20 กิจกรรมการทดลองโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย

กจิ กรรมที่ 16 หมดุ ลอยน้ำ

จุดประสงค
1. เพ่อื ใหเ ดก็ ไดเรยี นรเู รือ่ งแรงตึงผิวของนำ้
2. เพือ่ ใหเด็กรหู มุดหรือลวดเสยี บลอยนำ้ ได

ขั้นตอนการจดั กิจกรรม
1. ครูแนะนำวัสดุ อปุ กรณ เชน โหลแกว ใสน ้ำ กะละมงั พลาสติก หมุด ลวดเสียบกระดาษ
2. ครชู วนเดก็ ทดลองวาจะนำ้ อะไรวางบนผวิ นำ้ แลวจะไมจ ม ใหเด็กทุกคนเตรยี มหมุดหรือลวด
เสยี บตามทตี่ องการ
3. ครูชวนเด็กทำกิจกรรมโดยใชคำถามกระตุน ดังนี้
- ถาเราน้ำหมุด หรอื ลวดเสียบกระดาษวางบนผวิ นำ้ จะเกดิ อะไรขึน้
4. ใหตัวแทนเดก็ ออกมาทดลองทีละคน โดยหยบิ วัสดตุ ามทตี่ องการคนละ 1 ชิ้น แลวทดลองน้ำ
มาวางบนน้ำ จากนนั้ สังเกตวา เพื่อนคนใดวางวสั ดแุ ลว จมหรอื ไมจ ม
5. ครใู ชค ำถามนำกิจกรรมดังน้ี
- เราจะมีวิธีการนำหมุดหรือลวดเสยี บมาวางบนน้ำอยางไรจึงจะไมจม
6. ใหเ ด็กออกมาทดลองตามวธิ กี ารของตนเองทลี ะคนและชว ยกันสังเกต ระหวา งทำกิจกรรม
เด็กๆ ตอ งไมทำใหโตะสะเทือน
7. เดก็ และครูรวมกันสรปุ วา น้ำมีแรงตึงผิว โมเลกลุ ของนำ้ จะยึดเกาะกัน เม่ือน้ำสงิ่ ของวางบนผวิ
นำ้ ถา แรงตึงผวิ ไมข าดออกจากกกันกจ็ ะรับน้ำหนกั ทำใหสง่ิ ของไมจมไดแตเ รือมนี ้ำหนกั เรอื ก็
สามารถลอยนำ้ ไดเพราะวา มวลของนำ้ จะแทนทีเ่ ทา กบั น้ำมวลของเรือ
8. นกั เรียนวาดภาพผลการทดลองทีเ่ กดิ ขึน้ และเลา เร่ืองสรุปผลการทดลอง

ภาพวสั ดุอปุ กรณที่ใชในการทำการทดลอง

ภาพเดก็ ทำกจิ กรรม
ภาพเด็กนำเสนอผลงาน
ภาพผลงานท่สี ำเรจ็ ของเดก็

ผลท่ีเกิดกับเด็ก
1. ผลท่ีเกิดขึ้นตามจดุ ประสงค
1.1 เดก็ ไดทราบวา น้ำประกอบดว ยโมเมกลุ เล็กๆ ทจี่ บั ตัวกันเรียกวา แรงตงึ ผวิ
1.2 หมุดหรือลวดเสยี บสามารถลอยนำ้ ได โดยอาศัยแรงตึงผิวของน้ำ
2. พฒั นาการดา นความสามารถพื้นฐาน และพฒั นาการของเด็กปฐมวัย
2.1 ดา นการเรียนร/ู ดานภาษา/ ดานสตปิ ญญา
ดานการเรียนรู เดก็ สามารถเขา ใจและอธิบายเรื่องแรงตงึ ผิวของนำ้ เกิดจากโมเลกุลเลก็ ๆ

จับตัวกันเมอื่ วางหมดุ หรือลวดเสียบบนผวิ น้ำอยางเบามือ หมดุ หรือลวดเสียบก็จะลอยน้ำได แตเม่ือแรงตงึ
ผวิ รบั นำ้ หนกั ของวัตถุไม แรงตงึ ผิวจะแตกออกจากกัน ทำใหหมุดหรือลวดเสียบจมนำ้ ได

