Buku Teks Sejarah T4 - Bab 9

{T w t ?..,
I
Ww.*,. ?
t"
*

rffi

*,

& *t lB)
w
i# * 4
tY* tfi*) t
* $

tjr

,

It w

D
ei.,*

D

PERLE )) t? ,

,i. il,HERSEKUTUAN

TAIUAII M E */

S**mpsi*

Kesungguhan Raja-raja Melayu, para pemimpin dan rakyat dalam usaha menuntut kemerdekaan
telahmembawa misi kemerdekaan ke London. Misi rombongan ini berjaya mendapatkan persetujuan
kerajaan British untuk memberikan kemerdekaan kepada negara kita melalui Perjanjian Kemerdekaan
Tanah Melayu. Berikutan persetujuan ini dan setelah mendapat persetujuan Raja-raja Melayu, maka
Suruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu dibentuk yang akhirnya rnenghasilkan

Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1957. Sementara itu, Perjanjian Persekutuan Tanah
Melayu ditandatangani bagi membentuk sebuah negara yang merdeka. Kandungan perjanjian ini
berjaya menunjukkan nilai toleransi dan pengorbanan serta permuafakatan rakyat derni kestabilan

dan kemakmuran negara.

Perundingan antara Rombongan Kemerdekaan Rundingan Kemerdekaan I
pihak Raja-raja bertolak dari Singapura. di London.
Melayu dengan t
Perikatan. 1 Januari 1956 Pernbent ukan Suruhanjaya

r-T- Perlembagaan.

18 Januari-6 Februari 1956

*

*/a,,

w

,'A i 1.h. .*-.l )
,l ry"A 1
KPIVT \-, t
dr
--x
tW1,I I

,

& I nti Pati

e*' 1. Usaha rundingan kemerdekaan.
,? 2. Peranan Suruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu.
3. Langkah penggubalan Perlembagaan Persekutuan Tanah

Melayu yang merdeka.

4. Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu.

Elemen Kewarganegaraan
dan Nilai Sivik

l. Menghormati keputusan pemimpin negara.
2. Permuafakatan untuk kestabilan negara.
3. Sikap keterbukaan untuk kemajuan negara.
4. Menjunjung keluhuran perlembagaan.

sw ,"KPS Kemahiran Pemikiran Sejarah

t,n \*ts l. Memahami kronologi langkah penggubalan Perlembagaan

Persekutuan Tanah Melayu yang merdeka.

2. Meneroka bukti permuafakatan antara rakyat untuk

kestabilan negara.

3. Membuat imaginasi kesungguhan pemimpin pelbagai kaum

berusaha mewujudkan negara yang stabil.

4. Membuat interpretasi tentang kepentingan Perjanjian

Persekutuan Tanah Melayu.

5. Membuat rasionalisasi perlunya toleransi antara kaum demi

kestabilan negara.

I Mei1957 @l&ffitrINd @n

Rombongan Tunku Abdul Rahman i,b*t38bd-
ke London untuk menambah baik ary**d*bb
ab.*3-
kandungan draf Perlembagaan .ry**b*.

Persekutuan Tanah Melayu. a,^,***

tulfu.#Ek

hh***t*-*e*d**e
3k5*.

e€r*r5!*!-rqrlrr's
r+llP*tsturddJ
b*.r9ffids&ud4
k.!tcr,rlE,-@rq
a.r'EtueDl'd,*
tl4@nl*16@
d,t.,d*lwtu'rBl*
&.Dl&

31 1957
Perlembagaan Persekutuan Tanah
Melayu merdeka berkuat kuasa
secara rasmlnya.

gA

I{PM

}) Usalra Rundingan Kemerdekaan
Pihak Raja-raja Melayu serta para pemimpin yang dipilih oleh rakyat dan pihak British mengadakan
beberapa rundingan dalam usaha merintis jalan ke arah kemerdekaan. Sementara itu, beberapa

perubahan di dalam dan di luar negara mempengaruhi usaha kemerdekaan negara kita.

cc ] c)
] c)

Keadaan selepas Perang Kerajaan British memberikan Pilihan Raya Umum 1955
Dunia Kedua rnenyaksikan jarninan baharva mereka akan
menjadi asas pembentukan
usaha membebaskan negara membantu Persekutuan Tanah
perlembagaan ke arah
daripada penjajaharr seperti Mcla; u urttuk berkenrjairn
di Mesir, lndia, Bunna dan sendiri secepat murrSkin. berkerajaan sendiri.

Filipina. Rakyat bangkit
menentang penjajah dan

mencapai kemerdekaan.

cc3) ccf]

Kepentingan Tunku Abdul Rahman dan wakil Raja-raja Melayu
rundingan
o menjelaskan perlunya misi rundingan di London bagi
kemerdekaan antara membincangkan hal keselamatan, hubungan British-Tanah
wakilRaia-raia Melayu dan soal berkaitan dengan perlembagaan negara
yang akan merdeka.
Melayu dengan wakil
Parti Perikatan Ketika ini, wakil Raja-raja Melayu dan wakil Parti Perikatan

ngt mendapat sokongan segenap kaum tanpa mengira ideologi parti
politik. Antara pihak yang menyokong perundingan ini termasuklah
H E.E.C. Thuraisingham, wakil orang Ceylon. Ketua Parti Rakyat,
iaitu Ahmad Boestamam, pemimpin Parti Negara, wakil Parti
Buruh dan wakil kaum Serani turut menyokong perundingan ini.
Ahmad Boestamam menyeru agar rakyat menyokong usaha
rombongan ke London ini.

