้ conda จะมีสภาพแวดล้อมเริม่ ตน้ ทชี่ ื่อ
base. ไมต่ ้องการให้โปรแกรมอยูใ่ นสภาพแวดล้อมพื้นฐาน สรา้ งสภาพแวดล้อมแยกกนั เพอื่ ให้
โปรแกรมแยกจากกัน

1) สร้างสภาพแวดลอ้ มใหม่ และติดต้ังแพค็ เกจในนนั้ เราจะตัง้ ชื่อสภาพแวดลอ้ ม
snowflakes และติดตงั้ แพค็ เกจ BioPython ทพ่ี รอ้ มท์ Anaconda หรอื ในหน้าตา่ งเทอร์มินัล ให้
พิมพด์ ังตอ่ ไปน:้ี
conda create --name snowflakes biopython

Conda ตรวจสอบเพ่อื ดวู า่ จำเปน็ ต้องใชแ้ พ็คเกจเพิม่ เตมิ ("dependencies")
BioPython ใดบา้ ง และถามว่าต้องการดำเนินการตอ่ หรือไม่:
Proceed ([y]/n)? y

พมิ พ์ "y" แล้วกด Enter เพอ่ื ดำเนินการต่อ
2) เมือ่ ต้องการใช้ หรือ "เปดิ ใช้งาน" สภาพแวดลอ้ มใหม่ ใหพ้ ิมพด์ งั ตอ่ ไปนี:้
• Windows: conda activate snowflakes
• macOS and Linux: conda activate snowflakes

เม่อื อยู่ใน snowflakes สภาพแวดล้อมแล้ว คำส่งั conda ใดๆ ทีพ่ มิ พจ์ ะไปที่สภาพแวดลอ้ ม
นน้ั จนกวา่ จะปิดใชง้ าน

3) หากต้องการดรู ายการสภาพแวดลอ้ มทง้ั หมด ใหพ้ ิมพ:์
conda info --envs

conda environments:
base /home/username/Anaconda3
snowflakes * /home/username/Anaconda3/envs/snowflakes

Note: สภาพแวดล้อมที่ใช้งาน คือ สภาพแวดล้อมที่มีเครอื่ งหมายดอกจัน (*)

4) เปล่ียนสภาพแวดล้อมเดิมกลับใหเ้ ป็นค่าเริม่ ต้น(default) (base): conda activate
เมอ่ื สภาพแวดล้อมถกู ปิดใชง้ าน ชื่อของสภาพแวดล้อมจะไม่แสดงในพรอมต์อีกตอ่ ไป และ
เครอื่ งหมายดอกจนั (*) จะกลบั สู่ base หากตอ้ งการตรวจสอบ สามารถทำซำ้ คำสั่งได้ conda
info –envs

บี ที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 21

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

3.2.5 การจัดการไพทอน
เมอ่ื สรา้ งสภาพแวดลอ้ มใหม่ conda จะติดต้งั ไพทอน เวอร์ชันเดียวกบั ที่ใชเ้ มอ่ื ดาวน์

โหลดและติดตั้ง Anaconda หากตอ้ งการใชไ้ พทอน เวอรช์ ันอนื่ เช่น Python 3.8 ใหส้ ร้าง
สภาพแวดล้อมใหมแ่ ละระบเุ วอร์ชันของไพทอน ทตี่ อ้ งการ
conda info --envs

python --version

3.2.6 การจัดการแพค็ เกจ
ในส่วนนี้ จะตรวจสอบวา่ ไดต้ ิดต้ังแพ็คเกจใด ตรวจสอบวา่ มแี พค็ เกจใดบ้าง และค้นหา

แพค็ เกจเฉพาะ และติดตง้ั
1. หากต้องการคน้ หาแพค็ เกจท่ตี ิดตั้งไว้แล้ว ใหเ้ ปดิ ใช้งานสภาพแวดลอ้ มทีต่ ้องการ

ค้นหาก่อน ดขู ้างต้นสำหรับคำสงั่ ทีจ่ ะ เปดิ ใช้งานสภาพแวดลอ้ มไพทอน
2. ตรวจสอบเพือ่ ดวู ่ามแี พค็ เกจทีย่ งั ไม่ไดต้ ดิ ตงั้ ชือ่ "beautifulsoup4" จากท่เี กบ็

