plan2565-2

ตาราง 5 อตั รากำลงั ครูของสถานศึกษา สงั กัดสำนกั งานเขตพน้ื ที่การศึกษาประถมศึกษา

ราชบุรีเขต 1 ปงี บประมาณพ.ศ. 2566

อัตรากำลังครู จำนวน(โรงเรียน) หมายเหตุ

+3 13

+2 20

+1 46

รวม 79

0 85

รวม 85

-1 10

รวม 10

จากตาราง 5 พบว่าสภาพปัจจุบันปีงบประมาณพ.ศ. 2566 สถานศึกษาสังกัด

สำนักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรีเขต 1 ในภาพรวมมีอัตรากำลังครูเกินเกณฑ์

เมื่อพิจารณาเป็นรายสถานศึกษาพบว่ามีสถานศึกษาที่มีอัตรากำลังครูเกินเกณฑ์จำนวน 79

โรงเรียน คิดเป็นร้อยละ 45.40 มีอัตรากำลังครูพอดีเกณฑ์จำนวน 85 โรงเรียน คิดเป็น

ร้อยละ 48.85 และมีมีอตั รากำลงั ครูขาดเกณฑ์จำนวน 10 โรงเรยี น คดิ เปน็ ร้อยละ 5.74

ดังแผนภูมิต่อไปนี้

90 พด
80 ขด
70
60
50
40
30
20
10

0
..

แผนภูมิ 6 แสดงอัตรากำลังครขู องสถานศึกษาสงั กดั สำนักงานเขตพน้ื ท่ี
การศึกษาประถมศกึ ษาราชบรุ เี ขต 1 ปงี บประมาณพ.ศ. 2566

แผนอัตรากำลังข้าราชการครใู นสถานศกึ ษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๔๓

ตาราง 6 อัตรากำลังครูของสถานศึกษา สงั กัดสำนักงานเขตพน้ื ที่การศึกษาประถมศึกษา

ราชบรุ เี ขต 1 ปงี บประมาณพ.ศ. 2567

อัตรากำลงั ครู จำนวน(โรงเรยี น) หมายเหตุ

+4 19

+2 29

+1 35

รวม 83

0 81

รวม 81

-1 8

รวม 8

จากตาราง 6 พบว่าสภาพปัจจุบันปีงบประมาณพ.ศ. 2567 สถานศึกษาสังกัด

สำนักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรีเขต 1 ในภาพรวมมีอัตรากำลังครูเกินเกณฑ์

เม่ือพิจารณาเป็นรายสถานศึกษาพบว่ามีสถานศึกษาที่มีอัตรากำลังครูเกินเกณฑ์จำนวน 83

โรงเรียน คิดเป็นร้อยละ 47.70 มีอัตรากำลังครูพอดีเกณฑ์จำนวน 81 โรงเรียน คิดเป็น

รอ้ ยละ 46.55 และมีมอี ตั รากำลังครขู าดเกณฑ์จำนวน 8 โรงเรียน คิดเปน็ ร้อยละ 4.59

ดังแผนภมู ติ ่อไปน้ี

90 พด
80 ขด
70
60
50
40
30
20
10

0
..

แผนภมู ิ 7 แสดงอัตรากำลงั ครขู องสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่
การศกึ ษาประถมศึกษาราชบุรีเขต 1 ปีงบประมาณพ.ศ. 2567

แผนอตั รากำลงั ข้าราชการครูในสถานศกึ ษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๔๔

ตอนที่ 2 ผลการศึกษาแนวโน้มความต้องการอัตรากำลังครูข้าราชการในสถานศึกษา สังกัด
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 ปงี บประมาณ พ.ศ.2563 - 2567
ในเชิงปริมาณตามสาขาวชิ า

ผลการศึกษาแนวโน้มความต้องการอัตรากำลังครูข้าราชการในสถานศึกษา สังกัด
สำนักงานสำนักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 ปีงบประมาณ
พ.ศ. 2558 - 2562 ในเชิงปริมาณตามสาขาวิชา โดยใช้ข้อมูลจากการสำรวจครู ในสถานศึกษา
จำแนกตามรายวิชาทส่ี อนปรากฏผลการศึกษา ดังนี้

ตาราง 7 จำนวนครทู ่ีขาดเกณฑ์ในสถานศึกษา สังกดั สำนกั งานเขตพนื้ ท่ีการศึกษา
ประถมศึกษาราชบรุ ี เขต 1 ปงี บประมาณ พ.ศ. 2563 - 2567 ในเชิงปรมิ าณตามสาขาวชิ า

ความต้องการอัตรากำลงั ครู 2563 ปงี บประมาณ พ.ศ. 2567 รวม ลำดับที่ หมายเหตุ
ขา้ ราชการในสถานศกึ ษา 2564 2565 2566

ปฐมวัย 20 20 20 20 20 100
ภาษาไทย 20 20 20 20 20 100
ประถมศกึ ษา 17 17 17 17 17 85
คณติ ศาสตร์ 15 15 15 15 15 75
ภาษาองั กฤษ 11 11 11 11 11 55

สงั คมศึกษา 8 8 8 8 8 40

วทิ ยาศาสตรท์ วั่ ไป 4 4 4 4 4 20

พลศึกษา 4 4 4 4 4 20

ศิลปศกึ ษา 3 3 3 3 3 15

คอมพวิ เตอร์ 1 1 1 1 15

จากตาราง 7 พบว่าอัตรากำลังครูข้าราชการในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพ้ืนที่

การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 ปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 - 2567 ในเชิงปริมาณตาม

สาขาวิชา ในภาพรวมมีแนวโน้มความต้องการอัตรากำลังครูโดยวิชาเอกที่ต้องการมากที่สุดคือ

วิชาเอกปฐมวัย ภาษาไทย รองลงมาคือ ประถมศึกษาและคณิตศาสตร์ ตามลำดับ ดังแสดง

แผนภมู ิตอ่ ไปนี้

แผนอตั รากำลังขา้ ราชการครใู นสถานศกึ ษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๔๕

20

15 2563
2564

10 2565
2566

5
2567

0

แผนภมู ิ 8 แสดงจำนวนครูทขี่ าดเกณฑ์ในสถานศึกษาสงั กัดสำนักงานเขตพื้นท่ี
การศกึ ษาประถมศกึ ษาราชบรุ ี เขต 1 ปีงบประมาณ พ.ศ.2563 - 2567
ในเชงิ ปรมิ าณตามสาขาวิชา

ตอนที่ 3 แนวทางการวางแผนอัตรากำลงั ข้าราชการครใู นสถานศึกษา สังกดั สำนกั งานเขต
พืน้ ท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาราชบุรี เขต 1 ปงี บประมาณพ.ศ. 2563 - 2567

