sejarah perkembangan Ilmu Tafsir di zaman Rasulullah S.A.W, sahabat, tabi' dan tabi'in

Sejarah perkembangan
Ilmu Tafsir di zaman

Rasulullah SAW, sahabat,
tabi' dan tabi'in

Nama ahli kumpulan:

1. Nur Aisyah Nasuha bt Mohd Redzuan
2. Nurin Huda Safiyyah bt Mohd Nizam

PA 1

01 ZAMAN

02

03 RASULULLAH
04 SAW

TAFSIR PADA ZAMAN RASULULLAH SAW

-> Rasulullah SAW ialah pentafsir awal bagi ayat-ayat al-Quran yang tidak difahami oleh para

sahabat bagi menjawab pelbagai persoalan yang tidak difahami oleh mereka.

01

-> Sebahagian ulama’ mengatakan bahawa riwayat tentang tafsir Rasulullah tidak sampai pada

02 umat Islam, namun sebahagian ulama’ lain mengatakan menganggap bahawa Rasulullah SAW
tidak mentafsirkan keseluruhan ayat al-Quran.

03 -> Antara tafsir al-Quran yang diberikan oleh Rasulullah SAW berkaitan pertanyaan seorang

sahabat yang menanyakan kepada baginda tentang solat wustha dalam surah al-Baqarah, ayat

04 238 kerana ayat itu tidak dinyatakan dengan jelas apa yang dimaksudkan dengan solat wustha.

*Menurut riwayat Tirmidzi, Rasulullah SAW menyatakan bahawa yang dimaksudkan dengan solat
wustha adalah solat Asar.

Firman Allah SWT:

01 “dan Kami turunkan kepadamu al-Quran agar kamu

menerangkan pada umat manusia apa yang telah diturunkan

02 kepada mereka dan supaya mereka memikirkan”.

Firman Allah SWT:

03 “dan Kami tidak menurunkan kepadamu al-Kitab (al-Quran) ini,

melainkan agar kamu dapat menjelaskan kepada mereka apa

04 yang mereka perselisikan itu dan menjadi pentunjuk dan rahmat

bagi kaum yang berlainan”.

Rasulullah SAW telah menerangkan kepada para sahabat makna-
makna al-Quran sebagaimana baginda menjelaskan kepada
mereka lafaz-lafaznya.

01 02.

02 Perkembangan Tafsir
03 pada Zaman Sahabat

04

Sebab-sebab tafsir kurang pada zaman sahabat :

01

02 A) Mereka mentafsir al-Quran mengikut
03 suasana dan peristiwa
04 B) Tahap penguasaan bahasa yang tinggi

C) Kefahaman akidah yang mantap

01 Selepas kewafatan Rasulullah, tugas untuk

mentafsir al-Quran dipikul oleh sahabat. Mereka

02 merupakan golongan yang arif tentang tafsir

selepas Rasulullah wafat. Akan tetapi, mentafsiran

03 mereka tidak sama. Sepuluh orang sahabat yang

terkenal dalam bidang tafsir iaitu Khulafa’ ar-

04 Rasyidin, Ibn Mas’ud, Ibn Abbas, Ubai bin Kaab, Zaid

bin Thabit, Abu Musa al-Asyari dan Abdullah bin

Zubair.

Nilai tafsir pada zaman sahabat :

● Tafsir sahabat bersumberkan hadis marfu
01 dari Rasulullah.
02 ● Jika tidak didapati dari Rasulullah sahabat

akan berijtihad dan bertaraf hadis mauquf
03 iaitu yang boleh diterima dan ditolak.
04 ● Perbezaan pendapat soal hukum-hakam

yang kebanyakannya perselisihan
merupakan perbezaan dan pertikaian.

Firman Allah: ‫ٱ ْه ِد َنا ٱل ِ ِّص َٰ َر َط ٱ ْل ُم ْستَ ِقي َم‬
“ tunjukilah kami jalan yang lurus “

Terdapat beberapa tafsiran tersirat tentang ayat ini.

01 Pandangan pertama:Ia adalah al-Quran atau
mengikutinya berdasarkan sabda Rasulullah yang

02 diriwayatkan oleh Imam al-Tirmidhi bahawa ia
adalah agama Allah yang kuat, peringatan yang

03 berhikmah dan jalan lurus.

04 Pandangan kedua: Jalan lurus adalah Rasulullah

Pandangan ketiga: Jalan ubudiyyah iaitu ibadah
kepada Allah

Ciri-ciri tafsir zaman Sahabat:

Tafsir pada zaman sahabat Para sahabat tidak
mengeluarkan sebarang
01 hanya mengulas ayat-ayat hukum daripada maksud
secara umum tidak secara
ayat.
terperinci Periwayatan sahabat
daripada ahli kitab. Ia
02
terbahagi kepada dua
03 pandangan.

04 Tafsir-tafsir dan huraian Pentafsiran sahabat adalah
bergantung kepada asbab al-
mereka terhadap sesuatu ayat nuzul (Sebab turun sesuatu
tidak ditulis dan dibukukan.
Apa yang ditulis hanyalah al- ayat)
Quran dan al-Hadith sahaja.

01 ZAMAN
02
03 TABI’

04 DAN

TABI’IN

TIGA KUMPULAN BESAR PENGAJIAN TAFSIR

MADRASAH IBNU ABBAS MADRASAH ABDULLAH BIN MADRASAH UBAY BIN
DI MEKAH MASUD DI KUFAH KAAB DI MADINAH

01 Antara ulama’ tafsir yang Antara pengikut Ibn Masud Antara pengikut yang

terkenal : yang terkenal : terkenal :
-al-Qamah bin Qays -Abu al-Aliyah
02 -Said bin Jubir
-Mujahid bin Jabr (antara para -al-Aswad bin Yazid -Muhammad bin Kaab al-

03 tabi’in yang menerima seluruh -Hassan al-Basri Quraziy
tafsir daripada para sahabat) -Qatadah -Zaid bin Aslam

04

Pengikut madrasah Mekah merupakan yang paling arif tentang tafsir seperti yang disebut oleh Ibnu Taymiyyah :

“Manakala dalam bidang tafsir, mereka yang paling arif ialah penduduk Mekah kerana mereka adalah pengikut
Ibnu Abbas seperti Mujahid, Ata’ bin Abi Rabbah, Ikrimah…”

ANTARA PERKEMBANGAN YANG BERLAKU PADA ZAMAN TABI’IN

01 Riwayat ahli kitab menjadi Kemunculan mazhab pada Asas kepada tafsir bi al-Ray
02 salah satu sumber tafsir zaman tabiin memberi impak (dengan akal pemikiran)
seperti yang dilihat dalam
mereka kepada tafsir tafsiran Mujahid

03

04

Tafsir pada zaman tabiin bergantung kepada metodologi pentafsiran para
sahabat, namun perselisihan pada zaman tabiin lebih luas