Anaconda หรือไม่ (ตอ้ งเชื่อมตอ่ กบั อินเทอร์เนต็ ):
conda search beautifulsoup4

conda แสดงรายการแพ็คเกจทงั้ หมดที่มชี ่ือน้นั บนท่เี ก็บ Anaconda ดังน้นั เราจึงรวู้ า่ มีให้
ใชง้ าน

3. ติดต้ังแพค็ เกจน้ีในสภาพแวดลอ้ มปัจจุบัน:
conda install beautifulsoup4
ตรวจสอบเพ่ือดวู ่าโปรแกรมทต่ี ดิ ต้ังใหมอ่ ย่ใู นสภาพแวดล้อมน้หี รือไม:่
conda list

ศกึ ษาข้อมลู เพิม่ เติม
• Conda cheat sheet
• Full documentation--- https://conda.io/docs/
• Free community support--
- https://groups.google.com/a/anaconda.com/forum/#!forum/anaconda
• Paid support options--- https://www.anaconda.com/support/

22 บี ที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

กจิ กรรม
1. ให้ตดิ ต้งั และตรวจสอบการติดตง้ั Anaconda เขา้ ส่โู หมด Prompt

ทดลองพมิ พ์คำส่งั ไพทอน ถา้ ขึ้นดังภาพแสดงว่าพร้อมใช้งาน
พมิ พ์คำส่ัง exit()
conda update conda

Conda update anaconda-navigator
Conda update anaconda-updater
ตรวจสอบ Version ของ anaconda , python และ environment

ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 23

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

ตรวจสอบไฟล์ anaconda3 หากไม่พบไฟล์ ใหแ้ สดงไฟลท์ ่ีซอ่ นอยู่ (Hidden Items)

ภาพท่ี 3 แสดงตำแหน่งไฟล์ Anaconda

24 ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

3.3 เร่มิ ต้นทำงาน Jupyter Notebook
3.3.1 การเปดิ ใชง้ าน
1) Start Windows เลือก Anaconda Powershell Prompt (Anaconda3)

บี ที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 25

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

2) รัน Google Chrome > OK

3) โปรแกรม jupyter Notebook จะเปดิ บนเบราเซอร์ Google Chrome

26 ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

4) New > Python 3
5) เปดิ หนา้ พรอ้ มเขียนโปรแกรม
6) ทดลองเขียนโปรแกรม และแสดงผลลพั ธ์

บี ที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 27

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

3.3.2 เรม่ิ ตน้ ทำงาน Jupyter Notebook
1) คลิกเลอื ก cell ในการทำงานกบั cell ให้คลิกบรเิ วณท่ตี ้องการ cell จะถกู เลอื ก

โดยมีสัญลักษณเ์ ป็นการตกี รอบ
2) การสร้าง cell ใหม่ เลือก cell กดปุม่ + ในแถบเคร่อื งมือเพ่อื สรา้ ง cell ด้านลา่ ง

cell ท่ีกำลังเลอื กอยู่

3) การลบ cell เลือกที่ cell ทีจ่ ะลบ แล้วเลอื กเคร่ืองมือบนแถบเครือ่ งมอื Edit >>
Delete Cells

4) code cell - cell ทใ่ี ช้เขยี นไพทอน เมอ่ื สรา้ ง cell ขนึ้ มา cell ทจี่ ะได้ คือ
code cell ทใี่ ช้เขียนไพทอน

5) เปลี่ยนชนิด cell เม่ือเปล่ียนประเภทเปน็ markdown cell จะได้ cell ทใี่ ช้จด
บันทึก

6) run cell – ส่งั ให้ประมวลผล เม่ือตอ้ งการให้ cell ประมวลผล ให้ run cell นน้ั

28 ีบที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

7) restart - สงั่ เปดิ ใหม่
เมอ่ื Jupyter Notebook ไมม่ กี ารตอบสนองสามารถ restart และลบผลการคำนวนกอ่ น
หนา้ เพอื่ เรมิ่ ใช้งานใหมอ่ กี ครัง้

8) แก้ไขและโหมดคำสัง่ หากเซลล์ทำงานอยู่สองโหมดทีแ่ ตกตา่ งกนั :
• โหมดแก้ไข
• โหมดคำสง่ั

