ประวัติบาสเกตบอล

1

กกฬี ฬี าาบบาสเกตตบบออลล

สารบญั 2

ประวัติบาสเกตบอล กตกิ าบาสเกตบอล ความเป็นมากฬี าบาสเกตบอล 3
ประวตั ิบาสเกตบอล แบง่ ตามปีพุทธศักราช (พ.ศ.) 4
ประวัตบิ าสเกตบอล เอน็ บเี อ (NBA – National Basketball Association) 13
กฎและกติกาของ NBA 14
เทคนิคพน้ื ฐานของ บาสเกตบอล 15
ตาแหน่งผ้เู ลน่ และโครงสรา้ ง 15
16
การชตู้ บาสเกตบอล 17
การสง่ บอล 18
การเลี้ยงลกู บาสเกตบอล 18
การเลน่ บาสเกตบอลรูปแบบอนื่ ๆ

3

ประวตั บิ าสเกตบอล กติกาบาสเกตบอล ความเป็นมากีฬาบาสเกตบอล

ประวัตบิ าสเกตบอล มีความเป็นมายาวนานกว่า 100 ปี นับตงั้ แตป่ ี พ.ศ. 2434 โดย Dr. James Naismith
(เจมส์ ไนสมิท) อาจารย์พลศกึ ษาของโรงเรียนคนงานครสิ เตียน ปัจจบุ นั เป็นวิทยาลัยสปริงฟลิ (Springfield College)
เมืองสปรงิ ฟิล รฐั แมสซาชเู ซส สหรัฐอเมรกิ า (Massachusetts, USA.) ขณะนัน้ ผฝู้ กึ สอนฟุตบอลของโรงเรยี นต้องการ
ใหม้ กี ารแข่งขนั กีฬาในรม่ สาหรับนกั เรยี นระหวา่ งฤดหู นาว
แตเ่ ดิม บาสเกตบอล ไดก้ าหนดกติกาพื้นฐาน 5 ขอ้ ดังนี้

1. ผู้เล่นใช้มือเล่นลกู บอล
2. ผเู้ ล่นห้ามถือลูกบอลวิ่ง
3. ผเู้ ล่นสามารถยืนตาแหน่งใดกไ็ ด้ในสนาม
4. ผ้เู ล่นห้ามปะทะหรือถูกตอ้ งตวั กนั
5. หว่ งประตตู ดิ ตงั้ ไวเ้ หนอื พน้ื สนามขนานกับเส้นเขตสนาม
Dr. James Naismith ได้ใช้ไมร้ ูปรา่ งคล้ายผลท้อจัดทาเปน็ ห่วงประตู ตดิ ต้ังไว้ที่ระเบียงหอ้ งโถงตามความสูง
ของระเบียง ประมาณ 10 ฟุต ครั้งแรกใช้ลูกฟุตบอลโดยมีคนนั่งบนราวบันไดเพ่ือหยิบลูกบอลออกจากประตูเม่อื เกดิ
การยงิ ประตเู ป็นผล ตอ่ มา Dr.James Naismith ไดก้ าหนดหลกั การเล่นข้ึน 13 ขอ้ เปน็ พ้ืนฐานของกติกาโดยใช้ทกั ษะ
มากกว่าการใชแ้ รง

ดอกเตอร์ เจมส์ ไนสมิท (Dr. James Naismith) ผ้คู ดิ ค้นกฬี าบาสเกตบอล
และในปี พ.ศ.2435 นิตยสาร Triangle magazine ได้ออกนติ ยสารและมบี ทความทีใ่ ชห้ วั ขอ้ ว่า A New Game โดยมี
รายละเอยี ดดงั น้ี

1. สามารถโยนลกู บอลด้วยมอื ข้างเดยี วหรือสองมือ
2. สามารถตลี ูกบอลด้วยมือข้างเดียวหรอื สองมือ แต่ตอ้ งไมใ่ ช้กาปนั้

4

3. ห้ามถือลกู บอลว่ิงตอ้ งโยนลูกบอลจากจุดที่ถือลูกบอล ผู้เล่นสามารถวงิ่ เพ่ือควา้ บอล
4. ตอ้ งถือลกู บอลดว้ ยมอื แขนหรอื ลาตวั ห้ามดึงลกู บอล
5. ห้ามใช้ไหล่ดนั ผลัก ดงึ ตบหรือตี ฝ่ายตรงขา้ ม หากเกิดการละเมิดใหถ้ ือเปน็ ฟาล์ว หาก กระทาซ้าอกี ถือ
เปน็ ฟาลว์ เสยี สทิ ธิ์ จนกว่าจะเกิดการยิงประตเู ป็นผลในคราวตอ่ ไป หรือเกิดผเู้ ล่นบาดเจบ็ ของผเู้ ล่นตลอดการแข่งขัน
ห้ามเปล่ียนตัวผเู้ ลน่
6. การฟาลว์ เป็นการกระแทกลกู บอลดว้ ยกาปนั้ และการผดิ ระเบียบของกติกาข้อ 3,4 และตาม รายละเอียด
ตามกติกาข้อ 5
7. หากผู้เลน่ ฝ่ายเดียวกนั กระทาฟาลว์ ติดตอ่ กนั 3 ครั้ง ใหน้ บั คะแนน (การฟาลว์ ติดต่อกัน หมายถงึ เป็นการ
ฟาลว์ ท่ีไม่มีการฟาล์วของฝา่ ยตรงขา้ มคน่ั ระหว่างการฟาล์วตดิ ต่อนั้น)
8. เมื่อลกู บอลถูกตี หรือโยนจากพื้นเข้าประตู ให้นบั คะแนน หากลกู บอลค้างก้านห่วงโดยผู้ เล่นฝ่ายป้องกัน
สมั ผัสหรือกระทบประตู ใหน้ ับคะแนน
9. เม่ือลกู บอลออกนอกสนามให้ส่งบอลเข้าเลน่ ท่ีสมั ผัสลกู บอลครงั้ แรกในกรณี ทมี่ ีผคู้ ดั คา้ น กรรมการผู้ร่วม
ตดั สิน (Umpire) จะโยนบอลเขา้ ไปในสนาม ผู้เล่น ท่ีส่งบอลสามารถใช้เวลาได้ 5 วนิ าที หากเกินกวา่ น้ันฝ่ายตรงข้าม
ได้ส่งบอลแทน หากมีการคัดค้านและทาให้การแข่งขัน ล่าช้า กรรมการผู้ร่วมตัดสิน (Umpire) สามารถขานฟาล์ว
เทคนคิ
10. กรรมการผู้รว่ มตัดสิน (Umpire) มหี น้าที่ตัดสินและจดบนั ทึดการฟาลว์ เกดิ ฟาล์วต่อกนั ครบ 3 คร้ัง ให้
แจง้ ตอ่ ผตู้ ัดสิน (Referee) และสามารถใหฟ้ าล์วเสียสิทธ์ิ ตามกติกาข้อ 5
11. ผตู้ ัดสิน (Referee) มีหน้าที่ตดั สนิ ชีข้ าด เมอ่ื ลกู บอลเขา้ สู่การเลน่ ในพ้นื ที่ของเขาและเปน็ ผู้ จับเวลา ,ให้
คะแนนเมอ่ื เกิดการยิงประตูเป็นผล ,จดบันทึกคะแนนและรบั ผดิ ชองตามพน้ื ที่
12. เวลาการแข่งขนั แบง่ เป็น 2 คร่งึ ๆละ 15 นาที พัก 5 นาที
13. เมื่อหมดเวลาการแข่งขัน ฝ่ายที่ทาคะแนนมากกวา่ เปน็ ผู้ชนะ กรณีมีคะแนนเทา่ กันให้ หัวหน้าทมี ตกลง
กนั เพ่ือแขง่ ขันตอ่ จนกวา่ มฝี ่ายใดทาคะแนนได้
จากกฎดังกล่าวถือเป็นตน้ กาเนดิ กฬี าบาสเกตบอล ซ่งึ ภายหลังได้ ววิ ัฒนาการอยา่ งตอ่ เนือ่ ง ดังต่อไปน้ี

ประวัตบิ าสเกตบอล แบง่ ตามปีพทุ ธศกั ราช (พ.ศ.)