จากผลการศึกษาแนวโน้มความต้องการอัตรากำลังครูข้าราชการในสถานศึกษา สังกัด
สำนักงานเขตพื้นทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษาราชบรุ ี เขต 1 ปงี บประมาณ พ.ศ. 2563 - 2567 ใน
เชิงปริมาณตามสาขาวิชาโดยใช้ข้อมูลจากการสำรวจครูท่ีขาดเกณฑ์ในสถานศึกษา จำแนกตาม
รายวิชาท่ีสอน ที่พบว่าสถานศึกษามีอัตรากำลังครูต่ำกว่าเกณฑ์ ดังน้ันกลุ่มบริหารงานบุคคล
สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 จึงได้ประชุมจัดทำแนวทางการ
วางแผนอัตรากำลังข้าราชการครูในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษา
ราชบุรี เขต 1 ปีงบประมาณพ.ศ. 2563 - 2567 โดยจัดประชุมเพ่ือระดมความคิดเห็นของ
คณะกรรมการ สรุปผลการประชุมได้ ดังน้ี

ปัญหาทีพ่ บในการวางแผนอตั รากำลังขา้ ราชการครใู นสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขต
พ้ืนทก่ี ารศึกษาประถมศกึ ษาราชบุรี เขต 1

ปัญหาในการดำเนินงานท่ีผ่านมาคือ ข้าราชการครูไม่สมัครใจย้ายไปในโรงเรียนที่ขาด
อัตรากำลัง เนื่องจากเป็นโรงเรียนห่างไกล ทุรกันดาร เดินทางไม่สะดวก ประกอบกับข้าราชการครูที่
มีอยู่เกษียณอายุราชการและเง่ือนไขในการจัดสรรอัตราครูท่ีเกษียณอายุราชการคืนต้องจัดสรร
คืนให้โรงเรียนท่ีมีจำนวนนักเรียนตั้งแต่ 120 คนข้ึนไป ส่งผลให้เกิดปัญหาการขาดแคลนอัตรา
ครูในโรงเรยี นขนาดเลก็ และปญั หาอัตราครไู ม่ครบช้นั เรยี น

แนวทางการวางแผนอตั รากำลังขา้ ราชการครใู นสถานศึกษา สังกัดสำนกั งานเขตพื้นท่ี
การศึกษาประถมศกึ ษาราชบุรี เขต 1 ปงี บประมาณพ.ศ. 2563-2567

จากการประชุมทำให้กลุ่มบริหารงานบุคคล สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถม ศึกษา
ราชบรุ ี เขต 1 มีแนวทางการวางแผนแกป้ ัญหาอตั รากำลงั ครูเกนิ เกณฑ์ จำนวน 4 วธิ ี ดงั นี้

แผนอตั รากำลังข้าราชการครูในสถานศึกษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๔๖

1. การเกลี่ยอัตรากำลังจากโรงเรียนท่มี อี ัตรากำลังครูเกนิ เกณฑท์ ี่ ก.ค.ศ.กำหนด
2. การขอยกเว้นเง่ือนไขการจัดสรรอัตราครูท่ีเกษียณอายุราชการจากคณะกรรมการกำหนด
เป้าหมายและนโยบายกำลังคนภาครฐั (คปร.)
3. การขอรับการสนับสนุนอัตราครูจ้างจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.)
4. การดำเนินการจา้ งครูโดยใช้งบประมาณของสถานศึกษา
ซ่ึงในการดำเนินการแก้ปัญหาการขาดอัตรากำลังข้าราชการครูในสถานศึกษาขนาดเล็กท่ีมี
จำนวนครูไม่ครบช้ันเรียน กลุ่มบริหารงานบุคคล สำนักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี
เขต 1 ไดจ้ ัดทำแผนอตั รากำลงั คน เพอื่ ปอ้ งกนั หรอื แก้ปญั หา ดงั น้ี
แผนอัตรากำลังข้าราชการครูในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษ า
ประถมศึกษาราชบรุ ี เขต 1 ปีงบประมาณ พ.ศ. 2563-2567
1. นโยบาย เปา้ หมาย เก่ยี วกับการบรหิ ารกำลังคน

1.1 สำรวจและวิเคราะห์ปัญหาด้านกำลังคน เช่น การขาดแคลนกำลังข้าราชการครู
คุณภาพและขวญั กำลังใจของครูเป็นต้น เพื่อเป็นแนวทางในการวางแผนและกำหนดกลวธิ ีในการแกไ้ ข
ปรบั ปรงุ ให้เหมาะสม

1.2 วิเคราะห์แนวโน้มและเป้าหมายด้านกำลังคนในอนาคตพบว่า สถานศึกษาใน
สำนักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 มีปัญหาการขาดแคลนครู เมื่อจำแนกเป็น
วชิ าเอกพบว่า อัตรากำลงั ครูข้าราชการในสถานศึกษา สงั กดั สำนกั งานเขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศกึ ษา
ราชบุรี เขต 1 ปีงบประมาณ พ.ศ. 2563-2567 ในเชิงปริมาณตามสาขาวิชาในภาพรวมมีแนวโน้ม
ความต้องการอัตรากำลังครูโดยวิชาเอกท่ีต้องการมากที่สุดคือ วิชาเอกปฐมวัย ภาษาไทย รองลงมาคือ
ประถมศกึ ษา และคณิตศาสตร์ ตามลำดบั

1.3 กำหนดนโยบายและเป้าหมายกำลังคน เมื่อดำเนินการตามข้อ 1.1 และ 1.2 แล้ว
จึงกำหนดให้แน่ชัดว่าต้องการแก้ปัญหาการขาดแคลนอัตรากำลังครู และพัฒนาคุณภาพการจัดการ
เรียนการสอนของครู

1.4 ส่ือสารและทำความเข้าใจ โดยการเผยแพร่ให้เจ้าหน้าท่ีทุกคนเข้าใจนโยบายและ
เป้าหมาย เพอ่ื ให้ความรว่ มมอื ดำเนินการตามนโยบาย ดังนี้

- เสนอใหผ้ ู้บริหารระดบั สูงทราบเพือ่ ใหก้ ารสนับสนนุ
- จัดทำแผนการดำเนนิ งานท่ีชัดเจน โดยต้องตระหนักว่าเป็นแผนท่สี ามารถปฏบิ ตั ิได้
2. แผนการสรรหา

การสรรหาในกรณีมีอัตราว่าง ใช้วิธีการรับย้ายครูจากทั้งในและต่างสำนักงานเขตพื้นที่

การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 หากไม่มีครูย้ายจะใช้วิธีการคัดเลือกโดยการสอบและการ

สอบแขง่ ขนั เพ่ือบรรจแุ ละแตง่ ต้งั บุคคลากรทางการศึกษาตำแหนง่ ครผุ ูช้ ่วย ตามสาขาวิชาทข่ี าดแคลน

