แบบฝึกเสริมทักษะ เรื่อง คำนาม

แบบฝกึ เสริมทักษะ เรอ่ื ง คำนาม

แบบฝกึ เสริมทักษะ เรอ่ื ง คำนาม
วิชาภาษาไทย ท๒๑๑๐๑

โดย
นางจันทรา ศรีบุรินทร์
ตำแหน่ง ครู วทิ ยฐานะครูชำนาญการพิเศษ

กล่มุ สาระการเรียนรภู้ าษาไทย

โรงเรียนหลม่ สักวทิ ยาคม อำเภอหลม่ สัก จงั หวัดเพชรบูรณ์
สังกดั สำนกั งานเขตพื้นทก่ี ารศกึ ษามธั ยมศึกษาเพชรบรู ณ์

จัดทำโดย นางจันทรา ศรบี รุ ินทร์

แบบฝกึ เสริมทักษะ เร่อื ง คำนาม ก

คำนำ

แบบฝึกเสริมทักษะ เรอื่ ง คำนาม เปน็ เรอ่ื งหนึง่ ในหน่วยการเรียน เร่อื ง ชนิดและหน้าท่ีของคำใน
ประโยค ขา้ พเจ้าจัดทำขึ้นเพื่อใช้ประกอบการจดั การเรยี นการสอนวชิ า ภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ สาระที่ ๔
หลักการใชภ้ าษา มาตรฐานการเรียนรูท้ ่ี ๔.๑ เขา้ ใจธรรมชาตขิ องภาษา และหลักภาษาไทย การ
เปลยี่ นแปลงของภาษาและพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไวเ้ ป็นสมบตั ขิ องชาติ

บทเรียนนน้ี กั เรยี นสามารถเรียนรไู้ ดต้ นเอง ซ่งึ ตรงกับการปฏริ ปู การศึกษาของไทย ทม่ี ุ่งเน้นให้
นักเรียนมคี วามสมบรู ณ์ท้ังดา้ นสติปญั ญา ความรู้ คุณธรรมและจรยิ ธรรม

เน้ือหาทปี่ รากฏในบทเรยี นนี้ ได้ข้อมลู จากการศึกษาคน้ ควา้ จากสอ่ื อ่ืนๆ และสว่ นหนง่ึ ได้มาจาก
ประสบการณ์การสอนของผู้จัดทำ

ผูจ้ ัดทำหวงั เป็นอย่างยงิ่ วา่ แบบฝกึ เสรมิ ทักษะนจี้ ะเป็นประโยชนแ์ กน่ ักเรยี น ครผู ้สู อนและผ้ทู ี่
สนใจทุกทา่ น

นางจนั ทรา ศรีบรุ ินทร์

จัดทำโดย นางจนั ทรา ศรีบรุ นิ ทร์

แบบฝึกเสริมทักษะ เรอ่ื ง คำนาม ข

สารบัญ หน้า
ก
เร่ือง ข
คำนำ ๑
สารบญั ๒
คำชแี้ จงสำหรับครผู ู้สอน ๓
คำชี้แจงสำหรบั ผู้เรียน ๖
แบบทดสอบกอ่ นเรยี น เรื่อง คำนาม ๗
ความหมายของคำนาม ๘
แบบฝกึ ที่ ๑ เรือ่ ง ความหมายของคำนาม ๙
เฉลยแบบฝกึ ที่ ๑ เรือ่ ง ความหมายของคำนาม
ชนิดของคำนาม ๑๑
แบบฝึกที่ ๒ เรื่อง ชนดิ ของคำนาม ๑๒
เฉลยแบบฝกึ ที่ ๒ เร่ือง ชนิดของคำนาม ๑๔
หนา้ ทข่ี องคำนาม ๑๘
แบบฝึกที่ ๓ เร่อื ง หนา้ ท่ขี องคำนาม ๑๙
เฉลยแบบฝกึ ที่ ๓ เร่ือง หน้าที่ของคำนาม ๒๐
สรปุ เรอื่ ง คำนาม ๒๑
แบบทดสอบหลังเรยี น เรื่อง คำนาม ๒๓
เฉลยแบบทดสอบก่อน-หลังเรยี น เรอ่ื ง คำนาม ๒๔
บรรณานุกรม

จดั ทำโดย นางจันทรา ศรีบุรินทร์

แบบฝึกเสริมทักษะ เร่ือง คำนาม

1

คำช้ีแจงสำหรบั ครูผู้สอน

กลมุ่ สาระการเรยี นรภู้ าษาไทย
ระดับชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี ๑
แบบฝึกเสรมิ ทักษะ เรื่อง คำนาม
เวลาเรียน ๒ ชว่ั โมง
สาระสำคัญ

คำในภาษาไทยแบ่งออกเป็นหลายชนิด แต่ละชนดิ ทำหนา้ ท่ีแตกต่างกนั การศึกษา เรอ่ื งของ
คำนาม เกย่ี วกับความหมาย ชนดิ และตำแหน่ง หนา้ ที่ เพื่อการนำไปใช้ในการสรา้ งกล่มุ คำหรอื ประโยคให้
ถูกต้อง จึงเปน็ สงิ่ สำคัญและจำเป็นอยา่ งยิ่ง
สาระท่ี 4 หลกั การใชภ้ าษาไทย
มาตรฐาน ท 4.1 เข้าใจธรรมชาตขิ องภาษาและหลกั ภาษาไทย การเปลย่ี นแปลงของภาษาและ

พลงั ของภาษา ภูมปิ ัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ
ตวั ชีว้ ัด ม.1/3 วิเคราะห์ชนดิ และหนา้ ทขี่ องคำในประโยค
จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ 1. จำแนกชนิดของคำได้
ขอ้ แนะนำในการใช้แบบฝึกเสริมทักษะ

