จิตวิทยาแห่งการกอด

จิตวทิ ยาแห่งการกอด (The psychology of hugging)

ดร.อภิรชั ศกั ด์ิ รัชนีวงศ์
การกอด1 เป็นรูปแบบหน่ึงของการแสดงความรักและความห่วงใยท่ีมีอานุภาพ ไม่ว่าจะกอดเพื่อน
คนในครอบครัว คนรัก หรือคนท่ีมีความรู้สึกเห็นอกเห็นใจต่อกัน เพราะนอกจากจะรู้สึกอบอุ่นและรู้สึกดีแล้ว
มงี านวิจัยทพ่ี บวา่ การกอดยงั มปี ระโยชนต์ อ่ ทั้งสขุ ภาพกายและสุขภาพจิต

ทมี่ า https://th.sainte-anastasie.org/articles/psicologia/el-poder-de-un-abrazo.html
คาจากัดความการโอบกอด
กอด2 คือการกระทาของกอด ประกอบด้วย นิยามไว้โดย RAE ในความหมายแรก จะเป็นการคาด

เอวด้วยแขน แม้ว่าจะชี้ให้คนอ่ืนเห็น เช่น การลดลงของแขนเป็นสัญลักษณ์ของความรักหรือความจริงของ
สภาพแวดล้อมโดยรอบ ในความหมายที่สอง หมายถึง การเขย่าบุคคลอ่ืนระหว่างแขนของเราเป็นวิธีการ
ทกั ทายใหค้ วามรักหรอื ความสะดวกสบาย

กอดเป็นวิธีการส่ือสารที่ยอดเย่ียมที่ไม่จาเป็นต้องพูดหรือแสดงออกด้วยคาพูด แต่นอกเหนือจาก
คาจากดั ความทางทฤษฎีท้งั หมดเราเคยคดิ เกย่ี วกับทุกสิ่งที่เกี่ยวข้องกับการกอด หากเราจาและใช้ความทรงจา
ของเราเราจะพบหลายสถานการณ์ที่วาดรอยยิ้มได้อย่างแน่นอนเม่ือนึกถึงพวกเขาที่กอดได้เพียงพอในการ
ปลอบใจการกระทาของความรักหรือคาตอบสาหรับส่ิงที่เราต้องการ แม้กระทั่งเป็นของขวัญจากคนท่ีเรารัก
การกอดเป็นช่วงเวลาที่เต็มไปด้วยความสุขที่น่าต่ืนเต้นแม้กระทั่งหัวใจที่ยากที่สุดเพราะพวกเขามีพลังในการ
เจาะเกราะ เรามนี สิ ยั ท่ีไม่ดีในการเพิกเฉยต่อความสาคัญของรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ และคุณค่าของการใช้
เวลากบั คนท่ีเรารัก ... การโอบกอดเปน็ วธิ ที ่ียอดเยี่ยมในการมอบความรักให้กับคนรอบข้างเรามันคือการกอด
วิญญาณของคนท่ีเรามีอยู่. เราทุกคนจะทางานได้ดีข้ึนถ้าเรากอดหรือปล่อยให้ตัวเองถูกกอดบ่อยข้ึนเพราะ
ถึงแม้ว่าการสวมกอดนั้นเป็นกิจวัตรประจาวันซึ่งเราไม่ทราบถึงความสมบูรณ์ท่ีทาให้เรา แต่ละคนโอบกอด

