ประวัติบาสเกตบอล

กกฬี ฬี าาบบาสเกตตบบออลล

ประวัติบาสเกตบอล กติกาบาสเกตบอล ความเปน็ มากฬี าบาสเกตบอล

ประวตั บิ าสเกตบอล มคี วามเปน็ มายาวนานกว่า 100 ปี นบั ตงั้ แตป่ ี พ.ศ. 2434 โดย Dr. James Naismith
(เจมส์ ไนสมิท) อาจารย์พลศกึ ษาของโรงเรียนคนงานครสิ เตยี น ปัจจุบันเป็นวิทยาลยั สปริงฟลิ (Springfield College)
เมืองสปรงิ ฟลิ รฐั แมสซาชเู ซส สหรัฐอเมริกา (Massachusetts, USA.) ขณะนนั้ ผฝู้ กึ สอนฟตุ บอลของโรงเรยี นต้องการ
ใหม้ กี ารแข่งขันกีฬาในร่มสาหรับนักเรยี นระหว่างฤดูหนาว
แต่เดมิ บาสเกตบอล ไดก้ าหนดกติกาพน้ื ฐาน 5 ขอ้ ดงั นี้

1. ผู้เล่นใช้มือเลน่ ลกู บอล
2. ผเู้ ล่นหา้ มถือลูกบอลวงิ่
3. ผู้เล่นสามารถยืนตาแหน่งใดก็ได้ในสนาม
4. ผูเ้ ลน่ ห้ามปะทะหรือถกู ตอ้ งตวั กนั
5. ห่วงประตตู ดิ ต้งั ไว้เหนือพ้ืนสนามขนานกับเสน้ เขตสนาม
Dr. James Naismith ได้ใช้ไม้รูปรา่ งคล้ายผลท้อจัดทาเปน็ ห่วงประตู ตดิ ตัง้ ไวท้ ร่ี ะเบยี งห้องโถงตามความสูง
ของระเบียง ประมาณ 10 ฟุต ครั้งแรกใช้ลูกฟุตบอลโดยมีคนนัง่ บนราวบันไดเพื่อหยิบลูกบอลออกจากประตเู ม่อื เกิด
การยิงประตเู ป็นผล ตอ่ มา Dr.James Naismith ได้กาหนดหลักการเล่นข้ึน 13 ขอ้ เป็นพนื้ ฐานของกตกิ าโดยใช้ทกั ษะ
มากกวา่ การใชแ้ รง

ดอกเตอร์ เจมส์ ไนสมทิ (Dr. James Naismith) ผคู้ ดิ คน้ กฬี าบาสเกตบอล
และในปี พ.ศ.2435 นติ ยสาร Triangle magazine ไดอ้ อกนิตยสารและมบี ทความที่ใชห้ วั ข้อวา่ A New Game โดยมี
รายละเอียดดังนี้

1. สามารถโยนลกู บอลด้วยมือข้างเดยี วหรอื สองมอื
2. สามารถตลี กู บอลด้วยมือข้างเดยี วหรือสองมือ แต่ตอ้ งไม่ใช้กาปน้ั

3

3. ห้ามถือลกู บอลว่ิงตอ้ งโยนลูกบอลจากจุดท่ีถือลูกบอล ผเู้ ล่นสามารถวิ่งเพื่อควา้ บอล
4. ตอ้ งถือลกู บอลดว้ ยมอื แขนหรอื ลาตวั ห้ามดงึ ลกู บอล
5. ห้ามใช้ไหล่ดนั ผลัก ดงึ ตบหรือตี ฝ่ายตรงขา้ ม หากเกิดการละเมดิ ให้ถือเปน็ ฟาลว์ หาก กระทาซ้าอีก ถือ
เปน็ ฟาลว์ เสยี สทิ ธิ์ จนกว่าจะเกิดการยิงประตเู ป็นผลในคราวตอ่ ไป หรอื เกดิ ผเู้ ล่นบาดเจบ็ ของผู้เล่นตลอดการแข่งขัน
ห้ามเปล่ียนตัวผเู้ ลน่
6. การฟาลว์ เป็นการกระแทกลกู บอลดว้ ยกาปนั้ และการผดิ ระเบียบของกติกาข้อ 3,4 และตาม รายละเอียด
ตามกติกาข้อ 5
7. หากผู้เลน่ ฝ่ายเดียวกนั กระทาฟาลว์ ติดต่อกนั 3 ครงั้ ให้นบั คะแนน (การฟาลว์ ตดิ ตอ่ กนั หมายถึง เป็นการ
ฟาลว์ ท่ีไม่มีการฟาล์วของฝา่ ยตรงขา้ มคน่ั ระหว่างการฟาล์วตดิ ต่อนั้น)
8. เมื่อลกู บอลถูกตี หรือโยนจากพื้นเข้าประตู ให้นบั คะแนน หากลูกบอลค้างก้านหว่ งโดยผู้ เล่นฝ่ายป้องกัน
สมั ผัสหรือกระทบประตู ใหน้ ับคะแนน
9. เม่ือลกู บอลออกนอกสนามให้ส่งบอลเข้าเลน่ ท่ีสมั ผัสลกู บอลครั้งแรกในกรณี ทมี่ ผี ู้คัดคา้ น กรรมการผู้ร่วม
ตดั สิน (Umpire) จะโยนบอลเขา้ ไปในสนาม ผู้เล่น ทสี่ ่งบอลสามารถใช้เวลาได้ 5 วินาที หากเกินกว่าน้ันฝ่ายตรงข้าม
ได้ส่งบอลแทน หากมีการคัดค้านและทาให้การแข่งขัน ล่าช้า กรรมการผู้ร่วมตัดสิน (Umpire) สามารถขานฟาล์ว
เทคนคิ
10. กรรมการผู้รว่ มตัดสิน (Umpire) มหี น้าที่ตัดสินและจดบนั ทึดการฟาลว์ เกดิ ฟาล์วตอ่ กัน ครบ 3 คร้ัง ให้
แจง้ ตอ่ ผตู้ ัดสิน (Referee) และสามารถใหฟ้ าล์วเสยี สิทธิ์ ตามกตกิ าข้อ 5
11. ผตู้ ัดสิน (Referee) มีหน้าทีต่ ดั สนิ ชีข้ าด เมอ่ื ลกู บอลเข้าส่กู ารเลน่ ในพนื้ ที่ของเขาและเปน็ ผู้ จับเวลา ,ให้
คะแนนเมอ่ื เกิดการยิงประตูเป็นผล ,จดบันทกึ คะแนนและรบั ผดิ ชองตามพนื้ ที่
12. เวลาการแข่งขนั แบง่ เป็น 2 คร่งึ ๆละ 15 นาที พัก 5 นาที
13. เมื่อหมดเวลาการแข่งขัน ฝ่ายที่ทาคะแนนมากกวา่ เป็นผู้ชนะ กรณีมีคะแนนเท่ากันให้ หัวหน้าทมี ตกลง
กนั เพ่ือแขง่ ขันตอ่ จนกวา่ มฝี ่ายใดทาคะแนนได้
จากกฎดังกล่าวถือเป็นตน้ กาเนดิ กฬี าบาสเกตบอล ซ่ึงภายหลงั ได้ ววิ ฒั นาการอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ดังตอ่ ไปน้ี

ประวัตบิ าสเกตบอล แบง่ ตามปีพทุ ธศกั ราช (พ.ศ.)