๑. ศึกษาแบบฝกึ เสรมิ ทกั ษะกอ่ นนำไปให้ผเู้ รยี นใช้
๒. บอกจดุ ประสงค์ในการใชแ้ บบฝกึ เสริมทักษะแก่ผเู้ รียน
๓. บันทึกคะแนนแบบทดสอบก่อนและหลังเรยี นของผู้เรียน
๔. บนั ทกึ คะแนนแบบฝกึ แต่ละเร่ืองย่อยของนักเรียน
๕. นำคะแนนแบบทดสอบก่อนและหลงั เรียนมาเปรียบเทียบพัฒนาการของผู้เรียนหลงั จากใช้

แบบฝึกเสรมิ ทักษะแล้ว

หมายเหตุ : ตวั การ์ตนู ที่ปรากฏในแบบฝึกเสรมิ ทักษะหนหู ่นิ และคุณมลิ ค์ หรือตวั อ่ืน ๆ นำมาจากหนังสือ
การต์ นู มหาสนกุ หนหู ่ินอนิ เตอร์ และหนูหิ่นอินเดอะซติ ้ี ของบริษัท บรรลอื สาส์น จำกดั 1955

จัดทำโดย นางจนั ทรา ศรีบุรินทร์

แบบฝึกเสรมิ ทักษะ เรอ่ื ง คำนาม

2

คำชีแ้ จงสำหรับผ้เู รียน

กลมุ่ สาระการเรยี นรภู้ าษาไทย
ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี ๑
แบบฝึกเสริมทักษะ เร่ือง คำนาม

สำระสำคัญ
คำในภาษาไทยแบ่งออกเปน็ หลายชนิด แตล่ ะชนดิ ทำหนา้ ที่แตกต่างกนั การศกึ ษา เร่อื งของ

คำนาม เกย่ี วกบั ความหมาย ประเภท และตำแหนง่ หนา้ ที่ เพอ่ื การนำไปใชใ้ นการสร้างกล่มุ คำหรอื
ประโยคให้ถูกตอ้ งจึงเป็นสงิ่ สำคญั และจำเป็นอยา่ งยง่ิ
สาระที่ 4 หลักการใชภ้ าษาไทย
มาตรฐาน ท 4.1 เข้าใจธรรมชาตขิ องภาษาและหลกั ภาษาไทย การเปลยี่ นแปลงของภาษาและ

พลงั ของภาษา ภูมปิ ญั ญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไวเ้ ปน็ สมบตั ิของชาติ
ตัวชีว้ ดั ม.1/3 วเิ คราะห์ชนิดและหนา้ ท่ีของคำในประโยค
จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ จำแนกชนดิ ของคำได้ (คำนาม)
ข้อแนะนำในการใช้แบบฝกึ เสรมิ ทักษะ

๑. ทำแบบทดสอบก่อนเรียน
๒. ควรทำกิจกรรมตามลำดับข้นั ตอน ไม่ข้ามกิจกรรมใดกิจกรรมหนงึ่
๓. หน้าที่มีแบบฝกึ จะมเี ฉลยในหนา้ ถัดไป ดงั นนั้ ควรทำใหเ้ สรจ็ แล้วจงึ เปิดดูเฉลย
๔. เม่ือเปิดดูเฉลยแลว้ ถ้าตอบผิด ใหย้ อ้ นกลับศึกษากรอบนัน้ อีกคร้ัง แลว้ ตอบใหมใ่ หถ้ กู ต้อง
๕. เม่อื ศึกษาจบแล้ว ทำแบบทดสอบหลังเรียน
๖. ตรวจเฉลย ท้ังแบบทดสอบก่อนเรยี นและหลังเรยี น เปรยี บเทียบคะแนน
๗. ศกึ ษากจิ กรรมอยา่ งสบาย ๆ ไมต่ ้องกงั วล เพราะไมม่ ใี ครทำกิจกรรมน้กี บั คุณ
๘. ควรใช้กระดาษเปลา่ ๒ - ๓ แผ่น เพ่ือเขยี นคำตอบของคณุ

ตงั้ ใจทำ
หน่อยนะคะ

เพือ่ น

จัดทำโดย นางจันทรา ศรบี ุรินทร์

แบบฝึกเสริมทักษะ เร่ือง คำนาม

3

แบบทดสอบก่อนเรยี น เรอื่ ง คำนาม

คำสั่ง เลอื กคำตอบทถ่ี ูกตอ้ งท่สี ดุ แลว้ ทำเคร่อื งหมาย X ลงบนตวั เลือกในกระดาษคำตอบ

๑. ขอ้ ใดคือความหมายของคำนาม

ก. คำทใี่ ชเ้ รยี กชอ่ื คน สตั ว์ สิง่ ของ ทง้ั ท่มี ีชวี ิตและไมม่ ชี ีวติ ทง้ั ทีเ่ ปน็ รปู ธรรมและนามธรรม

ข. คำทใ่ี ช้เรียกชอ่ื คน สตั ว์ สง่ิ ของ ทงั้ ทีม่ ีชวี ติ และไมม่ ีชีวติ

ค. คำทใี่ ชเ้ รยี กชือ่ คน สตั ว์ ทัง้ ท่มี ชี วี ติ และไมม่ ีชวี ติ

ง. คำท่ใี ชเ้ รยี กชอ่ื คน สตั ว์ ทมี่ ชี วี ติ

๒. ข้อความตอ่ ไปน้มี คี ำนามกคี่ ำ “พระอภยั มณเี ปา่ ปห่ี รือขล่ยุ ”