ดา นภาษา
- การฟง เด็กใชทักษะการฟงจากสิ่งที่เพือ่ นสนทนา ซักถาม โตตอบ
- การพูด ตอบคำถาม บอกเหตจุ ากสิง่ ทต่ี นเองคิด อธบิ ายส่ิงท่พี บเห็น
- การอา น อานตามใบกิจกรรมทคี่ รูอานใหฟง
- การเขียน เดก็ สวนใหญวาดภาพส่อื สารสิ่งไดเรียนรจู ากกิจกรรมไดช ดั เจน บางคน

เขียนสอื่ สารคลายตัวหนังสอื บางคนเขียนลอกขอ ความไดถูกตอ ง
ดา นสติปญ ญา
เดก็ สวนใหญสามารถเช่อื มโยงสง่ิ ที่ไดทดลอง ลงมือทำกจิ กรรมดว ยตนเองกับสงิ่ ท่ี

เกิดขน้ึ เชน เวลาวางหมุดหรือลวดเสียบวางขนานกบั ผิวนำ้ แตต อ งไมทำใหสะเทอื น เพราะจะทำใหแ รงตึง
ผวิ นำ้ แตกวัตถกุ ็ไมส ามารถลอยนำ้ ได

2.2 ดานสังคม
- เดก็ ๆไดท ำกิจกรรมรว มกับเพอ่ื น รจู ักมารยาทในการฟง การพูด ควบคมุ ตนเอง ปฏิบตั ิ

ตามขอตกลงรวมกนั ได เออื้ เฟอ แบง ปน รอคอยได รับฟงความคิดเหน็ ของผูอ่ืน
2.3 ดา นอารมณ –จติ ใจ
- เด็กแสดงออกทางสีหนา ยมิ้ แยม แจมใส สนกุ สนาน ดใี จ ตืน่ เตน มสี มาธใิ นการทำ

กิจกรรม
2.4 ดานการเคล่ือนไหว
- เดก็ เคล่ือนไหว หยิบจับอุปกรณใ นการทำกิจกรรมไดอยา งคลองแคลว

กิจกรรมท่ี 17 แสงเล้ียวเบน

จดุ ประสงค
1. ใชป ระสาทสัมผสั ทงั้ หาในการหาคำตอบได
2. เดก็ สามารถปฏบิ ตั ิการทดลองเพื่อพิสูจนสมมติฐานที่ตั้งไวได
3. เด็กสามารถบนั ทึกผลการทดลอง และนำเสนอผลการทดลองได

ขัน้ ตอนการจัดกิจกรรม
1. ครูรว มสนทนากบั นักเรียนกับส่งิ ทพี่ บเหน็ ในชีวติ ประจำวนั เชน การเลน นำ้ ในสระ มองเหน็

ปลาอยูในนำ้ ลึก ตื่นบาง ตางกนั
2. ใหน กั เรียนวางแกว บนเหรียญจากน้นั มองแกวนำ้ จากมุมตา งๆ
3. ใหน ักเรียนนำแกว น้ำมา 2 ใบ ใบหน่ึงเตมิ นำ้ ใบหน่ึงไมเติมนำ้ จากนน้ั ใสหลอดดูดลงไปในแกว

แตล ะใบ เราจะเหน็ ภาพหลอดดดู หักงอ จากแกวใบไหน
4. ใหเ ด็กเติมนำ้ มนั พชื ลงไปในแกวท่ีไมมีนำ้ แลวใสห ลอดสักเกตวุ า หลอดมีรอยหกั หรือไม
5. เติมน้ำลงไปในแกวทมี่ ีนำ้ มัน ต้งั ทิ้งไวจนของเหลวแยกชัน้ จากน้นั ใสหลอดดูดลงไปในแกว สงั เกตผล