๒
ท่าเรือที่มีความต้ังใจท่ีแตกต่างกัน แต่มักจะดาเนินการกับการจัดต้ังของภาษาสัญลักษณ์ระหว่างคนท่ีให้และ
คนทีไ่ ดร้ ับกอด ขอ้ ความทที่ กุ คนเขา้ ใจ แตม่ แี ตพ่ วกเขาเท่าน้ันที่เข้าใจ: ภาษาลับแห่งความเสน่หา แต่ส่ิงสาคัญ
ไม่เพียง แต่จะได้รับการกอดเท่าน้ัน แต่ยังรวมถึงการให้และการขอถ้าจาเป็น สิ่งท่ีดีท่ีสุดคือคุณตรวจสอบ
ตัวเอง เมื่อคุณเป็นส่วนหน่ึงของประสบการณ์การกอด เพราะไม่มีการกอดสองครั้งเท่าท่ีเราต้องการ
ด้วยเหตผุ ลน้ัน สวมกอดกันเถอะ การกอดรัดทางอารมณ์เป็นอาหารที่ดีท่ีสุดสาหรับจิตวิญญาณศิลปะของการ
กอดรัดทางอารมณ์เป็นมากกว่าแค่การสัมผัสทางกาย การกอดคือการกอดวิญญาณด้วยรูปลักษณ์ด้วยท่าทาง
ดว้ ยคา

ทม่ี า https://th.sainte-anastasie.org/articles/psicologia/el-poder-de-un-abrazo.html
อานุภาพแห่งการกอด3 แค่วันละ 8 คร้ัง/วัน ก็ดีต่อใจและดีต่อร่างกาย เราจะกอดผู้อื่น เมื่อเรารู้สึก

ดีใจ เสียใจ ตื่นเต้น มีความสุข หรือปลอบประโลมใครสักคน ซึ่งเป็นเร่ืองที่สามารถทาได้ท่ัวไป โดยการกอด
ไดร้ บั การพสิ จู น์แล้ว ว่าดีต่อใจและดีต่อกาย โดย Virginia Satir นักจิตวิทยา บอกว่า คนเราควรกอดกันวันละ
4 ครงั้ เพอื่ ความอยรู่ อด หากกอดกนั ไดถ้ ึงวันละ 8 ครงั้ จะทาให้เรารักษาสมดุลในการดาเนินชีวิตได้ หากกอด
กันวันละ 12 คร้ัง จะทาให้เราเติบโตจากจิตวิญญาณ การกอดที่ได้ผลสาหรับการบาบัดโรคนั้น ควรต้องกอด
กันเป็นเวลานาน 20 วินาทีขึ้นไป ช่วยเพิ่มระดับออกซิโทซิน (oxytocin) ในร่างกายถูกปลดปล่อยพลังบวก
ออกมา แตห่ ลายตาราสรปุ วา่ “กอดกนั เพยี ง 8 ครัง้ /วนั ก็เพยี งพอ”

