การสร้างเด็กดีบนวิถีดอนกระเบื้อง

ผลงานนวตั กรรม สร้างสรรคค์ นดี

ด้านการบริหารสถานศึกษา

ตามโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ.

ปี การศึกษา ๒๕๖๓

การสร้างเดก็ ดีบนวิถีดอนกระเบอื้ ง

นางสรุ ีรตั น์ วารีนิล

ตาแหน่ง ผอู้ านวยการโรงเรียนวดั ดอนกระเบอื้ ง (ดอนกระเบอื้ งราษฎรบ์ ารงุ )
สานักงานเขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศึกษาราชบรุ ี เขต ๒
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พนื้ ฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ

คำนำ

เอกสารนวัตกรรมการบริหารการศกึ ษา “การสร้างเดก็ ดีบนวถิ ดี อนกระเบ้ือง” เล่มน้ี

โดยมีวตั ถุประสงคด์ ังน้ี 1) เพอ่ื พัฒนาคุณธรรมอตั ลักษณ์ของโรงเรยี น 2) เพ่ือศึกษาความพงึ พอใจของ
ผมู้ ีส่วนได้ส่วนเสียของโรงเรียนท่มี ีต่อความมคี ณุ ธรรมของผบู้ ริหารสถานศกึ ษา ครู บุคลากร นกั เรยี น
ระยะเวลาสร้างนวตั กรรมตงั้ แต่ปลายเดือนมกราคม 2562 ปีการศึกษา 2561 ทดลองใช้ระยะท่ี 1
ปกี ารศึกษา 2562 นำมาปรับปรุงและทดลองซำ้ ปกี ารศึกษา 2563 มี 5 ขัน้ ตอน ดังน้ี ขั้นกอ่ รา่ งสรา้ งตัว
ขน้ั สุมหัวสรา้ งรัง ขัน้ รวมพลังทำดี ข้ันเตมิ สีสร้างขวญั และ ข้นั สานฝนั ทีเ่ ป็นจรงิ ในแต่ละขัน้ ตอนจะมกี าร
จัดกจิ กรรมเก่ียวกับคณุ ธรรม เพ่ือสร้างความเปน็ เดก็ ดี กระบวนการต่าง ๆ ได้รับความรว่ มมอื เปน็ อย่างดี
จากทุกฝา่ ย โดยเฉพาะครอบครวั ซง่ึ เป็นสถาบันที่สำคญั ในการดแู ลเด็กให้เปน็ คนดี

ขอขอบคณุ คณะครู ครอบครวั คณุ ธรรม นักเรยี นและผู้มสี ว่ นเกี่ยวข้องในการพฒั นาคุณธรรมด้าน
ความรบั ผดิ ชอบ ความพอเพยี ง ความมีจิตอาสาและความกตัญญู ให้กบั นกั เรยี นของเรา

สุรรี ัตน์ วารนี ิล

ก

สารบญั ก
ข
คำนำ 2
สารบัญ 3
บทคดั ยอ่ 4
ความสำคญั ของผลงานนวัตกรรม 5
จดุ ประสงค์และเป้าหมายของผลงานนวตั กรรม 7
กระบวนการผลติ ผลงานหรอื ขน้ั ตอนการดำเนนิ งาน 8
ผลการดำเนนิ งาน/ผลสัมฤทธิ์/ประโยชนท์ ีไ่ ด้รับ 8
ปัจจยั แห่งความสำเรจ็ 8
บทเรยี นทีไ่ ด้รบั 9
การเผยแพร/่ การได้รับการยอมรบั /รางวัลทไ่ี ดร้ บั 9
คำรับรอง 10
บรรณานกุ รม
ภาคผนวก

ข

ผลงานนวัตกรรม สร้างสรรคค์ นดี
ตามโครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ.

ปกี ารศกึ ษา 2563

1. ช่ือผลงานภาษาไทย การสรา้ งเดก็ ดี..บนวิถีดอนกระเบอ้ื ง

2. ประเภทผลงาน ด้านการบรหิ ารสถานศึกษา

3. สอดคล้องกบั คณุ ลักษณะ ความรับผดิ ชอบ ความพอเพยี ง จติ อาสา และความกตญั ญู

4. เจ้าของผลงานนวัตกรรม นางสุรีรตั น์ วารีนลิ ตำแหน่ง ผูอ้ ำนวยการสถานศกึ ษา

โรงเรยี นวดั ดอนกระเบอื้ ง(ดอนกระเบอ้ื งราษฎรบ์ ำรงุ )

อำเภอ โพธาราม จงั หวัด ราชบุรี 70120

E–mail address : [email protected]

โทรศัพท์ 064-295-2559

5. ผรู้ ว่ มพัฒนานวตั กรรม ครู บคุ ลากร คณะกรรมการสถานศึกษาข้ันพ้นื ฐาน และผู้ปกครอง

1. English Title :

Creating a good boy on the Donkrabuaeng Way.

2. Type of results in education Administration.

3. Consistent with the characteristics

Responsibility, Sufficiency, Volunteerism, and Gratitude.

4. Owner of innovative works. Mrs. Sureerat Warinil

5. Innovation co-development partner.

Teachers, personnel, basic school committees and parents.

การสร้างเดก็ ดบี นวิถีดอนกระเบ้ือง... Creating a good boy on the Donkrabuaeng Way 1

สุรีรตั น์ วารนี ลิ . (2563). การสรา้ งเดก็ ดีบนวถิ ีดอนกระเบือ้ ง(Creating a good boy on the
Donkrabuaeng Way). นวัตกรรมด้านการบริหารการศกึ ษา. ราชบุรี : โรงเรียนวัดดอนกระเบ้ือง.
บทคัดย่อ
การสรา้ งเดก็ ดบี นวิถีดอนกระเบ้ือง มีวัตถุประสงคด์ ังนี้ 1. เพอ่ื พฒั นาคณุ ธรรมอัตลักษณ์