ก. ๒ คำ ข. ๓ คำ ค. ๔ คำ ง. ๕ คำ

๓. คำในขอ้ ใดเปน็ สามานยนาม

ก. คอมพวิ เตอร์ ข. ธานนิ ทร์ ค. ชัยพัฒนา ง. สวุ นันท์

๔. ขอ้ ใดเปน็ วสิ ามานยนาม

ก. จังหวดั ข. อำเภอ ค. ตำบล ง. ทา่ อบิ ุญ

๕. ข้อใดใชล้ ักษณนามไมถ่ กู ตอ้ ง

ก. จักรยานมี ๒ ล้อ ข. คนมตี า ๒ ดวง

ค. สกุ รมีหู ๒ อนั ง. ปู่กอ๋ งมแี ห ๒ ปาก

๖. ลกั ษณนามของสามเณร คือขอ้ ใด

ก. องค์ ข. รปู ค. คน ง. ทา่ น

๗. ฤๅษี ยกั ษ์ ผี อมนุษย์ ใช้ลกั ษณนามข้อใด

ก. ตน ข. ตัว ค. คน ง. รปู

๘. ขอ้ ใดใชล้ ักษณนามไม่ถกู ตอ้ ง

ก. ฝูงปลากำลงั แหวกวา่ ยในแม่นำ้ ข. รัชกาลท่ี ๔ ทรงตัง้ สงฆ์นกิ ายธรรมยตุ

ค. คณะครปู ระชุมกนั เมอื่ วานนี้ ง. ชา้ งปา่ ชอบอยูร่ วมกนั เปน็ ฝูง

จดั ทำโดย นางจนั ทรา ศรีบุรินทร์

แบบฝึกเสริมทักษะ เรอ่ื ง คำนาม

๔

๙. คำขอ้ ใดเป็น อาการนามทกุ คำ

ก. ตเู้ ยน็ พัดลม ข. การเรยี น ความดี

ค. สวยงาม ใกล้เคียง ง. บา้ นเรือน ภูตผี

๑๐. ขอ้ ใดเติมคำนามได้เหมาะสม กบั ข้อความในชอ่ งว่างต่อไปน้ี ตามลำดบั

“.............จะงามงามนำ้ ใจใช่........... คนจะสวยสวยกริยาใช่..............หวาน

คนจะแก่แก่.....................ใชอ่ ยู่นาน คนจะรวยรวยศีลทานใช่..............โต”

ก. หญิง-สวิ ฝา้ -เบา-เฒา่ -ใหญ่ ข. หญิง-หนา้ งาม-ปาก-แดด-ตา

ค. คน-ใบหนา้ -ตา-ความรู้-บา้ น ง. คน-หนา้ ตา-เสยี ง-ความร-ู้ มือ

จดั ทำโดย นางจนั ทรา ศรบี รุ นิ ทร์

แบบฝกึ เสริมทักษะ เรอ่ื ง คำนาม 5

หนหู ิน่ หนูห่ิน ! มาแล้วค่ะ คุณมิลค์ขา อดุ มไปดว้ ย
เม่ือไรฉนั จะได้ด่มื น้ำผกั รวม คณุ คา่ จากสมนุ ไพรค่ะ ท้งั ผักปัง
ผักอตี ู่ ผกั แวน่ และอีกหลายผกั
สตู รพเิ ศษของเธอสกั ที
ฉันรอจนคอจะแห้งเปน็ ผงแล้วนะ.. ฮยู้ ! น่าอร่อย...

แหวะ ! เอ๋อ!
ผกั อะไร ไม่รู้คุณคา่
ของเธอ สมุนไพร
ช่อื ประหลาด พ้นื บา้ น
เชญิ เธออรอ่ ย
คนเดยี วเถอะ ! เลย

น้อง ๆ รูไ้ หม !
คำที่มสี ีแดงในบทสนทนาของคณุ มลิ ค์กับหนหู ิน่ เรียกว่าอะไร ?
มันคอื คำนาม ค่ะ หนูหิน่ จะพาน้อง ๆ ไปรู้จักกับคำนามเองคะ่ ไปกันเลย....

จัดทำโดย นางจนั ทรา ศรีบรุ นิ ทร์

แบบฝึกเสริมทักษะ เรอ่ื ง คำนาม

๖

ความหมายของ คำนาม

คำนาม คือ คำท่ใี ชเ้ รยี กชอ่ื คน สัตว์ สิ่งของ ท้ังสิ่งทีม่ ีชวี ิตและไมม่ ชี วี ติ
ทั้งทเี่ ป็นรูปธรรม (มตี วั ตน) และนามธรรม (ไมม่ ตี วั ตน)

สังเกตคำทม่ี ีสีแดงนะคะ
น่ันแหละคือ คำนาม

หนจู กุ อมุ้ จระเข้ ไดโนเสาร์ ยิม้ หวาน ดอกกุหลาบ มีสขี าวอมชมพู

กามเทพแผลงศรแหง่ การแต่งงาน คือการเรมิ่ ต้น กวางดาว เปน็ สัตวป์ ่า
ความรักใสห่ นุ่มสาว

ยินดี ดตู วั อย่างคำนาม แล้วลองมาทำ
ครับผม แบบฝกึ กันดหู น่อยนะคะ

จดั ทำโดย นางจนั ทรา ศรบี รุ นิ ทร์

แบบฝึกเสริมทักษะ เร่ือง คำนาม ๗

แบบฝกึ ท่ี ๑
เรื่อง ความหมายของคำนาม

๑. คำนาม คอื ............................................................................
ข้อ ๒ – ข้อ ๕ ขีดเสน้ ใต้คำนาม ของขอ้ ความที่กำหนดให้

๒. แม่คา้ ขายทเุ รยี น
๓. ลกู เสือตอ้ งมคี วามสตั ย์
๔. วัวพันหลกั ฟกั พนั รา้ น
๕. เทวดาเสกทองคำให้ชาวนา

พค่ี ดิ ว่าน้องคงทำได้
สบาย ๆ นะคะ
เอาหละ
ลองตรวจคำตอบ
หน้าต่อไปเลยคะ่

จัดทำโดย นางจันทรา ศรบี รุ นิ ทร์

แบบฝกึ เสริมทักษะ เรอ่ื ง คำนาม

๘

เฉลย แบบฝึกท่ี ๑
เรื่อง ความหมายของคำนาม

๑. คำนาม คือ คำที่ใชเ้ รียกช่ือ คน สัตว์ ส่ิงของ ท้ังสิ่งทมี่ ชี วี ติ
และไม่มีชวี ติ ทัง้ ทเ่ี ปน็ รปู ธรรม (มตี วั ตน) และนามธรรม
(ไมม่ ตี วั ตน)

ข้อ ๒ – ข้อ ๕ ขดี เส้นใตค้ ำนาม ของขอ้ ความที่กำหนดให้
๒. แมค่ ้าขายทุเรยี น
๓. ลูกเสือตอ้ งมคี วามสตั ย์
๔. วัวพันหลกั ฟักพนั รา้ น
๕. เทวดาเสกทองคำใหช้ าวนา