ท่ีมา https://dollsale.blogspot.com/

๓

ทมี่ า https://th.sainte-anastasie.org/articles/psicologia/el-poder-de-un-abrazo.html
ประโยชน์ของการกอด2,3
1. ให้ความรู้สึกผ่อนคลาย ผู้เชีย่ วชาญสว่ นใหญ่เหน็ พอ้ งกนั ว่าการกอดน้ันจาเป็นต่อทารกและเด็กเล็ก
ซ่ึงมีหลักฐานชี้ว่าผู้ที่โตมาโดยถูกกอดหรือได้รับการแสดงความรักในช่วงวัยเด็กเล็กบ่อย ๆ จะมีอาการต่าง ๆ
ท่ีเกิดจากความเครียดน้อย เมื่อเทียบกับผู้ที่ถูกกอดน้อยกว่า และแม้แต่การกอดหรือการสัมผัสเพียงช่วงสั้น ๆ
จากผู้อ่ืนก็ช่วยลดความเครียดและความวิตกกังวลในขณะนั้นได้ งานวิจัยช้ินหน่ึงที่ทดลองให้เด็กผู้หญิง อายุ
7-12 ปีเผชิญกับสถานการณ์ตึงเครียดโดยไม่ได้ตั้งตัว เช่น ให้พูดหรือทาโจทย์คณิตศาสตร์โดยไม่ได้เตรียมตัว
มากอ่ นตอ่ หน้าคนทไ่ี มร่ จู้ ัก เป็นต้น ผลพบว่าเด็กท่ีได้กอดหรือคุยโทรศัพท์กับแม่ก่อนหน้าสถานการณ์ดังกล่าว
มีระดับฮอรโ์ มนคอรต์ ิซอลทีจ่ ะถูกปล่อยออกมาเม่อื มีความเครียดน้อยกว่าเด็กคนอ่ืน ๆ
2. เพ่ิมความผูกพัน การกอดหรือการสัมผัสนั้นกระตุ้นให้ร่างกายหล่ังฮอร์โมนอ็อกซีท็อกซิน
(oxytoxin) มากข้ึน ซึ่งฮอร์โมนน้ีช่วยเพ่ิมความใกล้ชิดผูกพันและความเช่ือใจต่อกัน โดยมีงานวิจัยหลายช้ิน
พบวา่ การกอดหรือการสัมผสั กบั คนรักบ่อย ๆ จะช่วยใหเ้ กิดความรสู้ กึ ดีและผูกพนั กนั มากขึ้น อีกท้ังการกอดยัง
แสดงถงึ การให้กาลังใจและการสนับสนุน จงึ ชว่ ยลดความรสู้ กึ โดดเดยี่ วไปดว้ ยในตวั
3. ลดความดันโลหิต ฮอร์โมนอ็อกซีท็อกซินที่ถูกหล่ังออกมาเมื่อกอดกันไม่เพียงแต่ช่วยเพิ่มความ
ผกู พนั เทา่ น้นั แตย่ งั ส่งเสริมสขุ ภาพรา่ งกายให้ดีย่ิงขึ้นโดยช่วยลดระดับความดันโลหิต ดังงานวิจัยขนาดเล็กชิ้น
หน่ึงท่ีทดลองในกลุ่มหญิงวัยก่อนหมดประจาเดือนจานวน 59 คน ผลลัพธ์พบว่าการกอดกับคู่รักบ่อย ๆ
ชว่ ยให้ระดับฮอร์โมนอ็อกซที อ็ กซนิ เพิ่มสงู ขนึ้ ซงึ่ สง่ ผลให้ความดันโลหติ ลดต่าลงไปด้วย
4. ลดความเสี่ยงต่อการติดเช้ือ ผู้ที่มีความเครียดนั้นมีโอกาสติดเชื้อและป่วยได้มากกว่าคนทั่วไป
เน่ืองจากความเครียดอาจเป็นเหตุให้ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอลงได้ งานวิจัยช้ีว่า ผู้ท่ีมีความเครียดจะเสี่ยงต่อ
การตดิ เชอ้ื หวดั น้อยลง หากไดร้ ับกาลังใจและการสนบั สนนุ อย่างเพยี งพอ รวมถงึ มีการกอดกับผู้อื่นบ่อยครั้งข้ึน

๔
จงึ เป็นไปไดว้ า่ การกอดมีส่วนช่วยส่งเสริมการทางานของระบบภูมิคุ้มกัน รู้อย่างนี้แล้ว หลายคนอาจเลือกท่ีจะ
แสดงความรกั และความหว่ งใยด้วยการกอดกนั มากข้นึ หากยงั เขินอายก็ควรฝกึ กอดบ่อย ๆ ให้เคยชิน เพ่ือสาน
สัมพนั ธก์ ับคนใกลช้ ิดใหแ้ นบแนน่ กว่าเดิม ท้งั ยงั เปน็ การส่งเสริมสุขภาพกายและใจไปในตวั ดว้ ย

5. ช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันดีขึ้น เพราะช่วยให้คนท่ีอยู่ในภาวะเครียด ลดอาการรุนแรงของอาการ
ปว่ ยได้

6. การกอดและการสัมผัส สามารถเพิ่มฮอร์โมนออกซิโทซิน oxytocin ช่วยให้เรารู้สึกผ่อนคลาย
และปลอดภยั มากขึ้น

7. ทาให้หัวใจมีสุขภาพดี เพราะฮอร์โมนอ็อกซิโทซินท่ีหลั่งออกมาขณะกอดกัน จะช่วยลดระดับ
ความดนั โลหติ ดว้ ย