ภาพวสั ดอุ ปุ กรณทใ่ี ชในการทำการทดลอง

ภาพเดก็ ทำกจิ กรรม
ภาพเด็กนำเสนอผลงาน
ภาพผลงานท่สี ำเรจ็ ของเดก็

ผลท่เี กิดกบั เด็ก

1. ผลท่ีเกิดขนึ้ ตามจุดประสงค
1.1 การหกั เหของแสงทำใหภาพวตั ถใุ ตน ้ำอยูใ กลผ วิ นำ้ มากกวา ความเปน จรงิ เราจงึ คาดคะเน
ความลกึ ของแหลงนำ้ คาดเคล่อื นไปจากความเปนจริง
1.2 เด็กเกิดทกั ษะจาการสงั เกตการณท ดลอง โดยการดูหลอดที่ใสล งไปในแกว นำ้ และแสดง
การหักเห

2. พฒั นาการความสามารถพ้ืนฐานและพฒั นาการของเด็กปฐมวัย
2.1 ดา นการเรียนรู/ดา นภาษา/สตปิ ญ ญา
- เดก็ ไดล งมือกระทำดวยตนเอง
2.2 ดา นสงั คม
- การที่เด็กเขารว มการทดลองกับเพื่อนได
2.3 ดา นอารมณ-จติ ใจ
- เดก็ เกดิ ความสนุกสนานกับการทดลอง และมีความสุข
2.4 ดานการเคล่ือนไหว/รางกาย
- เดก็ ไดเคลอ่ื นไหวรางกายในการทำการทดลอง ขยับตัวลุก นั่ง ยืน

กิจกรรมที่ 18 หลอดดำน้ำ
จุดประสงค

1. เพือ่ ใหเ ด็กฝก ทักษะการสงั เกตการจมและการลอยของวัตถุ
2. เพอ่ื ใหเ ด็กไดเรียนรเู รือ่ งคุณสมบัติการจมและการลอย

ขัน้ ตอนการจัดกจิ กรรม
1. ครูใหเ ด็กเลือกหยบิ ของมาคนละ 1 อยา ง เพ่ือน้ำมาทดสอบสมบตั กิ ารลอยนำ้ ของวตั ถุในอานน้ำ
2. ครูแนะนำวสั ดุ อปุ กรณห ลอดดำน้ำ
3. ครูน้ำหลอดงอ มาโคง ตรงพับแลว ตดั ปลายสองขา งใหเ ทากนั แลว น้ำลวดเสยี บมา 3-4 อนั สอด

เขาไปบริเวณปลายหลอดทั้งสองขา ง และใหเด็กทดลองหลอดลอยนำ้
4. ใหเดก็ หลอดนำ้ มาทดสอบการลอยนำ้ กะละมังนำ้ ใหเ หมือนรูปตัว A
5. น้ำหลอดท่ลี อยน้ำไดม าใสขวดพลาสติกที่บรรจุน้ำเต็มขวด แลว ปดฝาใหเ ดก็ บบี ขวดออกแรงบีบ

คา งไว แลวสังเกตวา เกดิ อะไรขนึ้
6. ครนู ำ้ หลอดที่อุดดวยดนิ นำ้ มันทีป่ ลายหลอดทง้ั สองขาง จากนน้ั ใหเ ดก็ น้ำทดสอบสมบัตกิ ารลอยนำ้
7. นำ้ หลอดทีล่ อยน้ำไดม าใสข วดพลาสตกิ ที่บรรจุน้ำเตม็ ขวด แลวปดฝาใหเดก็ บีบขวดออกแรงบีบ

คา งไว แลว สังเกตวา เกดิ อะไรขนึ้
8. เดก็ และครูรวมกันสรุป วตั ถุบางอยางลอยน้ำ บางอยางไมลอย และจากกจิ กรรมหลอดดำน้ำ

เกดิ จากเมื่อบีบขวดอากาศจะกดหลอดทำใหห ลอดหนักและจมลง เมื่อคลายแรงบีบหลอดจะเบาและ
ลอยตวั บนผวิ นำ้ ได โดยใชห ลักการเดียวกับเรือดำ้ น้ำเมอ่ื เรอื สูบน้ำเขา ถังเพ่ือใหเรือหนัก เรือจะจมลงใตน ้ำ
และถ้ำปลอยนำ้ ออกมาน้ำหนักจะลดลงเรือจึงลอยขน้ึ

