หน้าที่ส่วนต่าง ๆ ของพืชดอก

ความหลากหลายของพืช
และ

การจัดจำแนก

สาระที่ 1 วิทยาศาสตร์ชีวภาพ
มาตรฐาน ว 1.2

ตัวชี้วัด ป.4/1 บรรยายหน้าที่ของราก ลำต้น
ใบ และดอกของพืชดอก โดยใช้ข้อมูล
ที่รวบรวมได้

สารบัญ

พืชมีดอก และ พืชไม่มีดอก
หน้าที่ของราก ลำต้น ใบ

ดอกและส่วนประกอบของดอก

ทำได้หรือป่าว ทำได้หรือป่าวววว

คำถามกระตุกจิต กระชากใจ

บริเวณโรงเรียนมีต้นไม้ชนิดใดบ้าง

ต้นไม้แต่ละชนิดมีโครงสร้างภายนอก
เหมือนกันหรือไม่ อย่างไร

โครงสร้างภายนอกของต้นไม้ทำหน้าที่
เหมือนกันหรือไม่ อย่างไร

พืชมีดอก และ พืชไม่มีดอก

พืช เป็นสิ่งมีชีวิตที่สามารถสร้างอาหารเองได้ แต่ เคลื่อนที่เองไม่ได้
ประกอบด้วย ลำต้น ราก ใบ ดอก ผลและเมล็ด ซึ่งส่วนประกอบของแต่ละส่วนมีหน้าที่แตกต่างกัน
เมื่อใช้เกณฑ์การมีดอก สามารถจัดกลุ่มพืชได้ 2 กลุ่มใหญ่

พืชดอก พืชไม่มีดอก

พืชมีดอก สาหร่ายหางกระรอก
ว่านหางจระเข้
เมื่อเจริญเติบโตเต็มที่แล้วจะสร้างดอก ชบา
เพื่อใช้ในการสืบพันธ์ุ

มีส่วนประกอบ คือ ราก ลำต้น ใบ
ดอก และผล

ใช้ลักษณะของราก ลำต้น และใบ
เป็นเกณฑ์จัดกลุ่มพืชได้เป็นพืช
ใบเลี้ยงเดี่ยว และ ใบเลี้ยงคู่

บางชนิดมีดอกมองเห็นได้ไม่ชัดเจน
เนื่องจากมีดอกขนาดเล็ก

พืชไม่มีดอก

เป็นพืชที่ไม่มีดอกเลย ส่วนใหญ่สืบพันธ์ุ มอส
ตลอดการดำรงชีวิต โดยการสร้างสปอร์
หญ้า
มีส่วนประกอบ คือ ราก ถอดป้อง
ลำต้น และใบ
สน

พืชใบเลี้ยงเดี่ยว พืชดอก พืชใบเลี้ยงคู่

กลีบดอก มีจำนวน 3 หรือ ทวีคูณของ 3 มีจำนวน 4-5 หรือทวีคูณของ 4-5 กลีบดอก
ลำต้นเป็นข้อปล้องชัดเจน ลำต้น
ลำต้น ใบเรียวแคบ เส้นใบขนาน ลำต้นเป็นข้อปล้องไม่ชัดเจน ใบ
ใบเรียวกว้าง เส้นใบเป็นร่างแห ใบเลี้ยง
ใบ มีใบเลี้ยง 1 ใบ ในระยะที่งอก มีใบเลี้ยง 2 ใบ ในระยะที่งอก
ออกจากเมล็ด ออกจากเมล็ด

ใบเลี้ยง ราก

มีระบบรากฝอย มีระบบรากแก้ว
ราก

ราก

หน้าที่ของราก รากแก้ว
มีลักษณะช่วงโคนรากโตแล้วค่อย ๆ เรียว
- เป็นส่วนของพืชที่เจริญเติบโตและแผ่ เล็กลงไปจนถึงช่วงปลายราก
ขยายอยู่ใต้ดิน
- ช่วยยึดลำต้นให้ตั้งอยู่บนดิน รากแขนง
- ดูดน้ำและแร่ธาตุที่อยู่ในดินขึ้นไปเลี้ยง เป็นรากที่เจริญเติบโตออกมาจากรากแก้ว
ส่วนต่าง ๆ ของพืช และแตกแขนงยาวออกไป