ของโรงเรยี น 2. เพอ่ื ศึกษาความพึงพอใจของผู้มีส่วนไดส้ ่วนเสยี ของโรงเรยี นท่มี ีตอ่ ความมีคุณธรรมของ
ผู้บริหารสถานศึกษา ครู บุคลากร นักเรียน ระยะเวลาสร้างนวัตกรรมตั้งแต่ปลายเดอื นมกราคม 2562
ปีการศึกษา 2561 ทดลองใช้ระยะที่ 1 ปีการศึกษา2562 นำมาปรับปรุงและทดลองซ้ำปีการศึกษา
2563

การออกแบบนวัตกรรม “การสร้างเด็กดีบนวิถีดอนกระเบื้อง” เป็นการสังเคราะห์กิจกรรมท่ี
ผู้บริหารสถานศึกษา คณะครู ร่วมกัน ภายใต้ภูมิสังคมที่มีความหลากหลายด้านครอบครัว เศรษฐกิจ
ถนิ่ ฐานและวถิ มี อญดอนกระเบ้อื ง มจี ุดเด่นคือการนบั ถอื พทุ ธศาสนา จึงทำให้โรงเรยี นมีความโดดเด่นด้าน
คุณธรรม เสริมสร้างความเป็นเด็กดี อีกทั้งเป็นการต่อยอดจากงานวิจัยของโรงเรียน “การพัฒนา
คุณลักษณะสุจริตของนักเรียนโรงเรียน วัดดอนกระเบื้อง(ดอนกระเบื้องราษฎร์บำรุง)ด้วยกิจกรรม
ธนาคารความดี” การพัฒนานวัตกรรมมี 5 ขั้นตอน ดังนี้ 1.ขั้นก่อร่างสร้างตัว เป็นการสร้างความ
ตระหนักและความเข้าใจหลักการของโรงเรียนคุณธรรม 2.ขั้นสุมหัวสร้างรัง เป็นการกำหนดเป้าหมาย
และแผนการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม 3.ขั้นรวมพลังทำดี สร้างกิจกรรมเพื่อพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์
“ความรับผดิ ชอบ ความพอเพียง จิตอาสา และความกตัญญู”ด้วยกิจกรรมดอกไม้หลากสี...ความดี
หลากหลาย กิจกรรมฅนต้นแบบคุณธรรม กิจกรรมโครงงานคุณธรรม..นำวิถีชีวิตใหม่ กิจกรรม
ครอบครัวคณุ ธรรม กิจกรรมการสรา้ งเด็กดีบนวิถดี อนกระเบือ้ งมี 5 กิจกรรมย่อย ได้แก่ ฐานที่ 1 วิถี
พุทธ...คณุ ค่าของเด็กดี ฐานที่ 2 เรียนรู้อย่างพอเพยี ง ฐานท่ี 3 จติ อาสาเพ่ิมมลู ค่าตน ฐานท่ี 4 ความดี
ความงาม ความจรงิ และฐานที่ 5 Green Donkrabuaeng และ กจิ กรรมการบันทึกความดี 4.ขนั้ เติมสี
สร้างขวัญ เป็นการยกยอ่ งชื่นชมเดก็ ดี และ 5.ขั้นสานฝันทีเ่ ปน็ จริง เป็นการนำผลการดำเนนิ งานมาสรุป
รายงานผลและพัฒนาต่อไป

ผลการดำเนินงาน 1.นักเรียนร้อยละ 80 ขึ้นไปมีพฤติกรรมเชิงบวก คือ มีความรับผิดชอบ มี
ความพอเพียง มจี ติ อาสา และความดีท่อี ยากทำ คอื ความกตญั ญู ผลพลอยได้ คอื มนี วัตกรรมสรา้ งสรรค์
เพื่อพัฒนาคุณธรรม จำนวน 6 ชิ้น ได้แก่ 1.1) หว่านเมล็ดพันธุ์ความพอเพียงสู่ฐานการเรียนรู้อาชีพ
1.2) ปลูกจติ วิญญาณการเรียนรู้ ด้วยส่ือการสอนทางการศึกษา 1.3) ดอนกระเบ้อื งสุขภาวะดี วิถพี อเพียง
ด้วยสบนู่ ้ำนมข้าว 1.4) ของเลน่ พ้นื บ้านกบั การส่งเสริมคุณธรรมของเดก็ ปฐมวัย 1.5)นทิ านคณุ ธรรม คน
ดศี รบี ้านดอน และ 1.6)เกมคณิต คดิ สนกุ ปลกุ ความมีวินัย 2.ความพึงพอใจของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียของ
โรงเรียนที่มีต่อความมีคุณธรรมของผู้บริหารสถานศึกษา ครู บุคลากรและนักเรียน อยู่ในระดับพึงพอใจ
มากที่สุด ปัจจัยแห่งความสำเร็จ คือ 1. การบริหารจัดการด้วยระบบคุณภาพ 2. ความร่วมมือของทกุ
ฝ่ายในการร่วมกันปลูกฝัง 3.การนิเทศภายในอย่างเป็นระบบ บทเรียนที่ได้รับ คือ 1.การถอดบทเรียน
ความสำเร็จของโครงงานคุณธรรม นำมาใช้เป็นแบบอย่างที่ดีได้ 2.การมอบหมายคณะทำงานที่ชัดเจน
3. การหมั่นประชมุ อยู่เป็นนิตย์ ช่วยให้การทำงานประสบความสำเรจ็ เงื่อนไขความสำเร็จ คือ 1.การมี
ส่วนร่วมของของทุกฝ่ายทัง้ ภายในและภายนอก 2.การประชาสมั พันธ์เชิงบวกอยา่ งต่อเนื่อง เช่น การชื่น
ชมเด็กดที กุ วนั หนา้ เสาธงและใชโ้ ซเชยี ลในการเผยแพร่ความเป็นเดก็ ดี 3.การประเมินผลเปน็ ระยะ ๆ

การสร้างเด็กดีบนวถิ ีดอนกระเบ้อื ง... Creating a good boy on the Donkrabuaeng Way 2

