การเย็บผ้าแบบต่าง ๆ รายวิชาการงานอาชีพ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ครูผู้สอน นางกฤตพร แผนสมบูรณ์
การปักตัวหนอน คือ การปักตัวหนอนส าหรับติดเข็มกลัด ติดตราสัญลักษณ์ หรือ ตัวหนอนติดตะขอกางเกง หรือตะขอติดกระโปรงมี 2 แบบ คือ
1.ตัวหนอนแบน Bullion stitch 2.เย็บตัวหนอนกลม Cast on stitch อุปกรณ์ที่ใช้ ได้แก่ เข็ม ด้าย (ควรเป็นสีเดียวกันกับผ้า) กรรไกร ตัวหนอนแบบแบน ตัวหนอนแบบกลม อ้างอิง https://www.youtube.com/watch?v=WjQC1Qe3EI8&list=RDCMUCUfgzIsKrM9UtHPtJxPx39g&start_radio=1&rv=WjQC1Qe3EI8&t=0
การเนา คือ การเย็บห่างๆด้วยมือพอให้อยู่เป็นแนวเพื่อเย็บ ถาวรหรือการสอย เช่น การเนาก่อนสอย การเนาก่อนเย็บ ตะเข็บให้ติดกัน การเนาเพื่อท าเครื่องหมายในการเย็บ การเนาเพื่อให้เกิดการรูดจีบ เป็นต้น
การเนาเท่ากัน คือ การเย็บด้วยมือที่ช่วยยึดผ้า 2 ชิ้นหรือมากกว่าให้ติดกัน มีความถี่ ห่างของฝีเข็มเสมอกันทั้งด้านบนและด้านล่าง ฝีเข็มห่างประมาณ 1/4 ถึง 1/2 นิ้ว ซึ่งถ้าเนาห่างกว่านี้จะไม่สามารถบังคับผ้าทั้ง 2 ชิ้นให้อยู่คงที่ได้ การเนาเท่ากันเหมาะส าหรับเนาตะเข็บ ก่อนเย็บ เนาชายเสื้อและ ชายกระโปรงก่อนสอย เป็นต้น
การเนาไม่เท่ากัน คือ การเนาถี่ห่างสลับกันใช้ในการเนาชายเสื้อ เนาประกอบตัวเสื้อ เนาเป็น เส้นพับชายเสื้อ ปลายแขนเสื้อหรือชายกระโปรงในการเย็บประกอบตัวเสื้อเพื่อ การลองตัว หรือเนาแนวเส้นเย็บ โดยแทงเพิ่มขึ้นลงบนผ้าให้แนวยาวอยู่ด้านบน และแนวสั้นอยู่ด้านล่าง แทงเข็มถี่ห่างสลับกัน วิธีนี้ท าได้ รวดเร็วกว่าวิธีแรก แนวถี่ด้านล่างช่วยให้ผ้าแนบติดกัน แนวห่างด้านบนช่วยให้เห็นเป็นเส้นยาวใช้ เป็นเส้นน า ในการเย็บจักร
การด้นตะลุยหรือด้นธรรมดา เป็นวิธีการเย็บผ้าสองชิ้นให้ติดกันอย่างถาวรด้วยมือแทนการเย็บด้วยจักร เย็บผ้า แทงเข็มขึ้นลงเป็นระยะเสมอกันและเป็นแนวตรงเช่นเดียวกับการเนา แต่ ฝีเข็มถี่กว่าประมาณ 5 ฝีเข็มต่อ 1 นิ้ว การด้นตะลุยนิยมใช้เย็บกับผ้าบางๆ เพื่อ ท าจีบรูด หรือด้นเพื่อการตกแต่งผลงาน
การด้นถอยหลัง เป็นการเย็บด้วยมือที่มีความทนทานเหมือนการใช้จักรเย็บ ลักษณะของฝีเข็มที่ชิ้นผ้าด้านหนึ่ง (ด้านถูก) จะเรียบสวย เป็นแนว เหมือนการเย็บด้วยจักร (ไม่มีระยะห่างระหว่างด้าย) แต่อีกด้านจะ เหมือนด้ายซ้อน ๆ กันอยู่ เริ่มต้น ใช้ด้ายเส้นเดียว ขมวดปม แทงเข็มลงที่จุดเริ่ม (จุดที่ 1) ==>> แล้วก็แทงขึ้น ระยะประมาณ 3 มิลลิเมตร (จุดที่2)