ถกู ต้อง..................ข้อ

ทำถูกกีข่ ้อเอย่ ?
ถ้าไม่พอใจก็ย้อนกลับไป

ศึกษาใหมไ่ ดน้ ะคะ
แต่ถา้ พอใจแลว้ ก็ศึกษา

หน้าตอ่ ไปไดเ้ ลยค่ะ

จัดทำโดย นางจันทรา ศรีบรุ ินทร์

แบบฝกึ เสริมทักษะ เร่ือง คำนาม

๙

ชนิดของคำนาม

คำนาม ตามหนงั สอื บรรทดั ฐานภาษาไทย แบง่ ออกเปน็ ๔ ชนิด ได้แก่

๑. นามท่วั ไป (สามานยนาม) คอื ชอื่ ทั่วไป ไมเ่ จาะจงวา่ เป็นคนใด
สัตวต์ วั ใด ของสง่ิ ใด เชน่

ผู้ชาย ผีเส้ือ รถเกง๋ บ้าน

๒. นามเฉพาะ (วสิ ามานยนาม) คอื คำชื่อเฉพาะเจาะจงเพยี งคนเดยี ว
ตวั เดยี ว สง่ิ เดยี ว เชน่

ช่วง ชว่ ง ทารซ์ าน โดราเอมอน ครจู ันทรา

๓. นามบอกลักษณะ (ลักษณนาม) คอื คำนามท่ีบอกลกั ษณะของนามทวั่ ไป
มักอย่หู ลงั คำบอกจำนวน เช่น คำทีข่ ดี เส้นใต้ต่อไปน้ี

แกะ ๑ ฝูง ๑ ลา ๑ ตวั

แมว ๒ ตวั เนตรนารี ๑ หมู่ ช้าง ๔ เชือก

จัดทำโดย นางจนั ทรา ศรบี ุรนิ ทร์

แบบฝึกเสรมิ ทักษะ เร่ือง คำนาม

๑๐

ฝงู แกะ พวกเดก็ ๆ หมู่เนตรนารี โขลงชา้ ง เหล่าคนแคระ

๔. นามบอกอาการ หรอื ความเปน็ อยู่ (อาการนาม) คอื คำนามทส่ี รา้ งขึน้
จากคำกรยิ าหรอื คำวิเศษณ์ เพื่อบอกลักษณะอาการหรอื ความเปน็ อยู่
เชน่ ความดี ความช่วั การเรียน
การสอบ เปน็ ตน้

ความ สว่ นมากนำหนา้ การ สว่ นมากนำหนา้ คำกริยา
คำวเิ ศษณ์ หรือกริยาทเ่ี กยี่ วกับ ทว่ั ๆ ไป เชน่ การพดู การเล่น
จติ ใจ เจริญ เส่ือม เชน่ การทำงาน การแข่งขนั
ความรัก ความงาม ความฝัน การเขียน การอ่าน การคิด

อ้อ ! ถ้า “การ” หรือ “ความ” นำหนา้
นามท่ัวไป ก็จัดเป็นคำนามทวั่ ไป นะคะ

ไม่ใชอ่ าการนาม เชน่ การบา้ น
การเงิน การไฟฟา้ การประปา

เอาหละ.. หนหู ิ่นเขาพาไปรูจ้ ักชนิดของคำนาม
พรอ้ มยกตวั อยา่ งใหท้ ราบบ้างแล้ว
ต่อไปลองมาทำแบบฝึกดูดีกว่า

จะไดร้ ูว้ า่ เข้าใจหรอื เปล่า ไปกันเลยจะ้ !

จดั ทำโดย นางจันทรา ศรีบรุ นิ ทร์

แบบฝึกเสรมิ ทักษะ เร่ือง คำนาม

๑๑

แบบฝกึ ท่ี ๒ เรอ่ื ง ชนิดของคำนาม

อยา่ ใหห้ นูหนิ่ เสียหนา้ นะคะ
อายคุณมลิ ค์แย่เลย

จบั คู่ ชนดิ ของคำนาม กับคำที่กำหนดให้ ซึ่งมีความสมั พันธ์กนั
โดยนำตวั อกั ษร ก – ง มาเขยี นหนา้ ข้อความ ข้อ ๑ - ๕
........... ๑. แท่ง ดา้ ม ม้วน โขลง พวง อัน ปาก เลา
........... ๒. ดอกไม้ โต๊ะ พัดลม จกั รยาน สี กระดาษ
........... ๓. พวกชาวบา้ น หม่ลู กู เสอื พวงองนุ่ กองฟาง
........... ๔. การพมิ พ์ ความซื่อสตั ย์ ความพยายาม
........... ๕. นางสดี า บษุ บา พระอภัยมณี สงั ข์ทอง

ก. สามานยนาม
ข. วิสามานยนาม
ค. ลักษณนาม
ง. อาการนาม

ไปดูเฉลย
หนา้ ถดั ไปกันเถอะ

จดั ทำโดย นางจนั ทรา ศรีบรุ นิ ทร์

แบบฝกึ เสริมทักษะ เร่อื ง คำนาม

๑๒

เฉลย แบบฝึ กท่ี ๒ เรื่อง ชนิดของคำนำม

จับคู่ ชนิดของคำนาม กับคำทีก่ ำหนดให้ ซ่งึ มคี วามสมั พนั ธก์ ัน
โดยนำตัวอักษร ก – ง มาเขียนหน้าข้อความ ขอ้ ๑ - ๕
......ค..... ๑. แท่ง ด้าม ม้วน โขลง พวง อนั ปาก เลา
......ก..... ๒. ดอกไม้ โต๊ะ พัดลม จกั รยาน สี กระดาษ
......ค..... ๓. พวกชาวบ้าน หมูล่ กู เสือ พวงองุ่น กองฟาง
......ง..... ๔. การพมิ พ์ ความซื่อสัตย์ ความพยายาม
......ข..... ๕. นางสดี า บุษบา พระอภัยมณี สังขท์ อง

ถกู ต้อง .............. ข้อ ศิษย์
หนหู ่นิ
เปน็ อยา่ งไรบา้ ง สบาย
ลกู ศิษย์ อยแู่ ล้ว
ครหู นหู นิ่ ค่ะ..