1. ความสำคญั ของผลงานนวตั กรรม

1.1 เหตผุ ลท่เี กิดจากแรงบันดาลใจ ความจำเป็น ปญั หาหรือความตอ้ งการท่ีจดั ทำผลงาน
การจัดทำแผนการศึกษาชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ.2560-2564) ยุทธศาสตร์และเป้าหมายท่ี
สามารถตอบสนองการพัฒนาที่สำคัญตาม ยุทธศาสตร์ที่ 1 การพัฒนาหลักสูตร กระบวนการเรียนการ
สอน การวัดและประเมนิ ผลท่ีมุ่งหวังให้คนไทยมี คุณธรรมจริยธรรม มีภูมิคุ้มกันต่อการเปล่ียนแปลงและ
การพัฒนาประเทศในอนาคต การเตรียมความพร้อมด้านกำลังคนและการเสริมสร้างศักยภาพของ
ประชากรในทุกชว่ งวยั มงุ่ เน้นการยกระดบั คุณภาพทนุ มนษุ ย์ ของประเทศ โดยพัฒนาคนให้เหมาะสมตาม
ช่วงวัยเพื่อให้เติบโตอย่างมคี ุณภาพ การหล่อหลอมให้คนไทยมี ค่านิยมตามบรรทัดฐานที่ดีทางสังคมเปน็
คนดี มสี ุขภาวะทดี่ ี มีคณุ ธรรม จริยธรรม มรี ะเบยี บวนิ ยั และมี จติ สำนึกที่ดีตอ่ สังคมส่วนรวม การพัฒนา
ทกั ษะท่สี อดคล้องกับความต้องการในตลาดแรงงานและทักษะ ท่จี ำเปน็ ต่อการดำรงชีวิตในศตวรรษที่ 21
ของคนในแต่ละช่วงวัยตามความเหมาะสม (Ministry of Education, 2008) โดยได้นำสู่การปฏิบัติใน
หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้เป็น คนดี มีปัญญามีความสุขมีศักยภาพใน
การศึกษาตอ่ และประกอบอาชพี การอนุรักษ์และพัฒนาสง่ิ แวดล้อมมี จิตสาธารณะทม่ี งุ่ ทำประโยชน์และ
สร้างสิ่งที่ดีงามในสังคม และอยู่ร่วมกันในสังคมอย่างมีความสุข คือให้ ผู้เรียนให้มีคุณลักษณะอันพึง
ประสงค์ เพื่อให้สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้อย่างมีความสุขในฐานะเป็น พลเมืองไทยและพลโลก
(Ministry of Education, 2008)
ปญั หาเด็กขาดคุณธรรม จริยธรรมในปัจจุบันได้ทวีความรนุ แรงขึน้ และเปน็ การเลยี นแบบกันของ
เด็กจนขยายวงกว้างจากสังคมเมืองสู่สังคมชนบท การแก้ปัญหาทางด้านจริยธรรมของสังคมไทยควร
เริ่มตน้ จากการเปลย่ี นฐานคิด กลา่ วคอื สงั คมปจั จุบันมกี ารเปล่ยี นแปลงทางด้านเศรษฐกิจและสังคมอย่าง
รวดเร็ว มาจากความเจริญก้าวหน้าทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ทำการรับข้อมูลข่าวสารต่างๆ
เป็นไปอย่าง รวดเร็ว การไหลบ่าเข้ามาซึ่งประเพณีและวัฒนธรรมที่ไร้ขีดจำกัดของต่างชาติก่อให้เกิด
ปญั หาตา่ งๆ มากมาย ทางดา้ นเศรษฐกิจ การเมือง และสังคม จนขาดการพิจารณาไตร่ตรองว่าสิ่งไหนถูก
สงิ่ ไหนผิด ประกอบกบั ปจั จบุ ัน สถานะของครอบครวั ไทยมีการเปลยี่ นแปลงไปมาก สถาบนั ครอบครัวต่าง
ดน้ิ รนเพื่อให้ไดซ้ ่ึงปัจจัย 4 ทำใหบ้ างครอบครัวตอ้ งท้งิ บุตรหลานไว้กับญาติ ซึ่งหลายครอบครวั ขาดการขัด
เกลาจิตใจของบุตรหลาน ขาดการอบรมส่ังสอนดา้ นคุณธรรมจริยธรรม ใช้จา่ ยฟงุ้ เฟอ้ ขาดระเบยี บวนิ ัย ไม่
มีความรับผิดชอบ ขาดความกตัญญู ไม่มีความอดทนต่อความยากลำบาก ตลอดจนไม่ตั้งใจเรียน
จงึ กอ่ ให้เกดิ ปญั หาต่าง ๆ
บรบิ ทของโรงเรยี นวัดดอนกระเบ้ืองมีความหลากหลายในความเป็นอยู่ ประเพณวี ฒั นธรรม การ
ยา้ ยถ่ินฐาน ระบบเศรษฐกิจ และอ่ืน ๆ ล้วนเป็นองค์ประกอบให้ขาดคณุ ธรรม จากการวเิ คราะหร์ ายงานที่
เกี่ยวข้องกับการพัฒนาคุณธรรมและประชุมเชิงปฏิบัติการกับคณะครู พบว่า มีพฤติกรรมขาดความ
รบั ผดิ ชอบ คดิ เป็นรอ้ ยละ 56.25 กล่าวคอื ขาดความรับผดิ ชอบต่อตนเอง เช่น การแต่งกาย การตรงต่อ
เวลา และการทำงานตามที่ได้รับมอบหมาย ลำดับต่อไปมีพฤติกรรมขาดความพอเพียงและจิตอาสา
คิดเป็นร้อยละ 43.75 และพฤตกิ รรมทีม่ คี วามน่าเป็นห่วงอยใู่ นลำดบั มากที่สดุ คอื ความกตญั ญู จึงทำให้
ผู้รายงานสนใจสร้างนวัตกรรม “การสร้างเด็กดีบนวิถีดอนกระเบื้อง”มีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนา
คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน และเพื่อศึกษาความพึงพอใจของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียของโรงเรยี นที่มีตอ่
ความมีคณุ ธรรมของผูบ้ ริหารสถานศึกษา ครู บคุ ลากร นักเรยี น