Wakil Raia-raja Melayu Wakil Parti Perikatan

Menteri Besar Perak: Tunku Abdul Rahman

Dato'Panglima Bukit Gantang, iaitu Dato'Haji Wahab

Abtl Aziz

Menteri Besar Selangor: Dato' Abdul Razak Hussein
Encik Abdul Aziz Abdul Majid

Menteri Besar Johor: H.S. Lee
Dato'Mohamad Seth Mohammad Said

Menteri Besar Kelantan: Dr. Ismail Abdul Rahman
Dato' Nik Ahmad Kamil Haji Mahmood

Sumber'.Ibrahim Mahmood, 1981 . Sejarah Perjuangan Bangsa Melaya. Kuala Lumpur: Penerbitan Pustaka Antara

BA
KPM

(-'"\ ls.- ini tiba \5

0 di London pada / O

"+' *$l4Januari 1956 p

D. \ F Tunku Abdul Rahman
berangkat dari Kuala Lumpur
\ \ ke Singapura dengan menaiki
kapal terbang.
KARACHI *(\ q

\ t

ini sing-rah t
di Karachi, Pakistan.
Kemudian, mereka
menaiki kapal terbang
menuju ke [.ondon.

Petun uk: Perjalanan ke London laut, M.V. Asia berlepas dari ct
Perjalanan pulang ke Kuala Lumpur Pelabuhan Tanjung Pagar,
III Singapura dengan membawa p
III semangat merdeka.

Perjalanan rombongan rundingan kemerdekaan ke London.

Sumber: Diubah suai daripada Jabatan Muzium Malaysia,2Cf3. Di Atas Runtuhan Kota Melaka Kita Dirikan Negara Baru.Kuala
Lumpur: Jabatan Muzium Malaysia.

Sebanyak l0 ribu orang Rombongan kemerdekaan
ke London
dianggarkan menghantar
rombongan kemerdekaan

ke London di Tanjung

Pagar, Singapura

Rombongan kcrnerdekaan Tanah Melayu diketuai tt;s;t
oleh Tunku Abdul Rahman. Beliau merancang
perjalanan rombongan ke Karachi dengan menaiki r -'4
kapal laut. Tujuan beliau menyusun perjalanan
sebegini a-ear dapat lnenggunakan masa pelayarall l,r::i
untuk berbincang dengan r.vakil Raja-raja Melayu.
Tunku Abdul Rahman berbuat dernikian bagi (E'
rnendapatkan persetujuan supaya kedua-dua pihak
t '\
t dapat rnenyusun stratcgi bersama-sama apabila
t berunding dengan kerajaan British.

9;

.a

tt

k1
a
&

Rombongan Merdeka ke London' Dengan menggunakan peta pemikiran yang scsuai,
I akarkan per.ialanan rombon gan kemerdekaan dari
Sumber: Malaysia. Arkib Negara Malaysia,20O6. Arkib Warisan Kuala Lumpur ke London mengikut kronologi.

Eksklusif. Kuala Lumpur: Utusan Publications & Distributors tsA
KPM
Sdn. Bhd.

Rundingan kemerdekaan berlangsung dari l8 Januari 1956 hingga 6 Februari 1956, antara rvakil
Raja-raja Melayu, Parti Perikatan dengan British di Lancaster House, London. Ketika membalas

ucapan alu-aluan daripada kerajaan British, Tunku Abdul Rahman telah menyatakan:

E

Rombclngan saya sedang berusaha bagi rnenclapatkan taraf berkera.jaan

sendiri untuk Persekutuan Tanah Melayu dengan serta-merta dan

kemerdekaan penuh pada tahun hadapan.

li;r"w]4+-[t'!T\:[email protected] Perkara yang Tanah
dirundingkan
Ahli Majlis Eksekutif, selain Ketua dan disepakati Menghapuskan jawatan Setiausaha
Setiausaha dan Peguam Negara Kewangan dan digantikan dengan
dilantik oleh Pesuruhjaya Tinggi di London Menteri Kewangan.
dengan nasihat Ketua Menteri. Menuntut agar Menteri Hal Ehwal
Kerajaan Persekutuan Tanah 1t Ekonomi hendaklah dalam kalangan
Melayu harus memberikan ganti rakyat Persekutuan Tanah Melayu.
rugi kepada pegawai British yang Menginginkan Menteri Pertahanan
diberhentikan. daripada rakyat Persekutuan Tanah

Mengadakan Perjanj ian Pertahanan Melayu menggantikan Pengarah Gerakan
yang disandang oleh pegawai British.
dan Bantuan Bersama antara
Menuntut tarikh kemerdekaan tidak
Persekutuan Tanah Melayu dengan lewat dari 31 Ogos 1957.
British. Berunding tentang isu Suruhanjaya

m. Pihak British dan Komanwel Perlembagaan, kewangan, keselamatan
dalam negeri dan perkhidmatan awam.
akan memberikan bantuan seperti
pertahanan kepada Persekutuan
Tanah Melayu.

ct) WA Dalam rundingan merdeka ini, segala
',k&, "'*"..
perbincangan dihasilkan dalam satu laporan
,@ Sheikh Abdullah Fahim
setebal 20 halaman Misi rombongan dari
Penetapan tarikh Kemcldekaan Persekutuan Tanah Persekutuan Tanah Melayu ini juga berjaya
mendapatkan persetujuan kerajaan British
Melayu pacla 3l Ogos 1957 ditentukan selcpas untuk memberikan kemerdekaan kepada
Tanah Melayu melalui satu perjanjian yang
Tunku Abdul Rahman dar.r beberapa pernirnpin yang lain dikenali sebagai Perjanjian Kemerdekaan

meminta pandangan claripada Sheikh Abdullah Fahim, Tanah Melayu pada 8 Februari 1956.
Dalam rundingan ini, kedua-dua pihak
ulama besar dari Kepiila Batas. Pulau Pinan-{.
bersetuju untuk membentuk Suruhanjaya
Smnlpr: rvrvrv.arkib.qor'. my. Dicapai pada l3.tulai 2019. Perlembagaan yang berperanan merangka
perlembagaan bagi negara kita.

