Bio Magazine-complete 21-336

PREFACE

คำนำ

หนังสือMagazine เล่มนี้เป็นส่วนหนึ่ง
ของรายวิชาชีววิทยา 4 (ว30244)
ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565
จัดทำขึ้นเพื่อบันทึกการศึกษาลักษณะ
โครงสร้างของดอกไม้ทั้งลักษณะทั่วไป
และลักษณะทางพฤกษศาสตร์เพื่อเพิ่ม
ความรู้ความเข้าใจในบทเรียนพร้อม
ทั้งประสบการณ์ที่จะได้รับจากการ
ทดลองการผ่าดอกไม้จริง
ยิ่งไปกว่านั้นยังสามารถทำความเข้าใจ
กับโครงสร้างของดอกไม้ที่เกี่ยวของ
กับระบบสืบพันธุ์ของพืชดอก
สุดท้ายนี้ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่า
Magazine เล่มนี้เป็นประโยชน์ไม่มากก็
น้อยกับผู้ที่มาศึกษาต่อไปได้

นางสาวศุภลักษณ์ บุญเผือก
เลขที่21 ชั้น ม.5 ห้อง336
ผู้จัดทำ

-A-

CONTENT

สารบัญ

ข้อมูลทั่วไป 2
ของดอกไม้ที่ศึกษา 3
ข้อมูลลักษณะ 6
ทางพฤกษศาสตร์ 7
สัณฐานภายนอก 8
ของดอกไม้ก่อนผ่า 9
กายวิภาคภายใน
ของดอกก่อนผ่า
บรรณานุกรม
ภาคผนวกและ
เ บื้องหลังการทำงาน

-B-

-1-

Adenium Obesum

ดอกชวนชม

สายพันธุ์ที่นำมาศึกษา : สายพันธุ์ฮอลแลนด์ สีD-M35 (Kitty)
Other Names : ลั่นทมแดง , ลั่นทมยะวา , Mock azalea , Desert rose , Pink Bignonia
Family Name : APOCYNACEAE
Characteristics :

เป็นไม้พุ้มขนาดเล็ก สูงได้ถึง1เมตร ทุกส่วนมีน้ำมันยาวสีขาว โคนต้นอวบ ใบเดี่ยวเรียงสลับเป็นก
ลุ่มที่ยอด รูปหอกกลับ แผ่นใบหนา เดป็นมัน โคนสอบ ปลายมน มีติ่งสั้น ขอบใบเรียบดอกออกเป็น
ช่อสั้นที่ปลายกิ่ง มีทั้งแบบกลีบดอกซ้อนและกลีบดอกชั้นเดียว5กลีบ มีหลายสี สีแดง ชมพู ขาวอม
ชมพูขาวอมม่วง ตัวกลีบดอกจะเชื่อมกันเป็นหลอดรูปแตร ผลเป็นฝักคู่ รูปกระสวย แตกตะเข็บด้าน
เดียว เมล็ดแบน มีกระจุกสีขาว

Distribution :

ถิ่นกำเกิดอยู่ที่แอฟริกาตะวันออก อาระเบียตอนใต้ ออกดอกตลอดปี ปลูกในดินร่วน แสงแดดจัด
น้ำน้อยถึงปานกลางเพราะเป็นพืชทนแล้ง สามารถขยายพันธุ์ด้วยเมล็ดและปักชำกิ่ง

Uses and Utilization : ปลูกเป็นไม้ประดับตามความเชื่อเรื่องพืชมงคล

-2-

-3-

ข้อมูลทางพฤกษศาสตร์
ของดอกชวนชม : ก้านดอก

ชนิดของดอก :
ดอกช่อ(Influrescence)
ชนิดกระจุก(Cymose)
ในส่วนของก้านดอก
ย่อย(Pedicel)จะเห็นค่อนข้างยาก
เนื่องจากมีขนาดสั้นเกินกว่าจะแยก
โครงสร้างออกมาได้

ฐานรองดอกจะมีสีเขียวติดกับก้าน
ดอกสั้นๆและตัวกิ่ง รูปร่างเป็น
กรวยตันหงายเพื่อรองรับรังไข่ที่
ถูกห่อด้วยกลีบดอกและกลีบเลี้ยง

ข้อมูลทางพฤกษศาสตร์ของ

ดอกชวนชม : ฐานรองดอก

-4-

ข้อมูลทางพฤกษศาสตร์ของ
ดอกชวนชม : กลีบเลี้ยง

ชนิด : Synsepalous
(Calyx Tubeค่อนข้างสั้นกว่า Calyx Lobe
จะสามารถเปรียบเทียบได้
ต่อเมื่อทำการผ่าแล้วเท่านั้น)
มี Epicalyx อยู่ข้างใต้ ทั้งสองส่วนมีสีชมพู
คล้ายกับโคนกลีบดอก ถ้าเป็นกลีบเลี้ยง
ขอดอกอ่อนจะมีสีเขียวจางๆ
ออกเหลือง ดังภาพ