9. เดก็ วาดภาพผลการทดลองท่ีเกดิ ข้ึนและเลา เร่ืองสรุปผลการทดลอง

ภาพวัสดอุ ุปกรณทใ่ี ชในการทำการทดลอง

ภาพเดก็ ทำกจิ กรรม
ภาพเด็กนำเสนอผลงาน
ภาพผลงานท่สี ำเรจ็ ของเดก็

ผลทเี่ กิดกบั เดก็
1. ผลทเ่ี กิดข้ึนตามจดุ ประสงค
1.1 จากการสงั เกตผลจากการทำการทดลองเด็กบอกไดว า วตั ถุใดจมหรือลอยน้ำได
1.2 เดก็ ไดเรยี นรเู ร่ืองคุณสมบตั ิการจมและการลอยของวตั ถุขึน้ อยกู บั ขนาดและน้ำหนกั ของ

วัตถุนน้ั
2. พัฒนาการดา นความสามารถพื้นฐาน และพัฒนาการของเดก็ ปฐมวัย
2.1 ดานการเรียนรู / ดานภาษา / ดา นสติปญ ญา
ดา นการเรียนรู เม่ือเดก็ บีบขวดน้ำ ทำใหค วามดันในขวดถูกบีบอัดแนน หลอดจะจมลง

เนอ่ื งจากหลอดจะมีนำ้ หนักมากข้นึ เม่ือปลอ ยมอื ทำใหความดนั ในขวดลดลงหลอดจะลอยขึ้นขางบนเพราะ
หลอดมนี ้ำหนักเบา

ดา นภาษา
- การฟง เดก็ ใชทกั ษะการฟงจากสิง่ ทเี่ พอื่ นสนทนา ซักถาม โตต อบ
- การพดู ตอบคำถาม บอกเหตุจากส่งิ ทตี่ นเองคิด อธบิ ายส่ิงที่พบเห็น
- การอาน อา นตามใบกจิ กรรมทค่ี รูอา นใหฟง
- การเขยี น เด็กสวนใหญวาดภาพส่อื สารสง่ิ ไดเ รยี นรจู ากกิจกรรมไดช ัดเจน บางคนเขยี น
สอ่ื สารคลายตัวหนงั สือ บางคนเขียนลอกขอ ความไดถูกตอ ง
ดานสติปญ ญา
- เดก็ สว นใหญสามารถเชอ่ื มโยงสิง่ ทีไ่ ดทดลอง ลงมือทำกิจกรรมดว ยตนเองกบั สงิ่ ท่ี
เกิดขึ้นและเขาใจคณุ สมบัติของการลอยนำ้ ได ข้นึ อยูกับน้ำหนกั และขนาดของวตั ถุ
2.2 ดา นสงั คม
เดก็ ๆไดทำกจิ กรรมรว มกับเพ่ือน รูจักมารยาทในการฟง การพดู ควบคมุ ตนเอง ปฏบิ ตั ติ าม
ขอตกลงรว มกันได เอื้อเฟอ แบง ปน รอคอยได รบั ฟง ความคดิ เห็นของผูอ่ืน
2.3 ดา นอารมณ –จิตใจ
- แสดงออกทางสหี นา ยิ้มแยม แจมใส สนุกสนาน ดีใจ ต่ืนเตน
2.4 ดา นการเคล่ือนไหว
- เดก็ ไดใ ชกลา มเนอ้ื เล็ก- ใหญ ในการทำกิจกรรมไดอยางคลองแคลว แข็งแรง เชน ใชมือ
หยิบจบั อปุ กรณกำรทดลอง กำรออกแรงบบี ขวดน้ำ เปน ตน

กิจกรรมท่ี 19 การเผาไหม

จุดประสงค
1. เพอื่ ใหเด็กไดเ รียนรเู กยี่ วกับแกสคารบ อนไดออกไซด
2. เพ่อื ฝก ทักษะการสงั เกตและกระบวนการคิดของเด็ก

