The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

คู่มือการใช้งาน

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by kriengsak4890, 2022-05-25 00:10:37

หนังสือคู่มือ

คู่มือการใช้งาน

Keywords: การใช้งานโปรแกรม

เอกสารประกอบการบรรยาย/คมู อื

การอบรมหลักสตู รการพัฒนาครู
ดา นการจดั การเรียนรูแ บบออนไลน

หลักสตู รการพฒั นาครดู า นการจดั การเรยี นรูแบบออนไลน
สำนักงาน กศน. สำนักปลดั กระทรวงศึกษาธิการ
รวมกับ
มหาวทิ ยาลัยราชภฏั จันทรเกษม

หลกั สูตรการพฒั นาครูดา นการจดั การเรียนรูแบบออนไลน

คำนำ

ตามที่กระทรวงศึกษาธิการ ไดมีนโยบายพัฒนาการจัดการศึกษาออนไลน (Online Learning) โดย
มุงเนนการสงเสริมใหผูเรียนเกิดการเรียนรูดวยตนเอง สามารถเลือกเรียนตามความสนใจและความถนัดของ
ตนเอง เพื่อเปนการชวยเพิ่มประสิทธิภาพในการเรียนการสอนนั้น ทางสำนักงาน กศน. สำนักปลัดกระทรวง
ศึกษาธิการ จึงไดจัดทำโครงการที่ปรึกษาพัฒนาระบบและบุคลากรในการจัดการศึกษาออนไลน เพื่อทำการ
พัฒนาระบบและบุคลากรในการจัดการศึกษาออนไลน โดยมีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนาความรูและทักษะของ
บุคลากรสำนักงาน กศน. ในการใชเครื่องมือและอุปกรณการผลิตสื่อการเรียนรูสำหรับใชในการจัดการเรียนรู
แบบออนไลน และเพื่อใหบุคลากรสังกัดสำนักงาน กศน.สามารถพัฒนาสื่อการเรียนรูสำหรับใชในการจัดการ
เรยี นรูแ บบออนไลน ไดอ ยา งมีประสิทธภิ าพ

สำนักงาน กศน. สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ รวมกับ มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม
พัฒนาหลักสูตรการอบรมหลักสูตรการพัฒนาครูดานการจัดการเรียนรูแบบออนไลน และไดรวบรวมและเรียบเรียง
จัดทำเปนเอกสารประกอบการบรรยายและคูมือการใชงานขึ้น โดยหวังเปนอยางยิ่งวาจะเปนประโยชนตอครู
และบคุ ลากรสำนักงาน กศน. ที่เขารบั การอบรมจะสามารถนำไปใชป ระโยชนใ นการจดั การเรยี นรูแบบออนไลน
ไดอ ยา งมปี ระสิทธิภาพ ตอ ไป

สำนกั งาน กศน. และมหาวทิ ยาลยั ราชภฏั จันทรเกษม

1

หลกั สูตรการพัฒนาครูดา นการจดั การเรียนรูแบบออนไลน

สารบญั

หนา

คำนำ........................................................................................................................................................ 1
สารบญั .................................................................................................................................................... 2
บทท่ี 1 ความรพู นื้ ฐานคอมพิวเตอรใ นยคุ ปจ จบุ นั ...................................................................................5

1.1 คอมพวิ เตอรคืออะไร ...............................................................................................................................5
1.2 ประเภทของคอมพิวเตอร ........................................................................................................................5
1.3 องคประกอบพ้ืนฐานของระบบคอมพวิ เตอรประกอบดวย......................................................................7
1.4 การปรับพน้ื ฐานความรู ความเขา ใจ ทกั ษะเกีย่ วกบั การใชคอมพวิ เตอรในยคุ ปจจบุ นั ............................8
1.5 ขอควรระวังและการรักษาความปลอดภยั จากการใชงานบน Internet.................................................14
1.6 การสรางขอสอบการวดั และการประเมนิ ผลหลงั จากการเรยี นรสู ำหรบั ครูผสู อน..................................19
1.7 การเลือกใชงาน Internet การเลอื กใช Web Browser สำหรบั การใช Web Portal ..........................23
1.8 กระบวนการใชงาน Web Portal เพอ่ื ใชในการจดั การเรียนรู และประเมนิ ผลทางการเรยี นสำหรบั การ
จดั การเรียนรแู บบออนไลน...........................................................................................................................31
บทปฏบิ ตั กิ ารบทท่ี 1..............................................................................................................................33
บทท่ี 2 การใชง าน Web Application เพ่ือใชในการผลิตสื่อการเรยี นรูในยคุ ดจิ ิทลั .............................34
2.1 ประโยชนข อง Web Application ........................................................................................................35
2.2 ความแตกตางระหวา ง Web Application กบั Software Computer ...............................................36
2.3 สวนประกอบของ Web Application ..................................................................................................38
2.4 การใชงาน Web Application..............................................................................................................38
2.5 Web Application เพอื่ การผลติ ส่อื มลั ตมิ ีเดีย......................................................................................46
บทปฏบิ ตั ิการบทที่ 2..............................................................................................................................50
บทท่ี 3 การสรา งหนงั สืออเิ ลก็ ทรอนิกส ดวย Anyflip............................................................................52
3.1 การสมคั รสมาชกิ ...................................................................................................................................52
3.2 การเขาใชง าน Anyflip ..........................................................................................................................55
3.3 ขน้ั ตอนการสราง E-book โดยใช Anyflip............................................................................................56
3.4 เมนสู ำหรบั การทำงานใน Anyflip เพื่อการสราง E-book ....................................................................58
3.5 การนำเขา ไฟล pdf สำหรับทำ E-book................................................................................................61
3.6 การปรบั แตง หนังสอื E-book ................................................................................................................64
3.7 การสรางชัน้ วางหนังสอื E-book...........................................................................................................68

2

หลักสูตรการพฒั นาครูดา นการจดั การเรยี นรแู บบออนไลน

สารบญั (ตอ)

หนา

3.8 การเผยแพรเพ่ือการใชง าน....................................................................................................................72
3.9 การสรา งไฟล PDF จาก Microsoft word............................................................................................74
บทปฏิบตั กิ ารบท่ี 3.................................................................................................................................79
บทที่ 4 การสรางแบบทดสอบออนไลน (E-Testing) ดว ย Liveworksheets........................................80
4.1 จุดเดน ของ Liveworksheets...............................................................................................................80
4.2 การสมคั รสมาชกิ เพื่อเขา ใชง าน.............................................................................................................80
4.3 การ Upload ไฟลง าน...........................................................................................................................82
4.4 รูปแบบการสรางใบกิจกรรม/แบบฝกหดั /แบบทดสอบ.........................................................................84
4.5 การสรา งใบกิจกรรม/แบบฝกหัด/แบบทดสอบ : แบบเติมคำในชอ งวาง (Fill in the Blank)..............85
4.6 การสรา งใบกิจกรรม/แบบฝกหัด/แบบทดสอบ : แบบโยงเสน จับคู (Join)............................................87
4.7 การสรางใบกจิ กรรม/แบบฝกหดั /แบบทดสอบ : แบบลากวางคำตอบ (Drag & Drop) .......................89
4.8 การสรางใบกจิ กรรม/แบบฝกหัด/แบบทดสอบ : แบบเลือกตอบหลายตัวเลือก (Multiple Choices).91
4.9 การสรางใบกจิ กรรม/แบบฝก หัด/แบบทดสอบ : แบบเลอื กตอบ (Check Box)...................................93
4.10 การสรา งใบกจิ กรรม/แบบฝกหดั /แบบทดสอบ : แบบกลองขอความ (Drop Down) ........................95
4.11 การสรา งใบกจิ กรรม/แบบฝกหัด/แบบทดสอบ : แบบคน หาคำ (Word Search Puzzle).................97
4.12 การสรางใบกจิ กรรม/แบบฝกหัด/แบบทดสอบ : แบบฟงเสียง (Listening)................................... 100
4.13 การสรางใบกิจกรรม/แบบฝก หัด/แบบทดสอบ : แบบพดู (Speaking)............................................ 102
4.14 การสรา งใบกิจกรรม/แบบฝกหัด/แบบทดสอบ : แบบแทรกเสยี ง (Insert Sound) ........................ 104
4.15 การนำใบกจิ กรรม/แบบฝกหัด/แบบทดสอบไปใชง าน ..................................................................... 108
บทปฏิบตั ิการบทท่ี 4............................................................................................................................113
บทที่ 5 การสรางสือ่ วดิ ีโอสำหรบั การสอนดวยแอปพลเิ คชันบนมือถอื KineMaster............................114
5.1 คณุ สมบัตแิ ละความสามารถของ KineMaster (Application Features)......................................... 115
5.2 การสมัครสมาชกิ ................................................................................................................................ 115
5.3 ระบบปฏบิ ัติการและอุปกรณที่สนบั สนนุ ............................................................................................ 116
5.4 การสนบั สนุนและรองรบั ไฟลมลั ติมีเดยี .............................................................................................. 116
5.5 การใช KineMaster สรา งสือ่ วดิ ีโอสำหรับการสอน............................................................................ 117
5.5.1 เรม่ิ ตนการใชง าน............................................................................................................................. 117
5.5.2 สรา งส่ือวดิ ีโอดวย KineMaster ...................................................................................................... 118
5.5.3 ขัน้ ตอนการผลติ สอ่ื มลั ตมิ เี ดีย.......................................................................................................... 122

3

หลกั สูตรการพัฒนาครดู า นการจดั การเรยี นรูแบบออนไลน

สารบญั (ตอ)

หนา

5.5.4 เทคนคิ ตัดตอวิดโี อ........................................................................................................................... 123
5.5.5 เทคนคิ การเพม่ิ ความนาสนใจ.......................................................................................................... 126
บทปฏบิ ตั กิ ารบทที่ 5............................................................................................................................130
บทท่ี 6 การสรางชนิ้ งานดวยโปรแกรมบนเว็บไซต CANVA.................................................................131
6.1 การลงทะเบยี นเพอ่ื ใชงาน................................................................................................................... 131
6.2 การสรา งช้นิ งาน.................................................................................................................................. 132
6.3 การอัปโหลดขอ มลู ภายนอกเพือ่ ใชง าน............................................................................................... 140
6.4 การสงออกไฟลช ้นิ งาน........................................................................................................................ 141
บทปฏบิ ัติการบทท่ี 6............................................................................................................................143
บทที่ 7 การสรา งการต นู แอนเิ มชนั ดวย Animaker สำหรบั การเรยี นการสอนในยคุ ออนไลน...............144
7.1 แนวทางความคดิ และการออกแบบสื่อ.............................................................................................. 144
7.2 การออกแบบ (Design)....................................................................................................................... 144
7.3 พ้นื ฐานการใชงานโปรแกรม Animaker............................................................................................. 146
7.4 การสรางโปรเจกต (Project).............................................................................................................. 147
7.5 การสรา ง Dashboard........................................................................................................................ 147
7.6 แถบเครอื่ งมือ (Tool) ......................................................................................................................... 148
7.7 พ้นื ทสี่ รางงาน Layout....................................................................................................................... 154
7.8 Scene ................................................................................................................................................ 155
7.9 แถบแสดงเวลา Timeline.................................................................................................................. 156
7.10 ปุม Publish ..................................................................................................................................... 157
7.11 การสรา ง Character........................................................................................................................ 158
7.12 การจดั Object ตามทว่ี างโครงเรือ่ งไว............................................................................................. 161
บทปฏิบตั กิ ารบทที่ 7............................................................................................................................166
บทท่ี 8 การใชง านเครอ่ื งมอื การจัดการเรยี นการสอนออนไลน.............................................................167
8.1 การใชง านเคร่ืองมือการจดั การเรียนการสอนออนไลนสำหรับผูสอน.................................................. 167
8.2 การใชงานเคร่ืองมอื การจดั การเรียนการสอนออนไลนส ำหรบั ผูเรยี น................................................. 173
บทปฏบิ ัติการบทท่ี 8............................................................................................................................176
เอกสารอา งองิ ......................................................................................................................................177

4

หลักสตู รการพัฒนาครูดา นการจดั การเรยี นรแู บบออนไลน

บทท่ี 1
ความรพู ้ืนฐานคอมพวิ เตอรในยุคปจ จุบนั

ในปจจุบันคอมพิวเตอร เขามามีบทบาทตอการศึกษา เชน การใชคอมพิวเตอรในกิจกรรมการเรียน
การสอน งานสงเสริมวิชาการและงานทะเบียน การเก็บรวบรวมขอมูลผูเรียน และการวิเคราะหประเมินผล เปนตน
เพ่อื พฒั นาศักยภาพของผสู อนและผเู รียนใหก า วทนั ตอการเปล่ียนแปลง สอดคลอ งกับสถานการณป จ จบุ นั

ดังนั้น การปรับพื้นฐานความรู ความเขาใจ ทักษะการใชคอมพิวเตอรในยุคปจจุบัน ขอควรระวัง
กระบวนการใชงาน และการประยุกตการใชงาน จึงเปนเรื่องสำคัญที่จะชวยใหผูสอนสามารถเลือกใช
คอมพิวเตอร และเทคโนโลยีดจิ ทิ ลั ตา ง ๆ ไดอ ยา งเหมาะสม

1.1 คอมพิวเตอรค ืออะไร
คอมพิวเตอร คือ เคร่ืองจักร หรืออุปกรณท างอิเลก็ ทรอนิกส ที่ใชในการปรับเปลย่ี นขอมลู ตามลำดบั

ชุดคำส่ัง หรือโปรแกรมที่กำหนดใหเปนเคร่ืองมือ สามารถนำมาประยกุ ตใ ชงานดา นตาง ๆ เพื่อชวยใหงานนนั้ ๆ ถูกตอง
แมนยำ และรวดเร็วยิง่ ขึ้น

1.2 ประเภทของคอมพิวเตอร
การแบงประเภทของคอมพิวเตอร โดยการแบงตามขนาด ความสามารถของหนวยประมวลผลกลาง

และอุปกรณเสริมรอบขา ง แบง ไดเปน 2 ประเภท ดังนี้
1.2.1 Super Computer จัดเปนคอมพิวเตอรที่มีประสิทธิภาพสูงสุด ใชในการประมวลผลขอมูล

ที่มีจำนวนมาก มีความสามารถในการคำนวณสูงมากเชนกัน โดยสามารถคำนวณและประมวลผลเปนจำนวน
หลายลานลานคำสั่ง ในหนึ่งวินาที (Trillion Calculations Per Second) หรือมีชื่อเรียกวา จิกะฟลอป (Gigaflop)
ซุปเปอรค อมพวิ เตอรโดยท่ัวไปจะสามารถบรรจุ CPU ไว ภายในไดห ลายรอยตัว เพอื่ ชว ยกันทำงานประมวลผล
ชุดคำสั่งที่เขามา ในปจจุบันซูเปอรคอมพิวเตอรสามารถคำนวณไดเร็วถึง 128 จิกะฟลอป งานที่ตองการ
ซุปเปอรคอมพวิ เตอร ไดแ ก

- งานดานการทหารและการปองกนั ประเทศ
- งานดานอุตุนิยมวิทยา
- งานประมวลผลภาพทางการแพทย
- งานดานอวกาศและการบนิ
- งานดา นวิศวกรรมเคมภี ัณฑและปโตเลยี ม
- งานการวจิ ัยทางดานนิวเคลียรและอนภุ าค
- งานทางดานเคมีและเภสชั วทิ ยา
- งานดา นระบบธนาคาร
- งานดานซ้ือขายหลักทรพั ยและตลาดหลกั ทรัพย

5

หลักสตู รการพัฒนาครดู า นการจดั การเรยี นรูแบบออนไลน

- งานดานทะเบยี นทม่ี ฐี านขอ มลู ขนาดใหญ เชน งานทะเบียนราษฎรข องกรมการปกครอง

ภาพที่ 1.1 Super Computer
ทมี่ า : NASA
1.2.2 Micro Computer หรือPersonal Computer เปนเครื่องประมวลผลขอมูลขนาดเล็ก
มีสว นของหนวยความจำและความเรว็ ในการประมวลผลนอ ยทีส่ ดุ สามารถใชงานไดดวยคนเดยี ว จึงถูกเรียกวา
คอมพิวเตอรสวนบุคคล (Personal Computer : PC) ปจจุบัน ไมโครคอมพิวเตอรมีประสิทธิภาพสูงกวา
ในสมัยกอนมาก อาจเทากับ หรือมากกวาเครื่องเมนเฟรมในยุคกอนและราคาถูกลงมาก ดังนั้นคอมพิวเตอร
สวนบุคคลจงึ เปน ท่ีนยิ ม ท้ังตามหนวยงานและบริษทั หางรา นตลอดจนตามโรงเรียน สถานศกึ ษา และบา นเรือน
บริษัทที่ผลิตไมโครคอมพิวเตอรออกจำหนาย ไดแก Acer, Apple, Compaq, Dell และIBM เปนตน
โดยสามารถจัดแบงออกเปน 4 กลุมยอย ดังน้ี
1) Workstation เปนคอมพิวเตอรสวนบุคคลที่มีประสิทธิภาพสูง เหมาะกับการใชคำนวณ
ทางคณติ ศาสตร หรือวิศวกรรม
2) Desktop Computer เปนเครอ่ื งคอมพวิ เตอร พบไดท่ัวไปตามสำนักงาน หรือในหอ งปฏบิ ัติการ
เพอื่ การเรียนการสอน
3) Laptop หรือ Note-books มีความสามารถเทากับ Desktop Computer แตมีขนาดเลก็
เทา กับกระเปา หรอื สมดุ โนต
4) Handhelds หรือ Personal Digital Assistants: PDA มีขนาดเทาโทรศัพทพกพา
สามารถปอนขอ มูลดวยปากกาคอมพวิ เตอร (Stylus) หรือน้ิวมือได

ภาพที่ 1.2 Micro Computer
ที่มา : JIB

6

หลักสูตรการพัฒนาครูดา นการจัดการเรียนรูแบบออนไลน

1.3 องคป ระกอบพน้ื ฐานของระบบคอมพวิ เตอรประกอบดว ย
ระบบคอมพวิ เตอร มอี งคประกอบพื้นฐาน ประกอบดวย
1.3.1 ฮารดแวร (Hardware) หมายถึง สว นทปี่ ระกอบเปนเครื่องคอมพิวเตอร รวมอปุ กรณต อพวง

ตาง ๆ ที่เก่ียวของกับคอมพิวเตอรที่เราสามารถมองเห็นและสัมผัสได เชน ตัวเครื่อง จอภาพ คียบอรด และ
เมาส เปน ตน เครือ่ งคอมพิวเตอรส วนบุคคลโดยทว่ั ไปจะมฮี ารด แวรหลกั ๆ แบงออกเปน 5 หนว ยหลกั ๆ ดังน้ี