3. แผนพัฒนาและฝึกอบรม

โดยจัดทำโครงการเก่ียวกับการพัฒนาครู ท้ังดา้ นคณุ ธรรมและด้านวิชาการ เช่น โครงการ
ประชุมผบู้ ริหารสถานศกึ ษาในสงั กัดสำนักงานเขตพน้ื ท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาราชบรุ ี เขต 1 โครงการ
พัฒนาศักยภาพบุคลากรเพื่อเพ่ิมประสิทธิภาพในการปฏิบัติงาน โครงการพัฒนาครูและบุคลากร
ทางการศกึ ษาทัง้ ระบบ เปน็ ต้น

แผนอัตรากำลงั ขา้ ราชการครูในสถานศึกษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๔๗

4. แผนดา้ นเจ้าหนา้ ท่ีสัมพนั ธ์
เป็นการจัดกิจกรรมต่างๆ ท่ีก่อให้เกิดความสัมพันธ์ระหว่างครูกับหน่วยงาน เช่น

โครงการพัฒนาคุณภาพครยู ุคใหม่, การจัดกิจกรรมปฐมนิเทศครูผู้ช่วย พนักงานราชการ ตำแหน่งครูผู้สอน
เปน็ ตน้

5. แผนการขยายหรอื ปรับปรุงเพ่ิมคุณคา่ ของงาน

5.1 การขยายงาน

5.1.1 การขยายงานท่ีใช้ความสามารถอย่างเดียวกัน เช่น โครงการขับเคล่ือนการ
ใช้หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พ.ศ. 2551, โครงการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอน
ภาษาไทย, โครงการยกระดับผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนของนักเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
ประถมศกึ ษาราชบรุ ี เขต 1 เป็นต้น

5.1.2 การขยายงานที่ใช้ความสามารถแตกต่างกัน เช่น โครงการพัฒนาคุณภาพ

และมาตรฐานการศึกษา, โครงการพัฒนาสถานศึกษาสู่มาตรฐานเพื่อการประกันคุณภาพอย่างย่ังยืน

เป็นตน้

5.2 การปรับปรุงเพ่ิมคุณค่าของงาน เพ่ือให้เกิดความท้าทายต่อความสามารถของครู

เช่น โครงการนิเทศติดตามประเมินระบบบริหารและการจัดการศึกษาเพ่ือยกระดับคุณภาพการศึกษา

และพัฒนาความเข้มแข็งเพื่อรองรับการกระจายอำนาจ, โครงการนิเทศติดตามพัฒนา สร้างความ

เข้มแข็งให้กับโรงเรยี นในฝนั เปน็ ตน้

นอกจากนี้ ยงั มกี ารดำเนินงานกำหนดตำแหน่งและวทิ ยฐานะ โดยมแี นวทางดำเนนิ งาน ดังน้ี
1. ส่งเสริมให้สถานศึกษาจัดทำภาระงานสำหรับข้าราชการครูและบุคลากรทางการ
ศกึ ษา
2. นำแผนอัตรากำลังมากำหนดตำแหน่งข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา
ของสถานศึกษาและ หนว่ ยงาน การศึกษาใน เขตพน้ื ทีก่ ารศกึ ษา
3. รับคำขอ ปรับปรุงการกำหนดตำแหน่ง/ขอเลื่อนวิทยฐานะ/ขอเปล่ียนแปลง
เงอ่ื นไขตำแหน่ง/ ขอกำหนดตำแหนง่ เพ่มิ จากสถานศกึ ษา
4. ดำเนินการให้มีการประเมินเพ่ือขอเล่ือนวิทยฐานะข้าราชการครูและบุคลากร
ทางการศึกษาตาม หลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา (ก.ค.ศ)
กำหนด
5. นำเสนอคณะกรรมการศึกษาธิการจงั หวัด (กศจ.) และหรอื คณะกรรมการข้าราชการ
ครแู ละบุคลากรทางการศึกษา (ก.ค.ศ.) แล้วแต่กรณพี จิ ารณาอนมุ ัติ
6. ผู้มีอำนาจตามกฎหมายมีคำส่ังการปรับปรุงตำแหน่ง เลื่อนวิทยฐานะ
เปลย่ี นแปลงเง่ือนไขตำแหน่ง กำหนดตำแหน่งเพ่ิม
7. เสนอแนะการพัฒนาแกห่ น่วยงานตามความเหมาะสม
6. แผนการเกลย่ี กำลงั คน
6.1 ศกึ ษาตรวจสอบ วเิ คราะห์ ขอ้ มูลอตั รากำลัง ตามเกณฑท์ ี่ ก.ค.ศ. กำหนด

6.2 แต่งตั้งคณะกรรมการเกล่ยี อตั รากำลงั ข้าราชการครแู ละบุคลากรทางการศึกษา

แผนอัตรากำลงั ข้าราชการครูในสถานศึกษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๔๘

6.3 กำหนดเกณฑก์ ารเกลี่ยอัตรากำลงั โดยการตัดโอนตำแหนง่ และอตั ราเงนิ เดอื น ดงั น้ี

6.3.1 ตัดโอนตำแหน่งและอัตราเงินเดือนข้าราชการครแู ละบุคลากรทางการศึกษา

จากหน่วยงานการศึกษาที่ยุบ รวม หรือเลิก ไปกำหนดในหน่วยงานการศึกษาที่มีอัตรากำลังต่ำกว่า

เกณฑ์ท่ี ก.ค.ศ.กำหนด กรณีท่ีรวมหน่วยงานการศึกษาให้พิจารณาตัดโอนตำแหน่งและอัตราเงินเดือน

ไปกำหนดในหนว่ ยงานการศึกษาท่ีถกู รวมก่อนเป็นลำดบั แรก

6.3.2 ตัดโอนตำแหน่งและอัตราเงินเดือนข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา

จากหน่วยงานการศึกษาท่ีมีอัตรากำลงั เกินเกณฑท์ ่ี ก.ค.ศ.กำหนด ไปกำหนดในหนว่ ยงานการศึกษาทม่ี ี

อัตรากำลังต่ำกว่าเกณฑ์ท่ี ก.ค.ศ.กำหนด และเม่ือตัดโอนตำแหน่งและอัตราเงินเดือนแล้ว หน่วยงาน

การศกึ ษาทร่ี บั การตดั โอนตอ้ งมอี ตั รากำลังไม่เกนิ เกณฑ์ทกี่ .ค.ศ.กำหนด

6.4 เป้าหมาย
6.4.1 ดำเนินการเกล่ียอัตรากำลังข้าราชการครู และบุคลากรทางการศึกษา ใน

สถานศึกษา แล้วแตก่ รณีตามความเหมาะสม
เมื่อดำเนินการแล้วในแต่ละคร้ังให้รายงานข้อมูลการเกลีย่ อัตรากำลงั ข้าราชการครูฯ ให้