พอใจผลงาน
หรอื เปลา่ ?

จัดทำโดย นางจันทรา ศรีบรุ ินทร์

แบบฝึกเสรมิ ทักษะ เรอ่ื ง คำนาม ๑๓

อ๊ยึ ! กล่ินอะไรเนยี่ ? หนูห่นิ โฮ้ย ! คุณมิลค์
เหม็นไปจรงิ ๆ เหมน็ มาก ๆ.... ถงุ ปลารา้ แตกเท่าน้ีเอง...

ไมร่ ้หู ละ เธอจดั การใหเ้ รียบร้อย
แลว้ กนั เพราะเปน็ หน้าท่ีของเธอ

แลว้ ทีหลงั ก็ระวังละ่

คะ่ ..ค่ะ หนูจะระวัง
ใหม้ าก...มากกว่าน้ี

โอ๊ะ! คณุ มิลคข์ า ไม่ต้องมาทำเปน็ พูดประชดนะ
สงสารหนูเถอะค่ะ หนูไม่พูดแล้วค่ะ เดีย๋ วไมใ่ ห้ดูละครคนื น้ีเลย

ทำอยา่ งเดยี ว อ้บึ ..อบ้ึ ...

จัดทำโดย นางจันทรา ศรบี รุ นิ ทร์

แบบฝกึ เสรมิ ทักษะ เร่ือง คำนาม ๑๔

เรามาเรยี นเรือ่ งคำนามต่อกนั ดีกวา่
นะคะ เพ่ือน ๆ

อย่าไปสนใจเจ้านายหนูหิ่นเลย

เรอ่ื งต่อจากน้ี ก็เป็นเร่อื งของ
หน้าทข่ี องคำนามคะ่

๒ ๑
กรรมของ ประธานของ
ประโยค
ประโยค
๓
ขยาย ๘
คำอ่ืน บอกชนดิ
ลกั ษณะ

๔ ๗
ขยาย เปน็ คำ
คำกรยิ า เรยี กขาน

๕ ๖
สว่ นเติมเตม็ ตามหลัง
ของกริยา คำบพุ บท

โอโ้ ฮ ! หนา้ ทหี่ ลายอย่าง
เหมอื นหนูหิ่นเลย

จดั ทำโดย นางจนั ทรา ศรบี รุ นิ ทร์

แบบฝกึ เสรมิ ทักษะ เรอื่ ง คำนาม ๑๕

หนา้ ที่ของคำนาม

สังเกตสว่ นท่เี ปน็ ตวั หนังสอื สนี ้ำเงนิ ซึ่งเปน็ คำนาม
๑. ทำหน้าทีเ่ ปน็ ประธานของประโยค

ปลาวา่ ยนำ้ คนแคระเดินเลน่ นางฟา้ โปรยดอกไม้

๒. ทำหนา้ ทเี่ ปน็ กรรมของประโยค

ปรีชาเตะลกู บอล คนงานโกนขนแกะ ลกู สุนขั กัดรองเทา้

๓. ทำหน้าที่เป็นส่วนขยายคำอนื่

สัตว์ปา่ ต้องอยูในปา่ กวางดาววิง่ เลน่ แมค่ รัวถอื ถาดอาหาร

จัดทำโดย นางจันทรา ศรบี รุ ินทร์

แบบฝึกเสริมทักษะ เรอ่ื ง คำนาม ๑๖

๔. ทำหนา้ ท่ีขยายคำกรยิ า

เจ้าหญงิ คลี่กระโปรง ซานตาครอสแจกของเลน่ หนนู ักสืบสอ่ งแวน่ ขยาย
๕. ทำหนา้ ท่เี ป็นส่วนเตมิ เตม็ ของคำกรยิ า

ก๋องเป็นไขห้ วดั กลา้ เก่งเทา่ แกน่ น้ำตาลเหมอื นนำ้ ผึ้ง

๖. ทำหนา้ ที่ตามหลังคำบพุ บท

หอกเล่มนเ้ี ปน็ ของตุม่ ตมุ๊ เต่าทองเกาะอยบู่ นใบไม้ จุกจบั จระเขด้ ว้ ยมือ

จดั ทำโดย นางจนั ทรา ศรีบรุ นิ ทร์

แบบฝกึ เสรมิ ทักษะ เรื่อง คำนาม ๑๗

๗. ทำหนา้ ทีเ่ ป็นคำเรยี กขาน

หนูหิ่น..ขอน้ำส้มแกว้ หน่ึง ครูขำ..หนูลืมทำกำรบำ้ นคะ่ เจำ้ ยดื ..เดินเร็ว ๆ หน่อย

๘. ทำหนา้ ที่บอกลกั ษณะ ชนดิ สัณฐาน

เรอื ๑ ลำ ดาบ ๓ เลม่ พระสงฆ์ ๑ รูป

ขอ้ สังเกต คำนามทห่ี น้าที่เปน็ กรรม กรรมคอื ผถู้ กู กระทำ ซึง่ อาจเสยี หาย
บาดเจบ็ ฯลฯ ถ้าอยูใ่ นตำแหน่งกรรม แตไ่ มเ่ กิดความเสยี หายใด ๆ
กไ็ ม่ใช่กรรม อาจเป็นส่วนเตมิ เต็ม หรือขยายคำกรยิ า

เรยี นรู้ เร่ือง หน้าทีข่ องคำนามแลว้
กล็ องมาทำ แบบฝึกกนั สกั หน่อยนะคะ

ดสู วิ า่ เขา้ ใจจริง ๆ หรือเปลา่ ?