1) หนวยรับขอมลู เขา (Input Devices)
2) หนวยแสดงผล (Output Devices)
3) หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Units)
4) หนว ยความจำหลัก (Main memory)
5) หนวยความจำรอง (Secondary Storage หรอื Auxiliary Storage)
1.3.2 ซอฟตแวร (Software) หมายถึง โปรแกรม (Program) หรือชุดคำส่ัง ที่ควบคุมใหเคร่ือง
คอมพิวเตอรทำงานใหไดผลลัพธตามท่ีตองการ ซ่ึงคอมพิวเตอรฮารดแวรท่ีประกอบออกมาจากโรงงานจะไม
สามารถทำงานไดในทันที ตองมีซอฟตแวรซ่ึงเปนโปรแกรม หรือชุดคำสั่งที่สั่งใหฮารดแวรทำงานตามตองการ
โดยโปรแกรม หรือชุดคำส่ังนั้นจะเขียนจากภาษาตาง ๆ ท่ีมนุษยสรางขึ้น เรียกวา ภาษาคอมพิวเตอร
(Programming Language) และมีโปรแกรมเมอร (Programmer) หรือนักเขียนโปรแกรมเปนผูใช
ภาษาคอมพิวเตอรเหลา นนั้ เขยี นซอฟตแวรแบบตา ง ๆ ขึน้ มา
ซอฟตแ วร สามารถแบง ออกเปน 2 ประเภทใหญ คือ ซอฟตแ วรร ะบบ (System Software) และ
ซอฟตแ วรป ระยกุ ต (Application Software)
1) ซอฟตแวรระบบ (System Software) เปนซอฟตแวรที่ทำหนาที่จัดการและควบคุม
ทรัพยากรตาง ๆ ของคอมพิวเตอร และอำนวยความสะดวกดานเคร่ืองมือสำหรับการทำงานพื้นฐานตาง ๆ
ตั้งแตผูใชเริ่มเปดเคร่ืองคอมพิวเตอร การทำงานจะเปนไปตามชุดคำส่ังที่เขียนขึ้น ตลอดจนควบคุมการสื่อสาร
ขอมูลในระบบเครอื ขายคอมพวิ เตอร
2) ซอฟตแวรประยุกต (Application Software) หมายถึง ซอฟตแวรที่สราง หรือพัฒนาข้ึน
เพื่อใชงานดานใดดานหน่ึง โดยเฉพาะตามที่ผูใชตองการ เชน งานดานการจัดทำเอกสาร การทำบัญชี
การจดั เกบ็ ขอ มูลขา วสาร ตลอดจนงานดานอน่ื ๆ ตามแตผใู ชตองการ เปน ตน
1.3.3 บุคลากร (Peopleware) หมายถึง บุคลากรที่มีความรูเกี่ยวกับคอมพิวเตอร สามารถใช
งาน หรอื สง่ั งานคอมพิวเตอรดำเนินการตามทต่ี อ งการได โดยสามารถแบง ออกได 4 ระดับ คอื
1) ผูจัดการระบบ (System Manager) เปนผูวางนโยบายการใชคอมพิวเตอรของหนวย
เพ่อื ใหบรรลเุ ปาหมายทีต่ องการ

7

หลักสตู รการพฒั นาครูดา นการจดั การเรียนรูแบบออนไลน

2) นักวิเคราะหระบบ (System Analyst) เปนผูศึกษา รวบรวมขอมูล วิเคราะหและ
ประมวลความเหมาะสมและความเปนไปไดของคอมพิวเตอรกับระบบงานที่ตอบสนองตามความตองการ
หนว ยงาน และของผใู ช

3) โปรแกรมเมอร (Programmer) เปนผูเขียนโปรแกรมสั่งงานคอมพิวเตอรเพื่อให
คอมพวิ เตอรนน้ั ทำงานตามทน่ี ักวิเคราะหร ะบบไดว ิเคราะหไ ว

4) ผูใช (User) เปนผูใชคอมพิวเตอรทั่วไป เพื่อการดำเนินการตาง ๆ ซึ่งตองเรียนรูว ิธีการใช
เคร่ือง การใชโปรแกรม เพ่อื ใหไ ดง านตามทตี่ อ งการ

1.3.4 ขอ มูลและสารสนเทศ (Data and Information)
ขอมูล (Data) หมายถึง ขอเท็จจริงเกี่ยวกับเหตุการณขาวสาร หรือขอมูลดิบ ที่ยังไมผาน

การประมวลผล อาจอยูในรปู ของตวั เลข (Numeric Data), ตวั อักษร (Text Data), รปู ภาพ (Image Data) ฯลฯ
สารสนเทศ (Information) หมายถึง ขอมูลที่ไดผานกระบวนการประมวลผล

หรือจดั ระบบแลว เพ่อื ใหม คี วามหมายและสามารถนำไปใชประโยชน หรือนำไปใชเพอ่ื การตัดสินใจได
1.3.5 กระบวนการทำงาน (Procedures) หมายถึง กระบวนการหลัก สำหรับการดำเนินงาน

เพอื่ ใหร ะบบคอมพวิ เตอรทำงานตามความตองการของผูใช มี 3 สวนหลักดงั ตอ ไปน้ี
1) การประมวลผล (Processing) ไดแก การรวบรวมขอมูล การจัดกลุมขอมูล การคำนวณ

เปรียบเทยี บ การเรียงลำดบั การสรุปและแสดงผล
2) การสรางความนาเช่ือถือ (Reliability) เปนกระบวนการรักษาความปลอดภัย และความ

แมน ยำเทย่ี งตรงในการทำงาน
3) การพฒั นา (Development) เปนการพัฒนาคำส่ัง หรอื โปรแกรมเพือ่ ใหฮารด แวรทำงาน

ไดต ามคำสงั่ ดียิง่ ขน้ึ

1.4 การปรบั พืน้ ฐานความรู ความเขา ใจ ทกั ษะเก่ยี วกับการใชค อมพิวเตอรใ นยคุ ปจจบุ นั
1.4.1 ซอฟตแ วรประยกุ ต
ซอฟตแวรประยุกต หมายถึง ซอฟตแวรที่ถูกพัฒนาขึ้น เพื่อใชงานในดานตาง ๆ ตามความตองการ

ของผูใช สามารถแบงได 3 ประเภท ดังตอ ไปน้ี
1) ซอฟตแวรที่ถูกพัฒนาขึ้นมาเฉพาะดาน (Custom Software) เปนซอฟตแวรที่ถูกพัฒนาขึ้นมา

เพื่อใหตรงกับความตองการของผูใช และสอดคลองกับการทำงาน โดยอาจมีการวาจางบริษัทผลิตซอฟตแวร
หรือนักพัฒนาโปรแกรม (Programmer) มาพัฒนาซอฟตแวรซึ่งจะตองเขาไปศึกษาการทำงานและความ
ตองการของผูใชเฉพาะดานนั้น ๆ ตัวอยางของซอฟตแวรประเภทนี้ไดแก โปรแกรมระบบเงินเดือน
โปรแกรมควบคมุ สนิ คา คงคลัง ระบบงานในโรงงานอุตสาหกรรม

ซอฟตแ วรที่พฒั นาขึ้นใชง านเฉพาะดา น สามารถแบง ตามลักษณะการผลิตไดเปน 2 ประเภท

8

หลักสตู รการพฒั นาครดู า นการจดั การเรยี นรูแบบออนไลน

1.1) ซอฟตแวรท่ีพัฒนาเอง (proprietary software) เนื่องจากหนวยงานไมสามารถหา
ซอฟตแวรท่เี หมาะสมและมปี ระสิทธภิ าพดีเพียงพอกบั ความตอ งการได วิธีการพัฒนาอาจทำได 2 วิธี คอื

วิธีท่ี 1 in-house developed สรา งและพัฒนาโดยหนว ยงานในบริษัทเอง
วธิ ที ่ี 2 contract หรอื outsource เปน การจางบคุ คลภายนอกใหท ำขึน้ มา
ขอดีของซอฟตแวรท ่ีพัฒนาเอง
- สามารถเพิม่ เง่ือนไขและความตอ งการตา ง ๆ ไดไ มจ ำกดั
- สามารถควบคมุ ใหเปน ไปตามที่ตองการไดต ลอดระยะเวลาการพัฒนานน้ั
- ยดื หยนุ การทำงานไดด ีกวา เมอ่ื ขอ มูลใด ๆ มกี ารเปล่ียนแปลง
ขอเสียของซอฟตแวรท่พี ัฒนาเอง
- ใชเวลาในการออกแบบและพัฒนานานมาก เพื่อใหไดคุณสมบัติตรงตามที่
ตอ งการ
- ทีมงานถูกกดดัน เพราะจะถูกคาดหวังวาตองไดคุณสมบัติตรงตามความตองการ
ทกุ ประการ
- เสยี เวลาดูแลและบำรุงรักษาระบบนัน้ ๆ ตามมา
- เสีย่ งตอ ความผิดพลาดสูง อาจทำใหเ กดิ ปญ หาข้นึ มาได
1.2) ซอฟตแวรท่ีหาซื้อไดโดยทว่ั ไป (off-the-shelf software) เปนซอฟตแ วรท่ีมีวางขาย
ตามทองตลาดท่ัวไป โดยมี packaging อยางดีและสามารถนำไปติดตั้งและใชงานไดทันที บางคร้ังนิยมเรียกวา
โปรแกรมสำเรจ็ รูป (package software) อาจแบงออกไดเปน 2 ประเภท คอื โปรแกรมเฉพาะ (customized
package) และโปรแกรมมาตรฐาน (standard package)
1.2.1) โปรแกรมเฉพาะ (customized package) เปนโปรแกรมที่อาจตองขอให
ผูผลิตทำการเพิ่มเติมคุณสมบัติบางอยางลงไปเพียงเล็กนอย เพื่อใหเหมาะสมกับการใชงานแบบเฉพาะองคกร
มากขึ้นบางครัง้ นยิ มเรียกวาเปนซอฟตแวรตามคำส่ัง (tailormade software)
1.2.2 ) โปรแกรมมาตรฐาน (standard package) สามารถใชไดกับงานทั่วไป
มีคุณสมบัติท่ีเปนมาตรฐานเดียวกัน ใชงานงาย ศึกษาคูมือและรายละเอียดการใชเพียงเล็กนอย ไมจำเปนตอง
ไปปรับปรุง หรอื แกไขสวนของโปรแกรมเพม่ิ เติม เชน กลมุ โปรแกรมสำเรจ็ รปู ทางดา น Microsoft Office
ขอดขี องซอฟตแ วรท หี่ าซือ้ ไดโ ดยทั่วไป
- ซือ้ ไดในราคาถูก เพราะนำออกมาจำหนายเปนจำนวนมาก
- ความเส่ียงในการใชงานต่ำ และสามารถศึกษาคุณสมบัติ และประสิทธิภาพของ
โปรแกรมไดโ ดยตรงจากคูมือทมี่ ใี ห
- โปรแกรมท่ีไดมีคุณภาพดีกวา เน่ืองจากมีผูใชหลายรายทดสอบและแจงแกไข
ปญหาใหกบั ผูผลติ มาเปนอยา งดี

9

หลักสูตรการพัฒนาครูดา นการจดั การเรยี นรแู บบออนไลน

ขอ เสยี ของซอฟตแ วรท ี่หาซ้อื ไดโดยทั่วไป
- คุณสมบัติบางอยางเกนิ ความจำเปนและตอ งการ
- คณุ สมบัตบิ างอยางอาจไมม ีใหใ ช
- เมื่อตองการเพ่ิมคณุ สมบัตติ องจายเงินมากขน้ึ แตใ นบางโปรแกรมกไ็ มสามารถทำได
- ไมยดื หยุน จงึ ไมเ หมาะสมกบั งานท่ีจำเปน ตองปรับเปลยี่ น หรือแกไ ขระบบอยบู อ ย ๆ
2) ซอฟตแวรประยุกตประจำสำนักงาน (Office Application) เปนซอฟตแวรท่ีผลิตโดย
บริษัทผลิตซอฟตแวร โดยครอบคลุมผใู ชง านท่วั ๆ ไป ไมเฉพาะ หรือเจาะจงตอผูใชร ายใดรายหน่ึง ตวั อยางเชน
ชดุ โปรแกรม Microsoft Office, Adobe creative suite และ Office365
3) โปรแกรมประยุกตสำหรับเครือขายอินเตอรเน็ต (Internet Application) เปนโปรแกรม
ที่เชื่อมตอกับอินเตอรเน็ต ทำใหเครื่องคอมพิวเตอรสามารถเขาถึงบริการตาง ๆ บนอินเตอรเน็ตได เชน
การใหบริการเว็บไซต สามารถเขาถึงโดยใชเว็บเบราวเซอร Internet Explorer หรือFirefox เปนตน
หรอื การรับสง อีเมล (E-mail) หรือการโอนยายขอมูลผา นอินเตอรเ น็ต (FTP)
ทั้งนี้ การใชงานซอฟตแวรประยุกต สามารถใชกับงานไดเกือบทุกดาน เชน การใชงานดาน
ธุรกิจ (Business) มุงเนนใหใชงานเพื่อประโยชนสำหรับงานทางดานธุรกิจโดยเฉพาะ ทำใหการทำงาน
มีประสิทธิภาพดีขึ้นมากกวาการใชแรงงานคน ตัวอยางงาน เชน ใชสำหรับการจัดพิมพรายงานเอกสาร
นำเสนองาน รวมถงึ การบนั ทกึ นัดหมายตาง ๆ อาจแบง ซอฟตแวรกลมุ นี้ออกเปน ประเภท ไดด งั นี้
1) ซอฟตแวรประมวลผลคำ (Word processing) เปนซอฟตแวรประยุกตใชสำหรับพิมพ
เอกสาร สามารถแกไข ลบ แทรกขอความ หรือรูปภาพ ชวยใหการจดั รูปแบบเอกสารไดงายและสวยงามยิ่งขึ้น
เชน Microsoft Word
2) ซอฟตแวรตารางคำนวณ (Spreadsheet) เปนซอฟตแวรตารางคำนวณ หรือตาราง
อิเล็กทรอนิกส (Spread Sheet) เปนซอฟตแวรที่ชวยในการคิดคำนวณที่ซับซอน สามารถใสขอความ สูตร
หรือสมการ เพื่อใหโปรแกรมคำนวณตามเงอื่ นไข เชน Microsoft Excel
3) ซอฟตแวรฐานขอมูล (Database) เปนซอฟตแวรที่ใชสำหรับจัดการกับขอมูล ซึ่งขอมูล
อาจจะมีจำนวนมากและมีความสัมพันธกัน จึงจำเปนที่จะตองมีโปรแกรมสำหรับจัดฐานขอมูล ซึ่งจะชวย
ในการจัดการจัดเก็บ เรียกคน มาใชงาน การทำรายงาน และการสรุปผล เชน
- Microsoft Access
- Microsoft SQL Server
- MySQL
- Oracle
- IBM DB2

10

หลกั สูตรการพัฒนาครูดา นการจดั การเรยี นรูแบบออนไลน

4) ซอฟตแวรนำเสนองาน (Presentation) เปนซอฟตแวรที่ใชสำหรับนำเสนอขอมูลจะทำให
การนำเสนอขอมูลดูนาสนใจยิ่งขึ้น อีกทั้ง ยังสามารถสรางแผนภูมิ กราฟ และแทรกรูปภาพ เชน Microsoft
PowerPoint

5) ซอฟตแวรแบบกลุม (Software Suite) เปนการนำเอาซอฟตแวรหลายตัวมาจำหนาย
รวมกันเปนกลุมเดียว ทำใหการทำงานคลองตัวและสะดวกเนื่องจากจัดกลุมซอฟทแวรที่ทำงานใกลเคียงกัน
ไวเปนกลุมเดียว และราคาจำหนายถูกกวาการเลือกซื้อซอฟตแวรแตละตัวมาใช ตัวอยางโปรแกรม
เชน Microsoft Office, Sun Star Office และ Pladao Office

6) ซอฟตแวรสำหรับจัดการโครงการ (Project management) เปนซอฟตแวรที่ใชกับ
การวิเคราะหและวางแผนโครงการเปนหลัก สามารถจัดการกับกิจกรรมงาน (schedule) ติดตามงาน
วิเคราะหและหาตนทุนคาใชจายตาง ๆ ของโครงการไดงายขึ้น ตัวอยางโปรแกรม เชน Microsoft Project,
Macromedia Site spring

7) ซอฟตแวรสำหรับงานบัญชี (Accounting) เปนซอฟตแวรบันทึกขอมูลและแสดงรายงาน
ทางการเงินตาง ๆ สามารถออกรายงานงบกำไรขาดทุน งบดุล รวมถึงรายงานซื้อ-ขายได ตัวอยางโปรแกรม
เชน Intuit QuickBooks, Peachtree Complete Accounting

1.4.2 การใชง านดานกราฟฟกและมลั ตมิ เี ดยี (Graphics/Multimedia)
การใชงานดานกราฟฟกและมัลติมีเดีย มีวัตถุประสงคเพื่อชวยสำหรับจัดการงานดานกราฟกและ
มัลติมีเดียใหงายข้ึน จึงเสมือนเปนผูชวยในการออกแบบงานที่มีความสามารถหลากหลาย เชน ตกแตงภาพ
วาดรูป ปรับเสียง ตัดตอภาพเคล่ือนไหว รวมถึงการสรางและออกแบบพัฒนาเว็บไซต แบงซอฟตแวรกลุมน้ี
ออกเปนประเภท ไดด ังนี้

1) ซอฟตแวรสำหรับงานออกแบบ (CAD - Computer-aided design) ชวยสำหรับการ
ออกแบบแผนผัง การออกแบบและตกแตงบาน รวมถึงการจัดองคประกอบอื่น ๆ เหมาะสำหรับงาน
ดานวิศกรรม สถาปตยกรรม รวมถึงงานดานวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีบางประเภท ตัวอยางโปรแกรม
เชน Autodesk AutoCAD และ Microsoft Visio Professional

2) ซอฟตแวรคอมพิวเตอรชวยออกแบบสิ่งพิมพ (Desktop Publishing) เปนซอฟตแวร
ออกแบบเอกสารอีกชนิดหนึ่ง แตซอฟตแวรประเภทนี้จะเปนแบบ “อะไรท่ีคุณเห็น คุณก็จะไดอยางนั้น”
(WYSIWYG: What You See Is What You Get) โดยสามารถที่จะออกแบบโครงรางของหนาเอกสาร
ซงึ่ ประกอบไปดวยขอความ (Text) และกราฟก ส (Graphics) รปู ภาพ (Image)

3) ซอฟตแวรสำหรับแตงรูปภาพ (Image Edition Software) เปนซอฟตแวรที่เก่ียวกับการ
จัดการ หรือตกแตงรูปภาพ ซ่ึงเราสามารถตกแตงภาพไดไมวาจะเปนการทำใหภาพเบลอ ใสแสง หมุนภาพ
ใสเอฟเฟกต (effects) ตา ง ๆ ไดงา ยยิ่งข้ึน ตวั อยางเชน Adobe Photoshop, GIMP, PhotoScape เปน ตน

11

หลกั สูตรการพัฒนาครดู า นการจดั การเรยี นรูแบบออนไลน

4) ซอฟตแวรสำหรับการตัดตอวิดีโอและเสียง (Video and audio editing) ใชจัดการกับ
ขอมูลเสียง เชน ผสมเสียง แกไขเสียง สรางเอฟเฟกต หรือเสียงใหม ๆ เหมาะสำหรับใชกับงานวงการตัดตอ
ภาพยนตร โทรทัศน สตูดิโอบันทึกเสียง หรืองานบนอินเทอรเน็ตบางชนิด ตัวอยางโปรแกรม เชน Adobe
Premiere, Cakewalk, SONAR, Pinnacle และ Studio DV