พ.ศ. 2435

• เริ่มมีการแข่งขันบาสเกตบอลครั้งแรก ระหว่างนักศึกษากับคณะครู ของวิทยาลัย สปริงฟิล (Springfield
College) ผลการแขง่ ขนั นักศกึ ษาชนะ 5:1

• ในปเี ดยี วกนั นี้ เริ่มมีการเผยแพรเ่ ขา้ ไปเล่นในประเทศเม็กซโิ ก (Mexico)

4

• Lew Allen of Hartford ได้ประดิษฐ์ประตูทรงกระบอกที่ทาจากเส้นลวดลักษณะคล้ายกับของ Dr.James
Naismith หว่ งประตูยงั ตงติดต้งั ไวต้ าแหนง่ เดมิ มตี ะแกรงป้องกนั ลูกบอลสาหรับผู้ชมทาให้มีความสนุกสนาน
เพลดิ เพลิน มกี ารจดั ทากระดานหลังแผน่ แรกข้นึ มขี นาด 3.6 เมตร * 1.8 เมตร

พ.ศ. 2437

• บาสเกตบอลแยกออกมาจากฟุตบอล โดยมคี ณะกรรมการบาสเกตบอล
• มกี ารรับรองกระดานหลงั ซง่ึ มีขนาด 1.8 เมตร * 1.2 เมตร
• กาหนดให้มีการโยนโทษ
• เกิดการคิดคน้ หว่ งประตู มตี าขา่ ยติดกับหว่ งประตดู ้วยเสน้ เชอื ก เมอื่ เชอื กนั้นถูกดึงจะทาให้ลกู บอลผ่านไปได้

และยกเลิกการใชบ้ ันไดตงั้ แต่บดั นน้ั
• เริ่มการแข่งขันบาสเกตบอลหญิงเป็นครงั้ แรกที่ นอรต์ แฮมตนั (Northamton)

พ.ศ. 2439

• เปล่ียนแปลงกติกาเรอื่ งการนับคะแนนจากการยงิ ประตธู รรมดา เป็น 2 คะแนน และนบั คะแนนจากการโยน
ลูกโทษ 1 คะแนน

• เกดิ การแขง่ ขันระดบั วทิ ยาลัยเป็นครัง้ แรกระหว่าง ชคิ าโก (Chicago) กับโลวา (Lowa) โดยใหม้ ีผู้เล่นฝ่ายละ
5 คน ผลการแข่งขนั ชคิ าโก ชนะ 15:12 ไม่มีการเปลยี่ นตัวผู้เลน่

• Dr. James Naismith ควบคุมกตกิ า จนกระท่งั มีการจัดตัง้ สหพันธ์กีฬาสมัครเล่นและได้บรรจุกติกาและการ
เปลย่ี นแปลง

พ.ศ. 2440

สหพันธ์ได้กาหนดกติกาโดยให้ทีมมีผู้เล่นฝ่ายละ 5 คน และเป็นที่ยอมรับกัน ทั่วโลก ซึ่งก่อนหน้านี้การเล่น
บางครงั้ มผี เู้ ล่นมากกว่า 50 คน ของแต่ละฝา่ ยในสนาม

พ.ศ. 2448

ได้ขยายเขา้ ไปในโรงเรียนมัธยม,มหาวิทยาลัย,สมาคม โบสถ์ และทหาร นักศึกษาโรงเรยี นกีฬาสปริงฟิลได้นา
เผยแพร่ ณ ประเทศฝร่งั เศส

พ.ศ. 2452

มกี ารนากระดานหลงั ชนิดกระจกใสเป็นคร้งั แรก และได้รบั การรบั รองในกติกา และผู้เล่นทฟี่ าล์วครบ 4 คร้ัง
ใหเ้ ปน็ ฟาลว์ เสียสิทธ์

ระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 1 การแข่งขันบาสเกตบอลได้หยุดชะงักลง ระหว่างนั้นทหารอเมริกัน,ผู้ฝึกสอน
และ Dr.James Naismith นาบาสเกตบอลเขา้ ไปยโุ รปเปน็ นวัตกรรมการแขง่ ขัน

5

พ.ศ. 2463

มีการแข่งขัน Inter-Allied Game เป็นครั้งแรก ณ กรุงปารีส (Paris) ผลการแข่ง ขันสหรัฐอเมริกา (USA.)
ชนะฝรั่งเศส (France)และอติ าลี (Italy) โดยถอื เปน็ การแขง่ ขนั ระหวา่ งชาติเปน็ คร้งั แรก และเปน็ การเริ่มต้นไปสู่การ
แข่งขนั ชิงชนะเลิศระดับโลก

การเล่นบาสในช่วงแรก | ประวัตบิ าสเกตบอล

พ.ศ. 2466 กาหนดการฟาล์วผู้เล่นยิงประตูโทษโดยแยกจากการฟาล์วอื่น ๆ กล่าวคือ การ ฟาล์วบุคคลต่อผู้เล่น

กาลงั ยิงประตจู ะตอ้ งมีการโยนโทษ

พ.ศ. 2467 เปน็ กฬี าสาธิตในการแขง่ ขนั กีฬาโอลมิ ปคิ ณ กรงุ ปารสี (Paris)
พ.ศ. 2470 Abe Saperstein ติดตอ่ กบั Harlem Gloketrotters. ซึง่ เปน็ ผเู้ ล่นจากชิคาโก และ แข่งขันกันคร้ังแรก

ที่ Hinebluy มลรัฐ Illinois ตั้งแต่นั้นมีส่วนทาให้ประชาชนทั่วไปหันมาสนใจกีฬาบาสเกตบอลเพิ่มขึ้นกว่า 100
ประเทศ

พ.ศ. 2472 จัดตั้งโรงเรียนพลศึกษา ขึ้นที่ กรุงเจนีวา (Geneva) โดยได้รับความร่วมมือจาก วิทยาลัยสปริงฟิล

(Springfield College)

พ.ศ. 2475

• บาสเกตบอลเป็นทีส่ นใจและเปน็ ทีน่ ิยมของคนท่ัวโลก และสามารถกล่าวไดว้ ่า บาสเกตบอลเป็นกีฬามาจาก
สหรฐั อเมรกิ า (USA.)

• สมาคมบาสเกตบอล ได้จัดการประชุมสัมมนา ณ กรุงเจนีวา (Genrva) และได้มีประเทศ ก่อตั้งสหพันธ์
บาสเกตบอลสมัครเล่นนานาชาติ (FIBA) รวม 8 ประเทศ

ในปี พ.ศ. 2475 FIBA ได้กาหนดและจดั ทากติกาบาสเกตบอลอย่างละเอยี ด ดังนี้
• แต่ละทมี มีผู้เลน่ ได้ 5 คน เปล่ยี นผู้เล่นสารองได้ 2 คน 2 คร้งั
• ภายหลงั จากการทาคะแนนปกตหิ รอื จากการโยนโทษ ให้เรมิ่ การแข่งขนั ด้วยลูกกระโดด ณ วงกลมกลาง
• มอบหมายให้ Technical Commission ประชุมตกลงเปลี่ยนแปลงกตกิ าทุก ๆ 4 ปี ภายในปีที่มีการแขง่ ขนั
กีฬาโอลมิ ปกิ

6

พ.ศ. 2478

• จดั การแขง่ ขนั กฬี าบาสเกตบอลชายชงิ ชนะเลศิ แห่งทวีปยุโรปเปน็ ครง้ั แรก ณ กรงุ เจนวี า (Geneva) โดยมีทีม

เข้ารว่ มการแข่งขนั 10 ประเทศ ในคร้งั นั้นทีมชนะเลิศ คอื ประเทศแลตเวีย (Latvia) ซึ่งชนะ ประเทศสเปน
(Spain) ด้วยคะแนน 24 :18
• การประชุมคณะกรรมการโอลิมปิกสากล ณ กรุงออสโล (Oslo) และได้รับการบรรจุในการแข่งขันกีฬา
โอลิมปิกครง้ั ต่อไป ณ กรุงเบอร์ลิน (Berlin) นับเปน็ รายการแขง่ ขันทีใ่ หญ่ท่ีสุดครง้ั แรงของบาสเกตบอล และ
ในการแขง่ ขันครัง้ นัน้ ประเทศสหรฐั อเมริกา (USA.) ชนะเลศิ โดยชนะคชู่ งิ ประเทศแคนาดา (Canada) ด้วย
คะแนน 19:8 ผู้ให้เกยี รตมิ อบเหรียญรางวัล คอื Dr. James Naismith
ในปี พ.ศ. 2478 FIBA จดั การประชมุ ณ กรงุ เบอรล์ ิน (Berlin)โดยมีรายละเอยี ดดังน้ี
• ให้เกดิ ความสมดุลและเสมอภาคระหวา่ งผเู้ ล่นฝ่ายปอ้ งกันและฝา่ ยรกุ
• จากดั ความสูงของผู้เล่น
• ขอเวลานอกได้ 3 ครัง้
• ยกเลิกการเล่นลูกกระโดดหลังจากเกดิ ทาคะแนนได้ ใหส้ ง่ บอลเขา้ เล่นจากเสน้ หลงั แทน
• แบง่ สนามเปน็ สองส่วน
• เริ่มใช้กติกาวา่ ดว้ ย 10 วนิ าทใี นแดนหลงั
• ฟาล์วบุคคลของผู้เล่นเพิม่ เป็น 4 คร้ัง

พ.ศ. 2483 Dr. James Naismith ผคู้ ิดค้นกฬี าบาสเกตบอล ไดเ้ สยี ชวี ติ
พ.ศ. 2491 หลงั สงครามโลกครั้งที่ 2 FIBA ได้ประชุม ณ กรงุ ลอนดอน (London) โดยมี รายละเอยี ดทเ่ี ปล่ยี นแปลง

ดังน้ี
• เรม่ิ นากตกิ าว่าด้วย 3 วินาที
• หา้ มผู้เลน่ ท่ีมคี วามสงู ยนื ใต้หว่ งประตู
• เพิ่มผู้เล่นสารองจาก 5 คน เปน็ 7 คน
• ขอเวลานอกเพิม่ เป็น 4 คร้งั
• ใหส้ ่งบอลแทนการโยนโทษในช่วงเวลา 3 นาทสี ดุ ท้ายของการแข่งขัน
• ให้ยกเท้าหลักได้กอ่ นการยิงประตู ,ส่งบอล หรือเล้ียงบอล
• ผเู้ ล่นชาวเอเชยี เริ่มใชว้ ิธีการกระโดดยิงประตู

พ.ศ. 2492 จดั ต้ังสมาคมบาสเกตบอลอาชพี NBA
พ.ศ. 2493 จดั การแขง่ ขันชงิ ชนะเลิศชายของโลก ณ ประเทศอาเจนตนิ า (Argentina)
พ.ศ. 2494 จัดการแข่งขนั NBA-ALL STAR เป็นครง้ั แรก ณ กรงุ บอสตนั (Boston) ในครง้ั น้ันฝั่งตะวันออก ชนะ ฝงั่

ตะวันตก ด้วยคะแนน 111 : 94

7

พ.ศ. 2495 หลังจากการแขง่ ขนั กฬี าโอลิมปกิ ณ กรงุ เฮลซงิ กิ (Helsinki) มีการเปล่ียนแปลงดงั นี้

• เพม่ิ ฟาลว์ บุคคลเป็น 5 ครง้ั (Foul-out)
• เกดิ การแขง่ ขนั ทนี่ า่ เบื่อ เน่ืองจากทมี เล่นช้าลงมากโดยไม่มีเหตุการณ์ใด ๆ ทาให้ เกดิ ชอ่ งว่างของการพัฒนา

เกมการแข่งขัน

พ.ศ. 2496 จดั การแขง่ ขันชิงชนะเลศิ หญิงของโลก ณ ประเทศชลิ ี (Chile)
พ.ศ. 2497 Danny Biason เสนอแนะขอ้ สรุป และใน NBA เริม่ ใช้กติกาใหม่ เพ่อื ใหเ้ กมการ แขง่ ขันรวดเรว็ โดยให้

ทมี ครอบครองบอลต้องยงิ ประตู ภายใน 24 วนิ าที

พ.ศ. 2499 ในการแขง่ ขัน ณ กรุงเมลเบอร์น (Melbourne) มกี ารเปล่ยี นแปลงดงั น้ี

• ฝา่ ยรุกต้องยิงประตู ภายในเวลา 30 วินาที
• กาหนดเขตโยนโทษ เปน็ รปู ส่ีเหลย่ี มคางหมู บริเวณใต้หว่ งประตู
• FIBA Technical Commission ทบทวนความสมดุลและเสมอภาคของผู้เล่นฝ่ายรุกและฝ่ายป้องกัน การยงิ

ประตยู กเท้าหลักแล้วปลอ่ ยบอลหลุดจากมือ และการเลย้ี งบอลตอ้ งปล่อยบอลหลุดจากมือก่อนยกเท้าหลัก
• เกดิ การกระโดดยงิ ประตูได้ใช้กนั อย่างแพร่หลาย และเปน็ การเปล่ียนแปลงคร้งั สาคัญของการยงิ ประตู , การ

สง่ บอล และการเลีย้ งบอล
• เกิดยทุ ธวธิ ีกาบัง (Screen) การเล่นเตม็ สนามของผเู้ ล่นทาใหย้ ากต่อการจดั การ

การแข่งบาสเกตบอลในสหรฐั | ประวตั บิ าสเกตบอล

พ.ศ. 2501 จดั การแข่งขันชายชงิ ชนะเลิศชายของสโมสรยุโรป
พ.ศ. 2502 จดั การแขง่ ขนั ชิงชนะเลิศหญงิ ของสโมสรยโุ รป

พ.ศ. 2503 FIBA ประชุม ณ กรุงโรม (Rome) มีการเปล่ียนแปลง ดงั รายละเอยี ดดังน้ี
• 5 นาทสี ดุ ท้ายของการแข่งขัน เกดิ การฟาลว์ บคุ คลจะลงโทษดว้ ยการโยนโทษ 2 ครัง้
• กระทาฟาลว์ แล้วยงิ ประตเู ปน็ ผล ให้ยกเลิกคะแนน

8

• ท้งั สองทมี ทาฟาล์วซงึ่ กันและกนั และบทลงโทษเท่ากัน ให้ยกเลกิ บทลงโทษของการโยนโทษ หากบทลงโทษ
ไมส่ ามารถยกเลิกได้ ใหโ้ ยนโทษไดไ้ มเ่ กนิ 2 ครงั้ และครอบครองบอล