สพฐ. ทราบ
6.4.2 ดำเนินการเกลี่ยอัตรากำลัง โดยการตัดโอนตำแหน่งและอัตราเงินเดือน

จากหน่วยงานการศึกษาท่ีมีในโรงเรียนท่ีมีอัตรากำลังเกินเกณฑ์ที่ ก.ค.ศ.กำหนด ไปกำหนด
ในหนว่ ยงานการศึกษาทมี่ อี ตั รากำลงั ต่ำกวา่ เกณฑท์ ี่ ก.ค.ศ.กำหนด

6.4.3 เกล่ียในสถานศึกษาที่มีจำนวนนักเรียนและจำนวนครู (ผู้บริหารและครูผู้สอน)
ดังน้ี

1) สถานศึกษาที่มีนกั เรียนตงั้ แต่ 60 คนลงมา และมีครู ต้งั แต่ 6 คนข้นึ ไป
2) สถานศึกษาท่ีมนี กั เรยี นตง้ั แต่ 61-120 คน และมคี รู ต้ังแต่ 8 คนข้นึ ไป
3) สถานศึกษาท่ีมีนักเรียนตั้งแต่ 121 คนข้ึนไป ให้เป็นไปตามเกณฑ์ท่ี ก.ค.ศ.
กำหนด (อตั ราส่วนครู : นกั เรยี น เท่ากบั 1 : 20)
6.4.4 ดำเนินการตามแผนเกลี่ยอัตรากำลัง ในระยะเวลา 3 ปี โดยดำเนินการเกลี่ย
ตามความเหมาะสม คำนึงถึงประโยชน์ในการจัดการศึกษา และการพัฒนาคุณภาพของนักเรียนเป็น
สำคัญ
6.5 มาตรการ
6.5.1 สร้างแรงจูงใจให้ข้าราชการครูสมัครใจย้ายไปดำรงตำแหน่งในโรงเรียน
ท่ีมีอตั รากำลงั ครูต่ำกวา่ เกณฑ์พื้นท่หี า่ งไกล
6.5.2 ข้าราชการครูท่ียินยอมย้ายไปดำรงตำแหน่งในโรงเรียนท่ีมีอัตรากำลังครู ต่ำกว่า
เกณฑ์ พน้ื ท่ีห่างไกล ไดร้ ับการพจิ ารณาความดี ความชอบ เปน็ กรณีพิเศษ
6.5.3 พิจารณาย้ายข้าราชการครูไปดำรงตำแหน่งในโรงเรียนที่มีอัตรากำลังครู ต่ำกว่า
เกณฑ์ ตามความเหมาะสม ทัง้ นเ้ี พือ่ ประโยชน์ต่อทางราชการ
6.6 แนวทางการเกลี่ยอัตรากำลัง เพ่ือให้มีการใช้อัตรากำลังอย่างมีประสิทธิภาพ จึง
กำหนดแนวทางการเกลี่ยอตั รากำลงั ดังนี้

แผนอัตรากำลงั ข้าราชการครใู นสถานศึกษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๔๙

6.6.1 สถานศกึ ษาท่ีมนี ักเรยี นตัง้ แต่ 60 คนลงมา และมีครู ต้ังแต่ 6 คนขึ้นไป เมอื่ เกลี่ย
แล้วต้องมีจำนวนครู (ผู้บริหารและครูผู้สอน) รวมแล้วไม่เกิน 5 คน และผู้บริหารสถานศึกษาให้
ความเห็นในการย้ายเกลี่ยอัตรากำลัง โดยการตัดโอนตำแหน่งและอัตราเงินเดือน เพื่อประกอบการ
พิจารณาของคณะกรรมการก่อนส่งคำรอ้ งขอยา้ ย

6.6.2 สถานศึกษาท่มี ีนกั เรยี นต้ังแต่ 61-120 คน และมคี รู ตั้งแต่ 8 คนขนึ้ ไป เมอื่ เกลี่ย
แล้วต้องมีจำนวนครู (ผู้บริหารและครูผู้สอน) รวมแล้วไม่เกิน 7 คน และผู้บริหารสถานศึกษาให้
ความเห็นในการย้ายเกล่ียอัตรากำลัง โดยการตัดโอนตำแหน่งและอัตราเงินเดือน เพ่ือประกอบการ
พิจารณาของคณะกรรมการก่อนส่งคำร้องขอย้าย

6.6.3 สถานศึกษาที่มีนักเรียนตั้งแต่ 121 คนข้ึนไป ให้เป็นไปตามเกณฑ์ท่ี ก.ค.ศ.กำหนด
และผู้บริหารสถานศึกษาให้ความเห็นในการยา้ ยเกลี่ยอัตรากำลัง โดยการตดั โอนตำแหน่ง และอัตรา
เงินเดอื น เพื่อประกอบการพจิ ารณาของคณะกรรมการก่อนสง่ คำร้องขอย้าย

6.6.4 โรงเรยี นขยายโอกาสทางการศึกษาใหด้ ำเนินการเกล่ยี ดังนี้
1) โรงเรียนทีม่ อี ัตรากำลงั ครูเกนิ เกณฑ์
1.1) กลุม่ สาระวิชานน้ั ตอ้ งไม่ขาดอัตรากำลงั
1.2) ผูบ้ รหิ ารสถานศึกษาให้ความเห็นในการย้ายเกลี่ยอัตรากำลงั โดยการ

ตัดโอนตำแหน่งและอัตราเงินเดือน เพ่อื ประกอบการพิจารณาของคณะกรรมการก่อนส่งคำร้องขอยา้ ย
2) โรงเรยี นท่ีขาดอตั รากำลังครู
2.1) กลุม่ สาระวิชาน้นั ตรงตามความต้องการของโรงเรียน
2.2) กลมุ่ สาระวชิ าน้นั ตอ้ งขาดอตั รากำลัง

6.7 การยื่นคำร้องขอย้าย กรณีมีผู้ยื่นคำร้องขอย้ายในโรงเรียนเดียวกันหลายราย ให้
พิจารณาองคป์ ระกอบ ดังน้ี

- วิชาเอกตรงตามความต้องการของโรงเรียนที่จะรับย้ายโดยการตัดโอนตำแหน่ง
และอตั ราเงนิ เดอื น

- อายุการดำรงตำแหนง่ ในโรงเรียนปจั จุบัน
- เหตผุ ลความจำเป็น
- แก้ปัญหาการบริหารงานของโรงเรียนและแก้ปัญหาการบริหารงานบุคคลของ
สำนักงานเขตพ้ืนที่การศกึ ษาประถมศึกษาราชบรุ ี เขต 1
6.8 การเกลี่ยอัตรากำลังข้าราชการครู ให้ดำเนินการภายในเขตพื้นท่ีการศึกษาเดียวกัน
เทา่ นน้ั
7. แผนเตรยี มกำลังคนเพือ่ สบื ทอดตำแหน่ง
เพ่ือเป็นสร้างความเช่ือม่ันว่าหน่วยงานจะมีครูเพียงพอและมีคุณภาพที่เหมาะสม การ
เลอื กคนไว้ทดแทนต้องรอบคอบ โดยเฉพาะการพัฒนาคนให้มีความพร้อมและให้โอกาสกับทุกคนอยา่ ง
เสมอภาคเพ่ือป้องกันผู้มีความรู้ความสามารถสูง ท่ีมักถูกชักจูงไปทำงานกับหน่วยงานอ่ืน เช่น
โครงการเสริมสร้างความเข้มแข็งการบริหารทรัพยากรบุคคล, โครงการสอบคัดเลือกข้าราชการเพ่ือ
แต่งต้ังให้ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการสถานศึกษาและรองผู้อำนวยการสถานศึกษา การยกย่องส่งเสริม
คนดี มีความสามารถ เช่น ยกยอ่ งครูมีผลงานดีเดน่ หรือเชิญใหเ้ ปน็ วทิ ยากร เป็นตน้