รากฝอย

เป็นรากเส้นเล็ก ๆ ที่มีขนาดโตสม่ำเสมอ
และงอกออกมาเป็นกระจุก

รากชนิดต่าง ๆ

รากแคร์รอต รากผักกาดหัว รากข้าวโพด

หน้าที่ของลำต้น ท่อลำเลียงน้ำ
ลำเลียงน้ำและแร่ธาตุไปยังส่วนต่าง ๆ
ของพืช และลำเลียงน้ำไปสู่ใบเพื่อใช้ใน
การสร้างอาหารของพืช

ท่อลำเลียงอาหาร
ลำเลียงอาหารที่สร้างขึ้นจากใบไป
เลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของพืช

ส่วนประกอบใดของพืชซึ่งมีหน้าที่เปรียบได้กับท่อน้ำในบ้าน

ลำต้นใต้ดิน ขิง
หอมหัวใหญ่
ข่า
เผือก

หน้าที่ของใบ มีรูปร่างลักษณะแตกต่างกันตามชนิดของพืช ใบมีหน้าที่หลัก คือ สร้างอาหาร
หายใจ และคายน้ำ

ปากใบ

ทำหน้าที่หายใจ โดยมีการแลกเปลี่ยนแก๊สทาง
ปากใบ และคายน้ำออกมาทางปากใบ

ปากใบเปิด
ปากใบปิด

ส่วนประกอบในข้อใดของพืชทำหน้าที่แลกเปลี่ยนแก๊สและคายน้ำ

ลักษณะของใบ

มะม่วง ข้าวโพด ไผ่
กุหลาบ ข้าว ชบา

หน้าที่และส่วนประกอบของดอก กลีบดอก

เกสรเพศเมีย ทำหน้าที่ ห่อหุ้มเกสรขณะที่เกสรยังอ่อนอยู่
มักมีสีสันสวยงาม หรือมีกลิ่นหอมเพื่อช่วยล่อ
ทำหน้าที่ สร้างเซลล์สืบพันธ์ุ แมลงผสมเกสร
เพศเมีย
กลีบเลี้ยง
เกสรเพศผู้
ทำหน้าที่ ห่อหุ้มส่วนของดอกในขณะที่ยังตูม
ทำหน้าที่ สร้างเซลล์สืบพันธ์ุ อยู่เพื่อป้องกันอันตรายจากแมลง
เพศผู้

ทำหน้าที่ของผล

ผลและเมล็ด

ทำหน้าที่เป็นส่วนของพืชที่มีหน้าที่ขยายพันธ์ุ
เมื่อนำเมล็ดของพืชไปเพาะจะงอกเป็นต้นใหม่ได้

นักเรียนโยงเส้นชี้แสดงโครงสร้างและหน้าที่
ของพืชให้ถูกต้อง

โครงสร้าง
หน้าที่
ราก ก. ลำเลียงน้ำและธาตุอาหารไปส่วนต่าง ๆ

ลำต้น ข. สืบพันธุ์

ใบ ค. ดูดน้ำและแร่ธาตุอาหาร

ดอก ง. หายใจและคายน้ำ

ตรวจคำตอบได้เลยค่าาาา

มาทำงานที่เรารักกันเถอะ!!

ใบงานจำแนกพืชและส่วนประกอบต่าง ๆ ของพืช

จัดทำโดย
นางสาวฉัตรปรียา ภาสะและ 1615037
นางสาวรุตติยา อิสหากวรรณ 1615049

สาขาวิทยาศาสตร์
มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา