กฎหมายที่นักโปรแกรมเมอร์ควรรู้

Scene 2 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 3 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 1 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: แต่ทุกคนรู้หรือไม่ว่า การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์นั้น ก็ถือเป็นงานที่ได้รับการคุ้มครองลิขสิทธิ์เช่นกัน หลายคนอาจจะเคยได้ยินและรู้จักลิขสิทธิ์มาบ้างแล้วไม่ว่าจะเป็น ลิขสิทธิ์ ภาพวาด หนังสือ หรือการประพันธ์เพลง วันนี้เราจะมาทำ ความรู้จักกับกฎหมายที่นักโปรแกรมเมอร์ ควรรู้กัน

Scene 5 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 6 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: คำ นิยามของโปรแกรมคอมพิวเตอร์(มาตรา4)คือ คำ สั่ง ชุดคำ สั่ง หรือสิ่งอื่นใดที่นำ ไปใช้กับโปรแกรมคอมพิวเตอร์ ทำ งาน หรือเพื่อให้ได้รับผล อย่างใดอย่างหนึ่ง ทั้งนี้ไม่ว่าจะเป็น ภาษาคอมพิวเตอร์ในลักษณะใด Scene 4 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: แต่!!!! มาตรา 6 วรรค2 จะไม่คุ้มครอง -ส่วนของความคิด(idea) และหลักการ(Principle) -เหตุผลทางตรรก(logic) -ขั้นตอนวิธีการแก้ปัญหาเชิงคำ นวณด้วยคอมพิวเตอร์ (Algorithms) -หลักพื้นฐานการติดต่อเชื่อมประสาร(Interface) ซึ่งงานเขียนโปรแกรมที่นักโปรแกรมเมอร์สร้างสรรค์ขึ้น จะถือว่าเป็นงานลิขสิทธิ์ประเภทวรรณกรรมตามมาตรา 6

Scene ___ Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene ___ Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene ___ Shot ___ Panel ___ Audio: Opening music Time: 3s 8 1b 2 7 1a 1 Fade in opening music 2s Opening music 5s 9 1c 3 ขณะที่ทุกคนเขียน source code ให้กับบริษัทที่ให้เงินเดือนเราใน ทุกเดือนนั้น ทุกคนรู้หรือไม่ว่าเจ้าของลิขสิทธิ์ที่แท้จริงของผลงาน นั้นคือใคร เรามาดูตัวอย่างกันดีกว่า นายสมศักดิ์ เป็น programmer ของบริษัทเอกชนแห่งหนึ่ง ได้เงิน เดือน 50,000 บาท ทุกเดือน ในกรณีดังกล่าวนายสมศักดิ์เป็นลูกจ้าง และบริษัทเอกชนเป็นนายจ้าง ในสัญญาจ้างแรงงาน เอ๊ะ แล้วสัญญาจ้างแรงงานคืออะไรนะ ตามมาตรา 575 สัญญาจ้างแรงงาน หมายถึง “สัญญาซึ่งบุคคลคนหนึ่ง เรียกว่า ลูกจ้าง ตกลงทำ งานให้แก่บุคคลอีกคนหนึ่ง เรียกว่านายจ้าง และ นายจ้างตกลงจะจ่ายสินจ้างให้ตลอดระยะเวลาที่ทำ งานให้” สินจ้าง คือ เงินเดือน นั่นเอง

Scene ___ Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene ___ Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene ___ Shot ___ Panel ___ Audio: Opening music Time: 3s 11 1b 2 10 1a 1 Fade in opening music 2s Opening music 5s 12 1c 3 ทุกคนสามารถสแกนดู มาตรา 9 เพิ่มเติมได้ตรงนี้เลย ตามมาตรา 9 บอกว่า งานสร้างสรรค์ในสัญญาจ้างแรงงานตก เป็นของลูกจ้าง ดังนั้นผลงาน program ที่นายสมศักดิ์ได้สร้างสรรค์ขึ้นจะตกเป็น ของนายสมศักดิ์เอง เว้นแต่ว่ามีการตกลงกับบริษัทไว้เป็นอย่างอื่น

Scene 14 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 15 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 13 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: แล้วสัญญาจ้างทำ ของ คืออะไรกันนะ ตามมาตรา 587 สัญญาจ้างทำ ของ คือ สัญญาซึ่งบุคคลหนึ่ง เรียกว่าผู้รับจ้าง ตกลงรับจะทำ การสิ่งใดสิ่งหนึ่งจนสำ เร็จให้แก่ บุคคลอีกคนหนึ่งเรียกว่าผู้จ้าง และผู้ว่าจ้างตกลงจะให้สินจ้างเพื่อ ผลสำ เร็จแห่งการที่ทำ นั้น ตามมาตรา 10 บอกว่าโดยทั่วไปงานสร้างสรรค์ในสัญญาจ้างทำ ของตกเป็นของผู้ว่าจ้าง แต่ถ้า นายสมศักดิ์ เป็นผู้รับจ้างเขียน program ให้กับบริษัท แห่งหนึ่ง ซึ่งเมื่อเขียนเสร็จ บริษัทตกลงจะจ่ายเงิน 20000 บาท ในกรณีนี้นายสมศักดิ์เป็นผู้รับจ้าง และบริษัทเป็นผู้ว่าจ้างใน สัญญาจ้างทำ ของ