Laporan akhbar luar negara.

tsA
KPM

I Sambutan Bersejarah

Sambutan Bersejarah di Melaka

Tunku Abdul Rahman dan rombongan merdeka selamat

tiba di Lapangan Terbang Batu Berendam, Melaka pada

20 Februari 1956. Rombongan merdeka diarak hingga

ke Padang Banda Hilir, Melaka. Lebih kurang 100 ribu

orang datang dengan menaiki bas. lori dan berjalan kaki dari

seluruh negara. Mereka berkumpul untuk mendengar ucapan

pengumuman tarikh kemerdekaan. Tunku Abdul Rahman

memaklumkan bahawa melalui Perjanjian Kemerdekaan,

negara kita akan diberikan kemerdekaan pada 3l Ogos 1957.

Serentak dengan pengumuman itu, rakyat yang membanjiri

Padang Banda Hilir, Melaka, melaungkan "Merdeka"

dengan bergemuruh. Langkah menuju kemerdekaan ini

memperlihatkan gandingan kesungguhan semua pihak.

Ketibaan rombongan merdeka diarak hingga Lantaran itu, keputusan yang dipilih oleh pemimpin negara
ke Padang Banda Hilir, Melaka.
harus dihormati supaya keharmonian berkekalan selamanya.

E'

3r

Leong Yew Koh berucap di Padang Ghafar Baba, mengetuai perhimpunan V.T. Sambanthan menyambut
Banda Hilir. Melaka. kepulangan Tunku Abdul Rahman
di Padang Banda Hilir. Melaka. dengan kalungan bunga.

4.}f m

Hl-l

t'^,

b
&

iwtt.

Memorial Pengisytiharan Kemerdekaan. Tunku Abdul Rahman tr

Bangunan ini menempatkan sejarah perjalanan negara memberikan isyarat .t
ke arah kemerdekaan negara. Memorial ini dinamakan
kemerdekaan kini
sedemikian bagi memperingati peristiwa pengumuman
kemerdekaan Tanah Melayu yang dibuat oleh Tunku dalam genggaman.
Abdul Rahman.
W,?i,'@,.. *xtli{er t: M*Wal{i r,laba&n l\4.s?i$i1irMalayrii4; :
.!amler: www.arkib.gov.my. Dicapai pada 4 Oktober 2019. ,''&uittak@ .'Ke\a.,,*4g. !$k*,'l Xii&., gqiken,: Nis$tq.:.:Sqll.;:'.W**&
Jqb'i@!{tr:il*"ntat4yriqr,
., , I4qlpur: , , ,: ': 1-' r: ::l:l :

1

BA
KPM

}) Reranan $uruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu
Berikutan persetujuan di London, maka pada [J Mac l9-56. setelah mendapat persetujuan Ra.ia-raja
Melayu, kerajaan British mengumumkan pembentukan Suruhanjaya Perlembagann Persekutuan
Tanah Melayu atau Suruhanjaya Rcid. Suruhanjaya ini memulakan tugasnya pada akhir bulan
Jun l9-56.
Antara tugas suruhanjaya ini termasuklah membincangkan, menyuslln cian meranska

Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu yang merde ka. Terma Rujukan Suruhanjaya Perlemba-eaan

Persekutuan Tanah Melayu dalam menjalankan peranannya adalah seperti yang berikut:

1.t* ?s
Mernberikan cadangan terhadap Perlernbagaan
Memeriksa aturan perlembagaan yang Persekutuan sebagai unit tung-ual, bebas
wujud di scluruh Tanah Melayu, mengarnbil dan berkerajaan sendiri dalarn lingkungan
kira kedudukan dan martabat Ratu England
Komanrvel berdasarkan Demokrasi Berparlimen
dan Raja-raja Melayu. Y dengan dua Dewan Perundangan.

@ @ Melindungi kedudukan Ra.1a-raja Mclayu
sebagai Raja Berperlernbagaan di neeeri
Mervujudkan kerajaan pusat yang kuat masing-masing.
dengan kerajaan negeri ju-ea rnempunyai

autonomi tertentu.

#5ji

Mencadangkan satu.iawatan bagi ketua ncgara.

iaitu Yang di-Pertuan Bcsar (kentudiannra
dikenali sebagai Yang di-Pertuan .A.sons )
untuk Persekutuan Tanah Melayu.

E') Dengan menggunakan peta pemikiran yane sesuai. @
bina Terma Rujukan Suruhanjaya Perlembagaan
Persekutuan Tanah Melayu dan peranannya.

Mengadakan satu bentuk kervargiinesaraan
bagi Persekutuan Tanah Melal u.

Anggota Suruhanlaya Perlembagaan Persekutuan 7-#;;
yang dilantik ini berkongsi latar belakang pengajian
dalam bidang undang-undang dan berpengalaman Menjaga kedudukan istimewa orang
dalam sistem Perundangan Komanr,vel yang sama. Melayu dan kepentingan sah kaum lain.