การด้นถอยหลัง (ต่อ) =>> จากนั้นแทงถอยหลัง ลงไปตรงจุดที่เราแทงเข็มลงครั้งแรก (จุดที่ 3) =>> แล้วแทงขึ้น (ไปข้างหน้า) ที่ระยะประมาณ 6 มิลลิเมตร (จุดที่ 4) (ณ จุด นี้ จะเห็น ด้ายด้านหลัง จะล ้าหน้า ด้ายด้านหน้าไป 3 มิลลิเมตร) =>>จากนั้นก็แทงเข็มลงถอยหลัง ไปตรงจุดที่เราแทงเข็มลงจุดที่ 2 (จะมีความ ยาว 3 มิลลิเมตร) =>> แล้วก็แทงเข็มขึ้นไปข้างหน้า ที่ระยะประมาณ 6 มิลลิเมตร (จุด 6) ก็จะแทง เข็มขึ้น (เดินหน้า) แทงเข็มลง (ถอยหลัง) ...เย็บสลับกันไปเรื่อย ๆ จนจบชิ้นผ้า
การด้นถอยหลัง ชิ้นงานที่เสร็จแล้ว ขั้นตอนการเย็บด้นถอยหลัง
การสอยซ่อนด้าย ใช้สอยชายกระโปรง ชายกางเกง ควรใช้ด้ายสีที่ใกล้เคียงกับผ้ามาก ที่สุด วิธีจับผ้าให้เอาผ้าส่วนที่จะสอยไว้ด้านล่าง - ใช้ด้ายเส้นเดียว ขมวดปม เริ่มต้นแทงเข็ม เข้าไปในรอยสันทบผ้า เพื่อซ่อนปม จากนั้น แทงออกมา เพื่อซ่อนปม - สะกิดแทงลงไปที่ชิ้นผ้าด้านล่าง แล้วเกี่ยวผ้าด้านล่างขึ้นเล็กน้อย (คือพอแทงลงไปแล้ว ก็ แทงขึ้นทันที ระยะ 2 เส้นด้ายบนผืนผ้า) โดยให้เส้นด้ายที่เราใช้เย็บปรากฎที่อีกด้าน (ที่จะโชว์ /ใช้งาน) เพียงเล็กน้อย - จากนั้นก็แทงทะลุสันทบผ้าลงมาในจุดที่ติด ๆ กับ จุดที่แทงขึ้น โดยสอดเข็มใต้สันทบผ้า ในระยะห่างจาก จุดแรกประมาณ 1 ซม. จากนั้นท าเหมือนเดิมไปเรื่อยๆ จนจบชิ้นงาน และท าปมจบให้เรียบร้อย
การสอยซิกแซกหรือสอยสลับฟันปลา วิธีจับผ้า ถ้าคนถนัดขวา จะท าจากซ้ายมาขวา ส่วนคนถนัดซ้าย จะท าจากขวามาซ้าย การสอยแบบนี้ ด้านโชว์ จะเห็น เป็นจุดเล็ก ๆ เหมือนการสอยแบบอื่น แต่ด้านไม่โชว์จะเห็นเป็นฟันปลา
การสอยซิกแซกหรือสอยสลับฟันปลา(ต่อ) - เริ่มต้น จากมุมซ้ายมือของสันทบผ้า ใช้ด้ายเส้นเดียว ขมวดปม เริ่มต้นแทงเข็ม เข้า ไปในรอยสันทบผ้า เพื่อซ่อนปม จากนั้นแทงออกมา แล้วแทงทะลุสันทบลงมาที่ผ้าชิ้นล่าง ให้เกี่ยวผ้าประมาณ 2- 3 เส้นด้าย แทงเข็มขึ้น - ก้าวเข็มเฉียงขึ้น 45 องศาประมาณครึ่ง ซม. (โดยแทงเข็มย้อนหลัง ไปทางซ้าย ไม่ ต้องทะลุผ้าชิ้นล่าง) - ก้าวเข็มเฉียงลง 45 องศาประมาณครึ่ง ซม. แล้วสะกิดผ้า (โดยแทงเข็มย้อนหลัง ไป ทางซ้าย) ท าไปเรื่อย ๆ จนจบชิ้นผ้า แล้วท าปมจบ โดยระยะห่างระหว่างจุดแนว ด้านบนด้วยกัน จะห่างประมาณ 1 ซม.ส่วนระยะห่างระหว่างจุดแนวด้านล่างด้วยกัน ก็จะ ห่างประมาณ 1 ซม. เช่นกัน