พ.ศ. 2435

• เริ่มมีการแข่งขันบาสเกตบอลครั้งแรก ระหว่างนักศึกษากับคณะครู ของวิทยาลัย สปริงฟิล (Springfield
College) ผลการแขง่ ขนั นักศกึ ษาชนะ 5:1

• ในปเี ดยี วกนั นี้ เริ่มมีการเผยแพรเ่ ขา้ ไปเล่นในประเทศเม็กซิโก (Mexico)

5

• Lew Allen of Hartford ได้ประดิษฐ์ประตูทรงกระบอกที่ทาจากเส้นลวดลักษณะคล้ายกับของ Dr.James
Naismith หว่ งประตูยงั ตงติดต้งั ไวต้ าแหนง่ เดมิ มตี ะแกรงปอ้ งกนั ลูกบอลสาหรับผู้ชมทาให้มีความสนุกสนาน
เพลดิ เพลิน มกี ารจดั ทากระดานหลังแผน่ แรกข้นึ มขี นาด 3.6 เมตร * 1.8 เมตร

พ.ศ. 2437

• บาสเกตบอลแยกออกมาจากฟุตบอล โดยมคี ณะกรรมการบาสเกตบอล
• มกี ารรับรองกระดานหลัง ซง่ึ มีขนาด 1.8 เมตร * 1.2 เมตร
• กาหนดให้มีการโยนโทษ
• เกิดการคิดคน้ หว่ งประตู มตี าขา่ ยติดกับหว่ งประตดู ้วยเสน้ เชอื ก เมอื่ เชอื กนั้นถูกดึงจะทาให้ลกู บอลผ่านไปได้

และยกเลิกการใชบ้ ันไดตัง้ แต่บดั นน้ั
• เริ่มการแข่งขันบาสเกตบอลหญิงเป็นครงั้ แรกที่ นอรต์ แฮมตนั (Northamton)

พ.ศ. 2439

• เปล่ียนแปลงกติกาเรอื่ งการนับคะแนนจากการยงิ ประตธู รรมดา เปน็ 2 คะแนน และนบั คะแนนจากการโยน
ลูกโทษ 1 คะแนน

• เกดิ การแขง่ ขันระดบั วทิ ยาลัยเป็นครัง้ แรกระหว่าง ชคิ าโก (Chicago) กับโลวา (Lowa) โดยใหม้ ีผู้เล่นฝ่ายละ
5 คน ผลการแข่งขนั ชคิ าโก ชนะ 15:12 ไม่มีการเปลยี่ นตัวผู้เลน่

• Dr. James Naismith ควบคุมกตกิ า จนกระท่งั มีการจัดตัง้ สหพันธ์กีฬาสมัครเล่นและได้บรรจุกติกาและการ
เปลย่ี นแปลง

พ.ศ. 2440

สหพันธ์ได้กาหนดกติกาโดยให้ทีมมีผูเ้ ล่นฝ่ายละ 5 คน และเป็นที่ยอมรับกนั ทั่วโลก ซึ่งก่อนหน้านี้การเล่น
บางครงั้ มผี เู้ ล่นมากกว่า 50 คน ของแต่ละฝา่ ยในสนาม

พ.ศ. 2448

ได้ขยายเขา้ ไปในโรงเรียนมัธยม,มหาวิทยาลัย,สมาคม โบสถ์ และทหาร นักศึกษาโรงเรยี นกีฬาสปริงฟิลได้นา
เผยแพร่ ณ ประเทศฝร่งั เศส

พ.ศ. 2452

มกี ารนากระดานหลงั ชนดิ กระจกใสเป็นคร้งั แรก และได้รบั การรบั รองในกติกา และผู้เล่นทฟี่ าล์วครบ 4 คร้ัง
ใหเ้ ปน็ ฟาลว์ เสียสิทธ์

ระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 1 การแข่งขันบาสเกตบอลได้หยุดชะงักลง ระหว่างนั้นทหารอเมริกัน,ผู้ฝึกสอน
และ Dr.James Naismith นาบาสเกตบอลเขา้ ไปยโุ รปเปน็ นวัตกรรมการแขง่ ขัน

6

พ.ศ. 2463

มีการแข่งขัน Inter-Allied Game เป็นครั้งแรก ณ กรุงปารีส (Paris) ผลการแข่ง ขันสหรัฐอเมริกา (USA.)
ชนะฝรั่งเศส (France)และอติ าลี (Italy) โดยถอื เปน็ การแขง่ ขนั ระหวา่ งชาติเปน็ คร้งั แรก และเปน็ การเริ่มต้นไปสู่การ
แข่งขนั ชิงชนะเลิศระดับโลก

การเล่นบาสในช่วงแรก | ประวัตบิ าสเกตบอล

พ.ศ. 2466 กาหนดการฟาล์วผู้เล่นยิงประตูโทษโดยแยกจากการฟาล์วอื่น ๆ กล่าวคือ การ ฟาล์วบุคคลต่อผู้เล่น

กาลงั ยิงประตจู ะตอ้ งมีการโยนโทษ

พ.ศ. 2467 เปน็ กฬี าสาธิตในการแขง่ ขนั กีฬาโอลมิ ปคิ ณ กรงุ ปารสี (Paris)
พ.ศ. 2470 Abe Saperstein ติดตอ่ กบั Harlem Gloketrotters. ซึง่ เปน็ ผเู้ ล่นจากชิคาโก และ แข่งขันกันคร้ังแรก

ที่ Hinebluy มลรัฐ Illinois ตั้งแต่นั้นมีส่วนทาให้ประชาชนทั่วไปหันมาสนใจกีฬาบาสเกตบอลเพิ่มขึ้นกว่า 100
ประเทศ

พ.ศ. 2472 จัดตั้งโรงเรียนพลศึกษา ขึ้นที่ กรุงเจนีวา (Geneva) โดยได้รับความร่วมมือจาก วิทยาลัยสปริงฟิล

(Springfield College)

พ.ศ. 2475

• บาสเกตบอลเป็นทีส่ นใจและเปน็ ทีน่ ิยมของคนท่ัวโลก และสามารถกล่าวไดว้ ่า บาสเกตบอลเป็นกีฬามาจาก
สหรฐั อเมรกิ า (USA.)