WA
KPM

Tugas Suruhanjaya Perlernbagaan Persekutuan Tanah Melayu adalah seperti yang berikut:

1 Gerak Keria 3
Suruhanjaya
Meminta cadangan Perlembagaan Mengadakan
daripada semua penduduk Persekutuan persidangan untuk
Tanah Melayu membincangkan pelbagai isu.
yang berminat secara Sebanyak I I 8 perjumpaan
bertulis atau lisan. u diadakan dari bulan Jun
Suruhanjaya ini hingga bulan Oktober 1956.
Meneliti kedudukan Mengkaji dan membuat laporan
menerima memorandum perlembagaan bagi negeri serta cadangan membentuk
bertulis daripada pelbagai perlembagaan bagi sebuah
dalam Persekutuan.
pihak untuk diteliti. menghadap Raja-raja negara merdeka.
Melayu. Menteri Besar,
! Penasihat British dan

pegawai negeri.
Mereka juga bermesyuarat
dan nrelawat negeri Melayu
serta Negeri-negeri Selat.

Suruhanjaya Perlcrnbagaan Persekutuan berttnding dengan pelbagai pihak. Mereka menyuarakan
iclea dan pandangan ba-qi memberttuk sebuah ne-qara merdeka yang sejahtera. Sikap prihatin dan

terbuka yan-e berterusan dizahirkan dalarn penggubalarr perlembagaan negara yiing merdeka.

Anggota Suruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu t'

w

t ^\%- & fc,

.t{ #I .&
&
.-*,*w* t.
?- )

4

Lord Reid SirWilliam Sir William Mckell Hakim Hakinr
(Britain) (Australia) B. Malik Abdul Hamid
Pengerusi Ivor Jennings (India) (Pakistan )
(Britain)
gA
Sumber'. Arkib Negara Malaysia.
KPM

$) Largkah Penggubalan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu

yang Merdeka

Beberapa langkah diambil sejak pembentukan Suruhanjaya Perlembagaan persekutuan Tanah
Melayu. Antaranya termasuklah mendapatkan memorandum daripada pelbagai pihak. Suruhanjaya
ini juga mengadakan rundingan dan akhirnya merangka draf perlembagaan.

1, Sebanyak 131 memorandum bertulis diterima antaranya daripada pihak Raja-raja Melayu.
parti politik, badan awam dan orang perseorangan untuk dipertimbangkan. Memorandum ini

berkaitan dengan corak pentadbiran, kewarganegaraan dan kedudukan istimewa orang Melayu,

bahasa serta pendidikan.

Memorandum daripada Pihak Raja-raja Melayu

. Raja-raja Melayu men-eerlukakan rnemorandum bagincla sendiri. Antaranya. baginda mencadangkan

supaya Persekutuan yang merdeka mempunyai seclrang Ketua Ne-tara yanc clikenali sebagai

. Yang di-Pemuan Agong.

Yang di-Pertuan Agong harus dipilih oleh Raja-raja Melayu berclasar-kan kckananan. Tcmpoh.iawatan
yang dicadangkan sebagai Yang di-Pertuan Agong ialah lima tahun. yan-s di-pcrtuan A-rong boleh

. meletakkan jawatan dengan persetujuan Mallis Raja-Raja.

Raja-raja Melayu n-relindungi kcdudukan istimerva orang Melayu clan kcpe-ntin-ean sah kaum lain.

Memorandum daripada Parti Politik dan Pihak Awam

Soal Kewarganegaraan

. Parli Perikatan telah menl,uarakan cadangan melalui memorandum yang clinarnakan Testament Amanah

Politik Perikatan. Semasa rnenyediakan memorandum ini, terclapat perbezaan pandangan tentang

isu.frr.s.roli dalam parti Perikatan. Terdapat beberapa pihak dalam UMNO yang menolak pen.rberian

kewargane-ear aan s.j t r .s ct I i .

. Dervan Pernia-uaan Melayu memohcln mengetatkan soal ker.varganegaraan.
. Persatuan Dervan Perniagaan Cina se-Malaya menggesa suruhanjaya membuat peruntukan basi

kewarganegaraan mcnerusi kelahiran.

. Masyarakat India menuntut kedudukan kewarganegaraan mereka diteliti.
. Masyarakat Serani mahu hak mereka dipertahankan.

,gat Bahasa dan Pendidikan

H . Memorandum daripada MCA menuntut supaya semua sekolah yan_e ada daripada aliran bahasa in-g_ceris
. atau vernakular perlu diteruskan.

Memorandum juga mencadangkan supaya semua sekolah kebanssaan mempelajari bahasa Inggeris.
Melayu, Cina dan Tamil.

ffi Suruhanjaya Perlemba-eaan Pcrsekutuan Tanah MclayLr te lah r.nengeluarkan draf perlcnrbaraan
yang mengandr.rn-e,i perkara yang berikut:
. Meneruskan sistern kerajaan Persekutuan dengan neeeri r.nempunyai kuasa tertentLl.
. Sistem ker,varganegaraan berasaskan jus soli kepada semua yang lahir cli Tanah Melayu.
. Kedudukan istirne.,va orang Melayu diteruskan.
. Raja-raja diterima dengan konsep Raja Berperlembagaan dengan seoran-q Yang di-pertuan A_eong
. dipilih ba-ei Persekutuan Tiurah Melayu.
Sebuah parlirnen dcngan dua Mitjlis Mcsyuarat. iaitu Dervan Negara <Jarn Dcrvan Rakyat dibentuk.

WA
KPM

.3-pr:, Reaksi Parti PAS pula mengkritik soal

. Terdapat ahli UMNO yang tidak terhadap Draf kewarganegaraan yang dianggap tidak
menjaga kepentingan orang Melayu
bersetuju dengan konsep jus soli Perlembagaan dan mahu kedudukan agama Islam
menjadi asas pemerintahan negara.
kerana bimbang kedudukan istimewa Persekutuan a Menuntut bahasa Melayu dijadikan
orang Melayu akan tergugat. Tanah Melayu bahasa rasmi.