Scene 17 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 18 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 16 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: แต่ถ้า นายสมศักดิ์ เป็น programmer ของหน่วยงานรัฐบาล ผลงาน program ที่นายสมศักดิ์สร้างจะตกเป็นของหน่วยงาน ภาครัฐ กระทรวง ทบวง กรม ที่นายสมศักดิ์สังกัดอยู่ ตามมาตรา 14 ยกเว้นว่าตกลงกันเป็นอย่างอื่น ทุกคนสามารถสแกนดู มาตรา 10 เพิ่มเติมได้ตรงนี้เลย ดังนั้น ผลงาน program ที่นายสมศักดิ์ได้สร้างสรรค์ขึ้นจะ ตกเป็นของบริษัท เว้นแต่ว่ามีการตกลงกับบริษัทไว้เป็น อย่างอื่น

Scene 20 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 21 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 19_ Shot ___ Panel ___ Audio: Time: หลายๆคนอาจจะคิดว่างานที่เราสร้างสรรค์ขึ้นต้องจดแจ้งลิขสิทธิ์ ก่อน กฎหมายถึงคุ้มครอง ขอตอบเลยว่าผิด เรามาดูกันค่ะ ทุกคนสามารถสแกนดู มาตรา 14 เพิ่มเติมได้ตรงนี้เลย ส่วนใหญ่คนจะเข้าใจผิดว่าเจ้าของลิขสิทธิ์คือใครกันแน่? อย่าลืมดูนะคะว่าเจ้าของลิขสิทธิ์เป็นผู้สร้างสรรค์ในสัญญาจ้าง แรงงาน สัญญาจ้างทำ ของ หรือของหน่วยงานภาครัฐ และอย่าลืมดูในข้อสัญญาด้วยนะ ว่าในสัญญาตกลงกันไว้เป็นอย่างอื่นไหม

Scene 23 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 24 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: หลังจากนั้น นายชาติชายได้นำ โปรแกรมขึ้นไปโพสต์บน facebook โดยใช้ ชื่อโปรแกรมว่า Financial Home เพื่อแชร์ให้เพื่อนๆ ลอง ทดสอบใช้งาน กัน จนอยู่มาวันหนึ่ง บริษัทดีดีซอฟต์แวร์ เข้ามาพบโปรแกรมที่ได้โพสต์ไว้ ทำ ให้บริษัทเล็งเห็นว่าเป็นโปรแกรมที่ดีต้องทำ เงินให้บริษัทฯ ได้ไม่น้อยแน่ๆ ดังนั้นบริษัทฯ จึงทำ การ Copy และจัดจำ หน่ายโปรแกรมนี้ออกไป Scene 22 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: นายสมชาย และนายชาติชาย ซึ่งเป็นเพื่อนรักกัน และมีอาชีพเป็น โปรแกรมเมอร์อิสระเหมือนกัน ทั้งสองคนมีสัญชาติไทย ตอนนี้ทั้งสองคนได้ คิดโปรแกรมจัดการระบบการเงินใกล้เสร็จแล้ว สมชายได้เขียนข้อตกลงการ ใช้งานซอฟต์แวร์ไว้ว่า ผู้ใช้งานสามารถทดลองใช้ได้ฟรี 30วัน และหลังจาก นั้นถ้าต้องการใช้งานต่อ ให้ติดต่อผู้พัฒนา ต่อมา สมชายกับชาติชายก็ทำ โปรแกรมเสร็จ เมื่อนายสมชายทราบเรื่องว่าโปรแกรมของตนถูกนำ ไปจัดจำ หน่าย เขาจึงเกิดความสงสัยว่า… แบบนี้ ใครจะเป็นเจ้าของโปรแกรมตัวจริงกันแน่?

Scene 26 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 27 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 25 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: เจ้าของโปรแกรมตัวจริงก็คือ นายสมชายและนายชาติชาย เพราะ พระ ราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ.2537 มาตรา 8 ได้กล่าวไว้ว่า ให้ผู้สร้างสรรค์เป็นผู้มี ลิขสิทธิ์ในงานที่ตนได้สร้างสรรค์ขึ้น และทั้งนายสมชายและนายชาติชายเองก็ ถือสัญชาติไทย อาศัยอยู่ในประเทศไทย จึงทำ ให้ทั้งสองเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ โปรแกรม Financial Home ในกรณีนี้ถึงแม้นายสมชายและนายชาติชายจะ เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์โปรแกรมโดยอัตโนมัติ แต่ถ้าจะให้ดีทั้งคู่ควรไปจดแจ้งข้อมูลลิขสิทธิ์ให้ถูกต้อง เพราะถ้าหากมีการ ละเมิดลิขสิทธิ์ และทรัพย์สินทางปัญญา จะได้ไม่ต้องยุ่งยากในการหาหลัก ฐานมายืนยัน และถ้าทั้งคู่จะนำ เอางานอันมีลิขสิทธิ์นี้ไปใช้ในเชิงพาณิชย์ก็จะ ได้สามารถใช้ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ดังนั้นเพื่อเป็นการป้องกันการละเมิด ลิขสิทธิ์และทรัพย์สินทางปัญญา เราจึงควรไปจดแจ้งลิขสิทธิ์ ซึ่งวิธีจดแจ้งลิขสิทธิ์นั้นต้องกรอกแบบฟอร์ม ลข.01 แบบฟอร์ม ลข.01 เป็นแบบฟอร์มคำ ขอแจ้งข้อมูลลิขสิทธิ์ เรามาจำ ลองการกรอกแบบฟอร์มกันค่ะ