5) ซอฟตแวรสำหรับสรางสื่อมัลติมีเดีย (Multimedia authoring) เปนซอฟตแวรท่ีใช
เกี่ยวกับการศกึ ษา ในการเพ่มิ ประสทิ ธิภาพการสอนและการรบั รูของผเู รียน โดยใชค อมพิวเตอรเ ปน ตัวนำเสนอ
เน้ือหา และกิจกรรมของการเรียน โดยนำเน้ือหาและลำดับวิธีการสอนมาบันทึกเก็บไว และนำเสนอในรูปแบบ
ท่ีเหมาะสม จะตองถูกสรางข้ึนมาตามวัตถุประสงคของการเรียนรู ใชเคร่ืองมือหลาย ๆ อยางมาประกอบกัน
เชน Authorware, Toolbook, Photoshop, Movie Maker และ Sound Editor

6) ซอฟตแวรท่ีชวยในการสรางหนาเว็บ (Web Page Authoring) เปนซอฟตแวรท่ีชวย
ในการสรางหนาเว็บ (Web Page) ซ่ึงจะชวยใหการสรางเว็บมีความสะดวกมากขึ้น และสามารถจัดรูปแบบ
ไดง า ยขึ้น เชน Adobe Dreamweave, Microsoft Expression และ Web

1.4.3 การใชง านเก่ียวกบั การตดิ ตอ ส่อื สาร (Communication)
กลุมของซอฟตแวรป ระเภทน้ี เชน

1) ซอฟตแ วรเ กีย่ วกับการสือ่ สารขอมลู (Communication Software) เปนซอฟตแวรท่ีใชใน
การติดตอส่ือสารกับคอมพิวเตอรเคร่ืองอื่นผานเครือขายอินเตอรเน็ต เพื่อทำการแลกเปลี่ยนขอมูลตาง ๆ เชน
ขอมูลภาพ ขอมูลเสียง จดหมาย ฯลฯ ซ่ึงกันและกัน เชน การรับสงไปรษณียอิเล็กทรอนิกส การโอนยาย
แฟมขอมูล การแลกเปล่ียนขอมูลขาวสาร การประชุมออนไลน การพูดคุยและสนทนา หรือการคนหาขอมูล
ตาง ๆ

2) เว็บเบราวเซอร (Web Browser) เปนซอฟตแวรที่ใชในการเขาถึงขอมูลและการติดตอ
สื่อสารในรูปแบบที่เรียกวาเว็บเพจ โดยแปลงภาษาคอมพิวเตอร HTML ใหเปนภาษาที่คนทั่วไปเขาใจ เชน
Internet Explorer, Safari, Mozilla, Firefox และ Opera เปนตน

3) ซอฟตแวรสำหรับจัดประชุมทางไกล (Video Conference) เปนซอฟตแวรสำหรับการ
ประชุมแบบทางไกลโดยเฉพาะ สามารถใหขอมูลที่เปนท้ังภาพเคล่ือนไหวและเสียงท่ีใชในการประชุม
และถายทอดออกไปในระยะไกลได นอกจากนี้ อาจพบเห็นกับการนำเอาไปประยุกตใชในการติดตอส่ือสาร
ระหวา งเพอื่ น หรอื คนรูจ กั ที่อยตู างถิ่นได

4) ซอฟตแวรสำหรับถายโอนไฟล (File Transfer) เปนซอฟตแวรที่นำมาใชในการถายโอน
ไฟลขอมูลบนอินเตอรเน็ต จึงเหมาะสำหรับนักพัฒนาเว็บไซตและผูดูแลเว็บไซตเพื่อการสงขอมูลไปเก็บไวบน
อนิ เตอรเน็ตเพ่อื ใหบ รกิ ารกับผูเขาชมเวบ็ ตวั อยางเชน WsFTP และ Secure Shell File Transfer

5) ซอฟตแวรประเภทสงขอความดวน (Instant Messaging) เปนซอฟตแวรที่ใชสงขอความ
ดวนระหวางผรู ับและผูสง ผานอีเมล (E-mail) หรอื หมายเลขทร่ี ะบุ

12

หลักสูตรการพฒั นาครดู า นการจดั การเรียนรแู บบออนไลน

6) ซอฟทแวรสำหรับสนทนาบนอินเทอรเน็ต (Internet Relay Chat) เปนซอฟตแวรสำหรับ
การสนทนาผานการเชื่อมตออินเตอรเน็ต การติดตอสื่อสารสามารถทำไดโดยการพิมพขอความโตตอบกัน
สามารถตั้งหองสนทนากลุม รับสงไฟล สนทนาผานวิดีโอและเสียงได เชน Line, Messenger, WeChat และ
WhatsApp เปนตน

1.4.4 ลขิ สทิ ธกิ์ ารใชซอฟตแ วรท น่ี ยิ มใชใ นปจจบุ นั
ลขิ สิทธก์ิ ารใชซ อฟตแ วรท นี่ ิยมในปจ จุบนั มดี ังตอ ไปน้ี

1) ซอฟตแ วรเ ชิงพาณชิ ย (Commercial Software) เปน ซอฟตแวรท ่มี ลี ขิ สิทธ์ิ มีความสามารถ
ครบถวน ผูใชงานตองเสียคาใชจายในการใชซอฟตแวร โดยหาซื้อไดกับตัวแทนจำหนายซอฟตแวรท่ีไดรับ
การแตงต้ังจากบริษัทผูผลิตโดยตรง นำไปติดต้ังเพื่อการใชงานไดโดยทันที โดยมีบรรจุภัณฑและเอกสารคูมือ
การใชง านไวแลว อาจเขา ไปในเว็บไซตของบริษทั ผูผลติ เพ่ือซ้ือไดเ ชน กัน

2) แชรแวร (Shareware) เปนซอฟตแวรที่มีลิขสิทธิ์ มีความสามารถครบถวน หรืออาจจะตัด
ความสามารถบางสวนออกไป หรือจำกัดจำนวนขอมูลในการใชงาน โดยสามารถนำไปทดลองใชงานไดในชวง
ระยะเวลาหนึ่ง ถาทดลองใชงานแลวพบวา สามารถนำไปใชงานไดตรงกับความตองการ ก็สามารถชำระเงิน
ใหก บั ผผู ลิตซอฟตแวรเพอ่ื ใชงานตอ ไปได

3) ฟรีแวร (Freeware) เปนซอฟตแวรที่มีลิขสิทธิ์ ท่ีแจกจายใหใชงานไดโดยไมมีคาใชจาย
แตไมอนุญาตใหนำซอฟตแวรน้ีไปใชในเชิงการคาไดผูใชไมสามารถเปลี่ยนแปลง หรือนำไปพัฒนาตอเองได
ลขิ สทิ ธิ์ เปน ของบรษิ ทั หรือทมี งานผผู ลติ

4) ซอฟตแวรสาธารณะ (Public-Domain Software หรือopen source) เปนซอฟตแวรท่ี
แจกจายใหใชงานไดโดยไมมีคาใชจาย และไมมีขอจำกัดในการใชงาน ผูใชสามารถนำ source code มาแกไข
ไดตามความตองการภายใตเง่ือนไขทีก่ ำหนด

5) ซอฟตแวรโอเพนซอรส (Open Source Software) เปนแนวทางของการพัฒนาและ
เผยแพรซอฟตแวรท่ีแตกตางจากรูปแบบการพัฒนาและเผยแพรซอฟตแวรแบบมีลิขสิทธ์ิ แนวคิดพ้ืนฐานของ
การพัฒนาโอเพนซอรสก็คือ ทุกคนสามารถเรียนรูแกไขเพิ่มเติม/ปรับปรุง/ทำซ้ำและเผยแพรได ตัวอยาง
ซอฟตแวรโอเพนซอรส

- ระบบปฏบิ ัตกิ าร Linux
- Apache (Web Server)
- MySQL (Database)
- PHP (ภาษาเขยี นเวบ็ เพจ)

13

หลักสูตรการพฒั นาครดู า นการจดั การเรยี นรแู บบออนไลน

1.5 ขอควรระวงั และการรักษาความปลอดภัยจากการใชง านบน Internet
1.5.1 การควบคมุ ความปลอดภยั
1) การพิสูจนทราบตัวตน (Authentication) คือ กระบวนการแสดงหลักฐาน (Identity)

และตรวจสอบความถูกตองของหลักฐานของบุคคล หรือคอมพิวเตอร เพื่อใหทราบวาบุคคล หรือคอมพิวเตอร
ทก่ี ลา วอา งน้ันเปน ตัวจริง หรอื ไม

ขั้นตอนของการพิสูจนตัวตนแบงออกเปน 2 ขั้นตอน ไดแก “การระบุตัวตน” และ “การพิสูจน
ตัวตน”

1.1) การระบุตัวตน (Identification) คือ ขั้นตอนที่บุคคล หรือคอมพิวเตอรแสดง
หลักฐานวาตนเองคือใคร เชน สมชาย ปอน username และ password บนหนาจอล็อกอินของเว็บไซต
www.hotmail.com หรือตัวอยางการระบุตัวตนของคอมพิวเตอร ไดแก เครื่อง Note-book ใชคา MAC
Address ของตวั เองเพ่ือขอเช่อื มตอ เขา สู Access Point ท่ผี ูด ูแลระบบตัง้ คา MAC Address Filtering ไว

1.2) การพิสูจนตัวตน (Authentication) คือ ขั้นตอนการตรวจสอบหลักฐาน เพื่อพิสูจน
วาบุคคล หรือคอมพิวเตอรที่แสดงตนเองนั้น เปนบุคคล หรือคอมพิวเตอรที่กลาวอางจริง หรือไม เชน
เครื่องเว็บเซิรฟเวอรของ www.hotmail.com ไดตรวจสอบวาผูใชสมชายที่กลาวอางนั้นเปนตัวจริง หรือไม
โดยการนำคา password ที่สงมาจากเบราวเซอร ไปทดสอบ หรือเปรียบเทียบกับรหัสผานในฐานขอมูลผูใช
ของ Hotmail

1.5.2 หลักฐานอางองิ ที่เกยี่ วกับเรือ่ งความปลอดภัย
1) Actual identity หลักฐานที่สามารถบงบอกไดวาในความเปนจริงบุคคลที่กลาวอางน้ัน

เปน ใคร เชน ลายนิ้วมอื ใบหนา DNA และบตั รประจำตัวประชาชน
2) Electronic identity หลักฐานทางอิเล็กทรอนิกสซึ่งสามารถบงบอกขอมูลของบุคคลนั้นได

แตละบคุ คลอาจมีหลักฐานทางอเิ ลก็ ทรอนกิ สไ ดมากกวา 1 หลักฐาน เชน บญั ชชี ่ือผใู ช username, password
1.5.3 ระดบั การควบคมุ ความปลอดภัย
1) กลไกของการพิสูจนตัวตน (Authentication mechanisms) ที่สามารถบงชี้ไดวาเปน

บุคคล หรือคอมพิวเตอรที่กลาวอางนั้นจริง หรือไมจริงสามารถตรวจสอบไดจาก “สิ่งที่คุณรู” หรือ “สิ่งที่คุณ
ม”ี หรอื “ส่งิ ทีค่ ณุ เปน ” โดยสามารถใช 2 สงิ่ หรอื 3 สง่ิ ประกอบกันได

1.1) สิ่งที่คุณมี (Something you have) เปนการพิสูจนตัวตนในลักษณะที่ เรียกวา
Multi Factor กลา วคือ นอกจากจะมี Password ทต่ี อ งจำแลว ยังตองใชอ ุปกรณเสรมิ เขา มาใชใ นการเขาระบบ
ดวย เชน บตั ร ATM, Swipe Card, Access Card และ Smart Card เปนตน

การตรวจสอบผูใชระบบโดยใชสมารทการดเขามาชวยนั้นจะชวยตรวจสอบตัวตนของ
ผูใชงานระบบไดคลาย ๆ กับที่ธนาคารตรวจสอบผูใชงานบัตร ATM ของธนาคารวาเปนเจาของบัตร หรือไม

14

หลักสูตรการพัฒนาครูดา นการจดั การเรียนรูแ บบออนไลน

เพราะบัตรควรจะตอ งอยูกับเจา ของบัตรเทานนั้ และเจา ของบัตรเทาน้นั ที่ทราบรหัสของตน ผูอ นื่ ถงึ แมจะขโมย
บัตรไปแตก็ไมท ราบรหสั ท่อี ยูใ นบัตร ทำใหยากไปอกี ขนั้ หน่ึง ในการเจาะเขาสรู ะบบ

1.2) สิ่งที่คุณรู (Something you know) หมายถึง การใช UserName และ Password
ในการเขาสูระบบโดยท่ัวไป เชน การใชอินเทอรเน็ตดว ยการหมนุ Modem จากบานเขาสู ISP หรือการทำงาน
ในบริษัทที่ตองมีการ Log in โดยใช UserName และ Password ซึ่งการพิสูจนตัวตนในลักษณะนี้ ถือเปน
ระดับความปลอดภัยที่นอยที่สุด เพราะถาใครรู UserName และ Password ของเราก็สามารถเขาใชงาน
ระบบไดทันที นอกจากนี้เรายังตรวจสอบตัวตน (Authenticity/Accountability) ของผูใชระบบไมไดวาใครเปนใคร
อีกดวย

1.3) สิ่งที่คุณเปน (Something you are) ก็คือการนำเทคโนโลยี Biometric เขามาใช
ในการตรวจสอบตัวตนโดยอาศัยอวัยวะที่คนเรามีอยู และมีลักษณะที่เปนหนึ่งเดียวคือ ไมซ้ำกัน ไดแก
ลายนิ้วมือ มานตา หรือเสียง เปนตน การใชงานสมารทการดสามารถรวมกับระบบ Biometric ได กลาวคือ
เราสามารถเก็บลายนิ้วมือของคนลงไปใน Microchip ที่อยูในสมารทการดไดดวย ซึ่งจะเพิ่มระดับของความ
ปลอดภัยมากข้นึ แตค าใชจา ยกจ็ ะสงู ขึน้ เชน กนั

กระบวนการพิสูจนตัวตนนน้ั จะนำ 3 ลักษณะขา งตนมาใชใ นการยนื ยัน หลกั ฐานที่นำมากลาว
อางจะข้ึนอยูก ับระบบ การจะนำวิธีการมาใชเพียงลักษณะอยา งใดอยา งหนงึ่ (Single-factor Authentication)
มีขอจำกัดในการใช ตวั อยา งเชน

- สิ่งที่คณุ มี (Possession Factor) นัน้ อาจจะสญู หาย หรอื ถูกขโมยได
- สิง่ ทค่ี ณุ รู (Knowledge Factor) อาจจะถูกดกั ฟง เดา หรือขโมยจากเคร่อื งคอมพวิ เตอร
- ส่งิ ทีค่ ณุ เปน (Biometric Factor) จดั ไดวา เปนวิธีท่มี คี วามปลอดภัยสูง
อยางไรก็ตามการที่จะใชเทคโนโลยีนี้ไดนั้นจำเปนตองมกี ารลงทนุ ทีส่ ูง ดังนั้นจึงไดมีการนำแต
ละคุณลักษณะมาใชรวมกัน (Multi-factor Authentication) ตัวอยางเชน ใชสิ่งที่คุณมีกับสิ่งที่คุณรูมาใช
รวมกัน เชน การใชลายมือชื่อรวมกับการใชบัตรเครดิต หรือการใชรหัสผานรวมกับการใชบัตร ATM เปนตน
การนำแตละลักษณะของการพิสูจนตัวตนมาใชรวมกันมากกวา 1 ลักษณะ จะชวยเพิ่มประสิทธิภาพในการ
รักษาความปลอดภัยของขอมลู
2) การกำหนดสิทธิ์ (Authorization) คือ ขั้นตอนในการอนุญาตใหแตละบุคคลสามารถ
เขาถึงขอมูล หรือระบบใดไดบาง กอนอื่นตองทราบกอนวาบุคคลที่กลาวอางนั้น คือใครตามขั้นตอนการพิสูจน
ตัวตนและตอ งใหแ นใจดว ยวาการพิสูจนต วั ตนน้ันถูกตอง
3) การเขารหัส คือ การเก็บขอมูลใหเปนสวนบุคคลจากบุคคลอื่นที่ไมไดรับอนุญาต
สวนประกอบ 2 สว นทส่ี ำคัญที่จะชวยทำใหข อมูลนั้นเปนความลบั ไดกค็ อื การกำหนดสทิ ธิ์และการพสิ ูจนตัวตน
เพราะวากอนการอนุญาตใหบุคคลที่กลาวอางเขาถึงขอมูล หรือถอดรหัสขอมูลนั้นตองสามารถแนใจไดวาบุคคลท่ี
กลาวอางนั้นเปนใครและไดรับอนุญาตใหสามารถเขามาดูขอมูลได หรือไม ในการเขารหัสนั้น วิธีการหนึ่งที่ทำไดคือ

15

หลกั สตู รการพัฒนาครดู า นการจัดการเรยี นรูแบบออนไลน

การเขารหัสในรูปแบบของกุญแจลับ (Secret key) ซึ่งในการใชคียรูปแบบนี้ตองเฉพาะผูที่มีกุญแจลับนี้เทานัน้
ทส่ี ามารถรับขอ มูลท่เี ขา รหัสแลวได

4) การรักษาความสมบูรณ (Integrity) คือ การรับรองวาขอมูลจะไมถูกเปลี่ยนแปลง หรือ
ทำลายไปจากตนฉบับ (source) ไมวาจะเปนโดยบังเอิญ หรือดัดแปลงโดยเจตนาที่อาจสงผลเสียตอขอมูล
การคุกคามความสมบูรณของขอมูล คือ การที่บุคคลที่ไมไดรับอนุญาตสามารถที่จะเขาควบคุมการจัดการของ
ขอมูลได

5) การตรวจสอบ (Audit) คอื การตรวจสอบหลกั ฐานทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส ซ่งึ สามารถใชใ นการ
ติดตามการดำเนินการเพื่อตรวจสอบความถูกตองและแมนยำ ตัวอยางเชน การตรวจสอบบัญชีชื่อผูใช
โดยผูตรวจบัญชี ซึ่งการตรวจสอบความถูกตองของการดำเนินการเพื่อใหแนใจวาหลักฐานทางอิเล็กทรอนิกสนั้น
ไดถูกสรางและสั่งใหทำงานโดยบุคคลที่ไดรบั อนญุ าต และในการเชื่อมตอ เหตุการณเขากับบคุ คลจะตองทำการ
ตรวจสอบหลักฐานของบคุ คลน้นั ดว ย ซ่ึงถือเปนหลกั การพน้ื ฐานของขัน้ ตอนการทำงานของการพสิ จู นต ัวตนดวย

การควบคุมความปลอดภัย 5 ระดับ ขางตน การพิสูจนตัวตนจัดเปนการตรวจสอบหลักฐานขั้นพื้นฐานท่ี
สำคัญที่สุด ดงั นน้ั การพสิ ูจนตวั ตนดจี ะชวยเพิ่มความมน่ั คงปลอดภัยขั้นพ้นื ฐานใหกบั ระบบมากยิง่ ขึน้

