บทที่ 5 ข้อมูลและการประมวลผล

2 การสรา้ งทางเลอื ก
เพ่ือตัดสิ นใจ

ก า ร ด า เ นิ น ชี วิ ต ทุ ก ค น มี ก า ร
รวบรวมข้อมูลอัตโนมัติตลอดเวลา เม่ือต้อง
ตัดสิ นใจ จะมีการนาข้อมูลเหล่านั้ นมาใช้
เช่น ขณะขับรถจักรยานอยู่บนถนน สั งเกต
ส่ิ งต่าง ๆ เป็ นการวบรวมข้ อมูล และนา
ข้อมูลนั้ นมาตัดสิ นใจเพื่อเกิดส่ิ งใดส่ิ งหน่ึ ง
เช่น เม่ือมีหลุม ตัดสิ นใจหลบ หยุดรถ หรือ
ขี่ลงไปในหลุมหากไม่ลกึ มาก

3 การสรา้ งทางเลือก
เพื่อตดั สินใจ

การตัดสิ นใจจะเกิดข้ึนมีหลายทางเลือก แต่ละทางเลือกนาไปสู่
ผลลัพธท์ เ่ี หมือนหรอื แตกตา่ งกนั ขั้นตอนตัดสินใจ มีดงั นี้

1.กาหนดเป้าหมายของการตดั สินใจ
2.รวบรวมข้อมูลและความรูท้ เ่ี กย่ี วข้องทเี่ พียงพอตอ่ การตัดสินใจ
3.กาหนดทางเลือกทงั้ หมดทเี่ ป็นไปได้
4.ประเมินทุกทางเลือก โดยวิเคราะห์ เชิงตรรกะเช่ือมโยงระหว่าง
ทางเลอื กและผลลพั ธ์ สอดคลอ้ งกบั เป้าหมาย
5.ตัดสินใจเลอื กทางเลือกทเ่ี หมาะสมทส่ี ดุ

4 ชวนคิด

1. ถ้าถูกสุนั ขว่ิงไล่ นั กเรียนจะทาอย่างไรให้
บอกมา 3 วธิ ี
2. จากข้อ 1 นั กเรียนจะตัดสิ นใจเลือกวิธีใด
เพราะเหตุใด

5 ตัวอย่างท่ี 5.4

จากตัวอย่างท่ี 5.2 จะเห็นว่านั กเรียนมีเป้าหมายท่ีจะเลือก
กีฬาท่ีจะส่ งแข่งขัน โดยจะเลือกจากลาดับท่ีสูงสุด 3 ลาดับแรก
พบว่าลาดับท่ี 3 และ 4 มีคะแนนเท่ากัน จึงกาหนดทางเลือกได้
เป็น 2 แบบดังน้ี

• ทางเลือกท่ี 1 ฟุตบอล วอลเลย์บอล บาสเกตบอล
• ทางเลือกท่ี 2 ฟุตบอล วอลเลยบ์ อล ว่ายนา้

6 ตวั อยา่ งท่ี 5.4

จากทางเลอื กทงั้ 2 แบบนั กเรียนจะเลือกแบบใด ประเดน็ ใดบ้างทชี่ ่วย
ตดั สินใจในการเลือกคาตอบทดี่ แี ละเหมาะสมท่ีสุด สมมตินั กเรียนไดร้ บั ข้อมูล
เพ่ิมเติมวา่

1. การแข่งขันกีฬาครั้งน้ี มีผู้สนั บสนุนชุดกีฬาห้องละ 1,700 บาท ซ่ึง
นั กเรยี นหาข้อมูลพบว่า เส้ือกฬี าราคาตัวละ 75 บาท ชุดว่ายนา้ราคาชุดละ 375
บาท ทาให้นั กเรยี นคิดวา่ ประเดน็ ทจ่ี ะนามาพิจารณาเพ่ิมเตมิ คือ สามารถซอื้ ชุด
กฬี าเพียงพอกบั จานวนผเู้ ล่นแตล่ ะครงั้

7 ตวั อยา่ งท่ี 5.4

2. เพ่ือนในห้องเสนอว่าถ้าต้องการได้ถ้วย
รางวัลกีฬารวม ควรเลือกกีฬาประเภททีมเพราะ
หากได้รับเหรียญทองจะได้แต้มสะสม 10 แต้ม
เหรยี ญเงนิ 8 แต้ม และเหรยี ญทองแดง 6 แตม้ ซ่งึ
สูงกว่ากีฬาท่ีแข่งประเภทเดี่ยวโดยเหรียญทองจะ
ได้แต้มสะสม 8 แต้มเหรียญเงิน 6 แต้ม และ
เหรยี ญทองแดง 4 แตม้ ซ่งึ กฬี าว่ายนา้จะมีการ