• การเปล่ียนแปลงของบทลงโทษที่สลับซา้ ซ้อนทาใหบ้ างครง้ั เป็นสถานการณ์ที่ยงุ่ ยากสาหรับกรรมการผู้ตัดสิน
เมื่อต้องมีการนับการยกเลิกบทลงโทษ และจานวนของการโยนโทษที่เหลือ ทาให้บางครั้งผู้ชมหรือผู้เล่นไม่
เขา้ ใจและเกดิ ความสบั สน

พ.ศ. 2507 เริ่มใช้ ช่วงการเล่น (Play Phase)

• FIBA ไดป้ ระชมุ ณ กรงุ โตเกยี ว (Tokyo) ตกลงใหจ้ ดั ทาหนงั สือกติกาท่ีเขา้ ใจง่าย
• เกิดระบบของการรุก และมีการยิงประตูทาคะแนนได้เพิ่มขึ้น ความแข็งแกร่งของผู้เล่นมีความสาคัญ

เนอื่ งจากกฬี าบาสเกตบอลคอ้ งเคลื่อนทต่ี ลอดเวลา

พ.ศ. 2515 หลังจากการแข่งขันโอลิมปิก ณ ประเทศเม็กซิโก (Mexico) FIBA ได้ กาหนดการเปลี่ยนแปลง

รายละเอียดของกตกิ าดังนี้
• กาหนดหลกั ทรงกระบอกเหนอื หว่ งประตู ยกเลิกการหา้ มผเู้ ลน่ ฝ่ายปอ้ งกันสมั ผัสลกู บอลเหนือหว่ งประตู เม่ือ
ลกู บอลกระทบห่วงประตผู ู้เล่นทงั้ สองฝ่ายสามารถเล่นได้
• 3 นาทีสดุ ท้ายของการแข่งขัน หากเกดิ การฟาล์วจะได้โยนโทษ 2 ครัง้
• หากเกิดฟาลว์ ทีมให้สง่ บอลเขา้ เล่นแทนการโยนโทษ
• FIBA มกี ารประชุม ณ กรุงมวิ นิค (Munich) และไดเ้ ปลี่ยนแปลงกติกาดงั น้ี
• ยกเลกิ 3 นาทสี ดุ ท้าย ใหใ้ ชก้ บั ทุกนาทีในการแข่งขนั หากเกิดการฟาลว์ ผเู้ ลน่ ทไ่ี ม่มีบอล ให้ส่งบอลเข้าเล่น
• การเปลี่ยนแปลงกติกาทาให้ผู้เล่นฝ่ายป้องกันสามารถละเมิดการฟาล์วเพื่อทาให้ ผู้เล่นฝ่ายรุกไม่อยู่ใน
ตาแหน่งยงิ ประตู

พ.ศ. 2516 การแขง่ ขันชิงชนะเลิศของทวีปยโุ รป ณ กรุงบาร์เซโลนา (Barselona) การฟาล์วชว่ งใหล้หมดเวลาการ

แข่งขันเพิ่มมากข้ึน ทาให้การฟาล์วเฉล่ียต่อเกมสงู ถึง 61 ครั้ง ซึ่งมผี ลกระทบตอ่ การแขง่ ขันเป็นอย่างยิ่ง ทาให้ FIBA
ไมส่ ามารถรอจนถึงการประชุมในการแขง่ ขันกีฬาโอลิมปิกครง้ั หน้า ดังนั้น FIBA จึงมีการประชมุ และกาหนดตกลงดังน้ี

• หากแต่ละครึ่งเวลาทีมกระทาฟาล์วครบ10 ครั้ง จะถูกโยนโทษ 2 ครั้ง สาหรับการฟาล์วของทีมครอบครอง
บอลให้สง่ บอลเข้าเล่นจากเสน้ ขา้ ง

พ.ศ. 2517 เกดิ การเปลีย่ นแปลงจากการใชก้ ารฟาลว์ ทีมครบ 10 คร้ัง
พ.ศ. 2519 ประชมุ FIBA ณ กรงุ มอลทรีออล (Montreal) มีการกาหนดการเปลยี่ นแปลงใหมด่ ังน้ี

• ให้มีการใชก้ ติกาว่าด้วยการฟาลว์ ทีม 10 คร้ัง บทลงโทษ โยนโทษ 2 คร้งั
• ผู้เล่นที่ถูกกระทาฟาล์วขณะกาลังยิงประตู บทลงโทษให้ได้โยนโทษใน 3 ครั้ง หากการยิงประตูธรรมดาน้นั

เป็นผล ให้นบั คะแนนและได้โยนโทษ 1 ครง้ั

พ.ศ. 2523 ประชมุ FIBA ณ กรงุ มอสโคว์ (Moscow) เกดิ การเปล่ยี นแปลงดงั น้ี

9

• ลดจานวนการฟาล์วทีมรวม เหลือ 8 คร้งั
• ฟาล์วเทคนิคท่ีนั่งทมี และหากฟาล์วเทคนคิ ผูฝ้ กึ สอนครบ 3 คร้งั ใหเ้ ปน็ การฟาลว์ เสยี สิทธิ์ตอ่ ผู้ฝึกสอน
• ได้จดั ทาเอกสารขอ้ แนะนากติกาสาหรับวธิ กี ารพิจารณาหลักการประทะโดยกาหนดผู้เลน่ ใดที่ต้องรับผิดชอบ

ต่อการปะทะนัน้ ( ใชห้ ลักของแนวด่งิ หมายถงึ ชอ่ งวา่ งเหนือผู้เลน่ ที่เป็นรูปทรงกระบอก โดยผู้เล่นท่ีลอยตัว
ในอากาศอย่างถูกตอ้ งจะลงสู่พน้ื ตาแหน่งเดิมก่อนการกระโดด และการป้องกันอย่างถูกต้องนั้นเป็นลักษณะ
ใด รวมถึงการพิจารณาการสกดั ก้ัน)

พ.ศ. 2527 FIBA ได้กาหนดกตกิ าใหม่ดังนี้

• เรม่ิ ใช้การยิงประตู 3 คะแนน (NBA เริ่มใชเ้ มือ่ ปี 2526 โดยกาหนดการพยายามยงิ ประตู 3 คะแนน ด้วยเส้น
ที่ห่างจากหว่ งประตู 6.25 เมตร, NBA 7.24 เมตร ) เป็นการเปดิ โอกาสให้สาหรับผู้เล่นที่รูปรา่ งเล็กสามารถ
ทาคะแนนได้

• ขนาดสนามเปลี่ยนเปน็ 15 เมตร * 28 เมตร
• ฟาล์วทีมรวมลดลงเหลือ 7 ครั้ง บทลงโทษ 1+1 (ผู้เล่นโยนโทษครั้งแรกพลาดให้การแข่งขันดาเนินต่อไป

ทนั ท)ี
• ยกเลิกการโยนโทษสาหรับผู้เล่นขณะกาลังยิงประตูโทษสาหรับผู้เล่นขณะกาลังยิงประตู 2 ใน 3 ให้ใช้

บทลงโทษของการพยายามยงิ ประตูตามพน้ื ที่ (หากพยายามยิงประตู 2 คะแนนไม่เปน็ ผล ใหโ้ ยนโทษ 2 ครั้ง
หากพยายามยงิ ประตู 3 คะแนนไมเ่ ป็นผลใหโ้ ยนโทษ 3 คร้งั )
• บทลงโทษการฟาลว์ เทคนคิ ผฝู้ กึ สอน เปล่ียนเปน็ โยนโทษ 2 ครั้ง และได้ครอบครองบอล