1.5.4 สวนประกอบของการพิสจู นตวั ตน
การพสิ ูจนตัวตนสมบรู ณมสี วนประกอบพนื้ ฐาน แบง ไดเปน 3 สวน คือ

1) การพิสูจนตัวตน (Authentication) คือ สวนที่สำคัญที่สุดเพราะเปนขั้นตอนแรกของการ
เขา ใชร ะบบ ผูเขาใชระบบตองถกู ยอมรับจากระบบวาสามารถเขา สูระบบได การพสิ ูจนต ัวตนเปนการตรวจสอบ
หลักฐานเพ่ือแสดงวา เปน บคุ คลนัน้ จริง

2) การกำหนดสิทธ์ิ (Authorization) คือ ขอจำกัดของบุคคลที่เขามาในระบบ วาบุคคล
คนน้นั สามารถทำอะไรกับระบบไดบาง

3) การบันทึกการใชงาน (Accountability) คือ การบันทึกรายละเอียดของการใชระบบและ
รวมถึงขอมูลตาง ๆ ที่ผูใชกระทำลงไปในระบบ เพื่อผูตรวจสอบจะไดตรวจสอบไดวา ผูใชที่เขามาใชบริการได
เปล่ียนแปลง หรอื แกไ ขขอมลู ในสวนใดบา ง

1.5.5 ประเภทของการพสิ ูจนตัวตน (Authentication Types)
1) การพสิ จู นต วั ตนโดยใชรหัสผาน (Authentication by Passwords) รหัสผา นเปนวิธีการที่

ใชมานานและนิยมใชกันแพรหลาย รหัสผานควรจำกัดใหเฉพาะผูใชที่มีสิทธิ์เทานั้นที่ทราบ แตวาในปจจุบันนี้
การใชแครหัสผา นไมม ปี ระสิทธภิ าพมากพอท่ีจะรักษาความมัน่ คงปลอดภัยใหก บั ระบบคอมพิวเตอร หรือระบบ
เครือขายคอมพิวเตอร เนื่องจากการตั้งรหัสผานที่งายเกินไป และวิทยาการความรูที่กาวหนาทำใหรหัสผาน
อาจจะถูกขโมยโดยระหวางการสื่อสารผานเครือขายได การเปลี่ยนรหัสผานอยูบอย ๆ สามารถที่จะบรรเทา
ปญ หาน้ีได หรอื อาจจะใชเ ทคนิค leet มาชว ยในการต้ังรหัสผาน

16

หลกั สูตรการพัฒนาครูดา นการจัดการเรยี นรแู บบออนไลน

leet คือ การใชตัวเลข หรือตัวอักษรที่มีรูปรางคลายกันมาทดแทนกัน เชน ใช 0 แทน O ตัวใหญ
และใช 1 แทน I ตวั ใหญ

อีกเทคนิคที่ทำใหแฮกเกอรไมสามารถโจมตีดวยวิธี Brute Force คือ การตั้งรหัสผานโดยใช
ตัวอักษรที่ไมมีในคียบอรด หรือตัวอักษรที่ไมสามารถกดคียบอรดได เชน ใชตัวอักษรที่อยูบนปุม ~ ซึ่งบน
Windows เวอรช ันภาษาไทยจะไมสามารถกดไดเพราะ Windows จะเขาใจวาผใู ชต องการเปลยี่ นภาษา

ขอดี สามารถใชไดกับทุกระบบ
ขอ เสยี จะไมป ลอดภัยเมอ่ื มีการสงขามระบบเครือขายทเ่ี ปน สาธารณะ หรือไมมกี ารเขา รหัสขอ มูล
2) การพิสูจนตวั ตนโดยใช PIN (Authentication by PIN) ( PIN : Personal Identification
Number) เปนรหัสลับสวนบคุ คลทีใ่ ชเ ปน รหัสผา นเพ่อื เขาสรู ะบบ ซึ่ง PIN ใชอยางแพรห ลายโดยเฉพาะการทำ
ธุรกรรมทางดานธนาคาร เชน บัตร ATM และเครดิตการดตาง ๆ การใช PIN ทำใหมีความปลอดภัยในการ
สื่อสารขามระบบเครือขายสาธารณะมากขึ้น เนื่องจาก PIN จะถูกเขารหัสเอาไว และจำเปนตองมีเครื่องมือที่
สามารถถอดรหัสนี้ออกมาได เชน ฮารดแวรที่ออกแบบมาโดยเฉพาะ และ ถูกติดตั้งไวในเครื่องของผูรับและ
ผูสง เทา น้ัน
ขอ ดี งายตอการจำและความปลอดภยั คอนขางดี และสามารถสอื่ สารขา มเครอื ขา ยสาธารณะได
ขอเสีย ตอ งใชฮ ารแวรเ ฉพาะในการอา น PIN ไมสามารถใชกบั ตา งระบบกนั ได และราคาแพง
3) การพิสูจนตัวตนโดยใชลักษณะเฉพาะทางชีวภาพ (Authentication by Biometric
traits) ลักษณะทางชีวภาพของแตละบุคคลเปนลักษณะทางภายภาพ จึงไมสามารถลอกเลียนแบบได เชน
DNA และ Retina การนำลักษณะทางชีวภาพมาใชในการพิสูจนตัวตนจะใหความปลอดภัยสูงที่สุด เชน การใช
ลายนิ้วมือแทนการตอกบัตร การใชเสียง และมานตาเพื่อยืนยันตัวตนกอนเขาหองเซิรฟเวอร การพิสูจนตัวตน
ลกั ษณะน้ีถกู พัฒนาข้ึนเพอื่ หลกี เล่ยี งปญ หาท่เี กิดจากการใชรหสั ผา นเพยี งตัวเดียวซำ้ ๆ กนั
4) การพิสูจนตัวตนโดยใชรหัสผานเพียงครั้งเดียว (One-Time Password : OTP) OTP จะ
ทำใหระบบมีความปลอดภัยมากขึ้น เพราะรหัสผานจะถูกเปลี่ยนทุกครั้งกอนที่ผูใชจะเขาสูระบบ การทำงาน
ของ OTP คือ เมื่อผูใชตองการจะเขาใชระบบ ผูใชจะทำการรองขอไปยังเซิรฟเวอร จากนั้นเซิรฟเวอรจะสง
Challenge String กลบั มาใหผูใช จากนน้ั ผใู ชจ ะนำ Challenge String และรหสั ลับท่ีมีอยูกบั ตัวของผูใชนำไป
เขาแฮชฟงกชันแลวออกมาเปนคา Response ผูใชก็จะสงคานั้นกลับไปยังเซิรฟเวอร จะทำการตรวจสอบคาที่
ผูใชสงมาเปรียบเทียบกับคาที่เซิรฟเวอรเองคำนวณได โดยเซิรฟเวอรก็ใชวิธีการคำนวณเดียวกันกับผูใช เมื่อได
คา ที่ตรงกนั เซริ ฟเวอรก็จะยอมรับใหผูใชเขา สูระบบ
5) การพิสูจนต ัวตนโดยการใชลายเซ็นดิจิทัล (Digital Signature) เปนการนำหลักการทำงาน
ของการเขารหัสแบบใชคูรหัสกุญแจมาประยุกตใช โดยผูใชจะตองนำขอมูลไปเขาฟงกชันที่เรียกวา

17

หลักสตู รการพัฒนาครูดา นการจัดการเรียนรแู บบออนไลน

แฮชฟงกชัน จากนั้นจะไดเมสเซสไดเจสต (Message Digest) และผูสงใชลายเซ็นดิจิทัลเปนกุญแจเขารหัส
ขอ มลู

เมื่อขอมูลถูกสงไปยังผูรับ ผูรับก็จะนำขอมูลจากผูสงนั้นผานแฮชฟงกชันเพื่อคำนวณ
คาเมสเซสไดเจสต (Message Digest) และถอดรหัสลายเซ็นดวยกุญแจสารธารณะของผูสง ถาถอดรหัส
ไดถูกตองและคา เมสเซสไดเจสตต รงกนั จะเปนการยืนยันขอ มลู จากผูใชจริง

6) การพิสูจนตัวตนโดยใชการถาม - ตอบ ผูใชจะเปนคนสรางคำถามและคำตอบขึ้นมาเอง
จากนั้นจะสงใหกับเซิรฟเวอร ซึ่งคำถาม - คำตอบที่ผูใชสรางขึ้นมา จะมีเพียงผูใชเทานั้นที่ทราบคำตอบ
ของแตล ะคำถามท่ถี กู สราง และเมอ่ื ผใู ชคนนน้ั ๆ เขา สูร ะบบได ระบบจะถามสุมคำถามเหลานั้นทีผ่ ูใชคนน้ัน ๆ
สรางขึ้นมาถามผูใชคนนั้น ๆ กอนที่จะยอมใหเขาใชระบบไดจริง การใหใชระบบไดจริงจะไดรับการยินยอม
ก็ตอเม่อื การตอบคำตอบทีผ่ ใู ชตอบน้นั สมั พนั ธกับคำตอบทม่ี ีอยใู นเซิรฟเวอร

7) ไมมีการพิสูจนตัวตน (No Authentication) ตามหลักการแลวการพิสูจนตัวตนไมมีความ
จำเปน ถาเงื่อนไขตอไปนี้เปนจริงขอมูลเหลานั้นเปนขอมูลสาธารณะ ที่อนุญาตใหทุกคนเขาใชบริการและ
เปลี่ยนแปลงได หรือขอมูลขาวสาร หรือแหลงของขอมูลนั้น ๆ สามารถเขาถึงไดเฉพาะบุคคลที่ไดรับอนุญาต
เทานัน้

ขอ ดี งา ยตอการใชงานและคา ใชจ า ยต่ำ
ขอ เสยี ความปลอดภัยของขอมูลจะขึน้ อยกู ับผูใชจะนำขอ มูลนนั้ ไปใชในทางทีค่ วร หรอื ไม
1.5.6 บทสรปุ
การรักษาความมนั่ คงปลอดภยั ของระบบคอมพวิ เตอร หรือระบบเครอื ขา ยคอมพิวเตอรเปนสิ่งท่ีควร
ตระหนักเปนอยางยิ่งในปจจุบัน เพราะโลกในยุคปจจุบันเปนโลกแหงขอมูลขาวสาร การเก็บรักษาขอมูลให
ปลอดภัยจึงเปนสิ่งสำคัญกับตัวบุคคลและองคกร เพราะฉะนั้นการที่จะอนุญาตใหบุคคลใดบุคคลหนึ่งสามารถ
เขาถึงขอมูลจึงเปนส่ิงที่ควรระมัดระวัง เพราะขอมูลบางอยางของบุคคลและองคกรมีความสำคัญและไม
สามารถเปด เผยตอบคุ คลภายนอกได
การพสิ ูจนต ัวตนจึงมคี วามสำคญั เนื่องจากวา การท่ีบุคคลใดบคุ คลหนึง่ จะเขาสูระบบได จะตองไดรับ
การยอมรบั วาไดร ับอนุญาตจริง
การตรวจสอบหลักฐานจึงเปนขั้นตอนแรกกอนอนุญาตใหเขาสูระบบ การยืนยันตัวตนยิ่งมีความ
ซับซอนมากน่นั ก็หมายถึงวา ความปลอดภัยของขอมูลกม็ ีมากข้นึ ดว ย

18

หลกั สูตรการพัฒนาครูดา นการจัดการเรยี นรูแบบออนไลน

1.6 การสรางขอ สอบการวดั และการประเมินผลหลงั จากการเรียนรสู ำหรบั ครผู สู อน
1.6.1 แนวทางการวดั และประเมนิ ผลแบบออนไลน
การวดั และประเมนิ ผลผเู รยี นผสู อนตองคำนงึ ส่งิ สำคญั 4 ประการ ดงั นี้
1) การมีสวนรวม คือ ควรใหผูเรียนมีสวนรวมในการกำหนดวิธีการ และเกณฑการสงงาน

เพื่อรับการประเมินจากผูสอน ทั้งนี้ ผูสอนนั้นสามารถเสนอวิธีการและเกณฑการสงใหกับผูเรียนไดตัดสินใจ
โดยคำนึงถึงความเหมาะสม การลดความยุงยามซับซอน และปองกันปญหาที่เกิดจากการสงงาน เชน ใบงาน
สูญหาย มีการจดั หมวดหมูที่ชดั เจน ผสู อนและผูเ รียนสามารถติดตาม หรือตรวจสอบการสง งานได เปนตน

2) ความโปรงใส คือ การใหคะแนนควรมีเกณฑการประเมินที่ชัดเจน ผูเรียนสามารถ
ตรวจสอบคะแนนได และสอบถามผูสอนไดหากมขี อ สงสยั

3) เนนวตั ถปุ ระสงค คอื วดั และประเมินผลตามวัตถุประสงคของรายวิชา และเลือกวิธีการวัด
และประเมนิ ที่เหมาะสม เชน แบบปฏิบัติ แบบอัตนยั แบบปรนัย และแบบปากเปลา เปน ตน

4) พัฒนาการสอน คือ การนำผลการประเมินผูเรียนไปใชในการพัฒนาการสอนของผูสอน
เพ่ือเพิ่มประสทิ ธภิ าพการเรียนรูของผเู รียน

1.6.2 การสรางขอสอบออนไลน
ผสู อนสามารถพิจารณา หรอื ตดั สินใจใชเครื่องมอื การสรา งขอ สอบ หรือการรับสงขอ สอบและ
คำตอบจากผเู รยี นได ดงั น้ี

1) ควรเลือกใชระบบจัดการการเรียนการสอนออนไลนผานเครือขายอินเทอรเน็ต (LMS)
ซึ่งจะมีเครื่องมือสำคัญสำหรับผูเรียน ผูสอน และผูดูแลระบบ เชน การจัดการรายวิชา การจัดการขอมูล
การจัดการบทเรียน การสรางเนื้อหารายวิชา เครื่องมือวัดผลการเรียนรูระบบจัดการขอมูลผูเรียน การจัดการ
สื่อสารและปฏิสัมพันธระหวางผูสอนและผูเรียน เปนตน เชน Google Classroom และ MicrosoftTeams
หรือเครื่องมือที่ทางหนวยงานสนับสนุน เพื่อใหเขาสอบ Login ดวยบัญชีที่เปนการยืนยันตัวตน เชน Google
Form, Microsoft Forms และอ่นื ๆ

2) ระบบ LMS สามารถกำหนดเวลาปลอยและเวลาปดขอสอบได แตระบบนี้ไมสามารถปองกัน
การทุจริตได

3) การสอบ ผูสอนควรเขียนคำชี้แจงและแนะนำรายละเอียดตาง ๆ ในการทำขอสอบ
ใหชัดเจน หรือนัดหมายผูเรียนเขาหองเรียนออนไลนเพื่อชี้แจงควบคูไปดวย และทดสอบระบบการสอบกอน
สอบจรงิ เพอ่ื ตรวจสอบปญหาและแกไข

4) คำตอบควรใหเปนการนำสงเขาระบบ และใหผูเรียนสามารถสงคำตอบ หรือรับสงไฟล
คำตอบซำ้ ได 2 - 3 ครงั้ ภายในเวลาทกี่ ำหนด ปอ งกนั กรณีอินเตอรเ น็ตมปี ญ หาจากความไมเสถียร

19

หลักสูตรการพฒั นาครูดา นการจดั การเรยี นรแู บบออนไลน

5) ในกรณีที่ผูเรียนในชั้นเรียนมีความเหลื่อมล้ำดานเทคโนโลยี แนะนำใหเปนการเขียนตอบ
กบั ผเู รียนทกุ คนในช้นั เพ่อื สรางความยุติธรรมและปองกนั การถกู รอ งเรยี น

6) ควรกำหนดวธิ กี ารสอบ หรือรปู แบบการสอบใหเ หมาะสมกับจำนวนผูเรียน และผูคมุ สอบ
7) ควรเปด ชองทางในการรับแจง ปญหา หรอื ขอความชวยเหลอื แกผเู รยี นระหวา งการสอบ

1.6.3 การจดั สอบและประเมินผลแบบออนไลน
การจดั การสอบและการประเมนิ ผลแบบออนไลน แบงออกเปน 2 สว น ดงั น้ี

1) กอ นสอบ
1.1) ควรสำรวจอุปกรณที่ผูเรียนมี เชน โนตบุค แท็บเล็ต หรือสมารทโฟน และการเขาถึง

สญั ญาณอินเตอรเนต็ ของผูเรยี น เชน อนิ เตอรเ นต็ บา น หรือเนต็ มือถอื
1.2) นำขอมูลจากขอ 1.1) มาประกอบการพิจารณาเลือกเครื่องมือสรางขอสอบ หรือ

ระบบการสอบเพ่ือความเหมาะสมของผูเรียนโดยรวม
1.3) วเิ คราะหแ ละออกแบบรปู แบบการวดั และประเมนิ ผล ไดแ ก
- ประเภทขอสอบ เชน ขอ สอบปรนยั อตั นัย รายงาน โครงการ วิดโี อบันทึกผลงาน และอน่ื ๆ
- กำหนดระยะเวลาในการสอบ
- กำหนดระยะเวลาการเปด ปดขอสอบ หรือการรบั ขอ สอบ
- การใหค ะแนน หรือเกณฑก ารใหค ะแนน
- รายละเอยี ดท่ตี อ งแจง แกผ ูเรยี นเพอ่ื เขาสอบ

ทั้งนี้ มแี นวทางในการวดั และประเมนิ ผลของขอ สอบประเภทตาง ๆ ยกตัวอยา งไดด ังน้ี
ตวั อยา งท่ี 1 ผลงาน/โครงการ/รายงาน

- ควรมีการประเมินเปนระยะ และใหผูเรียนในชั้นเรียนมีสวนรวมในการประเมิน
และผูเรียนประเมินตนเองควบคูก ัน เพื่อใหผ ูส อนไดติดตามพัฒนาการของผูเ รยี น และผูเ รียนเขาใจบทบาทของ
ตนเอง

- กำหนดและแจงเกณฑก ารประเมิน หรือการใหคะแนนใหผ ูเรยี นทราบลว งหนา
- เลอื กใชช องทางรบั สง เพียงชองทางใดชอ งทางหนง่ึ
ตวั อยา งที่ 2 สงั เกตพฤตกิ รรม การปฏิบตั ิ หรอื การทดลอง โดยบนั ทกึ คลิปวดิ ีโอ
- ควรใหถ ายวิดโี อแบบ Long Take โดยใชมมุ กลองแบบ Long Shot หรอื Medium Shot
- ในกรณีที่จำเปนตอง Close-Up ใหผูเรียนเปลีย่ นมุมกลองเปน Medium Shot หรือ
Close-Up และบันทึกซำ้