จัดทำโดย นางจันทรา ศรีบุรินทร์

แบบฝกึ เสริมทักษะ เรือ่ ง คำนาม ๑๘

แบบฝกึ ที่ ๓ เร่อื ง หนา้ ทข่ี องคำนาม

คำท่ีขดี เสน้ ใต้ของขอ้ ความหรอื ประโยคทีก่ ำหนดให้ ทำหน้าทีอ่ ะไร

ขอ้ ความ หนา้ ท่ี

ตัวอย่าง - งู เปน็ กรรมของประโยค
-- พอ่ ตีงู
๑. หนหู ิ่นกำลงั หั่นผัก
๒. แมค่ า้ ..ซ้ือหัวผกั กาด ๓ หวั สิจ๊ะ
๓. มะขาม ๑ กโิ ลกรัม มีประมาณก่ีฝกั
๔. ว่านจะ๊ ..หยบิ ยางลบท่ีวางอยบู่ นโตะ๊ ใหห้ นอ่ ย
๕. ปองศกั ด์เิ ป็นนกั รอ้ งเพลงป๊อป
๖. หน้าแกว้ คล้ายพอ่
๗. รถยนต์วงิ่ เรว็
๘. สีดาถือหนงั สือ
๙. คุณแม่ซ้อื ชอ้ นมา ๔ โหล
๑๐. กุหลาบแดง เป็นสื่อบอกรัก

ตรวจสอบคำตอบเลยจะ้

จดั ทำโดย นางจันทรา ศรีบุรนิ ทร์

แบบฝึกเสรมิ ทักษะ เรอ่ื ง คำนาม ๑๙

ทำเสรจ็ แล้ว มาตรวจดูเฉลยไดเ้ ลย
ทำถูกกีข่ ้อคะ

ถ้าได้น้อยลองทำความเขา้ ใจใหม่
แล้วทำแบบฝึกอีกครั้งนะคะ

เฉลยแบบฝกึ ที่ ๓ เร่อื ง หน้าท่ขี อง
คำนาม

ขอ้ ความ หนา้ ที่

ตัวอยา่ ง งู - กรรมของประโยค
-- พอ่ ตีงู

๑. หนูหิน่ กำลงั หนั่ ผกั ผกั - กรรมของประโยค
๒. แมค่ า้ ..ซื้อหัวผักกาด ๓ หวั สิจ๊ะ แม่ค้า - คำเรียกขาน
๓. มะขาม ๑ กิโลกรมั มีประมาณก่ีฝกั ฝกั - บอกลักษณะ ชนิด สณั ฐาน
๔. ว่านจะ๊ ..หยบิ ยางลบที่วางอยู่บนโตะ๊ ให้หนอ่ ย โต๊ะ - ตามหลงั คำบุพบท (บน)
๕. ปองศักด์เิ ปน็ นกั รอ้ งเพลงลูกท่งุ เพลงลกู ทุ่ง - ขยายคำอ่ืน(นักร้อง)
๖. หน้าแก้วคล้ายพอ่ พอ่ - ส่วนเตมิ เต็มของคำกริยา
๗. รถยนต์ว่ิงเร็ว รถยนต์ - ประธานของประโยค
๘. สีดาถอื หนงั สือ หนังสือ - ขยายคำกริยา
๙. คณุ แมซ่ ื้อชอ้ นมา ๔ โหล โหล - บอกลกั ษณะ ชนิด สณั ฐาน
๑๐. กุหลาบแดง เปน็ ส่อื บอกรกั กุหลาบแดง - ประธานของประโยค

ถกู ต้อง..................ขอ้

จัดทำโดย นางจันทรา ศรบี ุรินทร์

แบบฝกึ เสรมิ ทักษะ เร่ือง คำนาม

๒๐

เกง่ มากค่ะนอ้ ง เผลอนดิ เดียว
จบแลว้ ก่อนจะไปทำแบบทดสอบ
หลงั เรยี น เดยี๋ วพีจ่ ะทบทวนเนือ้ หาทั้งหมด

ให้กอ่ นนะคะ

สรปุ เรือ่ ง คำนาม

คำนาม คือ คำทใี่ ช้เรียกช่อื คน สัตว์ สง่ิ ของ ท้ังสง่ิ ท่ีมชี ีวิตและไมม่ ีชีวิต ทงั้ ท่เี ป็น
รูปธรรม (มตี ัวตน) และนามธรรม (ไมม่ ตี ัวตน) มี ๕ ชนดิ คือ

๑. นามท่วั ไป (สามานยนาม) คือ ชอ่ื ทวั่ ไป ไมเ่ จาะจงว่าเปน็ คนใด สัตว์ตวั ใด ของสงิ่ ใด
เช่น บ้าน รถ หนังสือ ชาม ช้อน รองเทา้ ฯลฯ

๒. นามเฉพาะ (วิสามานยนาม) คือ คำชือ่ เฉพาะเจาะจงเพียงคนเดียว ตัวเดียว ส่งิ เดียว
เชน่ สุวรรณมาลี นางรจนา ระเด่นลนั ได พระอภัยมณี ฮิตาชิ โซนี่ ฯลฯ

๓. นามบอกลักษณะ (ลักษณนาม) คือ คำนามทบ่ี อกลักษณะของนามทั่วไป
- อยูห่ ลงั คำบอกจำนวน เชน่ คำทข่ี ีดเส้นใตต้ ่อไปนี้ โรงเรียน ๓๙ โรง ชอ้ น ๒ คัน
- อยู่หน้าคำนาม เช่น คำท่ขี ีดเสน้ ใต้ตอ่ ไปนี้ คณะครู กองทหาร พวงลำไย ฯลฯ

๔. นามบอกอาการ หรือความเป็นอยู่ (อาการนาม) คือ คำนามทส่ี ร้างขนึ้ จากคำกริยา
หรือคำวิเศษณ์ เพือ่ บอกลักษณะอาการหรอื ความเปน็ อยู่ เช่น ความดี ความช่ัว
การเรียน การทำกับขา้ ว ฯลฯ
หน้าท่ขี องคำนาม
๑. ทำหน้าทเี่ ป็นประธานของประโยค
๒. ทำหนา้ ทีเ่ ปน็ กรรมของประโยค
๓. ทำหนา้ ท่เี ปน็ ส่วนขยายคำอ่นื
๔. ทำหนา้ ที่ขยายคำกรยิ า
๕. ทำหนา้ ท่เี ปน็ สว่ นเตมิ เต็มของคำกรยิ า
๖. ทำหนา้ ท่ีตามหลังคำบุพบท
๗. ทำหน้าทเ่ี ป็นคำเรยี กขาน
๘. ทำหนา้ ท่ีบอกลกั ษณะ ชนิด สัณฐาน