แผนอตั รากำลังขา้ ราชการครูในสถานศกึ ษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๕๐

8. การนำแผนไปปฏิบตั ิ ตรวจสอบ และประเมนิ ผล
เพ่ือให้เกิดผลในการแก้ปัญหาต่างๆ ฝ่ายบริหารควรกำหนดเป็นนโยบายให้หน่วยงาน

ในสังกัดให้ความร่วมมือ ท้ังน้ี ต้องมีการติดตามตรวจสอบว่าเป็นไปตามแผนหรือไม่ รวมทั้งมีการ
ประเมินผล เพื่อทราบปัญหาและอุปสรรคในการดำเนินการตามแผน อันจะเป็นประโยชน์ในการ
ปรับปรุงการวางแผนกำลังคนต่อไป โดยการกำหนดระยะเวลาในการดำเนินงาน ระยะเวลาติดตาม
ผลการดำเนินงานทชี่ ดั เจนและแต่งตั้งผู้รบั ผิดชอบในการดำเนินงานท่ชี ัดเจน

แผนอัตรากำลงั ข้าราชการครูในสถานศึกษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๕๑

บทที่ 5
สรุป อภิปรายผล และข้อเสนอแนะ

การวางแผนอัตรากำลังข้าราชการครูในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา
ประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 ปีงบประมาณพ.ศ. 2563 - 2567 กลุ่มบริหารงานบุคคล ได้สรุป
อภปิ รายผลและขอ้ เสนอแนะตามลำดับ ดังตอ่ ไปนี้

วัตถปุ ระสงค์
2. เพ่ือศึกษาสภาพอัตรากำลังข้าราชการครูในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา

ประถมศกึ ษาราชบุรี เขต 1 ปงี บประมาณ พ.ศ. 2563 - 2567
3. เพ่ือศึกษาแนวโน้มความต้องการอัตรากำลังครูข้าราชการในสถานศึกษา สถานศึกษา สังกัด

สำนักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 ปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 - 2567 ในเชิง
ปริมาณตามสาขาวชิ า

4. เพ่ือเสนอแนวทางการวางแผนอัตรากำลังข้าราชการครูในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขต
พื้นท่กี ารศึกษาประถมศกึ ษาราชบรุ ี เขต 1 ปงี บประมาณ พ.ศ.2563 - 2567

กลุ่มผูใ้ ห้ข้อมลู
กล่มุ ผใู้ หข้ ้อมูลไดแ้ ก่
1. ผู้บริหารสถานศึกษา ในสังกัดสำนักงานเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษาประถมศกึ ษาราชบุรี เขต 1

ไม่นบั รวมโรงเรียนเอกชน จำนวน 174 คน 174 โรงเรียน
2. คณะทำงานจัดทำแผนการเกลี่ยอัตรากำลังข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาใน

สถานศกึ ษา สังกดั สำนกั งานเขตพน้ื ที่การศึกษาประถมศกึ ษาราชบุรี เขต 1 จำนวน 9 คน

เคร่อื งมือทใี่ ช้ในการเก็บรวบรวม
เคร่ืองมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล เพ่ือการวางแผนคร้ังนี้ เป็นแบบสรปุ การเก็บข้อมูล

ข้าราชการครูตามแบบที่สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานกำหนด จำนวน 5 แบบ
ดังน้ี

1. แบบสรุปปริมาณงานของสถานศึกษา จำแนกรายวิชาเอก ปีงบประมาณ พ.ศ.2563 -
2567

2. แบบสรุปจำนวนบุคลากรในสถานศึกษา จำแนกรายวิชาทส่ี อน ปีงบประมาณ พ.ศ.2563
- 2567 (แยกเป็นรายปี)

3. แบบสรปุ จำนวนบุคลากรในสถานศกึ ษา จำแนกรายวิชาท่ีสอน ปีงบประมาณ พ.ศ.2563
- 2567 (แยกประเภท/ตำแหน่ง)

4. แบบสรุปจำนวนบุคลากรในสถานศึกษา จำแนกรายวิชาท่ีสอน ปีงบประมาณ พ.ศ.
2563 - 2567 (สรุปรวม 5 ปี)

5.แบบบันทึกการประชุมการจัดทำแผนการเกลี่ยอัตรากำลังข้าราชการครูและบุคลากร
ทางการศึกษาในสถานศึกษา สังกดั สำนักงานเขตพน้ื ที่การศกึ ษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1

แผนอัตรากำลังขา้ ราชการครูในสถานศึกษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๕๒

การเกบ็ รวมรวมข้อมูล
กลมุ่ บรหิ ารงานบุคคลไดด้ ำเนนิ การเก็บรวบรวมข้อมูล ดังน้ี
1. ทำหนังสือแจ้งสถานศึกษา ทั้ง 174 โรงเรียน ทางเว็บไซด์สำนักงานเขตพ้ืนท่ี

การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 พร้อมส่งแบบสรุปข้อมูล จำนวน 4 แบบ เพื่อให้ผู้บริหาร
สถานศกึ ษากรอกขอ้ มลู ตามความเป็นจรงิ และถูกตอ้ งให้ครบทกุ แบบ

2. เม่ือดำเนินการเสร็จเรียบร้อยแล้ว ให้โรงเรียนนำส่งเป็นเอกสารและทาง E-mail :
[email protected]

3. สรุปผลการประชุมคณะทำงานจัดทำแผนการเกลี่ยอัตรากำลังข้าราชการครูและบคุ ลากร
ทางการศึกษาในสถานศึกษา สงั กัดสำนกั งานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบรุ ี เขต 1

สรุปผลการวจิ ัย
1. ผลการศึกษาสภาพอัตรากำลังข้าราชการครูในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพ้ืนท่ี

การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 ปีงบประมาณ พ.ศ.2563 - 2567 โดยศึกษาจากจำนวน
ปริมาณงานของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรีเขต 1
ปีงบประมาณพ.ศ. 2563 - 2567 ในภาพรวมพบว่า สถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นท่ี
การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 ปีงบประมาณพ.ศ.2563 - 2567 มีจำนวนอัตรากำลงั ครูขาด
เกณฑ์คิดเป็นร้อยละ 3.13 เมื่อพิจารณาจำนวนห้องเรียน จำนวนนักเรียน จำนวนครูตามเกณฑ์และ
จำนวนครขู าดเกณฑ์พบวา่ มแี นวโน้มลดลงทกุ ปี สำหรบั จำนวนครูทเ่ี กษยี ณมีแนวโนม้ ลดลงทกุ ปี

2. ผลการศึกษาแนวโน้มความต้องการอัตรากำลังครูข้าราชการในสถานศึกษา สังกัด
สำนักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 ปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 - 2567 ในเชิง
ปริมาณตามสาขาวชิ า โดยใช้ข้อมูลจากการสำรวจครทู ่ีขาดเกณฑ์ในสถานศกึ ษา จำแนกตามรายวิชาที่
สอนในภาพรวมพบว่าอตั รากำลังครูที่มีอยู่จริง มนี ้อยกว่าอตั รากำลังครูท่คี วรมีตามเกณฑ์ และแนวโน้ม
ความต้องการอัตรากำลังครูโดยวิชาเอกท่ีต้องการมากที่สุดคือ วิชาเอกปฐมวัย และภาษาไทย
รองลงมาคือ ประถมศกึ ษาและคณติ ศาสตร์ ตามลำดับ

3. จากผลการประชุมคณะกรรมการจัดทำแนวทางการวางแผนอัตรากำลังข้าราชการครู
ในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 ปีงบประมาณ พ.ศ.
2563-2567 ได้สรปุ แนวทางการวางแผนอัตรากำลังข้าราชการครูในสถานศกึ ษา สังกัดสำนักงานเขต
พ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 ปีงบประมาณ พ.ศ.2563 - 2567 จำนวน 4 วิธี
ประกอบด้วย 1) การเกล่ียอัตรากำลัง 2) การขออัตราเพิ่มจากคณะกรรมการกำหนดเป้าหมายและ
นโยบายกำลังภาครัฐ (คปร.) 3) การขอรับการสนับสนุนอัตราครูจ้างจากองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน
(อปท.) และ 4) การดำเนนิ การจา้ งครโู ดยใชง้ บประมาณของสถานศกึ ษา

นอกจากน้ี ยังได้ทำแผนอัตรากำลังข้าราชการครูในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพ้ืนที่
การศกึ ษาประถมศกึ ษาราชบุรี เขต 1 ปงี บประมาณ พ.ศ. 2563 - 2567 ดังน้ี

1. นโยบาย เป้าหมาย เกี่ยวกับการบริหารกำลังคนเพ่ือต้องการแก้ปัญหาการขาดแคลนตรา
กำลังครู และพัฒนาคุณภาพการจัดการเรียนการสอนของครู โดยจัดทำแผนการดำเนินงานที่ชัดเจน
และมขี ้อมลู เสนอใหผ้ บู้ รหิ ารระดับสูงทราบเพ่ือให้การสนับสนุน

แผนอัตรากำลังขา้ ราชการครใู นสถานศกึ ษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๕๓

2. แผนการสรรหา โดยการสรรหาในกรณีมีอัตราว่าง ใช้วิธีการรับย้ายครูจากทั้งในและนอก
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 หากไม่มคี รูย้าย จะใช้วธิ ีการคัดเลือกโดยการ
สอบและการสอบแข่งขันเพ่ือบรรจุและแตง่ ตั้งบุคคลากรทางการศึกษาตำแหน่งครูผู้ช่วยตามสาขาวิชา
ทข่ี าดแคลน

3. แผนพัฒนาและฝึกอบรม โดยจัดทำโครงการเกี่ยวกับการพัฒนาครู ท้ังด้านคุณธรรมและ
ดา้ นวชิ าการ

4. แผนด้านเจ้าหน้าที่สัมพันธ์ เพ่ือเปน็ การจัดกิจกรรมตา่ งๆ ท่ีก่อให้เกิดความสัมพนั ธ์ระหว่าง
ครูกับหน่วยงาน เช่น โครงการพัฒนาคุณภาพครูยุคใหม่, การจัดกิจกรรมปฐมนิเทศ ครูผู้ช่วย
พนกั งานราชการ ตำแหน่งครผู สู้ อน เปน็ ต้น

5. แผนการขยายหรือปรับปรุงเพิ่มคุณค่าของงาน โดยการขยายงานท่ีใช้ความสามารถอย่าง

เดยี วกนั การขยายงานท่ใี ช้ความสามารถแตกต่างกัน การปรับปรุงเพ่ิมคุณคา่ ของงาน เพือ่ ใหเ้ กิดความ

ท้าทายตอ่ ความสามารถของครู เช่น โครงการพฒั นาคณุ ภาพและมาตรฐานการศกึ ษา, โครงการพัฒนา

สถานศึกษาสู่มาตรฐานเพื่อการประกันคุณภาพอย่างย่ังยืน เป็นต้น นอกจากน้ี ยังมีการดำเนินงาน

กำหนดตำแหนง่ และวทิ ยฐานะให้กบั ครู

6. แผนการเกล่ียกำลังคน โดย 1) การตัดโอนตำแหน่งและอัตราเงินเดือนข้าราชการครูและ
บคุ ลากรทางการศึกษาจากหน่วยงานการศึกษาที่ยุบ รวมหรอื เลกิ ไปกำหนดในหน่วยงานการศึกษาทีม่ ี
อตั รา กำลังต่ำกว่าเกณฑ์ท่ี ก.ค.ศ.กำหนด และ 2) จากหน่วยงานการศึกษาที่มีอัตรากำลังเกินเกณฑ์ที่
ก.ค.ศ.กำหนด ไปกำหนดในหน่วยงานการศึกษาท่ีมีอัตรากำลังต่ำกว่าเกณฑ์ท่ี ก.ค.ศ.กำหนด และเม่ือ
ตัดโอนตำแหน่งและอัตราเงินเดือนแล้ว หน่วยงานการศึกษาท่ีรับการตัดโอนต้องมีอัตรากำลังไม่เกิน
เกณฑ์ที่ก.ค.ศ.กำหนด

7. แผนเตรียมกำลังคนเพ่ือสืบทอดตำแหน่ง เพ่ือเป็นสร้างความเชอื่ ม่ันว่าจะมีครูเพียงพอและ
มีคุณภาพที่เหมาะสม โดยต้องพัฒนาคนให้มีความพร้อมและให้โอกาสกับทุกคนอย่างเสมอภาคเพื่อ
ปอ้ งกนั ผู้มคี วามรู้ความสามารถสูงที่มักถูกชักจูงไปทำงานกับหนว่ ยงานอืน่