การสร้างเดก็ ดบี นวถิ ีดอนกระเบ้ือง... Creating a good boy on the Donkrabuaeng Way 3

นิยามศัพทเ์ ฉพาะ
นวัตกรรมการพัฒนาคณุ ธรรม หมายถึง กระบวนการ/กิจกรรมทีจ่ ะนำมาปฏบิ ัติงาน โดยจะมุ่ง
เป้าหมายให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเชิงบวกในโรงเรยี น เน้น การปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรม ที่ดี
ให้แกน่ ักเรียน มีกระบวนการ วธิ กี ารฝกึ อบรมบม่ นสิ ัยให้นักเรียนเปน็ คนดี มีคุณธรรมจริยธรรม มีจิตสำนึก
ที่ดีงาม มีศรัทธาในการสรา้ งคุณงามความดีอย่างสมำ่ เสมอ นำไปใช้ในชวี ิตประจำวันได้อย่างตอ่ เนอื่ งย่งั ยนื

นวัตกรรม “การสร้างคนดีบนวิถีดอนกระเบื้อง” หมายถึง กิจกรรมที่สร้างขึ้นเพื่อ
พัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ ได้แก่ กิจกรรมดอกไม้หลากสี..ความดีหลากหลาย กิจกรรมฅนต้นแบบ
คุณธรรม กิจกรรมโครงงานคณุ ธรรม..นำวิถชี ีวติ ใหม่ กจิ กรรมครอบครวั คุณธรรม กจิ กรรมการสร้างเด็กดี
บนวิถีดอนกระเบื้อง ประกอบด้วยกิจกรรม ฐานที่ 1 วิถีพุทธ...คุณค่าของเด็กดี ฐานที่ 2 เรียนรู้อย่าง
พอเพียง ฐานที่ 3 จิตอาสาเพิ่มมูลค่าตน ฐานที่ 4 ความดี ความงาม ความจริง และฐานที่ 5 Green
Donkrabuaeng และกิจกรรมการบนั ทึกความดี

คุณธรรมอัตลักษณ์ หมายถึง พฤติกรรมที่พึงประสงค์ที่โรงเรียนต้องการให้เกิดเพิ่มขึ้น ใน
นวัตกรรมเล่มนี้ต้องการพฤติกรรม ความรับผิดชอบ ความพอเพียง จิตอาสาและความกตัญญู เป็น
พฤตกิ รรมท่ีพงึ ประสงคไ์ ปในทศิ ทางทีด่ ีขึน้ เปน็ ตน้ ความพอเพียง

ครอบครัวคุณธรรม คือ กลุ่มบุคคลที่มีความผูกพันและใช้ชีวิตร่วมกัน ให้การเลี้ยงดู ให้
การศึกษา อบรมบ่มเพาะให้ประพฤติปฏิบัติในส่ิงท่ีดีงามจนเป็นนิสัย ช่วยเหลือเกือ้ กูล เป็นแบบอย่างที่ดี
ต่อกนั ตลอดจนให้มคี วามรอบร้ใู นการประกอบอาชพี ที่ถกู ตอ้ ง เปน็ ประโยชน์ตอ่ ตนเองและสังคม

1.2 แนวคิดหลกั การสำคญั ท่เี กย่ี วข้องกบั ผลงานนวตั กรรม
ผรู้ ายงานได้ทำการศึกษา หลกั การ แนวคิดสำคัญ ทฤษฎีและงานวจิ ัยตา่ ง ๆ ท่มี ีความ

สอดคลอ้ งกับการพัฒนานวตั กรรม ดังนี้
1.2.1 เอกสารที่เกีย่ วข้องกับแนวคิดและทฤษฎีโรงเรียนวิถพี ุทธ
1.2.2 เอกสารทเ่ี กย่ี วข้องแนวคดิ และทฤษฎพี ัฒนาการทางจรยิ ธรรม
1.2.3 เอกสารทเี่ กยี่ วข้องแนวคิดโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ.

2.จดุ ประสงค์และเป้าหมายของผลงานนวัตกรรม

2.1 จุดประสงค์ของการสรา้ งนวตั กรรม
2.1.1 เพือ่ พัฒนาคณุ ธรรมอัตลกั ษณข์ องโรงเรียนวดั ดอนกระเบื้อง
2.1.2 เพ่ือศึกษาความพงึ พอใจของผมู้ สี ่วนได้ส่วนเสยี ของโรงเรยี นทม่ี ตี ่อความมี

คณุ ธรรมของผู้บรหิ ารสถานศึกษา ครู บคุ ลากร นักเรียน
2.2 เปา้ หมาย
•กลุม่ เปา้ หมายท่ีใช้นวตั กรรม
2.2.1 นักเรียนโรงเรียนวดั ดอนกระเบื้อง จำนวน 182 คน
2.2.2 ครูโรงเรียนวดั ดอนกระเบ้อื ง จำนวน 9 คน
2.2.3 ครอบครัวคุณธรรม
• จำนวนผลงานนวัตกรรมการพฒั นาคณุ ธรรม (ด้านการบริหารการศกึ ษา) 1 ช้ิน

การสร้างเดก็ ดีบนวถิ ีดอนกระเบือ้ ง... Creating a good boy on the Donkrabuaeng Way 4

3.กระบวนการผลติ ผลงานหรอื ขนั้ ตอนการดำเนนิ งาน

จากแบบรายงานผลการดำเนินงานตามโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. ได้ทำการศกึ ษา

วิเคราะหค์ ุณธรรมอตั ลักษณ์ไดด้ ังน้ี วธิ ีการกำหนดคุณธรรมอัตลักษณ์ การกำหนดเป้าหมาย

การพฒั นาโรงเรียนคุณธรรม (ตารางคุณธรรมอัตลักษณ)์ ดังตารางท่ี 1

ตารางที่ 1 แสดงคณุ ธรรมอตั ลักษณข์ องโรงเรยี น

คณุ ธรรม พฤตกิ รรมบง่ ช้เี ชิงบวก(จำแนกตามกลุ่ม)

