สำ นวน สุภาษิต คำ พังเพย
คำ นำ ภาษาเป็นเครื่องมือที่ใช้สื่อสารกันระหว่างมนุษย์ ภาษาไทยเป็น ภาษาประจำ ชาติไทยที่สมบูรณ์ มีทั้งภาษาพูด ภาษาเขียนและมีความเป็น เอกลักษณ์ของชาติและยังมีสุภาษิต สำ นวน และคำ พังเพยที่เป็นส่วนหนึ่ง ของภาษาไทย สำ นวน สุภาษิตและคำ พังเพย คือถ้อยคำ ที่กล่าวสืบต่อกันมาช้า นาน มีความหมายเป็นคติสอนใจ สอดแทรกแง่คิด และมีการจดจำ ที่ง่ายและ มีการบอกความหมายที่ลึกซึ้งอีกด้วย
ส า ร บั ญ แ ก ว่ ง เ ท้ า ห า เ สี้ ย น เ ข็ น ค ร ก ขึ้ น ภู เ ข า นํ้ า ล ด ต อ ผุ ด ม ะ ก อ ก ส า ม ต ะ ก ร้ า ป าไ ม่ ถู ก เ อ าไ ม้ ซี กไ ป งั ดไ ม้ ซุ ง เ ก็ บ เ บี้ ย ใ ต้ ถุ น ร้ า น ช้ า ๆ ไ ด้ พ ร้ า ส อ ง เ ล่ ม ง า ม มื อ ถื อ ส า ก ป า ก ถื อ ศี ล เ ห็ น ก ง จั ก ร เ ป็ น ด อ ก บั ว ข ว้ า ง งู ไ ม่ พ้ น ค อ บ ร ร ณ า นุ ก ร ม 1234567891011
แกว่งเท้าหาเสี้ยน หมายถึง คนที่เข้าไปยุ่งเรื่องของคนอื่นทั้ง ๆ ที่ไม่จำ เป็น จนทำ ให้ตัวเองได้รับความเดือนร้อน ตัวอย่าง กันยาชอบไปยุ่งคนอื่น จนทำ ให้ตัวเองได้รับความเดือดร้อนอยู่บ่อย ครั้ง ตรงกับสำ นวนไทยที่ว่า ” แกว่งเท้าหาเสี้ยน 1
เข็นครกขึ้นภูเขา หมายถึง ทำ งานที่ยากลำ บากต้องใช้ความเพียรพยายาม และอดทนมาก ตัวอย่าง เขาเป็นคนขี้เกียจกว่าจะเรียนจบได้ก็ต้องเคี่ยวเข็ญกัน อย่างหนักเหมือนกลิ้งครกขึ้นภูเขา 2
หมายถึง เมื่อหมดอำ นาจ ความชั่วที่ทำ ไว้ก็ปรากฎ นํ้าลดตอผุด ตัวอย่าง ลุงแดงเมื่อครั้งเป็นนักการเมืองได้ทำ ความชั่วไว้มาก เมื่อหมดอำ นาจทางการเมืองลง เรื่องไม่ดีต่างๆที่ได้ทำ ไว้ก็ถูก เปิดเผยออกมา ดั่งสำ นวนไทยที่ว่า น้ำ ลดต่อผุด 3
มะกอกสามตะกร้า ปาไม่ถูก หมายถึง มีความหมายเหมือนกับคำ ว่า “จับไม่ได้ ไล่ไม่ทัน” หมายถึงผู้ที่พูดจาตลบแตลง กลับกลอก เอาตัวรอดเก่งรู้จักใช้คำ พูดพลิกแพลงเอาตัวรอดได้เสมอ แต่มีลักษณะไม่น่าเชื่อถือ ตัวอย่าง รำ พึงมักพูดตลบตะแลงกลับกลอกอยู่บ่อยๆจนใครๆให้ ฉายารำ พึงว่า มะกอกสามตะกร้าปาไม่ถูก 4
หมายถึง คัดค้านผู้มีอำ นาจ ฐานะสูงกว่า หรือผู้ใหญ่กว่า มักจะล้ม เหลว เอาไม้ซีกไปงัดไม้ซุง ตัวอย่าง สมชายเป็นพนักงานทั่วไปในบริษัทแห่งหนึ่ง เขาไม่ ปฏิบัติตามนโยบายของผู้บริหาร แล้วยังต่อต้านนโยบายดังกล่าว ด้วยการชักชวนให้พนักงานคนอื่นๆให้เห็นด้วยกับตน เมื่อเรื่อง ทราบถึงผู้บริหาร สมชายจึงถูกไล่ออก 5