พ.ศ. 2529 FIBA World Congress ได้กาหนดการเปลยี่ นแปลงกตกิ าดังน้ี

• ให้มีการฟาล์วเจตนาและฟาล์วเสียสิทธิ์ต่อผู้เล่น ให้โยนโทษ 2 หรือ 3 ครั้ง และเพิ่มการครอบครองบอล
จุดประสงค์เพ่อื เพ่มิ ชนดิ ของการฟาล์วซงึ่ เกิดขนึ้ บอ่ ยคร้ังในการแข่งขนั

10

พ.ศ. 2533 ไดม้ ีการเปลีย่ นแปลงกตกิ าดังนี้

• ยกเลิกสิทธิ์ในการเลือกสาหรับการส่งบอลเข้าเล่นและช่วงการเล่น (Play Phase) ยกเลิกข้อจากัดของการ
โยนโทษท่เี กดิ ข้ึน ไมม่ ขี อ้ ยุ่งยากสาหรับทุกคน

• กาหนดเขตทน่ี ่ังทมี
• หากผฝู้ ึกสอนหรือผู้ติดตามทีมลกุ ออกจากท่ีนั่งทมี อย่างไรจึงถกู ขานฟาลว์ เทคนิคผู้ฝกึ สอน และลุกออกจากที่

นั่งทีมขณะเกดิ การชกต่อย ให้ขานฟาลว์ เสยี สิทธทิ์ ันที
• ให้กรรมการผ้ตู ัดสนิ ย่ืนส่งบอลใหแ้ ก่ผู้เล่นทกุ จุดทม่ี กี ารส่งบอลเขา้ เลน่
• ห้ามผู้เลน่ ท่ีสง่ บอลเข้าเลน่ กา้ วเท้าเกินกว่า 1 เมตร ในทิศทางเดยี วกันกอ่ นการปล่อยบอลจากการสง่
• ผู้เล่นที่ยืนช่องโยนโทษเข้าแย่งบอลจากการโยนโทษครัง้ สดุ ท้ายหรือครัง้ เดียวเมื่อลูกบอลหลุดจากมือของผู้

โยนโทษ
• ผูต้ ัดสนิ สามารถแก้ไขความผดิ ผลาดทเ่ี กีย่ วกับการโยนโทษและคะแนน

พ.ศ. 2535 FIBA เปิดโอกาสให้ผู้เล่นอาขีพสามารถลงแข่งขันกีฬาโอลิมปิก ณ กรุง บาร์เซโลนา (Barcelona) ซ่ึง

เรยี กว่า Dream Team ได้รบั การสนใจจากบคุ คลทวั่ โลก

พ.ศ. 2537 FIBA ไดป้ รับปรงุ กติการ ดงั นี้

• กาหนดระบบการแข่งขนั 2 x 20 นาที หรือ 4 x 12 นาที
• การสง่ บอลเขา้ เบ่นให้สง่ ใกลจ้ ุดเกิดเหตุ รวมถงึ เสน้ หลัง
• ผเู้ ล่นกาลงั ยิงประตู ใหน้ บั รวมถงึ กรณผี ูเ้ ลน่ การลอยตวั ในอากาศจากการยงิ ประตูจนกวา่ เท้าสมั ผัสพ้ืนทั้งสอง

ขา้ ง
• สามารถกระโดดยดั หว่ ง (Alley-oop) จากการส่งบอลและลกู บอลน้นั ยอ้ ยลงมาเหนจ็ ห่วงได้
• เปล่ยี น ฟาลว์ เจตนา เป็น ฟาล์วขาดนา้ ใจนกั กีฬา
• ยกเลิกบทลงโทษ 1+1 ให้ใชบ้ ทลงโทษการโยนโทษ 2 ครง้ั แทน
• หากผู้เล่น,ผฝู้ ึกสอนหรือผู้ติดตามทีม ถกู ขานฟาล์วเสียสิทธ์ิ ต้องออกจากสนามแขง่ ขันกลับไปยังห้องพักหรือ

ออกจากอาคารการแขง่ ขนั
• จากสถานการณ์การโยนโทษ ให้มีผเู้ ล่นทงั้ สองทมี ทาการแย่งลูกบอลในช่องยนื โยนโทษ ไม่เกนิ 6 คน (รวมผู้

โยนโทษด้วย ทีมละ 3 คน)

พ.ศ. 2541 FIBA ได้มีการเปลีย่ นแปลงกตกิ า ดังนี้

• ยกเลิก บอลเข้าสูก่ ารเลน่ (Ball in Play)
• เปลย่ี นแปลง ‘บอลด’ี ขณะสง่ บอลเข้าเล่นและการเลน่ ลูกกระโดด
• ขอเวลานอกเพมิ่ เป็น 3 ครง้ั

11

• 2 นาทีสุดท้ายของครึ่งเวลาหลังหรือช่วงต่อเงลาเพิ่มพิเศษ เมื่อเกิดการยิงประตูธรรมดาเป็นผล นาฬิกา
แขง่ ขันจะหยุด

• ผู้เล่นผ่ายรุก และฝ่ายป้องกนั ห้ามสัมผัสลูกบอลเหนือห่วงประตูและขณะลูกบอลการะทบกระดานหลังจาก
การยิงประตู

• บทลงโทษของการฟาล์วคู่ ทีมที่ครอบครองบอลแล้วเกิดกระทาฟาล์วคู่ ยังคงไดส้ ่งบอลเข้าเล่นแทนการเล่น
ลกู กระโดด

• ใช้ ฟาล์วเทคนคิ ขาดน้าใจนักกฬี า ใหโ้ ยนโทษ 2 คร้ังและครอบครองบอล

พ.ศ. 2543 Central Broad of FIBA ได้เปลย่ี นแปลงกติกาดงั น้ี

• ระบบการแข่งขัน เปน็ 4 period ๆ ละ 10 นาที (4 x 10 นาที)
• ฟาล์วทีมรวมเหลอื 4 ครงั้ ต่อ period ครง้ั ตอ่ ไปใหโ้ ยนโทษ 2 ครง้ั
• พักการแข่งขัน period ที่ 1-2, 3-4 หรือช่วงต่อเวลาเพิ่มพิเศษ 2 นาที พักการแข่งขัน period ที่ 2-3 เป็น

เวลา15 นาที
• ขอเวลานอก period ที่ 1, 2, 3หรอื ชว่ งต่อเวลาเพมิ่ พเิ ศษได้ 1 ครัง้ ขอเวลานอก period ท่ี 4 ได้ 2 ครง้ั
• ให้เวลานอก 1 นาทเี ต็ม ถึงแม้ทีมท่ีขอเวลานอกพร้อมแขง่ ขนั
• เปล่ียนกติกาว่าดว้ ย 30 วนิ าที และนาฬกิ า 24 วินาทีเร่ิมตน้ นับใหมเ่ มื่อลูกบอลหลดุ จากมือจากการยิงประตู