Scene 29 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 30 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 28 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ในช่องประเภทงานอันมีลิขสิทธิ์ ให้ระบุว่าเป็นวรรณกรรม เนื่องจาก โปรแกรมคอมพิวเตอร์ถือเป็นงานวรรณกรรมอย่างหนึ่ง ช่องหมายเลข 1 ให้ระบุชื่อเจ้าของลิขสิทธิ์ ในตัวอย่างข้างต้นนี้ นายสมชาย และนายชาติชาย เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ ดังนั้นให้ระบุเป็นชื่อของนายสมชาย และนายชาติชายพร้อมสัญชาติ หมายเลขประจำ ตัวประชาชน ที่อยู่ เบอร์ โทรศัพท์ และถ้าหากมีเบอร์โทรสารก็ให้ใส่ด้วย ช่องหมายเลข 2 กรอกในกรณีที่เจ้าของลิขสิทธิ์มายื่นจดเองไม่ได้ และ ต้องมอบอำ นาจให้ตัวแทนมาดำ เนินการแทน ช่องหมายเลข 3 ให้ระบุสถานที่และเบอร์โทรศัพท์ที่สามารถติดต่อ เจ้าของสิทธิ์หรือตัวแทน เพื่อสะดวกในการติดตามเอกสารและผลงาน กรณีเอกสารและผลงานไม่ครบ ช่องหมายเลข 4 ให้ใส่ชื่อผู้สร้างสรรค์อาจจะเป็นตัวบุคคล หรือเป็น นิติบุคคลก็ได้ แต่ในกรณีที่ผู้สร้างสรรค์เสียชีวิตแล้วให้ระบุ วัน เดือน ปี ที่ผู้สร้างสรรค์เสียชีวิต สำ หรับตัวอย่างนี้เป็นบุคคลธรรมดาและยังมี ชีวิตอยู่ ดังนั้นให้ระบุชื่อ สัญชาติ เลขประจำ ตัวประชาชน ที่อยู่ เบอร์ โทรศัพท์ เบอร์โทรสาร และวันเดือนปีเกิดของผู้สร้างสรรค์

Scene 32 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 33 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 31 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ช่องหมายเลข 5 หากมีผู้สร้างสรรค์มากกว่า 1 คน ให้ระบุเพิ่มในช่องนี้ โดยให้ระบุชื่อ สัญชาติ เลขประจำ ตัวประชาชน ที่อยู่ เบอร์โทรศัพท์ และเบอร์โทรสาร ช่องหมายเลข 6 ในช่องนี้ให้ระบุชื่อผลงาน ควรตรวจสอบคำ สะกดให้ ถูกต้อง เพื่อประโยชน์ในการระบุในหนังสือรับรองการแจ้งข้อมูล ช่องหมายเลข 7 ให้ระบุประเภทของงานและลักษณะงานที่จะยื่นแจ้งข้อมูลพร้อม ระบุผลงานที่ยื่นประกอบคำ ขอด้วย ซึ่งในที่นี้เป็นวรรณกรรม ลักษณะงาน โปรแกรมคอมพิวเตอร์ พร้อมระบุผลงานที่ยื่นประกอบ อย่างในตัวอย่างนี้ จะเป็น ซีดีรอมที่บรรจุ Source Code (5 หน้าแรกและ 5 หน้าหลัง) ช่องหมายเลข 8 ให้ระบุว่าเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ได้อย่างไร ในตัวอย่างนี้ ต้องระบุว่า “เป็นผู้สร้างสรรค์เอง” ช่องหมายเลข 9 ให้ระบุว่าเป็นผู้สร้างสรรค์ผลงานเองทั้งหมดหรือไม่ หรือ ถ้าเป็นผู้รวบรวมผลงาน, ดัดแปลงงานก็ให้ระบุด้วย ซึ่งในตัวอย่างนี้ นาย สมชายและนายชาติชาย เป็นผู้สร้างสรรค์ขึ้นมาเองทั้งหมด ช่องหมายเลข 10 ให้ระบุว่าสร้างสรรค์ผลงานขึ้นที่ประเทศใด ตัวอย่างนี้ สร้างสรรค์กันที่ประเทศไทย ช่องหมายเลข 11 ให้ระบุวันเดือนปีที่สร้างสรรค์ผลงานขึ้นมา

Scene 36 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 35 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 34 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ช่องหมายเลข 12 ให้ระบุ วัน เดือน ปีและประเทศที่มีการโฆษณาเป็นครั้งแรก ช่องหมายเลข 13 ให้ระบุว่าเคยแจ้งหรือจดทะเบียนลิขสิทธิ์ในต่างประเทศหรือ ไม่ หากไม่เคยให้ติ๊กที่ช่อง ไม่เคยแจ้งหรือจดทะเบียน ช่องหมายเลข 14 ให้ระบุว่าเคยอนุญาตให้คนอื่นใช้ลิขสิทธิ์หรือโอนลิขสิทธิ์มา ก่อนหรือไม่ ในกรณีที่ไม่เคยให้ติ๊กที่ช่อง ไม่เคยอนุญาตให้ใช้ลิขสิทธิ์/โอน ลิขสิทธิ์ ช่องหมายเลข 15 ให้ระบุว่าอนุญาตให้คนอื่นตรวจดูเอกสารในแฟ้ม คำ ขอแจ้งข้อมูลลิขสิทธิ์หรือผลงานหรือไม่ ถ้าหากไม่ต้องการให้ติ๊กที่ ช่อง ข้าพเจ้าไม่อนุญาตให้บุคคลใดตรวจดูเอกสารในแฟ้มคำ ขอฯ และ ผลงานของข้าพเจ้า เมื่อกรอกรายละเอียดครบถ้วนแล้วให้เจ้าของ ลิขสิทธิ์หรือตัวแทนลงชื่อ และวันที่ที่ยื่นเอกสาร จากนั้นในส่วนของหนังสือรับรองความเป็นเจ้าของงานลิขสิทธิ์ ให้ระบุชื่อเจ้าของลิขสิทธิ์ ที่อยู่ ทะเบียนนิติบุคคล ประเภทของงาน ลิขสิทธิ์ ชื่อผลงาน และระบุวันที่ยื่นคำ ขอแจ้งข้อมูลลิขสิทธิ์ โดยเฉพาะ ในช่องชื่อผลงานนั้น จะต้องตรงกับช่องหมายเลข 6 ใน ใบคำ ขอแจ้งข้อมูลลิขสิทธิ์ แล้วให้เจ้าของลิขสิทธิ์ลงนามเท่านั้น