6 เก็บเบี้ยใต้ถุนร้าน หมายถึง เก็บเล็กผสมน้อย เก็บส่วนเล็กส่วนน้อยจนเป็นรูป เป็นร่างเป็นกอบเป็นกำ ตัวอย่าง แม่บอกน้องว่า ถึงตอนนี้เรามีเงินไม่เยอะ แต่การ "เก็บเบี้ยใต้ถุนร้าน" จะทำ ให้เรามีเงินมากขึ้นได้
7 ช้าๆได้พร้าสองเล่มงาม หมายถึง ค่อยๆคิด ค่อยๆทำ พิจารณาให้ดี รอบคอบ เดี๋ยวจะ สัมฤทธิ์ผลเอง ตัวอย่าง ในการทำ งานประดิษฐ์ไม่ควรรีบร้อนทำ ลวกๆ ควรมีความ ใจเย็นเก็บทุกรายละเอียด ไม่รีบร้อน ให้ยึดสำ นวนสุภาษิตไทย ที่ว่า ช้าๆได้พร้าสองเล่มงาม
8 มือถือสาก ปากถือศีล หมายถึง ชอบแสดงตัวตนว่าเป็นคนมีศีล มีธรรม แต่ทำ ความเลวเป็นนิจ ตัวอย่าง พระบางรูป น่าเคารพเลื่อมใส มือถือสาก ปากถือศีล แต่ พฤติกรรมเบื้องหลัง เป็นคนไม่ดี ทำ ผิดวินัยสงฆ์ บางรูปหลังจากได้ เงินบริจาคจากญาติโยมจำ นวนมากก็ย้ายวัดหนีบ้าง สึกบ้าง หรือ ยักยอกเงินบริจาค
9 เห็นกงจักรเป็นดอกบัว หมายถึง สํานวนสุภาษิตนี้ หมายถึงการหลงผิดคิดว่าสิ่งที่ไม่ดี เป็นสิ่งที่ดี จนทำ ให้ได้รับผลลบที่ตามมาจากการหลงผิด ตัวอย่าง สมนึกชอบสูบบุหรี่ ชอบดื่มสุรา เพราะเขาเห็นกงจักรเป็น ดอกบัว คิดว่าการสูบบุหรี่และดื่มสุรา จะช่วยให้ตนลืมความทุกข์ได้
10 ขว้างงูไม่พ้นคอ หมายถึง ผู้ที่มีปัญหาเรื่องใดเรื่องหนึ่ง แล้วพยายามจะปัด ความรับผิดชอบ เพื่อที่จะให้ปัญหาให้พ้นจากตัวเอง แต่ก็ไม่สามารถ ปัดความรับผิดชอบได้ ยังต้องได้รับผลกระทบจากปัญหานั้นอยู่ดี ตัวอย่าง สมศักดิ์เป็นนักบัญชีของบริษัทแห่งหนึ่ง เมื่อต้นปีที่ผ่าน มาได้เกิดปัญหาการทุจริตขึ้นในบริษัท สมศักดิ์พยายามปัดความ รับผิดชอบไปให้แผนกอื่น แต่ขว้างงูไม่พ้นคอ สุดท้ายหัวหน้าก็ สอบสวนจนรู้ว่า สมศักดิ์มีส่วนเกี่ยวข้องกับเรื่องนี้ เขาจึงถูกไล่ออก
บรรณานุกร ม 11 180 สุภาษิต สำ นวนไทย คำ พังเพย พร้อมความหมายคติเตือนใจ.สืบค้นเมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม 2566. จากhttps://www.wongnai.com/news/thaiproverb-aphorism-idiom แหล่งรวมสำ นวน สุภาษิต คำ พังเพย.สืบค้นเมื่อวันที่18 กรกฎาคม 2566.จาก https://proverbthai.com/ สำ นวนไทยพร้อมความหมาย.สืบค้นเมื่อวันที่25 กรกฎาคม 2566.จาก https://www.wordyguru.com/article/ คำ สุภาษิต 180 คำ พร้อมความหมาย.สืบค้นเมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม 2566. จาก https://www.tewfree.com/%e0%b8%84%e0%b8%b3%e0%b8% aa%e0%b8%b8%e0%b8%a0%e0%b8%b2%e0%b8%a9%e0%b8 %b4%e0%b8%95/
11