และสัมผัสห่วงประตู หากลูกบอลลอยในอากาศจากการยงิ ประตูแล้วเสียงสัญญาณ 24 วินาทีดังขึ้นนาฬิกา
แข่งขันหยุดทันที หากบอลเข้าห่วงประตู ให้นับคะแนน หากไม่ลงถือเป็นผิดระเบียบ ให้ฝ่ายตรงข้ามได้ส่ง
บอลเขา้ เล่น
• ทมี ครองครองบอลต้องพาบอลส่แู ดนหนา้ ลดเหลือ 8 วินาที
• ชว่ ง 2 นาทสี ุดท้ายของ period ท่ี 4 หรอื ชว่ งตอ่ เวลาเพ่ิมพิเศษ เม่ือเกดิ การยิงประตเู ป็นผล นาฬิกาแข่งขัน
จะหยดุ ทีมทีม่ ีสิทธิ์ส่งบอลเขา้ เลน่ จากการเสียประตู ขอเปลย่ี นตวั ได้ และฝ่ายตรงขา้ มขอเปล่ยี นตวั ตามได้
• FIBA จะใชร้ ะบบการตัดสิน 3 คน สาหรบั การแข่งขนั กฬี าโอลิมปกิ และการแขง่ ขันชิงชนะเลิศแหง่ โลก
• สาหรับระบบการตัดสินใจ 3 คน หากฝ่ายจัดการแขง่ ขันพจิ ารณาแล้วและมีความเห็นให้ใช้ก็สามารถกระทา
ได้
• บทลงโทษการฟาล์วเทคนคิ ผ้เู ลน่ ให้โยนโทษ 1 คร้ัง และครอบครองบอล
พ.ศ. 2543 FIBA Technical Commission ได้เผยแพร่เอกสารการวินิจฉัยและตคี วามอธิบายรายละเอียดของกติกา
และเหตกุ ารณท์ ีเ่ กดิ ให้ชดั เจนขึ้น

พ.ศ. 2544

• FIBA Technical Commission ได้เผยแพร่เอกสารเน้นจุดสาคัญของการปฏิบัติ เช่น การลงโทษ การ
พิจารณาการเลน่ ทไี่ ด้เปรียบ/เสียเปรยี บ

12

• ได้เผยแพร่เอกสารเนน้ การแข่งขันอย่างรวดเร็ว การเคลื่อนท่ีของผู้ตดั สินในสนาม ระบบการตัดสินที่ชดั เจน
และการวนิ จิ ฉัยตคี วามเพื่อแนวทางในมื่อเกิดเหตุการณ์ในสนาม

เมื่อสิ้นทศวรรตที่ 20 (พ.ศ.2543) ประมาณกันว่ามีผู้นิยมกีฬาบาสเกตบอลกว่า 250 ล้านคน และมีประเทศที่เป็น
สมาชกิ สหพันธ์บาสเกตบอลนานาชาติ (F.I.B.A.) 208 ประเทศ

ประวัตบิ าสเกตบอล กติกาบาสเกตบอล ความเป็นมากีฬาบาสเกตบอล เรียบเรยี งโดย Educatepark.com

ประวัตบิ าสเกตบอล เอน็ บเี อ (NBA – National Basketball Association)

ในปี พ.ศ. 2489 ถือกาเนิดลีกเอ็นบีเอ (National Basketball Association, NBA) ก่อตั้งโดยรวบรวมทีม
อาชีพชั้นนา และทาให้กีฬาบาสเกตบอลระดับอาชีพได้รับความนิยมสูงขึ้น ปี พ.ศ. 2510 มีการจัดตั้งลีกเอบีเอ
(American Basketball Association, ABA) ขึ้นอีกลีกมาเป็นคู่แข่งอยู่พักหนึ่ง ลีกทั้งสองก็ควบรวมกันในปี พ.ศ.
2519

ในเอ็นบีเอมีผู้เล่นมีชื่อเสียงหลายคน เช่น จอร์จ มิคาน (George Mikan) ผู้เล่นร่างใหญ่ที่โดดเด่นคนแรก
บอบ คอสี (Bob Cousy) ผ้มู ีทกั ษะการครองบอล บลิ รัสเซล (Bill Russell) ผทู้ เ่ี กง่ ดา้ นการตงั้ รบั วิลท์ แชมเบอร์เลน
(Wilt Chamberlain) รวมถึง ออสการ์ รอเบิร์ตสัน (Oscar Robertson) และ เจอร์รี เวสต์ (Jerry West) ผู้ที่เก่งใน
รอบด้าน คารีม อับดุล-จับบาร์ (Kareem Abdul-Jabbar) และ บิล วอลตัน (Bill Walton) ผู้เล่นร่างยักษ์ในยุคหลัง
จอห์น สต็อกตนั (John Stockton) ผ้ทู ี่มที กั ษะการคุมเกม ตลอดจนผ้เู ล่นสามคนทท่ี าใหเ้ อน็ บีเอได้รับความนยิ มจนถึง
ขดี สดุ คือ แลร์รี เบริ ์ด (Larry Bird) แมจกิ จอห์นสัน (Magic Johnson) และ ไมเคลิ จอร์แดน (Michael Jordan)

ลกี ดบั เบิล้ ยเู อ็นบเี อ (Women’s National Basketball Association, WNBA) สาหรับบาสเกตบอลหญิงเร่ิม
เล่นในปี พ.ศ. 2540 ถึงแม้ว่าในฤดูกาลแรกจะไม่ค่อยมั่นคงนัก นักกีฬามีชื่อหลายคน เช่น เชอริล สวูปส์ (Sheryl
Swoopes), ลิซา เลสลี (Lisa Leslie) และ ซู เบิร์ด (Sue Bird) ช่วยเพิ่มความนิยมและระดับการแข่งขันของลีก ลีก
บาสเกตบอลหญงิ อืน่ ๆ ล้มไปเน่อื งจากความสาเรจ็ ของดับเบ้ิลยเู อน็ บเี อ

13

กฎและกตกิ าของ NBA

กฎเกี่ยวกับขนาดและเวลาที่ใช้แข่ง อาจแตกต่างกันขึ้นกับทัวร์นาเมนต์หรือองค์กรที่จัดการแข่งขัน
รายละเอียดในสว่ นน้จี ะใช้ของสากลและเอ็นบีเอเปน็ หลัก

จุดมุ่งหมายของเกมคือ การทาคะแนนให้ได้มากกว่าคู่แข่งโดยการโยนลูกเข้าห่วงของคู่ต่อสู้จากด้านบน
ในขณะท่ีป้องกันไมใ่ ห้ค่ตู อ่ สโู่ ยนลูกลงหว่ งของฝา่ ยตน การโยนลูกในลกั ษณะนี้เรียกว่าการชตู้ (หรอื ชอ็ ต shot) การชู้ต
ทเ่ี ข้าห่วงจะไดส้ องคะแนน แต่ถ้าผชู้ ู้ตอย่เู ลยเส้นสามคะแนนออกไปในขณะชู้ตลกู กจ็ ะได้สามคะแนน เส้นสามคะแนน
จะอยู่หา่ งจากหว่ งเปน็ ระยะ 6.25 เมตร (20 ฟุต 5 นว้ิ ) ในกติกาสากล และ 23 ฟตุ 9 น้วิ (7.24 เมตร) ในกติกาเอ็นบี
เอ การชู้ตลูกโทษหรือท่ีเรยี กว่า ฟรีโทรว์ (free throw) เมื่อฟาล์วมคี า่ หนงึ่ คะแนน