Scene 39 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 38 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 37 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ถ้าทุกคนเป็นเจ้าของงานลิขสิทธิ์ ทุกคนรู้ไหมคะว่าเรามีสิทธิที่จะ ทำ อะไรกับงานของเราได้บ้าง ตามมาตรา 15 วรรค 1 เจ้าของลิขสิทธิ์มีสิทธิ์ที่จะทำ ซ้ำ โปรแกรมคอมพิวเตอร์ เช่น นายกอไก่ เขียนโปรแกรมline chatbot ดังนั้น นายกอไก่มี สิทธิ์ที่จะทำ สำ เนา ดาวน์โหลดโปรแกรมลงเครื่องคอมพิวเตอร์ได้ไม่ จำ กัดเครื่อง นอกจากนั้นเจ้าของลิขสิทธิ์ยังมีสิทธิ์ที่จะดัดแปลงหรือ เปลี่ยนแปลงโปรแกรมด้วย เช่น นายกอไก่เขียนโปรแกรมline chatbot ดังนั้น นายกอไก่สามารถดัดแปลงเอาไปทำ เป็น twitter chatbotได้

Scene 40 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 42 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ตามมาตรา 15 วรรค 2 เจ้าของลิขสิทธิ์มีสิทธิที่จะที่จะนำ ผลงาน ไปเผยแพร่ต่อสาธารณชน เช่น นายกอไก่นำ line chatbot ที่ ตัวเองเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ ไปเผยแพร่ลงเว็บไซต์ของตัวเอง ให้ ผู้คนสามารถมาลองใช้ Scene 41 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: นอกจากนี้ตามมาตรา 15 วรรค 3 เจ้าของลิขสิทธิ์มีสิทธิ์ที่จะให้ เช่าต้นฉบับหรือสำ เนางานโปรแกรมคอมพิวเตอร์ด้วยนะ เช่น นายกอไก่สามารถให้นางขอไข่ เช่าสำ เนาโปรแกรมline chatbotของตนได้ ตามมาตรา 15 วรรค 4 เจ้าของลิขสิทธิ์สามารถให้ประโยชน์อัน เกิดจากลิขสิทธิ์แก่ผู้อื่นได้ด้วย อาจจะฟังดูงงๆ เรามาลองดู ตัวอย่างกัน เช่น ผลตอบแทนที่นายกอไก่ ได้จากค่าลิขสิทธิ์ของ โปรแกรม line chatbot สามารถโอนให้แก่บุคคลอื่นได้ด้วย

Scene 46 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 48 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Audio: Scene 47 Shot ___ Panel ___ Time: อย่าลืมนะ ว่าผู้ที่นำ โปรแกรมไปใช้ทำ ในสิทธิ์ต่างๆ ต้องได้รับ อนุญาตจากเจ้าของลิขสิทธิ์แล้วเท่านั้นนะ ไม่งั้นถือว่าละเมิดลิขสิทธิ์นะ ทุกคนสามารถสแกนดูมาตรา 15 เพิ่มเติมได้ตรงนี้เลย ยังไม่หมดเพียงเท่านี้ มาตรา 15 วรรค 5 บอกว่าเจ้าของลิขสิทธิ์ ยังมีสิทธิ์อนุญาตให้ผู้อื่นสามารถใช้สิทธิตาม วรรค 1 วรรค 2 และวรรค 3 ที่พูดไปข้างต้นได้อีกด้วยนะ

Scene 46 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 48 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: เพื่อความเข้าใจมากขึ้นเราไปดูตัวอย่างต่อไปนี้กัน Audio: คู่สัญญา 2.เงื่อนไขสัญญา การกระทำ ของสมศักดิ์ทำ ได้ หรือไม่ต้องดูจาก 1. โดยดูคู่สัญญาเพื่อเช็คว่า เจ้าของลิขสิทธิ์นั้นได้ระบุเงื่อนไขสัญญา อนุญาตให้นายสมศักดิ์สามารถทำ อะไรได้บ้าง เจ้าของงานลิขสิทธิ์ software แลกเหรียญสิบบาทซักผ้าอนุญาต ให้นายสมศักดิ์นำ software ไปทำ ซ้ำ ได้เท่านั้น ในกรณีที่นายสม ศักดิ์นั้นนำ software นั้นไปทำ ซ้ำ และดัดแปลงด้วย ทุกคนคิด ว่าการกระทำ ของสมศักดิ์นั้นสามารถกระทำ ได้หรือไม่ Scene 47 Shot ___ Panel ___ Time:

Scene 49 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 51 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ในกรณีนี้เจ้าของลิขสิทธิ์ได้ระบุสิทธิให้นายสมศักดิ์ทำ ซ้ำ ได้เพียง อย่างเดียว การกระทำ ของนายสมศักดิ์ถือว่าเป็นการใช้สิทธิเกิน กว่าที่เจ้าของ software อนุญาตไว้ ดังนั้นการที่นายสมศักดิ์นำ ไปดัดแปลงด้วยจึงเป็นการกระทำ ที่ละเมิดลิขสิทธิ์ ตามมาตรา 30 Scene 50 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ระยะเวลาในการให้ใช้สิทธิ สามารถให้คู่สัญญามีสิทธิใช้งาน เพียงระยะเวลาหนึ่ง หรืออนุญาตใช้สิทธิโดยไม่มีเวลากำ หนด สิ้นสุดก็ได้ ค่าตอบแทน สามารถให้จ่ายเป็นค่าตอบแทนเพียงครั้งเดียวก่อน ให้สิทธิ หรือจะให้จ่ายตามรายเดือน รายปี ตามที่ตกลงกันไว้ ในกรณีที่ทุกคนเป็นเจ้าของผลงานลิขสิทธิ์ ให้สิทธิผู้อื่นนำ software ของเราไปใช้นั้น ต้องระบุให้ชัดเจนว่าขอบเขตของ สิทธิที่ให้ใช้นั้นมีอะไรบ้าง ตามมาตรา 15 วรรค 5 รวมไปถึง ระยะเวลาในการให้ใช้สิทธิ และค่าตอบแทน "จ่ายตามรายเดือน รายปีตามที่ตกลงกันไว้" "จ่ายครังเดียวก่อนให้สิทธิ"้ "ระยะเวลาหนึง" "ไม่กำ หนดเวลาสิ้สินสุด" มาตรา 15 (5)มาตรา 15 (5)การกระทำ อย่าย่งใดอย่าย่งหนึ่งนึ่แก่งานอันมีลิมีลิขสิทสิธิ์ตธิ์ามพระราชบัญบัญัติญั ตินี้ โดยไม่ไม่ด้รับรัอนุญนุาตตามมาตรา 15(5) ให้ถืห้ ถือว่าเป็นป็การละเมิดมิลิขสิทสิธิ์ถ้าได้กระทำ ดังต่อไปนี้ ทั้งนี้ไนี้ม่ว่ม่ ว่าในส่วส่นที่เป็นป็เสียสีงหรือรืและภาพ ให้ถืห้ ถือว่าเป็นการละเมิดมิลิขสิทสิธิ์ถ้ธิ์ถ้าได้กระทำ ดังต่อไปนี้ 1.ทำ ซ้ำ หรือรืดัดแปลง2.เผยแพร่ต่ร่ ต่อสาธารณชน 3.ให้เช่าช่ต้นฉบับบัหรือรืสำ เนาดังกล่าว

Scene 52 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ในกรณีที่ผู้ใช้ลิขสิทธิกระทำ การที่ไม่ได้เป็นการตกลงกันไว้ ตามเงื่อนไขสัญญา จะถือว่าเป็นการกระทำ ที่ละเมิดลิขสิทธิ์ ตามมาตรา 30 โดยเจ้าของลิขสิทธิ์สามารถฟ้องร้องคดีได้ที่ศาลทรัพย์สินทาง ปัญญาและการค้าระหว่างประเทศ Scene 54 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 53 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ถ้าทุกคนเห็นโปรแกรมที่นายสมศักดิ์เขียนขึ้นมาแล้วสนใจที่จะซื้อ มาเป็นเจ้าของเอง ทุกคนก็สามารถทำ สัญญาการโอนลิขสิทธิ์ได้ ตามมาตรา 17 โดยทำ เป็นหนังสือลงลายมือชื่อผู้โอนซึ่งก็คือ นายสมศักดิ์ และผู้รับโอนก็คือคนซื้อนั่นเอง โดยนายสมศักดิ์อาจโอนลิขสิทธิ์ของตนทั้งหมดหรือแค่บางส่วนให้ แก่ทุกคนได้ และจะโอนให้โดยมีกำ หนดเวลาหรือตลอดอายุ แห่งการคุ้มครองลิขสิทธิ์ก็ได้ แล้วแต่จะมีการตกลงในสัญญา ศาลทรัพย์สินทางปัญปัญาและการค้าระหว่างประเทศ

Scene 55 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 57 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ปี แต่ถ้าไม่ได้กำ หนดระยะเวลาไว้ในสัญญาโอนให้ถือว่า การโอนมีระยะเวลาแค่ 10 ปี เท่านั้น Scene 56 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: เพราะฉะนั้นทุกคนควรกำ หนดระยะเวลาการโอนลิขสิทธิ์ไว้ด้วยนะ ไม่งั้นเราต้องเสียตังเปล่า เสียตังฟรีเลยนะ ขอแนะนำ ว่า ให้เราระบุไปในสัญญาเลยว่า โอนลิขสิทธิ์ตลอดอายุ การคุ้มครองงานสร้างสรรค์ เราระบุแบบนี้ก็จะเซฟมากกว่าค่ะ "คุ้มครองตลอดอายุการคุ้มครอง งานสร้างสรรค์"

Scene 58 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: การโอนที่เรายกตัวอย่างไปเมื่อกี้นี้จะเรียกว่า การโอนโดยทางนิติกรรมและเรายังมีวิธีการโอนลิขสิทธิ์อีกหนึ่งวิธี ที่จะมาให้ทุกคนได้รู้จักกันนั่นก็คือ "การโอนโดยทางมรดก" Scene 60 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 59 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: โดยในกรณีที่เจ้าของลิขสิทธิ์เดิมได้เสียชีวิตลง งานลิขสิทธิ์ของผู้เสียชีวิตที่ยังไม่หมดอายุความคุ้มครอง ก็จะตกทอดแก่ทายาทโดยธรรม หรือหากเจ้าของลิขสิทธิ์(ผู้เสียชีวิต)ได้ทำ พินัยกรรมกำ หนดไว้ว่า ให้ลิขสิทธิ์ตกเป็นของผู้ใด ก็ให้เป็นไปตามความประสงค์ ของผู้เสียชีวิต "การโอนโดยทางมรดก'"