8. ทาให้คนเราเหน็ คุณค่าในตนเองและเหน็ อกเหน็ ใจผ้อู ื่นมากข้ึน
9. ช่วยให้กลา้ มเนอื้ ผ่อนคลาย บรรเทาความเจ็บปวด
10. การกอดสามารถลดความกลวั ได้ การปลอบโยนตัวเองตามหลกั จติ วทิ ยาอย่างไดผ้ ล
ซ่ึงสามารถทาได้ทุกวัน และทุกครั้งที่เกิดอาการเครียด อ่อนแอ ต้องการกาลังใจ อุปกรณ์อ่ืนใดไม่จาเป็นเ ลย
เพราะงานน้ีอาศัยแค่สองมือของตัวเราเอง เคล็ดลับท่ีนักจิตวิทยามักจะแนะนาบ่อยๆ คือการกอดตัวเอง
เป็นการกอดแบบ Butterfly Hug ท่ีสามารถบาบัดอารมณ์ความรู้สึกให้ดีข้ึน มีพลัง ช่วยลดความเครียดได้ดี
เมือ่ รู้สกึ ทกุ ข์ อ่อนแอ ตอ้ งการกาลังใจ แตไ่ ม่มใี ครอยู่ขา้ งๆ ใหก้ อดเลย นักจิตวิทยา แนะนาว่าให้เราน่ังหันหลัง
ชิดกาแพง หรือนอนบนที่นอนสบายๆ แล้วยกมือสองข้างมากอดตัวเองเอาไว้ น่ีเป็นวิธีปลอบโยนตัวเอง
ที่ทางา่ ยทีส่ ดุ 4
11. ชว่ ยให้สือ่ สาร สร้างความเชอ่ื ใจและเห็นคณุ คา่ ของผู้อนื่
12. สรา้ งความสมั พันธอ์ นั ดี ระหวา่ งครอบครวั เพ่อื นและคนทเี่ รารัก

ท่ีมา https://thestandard.co/pop-tip-09052565/

๕
ถ้ายังไม่มีใครให้กอด เราก็สามารถ “กอดตัวเอง” ได้ ซ่ึงการกอดตัวเองยังเป็นความเห็นอกเห็นใจ
ให้ความสาคัญกับตัวเอง (๑) ใช้แขนทั้งสองข้างกอดน่างกายของเราเอง ในระดับต่ากว่าหน้าอกลงไป จะเป็น
ท่าที่ทาให้รู้สึกสบาย (๒) จินตนาการถกอดแบบที่เราต้องการ ออกแรงกอดให้พอดี ซึ่งสามารถทาได้นาน
จนกว่าเราจะพอใจ (๓) ถ้ากอดตัวเองแล้วโยกตัวเบา ๆ อาจจะช่วยให้รู้สึกดีขึ้น (๔) ถ้าไม่ชอบการกอดตัวเอง
วางมอื ท่ไี หลข่ องตัวเอง แล้วออกแรงบีบเบา ๆ คล้ายการนวดกช็ ่วยได้เช่นกนั