• สมาคมบาสเกตบอล ได้จัดการประชุมสัมมนา ณ กรุงเจนีวา (Genrva) และได้มีประเทศ ก่อตั้งสหพันธ์
บาสเกตบอลสมัครเล่นนานาชาติ (FIBA) รวม 8 ประเทศ

ในปี พ.ศ. 2475 FIBA ได้กาหนดและจดั ทากติกาบาสเกตบอลอย่างละเอยี ด ดังนี้
• แต่ละทมี มีผู้เลน่ ได้ 5 คน เปล่ยี นผู้เล่นสารองได้ 2 คน 2 คร้งั
• ภายหลงั จากการทาคะแนนปกตหิ รอื จากการโยนโทษ ให้เรมิ่ การแข่งขนั ด้วยลูกกระโดด ณ วงกลมกลาง
• มอบหมายให้ Technical Commission ประชุมตกลงเปลี่ยนแปลงกตกิ าทุก ๆ 4 ปี ภายในปีที่มีการแขง่ ขนั
กีฬาโอลมิ ปกิ

7

พ.ศ. 2478

• จดั การแข่งขนั กฬี าบาสเกตบอลชายชงิ ชนะเลศิ แห่งทวีปยุโรปเปน็ ครง้ั แรก ณ กรงุ เจนวี า (Geneva) โดยมีทีม

เข้ารว่ มการแข่งขนั 10 ประเทศ ในครัง้ นั้นทีมชนะเลิศ คอื ประเทศแลตเวีย (Latvia) ซึ่งชนะ ประเทศสเปน
(Spain) ด้วยคะแนน 24 :18
• การประชุมคณะกรรมการโอลิมปิกสากล ณ กรุงออสโล (Oslo) และได้รับการบรรจุในการแข่งขันกีฬา
โอลิมปิกครง้ั ต่อไป ณ กรงุ เบอร์ลิน (Berlin) นับเปน็ รายการแขง่ ขันทีใ่ หญ่ท่ีสุดครง้ั แรงของบาสเกตบอล และ
ในการแขง่ ขันครง้ั นัน้ ประเทศสหรฐั อเมริกา (USA.) ชนะเลศิ โดยชนะคชู่ งิ ประเทศแคนาดา (Canada) ด้วย
คะแนน 19:8 ผู้ใหเ้ กยี รตมิ อบเหรียญรางวัล คอื Dr. James Naismith
ในปี พ.ศ. 2478 FIBA จดั การประชุม ณ กรงุ เบอรล์ ิน (Berlin)โดยมีรายละเอียดดังน้ี
• ให้เกดิ ความสมดลุ และเสมอภาคระหว่างผเู้ ล่นฝ่ายปอ้ งกันและฝา่ ยรกุ
• จากดั ความสูงของผู้เล่น
• ขอเวลานอกได้ 3 ครัง้
• ยกเลิกการเล่นลูกกระโดดหลงั จากเกดิ ทาคะแนนได้ ใหส้ ง่ บอลเขา้ เล่นจากเสน้ หลงั แทน
• แบง่ สนามเปน็ สองส่วน
• เริ่มใช้กติกาวา่ ดว้ ย 10 วนิ าทใี นแดนหลงั
• ฟาล์วบุคคลของผู้เล่นเพ่ิมเป็น 4 คร้ัง

พ.ศ. 2483 Dr. James Naismith ผูค้ ิดค้นกฬี าบาสเกตบอล ไดเ้ สยี ชวี ติ
พ.ศ. 2491 หลงั สงครามโลกคร้ังท่ี 2 FIBA ได้ประชุม ณ กรงุ ลอนดอน (London) โดยมี รายละเอยี ดทเ่ี ปล่ยี นแปลง

ดังน้ี
• เรม่ิ นากตกิ าว่าดว้ ย 3 วนิ าที
• หา้ มผู้เลน่ ท่ีมคี วามสงู ยนื ใต้หว่ งประตู
• เพิ่มผู้เล่นสารองจาก 5 คน เป็น 7 คน
• ขอเวลานอกเพิม่ เป็น 4 ครง้ั
• ใหส้ ่งบอลแทนการโยนโทษในช่วงเวลา 3 นาทสี ดุ ท้ายของการแข่งขัน
• ให้ยกเท้าหลักไดก้ อ่ นการยิงประตู ,ส่งบอล หรือเล้ียงบอล
• ผเู้ ล่นชาวเอเชยี เริ่มใชว้ ิธกี ารกระโดดยิงประตู

พ.ศ. 2492 จดั ต้ังสมาคมบาสเกตบอลอาชพี NBA
พ.ศ. 2493 จดั การแขง่ ขันชงิ ชนะเลิศชายของโลก ณ ประเทศอาเจนตนิ า (Argentina)
พ.ศ. 2494 จัดการแข่งขนั NBA-ALL STAR เป็นครง้ั แรก ณ กรงุ บอสตนั (Boston) ในครง้ั น้ันฝั่งตะวันออก ชนะ ฝงั่

ตะวนั ตก ด้วยคะแนน 111 : 94

8

พ.ศ. 2495 หลังจากการแขง่ ขนั กฬี าโอลิมปกิ ณ กรงุ เฮลซงิ กิ (Helsinki) มีการเปล่ียนแปลงดงั นี้

• เพม่ิ ฟาลว์ บุคคลเป็น 5 ครง้ั (Foul-out)
• เกดิ การแขง่ ขนั ทนี่ า่ เบื่อ เน่ืองจากทมี เล่นช้าลงมากโดยไม่มีเหตุการณ์ใด ๆ ทาให้ เกดิ ชอ่ งวา่ งของการพัฒนา

เกมการแข่งขัน

พ.ศ. 2496 จดั การแขง่ ขันชิงชนะเลศิ หญิงของโลก ณ ประเทศชลิ ี (Chile)
พ.ศ. 2497 Danny Biason เสนอแนะขอ้ สรุป และใน NBA เริม่ ใช้กติกาใหม่ เพ่อื ใหเ้ กมการ แขง่ ขันรวดเรว็ โดยให้

ทมี ครอบครองบอลต้องยงิ ประตู ภายใน 24 วนิ าที

พ.ศ. 2499 ในการแขง่ ขัน ณ กรุงเมลเบอร์น (Melbourne) มกี ารเปล่ยี นแปลงดงั น้ี

• ฝา่ ยรุกต้องยิงประตู ภายในเวลา 30 วินาที
• กาหนดเขตโยนโทษ เปน็ รปู ส่ีเหลย่ี มคางหมู บริเวณใต้หว่ งประตู
• FIBA Technical Commission ทบทวนความสมดุลและเสมอภาคของผู้เล่นฝ่ายรุกและฝ่ายป้องกัน การยงิ

ประตยู กเท้าหลักแล้วปลอ่ ยบอลหลุดจากมือ และการเลย้ี งบอลตอ้ งปล่อยบอลหลุดจากมือก่อนยกเทา้ หลกั
• เกดิ การกระโดดยงิ ประตูได้ใช้กนั อย่างแพร่หลาย และเปน็ การเปล่ียนแปลงคร้งั สาคัญของการยงิ ประตู , การ

สง่ บอล และการเลีย้ งบอล
• เกิดยทุ ธวธิ ีกาบัง (Screen) การเล่นเตม็ สนามของผเู้ ล่นทาใหย้ ากต่อการจดั การ

การแข่งบาสเกตบอลในสหรฐั | ประวัตบิ าสเกตบอล

พ.ศ. 2501 จดั การแข่งขันชายชงิ ชนะเลิศชายของสโมสรยุโรป
พ.ศ. 2502 จดั การแขง่ ขนั ชิงชนะเลิศหญงิ ของสโมสรยโุ รป

พ.ศ. 2503 FIBA ประชุม ณ กรุงโรม (Rome) มีการเปล่ียนแปลง ดงั รายละเอยี ดดังน้ี
• 5 นาทสี ดุ ท้ายของการแข่งขัน เกดิ การฟาลว์ บคุ คลจะลงโทษด้วยการโยนโทษ 2 ครัง้
• กระทาฟาลว์ แล้วยงิ ประตเู ปน็ ผล ให้ยกเลิกคะแนน