แข่งขันประเภทเดย่ี วเทา่ นั้น

8 ตวั อยา่ งท่ี 5.4

จากประเด็นข้างต้นนั กเรียนจึงต้องประเมินผลทางเลือกทั้ง 2
ทางเลือก เพื่อให้ได้ทางเลือกท่ีดีที่สุดในการส่ งกีฬาแข่งขัน เร่ิมจากการ
กาหนดประเด็นในการพิจารณาในท่ีน้ี กาหนดไว้ 2 ประเด็นคือ อยู่ใน
งบประมาณชุดกฬี าที่มีผ้สู นั บสนนุ และแต้มสะสมถ้วยกีฬารวมมากทีส่ ดุ ท่ี
เป็นไปได้ แล้วกาหนดคะแนนเต็มในท่ีน้ี คือ 10 คะแนน และให้คะแนน
ความสาคัญของแต่ละประเดน็ เทา่ กนั จึงกาหนดคะแนนเต็มแต่ละประเด็น
เป็น 5 คะแนน ตัวอยา่ งการให้คะแนนมีดงั น้ี

9 ตวั อย่างท่ี 5.4

ประเดน็ การ ประเภทกีฬาที่จะส่ งเข้าแข่งขัน เกณฑใ์ ห้คะแนน ประเดน็ "อยใู่ นงบประมาณ"
พิจารณา 5 หมายถึง อยใู่ นงบประมาณ
ทางเลอื กท่ี 1 ทางเลอื กท่ี 2 1 หมายถึง เกนิ งบประมาณ
(ประเด็นละ ฟุตบอล วอลเลยบ์ อล ฟุตบอล เกณฑใ์ ห้คะแนน ประเด็น "แตม้ สะสมถ้วยกฬี า
5 คะแนน)
บาสเกตบอล วอลเลยบ์ อล ว่ายนา้
อยใู่ น
งบประมาณ 5 5 รวมสงู ท่ีสดุ ท่เี ป็นได้"

แตม้ สะสมถ้วย 5 หมายถึง ได้แตม้ สะสมสูงท่ีสุดท่เี ป็นไปได้ 29-30 แต้ม
กีฬารวมมาก
ท่สี ดุ ท่เี ป็นไปได้ 4 หมายถึง ได้แต้มสะสมสงู ท่สี ดุ ท่ีเป็นไปได้ 27-28 แต้ม

คะแนนรวม 54

3 หมายถึง ได้แต้มสะสมสูงท่สี ุดท่ีเป็นไปได้ 25-26 แตม้

2 หมายถึง ไดแ้ ต้มสะสมสงู ท่สี ดุ ท่ีเป็นไปได้ 23-24 แต้ม

10 9

1 หมายถึง ไดแ้ ตม้ สะสมสงู ท่สี ุดท่ีเป็นไปได้

ตา่กว่า 23 แต้ม

10 ตัวอย่างท่ี 5.4

สั งเกตว่า ทั้ง 2 ประเด็นท่ีนามาพิจารณานั้ น ประเด็นแรก ทั้ง 2
ทา งเ ลือ กไ ด้ค ะแ นน เต็ ม 5 เท่า กัน เ นื่ อ งจ ากค่ า ชุ ด กีฬ าที่ใช้ อยู่ใ น
งบประมาณเป็นดงั นี้

กฬี า ฟตุ บอล วอลเลยบ์ อล บาสเกต็ บอล วา่ ยนา้

ค่าชุดกฬี า 75x11 = 825 75x6 = 455 75x5 = 375 375
(บาท)

11 ตัวอยา่ งท่ี 5.4

สาหรับประเด็นท่ี 2 แต้มสะสมสูงสุดที่เป็นไปได้ของทางเลือกท่ี 1 คือ 30
แต้ม (มาจากการได้เหรียญทองกีฬาทัง้ 3 ประเภทซ่งึ เป็นประเภททีมทงั้ หมดจะได้
แต้มสะสม 3×10 =30) และแต้มสะสมสูงสุดที่เป็นไปได้ ของทางเลือกท่ี 2 คือ 28
แต้ม (มาจากการไดเ้ หรยี ญทองกฬี าทงั้ 3 ประเภท ซ่งึ เป็นประเภททีม 2 รายการและ
ประเภทเด่ียว 1 รายการจะได้แต้มสะสม 2×10+8=28) ดังนั้ นคะแนนที่ให้แต่ละ
ทางเลอื กจึงเป็น 5 และ 4 ตามลาดบั

สรุปแล้วนั กเรยี นเลือกส่งกฬี า 3 ประเภทตามทางเลือกท่ี 1 เนื่ องจากมี
คะแนนรวมมากกว่าทางเลือกท่ี 2