ท่ีมา https://www.pptvhd36.com/news/
การกอดให้ถูกกาลเทศะ การกอดเป็นสิ่งท่ีดีและมีประโยชน์ แต่ในบางสถานการณ์หรือกับบางคน
ท่ียังไม่สนิทสนมกันดีพอ อาจต้องคานึงถึงความเหมาะสมก่อนกอดด้วย อีกท้ังในสังคมไทยน้ันไม่มีค่านิยม
การกอดหรือการสัมผัสตัวกันมากนัก หากกอดไม่ถูกกาลเทศะ แทนที่จะเป็นการมอบความรักความห่วงใย
อาจกลบั กลายเป็นสร้างความอึดอัดหรือถูกเข้าใจผิดว่าล่วงละเมิดทางเพศผู้อ่ืนได้ การประเมินความเหมาะสม
ตามสถานการณแ์ ละปฏิบตั ิตามคาแนะนา ดงั นี้1
1. สังเกตท่าทางของอีกฝ่าย ควรพิจารณาภาษากายของบุคคลน้ัน ๆ ว่ามีแนวโน้มยินยอมและ
เต็มใจให้กอดหรือไม่ หากอีกฝ่ายยืนตัวตรงโดยไม่มีทีท่าว่าจะเอียงตัวเข้าหา อาจเลือกแสดงความห่วงใยด้วย
วิธอี ืน่ แทน เชน่ แตะหลงั หรือสัมผัสตน้ แขนเบา ๆ
2. พิจารณาอายุและเพศของฝ่ายตรงข้าม งานวิจัยพบว่า หญิงท่ีมีรสนิยมทางเพศไม่ชอบผู้ชาย
อาจมีแนวโน้มไม่ชอบถูกผู้ชายกอด ในขณะท่ีงานวิจัยอีกช้ินหนึ่งช้ีว่าผู้สูงอายุมีแนวโน้มจะตอบรับการกอด
มากกว่าคนวยั อ่ืน โดยเฉพาะเมอ่ื เป็นการกอดอยา่ งชา้ ๆ และนมุ่ นวล
3. เลอื กเวลาและโอกาสทเ่ี หมาะสม หลีกเลี่ยงการกอดในขณะที่อีกฝา่ ยกาลงั ยุ่งหรือทากิจกรรมอ่ืน
อยู่ นอกจากน้ี การกอดอาจดูเปน็ การล่วงเกนิ ได้หากไม่สนทิ กันหรอื เป็นแค่เพ่อื นร่วมงานทว่ั ไป
4. กอดเพ่ือปลอบใจผู้อ่ืน ในความสัมพันธ์ท่ีค่อนข้างสนิทสนมกันอย่างครอบครัว เพื่อนสนิท หรือ
คนรกั การกอดเมื่ออีกฝ่ายเสียใจหรอื ร้องไห้เป็นการแสดงถึงความเข้าใจและความหว่ งใยไดเ้ ป็นอยา่ งดี

๖
5. บางคนก็ไม่ชอบการสัมผัสตัวหรือการกอด แต่การบอกปัดตรง ๆ อาจทาให้ดูไม่เป็นมิตรได้
ทางท่ดี ีจึงควรเลยี่ งอยา่ งรักษานา้ ใจ เช่น เม่ืออีกฝ่ายทาท่าจะกอด ให้หันลาตัวด้านข้างให้และย่ืนมือไปจับหรือ
แตะต้นแขนแสดงการทักทายและความเป็นมิตรแทน เป็นต้น หรือหากเล่ียงไม่ได้ก็อาจบอกไปตรง ๆ อย่าง
นุ่มนวลว่าตนเองไม่ชอบการกอดหรือการสัมผัสตัวผู้อื่น เพราะอาจดูจริงใจมากกว่าการพยายามหลีกเลี่ยง
ครั้งแลว้ ครงั้ เลา่

ท่ีมา https://www.pobpad.com/
จิตวิทยาแห่งการกอดมีอานุภาพแห่งการกอด แค่วันละ 8 ครั้ง/วัน “ดีต่อใจและดีต่อร่างกาย” Virginia Satir
นักจิตวิทยา บอกว่า คนเราควรกอดกันวันละ 4 ครั้ง เพ่ือความอยู่รอด หากกอดกันได้ถึงวันละ 8 ครั้ง
จะทาให้เรารักษาสมดุลในการดาเนินชีวิตได้ หากกอดกันวันละ 12 คร้ัง จะทาให้เราเติบโตจากจิตวิญญาณ
การกอดที่ได้ผลสาหรับการบาบัดโรคนั้น ควรต้องกอดกันเป็นเวลานาน 20 วินาทีขึ้นไป ช่วยเพิ่มระดับ
ออกซโิ ทซนิ (oxytocin) หลายตาราสรุปวา่ “กอดกนั เพยี ง 8 คร้ัง/วนั กเ็ พียงพอ”