8. การนำแผนไปปฏิบัติ ตรวจสอบ และประเมินผล โดยต้องมีการติดตามตรวจสอบว่าการ
ดำเนินงานเป็นไปตามแผนหรือไม่ รวมท้ังมีการประเมินผลเพื่อทราบปัญหาและอุปสรรคในการ
ดำเนินงานโดยการกำหนดระยะเวลาในการดำเนินงาน ระยะเวลาติดตามผลการดำเนินงานที่ชัดเจน
และแต่งต้ังผู้รับผิดชอบในการดำเนินงานที่ชัดเจน อันจะเป็นประโยชน์ในการปรับปรุงการวางแผน
กำลังคนต่อไป

อภิปรายผล
1. สถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพ้ื นท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1

ปีงบประมาณพ.ศ. 2563 - 2567 มีจำนวนอัตรากำลังครูขาดเกณฑ์คิดเป็นร้อยละ 3.13
ท่ีเป็นเช่นนี้อาจเป็นเพราะนโยบายจำกัดอัตรากำลังคนภาครัฐ และการที่ครูประจำการเกษียณอายุ
ราชการก่อนกำหนด สอดคลอ้ งกับผลการศึกษาของสำนกั งานเลขาธิการสภาการศึกษา (2552) ที่ได้
ประเมนิ ผลการปฏิรูปการศกึ ษาพบว่า ยงั มีอีกหลายเรอ่ื งที่มีปญั หาตอ้ งเร่งพฒั นา ปรบั ปรงุ และตอ่ ยอด
โดยเฉพาะในด้านครู คณาจารย์ พบว่า มีปัญหาที่ต้องเร่งปรับปรุงแก้ไข พัฒนา และสานต่อ ด้านการ

แผนอัตรากำลงั ขา้ ราชการครใู นสถานศกึ ษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๕๔

ผลิตและพัฒนาครู คณาจารย์ อาจารย์ให้ความรู้ ความสามารถ และปริมาณเพียงพอ เน่ืองจาก
นโยบายจำกัดอัตรากำลังคนภาครัฐ ผนวกกับการใช้มาตรการจูงใจให้ครูออกก่อนเกษียณ ตั้งแต่ปี
2543 - 2549 ทำใหโ้ รงเรยี นสูญเสยี อัตราครูไปจำนวน 53,948 อัตรา (ครูเกษยี ณ 74,784 อตั รา
ได้อัตราคืนเพียง 20,836 อัตรา) อีกทั้งบัณฑิตครุศาสตร์/ศึกษาศาสตร์บางส่วนจบแล้วไม่เป็นครู
อาจารย์ มีปัญหาครูสอนไม่ตรงวุฒิและการขาดแคลนครูในบางพื้นท่ี ทำให้มีการขาดแคลนครูโดยรวม
ในเชิงปริมาณและคุณภาพ ท้ังระดับการศกึ ษาขนั้ พื้นฐานและการอาชีวะศึกษา รวมท้ังอุดมศกึ ษาอยา่ ง
ต่อเนื่อง ส่งผลกระทบต่อคุณภาพการศึกษาประกอบกับในอนาคตอีกประมาณ 5 - 10 ปี จะมีครู
ประจำการเกษียณอายุจำนวนมากกว่าร้อยละ 50 ดังน้ัน จึงต้องเตรียมการเพื่อรองรับในด้านการ
คัดเลือกบุคคลเข้าสู่วิชาชีพครู พบว่าผู้เลือกคณะครุศาสตร์ ศึกษาศาสตร์เป็นอันดับท้าย ๆ เข้าสาขา
อ่ืนไม่ได้ จึงมาเรียนมีเป็นจำนวนมาก จึงไม่ได้คนเก่ง มีใจรัก มาเป็นครู ในด้านการพัฒนาครู พบว่า
ขาดระบบการพัฒนาท่ีมีประสิทธิภาพต่อเน่ือง และขาดการดูแลเอาใจใส่อย่างจริงจัง ทำให้ครูไม่ได้รับ
การพัฒนาอยา่ งเป็นระบบเพียงพอ

2. แนวโน้มความต้องการอัตรากำลังครูข้าราชการในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพ้ืนท่ี
การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 ปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 - 2567 ในเชิงปริมาณตาม
สาขาวิชาจำแนกตามรายวิชาที่สอน ในภาพรวมพบว่าวิชาเอกที่ต้องการมากท่ีสุดคือ วิชาเอกปฐมวัย
และภาษาไทย รองลงมาคือ ประถมศึกษาและคณิตศาสตร์ ตามลำดับที่เป็นเช่นน้ีอาจเป็นเพราะ
สถานศึกษาต้องจัดการเรียนการสอนเพื่อเตรียมความพร้อมพื้นฐานในการจัดการเรียนการสอน ดังน้ัน
จงึ ตอ้ งให้ความสำคัญกบั การเรยี นวิชาปฐมวัย ดังนัน้ โรงเรียนจึงมคี วามตอ้ งการครวู ิชาเอกปฐมวัยเพ่ือ
จัดการเรียนรู้ให้แก่นักเรียน สอดคล้องกับนโยบาย 6 คุณภาพ และ 10 จุดเน้นของสำนักงาน
คณะกรรมการการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน (2553)

3. แนวทางการวางแผนอัตรากำลังข้าราชการครูในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่
การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 ปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 - 2567 มีจำนวน 4 วิธี
ประกอบ ด้วย 1) การเกลี่ยอัตรากำลัง 2) การขออัตราเพิ่มจากคณะกรรมการกำหนดเป้าหมายและ
นโยบายกำลังภาครัฐ (คปร.) 3) การขอรับการสนับสนุนอัตราครูจ้างจากองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน
(อปท.) และ 4) การดำเนินการจ้างครูโดยใช้งบประมาณของสถานศึกษา สอดคล้องกับข้อเสนอการ
ปฏริ ูปการศกึ ษาในทศวรรษที่สอง (พ.ศ.2552 - 2561) ทีไ่ ด้กำหนดเปา้ หมายในการปฏิรปู การศึกษา
ไว้ในข้อ 3 ว่า ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนของสังคมในการบริหารและจัดการศึกษา โดย
เพม่ิ บทบาทของผทู้ อ่ี ยภู่ ายนอกระบบการศึกษาด้วย

นอกจากน้ี การจดั ทำแผนอตั รากำลงั ข้าราชการครูในสถานศึกษา ก็เปน็ เรอื่ งที่มีความสำคัญ
มาก เนื่องจากแผนอัตรากำลังข้าราชการครูในสถานศึกษา เป็นแผนเก่ียวกับการใช้กำลังคนให้
สอดคล้องกับภารกิจเพ่ือให้เกิดความคุ้มค่า เป็นการเตรียมกำลังคนทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพสำหรับ
การเปล่ียนแปลงท่ีจะเกิดขึ้นในอนาคตและเป็นเคร่ืองช่วยตัดสินใจในการบริหารทรัพยากรบุคคล
สอดคล้องกับแนวคิดของสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (2550: 1) กล่าวว่า การ
วางแผนกำลังคน (Workforce Plan) เป็นการดำเนินการอย่างเป็นระบบ ในการวิเคราะห์และ
พยากรณ์เก่ียวกับอุปสงค์และอุปทานด้านกำลังคน เพื่อนำไปสู่การกำหนดวิธีจะให้ได้กำลังคนที่มี
ความรู้ความสามารถเหมาะสมและเพียงพอ ทั้งในด้านจำนวนและคุณภาพมาปฏิบัติงานในเวลาที่