12 กิจกรรม 5.3

1. นั กเรียนมีเงิน 50 บาทและต้องการรับประทานอาหารกลางวันซ่ึง
ประกอบดว้ ยอาหารหลักและขนมหวาน
ให้นั กเรยี นออกแบบรายการอาหาร 3 เมนยู กตัวอยา่ งเช่น
1) กว๋ ยเตีย๋ วนา้ตก (25 บาท) +ลอดช่อง (10 บาท)
2) ข้าวคลุกกะปิ (35 บาท) +ไอศกรมี (10 บาท)
3) ข้าวไข่เจียว (20 บาท) + เต้าฮวยฟรุตสลดั ( 25 บาท)

13 กจิ กรรม 5.3

2 . จ า ก ร า ย ก า ร อ า ห า ร ท่ี
นั กเรียนออกแบบไว้ในข้ อ 1 ให้
นั ก เ รี ย น พิ จ า ร ณ า ว่ า จ ะ เ ลื อ ก
รบั ประทานอาหารรายการใดเพราะ
เหตใุ ด

โ ด ย เ ร่ิ ม จ า ก ก า ร ก า ห น ด
ประเด็นในการพิจารณาและเกณฑ์
การให้คะแนน

1

ซอฟตแ์ วร์
จัดการกบั ข้อมลู

2 ซอฟตแ์ วร์
จัดการกับข้อมูล

ปั จ จุ บั น มี ผู้ ใ ห้ บ ริ ก า ร
ซ อ ฟ ต์ แ ว ร์ บ น ค ล า ว ด์ ( cloud-
based service) เราสามารถใช้
ซอฟต์แวรเ์ หล่านี้ เป็นเครอื่ งมอื ใน
การจัดการกับข้อมูล ตั้งแต่การ
รวบรวม ประมวผล และนาเสนอ
ข้อมูล เชน่

3 ซอฟต์แวร์
จัดการกับข้อมูล

1. ซอฟต์แวรป์ ระมวลคา (word processor) ใช้สาหรับสร้าง แกไ้ ข
และจัดรูปแบบเอกสาร เช่น Google Docs, Microsoft Words

4 ซอฟตแ์ วร์
จัดการกับข้อมูล

2. ซอฟต์แวร์สร้างฟอร์ม (form)
ส า ห รั บ ส ร้ า ง แ บ บ ส า ร ว จ /
แบบสอบถาม เชน่ Google Forms

5 ซอฟต์แวร์
จัดการกับข้อมูล

3. ซอฟต์แวร์ตารางทางาน (spreadsheet) ใช้สาหรับสร้างและ
แก้ไขตารางทางาน รวมทั้งการประมวลผลข้อมูลในตาราง เช่น
Google Sheets, Microsoft Excel

6 ซอฟตแ์ วร์
จัดการกับข้อมูล

4. ซอฟต์แวร์นาเสนองาน (presentation) ใช้สร้าง แก้ไข ตกแต่ง
แฟ้ มนาเสนองาน ใส่ ตารางข้ อมูล แผนภูมิ รู ปภาพ รู ปวาด
วดิ ที ศั น์ เชน่ Google Slides, Microsoft PowerPoint

7 ซอฟตแ์ วร์
จัดการกบั ข้อมูล

5. ซอฟต์แวร์สร้างผังความคิด (concept map) ใช้สร้าง แก้ไข
ตกแตง่ ผงั ความคิด เชน่ Mindmup.com เกบ็ ไวใ้ น Google Drive

8 กิจกรรมท่ี 5.4

ให้ นั กเรียนค้ นหา เครื่องมื อ
หรือบริการออนไลน์ อ่ืนๆ ท่ีมี
การใช้งานร่วมกันว่ามีบริการ
ใดบา้ งทไ่ี ม่ซาก้ บั ทกี่ ลา่ วมา

9 กจิ กรรมท้ายบท

1.บุคคลที่ประกอบอาชีพต่อไปน้ี จะต้องมีการตัดสิ นใจเรื่อง
ใดบา้ ง แตล่ ะเรอ่ื งมที างเลอื กใดบา้ งและส่งผลอยา่ งไร

อาชีพ/สถานการณ์ เรอ่ื งท่ีตอ้ งตัดสินใจ ทางเลอื กในการ ทางเลอื กท่ีเหมาะสมท่สี ดุ
ตัดสิ นใจ (ให้เหตุผลประกอบ)
ชาวนา 1.
1.1
2. 1.2
1.3
2.1
2.2
2.3