9

• ทั้งสองทมี ทาฟาล์วซึง่ กันและกัน และบทลงโทษเท่ากัน ให้ยกเลกิ บทลงโทษของการโยนโทษ หากบทลงโทษ
ไมส่ ามารถยกเลิกได้ ให้โยนโทษไดไ้ ม่เกนิ 2 ครง้ั และครอบครองบอล

• การเปล่ียนแปลงของบทลงโทษท่ีสลับซา้ ซ้อนทาให้บางคร้ังเปน็ สถานการณท์ ี่ยุ่งยากสาหรับกรรมการผู้ตัดสิน
เมื่อต้องมีการนับการยกเลิกบทลงโทษ และจานวนของการโยนโทษที่เหลือ ทาให้บางครั้งผู้ชมหรือผู้เล่นไม่
เข้าใจและเกิดความสับสน

พ.ศ. 2507 เร่มิ ใช้ ช่วงการเล่น (Play Phase)

• FIBA ได้ประชุม ณ กรงุ โตเกียว (Tokyo) ตกลงให้จดั ทาหนังสอื กติกาที่เข้าใจงา่ ย
• เกิดระบบของการรุก และมีการยิงประตูทาคะแนนได้เพิ่มขึ้น ความแข็งแกร่งของผู้เล่นมีความสาคัญ

เนอื่ งจากกฬี าบาสเกตบอลคอ้ งเคลอื่ นที่ตลอดเวลา

พ.ศ. 2515 หลังจากการแข่งขันโอลิมปิก ณ ประเทศเม็กซิโก (Mexico) FIBA ได้ กาหนดการเปลี่ยนแปลง

รายละเอยี ดของกติกาดงั น้ี
• กาหนดหลักทรงกระบอกเหนือห่วงประตู ยกเลกิ การหา้ มผเู้ ล่นฝา่ ยปอ้ งกันสัมผัสลูกบอลเหนอื ห่วงประตู เมื่อ
ลกู บอลกระทบหว่ งประตูผู้เล่นทงั้ สองฝา่ ยสามารถเล่นได้
• 3 นาทีสุดท้ายของการแข่งขนั หากเกิดการฟาลว์ จะไดโ้ ยนโทษ 2 คร้งั
• หากเกิดฟาลว์ ทมี ใหส้ ่งบอลเขา้ เลน่ แทนการโยนโทษ
• FIBA มกี ารประชุม ณ กรงุ มิวนคิ (Munich) และได้เปลย่ี นแปลงกตกิ าดังนี้
• ยกเลิก 3 นาทสี ดุ ท้าย ใหใ้ ชก้ บั ทุกนาทีในการแข่งขนั หากเกดิ การฟาลว์ ผู้เลน่ ท่ีไมม่ บี อล ใหส้ ่งบอลเขา้ เลน่
• การเปลี่ยนแปลงกติกาทาให้ผู้เล่นฝ่ายป้องกันสามารถละเมิดการฟาล์วเพื่อทาให้ ผู้เล่นฝ่ายรุกไม่อยู่ใน
ตาแหนง่ ยิงประตู

พ.ศ. 2516 การแข่งขนั ชิงชนะเลิศของทวีปยุโรป ณ กรงุ บารเ์ ซโลนา (Barselona) การฟาล์วช่วงใหล้หมดเวลาการ

แข่งขันเพ่ิมมากขึ้น ทาให้การฟาล์วเฉล่ียต่อเกมสูงถึง 61 ครั้ง ซึ่งมผี ลกระทบตอ่ การแข่งขันเป็นอย่างยิง่ ทาให้ FIBA
ไมส่ ามารถรอจนถงึ การประชมุ ในการแขง่ ขันกฬี าโอลมิ ปกิ คร้งั หนา้ ดังนั้น FIBA จงึ มกี ารประชุมและกาหนดตกลงดังน้ี

• หากแต่ละครึ่งเวลาทีมกระทาฟาล์วครบ10 ครั้ง จะถูกโยนโทษ 2 ครั้ง สาหรับการฟาล์วของทีมครอบครอง
บอลให้ส่งบอลเขา้ เลน่ จากเส้นข้าง

พ.ศ. 2517 เกดิ การเปลย่ี นแปลงจากการใช้การฟาลว์ ทมี ครบ 10 ครัง้
พ.ศ. 2519 ประชมุ FIBA ณ กรงุ มอลทรีออล (Montreal) มีการกาหนดการเปลย่ี นแปลงใหมด่ ังนี้

• ใหม้ กี ารใช้กติกาว่าดว้ ยการฟาล์วทีม 10 คร้งั บทลงโทษ โยนโทษ 2 ครง้ั
• ผู้เล่นที่ถูกกระทาฟาล์วขณะกาลังยิงประตู บทลงโทษให้ได้โยนโทษใน 3 ครั้ง หากการยิงประตูธรรมดานน้ั

เป็นผล ให้นบั คะแนนและได้โยนโทษ 1 ครัง้

พ.ศ. 2523 ประชุม FIBA ณ กรุงมอสโคว์ (Moscow) เกดิ การเปลย่ี นแปลงดังน้ี

10

• ลดจานวนการฟาลว์ ทีมรวม เหลอื 8 คร้งั
• ฟาล์วเทคนคิ ทนี่ ง่ั ทมี และหากฟาล์วเทคนิคผ้ฝู ึกสอนครบ 3 คร้งั ใหเ้ ปน็ การฟาลว์ เสยี สทิ ธ์ติ อ่ ผฝู้ ึกสอน
• ได้จดั ทาเอกสารขอ้ แนะนากติกาสาหรับวิธีการพิจารณาหลกั การประทะโดยกาหนดผู้เลน่ ใดท่ีต้องรับผิดชอบ

ต่อการปะทะนน้ั ( ใช้หลกั ของแนวด่งิ หมายถงึ ชอ่ งว่างเหนือผู้เลน่ ที่เปน็ รปู ทรงกระบอก โดยผู้เล่นท่ีลอยตัว
ในอากาศอย่างถูกต้องจะลงสู่พ้นื ตาแหนง่ เดมิ ก่อนการกระโดด และการป้องกันอย่างถกู ต้องนั้นเป็นลักษณะ
ใด รวมถงึ การพิจารณาการสกดั กัน้ )

พ.ศ. 2527 FIBA ได้กาหนดกติกาใหม่ดังน้ี

• เริม่ ใช้การยงิ ประตู 3 คะแนน (NBA เร่มิ ใชเ้ มอื่ ปี 2526 โดยกาหนดการพยายามยงิ ประตู 3 คะแนน ดว้ ยเส้น
ที่ห่างจากห่วงประตู 6.25 เมตร, NBA 7.24 เมตร ) เป็นการเปิดโอกาสให้สาหรับผู้เลน่ ที่รูปรา่ งเล็กสามารถ
ทาคะแนนได้

• ขนาดสนามเปลี่ยนเป็น 15 เมตร * 28 เมตร
• ฟาล์วทีมรวมลดลงเหลือ 7 ครั้ง บทลงโทษ 1+1 (ผู้เล่นโยนโทษครั้งแรกพลาดให้การแข่งขันดาเนินต่อไป

ทันที)
• ยกเลิกการโยนโทษสาหรับผู้เล่นขณะกาลังยิงประตูโทษสาหรับผู้เล่นขณะกาลังยิงประตู 2 ใน 3 ให้ใช้