ข้ันตอนการจดั กจิ กรรม
1. ครูแนะนำอุปกรณแ ละวิธกี ารใชใหเด็กรูจกั
2. ครทู บทวนเร่ืองอากาศมีตวั ตนและตอ งการที่อยูอาศยั
3. ครูสาธิตการทดลองใหเ ด็กดู โดยแนะแกว 2 ใบทมี่ หี นาตาและขนาดท่ีตางกนั ใหเดก็ ๆดู ใช
คำถามเพื่อกระตุน การสงั เกตเด็กวา “เด็กๆคิดวาแกวใบไหนจะบรรจอุ ากาศไดม ากกวากัน”
จากน้ันครจู ุดเทยี นถวยทง้ั 2 อนั แลวถามเด็กๆวา “เด็กๆคิดวาถาเราเอาแกว ครอบเทยี นไว
เทยี นในแกว อันไหนจะดับกอนกัน” ครูเริม่ ลงมือสาธติ การทดลอง แลว ใหเด็กๆสงั เกต พบวา
เทียนในแกว ที่มขี นาดเลก็ กวา จะดับกอน
4. ครใู หต วั แทนเด็กๆออกมาทดลอง โดยเนน ยำ้ วาหามสัมผสั กบั ไปและเทียนทีย่ ังรอน ย้ำเตอื นให
ระมดั ระวงั
5. เดก็ วาดภาพผลการทดลองที่เกดิ ขึ้นและเลาเร่อื งสรปุ ผลการทดลอง

ภาพวัสดุอุปกรณที่ใชใ นการทำการทดลอง

ภาพเด็กทำกิจกรรม
ภาพเด็กนำเสนอผลงาน
ภาพผลงานทีส่ ำเรจ็ ของเดก็

ผลท่เี กิดกับเดก็
1. ผลท่ีเกิดขึ้นตามจุดประสงค
1.1 เดก็ ไดเ รยี นรเู ก่ียวกบั แกสคารบอนไดออกไซด
1.2 เดก็ ไดฝ กทักษะการสังเกตและกระบวนการคิดของเด็ก
2. พัฒนาการดา นความสามารถพื้นฐาน และพฒั นาการของเด็กปฐมวยั
2.1 ดา นการเรียนรู / ดานภาษา / ดา นสตปิ ญญา
- เด็กสามารถบอกเลา ข้นั ตอนการทดลองท่ีนกั เรียนทำการทดลอง ต้งั แตตนจนจบไดวา -
เม่ือเราเจาะรขู วดนำ้ อากาศทอ่ี ยภู ายนอกจะเขา มาในขวดทางรทู ่ีเจาะ น้ำจึงตอ งหา
ทางออกจงึ เกดิ แรงดัน ความดันนำ้ จะมมี ากเมอ่ื อยใู นท่ีลึกมาก ดังนัน้ น้ำทร่ี ูลางจงึ ไหลแรง
กวา รบู น
2.2 ดานสังคม
- เดก็ ไดท ำงานรว มกับผูอื่น/ฟงความคิดเหน็ ของผูอืน่ /มีการชว ยเหลือแบงปน ทำตาม
ขอ ตกลง
2.3 ดานอารมณ – จติ ใจ
- เดก็ มีความสนุกสนานตื่นเตนดีใจ ในผลการทดลองและยอมรับในผลงานตนเองและเพ่ือน
2.4 ดา นการเคลื่อนไหว/รา งกาย
- เด็กไดเคลื่อนไหวรางกายในการหยิบจับส่ิงของ/อปุ กรณทดลองไดอยางคลองแคลว
- เดก็ ไดพัฒนากลามเนื้อมือประสานสมั พนั ธก บั ตาในการวาดภาพผลการทดลอง

กจิ กรรมท่ี 20 เรือแบบใดบรรทุกนำ้ หนกั ไดม ากทีส่ ดุ

จดุ ประสงค
1. เพอื่ ใหเด็กไดเ รยี นรเู ร่ืองการจมและการลอย
2. เพ่อื ใหเด็กฝกสังเกต การคิด การตั้งคำถาม การคน หาคำตอบดว ยตนเอง
3. เพื่อใหเด็ก มคี วามรู ความเขาใจเร่ืองลม และสนใจในการทดลองตามกระบวนการทาง