เปา้ หมาย ผู้บรหิ าร ครู นักเรียน

1. ความ 1. ปฏิบัตงิ านตาม 1. ปฏิบตั ิงานตาม 1. ทำงานที่ได้รับ

รบั ผดิ ชอบ กฎระเบยี บ ราชการ กฎระเบียบ ราชการ มอบหมายสำเรจ็

อยา่ งเครง่ ครัด อยา่ งเคร่งครัด 2.ส่งงานตรงเวลา

2. สง่ งานตรงเวลา 2. ส่งงานตรงเวลา 3. แต่งกายถูกระเบยี บ

3. แต่งกายถูกระเบียบ 3. แตง่ กายถูกระเบียบ 4. มาโรงเรยี นทนั เวลา

4. มาโรงเรยี นทนั เวลา 4. มาโรงเรียนทันเวลา

2. ความพอเพียง 1. นำหลกั คดิ “ความ 1. บรูณาการหลักคดิ 1. ใชว้ สั ดอุ ุปกรณ์การ

พอเพียง” มาใช้ในการ “ความพอเพยี ง” ในการ เรยี นอยา่ งคมุ้ ค่า

บริหารจัดการ เรียนการสอน 2. ใชน้ ำ้ -ใชไ้ ฟฟา้ อย่าง

2. ทำบญั ชรี ายรับ- 2. ใช้วัสดอุ ุปกรณ์ของ ประหยดั

รายจ่าย ลดรายจ่าย โรงเรียนอยา่ งจำเป็น 3. ทำบญั ชรี ายรบั -

ของตนเองได้ และคุ้มค่า เชน่ น้ำ รายจ่าย ลดรายจ่ายของ

3. มีเงินออม กระดาษ ไฟฟ้า เปน็ ตน้ ตนเองได้

4. ใชว้ สั ดอุ ุปกรณ์ของ 3. ทำบญั ชรี ายรับ- 4. มีเงินออม

โรงเรยี นอย่างจำเปน็ รายจ่าย ลดรายจา่ ยของ 5. นำหลกั คดิ “ความ

และคุ้มคา่ เช่น นำ้ ตนเองได้ พอเพียง” มาใช้ใน

กระดาษ ไฟฟ้า เป็นต้น 4. มีเงนิ ออม ชวี ติ ประจำวนั

3. จิตอาสา ทำงานตา่ ง ๆ ของเพอ่ื น ทำงานต่าง ๆ ของ แบง่ เบาภาระครู และ

ครู ชมุ ชน และ โรงเรยี นและเพื่อนครู ของเพอื่ นในการทำงาน

หน่วยงานทเี่ กี่ยวข้อง ด้วยกนั โดยไมต่ อ้ ง ต่าง ๆ ของโรงเรยี นโดย

โดยไมต่ ้องร้องขอ ร้องขอ ไม่ต้องรอ้ งขอ

4. ความกตญั ญู ปฏิบัตติ นกับบุพการี / ปฏิบัตติ นกับบพุ การี / ปฏบิ ตั ิตนกบั ครู/

(ความดีทีอ่ ยากทำ) ด้วยความเคารพสามารถ ด้วยความเคารพสามารถ บุพการีด้วยความเคารพ

เป็นแบบอย่างท่ดี ี เช่น เปน็ แบบอยา่ งทด่ี ีเชน่ เปน็ แบบอย่าง

การไหว้ การดูอาหาร การไหว้ อาหาร การพา ทดี่ ี เช่น การไหว้ การ

การพาทำบญุ ฯ ทำบญุ ฯ พูดจา มารยาททดี่ ีฯ

การสรา้ งเด็กดบี นวิถีดอนกระเบื้อง... Creating a good boy on the Donkrabuaeng Way 5

ตารางที่ 2 แสดงคณุ ธรรมอตั ลักษณข์ องครอบครวั คณุ ธรรม

คุณธรรมเป้าหมาย พฤติกรรมบง่ ช้เี ชงิ บวก(จำแนกตามกลุ่ม)

บิดา มารดา ลกู

1. ความรบั ผิดชอบ 1. ปรับปรงุ บา้ นให้ 1.จดั บ้านสะอาด 1.กลับบ้านตรงเวลา

ปลอดภยั น่าอยู่ สวยงาม นา่ อยู่ 2.เกบ็ ของเขา้ ทเี่ ป็น

2. ดูแลค่าใชจ้ า่ ยของ 2.ดูแลทุกคนใน ระเบยี บ

ครอบครัว ครอบครวั 3.ทำงานที่ไดร้ บั มอบหมาย

2. ความกตญั ญู ปฏิบัติตอ่ บพุ การดี ้วย ปฏิบตั ติ อ่ บุพการีดว้ ย ปฏิบตั ติ ่อบุพการี ป่ยู ่า ตา

ความรกั ความเคารพ ความรกั ความเคารพ ยายและผูด้ ูแลดว้ ยความ

อย่างตงั้ ใจ เป็น อยา่ งตั้งใจ เป็น รกั ความเคารพอย่างตัง้ ใจ

แบบอย่างได้ แบบอยา่ งได้ เช่น การตักข้าว-นำ้

ทำงานบา้ นเพือ่ แบง่ เบา

ภาระของพอ่ แม่

3. ความพอเพยี ง 1. ลดรายจ่าย-เพม่ิ 1. ทำบัญชีครัวเรอื น 1.ใช้จ่ายอย่างประหยัด

รายได้ 2.ลดรายจา่ ย-เพ่ิม 2.ทำบญั ชีรายรับ-รายจ่าย

2. มีเงนิ ออม รายได้

4.จิตอาสา (ความดที ่ี มนี ำ้ ใจอาสาชว่ ยเหลือ มนี ้ำใจอาสาช่วยเหลอื ช่วยแบง่ เบาภาระพ่อแมใ่ น

อยากทำ) กจิ กรรมของครอบครัว กจิ กรรมของครอบครัว การทำงานบ้าน หรืองาน

และโรงเรียนโดยไม่ และโรงเรยี นโดยไม่ ตา่ ง ๆ ทบี่ ้าน โดยไม่

ตอ้ งรอ้ งขอ ต้องรอ้ งขอ ต้องรอ้ งขอ

การออกแบบพัฒนานวตั กรรมมี 5 ขน้ั ตอน ดงั นี้
1.ขั้นกอ่ ร่างสรา้ งตัว เป็นการสร้างความตระหนกั และความเขา้ ใจเรอ่ื งโรงเรยี นคณุ ธรรม