. Agama Islam mestilah diakui sebagai . Terdapatjuga sebahagiandaripada

agama rasmi. pertubuhan masyarakat Cina ingin

. Bahasa Melayu dijadikan sebagai menjadikan bahasa Mandarin sebagai
bahasa kebangsaan.
bahasa rasmi.
. Sementara itu,MIC mahukan syarat
. Dato' Onn Jaafar dari Pani Negara
kewarganegaraan dan penggunaan
menolak syarat kewarganegaraan bahasa Tamil diberikan perhatian.
yang longgar.

. Hal ini mendorong Parti Negara,

PAS dan Parti Rakyat mengadakan

kongres pada 4 Mei 1957 hingga
7 Mei 1957 untuk membincangkan

draf perlembagaan ini.

ffi Pada 9 Mei 1957, Tunku Abdul Rahman, Dato'Abdul Razak Hussein, Ong Yoke Lin
dan V.T. Sambanthan berlepas sekali lagi ke London untuk berbincang dengan
kerajaan British tentang isu kewarganegaraan dan beberapa isu yang belum muktamad.
Beberapa perubahan dan pindaan dibuat pada draf perlembagaan.

ffi Hasil pindaan disembah perkenan dan dibincangkan dalam Majlis Raja-Raja.

ffi Draf ini kemudiannya dibawa ke Majlis Perundangan Persekutuan untuk dibentangkan
dan dibahaskan pada l0 Julai 1957 hingga l1 Julai 1957.

ffi Draf Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu akhirnya diluluskan oleh Parlimen British

di London dan kemudiannya diluluskan oleh Majlis Perundangan Persekutuan pada EDE
(0
27 Ogos 1957. Dengan lulusnya rang undang-undang ini, maka Perlembagaan Persekutuan
Tanah Melayu 1957 berkuat kuasa secara rasminya pada 31 Ogos 1957.

Kejayaan penggubalan perlembagaan ini Bincangkan nrentorandutn yang
diterima daripada parti politik dan
membuktikan bahar.va permuafakatan mampu pihak arvam kepada Suruhanjaya
membalva kestabilan negara. Sikap keterbukaan
E\*Perlemba-eaan Persekutttan .
dengan menerima pandangan daripada pelba-eai
pihak perlu dipertahankan agar negara kekal Toleransi antara kaum mernbolehkan
negara kita mencapai kemerdekaan tanpa
maju dan harmoni.
perturnpahan darah. Bincangkan.

tsA
KPM

I Perianiian Persekutuan Tanah Melayu

Dalam usaha mcmbentuk Perlentbagaan Persekutuan Tanah Melayu l9-57 (pTM), satu perjanjian
tclah ditandatangani pada 5 O-r:os l9-57 yang dinamakan seba_sai Pcrjanjian persekutuan Tanah
Melayu. Perjanjian ini mengandungi beberapa pcrkara seperti Pengamalan Raja Berperlcmhacaarr
clan Sistcm Demokrasi Berparlimen, kervargancgaraan, kcdudukan istimer.va orang Melayu clan
kcpentingan sah kaum lain. kedLrdukan agama lslanr dan bahasa. Perjanjian ken-rerdekaan ini
ditandatangani antara Raja-raja Mclayu clcngan Sir Donald MacGitlivray ba-ei pihak baginda

Queen Elizabeth II di King's House. Kuala Lumpur. Perjanjian ini clijadikan asas pembcntukan

perlembagaan PersekutLran Janah Melayu l9-57.

lnti Pati Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1gE7

1 Pengamalan Kewarganegaraan
Raja Berperlembagaan
Setiap orang yang dilahirkan dalam Persekutuan
dan Sistem Demokrasi pada atau selepas hari merdeka akan menjadi
warganegara. Kewarganegaraan diberikan dengan
Berparlimen tiga cara. Pertama, melalui penguatkuasaan
undang-undang [Perkara 14). Kedua, memohon
Pemilihan seorans raja sebaeai Yang didaftarkan sebagai rakyat [Perkara l5] dan ketiga,
di-Pertuan Agong yang clilantik dalam memohon untuk menukar kewarganegaraan atau
kalangan Raja Melayu setiap lima rahun naturalisasi [Perkara 19]. Perkara ini dapat dilihat
sekali merupakan satu kcistimewaan. dalam Perlembagaan Persekutuan 1957 .
Hal ini termaktub dalam Perlcrnbagaan

Persckr.rtuan l9-57 seperti yang berikut:

30

Brr^orrx IV BilrAar^N III

NECERI PERSEKUTUAN WARGA NEGARA

Bah l-Raia bagi Tanah Mela-vu Bab l-Meminn Jatli Warga Negara
32. (l) Hendak-lah ada sa-orang Raja bagi Negeri ia.itu-: -{lt14.
RnJA blAi
N.!cri Persekutuan yang bergelar Yang di-Pertuan Agong, saperti
din Pc,orni- yaDnegngtaenrserebrutat 'adlio-bkakwaaphadianiFamseanl i(a2d),i orang? p1.n;,6,
rurinya. dan kedudokan baginda itu teratas daripada simua vy41fs nreo
orang' dalam Negeri Persekutuan dan baginda itu
negara menurut kuat kuasa undang:. [:?J:",
tidak-lah boleh di-bawa apar jua perbicharaan ka-atas- (a) tiapr orang yang sa-belum Hari Merdeka,
nya di-dalatn mana: jua mahkamah. i":""il"l":"i'.
meajadi warga-ncgara Ncgeri persekutuan