บทลงโทษของการพยายามยิงประตูตามพน้ื ท่ี (หากพยายามยิงประตู 2 คะแนนไมเ่ ป็นผล ใหโ้ ยนโทษ 2 คร้ัง
หากพยายามยิงประตู 3 คะแนนไมเ่ ปน็ ผลให้โยนโทษ 3 ครงั้ )
• บทลงโทษการฟาลว์ เทคนิคผฝู้ กึ สอน เปลีย่ นเปน็ โยนโทษ 2 ครง้ั และไดค้ รอบครองบอล

พ.ศ. 2529 FIBA World Congress ไดก้ าหนดการเปล่ยี นแปลงกติกาดังนี้

• ให้มีการฟาล์วเจตนาและฟาล์วเสียสิทธิ์ต่อผู้เล่น ให้โยนโทษ 2 หรือ 3 ครั้ง และเพิ่มการครอบครองบอล
จดุ ประสงคเ์ พอื่ เพ่ิมชนิดของการฟาล์วซง่ึ เกิดขึ้นบอ่ ยครั้งในการแข่งขนั

11

พ.ศ. 2533 ได้มีการเปลยี่ นแปลงกตกิ าดังนี้

• ยกเลิกสิทธิ์ในการเลือกสาหรับการส่งบอลเข้าเล่นและช่วงการเล่น (Play Phase) ยกเลิกข้อจากัดของการ
โยนโทษทเ่ี กิดขนึ้ ไม่มีข้อยุ่งยากสาหรับทุกคน

• กาหนดเขตทีน่ ่ังทีม
• หากผฝู้ กึ สอนหรือผู้ติดตามทมี ลกุ ออกจากท่ีนั่งทมี อย่างไรจึงถกู ขานฟาลว์ เทคนิคผู้ฝกึ สอน และลุกออกจากท่ี

นั่งทีมขณะเกดิ การชกต่อย ใหข้ านฟาลว์ เสยี สิทธทิ์ ันที
• ใหก้ รรมการผูต้ ัดสนิ ย่ืนส่งบอลใหแ้ ก่ผู้เล่นทกุ จุดทม่ี กี ารส่งบอลเขา้ เลน่
• ห้ามผู้เล่นท่ีส่งบอลเขา้ เล่นก้าวเท้าเกนิ กว่า 1 เมตร ในทิศทางเดยี วกันก่อนการปล่อยบอลจากการสง่
• ผู้เล่นที่ยืนช่องโยนโทษเข้าแย่งบอลจากการโยนโทษครัง้ สุดท้ายหรอื ครั้งเดยี วเม่ือลูกบอลหลุดจากมอื ของผู้

โยนโทษ
• ผูต้ ัดสินสามารถแก้ไขความผดิ ผลาดทเ่ี กีย่ วกับการโยนโทษและคะแนน

พ.ศ. 2535 FIBA เปิดโอกาสให้ผู้เล่นอาขีพสามารถลงแข่งขันกีฬาโอลิมปิก ณ กรุง บาร์เซโลนา (Barcelona) ซึ่ง

เรยี กว่า Dream Team ไดร้ บั การสนใจจากบคุ คลทวั่ โลก

พ.ศ. 2537 FIBA ไดป้ รับปรงุ กตกิ าร ดงั นี้

• กาหนดระบบการแข่งขัน 2 x 20 นาที หรือ 4 x 12 นาที
• การสง่ บอลเข้าเบ่นใหส้ ง่ ใกล้จดุ เกิดเหตุ รวมถงึ เสน้ หลัง
• ผเู้ ล่นกาลังยงิ ประตู ใหน้ ับรวมถงึ กรณผี ูเ้ ลน่ การลอยตวั ในอากาศจากการยงิ ประตูจนกวา่ เท้าสมั ผัสพ้ืนทั้งสอง

ขา้ ง
• สามารถกระโดดยัดหว่ ง (Alley-oop) จากการส่งบอลและลกู บอลน้นั ย้อยลงมาเหนจ็ ห่วงได้
• เปลยี่ น ฟาล์วเจตนา เป็น ฟาล์วขาดนา้ ใจนกั กีฬา
• ยกเลกิ บทลงโทษ 1+1 ให้ใชบ้ ทลงโทษการโยนโทษ 2 ครง้ั แทน
• หากผู้เลน่ ,ผู้ฝึกสอนหรือผู้ติดตามทีม ถกู ขานฟาล์วเสียสิทธ์ิ ต้องออกจากสนามแขง่ ขันกลับไปยังห้องพักหรือ

ออกจากอาคารการแขง่ ขนั
• จากสถานการณ์การโยนโทษ ให้มีผู้เล่นทงั้ สองทีมทาการแย่งลูกบอลในชอ่ งยืนโยนโทษ ไม่เกิน 6 คน (รวมผู้

โยนโทษดว้ ย ทมี ละ 3 คน)

พ.ศ. 2541 FIBA ได้มีการเปล่ียนแปลงกติกา ดังนี้

• ยกเลกิ บอลเข้าสกู่ ารเล่น (Ball in Play)
• เปล่ยี นแปลง ‘บอลด’ี ขณะส่งบอลเข้าเล่นและการเลน่ ลูกกระโดด
• ขอเวลานอกเพม่ิ เปน็ 3 คร้งั

12

• 2 นาทีสุดท้ายของครึ่งเวลาหลังหรือช่วงต่อเงลาเพิ่มพิเศษ เมื่อเกิดการยิงประตูธรรมดาเป็นผล นาฬิกา
แขง่ ขันจะหยุด

• ผู้เล่นผ่ายรุก และฝ่ายป้องกนั ห้ามสัมผัสลูกบอลเหนือห่วงประตูและขณะลูกบอลการะทบกระดานหลังจาก
การยงิ ประตู

• บทลงโทษของการฟาล์วคู่ ทีมที่ครอบครองบอลแล้วเกิดกระทาฟาลว์ คู่ ยังคงได้ส่งบอลเข้าเล่นแทนการเล่น
ลกู กระโดด

• ใช้ ฟาล์วเทคนคิ ขาดน้าใจนักกฬี า ใหโ้ ยนโทษ 2 ครั้งและครอบครองบอล

พ.ศ. 2543 Central Broad of FIBA ได้เปลย่ี นแปลงกตกิ าดังนี้

• ระบบการแข่งขัน เปน็ 4 period ๆ ละ 10 นาที (4 x 10 นาที)
• ฟาล์วทีมรวมเหลอื 4 ครงั้ ต่อ period คร้งั ตอ่ ไปให้โยนโทษ 2 คร้งั
• พักการแข่งขัน period ที่ 1-2, 3-4 หรือช่วงต่อเวลาเพิ่มพิเศษ 2 นาที พักการแข่งขัน period ที่ 2-3 เป็น

เวลา15 นาที
• ขอเวลานอก period ที่ 1, 2, 3หรอื ชว่ งตอ่ เวลาเพิม่ พิเศษได้ 1 ครั้ง ขอเวลานอก period ที่ 4 ได้ 2 คร้งั
• ให้เวลานอก 1 นาทเี ต็ม ถึงแม้ทีมท่ีขอเวลานอกพร้อมแขง่ ขนั
• เปล่ียนกติกาว่าดว้ ย 30 วนิ าที และนาฬิกา 24 วินาทเี ริม่ ต้นนบั ใหม่เม่ือลูกบอลหลดุ จากมอื จากการยิงประตู

