บทวิเคราะห์คุณค่าโคลงภาพพระราชพงศาวดาร

บทวิเคราะห์

คุณค่าของวรรณคดี
เรื่อง โคลงภาพพระราชพงศาวดาร

คุณค่าด้านเนื้อหา

- ได้ความรู้ความเข้าใจเรื่องต่าง ๆ
- ได้รับประสบการณ์
- เกิดจินตนาการและพัฒนาความคิด
- พัฒนาจิตใจผู้อ่าน

คุณค่าด้านเนื้อหา

นงคราญองค์เอกแก้ว กระษัตรีย์

มานมนัสกัตเวที ยิ่งล้ำ

เกรงพระราชสามี มลายพระ ชนม์เฮย

ขับคเชนทรเข่นค้ำ สะอึกสู้ดัสกร

พระสุริโยทัยทรงมี “มนัสกัตเวที ยิ่งล้ำ” คือ ทรงมีความกตัญญูกตเวที่เป็นเลิศ ทั้งต่อพระ
ราชสวามีตามหน้าที่ภรรยาที่ดีและต่อพระมหากษัตริย์ในฐานะข้าแผ่นดิน ยอมสละชีวิต
เพื่อปกป้องผืนแผ่นดินมิให้อริราชศัตรูเข้ามารุกรานได้โดยง่าย พระวีรกรรมดังกล่าวนับ
เป็นแบบอย่างของ ความรักชาติและความเสียสละที่คนไทยจึงตระหนักและจดจํายึดถือเป็น
แบบอย่างในการดําเนินชีวิต

คุณค่าด้านเนื้อหา

พันท้ายตกประหม่าสิ้น สติคิด

โดดจากเรือทูลอุทิศ โทษร้อง

พันท้ายนรสิงห์ผิด บทฆ่า เสียเทอญ

หัวกับโขนเรือต้อง คู่เส้นทำศาล

แสดงให้เห็นถึงความจงรักภักดี ความซื่อสัตย์ ความกตัญญูต่อ
พระเจ้าแผ่นดิน ยอมสละชีวิตเพื่อรักษาความศักดิ์สิทธิ์ของ
กฎหมาย และพระเกียรติยศของสมเด็จพระเจ้าเสือ เพื่อไม่ให้
ผู้คนครหาดูหมิ่นพระองค์ได้ในภายภาคหน้า และเพื่อรักษาราช
ประเพณีไว้สืบต่อไป

คุณค่าด้านวรรณศิลป์

- การใช้โวหาร
- การใช้ภาพพจน์
- การใช้ภาษาให้เกิดเสียงเสนาะ

คุณค่าด้านวรรณศิลป์

ขุนมอญร่อนง้าวฟาด ฉาดฉะ

ขาดแล่งตราบอุระ หรุบดิ้น

โอรสรีบกันพระ ศพสู่ นครแฮ

สูญชีพไปสูญสิ้น พจน์ผู้สรรเสริญ

ใช้สัทพจน์ คือเสียงของง้าวที่กระทบกันตั้ง "ฉาดฉะ" คือเสียงของง้าวที่กระทบกัน
ใช้คำที่ให้เกิดภาพภาพ (จินตภาพ) “หรุบดิ้น” คําว่า หรุบ หมายถึง อาการของ
สิ่งของที่รวงพรูลงมา ดิ้น หมายถึง อาการที่สะบัดหรือฟาดตัวไปมาอย่างแรง ร่าง
ของพระสุริโยทัยทรุดลงซบกับคอช้าง สร้างความสะเทือนใจอย่างยิ่ง

คุณค่าด้านวรรณศิลป์

ภูบาลบำเหน็จให้ โทษถนอม ใจนอ

พันไม่ยอมอยู่ยอม มอดม้วย

พระโปรดเปลี่ยนโทษปลอม ฟันรูป แทนพ่อ

ฟันกราบทูลทัดด้วย ท่านทิ้งประเพณี

สัมผัสอักษร คือ (ภู)บาล - บํา(เหน็จ)