20

หลกั สตู รการพัฒนาครดู า นการจดั การเรยี นรแู บบออนไลน

- กำหนดระยะเวลาของวิดีโอที่เหมาะสม เชน 5 - 10 นาที หรือ 5 นาที ไมเกิน 10 นาที
เปน ตน
- กำหนดระยะเวลาในการถายทำตัดตอวิดีโอเพื่อสงงานใหเหมาะสม หรือเพียงพอ
กบั การดำเนนิ การ
ตวั อยา งท่ี 3 การสอบในวนั และเวลาเดียวกนั
- ควรแจง วนั สอบ ระบบ/โปรแกรมเวบ็ แอปพลิเคชนั ท่ีใชสอบ
- ควรทดสอบระบบ/โปรแกรมเว็บแอปพลเิ คชนั ที่ใชส อบกบั ผูเรยี น
- กำหนดระยะเวลาการสอบทีเ่ หมาะสม
- แจงรายละเอียดเพอื่ การสอบใหช ัดเจน เชน อุปกรณสำหรบั การสอบ และการสง
ขอ สอบ ตลอดจนวิธีการในการสอบและการสงคำตอบ
ตัวอยางที่ 4 การสอบแบบกำหนดชว งเวลา
- เขียนคำช้ีแจงและแนะนำรายละเอียดตา ง ๆ ในการทำขอ สอบ/การสอบใหช ดั เจน
เชน วันท่สี อบ เวลาท่ีเริ่มสอบและสนิ้ สดุ การสอบ
- ควรมกี ารแจง เตอื นผูเรยี นกอนปด รับคำตอบ
2) ระหวา งการสอบ
2.1) ขณะเขาสอบผูสอนสามารถตรวจสอบผเู รียนทเ่ี ขาสอบ ดังน้ี
- ใชโปรแกรม/ระบบการสอบที่ผูเรียนตอ ง Login เพอ่ื เขาสอบ
- ตรวจสอบหนาผูเ รียนที่เขาสอบดว ย Webcam
2.2) เปด ชองทางในการรบั แจง ปญหา หรือขอความชว ยเหลือแกผ เู รียนระหวา งการสอบ
1.6.4 แนวทางการลดการลอกขอสอบแบบออนไลน
1) สรางวนิ ัยความซอื่ สตั ยร ะหวางการสอน
2) ใหผเู รยี นเปด กลองขณะทำการสอบ
3) มขี อสอบหลายชุด
4) ใชโ ปรแกรมสอบท่ีสลบั ขอ ได และกำหนดเวลาสอบอตั โนมัติ หรือใชร ะบบในการสอบ
5) แจง คำสัง่ และการทำโทษทช่ี ดั เจน

21

หลกั สตู รการพฒั นาครดู า นการจัดการเรยี นรแู บบออนไลน

1.6.5 เครือ่ งมอื สรางขอ สอบ
ปจ จบุ นั เครือ่ งมือในการวัดผลของผเู รยี นแบบออนไลน มีความทนั สมัยและตอบสนองตอการใชงาน
ของผสู อนและผเู รียนไดดี สามารถตอบสนองการวัดผลการเรยี นรไู ดห ลายรูปแบบ เชน

1) Plickers เปนเครื่องมือในการสรางขอสอบที่สามารถตรวจคำตอบไดโดยการสแกน QR
Code คำตอบของผูเรียนแตละคน สามารถดาวนโหลดแอปพลิเคชันใชงานบนสมารทโฟน หรือใชงานบน
เว็บแอปพลิเคชัน ผูสอนดำเนินการสรางขอสอบโดยการระบุคำถาม และใสตัวเลือกคำตอบ A B C และ D
กำหนดตัวเลือกที่ถูกตอง จนครบทุกขอ จากนั้นจึงดาวนโหลด QR Code ตามจำนวนผูเรียนแจงใหผูเรียนสแกน
เพือ่ เขาสอบ ซง่ึ ผสู อนสามารถสลบั คำตอบได

2) Google Form เปนเครื่องมือในการสรางขอสอบที่มีการใชอยูทั่วไป โดยผูสอนจะตองตั้ง
คาฟอรมเปนแบบทดสอบ และวิธกี ารเขา สอบ เชน Log in ดวยอีเมล (E-Mail) จากนนั้ สรางคำถามโดยสามารถ
เลือกไดวาจะเปนแบบอัตนัย หรือปรนัย ตลอดจนสามารถใหผูเรียนสงคำตอบโดยการอัปโหลดไฟล ทั้งน้ี
หากเปนแบบปรนัย ผูสอนสามารถเฉลยคำตอบเพื่อตรวจและคำนวณคะแนนได เมื่อสรางขอสอบจนครบทุกขอ
ใหด ำเนินการรบั ลิงคเ พอื่ แชรใหผ ูเ รยี น หรือจะสงผา นทางอีเมล (E-Mail) ของผเู รยี น

3) Kahoot เปนเครื่องใชตอบคำถาม คำตอบทางออนไลน พรอมสรุปผลคะแนน คนที่ได
คะแนนมากที่สุด เรียงลำดับ และรายบุคคล ดวยการเลนผานระบบออนไลนที่นักเรียนจะตองเลนผาน
คอมพิวเตอร สมารทโฟน หรือแท็บเลต เชื่อมตอเขาสูระบบ เพื่อระบุชื่อคนเลน เก็บคะแนน หรือแขงขันกัน
ซึ่งผูสอนสามารถตั้งคำถามและเฉลยคำตอบเพื่อใหผูเรียนเลนเกมแขงขันกันได โดยผูสอนทำการเลือกประเภท
ของขอสอบ Quiz และดำเนินการสรางขอสอบ ระบุคำถาม ระยะเวลาตอบ ตัวเลือกคำตอบ และคำตอบท่ี
ถูกตอง เมอ่ื เพม่ิ คำถามครบทกุ ขอ ใหกำหนดหัวขอเรื่องของการสอบใหเ รยี บรอย กดบนั ทึก

เมื่อจะทำการสอบ/ทดสอบ ใหไปที่ play.kahoot.it เลือกชื่อหัวเรื่องที่ตองการ การเลน
รายบุคคล และตั้งคาเกม เพื่อรับหมายเลข PIN จากนั้นแจงหมายเลข PIN ใหกับผูเรียน รอจนผูเรียนเขาครบทุก
คนจึงเรมิ่ การสอบ/ทดสอบ

4) Socrative เปนเครื่องมือใชสรางแบบทดสอบ สามารถแสดงผลการสอบไดทันที รองรับ
ท้งั ภาษาไทยและภาษาองั กฤษ สามารถใสภาพประกอบคำอธิบายตาง ๆ จุดเดน คือ ผูเรยี นสามารถทำขอสอบ
ผานอุปกรณที่เชื่อมตอระบบอินเทอรเน็ตไดหลากหลาย เชน มือถือสมารทโฟน แท็บเล็ต และเครื่อง
คอมพิวเตอร โดยการสรางขอสอบ หรือแบบทดสอบ ใหผูสอนเลือกแถบ Quizzes พิมพหัวขอเรื่อง และเลือก
รูปแบบคำถาม ซึ่งมีใหเลือก 3 แบบ คือ Multiple Choice True/False และ Short Answer จากนั้นก็ระบุ
คำถามในชอ งคำถาม คำตอบในชอ งคำตอบ และคำตอบท่ถี กู ตอ ง จนครบทุกขอใหท ำการบนั ทึก

เมื่อจะทำการสอบ/ทดสอบ ผูสอนจะตองแจง Room Name ใหผูเรียนเพื่อใหผูเรียน Log
in Socrative และพิมพช่ือ Room Name ท่ไี ดรบั จากผูสอนในการเขาสอบ

22

หลักสูตรการพฒั นาครดู า นการจัดการเรยี นรูแบบออนไลน

5) quizizz เปนเครื่องมือสรางแบบทดสอบออนไลน (E-Testing) ผูเรียนสามารถทำ
แบบทดสอบผานอุปกรณที่เชื่อมตอระบบอินเตอรเน็ต ผูเรียนทราบผลการสอบทันที และผูสอนไดรับรายงาน
(Report) ผลการสอบและสามารถบันทึกลงเครื่องคอมพิวเตอรได จึงเหมาะกับการนำมาประยุกตใชกับการทำ
ขอสอบกอนเรียน หลังเรียนเพื่อวัดผลการเรียนรูของผูเรียน หรือจัดกิจกรรมการสอบแบบเกมเพื่อเพิ่มความ
สนุกสนานในหองเรียนออนไลน โดยการสรางขอสอบ หรือแบบทดสอบนั้นจะมีลักษณะคลายกับเครืองมือ
ที่กลาวมาแลวกอนหนา แตมีจุดเดนท่ีผูสอนไดรับรายงาน (Report) ผลการสอบในรูปแบบของไฟล Excel
และมีการใชงานที่งา ย

โดยเมื่อสรางขอสอบ หรือแบบทดสอบครบทุกขอ ใหผูสอนกด Process เพื่อรับรหัสเขาหอง
เมือ่ จะทำการสอบ/ทดสอบ ผสู อนจะตอ งแจง รหัสเขา หอง เมอื่ ผเู รียนเขา หอ งครบทุกคนก็ดำเนินการสอบ

1.7 การเลือกใชงาน Internet การเลอื กใช Web Browser สำหรบั การใช Web Portal
ในยุคการสื่อสารในปจจุบันเทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology : IT) มีบทบาทกับ

ชีวิตประจำวันของเราเปนอยางมากทั้งทางตรงและทางออม ซึ่งรูปแบบของเทคโนโลยีสารสนเทศ คือ การ
นำเอาเทคโนโลยีที่มีอยูในปจจุบันไปประยุกตใชใหเกิดประโยชนสูงสุด เพื่ออำนวยความสะดวกในการสื่อสาร
ขอมูล หรือการดำรงชีวิตอยูในสังคมปจจุบัน ซึ่งเทคโนโลยีที่กลาวถึงประกอบไปดวยเทคโนโลยีคอมพิวเตอร
(computer technology) และเทคโนโลยที ี่เก่ียวของกบั การสือ่ สาร (communication technology)

คอมพิวเตอร (computer) เปนเครื่องคำนวณอิเล็กทรอนิกส ที่สามารถประมวลผลขอมูล
อิเลก็ ทรอนกิ สใ นรูปแบบดิจิทัล โดยสามารถประยุกตใ ชงานไดห ลากหลาย ตามพจนานกุ รมฉบับบัณฑิตยสถาน
พ.ศ. 2542 ไดนิยามคำวา “คอมพิวเตอร” ไววา เครื่องอิเล็กทรอนิกสแบบอัตโนมัติ ทำหนาที่เสมือนสมองกล
ใชสำหรับแกปัญหาตาง ๆ ทั้งที่งายและซับซอน โดยวิธีทางคณิตศาสตร “องคประกอบของคอมพิวเตอรจะ
ประกอบไปดวยสวนตาง ๆ หลายสวนดวยกัน เชน ฮารดแวร (hardware) หมายถึง สวนที่เราสามารถจับตอง
ไดและเห็นเปนรูปธรรม เชน คียบอรด เมาส หนาจอ ลำโพง เปนตน ซอฟตแวร (software) หมายถึง คำสั่ง
หรอื โปรแกรมคอมพวิ เตอรซ ึ่งจะรวมไปถึงระบบปฏบิ ตั ิการ (operating system : OS) และโปรแกรมประยุกต
(application software)

นอกจากนั้นองคประกอบของคอมพิวเตอรยังรวมไปถึงบุคลากรที่เกี่ยวของกับคอมพิวเตอรและ
ขอมูลสารสนเทศที่ปอนใหกับคอมพิวเตอรเพื่อใชในการประมวลผลอีกดวย อินเทอรเน็ต (internet) เปนเพียง
ชองทางสำหรับการเชื่อมตอเครือขายคอมพิวเตอรหลาย ๆ เครือขายทั่วโลกเขาดวยกันเกิดเปนเครือขาย
ขนาดใหญ หรือเครอื ขา ยใยแมงมุม (world wide web : www) ซง่ึ เราเรยี กส้นั ๆ วา “เว็บ” ประโยชนในการ
เชื่อมตอ หรือใชงานอินเทอรเน็ตขึ้นอยูกับวัตถุประสงคของผูใชงาน (user) เชน แสวงหาความรู ดูรายละเอียด
สินคา เช็คอีเมล หรือเพื่อความบันเทิง ดูหนัง ฟงเพลง เลนเกม เปนตน ไมมีใครเปนเจาของและเปนพืน้ ที่ที่ทุก
คนสามารถเขาถงึ ได

23

หลักสูตรการพัฒนาครูดา นการจดั การเรียนรูแบบออนไลน

อินเทอรเน็ตกำลังเติบโตขึ้นอยางรวดเร็ว เปนที่นิยมและมีผูใชงานจำนวนมาก อินเทอรเน็ตจึง
กอใหเ กดิ โอกาสและบริการใหมม ากมาย เชน การทำธุรกรรมผานระบบอินเทอรเ น็ต พบปะสนทนาแลกเปลี่ยน
ขอ มลู กบั ผอู ่นื นอกจากนี้ อินเทอรเน็ตยังเปน ส่ือทนี่ ำเสนอความบันเทิงในรปู แบบตา ง ๆ ที่รองรับส่ือมัลติมีเดีย
(multimedia) ที่มีขนาดใหญจำนวนมหาศาล ทำใหผูใชงานสามารถเขาถึงสื่อเหลานั้นไดงาย สะดวก รวดเร็ว
และสามารถเขาถึงไดทุกที่ทุกเวลา และยังเปนพื้นที่ใหผูใชงานสามารถประชาสัมพันธ นำเสนอสินคาและ
บรกิ ารในรปู แบบท่ีนาสนใจและเขา ถงึ กลุมลูกคา ไดอยางท่ัวถึง แมนยำ จนมกี ารกลา ววาถา ธุรกิจใดไมสนใจโลก
อนิ เทอรเ นต็ ธุรกจิ น้นั กำลงั ปฏเิ สธอนาคตของตัวเอง

ความเปนมาของอินเทอรเน็ต เริ่มตนจากแนวความคิดเรื่อง เครือขายคอมพิวเตอร ที่ตองการให
ผูใชงานคอมพิวเตอรตางระบบกันสามารถทำการเชื่อมตอ ติดตอสื่อสาร หรือแลกเปลี่ยนขอมูลกันได ซึ่งมีการ
พัฒนาจากอดีตจนถึงปจจุบัน ทั้งเทคโนโลยีคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีการสื่อสารกอเกิดเปนเครือขายที่เรา
รูจักกันดีในชื่อของอินเทอรเน็ต แนวคิดแรก ๆ เกิดขึ้นในชวงป ค.ศ.1950 และเริ่มปฏิบตั ิจริงในชวง ค.ศ.1960
ในยุคสงครามนิวเคลียร หรือสงครามเย็นระหวางสหรัฐอเมริกากับสหภาพโซเวียต รวมไปถึงการแขงขัน
ทางดานเทคโนโลยีอวกาศ ทำใหเกิดการตื่นตัวที่จะพัฒนาเทคโนโลยีชั้นสูงเปนอยางมาก รัฐบาลสหรัฐอเมริกา
โดยกระทรวงกลาโหมไดกอตั้งหนวยงานวิจัยชั้นสูงชื่อวา “อารพาเน็ต” (Advance Research Projects
Agency Network : ARPANET) มีการสนับสนุนทุนสำหรับการวิจัยและริเริ่มโครงการเกี่ยวกับระบบเครือขาย
คอมพิวเตอร ดวยความเชื่อวาการกระจายและเชื่อมโยงเครือขายโดยไมมีศูนยกลาง สามารถหลีกเลี่ยงความ
เสียหายจากการสูรบหลังจากการโจมตี เพื่อใหมั่นใจวาหากถูกถลมดวยระเบิดนิวเคลียร เครือขายจะยัง
สามารถเชือ่ มตอ กนั และสงขอมลู กันไดโ ดยไมถูกตดั ขาด

การเชอื่ มโยงเครือขายของอารพ าเน็ตคร้ังแรกเปน การเชื่อมโยงกันระหวางมหาวทิ ยาลัยแคลิฟอรเนีย
กับสถาบันวิจัยสแตนฟอรด ในชวงป ค.ศ.1969 และไดเติบโตขึ้นอยางรวดเร็วในเวลาตอมาปจจุบันไดมีการ
พัฒนาอยางตอเนื่องจนกลายเปนจุดเดนของระบบเครือขาย โดยใชโครงสรางการติดตอสื่อสารแบบทีซีพี/ไอพี
(Transmission Control Protocol/Internet Protocol : TCP/IP) ซึ่งเปนมาตรฐานที่ทำใหคอมพิวเตอร
สามารถเชื่อมตอติดตอสื่อสารแลกเปลี่ยนขอมูลกันได นอกจากนี้ ทีซีพี/ไอพี ยังเปนมาตรฐานที่วาดวยการ
กำหนดวิธีการติดตอ สอื่ สารระหวา งคอมพิวเตอร

อินเทอรเน็ตในประเทศไทย ประเทศไทยเริ่มเชื่อมโยงเขาสูระบบอินเทอรเน็ต ตั้งแตกลางป พ.ศ.
2530 โดยมหาวิทยาลัยสงขลานครินทรไดทำการเชื่อมโยง เพื่อสงอีเมล (E-mail) กับประเทศออสเตรเลีย
ซึ่งทำใหมีระบบอีเมล (E-mail) เชื่อมตอกับอินเทอรเน็ตเปนครั้งแรก (สารานุกรรมไทนสำหรับเยาวชน, 2554)
ตอมาในวันที่ 27 กรกฎาคม พ.ศ.2535 จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ไดเชาสายวงจรเชื่อมตอกับอินเทอรเน็ตเปน
ครั้งแรก ในชวงระยะเวลาเดียวกันนี้กระทรวงวิทยาศาสตรฯ โดยศูนยเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกสและ
คอมพิวเตอรแหงชาติ ไดมีโครงการที่จะเชื่อมโยงเครือขายคอมพิวเตอรระหวางมหาวิทยาลัยขึ้น เครือขาย
คอมพิวเตอรระหวางมหาวิทยาลัยในประเทศไทย ไดพัฒนากาวหนาขึ้นเปนลำดับจนทำใหมีสถาบันออนไลน

24

หลกั สูตรการพัฒนาครดู า นการจดั การเรยี นรแู บบออนไลน

กบั อินเทอรเ นต็ เปนกลมุ แรก ไดแ ก จฬุ าลงกรณม หาวทิ ยาลยั มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร สถาบันเทคโนโลยีแหง
เอเชีย มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร และศูนยเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกสและ
คอมพิวเตอรแหงชาติ ในป พ.ศ.2535 เครือขายระหวางมหาวิทยาลัยไดเชื่อมโยงกันโดยมีแกนกลาง คือ ศูนย
เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกสและคอมพิวเตอรแหงชาติ และใหชื่อเครือขายนี้วา เครือขายไทยสาร (THAI Social/
Scientific, Academic and Research Network : THAISARN) เชื่อมโยงภายในประเทศ ทำใหทุกเครือขายยอย
สามารถเช่อื มโยงเปนอินเทอรเ นต็ ในระดบั สากลได สญั ญาณอินเทอรเนต็ ในประเทศไทยจะถกู แบงออกเปนสอง
ประเภทใหญ ๆ ไดแก สัญญาณอินเทอรเน็ตเชิงพาณิชย หรือผูใหบริการสัญญาณอินเทอรเน็ต (Internet
Service Provider : ISP) สำหรับบริษัทที่เปดใหบริการเชาสัญญาณอินเทอรเน็ตโดยทั่วไป และสัญญาณ
อินเทอรเน็ตเพื่อการศึกษาและการวิจัย สำหรับใชประโยชนในการจัดการศึกษาและการวิจัยของประเทศ
โดยระบบเปนเครือขายแบบกระจายเชื่อมตอโครงขายทั่วประเทศโดยใชเคเบิลใยแกวนำแสง (fiber optic) ซึ่ง
หนวยงานการศึกษา หรืองานวิจัยสามารถขอใชบริการไดฟรีทั่วประเทศ โดยผูดูแลและรับผิดชอบ คือ
สำนกั งานบริหารเทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่อื การศึกษา หรอื UniNet (http://www.uni.net.th/)