Scene 61 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ในกรณีที่นายสมศักดิ์ได้ทำ การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ เพียงคนเดียว ทุกคนรู้หรือไม่ว่าตามกฎหมายแล้วโปรแกรมของ นายสมศักดิจะมีอายุการคุ้มครองทั้งหมดกี่ปี Scene 63 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 62 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: โดยจากกรณีดังกล่าวจะถือว่าโปรแกรมนี้มีผู้สร้างสรรค์เพียงคน เดียวซึ่งก็คือนายสมศักดิ์ ดังนั้นตามมาตรา 19 ภายใต้บังคับ มาตรา 21 และมาตรา 22 ลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัตินี้ให้มีอยู่ ตลอดอายุของผู้สร้างสรรค์ และมีอยู่ต่อไปอีกเป็นเวลา 50 ปี นับ แต่ผู้สร้างสรรค์ถึงแก่ความตาย นอกจากนี้อายุการคุ้มครองก็ยังมีระยะเวลาที่แตกต่างกันไปอีกใน หลายกรณีดังต่อไปนี้ กรณีที่มีผู้สร้างสรรค์ร่วมลิขสิทธิ์ในงานดังกล่าวให้มีอยู่ตลอดอายุ ของผู้สร้างสรรค์ร่วม และมีอยู่ต่อไปอีกเป็นเวลาห้าสิบปีนับแต่ ผู้สร้างสรรค์ร่วมคนสุดท้ายถึงแก่ความตาย มาตรา 19 มาตรา 21 มาตรา 22 ปี ปี นายสมศักดิ์

Scene 64 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: กรณีที่ผู้สร้างสรรค์เป็นนิติบุคคล ให้ลิขสิทธิ์มีอายุ 50 ปีนับแต่ผู้ต่ ผู้สร้างสรรค์ได้สร้างสรรค์ขึ้น หรือได้มีการโฆษณางานเป็นครั้งแรก Scene 66 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 65 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: มาตรา20 งานอันมีลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัตินี้ที่ได้สร้างสรรค์ ขึ้นโดยผู้สร้างสรรค์ใช้นามแฝงหรือไม่ปรากฏชื่อผู้สร้างสรรค์ ให้ลิขสิทธิ์มีอายุ 50 ปีนับแต่ผู้สร้างสรรค์ได้สร้างสรรค์ขึ้น หรือได้มีการโฆษณางานเป็นครั้งแรก ดังนั้น ถ้าเราจะยื่นจดแจ้งลิขสิทธิ์ควรยื่นในนามบุคคลธรรมดา ดีกว่านิติบุคคลนะ เพราะอายุการคุ้มครองจะนานกว่า ปี นามบุคคล มาตรา 20 ปี

Scene 67 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 69 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: เช่น นายสมศักดิ์สร้างโปรแกรมสแกนหน้า โดยใช้นามแฝงว่า "วงกลม" ดังนั้นอายุการคุ้มครองของโปรแกรมจึงคุ้มครอง 50 ปี นับตั้งแต่สร้างสรรค์งานขึ้นหรือโฆษณาครั้งแรก Scene 68 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: หลายคนอาจจะคุ้นกับคำ ว่า "การละเมิดลิขสิทธิ์" เรามาลองทำ ความเข้าใจคำ นี้กัน ทุกคนจำ เรื่องของนายสมชาย นายชาติชาย และบริษัทดีดีซอฟต์แวร์กัน ได้ไหม นายสมชาย และนายชาติชายได้คิดโปรแกรมจัดการระบบการเงินใกล้ เสร็จแล้ว สมชายได้เขียนข้อตกลงการใช้งานซอฟต์แวร์ไว้ว่า ผู้ใช้งาน สามารถทดลองใช้ได้ฟรี 30วัน และหลังจากนั้นถ้าต้องการใช้งานต่อ ให้ติดต่อผู้พัฒนา "วงกลม" ปี "การละเมิดลิขสิทธิ์"

Scene 70 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ในกรณีนี้ ทุกคนอย่าลืมนะคะว่าเจ้าของโปรแกรมอนุญาตให้เราทดลอง ใช้ซอฟต์แวร์ฟรีแค่ 30 วันเท่านั้นนะ ถ้าเกิน 30 วันแล้วเราไปใช้โดย ไม่ได้รับอนุญาต ถือว่าละเมิดลิขสิทธิ์นะ Scene 72 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 71 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ตามมาตรา 30 การละเมิดลิขสิทธิ์โปรแกรมคอมพิวเตอร์คือ -การทำ ซ้ำ หรือดัดแปลง -การเผยแพร่ต่อสาธารณชน -การให้เช่าต้นฉบับหรือสำ เนา โดยไม่ได้รับอนุญาต ต่อมาบริษัทดีดีซอฟต์แวร์ได้ Copy โปรแกรม Financial Homeของนายสมชาย และนายชาติชายไปเพื่อจัดจำ หน่าย ซึ่ง เมื่อนายสมชายทราบเรื่องจึงสามารถฟ้องบริษัทดีดีซอฟต์แวร์ ข้อหา"ละเมิดลิขสิทธิ์" ได้ทันที มาตรา 30