โหมดแก้ไขจะเขา้ สหู่ ากคลิกเข้าไปในพื้นทโ่ี คด้ ของเซลลน์ นั้ โหมดนรี้ ะบุดว้ ยขอบสีเขยี วทาง
ดา้ นซ้ายของเซลล:์

หากต้องการออกจากโหมดแก้ไข และกลับส่โู หมดคำส่งั อีกคร้งั เพยี งแค่กด ESC
หากตอ้ งการดูภาพรวมของฟังกช์ ันที่มีอยูใ่ นคำสั่ง และในโหมดแก้ไขสามารถเปิดภาพรวม
ของแปน้ พิมพล์ ดั ไดโ้ ดยใช้รายการเมนู Help → Keyboard Shortcut :

9) จดุ ตรวจ (checkpoint)
อีกหนง่ึ ฟังกช์ นั เดด็ ของ Jupyter Notebook คือ ความสามารถในการสรา้ งระดับ การสรา้ ง
จดุ ตรวจจะเปน็ การจัดเกบ็ สถานะปจั จุบนั ของ Notebook เพอ่ื ให้สามารถกลับไปทจ่ี ดุ ตรวจนไ้ี ด้ใน
ภายหลงั และยกเลิกการเปลย่ี นแปลงท่ีเกิดขน้ึ กับ Notebook ในระหว่างนี้
ในการสร้างจุดตรวจใหม่สำหรับ Notebook ใหเ้ ลือกรายการเมนู File menu → Revert to

Checkpoint

ีบที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 29

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

10) การสง่ ออกโน้ตบุ๊ก (exporting a notebook)
Jupyter Notebook มตี ัวเลอื กมากมายในการส่งออกสมุดบันทกึ ตวั เลอื กเหลา่ นส้ี ามารถ

พบได้ในเมนู File → Download As :

สรุปการเรยี นรไู้ พทอน บน Jupyter Notebook ทำใหก้ ารลองผิดลองถกู งา่ ยขึ้น เนอ่ื งจาก
สามารถทดลองรนั โคด้ ในแตล่ ะ cell เพ่ือเรียนร้กู ารทำงานของคำส่งั ได้ นอกจากที่จะใชเ้ รยี นไดง้ ่าย
Jupyter Notebook ยังนิยมใชใ้ นการทำงานวเิ คราะห์ข้อมลู การจัดการขอ้ มูลจำนวนมาก อกี ด้วย

4. การใช้งาน Google Colab

Colaboratory หรอื เรยี กสน้ั ๆ วา่ "Colab" ช่วยให้สามารถเขียนและเรียกใช้ไพทอน ใน
เบราวเ์ ซอร์ได้ดว้ ย

• ตอ้ งมกี ารกำหนดคา่ เปน็ ศูนย์
• เขา้ ถึง GPU ฟรี
• แบ่งปนั งา่ ย

30 ีบที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

1. ไปท่ี https://colab.research.google.com/

2. กด Sign in โดยใช้ Google Account (Gmail) หากไม่มใี หท้ ำการสมัครอีเมล
3. เขา้ สหู่ น้าหลักของ Google Colaboratory

บี ที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 31

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

4. พร้อมเขยี นคำสั่งใชง้ านในภาษาไพทอน
ชอ่ื ไฟลน์ ามสกุล.jpynb
สามารถเลอื กพิมพ์
Python (+Code) หรอื พิมพข์ ้อความ(+Code)
สามารถเลอื กพมิ พ์
Python (+Text) หรือ พมิ พข์ ้อความ (+Text)

32 ีบที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

5. เมนคู ำสง่ั

6. เลือก File -> New Notebook จากหน้าจะแสดงเซลลใ์ นการปอ้ นคำส่งั ดังในหนา้ ถัดไป
7. การตั้งช่อื ไฟล์

บี ที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 33

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

8. พิมพ์ code (ให้เลอื ก + Code)
9. แสดงผลลพั ธ์ (Run cell)
10. บนั ทกึ ไฟล์ (Save)

34 บี ที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

11. เปิดไฟลง์ านทเ่ี คยบันทึกไวแ้ ลว้
11.1 เขา้ ไปที่ google colab อกี ครง้ั
11.2 คลิกเลือกไฟลท์ ่เี คยบันทกึ ไวแ้ ล้ว