เกมจะแบ่งการเล่นเป็น 4 ควาเตอร์ (quarter) แต่ละควาเตอร์มี 10 นาที (สากล) หรือ 12 นาที (เอ็นบีเอ)
ชว่ งพักครง่ึ นาน 15 นาที สว่ นพักอนื่ ๆ ยาว 2 นาที ช่วงต่อเวลา (overtime) ยาว 5 นาที ทมี จะสลบั ด้านสนามเม่อื เร่ิม
ครึ่งหลัง เวลาจะเดินเฉพาะระหว่างที่เล่น และนาฬิกาจะหยุดเดินเมื่อเกมหยุด เช่น เมื่อเกิดการฟาล์ว หรือระหว่าง
การชตู้ ลกู โทษ เปน็ ต้น ดงั นนั้ เวลาทัง้ หมดทใี่ ช้แขง่ มักยาวกว่านมี้ าก (ประมาณสองชั่วโมง)

ในขณะใดขณะหนึ่งจะมีผู้เล่นในสนามฝ่ายละห้าคน และจะมีผู้เล่นสารองสูงสุดทีมละเจ็ดคน สามารถ
เปลี่ยนตัวไดไ้ มจ่ ากัดและเปลี่ยนได้เฉพาะเมื่อเกมหยุด ทีมยังมโี ค้ชที่ดูแลทมี และวางกลยุทธ์ในการเล่น รวมถึงผู้ชว่ ย
โค้ช ผูจ้ ัดการทีม นกั สถิติ แพทย์ และเทรนเนอร์

เคร่ืองแบบนักกฬี าสาหรบั ทมี ชายและหญิงตามมาตรฐานได้แก่ กางเกงขาสั้นและเสอ้ื กล้ามที่มีหมายเลขผู้เล่น
ชัดเจนพิมพ์ทั้งด้านหน้าและด้านหลัง รองเท้าเป็นรองเท้ากีฬาหุ้มข้อเท้า อาจมีชื่อทีม ชื่อนักกีฬา และสปอนเซอร์
ปรากฏบนชดุ ดว้ ยกไ็ ด้

แต่ละทีมจะได้เวลานอกจานวนหนึ่งสาหรับให้โค้ชและผู้เล่นปรึกษากัน มักยาวไม่เกินหนึ่งนาที ยกเว้นเมอ่ื
ตอ้ งการโฆษณาระหวา่ งการถ่ายทอดสด

14

เกมควบคุมโดยกรรมการและหัวหน้ากรรมการผู้ตัดสินในสนาม และกรรมการโต๊ะ กรรมการโต๊ะมีหน้าท่ี
บันทึกคะแนน ควบคุมเวลา บันทึกจานวนฟาล์วผู้เล่นและฟาล์วทีม ดูเรื่องการเปลี่ยนตัว โพเซสซันแอร์โรว์
และชอ็ ตคล็อก

เทคนิคพ้นื ฐานของ บาสเกตบอล

ตาแหน่งผู้เล่นและโครงสร้าง

ถึงแม้ว่าในกฎจะไมก่ าหนดตาแหนง่ ใด ๆ ของผ้เู ล่น แตเ่ รือ่ งน้ีมวี ิวฒั นาการจนเปน็ ส่วนหนึง่ ของบาสเกตบอล
ในช่วงหา้ สิบปแี รกของเกม จะใช้ การด์ สองคน ฟอร์เวิร์ดสองคน และเซน็ เตอร์หนึ่งคนในการเลน่ ตั้งแต่คริสตท์ ศวรรษ
1980 เป็นต้นมา มีการแบ่งชัดเจนขึ้นเป็น พอยท์การ์ด (หรือการ์ดจ่าย) ชู้ตติ้งการ์ด สมอลฟอร์เวิร์ด เพาเวอร์ฟอร์
เวิร์ด และ เซ็นเตอร์ ในบางครั้งทีมอาจเลือกใช้ การ์ดสามคน แทนฟอร์เวิร์ดหรือเซ็ตเตอร์คนหนึง่ ซึ่งเรียกวา่ three
guard offense

การเล่นตั้งรับ มีหลักการแตกต่างกันสองรูปแบบ คือ ตั้งรับแบบโซน (zone defense) และ แบบแมน-ทู-
แมน (man-to-man defense) การต้ังรับแบบโซน ผู้เล่นจะยืนคุมผู้เล่นฝ่ายบุกที่อยู่ในโซนที่ตัวเองรับผิดชอบ ส่วน
แบบ แมน-ทู-แมน นัน้ ผู้เล่นฝา่ ยรับแตล่ ะคนจะยนื คมุ และป้องกันผู้เลน่ ฝ่ายตรงขา้ มท่โี คช้ วางแผนการเลน่ เอาไว้

สว่ นการเลน่ บุกทาคะแนนมหี ลากหลายกว่า เก่ียวข้องกบั แผนการส่งลูก และการเคล่อื นไหวของผู้เล่นท่ีไม่ถือ
ลูก การคัท (cut) หรือวิ่งตัด คือการที่ผู้เล่นที่ไม่มีลูกวิ่งอย่างรวดเร็วไปยังตาแหน่งที่ได้เปรียบ การสกรีน (screen)
หรือ พิก (pick) คือการที่ผู้เล่นฝ่ายบกุ ยนื ขวางทางผู้เลน่ ฝ่ายรับที่ประกบเพ่ือนร่วมทมี ในขณะที่เพ่ือนร่วมทีมนั้นวิ่งตัด
ข้าง ๆ เขา การเล่นสองแบบนี้สามารถรวมเข้าเป็นพกิ แอนด์โรล (pick and roll) โดยที่ผู้เล่นคนแรกทาพิกจากนั้นก็
หมุนตวั ว่งิ เข้าหาห่วง (ซ่งึ เรยี กว่าโรล) สกรีน และ คัท เปน็ ส่วนสาคญั ของการเลน่ ทาให้สง่ ลกู และทาคะแนนได้สาเร็จ
ทีมมักมีแผนการเล่นท่ีหลากหลายเพอื่ ให้อีกฝ่ายไม่สามารถคาดเดาการเลน่ ได้ ในสนามผู้เล่นตาแหน่งพอยท์การ์ดมักมี
หน้าท่บี อกแผนการเล่นท่ีจะใชใ้ หก้ บั เพอ่ื นร่วมทีม

โครงสร้างของการตงั้ รับ การบุก และตาแหน่งการเล่น ถกู เนน้ ในการเล่นบาสเกตบอลระดบั สูง และเป็นสิ่งท่ี
โคช้ จะขอเวลานอกเพอ่ื คยุ กบั ลกู ทีม

15

การชตู้ บาสเกตบอล

การชตู้ เพอื่ ทาคะแนนน้นั วธิ กี ารจะแตกต่างกนั ไปขึน้ กับผ้เู ล่นและสถานการณ์ ทจี่ ะอธบิ ายต่อไปน้เี ป็นเทคนิค
พ้ืนฐานที่ใช้มากท่ีสุด

ผู้เล่นเอาลูกไปพกั บนปลายนิว้ มือข้างที่ถนัด ให้อยู่สูงกว่าศีรษะเล็กน้อย ส่วนมืออีกข้างประคองด้านขา้ งลกู
จากนน้ั กย็ ืดแขนขา้ งที่พักลูกให้เหยยี ดตรงให้ลกู ลอยออกจากปลายนิ้วในขณะท่บี ดิ ขอ้ มอื ลง ปกติมืออกี ข้างประคองลกู
เพ่ือควบคมุ ทศิ การชู้ตเท่านัน้ ไมม่ ีสว่ นในการให้แรงส่ง