และสัมผัสห่วงประตู หากลูกบอลลอยในอากาศจากการยิงประตูแล้วเสียงสัญญาณ 24 วินาทีดังขึ้นนาฬิกา
แข่งขันหยุดทันที หากบอลเข้าห่วงประตู ให้นับคะแนน หากไม่ลงถือเป็นผิดระเบียบ ให้ฝ่ายตรงข้ามได้ส่ง
บอลเขา้ เลน่
• ทมี ครองครองบอลต้องพาบอลส่แู ดนหนา้ ลดเหลอื 8 วินาที
• ชว่ ง 2 นาทสี ุดท้ายของ period ท่ี 4 หรอื ชว่ งตอ่ เวลาเพ่ิมพิเศษ เมือ่ เกิดการยงิ ประตเู ป็นผล นาฬิกาแข่งขัน
จะหยดุ ทีมทีม่ ีสทิ ธิ์ส่งบอลเขา้ เลน่ จากการเสียประตู ขอเปล่ยี นตวั ได้ และฝ่ายตรงขา้ มขอเปล่ยี นตัวตามได้
• FIBA จะใชร้ ะบบการตัดสิน 3 คน สาหรับการแขง่ ขนั กฬี าโอลิมปิกและการแข่งขนั ชิงชนะเลศิ แหง่ โลก
• สาหรับระบบการตัดสินใจ 3 คน หากฝ่ายจัดการแขง่ ขนั พิจารณาแล้วและมีความเหน็ ให้ใช้ก็สามารถกระทา
ได้
• บทลงโทษการฟาล์วเทคนคิ ผ้เู ลน่ ให้โยนโทษ 1 ครัง้ และครอบครองบอล
พ.ศ. 2543 FIBA Technical Commission ได้เผยแพร่เอกสารการวินิจฉัยและตีความอธบิ ายรายละเอียดของกติกา
และเหตกุ ารณ์ทีเ่ กดิ ให้ชัดเจนขึ้น

พ.ศ. 2544

• FIBA Technical Commission ได้เผยแพร่เอกสารเน้นจุดสาคัญของการปฏิบัติ เช่น การลงโทษ การ
พิจารณาการเล่นทไี่ ด้เปรียบ/เสียเปรยี บ

13

• ได้เผยแพร่เอกสารเนน้ การแข่งขันอย่างรวดเร็ว การเคลื่อนที่ของผู้ตดั สินในสนาม ระบบการตัดสินที่ชดั เจน
และการวนิ จิ ฉัยตคี วามเพื่อแนวทางในมื่อเกิดเหตุการณ์ในสนาม

เมื่อสิ้นทศวรรตที่ 20 (พ.ศ.2543) ประมาณกันว่ามีผู้นิยมกีฬาบาสเกตบอลกว่า 250 ล้านคน และมีประเทศที่เป็น
สมาชกิ สหพันธ์บาสเกตบอลนานาชาติ (F.I.B.A.) 208 ประเทศ

ประวัตบิ าสเกตบอล กติกาบาสเกตบอล ความเป็นมากฬี าบาสเกตบอล เรียบเรยี งโดย Educatepark.com

ประวัตบิ าสเกตบอล เอน็ บเี อ (NBA – National Basketball Association)

ในปี พ.ศ. 2489 ถือกาเนิดลีกเอ็นบีเอ (National Basketball Association, NBA) ก่อตั้งโดยรวบรวมทีม
อาชีพชั้นนา และทาให้กีฬาบาสเกตบอลระดับอาชีพได้รับความนิยมสูงขึ้น ปี พ.ศ. 2510 มีการจัดตั้งลีกเอบีเอ
(American Basketball Association, ABA) ขึ้นอีกลีกมาเป็นคู่แข่งอยู่พักหนึ่ง ลีกทั้งสองก็ควบรวมกันในปี พ.ศ.
2519

ในเอ็นบีเอมีผู้เล่นมีชื่อเสียงหลายคน เช่น จอร์จ มิคาน (George Mikan) ผู้เล่นร่างใหญ่ที่โดดเด่นคนแรก
บอบ คอสี (Bob Cousy) ผ้มู ีทกั ษะการครองบอล บลิ รัสเซล (Bill Russell) ผู้ท่ีเก่งดา้ นการตงั้ รบั วิลท์ แชมเบอร์เลน
(Wilt Chamberlain) รวมถึง ออสการ์ รอเบิร์ตสัน (Oscar Robertson) และ เจอร์รี เวสต์ (Jerry West) ผู้ที่เก่งใน
รอบด้าน คารีม อับดุล-จับบาร์ (Kareem Abdul-Jabbar) และ บิล วอลตัน (Bill Walton) ผู้เล่นร่างยักษ์ในยุคหลัง
จอห์น สต็อกตนั (John Stockton) ผ้ทู ี่มที กั ษะการคุมเกม ตลอดจนผเู้ ล่นสามคนท่ีทาใหเ้ อน็ บเี อได้รับความนยิ มจนถึง
ขดี สดุ คือ แลร์รี เบริ ์ด (Larry Bird) แมจกิ จอหน์ สัน (Magic Johnson) และ ไมเคลิ จอรแ์ ดน (Michael Jordan)

ลกี ดบั เบิล้ ยเู อ็นบเี อ (Women’s National Basketball Association, WNBA) สาหรับบาสเกตบอลหญิงเร่ิม
เล่นในปี พ.ศ. 2540 ถึงแม้ว่าในฤดูกาลแรกจะไม่ค่อยมั่นคงนัก นักกีฬามีชื่อหลายคน เช่น เชอริล สวูปส์ (Sheryl
Swoopes), ลิซา เลสลี (Lisa Leslie) และ ซู เบิร์ด (Sue Bird) ช่วยเพิ่มความนิยมและระดับการแข่งขันของลีก ลีก
บาสเกตบอลหญงิ อืน่ ๆ ล้มไปเน่อื งจากความสาเรจ็ ของดับเบ้ิลยเู อน็ บเี อ

14

กฎและกตกิ าของ NBA

กฎเกี่ยวกับขนาดและเวลาที่ใช้แข่ง อาจแตกต่างกันขึ้นกับทัวร์นาเมนต์หรือองค์กรที่จัดการแข่งขัน
รายละเอียดในสว่ นน้จี ะใช้ของสากลและเอ็นบีเอเปน็ หลัก

จุดมุ่งหมายของเกมคือ การทาคะแนนให้ได้มากกว่าคู่แข่งโดยการโยนลูกเข้าห่วงของคู่ต่อสู้จากด้านบน
ในขณะท่ีป้องกันไมใ่ ห้ค่ตู อ่ สโู่ ยนลูกลงหว่ งของฝา่ ยตน การโยนลูกในลกั ษณะนี้เรียกว่าการชตู้ (หรอื ชอ็ ต shot) การชู้ต
ทเ่ี ข้าห่วงจะไดส้ องคะแนน แต่ถ้าผชู้ ู้ตอย่เู ลยเส้นสามคะแนนออกไปในขณะชู้ตลกู กจ็ ะได้สามคะแนน เส้นสามคะแนน
จะอยู่หา่ งจากหว่ งเปน็ ระยะ 6.25 เมตร (20 ฟุต 5 นว้ิ ) ในกติกาสากล และ 23 ฟตุ 9 น้วิ (7.24 เมตร) ในกติกาเอ็นบี
เอ การชู้ตลูกโทษหรือท่ีเรยี กว่า ฟรีโทรว์ (free throw) เมื่อฟาล์วมคี า่ หนงึ่ คะแนน