จัดทำโดย นางจนั ทรา ศรีบรุ นิ ทร์

แบบฝกึ เสรมิ ทักษะ เรอื่ ง คำนาม

๒๑

แบบทดสอบหลงั เรยี น เรือ่ ง คำนาม

คำส่ัง เลอื กคำตอบท่ถี ูกต้องทสี่ ดุ แลว้ ทำเครือ่ งหมาย X ลงบนตัวเลือกในกระดาษคำตอบ

๑. ข้อใดคือความหมายของคำนาม

ก. คำทใ่ี ช้เรยี กชอื่ คน สัตว์ ท่มี ีชวี ติ

ข. คำทีใ่ ชเ้ รยี กชื่อคน สัตว์ ท้งั ทีม่ ชี วี ิตและไมม่ ชี วี ติ

ค. คำท่ใี ชเ้ รียกช่ือคน สตั ว์ สงิ่ ของ ทง้ั ท่ีมชี ีวติ และไม่มชี ีวติ

ง. คำที่ใชเ้ รยี กชือ่ คน สัตว์ สิ่งของ ทงั้ ที่มชี ีวติ และไม่มีชีวติ ท้งั ทีเ่ ปน็ รปู ธรรมและนามธรรม

๒. ขอ้ ความต่อไปน้ีมคี ำนามกี่คำ “พระอภัยมณีเป่าปี่หรือขลุย่ ”

ก. ๕ คำ ข. ๔ คำ ค. ๓ คำ ง. ๒ คำ

๓. คำในข้อใดเป็นสามานยนาม

ก. ธานนิ ทร์ ข. คอมพวิ เตอร์ ค. สุวนันท์ ง. ชยั พฒั นา

๔. ขอ้ ใดเป็นวิสามานยนาม

ก. จังหวดั ข. อำเภอ ค. ตำบล ง. ท่าอิบุญ

๕. ข้อใดใชล้ ักษณนามไมถ่ ูกต้อง

ก. สกุ รมหี ู ๒ อัน ข. จักรยานมี ๒ ล้อ

ค. ป่กู ๋องมแี ห ๒ ปาก ง. คนมตี า ๒ ดวง

๖. ลักษณนามของสามเณร คือข้อใด

ก. รปู ข. องค์ ค. คน ง. ท่าน

๗. ฤๅษี ยกั ษ์ ผี อมนุษย์ ใชล้ กั ษณนามข้อใด

ก. ตน ข. ตัว ค. รปู ง. คน

๘. ข้อใดใช้ลักษณนามไมถ่ ูกต้อง

ก. ฝงู ปลากำลังแหวกว่ายในแม่น้ำ ข. รชั กาลที่ ๔ ทรงต้งั สงฆ์นกิ ายธรรมยตุ

ค. คณะครูประชุมกันเม่ือวานน้ี ง. ช้างปา่ ชอบอย่รู วมกนั เป็นฝูง

๙. คำขอ้ ใดเป็น อาการนามทุกคำ

ก. สวยงาม ใกล้เคียง ข. ตูเ้ ย็น พัดลม

ค. การเรยี น ความดี ง. บา้ นเรือน ภูตผี

จดั ทำโดย นางจนั ทรา ศรบี ุรินทร์

แบบฝกึ เสรมิ ทักษะ เรอื่ ง คำนาม

๒๒

๑๐.ข้อใดเติมคำนามไดเ้ หมาะสม กบั ขอ้ ความในช่องว่างต่อไปนี้ ตามลำดับ

“..............จะงามงามน้ำใจใช่............... คนจะสวยสวยกรยิ าใช่..............หวาน

คนจะแก่แก.่ ....................ใชอ่ ยูน่ าน คนจะรวยรวยศีลทานใช่..............โต”

ก. คน-หน้าตา-เสยี ง-ความรู้-มือ ข. คน-ใบหน้า-ตา-ความรู้-บ้าน

ค. หญงิ -หน้างาม-ปาก-แดด-ตา ง. หญงิ -สิวฝ้า-เบา-เฒา่ -ใหญ่

จัดทำโดย นางจนั ทรา ศรบี ุรนิ ทร์

แบบฝึกเสริมทักษะ เร่ือง คำนาม

๒๓

เฉลย แบบทดสอบกอ่ นเรยี น
เรอ่ื ง คำนาม

๑. ก ๒. ข ๓. ก ๔. ง ๕. ค
๖. ข ๗. ก ๘. ง ๙. ข ๑๐. ค

ถกู ตอ้ ง..............ขอ้

เฉลย แบบทดสอบหลงั เรียน
เรือ่ ง คำนาม

๑. ง ๒. ค ๓. ข ๔. ง ๕. ก
๖. ก ๗. ก ๘. ง ๙. ค ๑๐. ข

ถกู ต้อง..............ข้อ

จัดทำโดย นางจันทรา ศรีบุรนิ ทร์

แบบฝึกเสรมิ ทักษะ เรื่อง คำนาม ๒๔

บรรณานกุ รม

กาญจนา นาคสกลุ . (๒๕๖๔). หนังสืออเุ ทศภาษาไทย : ชุดบรรทัดฐานภาษาไทย เล่ม ๓ : ชนดิ ของคำ
วล.ี พิมพ์ครัง้ ที่ ๔. กรุงเทพฯ : องค์การค้าของ สกสค.