1.7.1 การเลือกใชง าน Internet สำหรบั การใช Web Portal
องคประกอบและการทำงานของอินเทอรเน็ต ในรูปแบบการทำงานของอินเทอรเน็ตจะประกอบ
ไปดว ย 3 สว นหลัก ๆ สำคัญดว ยกันดงั นี้

1) ผูรองขอบริการ (Client) คือ เครื่องของผูใชงานซึ่งไมจำเปนตองเปนคอมพิวเตอรเสมอไป
อาจจะอยูในรูปแบบของแท็บเล็ต (tablet) สมารทโฟน (smartphone) หรือโนตบุก (note-book) ที่ทำการ
เชอ่ื มตอ กบั ระบบเครอื ขายและตอ งการรอ งขอขอ มลู หรือบรกิ ารตา ง ๆ ทีม่ ีอยูบนเครือขา ยอนิ เทอรเนต็ ซ่งึ การ
รองขอจะตองทำผานมาตรฐานขอตกลง หรือขอกำหนดในการติดตอสื่อสารระหวาง เครื่องผูรองขอบริการ
กับเครื่องผูใหบริการ การรองขอบริการอาจจะอยูในรูปแบบของเว็บไซต (website) อีเมล (E-mail) การถาย
โอนไฟล (file transfer) ฐานขอมูล (database) โปรแกรม (application) หรือไฟลเอกสาร (document)
เปนตน

2) ผูใหบริการ (Server) เปนเครื่องคอมพิวเตอรแมขาย ที่เปดใหบริการตาง ๆ บน เครือขาย
อินเทอรเน็ต ซึ่งรูปแบบการใหบริการก็มีอยูหลากหลาย เชน web server, mail server, file server,
database server, multimedia server หรือapplication server เปนตน เพื่อรองรับการ รองขอจาก
ผรู อ งขอบริการ

3) เครือขายคอมพิวเตอร (computer network) เปนเครือขายที่เชื่อมโยงระหวางผูรองขอ
บริการและผูใหบริการ ซึ่งรูปแบบของเครือขาย หรือการเชื่อมตอก็มีอยูหลากหลาย ขึ้นอยูกับผูใชงานมีการ
เขาถึงอินเทอรเน็ตในรูปแบบใด มีทั้งที่เปนแบบมีสายและแบบไรสาย เชน เชื่อมตอโดยใชสายแลนสัญญาณ
ไวไฟ เครือขาย โทรศัพทเคลื่อนที่ หรือแมแตการรับสัญญาณจากดาวเทียม อุปกรณเครือขายและเทคโนโลยี
บนอินเทอรเน็ต อุปกรณที่ใชสำหรับเชื่อมตอเครือขายมีใหเลือกมากมายในปจจุบันขึ้นอยูกับความตองการ

25

หลักสูตรการพัฒนาครดู า นการจัดการเรียนรูแบบออนไลน

ของผใู ชแ ละขนาดของเครอื ขา ยวาจะตองการเครือขายท่ีรองรบั จำนวนลูกขา ยมากนอยเพียงใด ความเร็วเทาใด
ตอ งการระบบอะไรบางเพ่ือรองรับการทำงานในองคก ร หรือหนวยงานนน้ั ๆ ในหัวขอ น้ี ขอยกตวั อยางอุปกรณ
เครือขายที่จำเปนภายในบาน หรือสำนักงานขนาดเล็ก ใหผูเขาอบรมไดลองศึกษา หนาที่การทำงานของ
อปุ กรณต า ง ๆ ดังน้ี

3.1) โมเด็ม (modulate and demodulate: modem) ทำหนาที่ในการแปลงสัญญาณ
อนาล็อก (analog signals) จากสายสัญญาณโทรศัพทใหกลายเปนสัญญาณดิจิทัล (digital signals) เพื่อให
สามารถใชงานในระบบประมวลผลขอมูลของคอมพิวเตอรได และแปลงสัญญาณดิจิทัลจากเครื่องคอมพิวเตอร
ใหเปน สญั ญาณอนาลอ็ กเพ่อื สงไปบนคูส ายโทรศพั ท

3.2) เราทเตอร (router) เปนอุปกรณที่ทำหนาท่ีเชื่อมตอเครือขาย หรือเลือกชองทาง
ในการสงผานขอมูลที่ดีที่สุดในการเชื่อมตอเครือขายทำใหสามารถเชื่อมตอคอมพิวเตอรไดมากกวาหนึ่งเครื่อง
ในเวลาเดียวกัน ในปัจจุบันอุปกรณเราทเตอรอาจถูกติดตั้งโมเด็ม อุปกรณรวมสายและตัวปลอยสัญญาณ
ไวเรสมาดวยในตวั

3.3) การดแลน (LAN card) หรืออีเทอรเน็ตการดเปนอุปกรณที่ทำหนาที่ในการรับสง
ขอมูลจากเครื่องคอมพิวเตอรจากเครื่องหนึ่งไปยังอีกเครื่องหนึ่ง ซึ่งจะมีสายสัญญาณที่ใชสำหรับเชื่อมตอ
เครือขายเขาดวยกัน โดยทั่วไปอาจติดตั้งมากับเมนบอรดของเครื่องคอมพิวเตอร หรือโนตบุกเรียบรอยแลว
เรียกวาการดแลนแบบออนบอรด ซึง่ ความเรว็ ในการเช่ือมตอ จะอยทู ่ี 100 Mbps หรอื 1000 Mbps ที่เรียกกัน
วา กกิ ะบติ แลน (Gigabit LAN)

3.4) การดไวเรส (wireless card) เปนอุปกรณที่ทำหนาที่ในการรับสงขอมูลจากเครื่อง
คอมพิวเตอรเครื่องหนึ่งไปยังอีกเครื่องหนึ่งในระบบเครือขายเหมือนกันกับการดแลน แตแตกตางตรงท่ี การด
ไวเรสแลนไมตองมีการเดินสายสัญญาณ เนื่องจากจะรับสงขอมูลผานคลื่นวิทยุ ทำใหงายและสะดวกตอการ
เคลื่อนยายและใชงาน แตเครือขายจะตองมีอุปกรณปลอยสัญญาณไวเรส และระยะทาง ที่ใชไมไกลมากนัก
ซึ่งการรับสงขอมูลไดจำนวนไมมากนักเหมาะสำหรับการเช็คอีเมล (E-mail) เขาเว็บไซต หรือใชงานที่ไมหนัก
มากเกินไป โดยทั่วไปจะติดตั้งมากับอุปกรณเคลื่อนท่ี เชน สมารทโฟน โนตบุก ปจจุบันมีทั้งที่ติดตั้งมาแลว
ออนบอรด แบบการดและแบบยูเอสบี

3.5) สายยูทีพี (Unshield Twisted Pair : UTP) เปนสายสัญญาณที่เชื่อมตอคอมพิวเตอร
กับอุปกรณเชื่อมตอเครือขาย หรือที่เรียกวา สายแลน ซึ่งการเชื่อมตอสายแลนกับอุปกรณสายสัญญาณ
จะตองประกอบไปดว ยยทู ีพีและหัวทใ่ี ชในการเชอื่ มตอที่เรยี กวา “RJ45”

3.6) ฮับ (hub) หรือสวิตซ (switches) ทำหนาที่เหมือนกัน คือ เปนตัวกลางในการ
เชื่อมตอคอมพิวเตอร หรือเปนอุปกรณรวมสายและกระจายสัญญาณขอมูลไปยังเครื่องคอมพิวเตอร เพื่อให
คอมพิวเตอรทกุ เครือ่ งในเครอื ขา ยสามารถเช่ือมตอ กันได ขอแตกตาง คือ สวติ ซจะดกี วาตรงทีส่ ามารถสงขอมูล

26

หลกั สูตรการพัฒนาครดู า นการจดั การเรียนรูแบบออนไลน

ไดท กุ เครอื่ งพรอ มกนั แตฮับจะสง ขอ มลู ไดท ีละเครอื่ ง อปุ กรณทัง้ สองจะมหี ลายชองสัญญาณ หรือพอรท ใหผูใช
เลือกเพ่ือใหร องรบั ตามจำนวนเครอื่ งคอมพิวเตอรท่มี ีอยูใ นเครอื ขายของผูใ ชง านเอง

3.7) อุปกรณปลอยสัญญาณไวเรส (wireless access point : wap) หรือเรียกสั้น ๆ วา
AP เปนอุปกรณที่ทำหนาที่ในการปลอยสัญญาณโดยใชคลื่นวิทยุใหกับอุปกรณไรสาย เพื่อใหสามารถเชื่อมตอ
กบั เครือขา ยได ซง่ึ อาจแยก หรอื ถกู ติดตง้ั มากบั เราทเ ตอรเ รียบรอ ยแลว

เทคโนโลยีในปจจุบันทำใหสามารถเขาถึงขอมูลและบริการตาง ๆ ไดโดยงาย เปนการเชื่อมตอโลก
เขา ดว ยกันทำใหล ดขอ จำกัดลงไปได หากรวมเทคโนโลยคี อมพวิ เตอรในปจ จุบนั กับเทคโนโลยีการสือ่ สาร และมี
การนำไปใชในทางสรา งสรรค อนิ เทอรเ น็ตจะมปี ระโยชนอ ยา งมหาศาลในหลาย ๆ ดานดว ยกัน ดงั น้ี

1) ดานการติดตอสื่อสาร อินเทอรเน็ตทำใหเราสามารถเชื่อมตอคนทั้งโลกเขาดวยกันไดแค
ปลายนวิ้ คลิก ซ่ึงมีรูปแบบการใหบ รกิ ารการสอ่ื สารบนเครือขา ยอนิ เทอรเ น็ตอยหู ลากหลายดวยกัน เชน การสง
ขอความ การสนทนาออนไลน ซึ่งในปจ จุบันอินเทอรเน็ตมีความเร็วเพิ่มขึ้นทำใหเราสามารถ แลกเปลี่ยนขอมูล
หรือสื่อมัลติมีเดียไดโดยงาย รวดเร็ว ซึ่งรองรับการรับสงขอมูลในปริมาณมากและการสนทนาแบบเวลาจริง
(real time) สามารถรองรับการสนทนาแบบเห็นหนากันในขณะนั้น รวมไปถึงการประชุมทางไกล
(conference) ซ่ึงลดขอ จำกดั ทางดานเวลาและระยะทางได หรือการประชาสัมพนั ธแนะนำสินคา บริการตาง ๆ
จากผูใหบริการถึงลูกคา และที่สำคัญคือ การติดตอสื่อสารผานอินเทอรเน็ตในปจจุบัน ไมไดขึ้นอยูกับ
คอมพิวเตอรเสมอไป ซึ่งอาจจะใหเราเขาถึงไดโดยใชอุปกรณเคลื่อนที่ เชน แท็บเล็ต สมารทโฟน เปนตน
ทำใหงา ยตอการใชงาน มขี นาดเลก็ สะดวกตอการพกพาและยังสามารถใชง านไดท กุ ท่ที กุ เวลาที่ตอ งการอกี ดวย

2) ดานการศึกษา อินเทอรเน็ตถูกนำเอามาประยุกตใชเพื่อการศึกษา เพื่ออำนวยความสะดวก
ทางดานตาง ๆ เชน ดานการบริหารการศึกษา มีการนำเอาอินเทอรเน็ตมาใชเพื่อการลงทะเบียน การบริการ
จัดและนำเสนอตารางเรียน และระบบรายงานผลการเรียน เปนตน และยังเปนสื่อการเรียนการสอน บทเรียน
คอมพิวเตอรชวยสอนบนเครือขายอินเทอรเน็ตที่มีประสิทธิภาพ เพื่อฝกปฏิบัติและทบทวนในเนื้อหาที่ยากตอ
ความเขาใจ มีการนำเอาอินเทอรเน็ตมาใชใ นดานการศึกษาทางไกล ผูเ รียนสามารถเขาหองเรียนไดแมอยูคนละ
ที่กับผูสอน โดยมีการถายทอดการเรียนการสอนผานเครือขายอินเทอรเน็ต รวมไปถึงกิจกรรมการเขากลุม
สนทนาเน้ือหาในบทเรียน หรือกจิ กรรมการเรยี นการสอน เกิดการเรียนรแู บบสรางสรรคก บั ผูเรยี น นอกจากนน้ั
อินเทอรเน็ตยังเปนแหลงศึกษาคนควาเนื้อหาและองคความรูที่มีขนาดใหญ สำหรับผูเรียน ซึ่งมีสื่อหลากหลาย
ประเภท หลากหลายภาษา สงเสริมใหเกิดทักษะในการวิเคราะห สืบคนไดอยางมีประสิทธิภาพ และที่สำคัญ
คือ เครือขายอินเทอรเน็ตยังเปนสื่อใหผูเรียนเขาถึงผูเชี่ยวชาญ เพื่อขอคำปรึกษาคำแนะนำจากผูที่มีความรูได
อยางอิสระตามที่ตัวเองสนใจ และเกิดกิจกรรมรวมกันไดโดยไมจำเปนตองอยูแคในหองเรียน ทำใหหองเรียน
เปด กวา งมากยิง่ ขน้ึ ในปจจุบันมเี ครอื ขา ยที่เกี่ยวของกบั การศึกษา เพื่อถายทอดความรู แหลง สืบคนสารานกุ รม
หรือขอมูลที่นักเรียนนักศึกษาตองการมากมาย เชน เครือขายไทยสาร เครือขายคอมพิวเตอรกาญจนาภิเษก

27

หลักสูตรการพฒั นาครูดา นการจดั การเรยี นรูแบบออนไลน

เครือขายคอมพิวเตอรเพื่อโรงเรียนไทย หรือแฟนเพจกลุมที่เกี่ยวของกับการแลกเปล่ียนความรูบนโซเชียล
เน็ตเวริ ค เปนตน

3) ดานเศรษฐกิจ อินเทอรเน็ตกอใหเกิดรูปแบบการประกอบธุรกิจที่แตกตางกันออกไป เจาของ
ธุรกิจในปจจุบันไมจำเปนตองมีหนาราน หรือสต็อกสินคาขนาดใหญ แคมีสินคา หรือบริการก็สามารถ
ประชาสัมพันธสินคาและบริการของตัวเองไดผานระบบพาณิชยอิเล็กทรอนิกส (E-commerce) หรือผาน
เครือขายสังคมออนไลนที่กำลังเปนที่นิยมในปจจุบัน เนื่องจากสามารถเขาถึงสินคาและบริการไดงายและ
สะดวก สามารถตรวจสอบเที่ยวบิน ดูคุณสมบัติของสินคา เปรียบเทียบราคาสินคา บนอินเทอรเน็ตยังมี
ชองทางในการชำระคาบริการหลากหลาย สะดวก และมีความปลอดภัยมากขึ้น ทำใหเจาของธุรกิจสามารถ
เขาถึงกลุมลูกคาไดโดยตรง และผูบริโภคสามารถเขาถึงสินคาที่ตัวเองกำลังมองหาได และไมไดจำกัดแค
ภายในประเทศเทานั้น พาณิชยอิเล็กทรอนิกสกอใหเกิดเม็ดเงินหมุนเวียนภายในประเทศจำนวนมหาศาล และ
กอ ใหเกิดผลดีตอ ระบบเศรษฐกิจภายในประเทศ

4) ดานสังคม อินเทอรเน็ตกอใหเกิดรปู แบบการมีชีวิตอยูในสังคมแบบใหม ทำใหลดชองวางระหวาง
คนในสังคม และทุกคนสามารถเขาถึงอินเทอรเน็ตไดโดยไมมีการแบงแยกเชื้อชาติ ศาสนา ฐานะ ลดความ
เหลื่อมล้ำในสังคม และสามารถชวยผูดอยโอกาสทางสังคมใหสามารถเขาถึงขอมูลสารสนเทศไดอยางทัดเทียม
ปจจุบันไดมีการพัฒนาเว็บไซตบนเครือขายอินเทอรเน็ตเพื่อใหรองรับการเขาใชงานของผูที่มีความบกพรอง
ทางดานรา งกาย เชน ผูบกพรอ งทางดานสายตา ทางหู ผูสูงอายุ ที่เปน อปุ สรรคตอการเขา ถงึ ขอ มูล หรอื บริการ
ทจ่ี ำเปน ทีร่ จู กั กนั โดยทัว่ ไปวา “Web Accessibility” เปนเวบ็ ไซตท่ที ุกคนสามารถเขา ถึงไดอยา งเทาเทยี มโดย
พัฒนาอางอิงตามมาตรฐานขององคกร w3c (World Wide Web Consortium) ซึ่งไดมีการวางหลักในการ
ออกแบบเม่อื ป พ.ศ. 2548 โดยใชช ่อื วา WCAG 2.0 (Web Content Accessibility Guidelines 2.0) เพ่ือลด
อุปสรรคทางดา นความบกพรอ งของรางกาย ในการเขาถงึ ขอมูลสารสนเทศบนอินเทอรเนต็

5) ดานการแพทยและสาธารณสุข ปจจุบันมีการนำเอาอินเทอรเน็ตและเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช
ทางดานการแพทยอยางแพรหลาย ตั้งแตการลงทะเบียนคนไข ที่อยูของบานคนไข การวินิจฉัยโรคเบื้องตน
การใหรายละเอียดเกี่ยวกับยาและการรักษา เพื่อการดูประวัติผูปวย อาการปวย หรือประวัติการรักษาที่
รวดเร็ว ถูกตอง แมนยำ นอกจากนั้น ยังเปนชองทางในการศึกษาและวิจัยทางการแพทย โดยปจจุบันมีระบบ
การแพทยท างไกล (telemedicine) เพือ่ ใชในการสนบั สนุนและแลกเปลี่ยนขอมูลการรกั ษาของผูปว ย โดยการ
ประยุกตใชเทคโนโลยคี อมพิวเตอรร วมกับเทคโนโลยีทางดานการสื่อสารท่ีทันสมัย และบุคลากรทางการแพทย
ยังสามารถแลกเปลี่ยนประสบการณ เพื่อประสิทธิภาพทางดานการรักษาคนไขที่ดีมากยิ่งขึ้น และยังลดปญหา
การขาดแคลนบุคลากรทางการแพทยอีกดวย ในปจจุบันยังมีการนำเอาอินเทอรเน็ตไปใชในการรายงาน
สถานการณ ประชาสัมพันธ แจงเตือนสถานการณทางดานสาธารณสุขมากยิ่งขึ้น เชน การระบุพื้นที่เสี่ยง
ตอการปกคลุมของหมอกควันจากภัยพิบัติ การแจงเตือนพื้นที่เสี่ยงตอโรคระบาด พิกัดและแผนที่บานของ