โทษ - ถนอม ยอม - อยู่ มอด - ม้วย
เปลี่ยน - ปลอม ทูล – ทัด ท่าน – ทิ้ง

คุณค่าด้านสังคม

- สภาพสังคม
- ประเพณี
- วัฒนธรรม
- ความเชื่อ

คุณค่าด้านสังคม

บุเรงนองนามราชเจ้า จอมรา มัญเฮย

ยกพยุหแสนยา ยิ่งแกล้ว

มอญม่านประมวลมา สามสิบ หมื่นแฮ

ถึงอยุธเยศแล้ว หยุดใกล้นครา

แสดงให้เห็นสภาพเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ คือ
แสดงสภาพสังคม และ การทําสงครามในสมัยโบราณ
ที่ยกกําลังพลจํานวนมากมาต่อสู้กัน แม่ทัพทั้งสองฝ่าย
ต่างเป็นผู้นําในการออกรบด้วยความกล้ําหาญ

คุณค่าด้านสังคม

นงคราญองค์เอกแก้ว กษัตรี
มานมนัสกตเวที ยิ่งล้ำ
เกรงพระราชสามี มลายพระ ชนม์เฮย
ขับคเชนทรเข่นค้ำ สะอึกสู้ดัสกร

แสดงให้เห็นถึงคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยมของคนไทย คือ
แสดงให้เห็นถึงความกล้าหาญของพระสุริโยทัย ที่แต่งพระองค์
ดังพระมหาอุปราชเสด็จไปรบในกองทัพ ด้วยพระทัยที่กล้าหาญ
เด็ดเดี่ยว ควยความรักและเสียสละที่มีต่อองค์พระมหากษัตริย์ซึ่ง
เป็นพระราชสวามี

คุณค่าด้านสังคม

พันท้ายตกประหม่าสิ้น สติคิด

โดดจากเรือทูลอุทิศ โทษร้อง

พันท้ายนรสิงห์ผิด บทฆ่า เสียเทอญ

หัวกับโขนเรือต้อง คู่เส้นทำศาล

แสดงให้เห็นถึงการเคารพกฎหมาย
ระเบียบ ประเพณีของบ้านเมือง ยอมเสีย
สละชีวิตเพื่อดำรงไว้ซึ่งความศักดิ์สิทธิ์ของ
กฎหมาย

คุณค่าด้านสังคม

ภูบาลบําเหน็จให้ โทษถนอม ใจนอ

พันไม่ยอมอยู่ยอม มอดม้วย

พระโปรดเปลี่ยนโทษปลอม ฟันรูป แทนพ่อ

พันกราบทูลทัดด้วย ท่านทั้งประเพณี

แสดงให้เห็นถึงคุณธรรมของพระเจ้า
แผ่นดินที่ทรงมีพระเมตตาต่อข้าราช
บริพารของพระองค์

ข้อคิดที่ได้จากเรื่อง

ข้อคิดที่ได้จากเรื่อง + ๑) ความเสียสละเพื่อชาติบ้าน
เมือง คือ หน้าที่ของคนไทยทุก
คนที่ควรยึดถือเป็น แบบอย่าง
และนํามาปฏิบัติ ประเทศชาติ
บ้านเมืองจะดํารงอยู่ได้ย่อมต้อง
อาศัยความเสียสละของคน ใน
ชาติ ไม่คิดเห็นแต่ประโยชน์
ส่วนตัว ถ้าทุกคนในชาติมอง
เห็นความสําคัญของการเสียสละ
จะทําให้ประเทศชาติพัฒนาไป
ได้อย่างต่อเนื่อง

ข้อคิดที่ได้จากเรื่อง + ๒) ความกตัญญูกตเวที
เป็นคุณธรรมอัน
ประเสริฐ บุคคลใดที่มี
ความกตัญญู ผู้นั้นย่อม
ประสบแต่ความสุขความ
เจริญและได้รับการ
ยกย่องจากผู้อื่น

ข้อคิดที่ได้จากเรื่อง + ๓) การทําหน้าที่
พลเมืองดี เป็นหน้าที่
ของคนไทยทุกคนต้องรู้
กฎหมายและปฏิบัติ ตาม
กฎหมายอย่างเคร่งครัด
เพื่อรักษาไว้ซึ่งความ
สงบสุขของบ้านเมือง

ข้อคิดที่ได้จากเรื่อง + ๔) การเรียนรู้ประวัติศาสตร์
คนไทยทุกคนควรศึกษาเรียน
รู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ และ
ความเป็นมาของชาติเพื่อเป็น
ข้อคิดเตือนใจให้คนไทย
ภูมิใจในความกล้าหาญ ความ
กตัญู และ ความเสียสละของ
บรรพบุรุษที่ช่วยดำรงรักษา
ผืนแผ่นดินไทยจนตกทอดมา
ถึงเราในทุกวันนี้