5. การตดิ ตั้งโปรแกรม Visual Studio Code หรือ VS Code

1. เขา้ ไปท่ีเว็บไซต์ https://code.visualstudio.com/ และ Download โปรแกรม VS
Code โดยเลือกใหต้ รงกบั OS ของเครื่องคอมพวิ เตอร์

ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 35

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

2. ดบั เบล้ิ คลิก หรือคลกิ ขวาและกด “Open” โปรแกรมที่ดาวนโ์ หลดมา
3. คลิกปุ่ม “Run”

36 ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

4. เลอื ก “I accept the agreement” และคลิกปุ่ม “Next ”

5. เลือกพื้นทใ่ี นการจัดเก็บโปรแกรม (แนะนำใหใ้ ช้ Default ทใ่ี หม้ า) และคลิกป่มุ “Next ”

ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 37

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

6. คลกิ ปุ่ม “Next ”

7. เลือกส่วนเพิ่มงานให้เลอื ก Create a desktop icon และ Add to PATH (requires
shell restart) จากนัน้ ใหค้ ลิกป่มุ “Next ”

38 ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

8. คลกิ ป่มุ “Install” เพ่ือติดต้ังโปรแกรม

ีบที ีทีี1ีีแนี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน 39

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

9. คลกิ ป่มุ “Finish” เสร็จสิน้ การติดตง้ั โปรแกรม VS Code

6. สรุป

ในบทนีผ้ ้เู รียนจะไดเ้ รียนรู้เกี่ยวกบั ภาษาไพทอน เบ้ืองต้น แนะนำเคร่ืองมือสำหรับการเขยี น
โปรแกรม การดาวน์โหลด ติดต้ัง และเรียกใชง้ านโปรแกรมไพทอน, PyCharm, Jupyter
Notebook, VS Code ซงึ่ เปน็ เคร่ืองมือท่นี ิยมนำมาเขียนโปรแกรมภาษาไพทอน

7. แบบฝกึ หดั ท้ายบท

1. จงอธิบายคณุ สมบัตเิ ดน่ ของโปรแกรมภาษาไพทอน
2. ใหน้ ักศกึ ษาดาวนโ์ หลดและติดต้งั โปรแกรม IDLE
3. ให้นกั ศกึ ษาดาวนโ์ หลดและตดิ ตั้งโปรแกรม PyCharmและPyCharm Community
4. ใหน้ ักศกึ ษาดาวนโ์ หลดและตดิ ตั้งโปรแกรม Jupyter Notebook
5. ใหน้ ักศกึ ษาดาวนโ์ หลดและตดิ ตง้ั โปรแกรม VS Code

40 ีบที ีทีี1ีแี นี ีะีนีาีคีวีาีมีรีเีบีอีงีตีนีเีกียีวีกีบีภีาีษีาไพทอน

ีกาีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

บทท่ี 2
พื้นฐานการเขยี นโปรแกรมภาษาไพทอน

ในบทนีจ้ ะกล่าวถึงพืน้ ฐานการเขียนโปรแกรมภาษาไพทอน ที่มีองค์ประกอบและข้อกำหนด
ท่สี ำคัญ ที่เราควรรจู้ กั ในเบอื้ งตน้ ทีจ่ ะกล่าวถึงในบทน้ี เช่น การเขียนและรันโปรแกรมไพทอน การ
ใชง้ านคำสั่งพ้ืนฐานทีส่ ำคญั รปู แบบการเขยี นโปรแกรม การแสดงผล ตวั แปรและการกำหนดค่า
เป็นต้น

1. คำส่งั ที่เขียนในโปรแกรมไพทอน (Statement Python)

Statement คอื คำสง่ั ท่เี ขียนในโปรแกรมทสี่ ามารถทำงานได้ โดยในภาษาไพทอน น้ันสามารถแบ่งได้
ดว้ ยการขนึ้ บรรทัดใหม่ หรอื ใชเ้ ครื่องหมายเซมิโคลอน ( ; ) เหมือนภาษาอน่ื ๆก็ได้

• Single statement คอื Statement ท่ีมีคำส่งั เดียว
• Compound statement คอื Statement ท่ีมหี ลายคำสง่ั