(2) Maka Permaisuri Yang di-Pertuan Agong iru dengan meneFati apa' sharat daiam
(bergelar Raja Permaisuri Agong) dun derjat-rrya Perjanjian Persekotuan Tanah Melayu.
hendak-lah berikut kenrudian daripada Yang di-
Pertuan Agong ya'ani teratas daripada semua orang: tahun 1948, saoa ada menurut kuat kuasa
undang2 atau lainz daripada itu;
ct) lain di-dalam Negeri Persekutuan. (b) Negeri
tiap: orang yang lahir dalam
(3) Maka Ysng dlPertuan Agong iru hendak-lah Persekutuan pada atau pun salepas Hari
Merdeka;
dbio-pleilhe-hlaohlebhagMinadjlaisitRuajap!adsaa-labmaraanligmabiltaahmuna,staetjauprri (c) tiap: orang yang lahir diJuar Negeri
Persekutuan pada atau pun saJepas Hari
mcletakkan jawatan-nya dengun rnengirimkan sa- Merdeka bapa-nya menjadi warga negara
puchok surat yang di+anda tangani-nya kapada Majlis pada imtuasateialalhahdiri-liatuhidrkaannsadmaalaamdaNbeagpear,i

MRaajajltilsatRauajpau'.nlabaluginbdearhiteunbtiolalehh-blaahgidni-dpaecdhaartipoaideah nya
Persekutuan atau pun bapa-nya itu bckerja
memegang jawatan sa+elah berhenti daripada menjadi dengan Kerajaan Negeri'Pcriekutuan atdu
Raja itu. pua Kerajaan sa+abuah Negeri pada masa
anak-nya lahir itu.
(4) Sharatl Bahagian I dun III Jadual Yang Ketiga
(d) tiaPpe'r:seokruatturganypaandgalaahtabudsia-l-uleaprasNeHgearrii
itu hendak-lah terpikai tentang memileh dan m-emechit
Yang di-Pcrtuan Agong itu.

Sebahagian kanclungan npMayedaradiemtkuaasdabidaiaapaflta.anhrykiarainmtue;dnij-ijskaaadbisuwuarahartgKabeednrauegntaaaarkar-

Pcrlernbagaan Persckutuan Tanah Melayu dalam tempoh satu tahun
Tanah Melayu 1957. Iepas ia lahir itu, yataanu glebdeih-bdeanriaprakdaansuoalerhu
# saperti
tahun
BA Kerajaan Persckutuan bcrbubong dengan
KPM maui, sstl$ kelahirau yang tertcatui.

Perjanjian Persekutuan menjaga kedudukan Agama Islam sebagai agama Persekutuan
dan agama lain boleh cliamalkan dcltgan
istimewa orang Melayu. WalauPun aman dan damai di ne-eara kita. Perkara ini

semua rakyat Persekutuan Tanah Melayu termaktub dalam Perlembagaan Persekutuan
19-57 seperti yang berikut:
mempunyai hak serta kewajipan yang sama,
id*,e1n;1ga' nI#afmTanlidlfanil,-d.,a*m:Iati,-,"diar?laImf mi,farn.ia"';j"u1adNfeffgieri Fffi r,-
rakyat keturunan Melayu diberikan beberapa
dalam Negeri Persckutuao.
keutamaan dengan mengambil kira status
mereka sebagai rakyat asal Tanah Melayu. b.ruEea, ll. (li Tiap! sa-orang berhak mengrkut ugama-nya
Hak untuk masyarakat lain tetap dipelihara
dan dilindungi. Perkara ini termaktub dalam sendiri, dan boleh mengembangkan-nya Etapi dcngan
Perlembagaan Persekutuan 1957 seperti tcrta'alok kapada Fasal (4) dibawah inr.

yang berikut: (2) Siaoa: iua tidak boleh di-paksa membayar apa'

1S3. il) Maka Yang di-Pertuao Agong bcrtanggong' Fffitorin iua chukii jvai-nbp-a,hheao9adnakddai-rkiphaadsala-nnyabaeikahkaejsac,mkuearasnaa-
'lioaari*anan' 6gm'' eManeiualrasuytuftsiphkraatr1raa,th"' m3ret'er,kna1jra{aSga.tlnaklle.adlirdboa-g-ki aknauismti'myeawnag kali atau
iJlll?"" maksud'z ugama yang lain daripada ugama-nya
de(n2p)aWn atelaruta'aapioakp- uknapdaadlaarnshPaerraletm' bPaegrakaanrain4i,0tesetartpai flillXrt:Jr"
brta'glnio-wrrn' g1 sesdid.

(3) Umat'?tiap: sa-suatu ugama berhak-

(a) menguruskan hal ahwal ugama-lya sendiri;

Per[ara ini, Yang di-Penuan Agong hendak'lah men- (D) menubohkan dan menjaga pe,rtubohan dan
ialankan kewaiipanr-nva menurut Perlembagaan ini rumah2 keguoaan ugama atau khairatl dao
han undang' pirlekuttian sa-chara yang wajib kerana
meniasa kedldokan istimewa orang-' Melayu dan (c) memoeroleh dan memileki harta dan
men'en-iukan peruntokan bagi orangr Melayu dalam
mehtadbirkan-nya mengikut undang?.

iawatan kerlhan (sa-lain daiioada iawatan Kerajaan
heseri) scho[arshio. allowancd atau tain' keutamaan
tenianq oelaiaran atau latehan atau pun kemudahan Tegasnya, Perjanjian Persekutuan Tanah
kokehehrauesnndtioaakikraic-noalesi-hubreuarnit dkoaelnehghe' nKpaeerrarsaneiakauatntuauuPn6lraespseaekruntjuujaiakn.asudrdaaint' Melayu 1957 merupakan cerminan sikap
kebenaran atau lesen tersebut untok mcnjalankan apa' permuafakatan dan tolak ansur pelbagai
perusahaan atau perniagaan, dengan terta'alok kapada pihak. Sebagai warganegara yan-g cinta akan
iharatt undang'itu dan Perkara ioi. negara, kita seharusnya menjunjung prinsip

5 Kedudukan Bahasa Melayu keluhuran perlembagaan supaya ne-qara kekal

aman dan berdaulat.