1.1 ผู้บริหารสถานศึกษาจัดให้มีการประชุมร่วมกันระหว่างผู้บริหาร ครู นักเรียน ผู้มี

ส่วนไดเ้ สียและ ผเู้ กี่ยวข้องอ่นื ๆ เพ่อื สรา้ งความตระหนกั และความเข้าใจเร่ืองโรงเรียนคุณธรรม และสมัคร
ใจรว่ มกนั ดำเนนิ งานพฒั นาโรงเรยี นคุณธรรมให้ประสบความสำเร็จ

1.2 ผู้บริหารสถานศึกษาคัดเลือกครูแกนนำ เพื่อทำหน้าทีเ่ ป็นครวู ิทยากร เป็นแกนนำ
ของโรงเรียน เพื่อจัดอบรมเพื่อนครู และนักเรียนแกนนำให้สามารถร่วมกัน ดำเนินงานตาม
กระบวนการพัฒนาโรงเรียนคณุ ธรรม

2.ขน้ั สุมหวั สร้างรงั เป็นการกำหนดเป้าหมายและแผนการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม
2.1 ระดมสมองเพื่อค้นหา “พฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวก” โดยพิจารณาจากปัญหาสำคัญ

ของโรงเรียนที่ต้องการแก้ไข หรือ พิจารณาจากพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกที่ต้องการ ส่งเสริมให้เกิดขึ้นใน
โรงเรียน และกำหนด “คุณธรรมเป้าหมาย” เช่น ความรับผิดชอบ ความพอเพยี ง จิตอาสา และความดที ่ี
อยากทำ คือ ความกตัญญู เป็นคุณธรรมเป้าหมายที่มีการระบุพฤติกรรมบ่งชี้ เชิงบวกไว้ด้วย เรียกว่า

“คุณธรรมอตั ลักษณ์”

การสร้างเด็กดีบนวิถีดอนกระเบอ้ื ง... Creating a good boy on the Donkrabuaeng Way 6

2.2 จดั ทำ“ตารางคณุ ธรรมอัตลักษณ์” หมายถึง การระบุพฤตกิ รรมบง่ ชีเ้ ชงิ บวก ของ
คณุ ธรรมเป้าหมายแตล่ ะด้านท่ีโรงเรียนไดค้ ดั เลอื กไวแ้ ล้ว จำแนกตามกล่มุ เป้าหมาย เช่น ผู้บริหาร ครู
และนักเรียน เพอ่ื ให้ทราบวา่ ตอ้ งปฏิบัตติ นอยา่ งไรบา้ งในแต่ละด้าน เชน่ ความรับผดิ ชอบของครตู ้องเข้า
สอนตรงเวลา เปน็ ตน้

3.ขน้ั รวมพลงั ทำดี สร้างกจิ กรรมเพอื่ พัฒนาคณุ ธรรม ความรบั ผิดชอบ ความพอเพยี ง จติ
อาสา และความกตญั ญู ดงั น้ี

3.1 กิจกรรมดอกไม้หลากสี ความดีหลากหลาย มีวัตถุประสงค์ คือ การเปิดใจ การ
วเิ คราะหพ์ ฤตกิ รรมตนเองทง้ั ดา้ นดีและต้องปรบั ปรงุ เน้นพัฒนาทักษะการเข้าใจตนเองและเห็นคณุ คา่ ของ
ตนเอง

3.2 กิจกรรมฅนตน้ แบบคณุ ธรรม มีวตั ถปุ ระสงค์ คือ การเปน็ ตน้ แบบพฤติกรรมที่ด
และสรา้ งนวัตกรรมพฒั นาคณุ ธรรม

3.3 กิจกรรมโครงงานคุณธรรม..นำวิถีชีวิตใหม่ มีวัตถุประสงค์ คือ เป็นเครื่องมือใน
การแกไ้ ขพฤตกิ รรมด้วยเด็กคดิ เดก็ เลือก เดก็ ลงมือทำ

3.4 กิจกรรมครอบครัวคุณธรรม มีวัตถุประสงค์ คือ การมีส่วนร่วมในการปรับ
พฤติกรรมท่พี งึ ประสงค์ใหด้ ีเพ่ิมขนึ้ เน้นความรบั ผดิ ชอบ ความพอเพียง จิตอาสาและความกตญั ญู

3.5 กจิ กรรมการสร้างเด็กดบี นวิถีดอนกระเบื้อง มี 5 กิจกรรมย่อย ได้แก่
ฐานท่ี 1 วิถีพุทธ...คุณคา่ ของเด็กดี มีวตั ถุประสงค์ คือ ปรบั พฤตกิ รรมให้เข้าใจตนเอง

เขา้ ใจผูอ้ ื่น อยู่รว่ มกบั ผอู้ ืน่ ได้อยา่ งมคี วามสขุ
ฐานที่ 2 เรียนรอู้ ย่างพอเพยี ง มีวัตถปุ ระสงค์ คอื การนำหลกั คิดตามแนวปรัชญาของ

เศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้
ฐานท่ี 3 จิตอาสาเพม่ิ มูลค่าตน มีวตั ถุประสงค์ คอื การสง่ เสรมิ พฤติกรรมจติ อาสา
ฐานที่ 4 ความดี ความงาม ความจริง มีวัตถุประสงค์ คือ การส่งเสริมให้เข้าใจโลก

เขา้ ใจความจรงิ ท่มี ีการเปลี่ยนแปลงทุกวนั
ฐานที่ 5 Green Donkrabuaeng มีวัตถุประสงค์ คือ การส่งเสริมให้มีจิตสำนึกใน

การพัฒนาคุณภาพชีวติ ทเ่ี ปน็ มิตรกบั ส่งิ แวดล้อม
3.6 การบนั ทกึ ความดี มีวัตถปุ ระสงค์ คอื การสะท้อนคดิ ถงึ สิ่งดีงามทไ่ี ด้ทำในแต่ละวัน