วิทยาศาสตร

ขน้ั ตอนการจดั กิจกรรม
1. เด็กและครชู วยกนั เตรียมวัสดอุ ปุ กรณท ี่ใชในการทดลอง
2. เด็ก ๆ และครรู ว มกันสนทนาถงึ เรือบบรทุกสนิ คา และเรอื บรรทกุ แบบตางๆจากรปู ภาพ “เรอื

แบบลำไหนบรรทุกนำ้ หนักไดเยอะ”
3. เดก็ ๆและครูรวมกันคดิ หาคำตอบวาโดยการสังเกต วา เรือท่รี องรบั นำ้ หนกั ไดเยอะเพราะเหตุ

ใด รปู รางเปน อยางไร
4. ครใู หตัวแทนนักเรยี นมาสาธติ การปน แบบจำลองเรอื ทีค่ ิดวา รับนำ้ หนักไดเ ยอะทสี่ ดุ โดยการ

ปน ดินน้ำมัน
5. เด็กๆแตละคนรับดนิ นำ้ มันไป และปนเปนรปู เรือตามแบบตา งๆท่ีคิดวาจะสามารถรับน้ำหนกั ได

เยอะ จากนัน้ นำมาลอยในภาชนะใสน้ำ เริม่ วางวัตถทุ ่ีมนี ำ้ หนักลงไปในเรือทีละชนิ้ จนกวาเรื่อจะจมและรบั
นำ้ หนักไมไหว

6. เด็กๆและครูรว มกันสรุปผลการทดลอง จากนั้นถายทอดการทำกจิ กรรมออกมาในรูปแบบของ
การทำใบงาน วาดภาพและระบายสีการทดลอง และนำเสนอหนา ชั้นเรียนอกี ครั้ง

ภาพวสั ดุอปุ กรณท่ใี ชในการทำการทดลอง

ภาพเด็กทำกิจกรรม
ภาพเด็กนำเสนอผลงาน

ภาพผลงานทส่ี ำเร็จของเดก็

ผลทเี่ กิดกบั เด็ก
1. ผลทีเ่ กดิ ข้นึ ตามจดุ ประสงค

1. เด็กไดเรียนรเู รอ่ื งการจมและการลอย
2. เดก็ มที กั ษะการสังเกต การคดิ การต้งั คำถาม การคน หาคำตอบดว ยตนเอง
3. เด็ก มีความรู ความเขาใจเรอื่ งลม และสนใจในการทดลองตามกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร
2. พัฒนาการความสามารถพนื้ ฐานและพัฒนาการของเด็กปฐมวัย
2.1 ดานการเรียนร/ู ดานภาษา/สตปิ ญ ญา

- เดก็ มเี จตคตทิ ี่ดีตอการเรียนรวู ิทยาศาสตรแ ละมีทกั ษะในการแสวงหาความรู สามารถ
บูรณาการการเรยี นรู วทิ ยาศาสตรไปสทู ักษะคณติ ศาสตร ศลิ ปะ
- เดก็ มคี วามสามารถในการใชภ าษาส่อื สารใหผูอ น่ื เขาใจไดถ กู ตอง
- จากกจิ กรรมที่สนุกสนานทำใหเ ดก็ ๆ จดจำการเรยี นรูไ ดดี มคี วามคิดสรางสรรค และ
สามารถนำไปประยุกตใ ชใ นชีวิตประจำวันไดดี และเช่ือมโยงไปสูการเรยี นรู ในระดับประถม
ศึกษาหรือช้ันสูงตอ ไป
2.2 ดานสังคม

- เด็กสามารถอยูร วมกับผูอ นื่ ไดอยา งมีความสุข ตลอดจนเปนสมาขิกทีด่ ีของกลมุ ได
2.3 ดานอารมณ – จติ ใจ

- เดก็ มีความสขุ สนุกสนาน และต่นื เตนกับการทดลอง
2.4 ดานการเคลอื่ นไหว/รางกาย

- กลามเนือ้ ใหญ – กลามเนอ้ื เล็ก ใชไ ดค ลองแคลว และประสานสัมพันธก นั