เรื่องราวต่าง ๆ ในอดีตชาติของพระพุทธเจ้า เมื่อ
ครั้งยังเป็นพระโพธิสัตว์บ าเพ็ญบารมี ทรงน ามาตรัสเล่า
ให้พุทธบริษัทฟัง เป็นการยกตัวอย่างประกอบการ
เทศนาธรรม เนื้อเรื่องของชาดกมีทั้งความเพลิดเพลิน และ
แฝงข้อคิดคติเตือนใจแก่ผู้ศึกษา
มิตตวินทุกชาดก
เป็นเรื่องราวของชายชื่อมิตตวินทุกะ ผู้ได้รับผลกรรม
เห็นกงจักรเป็นดอกบัว เพราะ เป็นผู้มีความโลภ ต้องการ
ได้ทรัพย์สมบัติจ านวนมาก ท าให้เมื่อเขาได้พบกับปราสาท
แก้วผลึก ปราสาทเงิน ปราสาทแก้วมณี และปราสาททอง
เขาก็เลือกที่จะเดินผ่านเข้าไปเรื่อยๆ เพราะหวังว่าจะได้พบ
กับทรัพย์ล้ าค่ามากขึ้น
จนในที่สุดความโลภนั้นได้ชักน าให้มิตตวินทุกะ
ได้พบเจอกับผีเปรตที่มีกงจักรบดศีรษะอยู่ แต่มิตตวิน
ทุกะกลับเห็นว่าเป็นเทพบุตรที่มีดอกบัวประดับศีรษะ
จึงร้องขอดอกบัวนั้น ท าให้ต้องเสวยผลกรรมต่อจาก
ผีเปรตตนนั้น ถูกกงจักรบดศีรษะได้รับความทรมาน
ยิ่งนัก
ชาดกเรื่องนี้แสดงให้เห็นว่า
การที่มิตตวินทุกะได้รับกรรมอันทุกข์
ทรมานก็เนื่องด้วย ความโลภ ความปรารถนา
และความอยากอันไม่มีที่สิ้นสุด
ราโชวาทชาดก
เป็นเรื่องราวที่สั่งสอนให้ผู้น าประเทศปกครอง
ประเทศโดยธรรม มีความซื่อสัตย์สุจริต ไม่คดโกง ทั้งนี้เพื่อ
ประโยชน์สุขของประชาราษฎร์เป็นส าคัญ โดยข้อคิดส าคัญที่
ได้จากเรื่องราโชวาทชาดก
ผู้ปกครองที่ดีต้องประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดี
เพื่อให้ผู้น้อยปฏิบัติตาม ซึ่งจะช่วยให้สังคมสงบสุข
ธรรมหรือคุณความดีน ามาซึ่งความสงบร่มเย็น
ของบ้านเมือง ผู้ปกครองที่ประพฤติธรรม จึงท าให้
ประชาราษฎร์อยู่อย่างร่มเย็นเป็นสุข
ชาดกเรื่องนี้แสดงให้เห็นว่า
ชาดกทั้งสองเรื่องนี้ให้ข้อคิดว่า ผู้เป็นกษัตริย์
หากด ารงมั่นอยู่ในทศพิธราชธรรม ปกครอง
บ้านเมืองโดยธรรม จะท าให้บ้านเมืองสงบสุขเป็นที่
ยกย่องสรรเสริญแก่อาณาประชาราษฎร์