และทำการบันทึกไว้
4.ขน้ั เตมิ สสี รา้ งขวญั เปน็ การยกยอ่ ง ชื่นชมเด็กดีเพอื่ สรา้ งตน้ แบบ
5.ขน้ั สานฝนั ท่เี ป็นจรงิ เปน็ การนำผลการดำเนนิ งานมาสรุป รายงาน และพัฒนาต่อไป

4.ผลการดำเนนิ งาน/ผลสมั ฤทธ์/ิ ประโยชน์ทีไ่ ดร้ บั

1. การพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ได้แก่ ความรับผิดชอบ ความพอเพียง จิตอาสา
และความกตัญญู ด้วย กิจกรรมดอกไม้หลากสี...ความดีหลากหลาย กิจกรรมฅนต้นแบบคุณธรรม
กิจกรรมโครงงานคุณธรรม..นำวิถีชีวติ ใหม่ กจิ กรรมครอบครัวคุณธรรม กจิ กรรมการสรา้ งเด็กดีบนวิถดี อน
กระเบือ้ ง ไดแ้ ก่ ฐานที่ 1 วถิ พี ทุ ธ...คณุ ค่าของเด็กดี ฐานที่ 2 เรียนรู้อย่างพอเพยี ง ฐานท่ี 3 จติ อาสาเพิ่ม
มูลค่าตน ฐานที่ 4 ความดี ความงาม ความจริง และฐานที่ 5 Green Donkrabuaeng และกิจกรรม
การบันทึกความดี พบว่า ผลการพัฒนาคุณธรรมทั้ง 4 ได้แก่ ความรับผิดชอบ ความพอเพียง จิตอาสา
และความกตญั ญู เปน็ พฤติกรรมที่พงึ ประสงคใ์ นโรงเรียนเพมิ่ ข้ึนจากเดิม คดิ เปน็ ร้อยละ 80

การสร้างเดก็ ดีบนวิถีดอนกระเบื้อง... Creating a good boy on the Donkrabuaeng Way 7

1.1 มีนวัตกรรมสร้างสรรค์ เพื่อพฒั นาคุณธรรม เพิ่มขึ้นจำนวน 7 ชิ้น ได้แก่ 1) หว่าน
เมล็ดพันธุ์ความพอเพียง สู่ฐานการเรียนรู้อาชีพ 2) ปลูกจิตวิญญาณการเรียนรู้ ด้วยสื่อการสอนทาง
การศึกษา 3) ดอนกระเบอ้ื งสขุ ภาวะดี วิถพี อเพยี ง ด้วยสบู่น้ำนมข้าว 4) ของเล่นพ้นื บ้านกับการสง่ เสริม
คุณธรรมของเด็กปฐมวัย 5) นิทานคุณธรรม คนดีศรีบ้านดอน 6) เกมคณิต คิดสนุก ปลุกความมีวินัย
และ 7) การสรา้ งเด็กดีบนวถิ ีดอนกระเบ้อื ง

2. การศึกษาความพึงพอใจของผมู้ ีสว่ นได้สว่ นเสียของโรงเรียนทมี่ ีตอ่ ความมคี ณุ ธรรมของ
ผู้บรหิ ารสถานศกึ ษา ครู บุคลากร นกั เรยี น อยใู่ นระดบั ความพงึ พอใจมากท่ีสุด

5.ปัจจยั แห่งความสำเรจ็

5.1 ความรว่ มมอื ของครู นกั เรยี น และผ้บู รหิ าร ท่พี ยายามสร้างแบบอย่างพฤตกิ รรมด้าน
คณุ ธรรมจริยธรรมเพอื่ เป็นต้นแบบ ทำใหเ้ กิดการยอมรับ

5.2 การบรหิ ารจัดการดว้ ยวงจรคุณภาพ สง่ ผลให้การดำเนินงานตามโครงการโรงเรียนคุณธรรม
สพฐ. เปน็ ไปอยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพ

5.3 การเปน็ ผู้นำที่เข้มแข้ง ผู้บริหารควรสง่ เสริม สนับสนุนการทำกิจกรรม/โครงงานต่างๆ อยา่ ง
ตอ่ เนือ่ ง ใหค้ วามสำคญั กับการเสริมแรง เสรมิ กำลังใจให้แก่ครู นักเรียน บคุ ลากร และผู้ปกครองที่รว่ มงาน

5.4 การนเิ ทศภายใน ช่วยสนับสนนุ ให้มีการให้คำปรกึ ษา แนะนำช่วยเหลอื กันอย่างกัลยาณมิตร
แลกเปลี่ยนเรียนรู้ และเป็นกำลังใจให้กันและกัน ซึ่งจะช่วยให้เกิดความสามคั คี เกิดการสร้างทีมงาน อัน
จะนำไปสู่ความสำเร็จและความยัง่ ยืนต่อไปในอนาคต

6.บทเรียนท่ีไดร้ ับ

6.1 การถอดบทเรียนความสำเร็จของโครงงานคุณธรรม และ/หรือกระบวนการพัฒนาโรงเรียน
คณุ ธรรมที่เด่นสามารถใชเ้ ป็นแบบอยา่ งทด่ี ไี ด้ สามารถขยายเครือขา่ ยได้

6.2 การแต่งตั้งหรือมอบหมายคณะทำงานที่ชัดเจนส่งผลให้เกิดเป็นกลไกขับเคลื่อนการพัฒนา
โรงเรียนคุณธรรมตามแผนงานท่ีกำหนดไว้ โดยกระจายความมีสว่ นรว่ มไปยงั ทุกภาคส่วนของ โรงเรยี น

7. การเผยแพร/่ การได้รบั การยอมรับ/รางวัลที่ได้รับ

1. การนำเสนอในรปู แบบการจดั นทิ รรศการ รว่ มแลกเปลย่ี นเรียนรกู้ บั หน่วยงาน เชน่
ศกึ ษาธกิ ารจังหวัดราชบรุ ี สำนกั งานเขตพ้ืนทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาราชบุรี เขต 2 เปน็ ต้น