แผนอตั รากำลังข้าราชการครูในสถานศกึ ษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๕๕

ต้องการ โดยมีแผนการใช้และพัฒนาคนเหล่านั้นอย่างมีประสทิ ธิภาพและต่อเน่ือง ทงั้ นี้ เพ่ือธำรงรักษา
กำลังคนท่ีเหมาะสมไวก้ บั องคก์ ารอยา่ งต่อเนือ่ ง
ขอ้ เสนอแนะ

1. สำนักงานเขตพื้นทก่ี ารศึกษาประถมศึกษาควรเป็นหน่วยงานทีใ่ ห้บริการอำนวยความ
สะดวกและประสานงาน ในการดำเนินงานขอรับการสนับสนุนครูอัตราจ้างจากองค์กรปกครองส่วน
ท้องถิ่นหรือการจ้างครูโดยใช้งบประมาณของสถานศึกษาโดยการจัดทำแนวทางหรือข้ันตอนการ
ดำเนินงานที่ชัดเจน เพื่อให้สถานศึกษามีความม่ันใจในการดำเนินงาน สามารถดำเนินการได้อย่างมี
ประสทิ ธิภาพและไม่เกิดความผดิ พลาด

2. สำนักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาควรให้ความสำคัญในการสรรหา หรือ
พฒั นาครูวิชาเอกปฐมวัยและภาษาไทย เพ่ือเปน็ การเตรยี มความพร้อม

3. สำนักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาควรให้ความสำคัญในการจัดให้มีครูวิชาเอก
ปฐมวยั ทกุ โรงเรยี น เน่ืองจากเปน็ ครูทม่ี คี วามสำคัญในการวางพ้นื ฐานให้กบั นกั เรยี น ในระดบั ทส่ี ูงขนึ้

4. ผู้บริหารทุกระดับต้องให้ความสำคัญในการดำเนินการตามแผนอัตรากำลังข้าราชการ
ครูในสถานศึกษาเพราะจะทำให้โรงเรียนมีความพร้อมและมีขวัญกำลังใจในการปฏิบัติงานและเป็น
ตวั อยา่ งทดี่ ใี นการใชแ้ ผนเป็นเครอื่ งมอื ในการปฏิบตั งิ าน

แผนอัตรากำลงั ขา้ ราชการครูในสถานศกึ ษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๕๖

บรรณานกุ รม

สุรพงษ์ มาล.ี (2553). การวางแผนอัตรากำลังคนและแนวทางในการกำหนดกรอบ อตั รากำลงั &
การบริหารทรพั ยากรบุคคลในความหลากหลาย. ค้นเม่ือ กันยายน 26,2554, จาก
[email protected]

สำนักงานเขตพืน้ ท่ีการศึกษาราชบุรี เขต 1. (2552). เอกสารประกอบการประชุมสัมมนาเพ่ือ
เสริมสรา้ งความเขม้ แขง็ องค์คณะบคุ คล. ราชบรุ ี : ผแู้ ต่ง

สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครู. (2545ก, 11 มิถุนายน). หนงั สือท่ี ศธ 1305/466
เรื่องเกณฑ์อัตรากำลังข้าราชการครใู นสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการ
ประถมศกึ ษาแหง่ ชาติ.

_____. (2545ข, 11 มถิ ุนายน). หนงั สือท่ี ศธ 1305/467 เรื่องเกณฑ์อัตรากำลงั ข้าราชการครู
ในสถานศกึ ษา สังกัดกรมสามญั ศกึ ษา.

สำนกั งานคณะกรรมการข้าราชการครแู ละบุคลากรทางการศึกษา. (2548). คมู่ ือการวางแผน
กำลังคน สำหรบั ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาในสถานศึกษา. กรุงเทพฯ :
กลุ่มวิชาการบรหิ ารงานบคุ คล.

สำนกั งานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2545). รายงานสภาวะการศกึ ษาไทยต่อประชาชน:
ปมปฏิรปู . กรุงเทพฯ: พมิ พด์ ี

____. (2548). สภาวะการขาดแคลนครใู นระดบั การศึกษาขั้นพน้ื ฐานของประเทศไทย.
กรงุ เทพฯ.พริกหวานกราฟิก

สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครแู ละบุคลากรทางการศึกษา “คู่มอื การวางแผนอัตรา
กำลังคน”, 2548.

สำนักวิจัยและพฒั นาระบบงานบคุ คล สำนกั งานขา้ ราชการพลเรือน. “แนวทางการวางแผน
อัตรากำลังคนเชิงกลยทุ ธ์ในส่วนราชการ”, 2549.

อุทยั บญุ ประเสรฐิ และจริ าภรณ์ จนั ทร์สุพัฒน.์ (2544). งานวิจยั เร่อื งภารกิจ โครงสร้าง และ
อัตรากำลังของสถานศกึ ษาตามพระราชบัญญตั กิ ารศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542.
กรุงเทพฯ : สำนกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาแห่งชาติ สำนกั นายกรฐั มนตร.ี

อำนวย ทองบ้านทุ่ม และคนอื่น ๆ. (2551). งานวิจัยแนวโนม้ อตั รากำลงั ของคณะ มนุษยศาสตร์
และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ในช่วงปีงบประมาณ พ.ศ. 2551-2561.
ขอนแก่น : มหาวทิ ยาลัยขอนแกน่ .

ASEAN. (2005, 19 August). Statement of the Ministers Responsible for
Education.of ASEAN Countries.

แผนอตั รากำลังข้าราชการครใู นสถานศกึ ษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๕๗

สำนักงานก.พ..(2551).แนวทางการวางแผนกำลังคนเชงิ ยุทธใ์ นส่วนราชการ.ค้นเม่อื กันยายน
26, 2554, จาก http://brd.ocsc.go.th/hrscorecard/?page_id=1065

ณรงค์ เพชรล้ำ.(มปป.).นโยบาย 6 จุดเน้น ศธ. 6 กลยุทธ์ 10จุดเน้น สพฐ.สู่การจัดทำ
ข้อตกลงการให้บริหารสาธารณะ(PSA)ของ สพป.ค้นเมอ่ื กันยายน 26, 2554, จาก
www.mkarea2.com

แผนอตั รากำลังขา้ ราชการครใู นสถานศกึ ษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๕๘

แผนอตั รากำลงั ข้าราชการครใู นสถานศกึ ษา ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๖๗ ๑