ชนิด : Synpetalous
Corolla Tube ยาวกว่าCorolla Lobeเล็กน้อย
เพราะในCorolla Tubeมีก้านชูยอดเกสรเพศ
เมียและรังไข่อยู่ซึ่งถูกยึดอยู่กับฐานรองดอก
สีของกลีบดอกขึ้นอยู่กับชนิดและสายพันธุ์ของ
พืชชนิดนี้

ข้อมูลทางพฤกษศาสตร์
ของดอกชวนชม : กลีบดอก

-5-

รยางค์ Filament ข้อมูลทางพฤกษศาสตร์ของ
Anther ดอกชวนชม : เกสรเพศผู้

Pollen เกสรเพศผู้จะมีรยางค์ทั้งหมด5เส้นยื้น
ออกมาพ้นตัวดอกเล้กน้อยซึ่งตัว
รยางค์1เส้นจะเท่ากับเกสรเพศผู้1ก้าน
ซึ่งทั้ง5เส้นจะประกบกันในลักษณะโดม
อยู่ที่ประมาณกึ่งกลางดอกโดยในโดมจะ
มีอับละอองเรณูและละอองเรณูซึ่งจะอยู่
ใกล้กับยอดเกสรเพสเมีย ทำให้เรา
สามารถสรุปได้ว่าดอกชวนชมเน้นการ
สืบพันธุ์แบบ Self Fertilization Type I

เกสรเพศเมียจะเริ่มจากยอดเกสร Style Stigma
เพศเมีย(Sigma)ที่มีลักษณะเป็นตุ่ม Ovary
สีเขียวบริเวณโดมอับละอองเรณูจะ
ยาวลงมาตามก้านชูยอดเกสรเพศ
เมีย(Style) และต่อกับรังไข่(Ovary)
สีเขียวคล้ายเมล็ดถั่วขนาดเล็กที่อยู่
ติดกับฐานรองดอก
ชนิดของรังไข่ : Superior Ovary

ข้อมูลทางพฤกษศาสตร์ของ
ดอกชวนชม : เกสรเพศเมีย

ภาพถ่ายโครงสร้างสัณฐาน
ภายนอกของดอกไม้ที่ศึกษา

ดอกอ่อน ใบประดับ (Bract)

วงกลีบเลี้ยง (Calyx) Corolla Tube

Corolla Lobe

-6-

ภาพถ่ายกายวิภาคภายในของ
ดอกไม้ที่ศึกษาก่อนผ่า

วงกลีบดอก (Corolla) รยางค์ของ
Corolla Tube เกสรเพศผู้ที่ต่อกับ
โดมอับละอองเกสร
เพศผู้และยอดเกสร

เพศเมียด้านใน

เนื่องจากโครงสร้างและส่วนประกอบของเกสรเพศเมียและเกสรเพศผู้ส่วน
ที่เหลือบางส่วนเชื่อมติดอยู่กับตัววงกลีบดอกจึงไม่สามารถเห็นได้จาก
ภายนอกหรือด้านบนของดอกขณะที่ยังไม่ได้ผ่าดอกไม้
จึงไม่ได้ทำการบ่งชี้ส่วนประกอบที่เหลือมาในหน้านี้
-7-

บรรณานุกรม

องค์การสวนพฤกษศาสตร์. (ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์). ดอกชวนชม. [ออนไลน์].
เข้าถึงได้จาก : www.qsbg.org. (วันที่ค้นข้อมูล : 16 พฤกษจิกายน 2565).

โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช. (ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์). ดอกชวนชม. [ออนไลน์].
เข้าถึงได้จาก : www.http://www.rspg.or.th/plants_data/kp_bot_garden/kpb_01-1.htm.

(วันที่ค้นข้อมูล : 16 พฤกษจิกายน 2565).

รูปภาพทั้งหมดที่นำมาใช้ใน Magazine เล่มนี้
เป็นรูปภาพที่ผู้จัดทำเป็นผู้ถ่ายเองทั้งหมด จึงไม่ได้มีการเขียนแหล่งที่มาของรูปที่ใช้

ในการประกอบการอธิบายโครงสร้างต่างๆไว้ในบรรณานุกรมหน้านี้

-8-

ภาคผนวก
และเบื้องหลังการทำงาน

แสกนQR-CODEเพื่อเข้ารับชมคลิปวีดีโออธิบายส่วนประกอบของดอกไม้หลังการทดลองผ่าดอกไม้
ภาพเบื้องหลังการทำงานและระหว่างการสืบค้นข้อมูล

-9-