กำชัย ทองหลอ่ . หลกั ภาษาไทย. กรงุ เทพฯ: รวมสาส์น, ๒๕๔๐.
ฐะปะนีย์ นาครทรรพ และคณะ. หนงั สือเรียนสาระการเรียนรู้พ้ืนฐาน กลุ่มสาระการเรียนรู้

ภาษาไทย ภาษาไทย ม.๑ ช่วงชน้ั ท่ี ๓. กรงุ เทพฯ : อักษรเจรญิ ทัศน์, ๒๕๔๘.
ถวัลย์ มาศจรสั . นวัตกรรมการศกึ ษา ชุด แบบฝึกหัด-แบบฝึกเสรมิ ทักษะ เพื่อพัฒนาผู้เรยี น

และการจัดทำผลงานทางวิชาการอาจารย์ ๓ และบคุ ลากรทางการศึกษา
(ครูชำนาญการ ครเู ช่ียวชาญ และครูเช่ียวชาญพเิ ศษ). กรงุ เทพฯ : ธารอักษร, ๒๕๔๖.
ฟองจนั ทร์ สขุ ยงิ่ และคณะ. (ม.ป.ป.). หนงั สือเรียน รายวิชาพ้นื ฐาน ภาษาไทย หลักภาษาและการใช้
ภาษา ม.๑ ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีท่ี ๑ กลุ่มสาระการเรียนรภู้ าษาไทย ตามหลักสตู รแกนกลาง
การศกึ ษาขัน้ พื้นฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑. พิมพค์ รั้งที่ ๑๖. กรุงเทพฯ : อักษรเจรญิ ทัศน์.
ราชบัณฑติ ยสถาน. พจนานุกรม ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๔๒. กรงุ เทพฯ : นานมบี คุ๊ ส์
พับลเิ คช่ันส์, ๒๕๔๖.
สถาบนั พฒั นาคณุ ภาพวิชาการ (พว.). (๒๕๖๓). คู่มือครูหนังสอื เรยี น หลกั ภาษาและการใช้ภาษา
ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี ๑ กล่มุ สาระการเรยี นรู้ภาษาไทย ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขนั้
พ้นื ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๓. กรงุ เทพฯ : พัฒนาคณุ ภาพวิชาการ (พว.).
อุปกิตศิลปสาร, พระยา. (๒๕๓๙). หลักภาษาไทย. กรงุ เทพฯ : บรษิ ทั โรงพมิ พ์ไทยวัฒนาพานชิ .

จัดทำโดย นางจันทรา ศรบี รุ ินทร์

แบบฝึกเสริมทักษะ เรอ่ื ง คำนาม

ชือ่ .........................................................................................................ชั้น ม.๑/๑๑ เลขท.ี่ ...................

แบบฝกึ เสรมิ ทักษะ เร่ือง คำนาม

แบบทดสอบก่อนเรยี น แบบทดสอบหลงั เรียน
๑๖ ๑๖
๒๗ ๒๗
๓๘ ๓๘
๔๙ ๔๙
๕ ๑๐ ๕ ๑๐

ได้ คะแนน ได้ คะแนน

แบบฝึกที่ ๑ ความหมายของคำนาม

๑. คำนาม คือ .....................................................................................................................................

...................................................................................................................... ..................................

ข้อ ๒ – ข้อ ๕ ขีดเสน้ ใตค้ ำนาม ของขอ้ ความที่กำหนดให้

๒. แมค่ า้ ขายทุเรียน

๓. ลกู เสอื ตอ้ งมีความสัตย์

๔. ววั พันหลกั ฟกั พันร้าน ถกู ต้อง...........ข้อ
๕. เทวดาเสกทองคำใหช้ าวนา

แบบฝกึ ท่ี ๒ ชนดิ ของคำนาม

จบั คู่ ชนิดของคำนาม กบั คำทกี่ ำหนดให้ ซ่ึงมคี วามสมั พนั ธก์ ัน โดยนำตวั อกั ษร ก – ง มาเขียน

หน้าข้อความ ขอ้ ๑ - ๕

........... ๑. แทง่ ดา้ ม มว้ น โขลง พวง อนั ปาก เลา ก. สามานยนาม

........... ๒. ดอกไม้ โตะ๊ พดั ลม จกั รยาน สี กระดาษ ข. วิสามานยนาม

........... ๓. พวกชาวบา้ น หมลู่ กู เสอื พวงองุ่น กองฟาง ค. ลักษณนาม

........... ๔. การพิมพ์ ความซ่ือสัตย์ ความพยายาม ง. อาการนาม

........... ๕. นางสีดา บุษบา พระอภัยมณี สังขท์ อง

ถูกต้อง...........ขอ้

จดั ทำโดย นางจนั ทรา ศรีบุรนิ ทร์

แบบฝึกเสรมิ ทักษะ เรือ่ ง คำนาม

แบบฝกึ ท่ี ๓ หน้าท่ขี องคำนาม

คำที่ขดี เส้นใตข้ องข้อความหรือประโยคท่กี ำหนดให้ ทำหนา้ ทอี่ ะไร

ข้อความ หน้าที่
- งู เปน็ กรรมของประโยค
ตัวอยา่ ง
-- พ่อตีงู

๑. หนูหิน่ กำลงั หน่ั ผัก
๒. แม่ค้า..ซ้อื หวั ผกั กาด ๓ หวั สจิ ะ๊
๓. มะขาม ๑ กโิ ลกรัม มีประมาณกี่ฝัก
๔. ว่านจะ๊ ..หยบิ ยางลบทีว่ างอย่บู นโตะ๊ ให้หน่อย
๕. ปองศักดเ์ิ ป็นนักร้องเพลงปอ๊ ป
๖. หน้าแก้วคล้ายพ่อ
๗. รถยนต์วิ่งเร็ว
๘. สดี าถือหนงั สอื
๙. คณุ แมซ่ ้ือช้อนมา ๔ โหล
๑๐. กุหลาบแดง เปน็ สื่อบอกรกั

ถูกต้อง...........ขอ้

คะแนนแบบฝึก

แบบฝึกท่ี ๑ แบบฝกึ ที่ ๒ แบบฝกึ ที่ ๓ รวม
๕ คะแนน ๒๐ คะแนน
ได้ ๕ คะแนน ๑๐ คะแนน ได้

ได้ ได้

จดั ทำโดย นางจันทรา ศรบี รุ ินทร์