28

หลักสูตรการพัฒนาครดู า นการจัดการเรยี นรูแบบออนไลน

ผูปวยที่ชวยตัวเองไมได เปนตน ซึ่งขอมูลเหลานี้สามารถนำเอามาใชงานผานเครือขายอินเทอรเน็ต และ
สามารถแสดงผลผา นคอมพิวเตอรแ ละอุปกรณเคลอื่ นท่ไี ดเปนอยางดี

6) ดานเกษตรและอุตสาหกรรม ปจจุบันมีการนำเอาอินเทอรเน็ตมาประยุกตใชประโยชน
ดานการเกษตรมากมาย เชน การจัดทำฐานขอมูลเพื่อการเกษตรและการพยากรณผลผลิตดานการเกษตร
การพัฒนาระบบตรวจรูความชื้นของอากาศ การแจงเตือนการใหน้ำแกพืชสวนผานเครือขายอินเทอรเน็ต
การรายงานพยากรณอากาศ ภัยพิบัติ พื้นที่เสี่ยงภัยแลง พื้นที่เส่ียงภัยโรคและศัตรูพืช เปนตน ทางดาน
อุตสาหกรรมมีระบบตรวจสอบโรงงาน สารเคมี โรงผลิต รวมถึงภัยที่เปนอันตรายตอสุขภาพ และรายงานผล
ในทันที การควบคุมการจายไฟฟา การเปดปดไฟฟา หรืออุปกรณผานระบบเครือขาย รวมไปถึงการควบคุม
ขัน้ ตอนในการผลิตและการติดตอ สื่อสารเพื่อการซ้อื ขายแลกเปลย่ี นสนิ คาและบริการทางดานการอุตสาหกรรม
เปนตน

7) ดา นการเงินและการธนาคาร ในการซอื้ ขายแลกเปลยี่ นสินคาและบรกิ ารบนเครอื ขา ยอนิ เทอรเนต็
ขั้นตอนสำคัญอีกขั้นตอน คือ การชำระคาสินคา หรือบริการ ในปจจุบันธนาคารไดพัฒนาระบบเพื่อใหรองรับ
การชำระสินคา และการเขาถึงขอมูลทางดานการเงินของลูกคาผานอินเทอรเน็ตเพื่อใหงายและสะดวกในการ
ทำธุรกรรม เชน การตรวจสอบยอดเงินในบัญชี การโอนเงิน การถอนเงิน การบริการสินเชื่อ อัตราแลกเปลี่ยน
รวมไปถึงการชำระคาบริการตาง ๆ ที่รูจักกันดีในชื่อของธนาคารออนไลน (E-banking) ซึ่งมีทั้งผานเว็บไซต
และผานโปรแกรมประยุกตบนอปุ กรณเ คลื่อนท่ี

8) ดานการคมนาคม มีการใชอินเทอรเน็ตเพื่อการสื่อสารเกี่ยวกับการเดินทางและการคมนาคม เชน
การแจงตารางเวลาการเดินทางของรถไฟ ที่มีการเชื่อมโยงขอมูลการจองที่นั่งไปยังทุกสถานีทำใหทราบขอมูล
การจองและซื้อตั๋วโดยสาร การจองรถทัวรออนไลนที่สามารถเลือกแถวที่นั่งไดตามที่ผูโดยสารพึงพอใจ และ
สามารถชำระคาบริการผานระบบธนาคารออนไลน การเช็คขอมูลขาวสารขอมูลสายการบิน การจองตั๋ว
เครื่องบิน และสามารถเช็คอินไดผานทางเครือขายอินเทอรเน็ต ทำใหไมเสียเวลาและสะดวกตอการเดินทาง
มีการรายงานสภาพการจราจรบนทองถนน ความคับคั่งของปริมาณรถ รวมไปถึงดูกลองวงจรปดแบบเวลาจริง
ในขณะนั้น ซึ่งในปจจุบันระบบยังสามารถคำนวณหาเสนทางที่ใกลที่สุด รวดเร็วและประหยัดที่สุดในการ
เดนิ ทางไดอีกดวย

9) ดานสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติ เทคโนโลยีวิเคราะหขอมูลสภาพพื้นที่ภูมิศาสตร
บนพื้นโลก เรียกวา ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร (Geographic Information System : GIS) เปนระบบท่ี
นำเขา มาชว ยในการรวบรวม จดั เกบ็ ประมวลผล และแสดงผลขอมลู แผนทท่ี างภมู ิศาสตร เชน แผนท่ีภาพถาย
ทางอากาศ ภาพถายดาวเทียม ขอมูลเชิงพื้นที่ การใชงานประโยชนที่ดิน การจราจร แผนที่ภาษี การพยากรณ
อากาศ การควบคุมสิ่งแวดลอม รวมไปถึงการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติ ขอมูลเหลานี้ถูกนำเสนอผาน
เครือขายอินเทอรเน็ตทำใหงายตอการเขาถึงและสะดวกตอการบริหารจัดการ เชน การเตือนภัยพิบัติโดยใช
ระบบจไี อเอส พิกดั ตำแหนงบานของผปู วย เปน ตน ทำใหไดรบั ขอ มลู ทถ่ี กู ตอ งแมนยำและรวดเร็ว

29

หลักสตู รการพัฒนาครูดา นการจดั การเรยี นรูแบบออนไลน

10) ดานการทหารและความม่ันคง มีการใชอนิ เทอรเน็ตเพื่อการทหารอยา งแพรหลายทั้งในประเทศ
และตางประเทศ ซึ่งขอดีของการเผยแพรขอมูลทางการทหาร คือ สามารถปกปด หรือเลือกชั้นระดับความลับ
ของเอกสาร หรือขอความได อินเทอรเน็ตนอกจากใชในการติดตอสื่อสารแลกเปลี่ยนขอมูลทางการทหารแลว
ยังสามารถใชในการติดตาม การสำรวจเพื่อความไดเปรียบทางยุทธวิธี เชน การดูขอมูลพื้นที่เพื่อสนับสนุนการ
โจมตีภาคพื้นดิน การคำนวณระยะวิถีการยิง การแจงพิกัดพรอมแนบภาพถายของสถานที่ที่นาสงสัย เปนตน
ซึ่งสามารถประยุกตใชงานไดหลากหลาย ในดานความมั่นคงสามารถใชอินเทอรเน็ตเพื่อติดตามผูตองสงสัย
หรือคนหาตัวบุคคลได เชน คนหารถหาย แจงขอมูลผูตอง สงสัย ติดตามตำแหนงของผูราย ดูความเคลื่อนไหว
ของผูชมุ นมุ เปน ตน

11) ดา นความบนั เทงิ เทคโนโลยีไดเขามาสนบั สนุนการพกั ผอนหยอ นใจ ความสนุกสนานเพลดิ เพลิน
ไดมากยิ่งขึ้น ซึ่งรูปแบบการใหบริการทางดานความบันเทิงมีมากมายหลากหลายรูปแบบ ขึ้นอยูกับ
วัตถุประสงคของผูเขาไปใชงาน เชน การดูหนัง ดูรายการทีวียอนหลัง ฟงเพลง ดาวนโหลดสื่อมัลติมีเดีย
เลนเกมออนไลน หรือการสนทนากบั เพ่อื นบนโซเชียลเน็ตเวริ ค เปน ตน เน่อื งจากอินเทอรเ น็ตในปจจุบันรองรับ
สื่อมัลติมีเดียที่หลากหลายและมีปริมาณมาก และผูใชงานสามารถเขาถึงสื่อความบันเทิงเหลานี้ไดตลอด
24 ชั่วโมง ทุกที่ทุกเวลา สามารถเลือกความบันเทิงจากแหลงตาง ๆ ไดทั่วโลกทั้งในประเทศและตางประเทศ
จึงทำใหการใชงานอินเทอรเน็ตเพื่อความบันเทิงเปนที่นิยมและมีผูเขาใชงานเพื่อรองขอสื่อความบันเทิงเหลานี้
เปนจำนวนมาก และเทคโนโลยที ี่เลือกใชในระบบเพื่อเปน พนื้ ฐานความรขู องผูใ ชงาน

1.7.2 การเลือกใช Web Browser สำหรบั การใช Web Portal
เว็บเบราวเซอร (Web Browser) เปนโปรแกรมนำเขาสูโลกอินเตอรเน็ต เพื่อคนหาขอมูลตาง ๆ
จากทั่วโลก ในปจจุบันมีเบราวเซอรใหเลือกใชงานอยางมากมาย เชน Firefox, Chrome, Opera, Internet
Explorer และ Safari เปนตน ซงึ่ เว็บเบราวเซอรที่ดีควรจะตองปลอดภัย เขา ใชง านงาย รวดเรว็ และสามารถ
คน หาสง่ิ ทีต่ องการได โดยมีแนวทางในการเลือกใช ดงั นี้
1) กำหนดตามวัตถุประสงค คือ การกำหนดคุณลักษณะของซอฟตแวรที่ตองการใหตรงกับ
วัตถุประสงคมากที่สุด เชน ความวองไวในการเขาถึงขอมูล การใชงานงาย สะดวกรวดเร็วในการเขาใชงาน
รวมถึงคุณลักษณะของจอแสดงผล เชน การแสดงหนาจอบนโนตบุค แท็บเล็บ และสมารทโฟน หรือฟงกชัน
การคนหาทร่ี วดเรว็
2) ขนั้ ตอนการใชง านไมย ุงยาก (Ease of Use) ควรตอ งเขา ใชง านงาย กลาวคือ ผใู ชง านไมตองกังวล
วา จะใชงานไมเปน หรือเปด ใชง านไมได แมว าผใู ชง านจะไมมคี วามรดู านคอมพวิ เตอร
3) มีความปลอดภัยสูง (Security) ซึ่งเปนสิ่งสำคัญอยางที่สุดของการเขาสูโลกอินเตอรเน็ต ดังนั้น
การเลือกเบราวเซอร จึงควรเลือกที่มีระบบปองกัน Pop-up ไวรัส รวมทั้งภัยคุกคามดานขอมูลตาง ๆ
ตลอดจนสามารถลบขอ มูลสว นตัว เพอื่ สรางความมน่ั ใจเวลาเขาใชง านในขณะท่ีกำลังออนไลน

30

หลกั สูตรการพฒั นาครดู า นการจัดการเรียนรแู บบออนไลน

4) ความรวดเร็วและความเขากันได (Speed & Compatibility) เว็บเบราวเซอรที่ดี ผูใชงานตอง
สามารถใชงานอินเตอรเน็ตเขาเวบ็ ไซตตา ง ๆ ไดอ ยา งรวดเร็ว มีประสิทธิภาพมากที่สดุ

5) ใหการชวยเหลือ หรือสนับสนุน (Help/Support) เว็บเบราวเซอรสวนใหญสามารถใชงานไดฟรี
การใหบริการดานความชวยเหลือ/สนับสนุนลูกคาจึงเปนสวนที่มีความสำคัญและมีประโยชนมาก เมื่อเกิด
ปญหาขึ้นในระหวา งการใชง าน นักพัฒนาของเว็บเบราวเซอรจะตองพรอมใหการสนับสนุนแลวชวยขจัดปญหา
ผานชองทางตาง ๆ เชน โทรศัพท อเี มล (E-mail) คำถามที่พบบอ ย (FAQs) และคมู อื การใชง าน เปน ตน

1.8 กระบวนการใชงาน Web Portal เพื่อใชในการจัดการเรียนรู และประเมินผลทางการเรียนสำหรับ
การจัดการเรียนรูแบบออนไลน
1.8.1 ความหมาย
เว็บพอรทัล (Web Portal) คือ เว็บไซตที่ไดรับการออกแบบเพื่อใหเขาถึงขอมูล/บริการภายใน

เว็บไซตนั้น รวมทั้งอาจมีการเชื่อมตอไปยังเว็บไซตอื่น ๆ ที่เกี่ยวของ การใชงานเว็บพอรทัล ขึ้นอยูกับลักษณะ
การใชงาน หรอื ความตองการของแตล ะหนว ยงาน/ผใู ช ดังนี้

- เพื่อใหส ามารถเขาถึงคอนเทนต แอปพลเิ คชนั หรือขอ มลู อ่ืน ๆ ไดจากหนาเว็บหนาเดียว
- เพอ่ื เพ่ิมประสิทธิภาพในการตอิ ตอ สือ่ สารกัน ระหวางผรู บั บริการ และผใู หบริการ หรอื
ระหวา งหนว ยงานภายใน
- เพื่อใหสามารถเขา ถงึ ขอมลู ไดโ ดยตรง
- เพอ่ื การบรกิ ารงานจัดงานไดอ ยางมีประสิทธภิ าพ หรืองายข้นึ
1.8.2 ประเภทของ Web Portal
แบงออกเปน 3 ประเภทน้ี
1) Vertical Portals คือ พอรทัลประเภทที่จะมีการกำหนดสิทธิ์ผูใชงาน ที่ทำการ Login
เขาสูพอรทัล โดยคอนเทนต ที่แสดงในหนาเว็บนั้น จะแสดงตามสิทธิ์ของผูใชงานแตละคนที่ไดรับการกำหนด
จากหนว ยงาน หรือองคก รท่ีสังกดั อยู ตัวอยางเชน เวบ็ พอรทลั ของหนวยงานราชการ
2) Horizontal Portals คือ เว็บพอรทัล ประเภทที่นำเอาคอนเทนต ตาง ๆ มาวางสำหรับ
ผใู ชงานอินเตอรเ น็ตโดยทว่ั ไป เชน Sanook, Kapook และ Dek-d เปนตน
3) Enterprise Portals คือ เว็บพอรทัล ประเภทสรางขึ้นเพื่อใชเองในหนวยงานนั้น ๆ หรือ
เรียกอีกอยางวา Intranet Portal โดย เว็บพอรทัล ประเภทนี้จะเนนการใชงานในหนวยงาน โดยอาจจะรวม
เอาการสอ่ื สารรูปแบบ ตา ง ๆ เขามาดวย เชน อเี มล ขอความ หรือเว็บการประชุม
1.8.3 Web Portal สำหรับการจัดการเรยี นรแู บบออนไลน
เว็บพอรทัล สำหรับการจัดการเรียนรูแบบออนไลน ออกแบบมาเพื่อใชในการจัดการเรียนรูและ
ประเมนิ ผลการเรยี น ซงึ่ จะมอี งคป ระกอบหลัก 4 องคป ระกอบ คอื

31

หลกั สตู รการพัฒนาครูดา นการจดั การเรยี นรแู บบออนไลน

1) ระบบจัดการรายวิชา (Course Management System) เปนเครื่องมือชวยสรางรายวิชา
จดั ทำและนำเขาเนอ้ื หาของรายวชิ าตาง ๆ รวมถงึ แหลง คนควา ขอมลู กจิ กรรม และใบงาน เปนตน

2) ระบบบริหารจัดการขอมูลผูเรียน (User Management System) เปนเครื่องมือในการ
จัดการใชงานตามการเขาใชงานไดห ลายระดับ เชน ผูดูแลระบบ ผูสอน และผูเรียน เปนตน สามารถตรวจสอบ
สมาชกิ ผใู ชงาน และการเก็บรายละเอียดขอมูลของผใู ชงาน

3) ระบบตรวจสอบกิจกรรมและติดตามประเมินผล (Test&Tracking Management
System) เปนเครื่องมือชวยสรางกิจกรรมแบบทดสอบ ขอสอบ/บทปฏิบัติการ ใบงาน ระบบการสอบ
การวัดผลและประเมนิ ผลการเรยี น

4) ระบบจัดการการสื่อสารและปฏิสัมพันธ (Communication Management System)
เปนเคร่อื งมอื ในการติดตอ สื่อสารกนั หรือสรา งปฏสิ ัมพันธร ะหวางผสู อนกบั ผสู อน ผสู อนกบั ผเู รียน และผูเรียน
กับผูเรียน มีทั้งรูปแบบ Online และ Offline ไดแก Web-board, E-mail, Chat room, News, Calendar
เปนตน

ทั้งนี้ อีกสวนประกอบหนึ่งที่สำคัญ ระบบคลาวด ซึ่งยอมาจาก การประมวลผลระบบคลาวด
เพื่อการจัดเก็บขอมูลผานอินเทอรเน็ตของเว็บพอรทัลสำหรับการจัดการเรียนรูแบบออนไลน ซึ่งจะมีคาการ
บริการขึ้นอยูกับขนาดความจุ และจำนวนผูใชงาน แตมีขอดี คือ สามารถเขาถึงเว็บพอรทัลไดจากทุกท่ี
ที่สามารถเชื่อมตออินเตอรเน็ต ไมสิ้นเปลืองทรัพยากรของหนวยงานทั้งการจัดหาอุปกรณในการจัดเก็บขอมูล
และบุคคลากร/เจาหนาท่ีเทคนคิ เพ่ือดูแลเซริ ฟเวอร

32

หลกั สตู รการพัฒนาครดู า นการจัดการเรียนรูแ บบออนไลน

บทปฏบิ ัติการบทท่ี 1

1. ใหผูเ ขา อบรมสรา งพ้ืนที่จดั เก็บขอ มูลของระบบคลาวดสวนตวั โดยการยืนยันตวั ตนดว ยอีเมล (E-mail)
และรหสั ผา น

2. ใหผูเขา อบรม Upload เน้ือหาของรายวิชาของตนเองลงในระบบคลาวดสวนตัว และกำหนดสิทธิ์การเขาถงึ
แบบระบุคนใหเ ปน ผแู สดงความคดิ เห็น และกำหนดสทิ ธิ์ใหผใู ชงานอินเตอรเน็ตทุกคนเปน ผูมสี ิทธิ์อา น

33

หลักสตู รการพฒั นาครูดา นการจัดการเรียนรูแบบออนไลน

บทท่ี 2
การใชงาน Web Application เพ่ือใชใ นการผลติ สอื่ การเรยี นรใู นยุคดจิ ทิ ลั

เว็บแอปพลิเคชัน (Web Application) คือ โปรแกรมที่ถูกพัฒนาเพื่อการอำนวยความสะดวก
ในดานตาง ๆ ตอบสนองตามความตองการของผูใชงาน หรือผูบริโภค โดยสามารถประมวลผลและแสดงผล
บนเว็บเบราวเซอร (Browser) ใชงานผานการเชื่อมตออินเตอรเน็ต โดยไมตองติดตั้งโปรแกรม หรือ
แอปพลิเคชันลงเครื่อง มีรูปแบบที่ใชงานคอนขางงาย จึงใชทรัพยากรคอนขางนอย สามารถดาวนโหลด
หรือตอบเสนอการทำงานไดเร็ว ซึ่งในปจจุบันมีเว็บแอปพลิเคชันใหบริการที่หลากหลาย ผูบริโภคสามารถ
เลอื กใชบริการไดต ามความสนใจ ความเหมาะสม และความถนดั

ภาพที่ 2.1 CANVA เว็บแอปพลเิ คชันสำหรับการออบแบบกราฟกตาง ๆ

ภาพที่ 2.2 Anyflip เว็บแอปพลิเคชันสำหรบั สรา งหนงั สืออเิ ล็กทรอนิกส (E-book) หรือฟลปิ บคุ (Flipbook)
34

หลกั สตู รการพัฒนาครดู า นการจัดการเรียนรูแบบออนไลน
2.1 ประโยชนข อง Web Application