Dalam Perjan.jian Pcrsekutuatr ini, bahasa Gandingan permuafakatan antara rvakil Hu

Melayu diiktiral' scbagai bahasa kebangsaan. Raja-raja Melayu dengan pcmintpin negara
Bahasa Melayu dijadikan bahasa pengantar
dan bahasa komunikasi. Perkara initermaktub dalam usaha memperoleh kernerdekaatt
telah menitmpakkan hasil. Sekernbalinya
dalam Perlembagaan Pcrsekutuan I9-57 seperti
rombongan kcmerdekaatt ke tanah air. mereka
yang berikut:
diraikan di Paclang Banda Hilir. Melaka.
t00
bagi rnen-eumumkan tarikh kemcrdekaan
B^qrors XII negara. Sementara itu. ba-qi mewujudkan

Sahrd ttl. (l) PERXARA 'AI{ DA*\ LAINI Melayu sebuah negara yan-s merdeka, Suruhanjaya
Bahasa kebangsaan ia.lah bahasa Perlembagailn Persekutuan Tanah Melayu
dan headakJah dengaa apa' jua jenis tulisan saperti
yans di-undanSlkan oleh Parliament : telah dibentuk. Hasil perrnuafakatan semua

D-kcclualikan bahawo* pihak. Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu

(a) lidek-lah sa-kali'sa.saoraog di&gah atau d! ditandatangani dan perjan-iian ini menjadi

larang daripada menggunakan (salsin dati- asas kepacla terbentuknya Perlembagaan
pada untok maksud': rasmi), atau danpada Persekutuan Tanah Melayu l9-57 yang merdeka.
mcngajar atau mcmpclajari apai juga bahast
laiq dan ,A
(6) tiada aoar iuo dalam fasal ini akan merosakkan
hak Xcrajaan Pereekutuan alau Ketajaan KPM
sa-sabuah Negeri tentang mcnjaga dan
mcmelihara fassl mcngguna dan mempelajari
bahxa apa; jua kaum lain di-Ncgeri Perse-
k utilan.

lmbas Kembali

Usaha Rundingan Kemerdekaan

Peranan Suruhanjaya Perlembagaan t

Perlembagaan .Persekutuan Tanah Melayu
Persekutuan
Tanah Melayu Gerak Kerja Suruhanjaya Perlembagaan
Persekutuan Tanah Melayu.
1957
Langkah Penggubalan Perlembagaan
Persekutuan Tanah Melayu yang Merdeka

E I
E Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu
l
. Inti pati Perjanjian PersckutLran Tunah

Melayu l9-57.

BA
I(PM

Abad Ke-21

Aktiviti L: UIas Gilir (Rotating Review)

Arahan:

l. Murid membentuk kumpulan dan menerima gambar di bawah.
2. Mereka mencatatkan idea dan jawapan di atas kertas sebak dan memaparkannya di tempat

kumpulan masing-masing.

3. Setiap kumpulan akan bergerak dari satu kumpulan ke satu kumpulan untuk membuat penilaian

hasil perbincangan.

4. Setiap kumpulan boleh membuat komen, idea tambahan atau persoalan pada kertas sebak

berkenaan dengan menggunakan pen yang berlainan warna.

{t F'I

i r$q

"c:'-: F ;q"! tff.E F *

F

{s # t;F ?,

a EE

IEryry E

rkffi

Sumber'. Memorial Pengisytiharan Kemerdekaan Banda Hilir, Melaka

Setiap kumpulan diberikan gambar diorama di atas dan menjawab soalan yang berikut:

(a) Terangkan situasi yang anda lihat dalam gambar diorama di atas.
(b) Pada pendapat anda, mengapakah tempat tersebut menjadi pilihan peristiwa di atas?
(c) Apakah perasaan anda apabila melihat peristiwa ini? Berikan alasan anda.
(d) Sekiranya anda berada semasa peristiwa tersebut berlaku, apakah yang akan anda lakukan

bagi menjadikan peristiwa ini bermakna kepada anda?

gA
KPM

E Abad Ke-21

Aktiviti 2: Main Peranan (Role Play)

Arahan:

1. Murid dimaklumkan dalam pelajaran terdahulu akan aktiviti ini bagi membuat persediaan dan

mencari maklumat.

2. Murid diberikan tanggungjawab untuk memegang satu peranan atau watak.
3. Murid membuat persembahan dengan memainkan peranan atau watak serta situasi yang telah

diberikan.

l" ,:

,,q {
ITt-r,
& I Jfr I1t1; t:;:.,a

I I i--t: I * I ** t&.
) 'Af:A r?. ,k
Babak 1: ' Babak 2:
Babak 3:
Wakil rombongan ke London. Menghantar rombongan Tunku Abdul Rahman dan
Tunku Abdul Rahman ke rombongan tiba di London.
Sumber: Malaysia. Arkib Negara Malaysia. London di Tanjung Pagar,
Singapura. Sumber: Malaysia. Jabatan Warisan
2M6. Arkib Warisan Eksklusy'. Kuala Lumpur: Negara, 2007. Merdeka Obor Satu
Utusan Publications & Distributors Sdn. Bhd. Sumber: Pusat Maklumat Utusan dan Perjuangan. Kuala Lumpur: Jabatan
Unit Foto Utusan Melayu (M) Bhd. Warisan Negara.

r6\' Babak 4: Babak 5: Babak 6:
Tunku Abdul Rahman
H Mengadakan Perjanjian Tunku Abdul Rahman dan
berucap serta memaklumkan
Kemerdekaan di London. rombongan tiba di Melaka. tarikh kemerdekaan negara.
Sumber'. Malaysia. Arkib Negara Sumber'. Malaysia. Jabatan Warisan
Sumber: Malaysia. Jabatan Warisan Negara, 2007. Merdeko Obor Satu
Negara, 2O07. Merdeka Obor Satu Malaysia, 2006. A rkib Warisan Eksklusif . Perjuangan. Kuala Lumpur: Jabatan
Perjuangan. Kuala Lumpur: Jabatan Kuala Lumpur: Utusan Publications &
Distributors Sdn. Bhd. Warisan Negara.
Warisan Negara.