ผู้เล่นมักชู้ตลูกให้ลูกหมุนแบบแบ็คสปิน (backspin) กล่าวคือหมุนย้อนไปข้างหลังขณะที่ลูกเคลื่อนที่ไปยงั
ห่วง ซึ่งจะช่วยป้องกันไม่ให้ลูกกระดอนออกจากห่วงหลังจากการกระทบ ผู้เล่นส่วนมากชู้ตไปยังห่วงตรง ๆ แต่ใน
บางครัง้ ผู้ชู้ตอาจต้องชูต้ ใหก้ ระดอนกบั แป้นแทน

วิธีการชู้ตที่ใชบ้ ่อยสุด ได้แก่ เซ็ตช็อต (set shot) และ จมั พ์ชอ็ ต (jump shot) เซ็ตชอ็ ตคอื การชู้ตขณะท่ีท้ัง
สองเท้ายังอยู่ติดพื้น ใช้ในการชู้ตฟรีโทรว์ ส่วนจัมพ์ช็อต คือการชู้ตขณะที่กาลังกระโดดโดยปล่อยลูกขณะที่ตัวอยู่
ตาแหนง่ ลอยตวั สงู สุด การชู้ตวิธนี ้ใี ห้กาลงั มากกว่าและชู้ตไดไ้ กล อีกท้ังสามารถกระโดดลอยตวั เหนือผู้เล่นที่ยืนตั้งรับ
ได้ดว้ ย

ผเู้ ล่นทชี่ ตู้ เก่งนอกจากจะมสี มั ผสั การทรงตวั ความกล้า และการฝกึ ฝนท่ดี แี ลว้ ยังตอ้ งรู้จกั เลอื กโอกาสการช้ตู
อกี ด้วย ผู้เล่นระดับแนวหน้ามักชตู้ ไมพ่ ลาดเม่อื ไมม่ ีผเู้ ล่นอ่นื มาประกบ

16

การส่งบอล

ในการส่งบอล (pass) ระหว่างผู้เล่น ผู้ส่งมักส่งในจังหวะที่ก้าวไปข้างหน้าเพื่อเพิ่มกาลังส่ง และอาศัยมือ
ประคองในจงั หวะที่ปล่อยลูกเพื่อช่วยเร่ืองความแม่นยา

การส่งพื้นฐานสุดแบบหนึ่งคือการส่งระดับอก (chest pass) โดยส่งโดยตรงจากอกของผู้ส่งลูกไปยังผูร้ ับลกู
เปน็ การส่งทรี่ วดเรว็ ท่สี ดุ

การสง่ อกี แบบคือแบบ bounce pass ผู้ส่งจะส่งจากระดับอก ใหล้ ูกบอลกระเด้งกับพนื้ ทรี่ ะยะประมาณสอง
ในสามจากผู้ส่ง ซึ่งลูกจะกระเดง้ เข้าระดบั อกของผู้รับพอดี มีประโยชน์เวลาที่มผี ู้เล่นฝ่ายตรงข้ามยืนอยู่ในจุดซึ่งอาจ
แย่งลูกไดห้ ากส่งลกู ธรรมดา

การส่งแบบขา้ มหวั (overhead pass) สาหรบั สง่ ข้ามผเู้ ล่นฝา่ ยตรงข้าม โดยจะสง่ ข้ามศีรษะของผู้สง่ เล็งไปท่ี
ระดบั คางของผรู้ ับ

การส่งไม่จาเป็นต้องใช้กรณีที่ผู้เล่นอยู่ไกลกัน แต่อาจจะเป็นการยื่นลูกให้ผู้เล่นคนที่อยู่ข้าง ๆ ซึ่งกาลัง
เคลื่อนทีเ่ ขา้ ไปยังห่วงเพอื่ ทาคะแนน เป็นต้น

จดุ สาคัญของการส่งลูกก็คอื จะตอ้ งไมใ่ ห้อีกฝ่ายแย่งหรือขโมยลูกไปได้ ดว้ ยเหตนุ ก้ี ารสง่ ข้ามสนามไกล ๆ ท่ี
เรียกว่าการสง่ สกิป (skip pass) ถึงใชก้ ับแคบ่ างสถานการณ์เทา่ น้นั

17

การเล้ียงลูก บาสเกตบอล

การเลี้ยงลูกเป็นบังคับให้ลูกกระเด้งกับพื้นตลอดเวลา ผู้เล่นไม่ใช้มือตบลูกแต่จะใช้มือดันลูกไปหาพื้นแทน
เนอ่ื งจากควบคุมลูกได้ดกี วา่

เมื่อต้องเลี้ยงลูกผ่านคู่ต่อสู้ ผู้เลี้ยงลูกควรเลี้ยงให้ลูกอยู่ห่างจากผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามมากสุด ดังนั้นผู้เล่น
จาเป็นต้องเลี้ยงลูกได้ทัง้ สองมอื ด้วยการสลับมือเล้ียงลกู ผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามก็เอือ้ มมือถึงลูกได้ยากขึ้น และระหวา่ งท่ี
สลับมอื จะตอ้ งเลี้ยงลูกให้ตา่ ลงปอ้ งกันการขโมยลูก ผเู้ ลน่ อาจเปลย่ี นมือโดยเลี้ยงลูกลอดระหวา่ งขาหรอื ไขว้หลังกไ็ ด้

ผู้เล่นที่ชานาญสามารถเลี้ยงลูกได้โดยไม่ต้องมองลูก ซึ่งช่วยให้มองหาเพื่อนร่วมทีมหรือโอกาสการทาแต้ม
และปอ้ งกนั การขโมยลูกจากผ้เู ล่นทยี่ นื อยรู่ อบ ๆ ได้

การเลน่ บาสเกตบอลรปู แบบอ่ืน

บาสเกตบอลยังมีการดัดแปลงการเล่นเป็นรูปแบบอื่น ๆ โดยยังคงใช้ทักษะทางบาสเกตบอล ตลอดจน
อุปกรณ์การเล่น (มักได้แก่ลูกบาสเกตบอล และห่วง) การเล่นบางรูปแบบก็เป็นการเพียงเปลี่ยนกฎอย่างผิวเผิน แต่

18

บางอย่างก็ถือเป็นเกมคนละชนิดไปเลย ซึ่งเกมเหล่านี้มักเป็นการเล่นไม่เป็นทางการ โดยไม่มีกรรมการ และกฎ
ขอ้ บังคบั ที่เขม้ งวด

เกมที่น่าจะพบบ่อยสุด คือการเล่นแบบ ฮาล์ฟคอร์ต (half court game) โดยใช้สนามเพียงครึ่งเดียว เมื่อมี
การเปลี่ยนการครองบอล จะต้องเคลียร์ลูก คือส่งลูกออกไปยังเส้นครึ่งสนามหรอื นอกเส้นชู้ตสามคะแนนก่อนถงึ จะ
เลน่ ตอ่ ได้ การเลน่ แบบนี้ใชพ้ ละกาลงั และความแกรง่ นอ้ ยกว่าเพราะไม่ต้องวิ่งตลอดความยาวสนาม การเล่นแบบน้ียัง
เป็นการใชส้ นามอย่างคุม้ ค่าขน้ึ เนือ่ งจากสนามบาสสนามหน่งึ สามารถเลน่ พร้อมกนั สองเกม เม่ือมีคนมาเล่นในสนาม
เป็นจานวนมาก เจ้าของสนามอาจบงั คับวา่ ตอ้ งเลน่ ในลกั ษณะฮาลฟ์ คอรต์

ขอขอบคุณข้อมูลจาก : www.educatepark.com

19

บาสเกตบอล