เว็บแอปพลเิ คชนั มีขอดีทีเ่ ปนประโยชนในการใชง านเพอ่ื การผลติ สือ่ การเรยี นรใู นยคุ ดจิ ทิ ัล ดังนี้
2.1.1 เว็บแอปพลเิ คชนั สามารถใชไดทัง้ กับองคกรขนาดเลก็ และขนาดใหญ เพราะมคี า ใชจ ายต่ำ
โดยคิดคา ใชจ ายตามจำนวนการใชงานจริง

ภาพท่ี 2.3 ตัวอยา งคาใชจา ยในเว็บแอปพลเิ คชัน
จากภาพที่ 2.3 เว็บแอปพลิเคชันบางสวนจะสามารถเริ่มตนใชงานแบบฟรีได ผูใชงานสามารถเขาไป
ทดลองใชไ ดกอนตัดสินใจ

35

หลักสตู รการพัฒนาครูดา นการจดั การเรยี นรูแบบออนไลน

2.1.2 การใชงานงาย เนื่องจากอินเตอรเน็ต และคอมพิวเตอรเปนเครื่องมือ หรือเทคโนโลยีพื้นฐาน
ที่องคกรควรมเี พอื่ ใชใ นการปฏิบตั ิงาน

2.1.3 มีบริการระบบการจัดเก็บขอมูลบนระบบคลาวด ผูใชงานไมตองบันทึกลงในคอมพิวเตอร
โดยตรง และสามารถแชร หรอื เผยแพรไ ด รวมถงึ สามารถใชง านรวมกันได

2.1.4 คอมพวิ เตอรไ มจ ำเปน ตองมปี ระสิทธภิ าพสูงกส็ ามารถใชงานเว็บแอปพลิเคชนั ได
2.1.5 สามารถใชงานที่ใดก็ได และสามารถใชคอมพิวเตอรเครื่องใดก็ได เพราะใชการ login เพื่อเขาใชงาน
ผานเว็บแอปพลิเคชนั
2.1.6 องคกรไมตองมีเจาหนาที่/บุคลากรดานเทคนิคเพื่อดูแลและบำรุงรักษา เนื่องจากผูใหบริการ
จะเปนผูดแู ล บำรงุ รักษา ตลอดจนปรับปรงุ และพฒั นาเว็บแอปพลเิ คชนั นน้ั
2.1.7 สามารถใชไดกับระบบปฏิบัติการ หรือแพลตฟอรมที่หลากหลาย เชน Windows Linux และ
Mac ทำใหส ามารถลดคาใชจาย หรอื ไมมีคา จายเพม่ิ
2.1.8 เว็บแอปพลิเคชัน สามารถเชื่อมตอ หรือใชงานรวมกับบริการออนไลน แอปพลิเคชันอื่น ๆ
และโซเชยี ลมเี ดยี เชน Line, Facebook, Instagram, Twitter, Youtube, และ Pinterrest เปนตน
ทั้งนี้ เว็บแอปพลิเคชัน มีขอจำกัดที่สำคัญ คือ เว็บแอปพลิเคชนั ตองการอินเตอรเน็ตเพื่อการใชงาน
มเี พียงบางสวนทสี่ ามารถทำงานแบบออฟไลนได

2.2 ความแตกตางระหวา ง Web Application กับ Software Computer

เว็บแอปพลิเคชัน กับ ซอฟตแวรคอมพิวเตอร ตางมีความโดดเดน จุดแข็ง และจุดออนในการใชงาน

ทีต่ า งกัน ซงึ่ สามารถเปรียบเทียบคณุ สมบัติไดต ามตารางท่ี 2.1

ตารางที่ 2.1 เปรียบเทียบคณุ สมบัตริ ะหวา งเวบ็ แอปพลเิ คชนั กับ ซอฟตแวรค อมพิวเตอร

คณุ สมบัติ เว็บแอปพลเิ คชนั ซอฟตแวรค อมพิวเตอร

การตดิ ตง้ั ไมจำเปนตองดาวนโหลด หรือติดตั้งการปรับ การติดตั้งตองในคอมพิวเตอร

ใชและการอัปเกรดจะทำบนเครื่องเซิรฟเวอร แตละเครื่องแยกกัน รวมไปถึง

หลกั เพยี งชดุ เดยี วของผูใหบ ริการ การอัปเดทแอปพลิเคชันก็ตองทำ

บนคอมพิวเตอรแตละเครื่อง

เทาน้นั

การเขาถึง สามารถเขาถงึ ไดจากทกุ ที่ จงึ ไมมีขอจำกัดดาน การใชงานจะถูกจำกัดไวดวย
ตำแหนงที่ตั้งและทำใหผูใชสามารถเขาถึง ตำแหนงทางกายภาพ และดวย
แอปพลเิ คชันไดจ ากทกุ ทโี่ ดยใชอ นิ เทอรเ น็ต เหตุนี้จึงสามารถเขาถึงไดจาก

เครื่องที่ติดตั้งเทานั้น โดยปกติจะ
ใชทรัพยากรจากคอมพิวเตอรที่

36

หลกั สตู รการพัฒนาครูดา นการจดั การเรียนรูแ บบออนไลน

คุณสมบัติ เวบ็ แอปพลเิ คชัน ซอฟตแวรค อมพวิ เตอร
ประสทิ ธภิ าพ
ติดตั้งเอง อาจจะ หรือไมจำเปน
การใชง าน ตองใชการเชื่อมตออินเทอรเน็ตใน
แพลตฟอรม การทำงาน
ความปลอดภัย
การพัฒนาเว็บแอปพลิเคชันตองอาศัยการ ซอฟตแวรคอมพิวเตอรจะติด

เชื่อมตอแ ล ะความเร็วข องส ัญ ญ า ณ ตั้งอยูบนเครื่องคอมพิวเตอรที่จะ

อินเทอรเน็ตเปนอยางมาก การปราศจาก ใชงาน ไมจำเปนตองมีการ

สัญญาณอินเทอรเน็ต หรือการเชื่อมตอที่ไม เชื่อมตอกับเครือขายอินเทอรเน็ต

เสถียรมีปญหาโดยตรงตอประสิทธิภาพการ ทำใหไมตองเผชิญกับปญหาที่เกิด

ทำงานของเวบ็ แอปพลิเคชัน จากการเชื่อมตอสัญญาณ

อินเทอรเน็ต แตอาจจะพบกับ

ปญหาเครื่องชาเนื่องจาก RAM

ไมเ พยี งพอ

ตอ งอาศยั การเชื่อมตออินเทอรเ นต็ ในการใชงาน ไมตองใชอินเทอรเน็ตในการใช
งาน แตการอัปเดตของซอฟตแวร
คอมพิวเตอรบางตัวยังจำเปนตอง
อาศยั อินเตอรเนต็ เปน ตวั กลาง

มีความยืดหยุน สามารถทำงานไดกับหลากหลาย จำเปนตองไดรับการพัฒนา

รูปแบบของแพลตฟอรม โดยตองการเพียงอาศัย เฉพาะเจาะจงเพื่อใหรองรับกับ

เวบ็ เบราวเซอรในการทำงาน แพลตฟอรม ของเครอ่ื งคอมพวิ เตอรที่

แตกตา งกนั

มีความเสี่ยงดานความปลอดภัยที่สูงข้ึน มีการควบคุมการเขาถึงที่จำกัด

เนอ่ื งจากถูกออกแบบมาเพ่ือใหม ีความสามารถ กวา และผูดูแลระบบมีการ

ในการเขาถึงงาย การเปดใหผูใชจำนวนมากใน ควบคุมทงี่ ายขน้ึ จงึ ปลอดภัยยิ่งข้ึน

เครือขายเขาใชงานยอมเปนการเสี่ยงตอการ คุณสามารถควบคุมแอปพลิเคชัน

ถกู คุกคาม แบบสแตนดอโลน (standalone)

ทั้งหมดและปกปองจากชองโหว

ตา ง ๆ

37

หลกั สตู รการพัฒนาครดู า นการจดั การเรียนรแู บบออนไลน

คณุ สมบตั ิ เวบ็ แอปพลเิ คชนั ซอฟตแวรค อมพิวเตอร

การเชอื่ มตอ อาศัยการเชื่อมตออินเทอรเน็ตและความเร็ว เปนแบบสแตนดอโลน (standalone)
เปนอยางมาก การขาดอินเทอรเน็ต หรือการ และไมตองเผชิญกับอุปสรรคใด ๆ
คาบรกิ าร เชื่อมตอไมดีอาจทำใหเกิดปญหาดาน ทเี่ กิดจากการเชื่อมตอ อินเทอรเน็ต
อินเตอรเ นต็ ประสทิ ธิภาพกบั เวบ็ แอปพลเิ คชัน

มีคาใชจา ยในคาบรกิ ารอนิ เตอรเนต็ แทบจะไมมีคาใชจายกับการใช
อนิ เทอรเน็ต

ท่ีมา : https://www.kodeendpoint.com/web-based-applications-and-desktop-software/

2.3 สว นประกอบของ Web Application

เว็บแอปพลิเคชัน สามารถแยกสวนประกอบ ออกเปน 2 สว นหลกั ๆ คอื
2.3.1 สวนของเซริ ฟเวอร มหี นาทีห่ ลกั ในการใหบริการเว็บแอปพลิเคชันใหก ับผใู ชงาน ประกอบดว ย

1) เว็บแอปพลิเคชัน (Web Application) ทำหนาที่ติดตอกับผูใชงาน รับและแสดงขอมูล
ประมวลผลขอ มลู จดั การขอ มูลในฐานขอมลู และอื่น ๆ

2) เว็บเซิรฟเวอรซอฟตแวร (web server software) เปนโปรแกรมที่ทำงานอยูบน
เว็บเซิรฟเวอร มีหนาที่หลัก คือ ประมวลผล HTTP request ที่ไดรับมาและตอบกลับดวย HTTP response
ใหก ับผใู ชง าน

3) ระบบปฏิบัติการ (operating system) มีหนาที่ในการจัดการกับทรัพยากรของเครื่อง
เซิรฟ เวอร เชน CPU memory และ bandwidth เปน ตน

2.3.2 สวนของผูใชง าน ประกอบดวย
1) เว็บเบราวเ ซอร (web browser) เปนซอฟตแวรท ผ่ี ูใชง านใชในการเขาถึงเวบ็ แอปพลิเคชัน
2) สวนตอความสามารถเว็บและเบราวเซอร (web plugin และ browser add-

on/extension) คือ โปรแกรมที่ถูกเขยี นใหทำงานรว มกบั เว็บเบราวเซอร
3) ระบบปฏิบัติการ (operating system) ทำหนาที่ในการจัดการกับทรัพยากรของเครื่อง

คอมพิวเตอร

2.4 การใชง าน Web Application
2.4.1 การใชงานเว็บแอปพลิเคชัน เริ่มตนจากการเปดเว็บเบราวเซอร เชน Google Chrome,

Safari, Microsoft Edge, Moziila, Firefox, Internet Explorer และ Opera เปนตน

38

หลักสตู รการพฒั นาครดู า นการจดั การเรยี นรูแบบออนไลน

ภาพท่ี 2.4 Google Chrome
2.4.2 เขาสูเว็บแอปพลิเคชันที่ใหบริการตาง ๆ ตามที่ตองการ โดยพิมพ URL/ชื่อเว็บแอปพลิเคชัน
ลงในชอ งหมายเลข 1 หรอื พิมพช ่อื เว็บแอปพลเิ คชนั ลงในชอ งหมายเลข 2 ตามภาพท่ี 5

1
2

ภาพที่ 2.5 การเขา เว็บแอปพลิเคชันผา นเว็บเบราวเซอร

39

หลกั สตู รการพฒั นาครูดา นการจดั การเรยี นรูแบบออนไลน

ภาพท่ี 2.6 การเขาเวบ็ แอปพลิเคชัน
2.4.3 ลงทะเบยี นเขาใชง านครง้ั แรก ดว ยอเี มล (E-mail) หรอื ดว ยบัญชโี ซเชยี ลมีเดยี เชน
Facebook, Google, Microsoft เปนตน

1) เลือกคลกิ “Sing in” หรอื “Sign up” หรือ “สมัครใชง าน” หรอื “ลงชอื่ ”

(A)
40

หลกั สตู รการพฒั นาครดู า นการจัดการเรียนรูแบบออนไลน

(B)

(C)
41

หลักสูตรการพฒั นาครูดา นการจัดการเรยี นรูแบบออนไลน

(D)
ภาพที่ 2.7 ตวั อยาง “Sing in” หรือ “Sign up” หรอื “สมคั รใชง าน” หรือ “ลงช่อื ”

2) เลือกวิธกี ารลงทะเบยี น ดว ยอีเมล (E-mail) หรอื ดวยบัญชโี ซเชยี ลมีเดยี

ภาพท่ี 2.8 เลอื กวธิ กี ารลงทะเบียน
42

หลกั สูตรการพัฒนาครูดา นการจดั การเรียนรูแบบออนไลน
3) ดำเนินการลงทะเบยี นตามขั้นตอนของเว็บแอปพลิเคชนั

1
2

ภาพท่ี 2.9 ตัวอยา งการลงทะเบยี นดวย Google mail

1 2
(A)
43

หลักสูตรการพฒั นาครูดา นการจัดการเรยี นรูแบบออนไลน

3
(B)

4
(C)
ภาพท่ี 2.10 ตวั อยา งการลงทะเบียนดว ย Facebook

44

หลักสตู รการพัฒนาครดู า นการจดั การเรียนรูแ บบออนไลน
4) เลือกลักษณะการใชงาน หรือประเภทการใชงาน เชน ครู นักเรียน องคกรธุรกิจ
สถานศกึ ษา และสวนตัว เปนตน เพื่อเว็บแอปพลเิ คชันจะแนะนำแมแ บบท่ีเหมาะสมให

ภาพที่ 2.11 ตวั อยา งลกั ษณะการใชงาน หรอื ประเภทการใชง าน
45

หลกั สตู รการพฒั นาครดู า นการจัดการเรียนรแู บบออนไลน
5) เขา ใชงานเว็บแอปพลิเคชันเพอื่ ผลติ สอ่ื มลั ตมิ เี ดยี สำหรบั การเรียนการสอน

ภาพที่ 2.12 ตวั อยา งการเขาใชงานเวบ็ แอปพลิเคชัน
2.5 Web Application เพอ่ื การผลิตส่อื มลั ตมิ ีเดีย

เว็บแอปพลเิ คชันเพ่ือการผลิตสอื่ มลั ตมิ เี ดยี สำหรับการนำไปใชก ารเปนสื่อการเรียนการสอนออนไลน
หรือแบบ Onsite ชวยสรางการเรียนรูเชิงรุก (Active Learning) มีผูใหบริการจำนวนมาก โดยจะมีจุดเดนท่ี
แตกตางจึงมักจะขึ้นอยูกับความพึงพอใจของผูใชงาน หรือความถนัด โดยมีเว็บแอปพลิเคชันที่จะขอแนะนำ
ใชงาน ดังนี้

2.5.1 PubHTML5 เปนฟรี HTML5 Digital Publishing Platform ที่ออกแบบมาเพื่อแปลงไฟล
PDF, MS, Office, OpenOffice ใหเปน Flipbook หรือE-Book ตามแมแบบที่ทำงานบนเว็บเบราวเซอร
ทำให Flipbook หรือE-Book มีปฏิสัมพันธกับผูอานมากขึ้น นอกจากนี้ สามารถดาวนโหลดติดตั้ง
บนเคร่อื งคอมพิวเตอรระบบปฏิบตั กิ าร Windows และ Mac

ภาพท่ี 2.13 PubHTML5
46

หลกั สูตรการพฒั นาครดู า นการจดั การเรยี นรูแ บบออนไลน
2.5.2 Anyflip เปนเว็บแอปพลิเคชันที่ใหบริการสราง Flipbook หรือE-Book เชนเดียวกับ
PubHTML5 ดว ยการอปั โหลดไฟลP DF และกำหนดคา รายละเอยี ดขอมลู ของเอกสาร

ภาพท่ี 2.14 Anyflip
2.5.3 Quizizz เปนเว็บแอปพลิเคชันที่ใชเปนเครื่องมือในการสรางแบบทดสอบ หรือประเมินผล
ออนไลน ในลักษณะของเกมถาม-ตอบ แบบปรนัย รองรับไดมาถึง 500 ผูใช/เกม แสดงผลไดท้ังภาษาไทยและ
ภาษาอังกฤษ ใสภาพและเสียงประกอบไดเพื่อสรางความนาสนใจ หรือดึงดูดใจผูเรียน โดยผูเรียนสามารถเขา
รวมผานอุปกรณอิเล็กทรอนิกสที่เชื่อมตออินเทอรเน็ต เชน คอมพิวเตอร แท็บเล็ต และสมารทโฟนท่ี
ระบบปฏิบตั ิการ IOS และ Android

ภาพที่ 2.15 Quizizz
47

หลักสูตรการพฒั นาครดู า นการจัดการเรียนรูแบบออนไลน
2.5.4 Liveworksheets เปนเวบ็ แอปพลิเคชนั สำหรับการสรางใบงานที่ตอบสนองการเรียนออนไลน
การทำใบงานของผูเรียนและการตรวจงานของผูสอนรวดเร็ว สามารถจัดแบงหมวดหมูไดอยางชัดเจนชวยการ
บรหิ ารจดั การ มรี ปู แบบที่หลากหลาย เชน การโยงเสน จับคู การแยกหมวดหมู การเลือกถูก-ผิด การเติมคำจาก
ตัวเลือกที่กำหนดให ขอสอบปรนัย ขอสอบแบบอัตนัย และการพูด-ออกเสียง ที่สำคัญเปนเว็บแอปพลิเคชัน
ทส่ี ามารถใชง านไดฟรี

ภาพท่ี 2.16 Liveworksheets
2.5.5 CANVA เปนเว็บแอปพลิเคชันเพื่อการออกแบบงานกราฟกตาง ๆ เชน งานโฆษณา โปสเตอร
ภาพสำหรับสื่อโซเชียลมีเดีย ปกหนังสือ และงานนำเสนอ เปนตน โดยสามารถผสมผสานสื่อหลายชนิด ไดแก
ขอความ ภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว เสียง และวิดีโอ การใชงานงาย มีแมแบบใหเลือกใชงานตามความเหมาะสม
อยางหลากหลาย และประการสำคัญ คือ สามารถเริ่มตนใชงานไดฟรี และสามารถใชงานโดยการติดตั้งใน
คอมพิวเตอร และสมารท โฟน หรอื แทบ็ เลต็ ได

ภาพที่ 2.17 CANVA
48

หลกั สูตรการพฒั นาครดู า นการจดั การเรยี นรูแบบออนไลน
2.5.6 Animaker เปนเว็บแอปพลิเคชันสำหรับการสรางการตูนแอนิเมชัน หรือกราฟกวิดีโอ สำหรับ
ประกาศ โฆษณา ประชาสัมพันธ การนำเสนอ และสื่อใหความตาง ๆ แบบงาย โดยผูใชงานสามารถเลือก
แมแ บบมาปรับแตง รูปรา ง และความเคลือ่ นไหวได

(A)

(B)
ภาพท่ี 2.18 Animaker

49


Click to View FlipBook Version