เกมจะแบ่งการเล่นเป็น 4 ควาเตอร์ (quarter) แต่ละควาเตอร์มี 10 นาที (สากล) หรือ 12 นาที (เอ็นบีเอ)
ชว่ งพักครง่ึ นาน 15 นาที สว่ นพักอนื่ ๆ ยาว 2 นาที ช่วงต่อเวลา (overtime) ยาว 5 นาที ทมี จะสลบั ด้านสนามเม่อื เร่ิม
ครึ่งหลัง เวลาจะเดินเฉพาะระหว่างที่เล่น และนาฬิกาจะหยุดเดินเมื่อเกมหยุด เช่น เมื่อเกิดการฟาล์ว หรือระหว่าง
การชตู้ ลกู โทษ เปน็ ต้น ดงั นนั้ เวลาทัง้ หมดทใี่ ช้แขง่ มักยาวกว่านมี้ าก (ประมาณสองชั่วโมง)

ในขณะใดขณะหนึ่งจะมีผู้เล่นในสนามฝ่ายละห้าคน และจะมีผู้เล่นสารองสูงสุดทีมละเจ็ดคน สามารถ
เปลี่ยนตัวไดไ้ มจ่ ากัดและเปลี่ยนได้เฉพาะเมื่อเกมหยุด ทีมยังมโี ค้ชที่ดูแลทมี และวางกลยุทธ์ในการเล่น รวมถึงผู้ชว่ ย
โค้ช ผูจ้ ัดการทีม นกั สถิติ แพทย์ และเทรนเนอร์

เคร่ืองแบบนักกฬี าสาหรบั ทมี ชายและหญิงตามมาตรฐานได้แก่ กางเกงขาสั้นและเสอ้ื กล้ามที่มีหมายเลขผู้เล่น
ชัดเจนพิมพ์ทั้งด้านหน้าและด้านหลัง รองเท้าเป็นรองเท้ากีฬาหุ้มข้อเท้า อาจมีชื่อทีม ชื่อนักกีฬา และสปอนเซอร์
ปรากฏบนชดุ ดว้ ยกไ็ ด้

แต่ละทีมจะได้เวลานอกจานวนหนึ่งสาหรับให้โค้ชและผู้เล่นปรึกษากัน มักยาวไม่เกินหนึ่งนาที ยกเว้นเมอ่ื
ตอ้ งการโฆษณาระหวา่ งการถ่ายทอดสด

15

เกมควบคุมโดยกรรมการและหัวหน้ากรรมการผู้ตัดสินในสนาม และกรรมการโต๊ะ กรรมการโต๊ะมีหน้าท่ี
บันทึกคะแนน ควบคุมเวลา บันทึกจานวนฟาล์วผู้เล่นและฟาล์วทีม ดูเรื่องการเปลี่ยนตัว โพเซสซันแอร์โรว์
และชอ็ ตคล็อก

เทคนิคพ้นื ฐานของ บาสเกตบอล

ตาแหน่งผู้เล่นและโครงสร้าง

ถึงแม้ว่าในกฎจะไมก่ าหนดตาแหนง่ ใด ๆ ของผ้เู ล่น แตเ่ รือ่ งน้ีมวี ิวฒั นาการจนเปน็ ส่วนหนึง่ ของบาสเกตบอล
ในช่วงหา้ สิบปแี รกของเกม จะใช้ การด์ สองคน ฟอร์เวิร์ดสองคน และเซน็ เตอร์หนึ่งคนในการเลน่ ตั้งแต่คริสตท์ ศวรรษ
1980 เป็นต้นมา มีการแบ่งชัดเจนขึ้นเป็น พอยท์การ์ด (หรือการ์ดจ่าย) ชู้ตติ้งการ์ด สมอลฟอร์เวิร์ด เพาเวอร์ฟอร์
เวิร์ด และ เซ็นเตอร์ ในบางครั้งทีมอาจเลือกใช้ การ์ดสามคน แทนฟอร์เวิร์ดหรือเซ็ตเตอร์คนหนึง่ ซึ่งเรียกวา่ three
guard offense

การเล่นตั้งรับ มีหลักการแตกต่างกันสองรูปแบบ คือ ตั้งรับแบบโซน (zone defense) และ แบบแมน-ทู-
แมน (man-to-man defense) การต้ังรับแบบโซน ผู้เล่นจะยืนคุมผู้เล่นฝ่ายบุกที่อยู่ในโซนที่ตัวเองรับผิดชอบ ส่วน
แบบ แมน-ทู-แมน นัน้ ผู้เล่นฝา่ ยรับแตล่ ะคนจะยนื คมุ และป้องกันผู้เลน่ ฝ่ายตรงขา้ มท่โี คช้ วางแผนการเลน่ เอาไว้

สว่ นการเลน่ บุกทาคะแนนมหี ลากหลายกว่า เก่ียวข้องกบั แผนการส่งลูก และการเคล่อื นไหวของผู้เล่นท่ีไม่ถือ
ลูก การคัท (cut) หรือวิ่งตัด คือการที่ผู้เล่นที่ไม่มีลูกวิ่งอย่างรวดเร็วไปยังตาแหน่งที่ได้เปรียบ การสกรีน (screen)
หรือ พิก (pick) คือการที่ผู้เล่นฝ่ายบกุ ยนื ขวางทางผู้เลน่ ฝ่ายรับที่ประกบเพ่ือนร่วมทมี ในขณะที่เพ่ือนร่วมทีมนั้นวิ่งตัด
ข้าง ๆ เขา การเล่นสองแบบนี้สามารถรวมเข้าเป็นพกิ แอนด์โรล (pick and roll) โดยที่ผู้เล่นคนแรกทาพิกจากนั้นก็
หมุนตวั ว่งิ เข้าหาห่วง (ซ่งึ เรยี กว่าโรล) สกรีน และ คัท เปน็ ส่วนสาคญั ของการเลน่ ทาให้สง่ ลกู และทาคะแนนได้สาเร็จ
ทีมมักมีแผนการเล่นท่ีหลากหลายเพอื่ ให้อีกฝ่ายไม่สามารถคาดเดาการเลน่ ได้ ในสนามผู้เล่นตาแหน่งพอยท์การ์ดมักมี
หน้าท่บี อกแผนการเล่นท่ีจะใชใ้ หก้ บั เพอ่ื นร่วมทีม

โครงสร้างของการตงั้ รับ การบุก และตาแหน่งการเล่น ถกู เนน้ ในการเล่นบาสเกตบอลระดบั สูง และเป็นสิ่งท่ี
โคช้ จะขอเวลานอกเพอ่ื คยุ กบั ลกู ทีม

16

การชตู้ บาสเกตบอล

การชตู้ เพอื่ ทาคะแนนน้นั วธิ กี ารจะแตกต่างกนั ไปขึน้ กับผ้เู ล่นและสถานการณ์ ทจี่ ะอธบิ ายต่อไปน้เี ป็นเทคนิค
พ้ืนฐานที่ใช้มากท่ีสุด

ผู้เล่นเอาลูกไปพกั บนปลายนิว้ มือข้างที่ถนัด ให้อยู่สูงกว่าศีรษะเล็กน้อย ส่วนมืออีกข้างประคองด้านขา้ งลกู
จากนน้ั กย็ ืดแขนขา้ งที่พักลูกให้เหยยี ดตรงให้ลกู ลอยออกจากปลายนิ้วในขณะท่บี ดิ ขอ้ มอื ลง ปกติมืออกี ข้างประคองลกู
เพ่ือควบคมุ ทศิ การชู้ตเท่านัน้ ไมม่ ีสว่ นในการให้แรงส่ง