Selain aktiviti Main Peranan dalam situasi di atas, murid boleh menjawab soalan yang berikut

melalui aktiviti berkumpulan:

Kumpulan l: Nyatakan kepentingan setiap peristiwa di atas.

Kumpulan 2: Jelaskan pengajaran yang boleh diteladani daripada tokoh dan peristiwa di atas.

tsA
KPM

Pemahaman dan Pemikiran Kritis

Soalan I berdasarkan situasi di bawah.

Situasi 1: Pengenalan Persekutuan Tanah Melayu 1948.
Situasi 2: Pilihan Raya Majlis Perundangan Persekutuan 1955

I Apakah kesan daripada situasi di atas?

A. Imperialisme semakin diperluas
B. Negara menuju ke arah berkerajaan sendiri
C. British mengukuhkan kedudukan di negara kita
D. Pentadbiran Tentera British mulai diperkenalkan

Soalan 2 berdasarkan gambar di bawah.

Perjanjian Kemerdekaan 8 Februari 1956. i.;;-

2 Apakah perkara yang dipersetujui dalam perjanjian tersebut? fL!*.c.*d1

A. Pemansuhan Sistem Ahli eg
B. Penubuhan Majlis Raja-Raja KPM
C. Pengisytiharan Pembentukan Malaysia
D. Pembentukan sebuah Suruhanjaya Perlembagaan

Pernyataan di bawah berkaitan dengan hasil persetujuan di London

Pada 8 Mac 1956, kerajaan British mengumumkan pembentukan
suruhanjaya bebas setelah mendapatkan persetujuan Raja-raja Melayu

3 Apakah peranan suruhanjaya tersebut?

A. Mengadakan pilihan raya
B. Mengkaji dasar pendidikan kebangsaan
C. Merangka perlembagaan negara yang merdeka
D. Membentuk satu badan khas mengatasi ancaman komunis

4. Jawab soalan yang berikut berdasarkan pernyataan di bawah

Berikutan persetujuan di London, maka pada 8 Mac 1956, kerajaan British

mengumumkan pembentukan suruhanjaya bebas yang dikenali sebagai Suruhanjaya
Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu atau Suruhanjaya Reid setelah mendapat
persetujuan Raja-raja Melayu.

Sumber. Nik Anuar Nik Mahmud, 2011. BiograJi Tun Abdul Razak Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia.

(a) Berikan nama ahli yang menganggotai Suruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah
Melayu.

(b) Nyatakan peranan suruhanjaya ini.

(c) Pada pendapat anda, mengapakah suruhanjaya ini menerima banyak memorandum

daripada pelbagai pihak?

-5. Gambar menunjukkan peristirva yang berlaku di Padang Banda Hilir, Mclaka

*?s* tY'"'-- I

'*'
i
{f,r '

'H :

/ *s \

"..*"cE-f-afi!-&e4,. I
1
Lrong Yew Koh berucap. Tunku AMul Rahman berucap.
I
Sumber'. Malaysia. Jabatan Muzium Malaysia, 2003. Sumber: Malaysia. Jabatan Warisan Negara, 2007. Merdeka
Di Atas Runtuhon Kota Melaka Kita Dirikem Negara Obor Satu Perjuangan. Kuala Lumpur: Jabatan Warisan i\
Bnru.K:uala Lumpur: Jabatan Muzium Malaysia.
Negara. '

>t2t<.l.tl (a) Ceritakan apa yang anda lihat daripada kedua-dua gambar tersebut.
(b) Mengapakah pengumuman tarikh kemerdekaan penting kepada rakyat di negara kita?
(c) Terangkan nilai yang boleh diteladani daripada tokoh dan peristiwa di padang Banda

Hilir, Melaka.

gA

KPM

Cakna dan Cerminan

Nilai, Patriotisme dan Iktibar

a Permuafakatan pemimpin dalam usaha menjayakan misi negara demi kesejahteraan rakyat

dan negara.

a Kesungguhan pemimpin dan rakyat daripada pelbagai kaum bertolak ansur untuk

membentuk masa depan negara yang gemilang.
a Kita hendaklah meneladani sikap pemimpin yang berusaha untuk merangka masa depan

negara dengan mengambil kira setiap aspek tuntutan rakyat agar negara kekal aman

dan makmur.

Diri dan Keluarga

Sewajarnya, kita meneruskan sikap bertolak ansur dan saling menghormati serta menyayangi antara
satu sama lain agar negara kekal sejahtera.
Negara
Tanggungjawab menggemilangkan negara yang telah dicorakkan oleh pemimpin dahulu dan masa
ini terletak pada bahu setiap warganegara Malaysia.

*

,1

.M,'

ct ) @

I

@*

11.

:t&e b

Ahli Kabinet Persekutuan Tanah Melayu 1957 yang bekerjasama untuk menggemilangkan negara kita.

Sumber: Malaysia. Jabatan Warisan Negara,2007. Merdeka Obor Satu Perjuangan. Kuala Lumpur: Jabatan Warisan Negara.

BA
KPM