2. การนำเสนอในรูปแบบการใช้ Line Application การใช้ Clip Video ตลอดจน Facebook
3. การให้คณะศกึ ษาดูงานจากหนว่ ยงานทางการศกึ ษาเขา้ มาศกึ ษาดงู าน
4. การได้รบั รางวัลโรงเรียนคุณธรรม สพฐ ระดับ 3 ดาว จากสำนกั งานคณะกรรมการการศึกษา
ขน้ั พืน้ ฐาน
5. ผู้บรหิ ารสถานศึกษาได้รับรางวัล 10,000 ครุชน คนคุณธรรม จากสำนักงานคณะกรรมการ
การศกึ ษาขน้ั พื้นฐาน

8. เงอ่ื นไขความสำเร็จ

8.1 การมีสว่ นร่วมในการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมทง้ั ภายในและภายนอก เน้นการพัฒนาการมี
ส่วนร่วมของผู้ปกครอง ครอบครัว ชมุ ชมุ ท้องถิ่น

8.2 การประชาสัมพันธผ์ ลงานการพัฒนาโรงเรียนคณุ ธรรมให้กว้างขวาง เพื่อเป็นแบบอย่างที่ดี
และกระตุน้ สังคมใหต้ ระหนักถงึ ความสำคญั ของการสรา้ งคนดี มคี ุณธรรมจริยธรรม

การสร้างเด็กดบี นวถิ ีดอนกระเบ้ือง... Creating a good boy on the Donkrabuaeng Way 8

8.3 การประเมินผลการดำเนินงานเป็นระยะ ๆ มีการจดบันทึก ผลการปฏิบัติงาน ร่วม
ปรึกษาหารือ ปรับปรุงขั้นตอนและวิธีการให้เหมาะสม ตลอดจนประเมินผลความสำเร็จ ของการพัฒนา
โรงเรยี นคณุ ธรรม

9. คำรบั รอง

ขา้ พเจา้ ขอรับรองว่าขอ้ ความทรี่ ะบใุ นแบบเสนอเป็นความจรงิ และยนิ ยอมปฏบิ ตั ิตามขอ้ กำหนด
และเงอื่ นไขของ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาราชบรุ ี เขต 2 ทกุ ประการ

ลงชอื่ .......................................................เจ้าของผลงาน
(นางสุรีรัตน์ วารีนิล)

ตำแหนง่ ผ้อู ำนวยการโรงเรียนวัดดอนกระเบ้ือง

10. บรรณานกุ รม

ธนวัน สายเนตร. (2559). การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมพฤตกิ รรมเชงิ จรยิ ธรรม ดา้ นคุณธรรม ของ
นักเรียนมัธยมศกึ ษาตอนต้น สงั กดั สำนกั งานเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษามธั ยมศึกษา เขต 29 ตามนโยบาย
โครงการโรงเรยี นคุณธรรม กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. อุบลราชธานี : คณะครุ ุศาสตร์ มหาวิทยาลัย
ราชภฎั อุบลราชธานี. ถา่ ยเอกสาร

โรงเรยี นวัดดอนกระเบือ้ ง. (2559). การพฒั นาคุณลักษณะสุจริตของนักเรียนโรงเรยี น วดั ดอนกระเบอ้ื ง
(ดอนกระเบ้ืองราษฎร์บำรงุ )ดว้ ยกจิ กรรมธนาคารความด.ี ราชบุรี.

สาํ นักงานเขตพืน้ ท่กี ารศกึ ษาราชบุรเี ขต 1. (2548). เอกสารประกอบการปฐมนเิ ทศ ประชุมสมั มนา
ศึกษาดูงาน เผยแพรผลงาน โรงเรียนวถิ พี ุทธในงานมหกรรมสัปดาห วิสาขบูชา. ราชบุรี: สาํ นักงาน
เขตพ้ืนทกี่ ารศกึ ษาราชบรุ เี ขต 1.

Khammanee, T. (2005). Variety of teaching and learning options. Bangkok:
SutthakarnPim.

Kohlberg, L. (1976). Moral stages and moralization: The cognitive-developmental. In
Moral development and behavior: Theory, research and social issues. ed. T. Lickona,
New York: Holt, Rinehart and Winston.

Ministry of Education. (2008). Core curriculum for basic education 2008. Bangkok:
Printing Factory Agricultural Cooperatives of Thailand.

_______. (2016). Educational Development Plan of the Ministry of Education Issue 12
(2017-2021). Bangkok: Printing Agriculture Cooperatives of Thailand.

การสร้างเด็กดีบนวถิ ีดอนกระเบือ้ ง... Creating a good boy on the Donkrabuaeng Way 9

1. ขน้ั กอ่ ร่างสรา้ งตัว ภาคผนวก

2. ขัน้ สมุ หวั สรา้ งรัง

3. ข้ันรวมพลังทำดี 3.2 กิจกรรมฅนตน้ แบบคุณธรรม
3.1 กิจกรรมดอกไมห้ ลากสี ความดหี ลากหลาย

3.3 กิจกรรมโครงงานคุณธรรม นำวิถชี ีวิตใหม่ 3.4 กิจกรรมครอบครัวคณุ ธรรม

3.5 กจิ กรรมการสร้างเดก็ ดบี นวถิ ีดอนกระเบือ้ ง มี 5 กิจกรรม ฐานที่ 3 จิตอาสาเพมิ่ มลู คา่ ตน
ฐานท่ี 1 วิถพี ทุ ธ คณุ ค่าของเดก็ ดี ฐานท่ี 2 เรียนรอู้ ย่างพอเพียง

ฐานที่ 4 ความดี ความงาม ความจริง ฐานที่ 5 Green Donkrabuaeng 3.6 การบนั ทึกความดี

4.ขั้นเตมิ สีสรา้ งขวัญ 5.ขัน้ สานฝันทเ่ี ป็นจรงิ

การสรา้ งเดก็ ดบี นวิถีดอนกระเบอ้ื ง... Creating a good boy on the Donkrabuaeng Way 10