10 กจิ กรรมทา้ ยบท

อาชีพ/สถานการณ์ เรอ่ื งท่ตี ้องตัดสินใจ ทางเลือกในการ ทางเลือกท่ีเหมาะสมท่สี ดุ
ตัดสิ นใจ (ให้เหตผุ ลประกอบ)
ครู 1.
ดภู าพยนต์ 2. 1.1
1.2
1. 1.3
2. 2.1
2.2
2.3

1.1
1.2
1.3
2.1
2.2
2.3

11 กจิ กรรมทา้ ยบท

2. ให้นั กเรยี นจบั คู่และปฏิบตั ิดงั น้ี
1) นั ก เ รี ย น ค น ท่ี 1 ก า ห น ด

สถานการณ์ทต่ี ้องมกี ารตัดสินใจ
2) นั กเรียนคนท่ี 2 กาหนดทางเลือก

ต่างๆ
3) นั กเรียนคนที่ 1 ตัดสิ นใจเลือก

ทางเลอื กทเี่ หมาะสมทส่ี ดุ

แบบทดสอบ
10 ข้อ 10 คะแนน

เร่มิ ทาแบบทดสอบ

1 ข้อเท็จจรงิ ท่ีเก่ียวข้องกับบุคคล สถานท่ี ส่ิงของ หรอื
เหตุการณ์ ท่ีสนใจ ข้อมลู เป็นไปได้ท้ังตัวเลข ข้อความ
หรอื ข้อความปนตวั เลข (Numeric) หมายถงึ ข้อใด

ก สารสนเทศ
ข ข้อมลู
ค การประมวลผล
ง การแสดงผล

2 ข้อมลู ทอ่ี ยใู่ นรูปแบบของตวั เลข คือข้อใด

ก ข้อมลู ปฐมภมู ิ
ข ข้อมลู เชงิ ปรมิ าณ
ค ข้อมลู ทตุ ยิ ภมู ิ
ง ข้อมลู เชงิ คณุ ภาพ

3 ข้อมลู ทไ่ี ดม้ าจากแหลง่ กาเนิดข้อมลู หรอื จดุ เร่มิ ตน้ ของ
ข้อมลู คือข้อใด

ก ข้อมลู เชงิ ปรมิ าณ
ข ข้อมลู ทตุ ยิ ภมู ิ
ค ข้อมลู เชงิ คณุ ภาพ
ง ข้อมลู ปฐมภมู ิ

4 ข้อใดไมใ่ ชว่ ิธกี ารรวบรวมข้อมลู

ก สัมภาษณ์
ข ทดลอง
ค สังเกต
ง แบบสารวจ

5 ข้อใดไมใ่ ชส่ ่ิงทต่ี อ้ งคานึงถงึ ในการรวบรวมข้อมลู

ก ความเหมาะสม
ข ความเกย่ี วข้อง
ค ความถกู ตอ้ ง
ง ความทนั สมยั

6 กระบวนการท่ีกระทากับข้อมูลท่ีรวบรวมไว้ เพ่ือให้ได้
ข้ อมูลหรือสารสนเทศท่ีอยู่ในรู ปแบบท่ีต้องการ
หมายถงึ ข้อใด

ก สารสนเทศ
ข ข้อมลู
ค การประมวลผล
ง การแสดงผล

7 ข้อใดไมใ่ ชว่ ธิ กี ารประมวลผล

ก การคานวณ
ข การเรยี งลาดบั
ค การวดั ผล
ง การรายงาน

8 ข้อใดไมใ่ ชบ่ รกิ ารซอฟตแ์ วรบ์ นคลาวด์

ก ซอฟตแ์ วรป์ ระมวลผลคา
ข ซอฟตแ์ วรแ์ สดงผล
ค ซอฟตแ์ วรส์ รา้ งฟอรม์
ง ซอฟตแ์ วรต์ ารางทางาน

9 Google Sheet คือซอฟตแ์ วรป์ ระเภทใด

ก ซอฟตแ์ วรป์ ระมวลผลคา
ข ซอฟตแ์ วรต์ ารางทางาน
ค ซอฟตแ์ วรส์ รา้ งฟอรม์
ง ซอฟตแ์ วรแ์ สดงผล

10 Microsoft Word คอื ซอฟตแ์ วรป์ ระเภทใด

ก ซอฟตแ์ วรต์ ารางทางาน
ข ซอฟตแ์ วรป์ ระมวลผลคา
ค ซอฟตแ์ วรแ์ สดงผล
ง ซอฟตแ์ วรส์ รา้ งฟอรม์

บทเรยี นคอมพวิ เตอรช์ ว่ ยสอน วทิ ยาการคานวณ
คะแนนทไ่ี ด้

1 คะแนน

เริ่มทำแบบทดสอบอีกคร้ัง

ผจู้ ดั ทา

นางสาว…………………………………
ตาแหน่ง …………………………

โรงเรยี น…………………………………..