การใช้เซมิโคลอน ( ; ) ตอ่ ทา้ ยคำส่ัง มีข้อดีคอื การแบง่ คำสั่ง หรือ statement จะทำใหส้ ามารถ
เขียนหลายคำสง่ั ในบรรทดั เดียวกันได้

ตัวอย่างท่ี 2.1 คำส่ังทเี่ ขียนในโปรแกรม
print("Hello World")
print("Welcome to Python Language.")
print("Python is a popular programming language")

print("Hello World"); print("Welcome to Python Language.");
print("Python is a popular programming language");

2. การแสดงผลข้อมูลดว้ ยฟังกช์ นั print()

เมอ่ื เราตอ้ งการแสดงขอ้ ความออกไปยงั หน้าจอ มรี ูปแบบพื้นฐานฟังก์ชนั print() ดังน้ี
print(value, ..., sep = ' ', end = '\n');

ในรปู แบบการใชง้ าน ฟงั กช์ ัน print() เราสามารถสง่ อาร์กิวเมนต์ไดต้ ั้งแตห่ น่ึงถึงหลายตวั เข้า
ไปในฟังกช์ นั นอกจากน้ฟี ังกช์ นั ยังมี keyword อารก์ วิ เมนต์ sep ซึง่ เปน็ ตวั แบ่งหากอาร์กวิ เมนต์ทีส่ ่ง
เขา้ ไปน้นั มากกว่า 1 ตวั ซ่ึงมคี ่า default เป็น whitespace และ keyword อาร์กวิ เมนต์ end เปน็
การแสดงผลในตอนท้ายของฟงั ก์ชัน ซง่ึ มคี า่ default เปน็ \n หมายถึงการขน้ึ บรรทัดใหม่ มาดู
ตัวอยา่ งการใช้งานฟังก์ชนั

บี ที ีทีี2ีีพีนีฐีาีนีกีาีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาไพทอน 41

กี าีีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาีไีพีทีอีนีี(Python Programming)

ตวั อยา่ งท่ี 2.2 แสดงผลขอ้ มลู ดว้ ยฟงั ก์ชนั print
print("Hello")
print(123)
print(1.22)
com = 'computer'
year = 2564
print(com)
print(year)

3. การรับข้อมลู ทางคียบ์ อรด์ ดว้ ยฟังก์ชนั input()

ฟังก์ชนั input() ทำหนา้ ทร่ี ับค่าทางคยี บ์ อร์ดจากผู้ใช้งาน สำหรบั การรับคา่ ขอ้ ความ ตัวเลข
จำนวนทศนิยม ซึง่ เป็นประเภทฟังก์ชัน Built-in การเรยี กใชง้ านดงั ตัวอยา่ งต่อไปน้ี

ตัวอยา่ งท่ี 2.3 การรบั ข้อมูลช่อื สกุล และอายุ
f_name = input("Enter your name: ")
l_name = input("Enter your surname: ")
age = input("Input your age: ")
print(" ชอ่ื : ", f_name)
print(" นามสกุล: ", l_name)
print(" อาย:ุ ", age)
print("Hello " + f_name +' '+l_name, " age: " ,age)

4. การเขียนคำอธบิ ายโคด้

คำอธบิ ายโค้ด (Comment) เป็นข้อความคดิ เห็นสามารถใช้เพอ่ื อธิบายโคด้ ของโปรแกรมไพ
ทอน ทำใหโ้ ค้ดอา่ นงา่ ยขึ้น อาจเขียนไวเ้ พอ่ื เตอื นความจำ โดยการเขียนคำอธิบายโค้ดมี 2
รูปแบบ คอื การเขยี นคำอธิบายแบบบรรทัดเดยี ว(Line Comment) และการเขยี นคำอธบิ ายแบบ
หลายบรรทัด(Multi Line Comments) ดงั นี้

• การเขยี นคำอธิบายแบบบรรทดั เดยี ว(Line Comment) สำหรับเขียนคำอธิบาย
บรรทัดเดียว โดยใชเ้ ครอ่ื งหมาย Hash (#) สามารถวางความคดิ เหน็ ไวท้ ี่ท้ายบรรทดั และไพทอน
จะละเว้นส่วนทเ่ี หลือของบรรทดั เชน่

42 ีบที ีทีี2ีีพีนีฐีาีนีกีาีรีเีขียีนีโีปีรีแีกีรีมีภีาีษีาไพทอน