ผู้เล่นมักชู้ตลูกให้ลูกหมุนแบบแบ็คสปิน (backspin) กล่าวคือหมุนย้อนไปข้างหลังขณะที่ลูกเคลื่อนที่ไปยงั
ห่วง ซึ่งจะช่วยป้องกันไม่ให้ลูกกระดอนออกจากห่วงหลังจากการกระทบ ผู้เล่นส่วนมากชู้ตไปยังห่วงตรง ๆ แต่ใน
บางครัง้ ผู้ชู้ตอาจต้องชูต้ ใหก้ ระดอนกบั แป้นแทน

วิธีการชู้ตที่ใชบ้ ่อยสุด ได้แก่ เซ็ตช็อต (set shot) และ จมั พ์ชอ็ ต (jump shot) เซ็ตชอ็ ตคอื การชู้ตขณะท่ีท้ัง
สองเท้ายังอยู่ติดพื้น ใช้ในการชู้ตฟรีโทรว์ ส่วนจัมพ์ช็อต คือการชู้ตขณะที่กาลังกระโดดโดยปล่อยลูกขณะที่ตัวอยู่
ตาแหนง่ ลอยตวั สงู สุด การชู้ตวิธนี ้ใี ห้กาลงั มากกว่าและชู้ตไดไ้ กล อีกท้ังสามารถกระโดดลอยตวั เหนือผู้เล่นที่ยืนตั้งรับ
ได้ดว้ ย

ผเู้ ล่นทชี่ ตู้ เก่งนอกจากจะมสี มั ผสั การทรงตวั ความกล้า และการฝกึ ฝนท่ดี แี ลว้ ยังตอ้ งรู้จกั เลอื กโอกาสการช้ตู
อกี ด้วย ผู้เล่นระดับแนวหน้ามักชตู้ ไมพ่ ลาดเม่อื ไมม่ ีผเู้ ล่นอ่นื มาประกบ

17

การส่งบอล

ในการส่งบอล (pass) ระหว่างผู้เล่น ผู้ส่งมักส่งในจังหวะที่ก้าวไปข้างหน้าเพื่อเพิ่มกาลังส่ง และอาศัยมือ
ประคองในจงั หวะที่ปล่อยลูกเพื่อช่วยเร่ืองความแม่นยา

การส่งพื้นฐานสุดแบบหนึ่งคือการส่งระดับอก (chest pass) โดยส่งโดยตรงจากอกของผู้ส่งลูกไปยังผูร้ ับลกู
เปน็ การส่งทรี่ วดเรว็ ท่สี ดุ

การสง่ อกี แบบคือแบบ bounce pass ผู้ส่งจะส่งจากระดับอก ใหล้ ูกบอลกระเด้งกับพนื้ ทรี่ ะยะประมาณสอง
ในสามจากผู้ส่ง ซึ่งลูกจะกระเดง้ เข้าระดบั อกของผู้รับพอดี มีประโยชน์เวลาที่มผี ู้เล่นฝ่ายตรงข้ามยืนอยู่ในจุดซึ่งอาจ
แย่งลูกไดห้ ากส่งลกู ธรรมดา

การส่งแบบขา้ มหวั (overhead pass) สาหรบั สง่ ข้ามผเู้ ล่นฝา่ ยตรงข้าม โดยจะสง่ ข้ามศีรษะของผู้สง่ เล็งไปท่ี
ระดบั คางของผรู้ ับ

การส่งไม่จาเป็นต้องใช้กรณีที่ผู้เล่นอยู่ไกลกัน แต่อาจจะเป็นการยื่นลูกให้ผู้เล่นคนที่อยู่ข้าง ๆ ซึ่งกาลัง
เคลื่อนทีเ่ ขา้ ไปยังห่วงเพอื่ ทาคะแนน เป็นต้น

จดุ สาคัญของการส่งลูกก็คอื จะตอ้ งไมใ่ ห้อีกฝ่ายแย่งหรือขโมยลูกไปได้ ดว้ ยเหตนุ ก้ี ารสง่ ข้ามสนามไกล ๆ ท่ี
เรียกว่าการสง่ สกิป (skip pass) ถึงใชก้ ับแคบ่ างสถานการณ์เทา่ น้นั

18

การเล้ียงลูก บาสเกตบอล

การเลี้ยงลูกเป็นบังคับให้ลูกกระเด้งกับพื้นตลอดเวลา ผู้เล่นไม่ใช้มือตบลูกแต่จะใช้มือดันลูกไปหาพื้นแทน
เนอ่ื งจากควบคุมลูกได้ดกี วา่

เมื่อต้องเลี้ยงลูกผ่านคู่ต่อสู้ ผู้เลี้ยงลูกควรเลี้ยงให้ลูกอยู่ห่างจากผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามมากสุด ดังนั้นผู้เล่น
จาเป็นต้องเลี้ยงลูกได้ทัง้ สองมอื ด้วยการสลับมือเล้ียงลกู ผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามก็เอือ้ มมือถึงลูกได้ยากขึ้น และระหวา่ งท่ี
สลับมอื จะตอ้ งเลี้ยงลูกให้ตา่ ลงปอ้ งกันการขโมยลูก ผเู้ ลน่ อาจเปลย่ี นมือโดยเลี้ยงลูกลอดระหวา่ งขาหรอื ไขว้หลังกไ็ ด้

ผู้เล่นที่ชานาญสามารถเลี้ยงลูกได้โดยไม่ต้องมองลูก ซึ่งช่วยให้มองหาเพื่อนร่วมทีมหรือโอกาสการทาแต้ม
และปอ้ งกนั การขโมยลูกจากผ้เู ล่นทยี่ นื อยรู่ อบ ๆ ได้

การเลน่ บาสเกตบอลรปู แบบอ่ืน

บาสเกตบอลยังมีการดัดแปลงการเล่นเป็นรูปแบบอื่น ๆ โดยยังคงใช้ทักษะทางบาสเกตบอล ตลอดจน
อุปกรณ์การเล่น (มักได้แก่ลูกบาสเกตบอล และห่วง) การเล่นบางรูปแบบก็เป็นการเพียงเปลี่ยนกฎอย่างผิวเผิน แต่

19

บางอย่างก็ถือเป็นเกมคนละชนิดไปเลย ซึ่งเกมเหล่านี้มักเป็นการเล่นไม่เป็นทางการ โดยไม่มีกรรมการ และกฎ
ขอ้ บังคบั ที่เขม้ งวด

เกมที่น่าจะพบบ่อยสุด คือการเล่นแบบ ฮาล์ฟคอร์ต (half court game) โดยใช้สนามเพียงครึ่งเดียว เมื่อมี
การเปลี่ยนการครองบอล จะต้องเคลียร์ลูก คือส่งลูกออกไปยังเส้นครึ่งสนามหรอื นอกเส้นชู้ตสามคะแนนก่อนถงึ จะ
เลน่ ตอ่ ได้ การเลน่ แบบนี้ใชพ้ ละกาลงั และความแกรง่ นอ้ ยกว่าเพราะไม่ต้องวิ่งตลอดความยาวสนาม การเล่นแบบน้ียัง
เป็นการใชส้ นามอย่างคุม้ ค่าขน้ึ เนือ่ งจากสนามบาสสนามหน่งึ สามารถเลน่ พร้อมกนั สองเกม เม่ือมีคนมาเล่นในสนาม
เป็นจานวนมาก เจ้าของสนามอาจบงั คับวา่ ตอ้ งเลน่ ในลกั ษณะฮาลฟ์ คอรต์

ขอขอบคุณข้อมูลจาก : www.educatepark.com

20

บาสเกตบอล