Scene 73 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 75 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: แต่อย่างไรก็ตาม การที่จะฟ้อง หรือไม่ฟ้อง ขึ้นอยู่กับเจ้าของ ลิขสิทธิ์นะ Scene 74 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ตามมาตรา 69 ผู้ใดกระทำ การละเมิดลิขสิทธิ์หรือสิทธิของนักแสดงตาม มาตรา 27 มาตรา 28 มาตรา 29 มาตรา 30 หรือมาตรา 52 ต้องระวาง โทษปรับตั้งแต่สองหมื่นบาทถึงสองแสนบาท ถ้าการกระทำ ความผิดตามวรรคหนึ่งเป็นการกระทำ เพื่อการค้า ผู้กระทำ ต้อง ระวางโทษจำ คุกตั้งแต่หกเดือนถึงสี่ปี หรือปรับตั้งแต่หนึ่งแสนบาทถึงแปด แสนบาท หรือทั้งจำ ทั้งปรับ เพื่อนๆอาจจะสงสัยว่าแล้วแบบนี้บริษัทดีดี ซอฟต์แวร์จะได้รับโทษ อะไรบ้าง มาดูกันเลย มาตรา 69ผู้ใดกระทำ การละเมิดลิขสิทธิ์ หรือสิทธิของนักแสดงตามมาตรา27 มาตรา 28 มาตรา 29 มาตรา 30 หรือมาตรา 52 ต้องระวาง โทษปรับตั้งแต่สองหมื่นบาทถึงสองแสนบาท ถ้าการกระทำ ความผิดตามวรรคหนึ่งเป็นป็การกระทำ เพื่อการค้า ผู้กระทำต้องระวางโทษจำ คุกตั้งแต่หกเดือนถึงสี่ปี หรือปรับตั้งแต่หนึ่ง แสนบาทถึงแปดแสนบาท หรือทั้งจำ ทั้งปรับ

Scene 76 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 78 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: แน่นอนว่า บริษัทดีดีซอฟต์แวร์ละเมิดลิขสิทธิ์และทำ เพื่อการค้า จึงมีความผิดตามมาตรา 69 วรรค 2 ต้องระวางโทษจำ คุกตั้งแต่ หกเดือนถึงสี่ปี หรือปรับตั้งแต่หนึ่งแสนบาทถึงแปดแสนบาท หรือทั้งจำ ทั้งปรับ Scene 77 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: แล้วแบบนี้นายสมชาย และนายชาติชาย จะดำ เนินคดีฟ้องละเมิด ลิขสิทธิ์บริษัทดีดีซอฟต์แวร์อย่างไรได้บ้างกันนะ ขั้นตอนการร้องทุกข์ 1.หลักฐานการสร้างสรรค์งาน 2.เจ้าของลิขสิทธิ์นำ หนังสือรองลิขสิทธิ์แสดงต่อพนักงานสอบสวน 3.ตัวอย่างงานที่ละเมิดลิขสิทธิ์และตัวอย่างงานที่ถูกละเมิดลิขสิทธิ์นำ ไปแสดงต่อหน้า พนักงานสอบสวน 4.กรณีเจ้าของลิขสิทธิ์ไม่ได้มาแจ้งความร้องทุกข์ด้วยตัวเองจะต้องมีหนังสือมอบอำ นาจ 5.สำ เนาบัตรประชาชนพร้อมรับรองสำ เนาถูกต้อง สามารถดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ qrcode ได้เลย จำ คุกคุ 6 เดือน - 4 ปี ปรับรั 100,000 - 800,000 บาท

Scene 79 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 81 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: โดยเจ้าของลิขสิทธิ์สามารถฟ้องร้องคดีได้ที่ ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศ Scene 80 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: มาถึงตอนนี้ทุกคนอาจจะสงสัยกันว่าการที่นายสมชาย และนาย ชาติชายโพสต์โปรแกรมลงบน facebook แล้วเรานำ โค้ดไป ศึกษาต่อ ผิดหรือไม่ คำ ตอบคือไม่ผิด เพราะเข้าข้อยกเว้นละเมิด ลิขสิทธิ์นั่นเอง เรามาดูข้อยกเว้นละเมิดลิขสิทธิ์โปรแกรมคอมพิวเตอร์กัน มาตรา ๓๕ การกระทำ แก่โปรแกรมคอมพิวเตอร์อันมีลิขสิทธิ์ ตามพระราชบัญญัตินี้ มิให้ถือว่าเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์หากไม่มี วัตถุประสงค์เพื่อหากำ ไร และได้ปฏิบัติตามมาตรา ๓๒ วรรคหนึ่ง ในกรณีดังต่อไปนี้ ศาลทรัพย์สินทางปัญปัญาและการค้าระหว่างประเทศ