ท่มี า https://www.sanook.com/music/song/ZbfS+lYHp2rBGYYdvC8iQQ==/

๗

จากจติ วิทยาแห่งการกอดสู่ “เพลงกอดฉัน” ศิลปิน: วารุณี สนุ ทรยี ส์ วัสด5ิ์

ดนตรี 8 Bars..5...6...7...
8..ไม่แพ้กช็ นะ ธรรมดากฎเกณฑ์
เรานน้ั เปน็ ผเู้ ลน่ ยอมรบั ความเปน็ จริง
ไมต่ ้องการอย่าฝนื คืนรักเธอกลบั ไป
เจบ็ นีไ้ ม่โทษ ใคร ในเม่ือฉนั เลือกเอง
รวู้ ่าต้องตดั ใจ ทั้งท่ีแสนจะทรมาน
เขาคือปัจจุบัน ส่วนฉันน้นั เป็น อดีต
ฮอ้ื ..ฮ่ือ ฮือ ฮือ..
กอด ฉันใหน้ านนานได้ ไหม......
เปน็ สง่ิ สดุ ทา้ ยเพื่อ อาลา
ไม่ ร้ังเธอไว้นานหรอกหนา
แคท่ า เป็นรกั ก่อนจาก กันไป
จะไมร่ อ้ งไห้ ฉันขอสญั ญา
(ดนตรี 8 Bars)..6...7...
8..ไม่แพ้กช็ นะ ธรรมดากฎเกณฑ์
เรานั้นเป็นผู้เลน่ ยอมรับความเปน็ จรงิ
ไม่ต้องการอย่าฝนื คืนรักเธอกลบั ไป
เจ็บน้ไี ม่โทษ ใคร ในเมอื่ ฉันเลือกเอง
รูว้ ่าต้องตัดใจ ท้ังที่แสนจะทรมาน
เขาคอื ปัจจบุ ัน สว่ นฉนั น้ันเปน็ ..อดีต
ฮือ้ ..ฮือ ฮือ ฮือ..
กอด ฉนั ใหน้ านนานได้ ไหม...
เป็นสิ่ง สดุ ท้ายเพอื่ อาลา
ไม่ ร้งั เธอไวน้ านหรอกหนา
แค่ทา เปน็ รัก ก่อนจาก กนั ไป
จะไม่ร้องไห้ ฉันขอสัญญา
กอด ฉันให้ นานนานได้ไหม
เป็นส่งิ สดุ ทา้ ยเพ่อื อาลา
ไม่ รัง้ เธอไวน้ านหรอกหนา
แค่ทา เปน็ รัก กอ่ นจาก กันไป
จะไม่ ร้องไห้ ฉนั ขอสัญญา
จะไม่ ร้อง ไห้ ให้ เห็น นา้ ตา

๘

อา้ งอิง

1 Pob Pad. ม.ป.พ. กอดกัน ดีอย่างไร? เข้าถึงข้อมูลได้จาก https://www.pobpad.com/ วนั ท่ีสืบคน้ ข้อมลู
26 มถิ ุนายน 2565.
2 Sainte Anastasie. ม.ป.พ. “พลงั แห่งการกอด” จติ วทิ ยาปรชั ญาและความคดิ เกีย่ วกับชีวติ . วันทีส่ บื ค้น
ข้อมูล 26 มิถุนายน 2565.
3 PPTV Online. 2564. จติ วิทยาแห่งการ “กอด” กับประโยชน์ท่คี าดไม่ถึง. เข้าถึงข้อมลู ได้จาก
https://www.pptvhd36.com/news/ วนั ท่ีสืบคน้ ขอ้ มลู 26 มิถุนายน 2565.
4 ภรู ิตา บญุ ลอ้ ม. 2565. POP TIP: จิตวิทยาแหง่ การกอดชว่ ยบาบัดอารมณค์ วามรู้สึกให้ดีขนึ้ และ
ลดความเครยี ดไดด้ ว้ ย. เข้าถึงข้อมูลได้จาก https://thestandard.co/pop-tip-09052565/ วันท่สี บื คน้
ข้อมลู 26 มถิ ุนายน 2565.
5 เน้อื เพลงกอดฉนั - วารุณี สนุ ทรยี ์สวัสด์ิ. เพลง: กอดฉนั ศลิ ปิน: วารณุ ี สุนทรียส์ วัสด์ิ. ม.ป.พ. เข้าถึงข้อมูล
ไดจ้ าก https://xn--72c9bva0i.meemodel.com/ วันที่สืบคน้ ขอ้ มูล 26 มิถุนายน 6565.