S c e n e 8 2 S h o t _ _ _ P a n el _ _ _ A u dio: Tim e: (1) วิจัยหรือศึกษาโปรแกรมคอมพิวเตอร์นั้น(2) ใช้เพื่อประโยชน์ของเจ้าของสำ เนาโปรแกรมคอมพิวเตอร์นั้น(3) ติชม วิจารณ์ หรือแนะนำ ผลงานโดยมีการรับรู้ถึงความเป็นเจ้าขอ ง ลิ ข สิ ท ธิ์ ใ น โป ร แ ก ร ม ค อ ม พิ ว เ ต อ ร์ นั้ น ( 4 ) เ ส น อ ร า ย ง า น ข่ า ว ท า ง สื่ อ ส า ร ม ว ล ช น โ ด ย มี ก า ร รั บ รู้ ถึ ง ค ว า ม เ ป็ น เ จ้ า ข อ ง ลิ ข สิ ท ธิ์ ใ น โป ร แ ก ร ม ค อ ม พิ ว เ ต อ ร์ นั้ น S c e n e 8 4 S h o t _ _ _ P a n el _ _ _ A u dio: Tim e: Scene 83 Shot ___ Panel _ _ _ A u dio: Tim e: (5) ทำ สำ เนาโปรแกรมคอมพิวเตอร์ในจำ นวนที่สมควรโดยบุคคลผู้ซึ่งไ ด้ ซื้ อ ห รื อ ไ ด้ รั บ โป ร แ ก ร ม นั้ น ม า จ า ก บุ ค ค ล อื่ น โ ด ย ถู ก ต้ อ ง เ พื่ อ เ ก็ บ ไ ว้ ใ ช้ ป ร ะ โ ย ช น์ ใ น ก า ร บำ รุ ง รั ก ษ า ห รื อ ป้ อ ง กั น ก า ร สู ญ ห า ย ( 6 ) ทำ ซ้ำ ดั ด แ ป ล ง นำ อ อ ก แ ส ด ง ห รื อ ทำ ใ ห้ ป ร า ก ฏ เ พื่ อ ป ร ะ โ ย ช น์ ใ น ก า ร พิ จ า ร ณ า ข อ ง ศ า ล ห รื อ เ จ้ า พ นั ก ง า น ซึ่ ง มี อำ น า จ ต า ม ก ฎ ห ม า ย ห รื อ ใ น ก า ร ร า ย ง า น ผ ล ก า ร พิ จ า ร ณ า ดั ง ก ล่ า ว ( 7 ) นำ โป ร แ ก ร ม ค อ ม พิ ว เ ต อ ร์ นั้ น ม า ใ ช้ เ ป็ น ส่ ว น ห นึ่ ง ใ น ก า ร ถ า ม แ ล ะ ต อ บ ใ น ก า ร ส อ บ ( 8 ) ดั ด แ ป ล ง โป ร แ ก ร ม ค อ ม พิ ว เ ต อ ร์ ใ น ก ร ณี ที่ จำ เ ป็ น แ ก่ ก า ร ใ ช้ ( 9 ) จั ด ทำ สำ เ น า โป ร แ ก ร ม ค อ ม พิ ว เ ต อ ร์ เ พื่ อ เ ก็ บ รั ก ษ า ไ ว้ สำ ห รั บ ก า ร อ้ า ง อิ ง ห รื อ ค้ น ค ว้ า เ พื่ อ ป ร ะ โ ย ช น์ ข อ ง ส า ธ า ร ณ ช น ?

Scene 85 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 87 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: การดัดแปลงโปรแกรมคอมพิวเตอร์ของผู้อื่น แน่นอนว่าเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ ตามมาตรา 30 Scene 86 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: แต่มาตรา 35 วงเล็บ 8 บอกว่าการดัดแปลงโปรแกรม คอมพิวเตอร์ในกรณีที่จำ เป็นแก่การใช้ ถือว่าเข้าข้อยกเว้นการ ละเมิดลิขสิทธิ์ เรามาพิจารณาต่อกัน คำ ว่า "ในกรณีที่จำ เป็นแก่การใช้" ต้องพิจารณาจาก 1. ต้องไม่กระทบกระเทือนสิทธิ์อันชอบด้วยกฎหมายของเจ้าของ ลิขสิทธิ์เกินสมควร 2. ต้องไม่ขัดต่อการแสวงหาประโยชน์จากงานอันมีลิขสิทธิ์ตามปกติ ของเจ้าของลิขสิทธิ์ มาตรา 35 วงเล็บ 8 1.ต้องไม่กระทบกระเทือนสิทธิ์อันชอบด้วย กฎหมายของเจ้าของลิขสิทธิ์ 2.ต้องไม่ขัดต่อการแสวงหาประโยชน์จาก งานอันมีลิขสิทธิ์ตามปกติของเจ้าของ ลิขสิทธิ์

Scene 88 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 90 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ขอยกตัวอย่างข้อยกเว้นการละเมิดลิขสิทธิ์เพิ่มเติมนะ เช่น นายกอไก่สร้างโปรแกรม line chatbot ต่อมา นางขอไข่ นำ เอา โปรแกรมของนายกอไก่ไปวิจัยต่อโดยรับรู้ถึงความเป็นเจ้าของ และไม่ได้ทำ เพื่อการค้า กรณีนี้ถือว่าไม่เป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ Scene 89 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: ขอยกตัวอย่างเพิ่มเติม เช่น พยานผู้เชี่ยวชาญดัดแปลงโปรแกรม คอมพิวเตอร์ เพื่อให้ศาลพิจารณาคดีละเมิดลิขสิทธิ์ กรณีนี้ ไม่ถือว่าเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ เพราะเข้าข้อยกเว้นการละเมิด ลิขสิทธิ์มาตรา 35 วงเล็บ 6 ทุกคนสามารถสแกนดูมาตรา 32 และมาตรา 35เพิ่มเติมได้เลย มาตรา 32 และ มาตรา 35

Scene 91 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: Scene 93 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: เป็นยังไงกันบ้างคะ เหล่านักโปรแกรมเมอร์ทั้งหลาย Scene 92 Shot ___ Panel ___ Audio: Time: และสุดท้ายถ้าอยากจะป้องกันการละเมิดลิขสิทธิ์และทรัพย์สินทาง ปัญญา เราจึงควรไปจดแจ้งลิขสิทธิ์ ซึ่งวิธีการจดแจ้งข้อมูล ลิขสิทธิ์นั้นง่ายมาก เพียงแค่เข้าไปที่ https://www.ipthailand.go.th/th/ เลย อย่าลืมนะคะถ้าเป็นคดีแพ่ง และคดีอาญาที่เกี่ยวข้องกับ ทรัพย์สินทางปัญญา หรือว่าใครผิดสัญญาอนุญาตใช้สิทธิ หรือ ใครละเมิดลิขสิทธิ์ ขึ้นศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้า ระหว่างประเทศนะ ศาลทรัพย์สินทางปัญปัญาและการค้าระหว่างประเทศ www.ipthailand.go.th/th