นางสาววิไวิลพร ชายกวด คณะเทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ สาขาคหกรรมศาสตร์ศึกษา มหาวิทวิยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ มาลัยชำ ร่วย
มาลัยชำ ร่วย มาลัยชำ ร่วร่ย หมายถึง มาลัย ขนาดเล็ก น่าน่รักรักระจุ๋มจุ๋กระจิ๋มจิ๋ สำ หรับรัมอบให้บุห้บุคคลจำ นวนมาก เป็นป็ของชำ ร่วร่ย แทนการขอบคุณคุ ที่มาร่วร่มในงานนั้นนั้ๆ พวงมาลัย คือพวงดอกไม้ระดิษฐ์ ที่นำ ดอกไม้ ใบไม้ ต่าง ๆ เช่น กลีบดอกกุหลาบมอญ ดอกพุด ดอกรัก ดอกผกากรอง ใบแก้ว ดอกข่า ดอกมะลิ ดอกมะลุลีดอก บานไม่รู้โรย ดอกเล็บมือนาง บานบุรี หงอนไก่ รักเร่ เฟื่องฟ้า มา ร้อยเป็นพวงมาลัย โดยมักจะนำ มา ใช้กราบไหว้พว้ระ และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ รวมถึงนำ ไปไหว้ บิดามารดา ญาติ ผู้ใหญ่ ตามเทศกาลต่าง ๆ มาลัย หมายถึง ดอกไม้ประดิษฐ์ แบบไทยลักษณะหนึ่ง โดยการนำ ดอกไม้ กลีบดอกไม้ ใบไม้และส่วน ต่าง ๆ ของดอกไม้ที่ร้อยได้ มาร้อย เป็นพวง มีลักษณะต่าง ๆ กัน มากมายหลายแบบ ตั้งแต่แบบ ดั้งเดิมจนถึงแบบสมัยใหม่ ซึ่งก็ ดัดแปลงมาจากแบบดั้งเดิมนั่นเอง ความรู้เรื่อรื่งมาลัย
มาลัยสองชาย หมายถึง มาลัยที่นิยมผูกต่อ ริบริบิ้นหรือรืโบว์ทั้ว์ ทั้ งสองชาย และมีอุบะห้อยชาย มาลัย ทั้งสองพวงมาลับสองชายนี้ใช้สำ หรับคล้อง คอบุคคลสำ คัญในงานนั้น ๆ ใช้แขวนหน้ารถหรือรื หัวเรือรืก็ได้ บางคนอาจเรียรีกมาลัยชนิดนี้ว่าว่ “มาลัย คล้องคอ” ถ้าใช้คล้องคอเจ้าบ่าวเจ้าสาว ก็เรียรีกว่าว่มาลัยบ่าว-สาว ประเภท/ชนิด ของมาลัย แบ่งตามหน้าที่ใช้สอย มาลัยชายเดียว หมายถึง มาลัยที่มี ลักษณะเป็นพวงกลม มีอุบะห้อยเป็นชาย เพียงพวงเดียว ซึ่งบางคนอาจเรียรีกว่าว่ “มาลัยมือ มาลัยคล้องมือ หรือรืมาลัยคล้อง แขน” ก็ได้ ถ้าใช้ในการทูลเกล้าถวาย ก็ เรียรีกว่าว่ “มาลัยข้อพระกร” มาลัยชายเดียว นี้ใช้สำ หลับคล้องแขนหรือรืบูชาพระ มาลัยชำ ร่วย หมายถึง มาลัยขนาดเล็ก น่ารัก กระจุ๋มกระจิ๋ม สำ หรับมอบให้บุคคลจำ นวนมาก เป็นของชำ ร่วย ตอบแทน การขอบคุณที่มาร่วมใน งานนั้น ๆ
ดอกไม้ที่ใช้ ในการร้อยมาลัยชำ ร่วย ดอกรัก การเลือกซื้อ/ การเลือกใช้ ดอกแข็งสีขาว ไม่ช้ำ หรือรืจะเก็บจากต้นเป็นช่อ มาแกะเองเพื่อคัด ขนาดของดอกได้ การเก็บรักษา อย่าพรมน้ำ เพราะจะทำ ให้ดอกชำ และเน่า ควรใส่ถุงพลาสติกรัดปากถุงให้แน่น เก็บเข้าตู้เย็นชั้นล่างห่อใส่ตะแกรงผึ่งลม ดอกพุด การเลือกซื้อ/การเลือกใช้ ดอกตูม ก้านแข็ง สีเขียวนวล ไม่เหลือง (ถ้าออกเหลืองแสดงว่าว่ดอกค้างหรือรืดอกไม้เก่า) การเก็บรักษา ห่อใบตอง ใส่ถุงพลาสติก เก็บใน ตู้เย็นชั้นล่าง ดอกกุหลาบมอญ การเลือกซื้อ/การเลือกใช้ กลีบไม่มีรอยช้ำ ฉีกง่าย ต้องไม่มี รูพรุน ขั้วเหนียวไม่หลุดง่าย กลีบแข็งแรง การเก็บรักษา เก็บในถุงพลาสติก รัดปากถุงให้แน่น เก็บในตู้ เย็นช่องล่างสุด หรือรืจะพรมน้ำ แล้วคลุมด้วยผ้า ขาวบางชุบน้ำ ให้ชื้น ดอกบานไม่รู้โรย การเลือกซื้อ/การเลือกใช้ สีดอกสด กลีบเลี้ยงใบยังสด อยู่ก้านดอกแข็ง กลีบไม่ร่วงง่าย การเก็บรักษา ตัดเป็นดอก เหลือก้านดอก ประมาณ ๑ ๑/๒ นิ้ว ใส่ถุงพลาสติก รัดปากถุงให้แน่น เก็บเข้าตู้เย็นช่วง ล่าง ถ้าไม่มีตู้เย็นให้ใส่ถาดคลุมด้วยผ้าชื้น
1. เข็มมาลัย เป็นเข็มเหล็กหรือรืสเตนเลสยาวประมาณ 12-14 นิ้ว ปลายแหลม มี 2 ขนาด ขนาดเล็ก 6 นิ้ว ใช้กับงานละเอียด ส่วนขนาดใหญ่ใช้กับงาน ดอกไม้ดอกใหญ่ หรือรืดอกไม้ที่มีกลีบใหญ่ ๆ เวลาซื้อควรต้องเลือกให้ เหมาะสมกับงานนั้น ๆ ด้วย 2. เข็มสั้นหรือรืเข็มมือ หมายถึง เข็มสั้นธรรมดาใช้สำ หรับเย็บดอกข่า เย็บโบว์ หรือรืร้อยอุบะก็ได้ ปกติมักจะใช้เบอร์ 8 และเบอร์ 9 3. ด้าย ด้ายที่ใช้ในงานมาลัยมี 2 ขนาด คือ ขนาดใหญ่ และขนาดเล็ก ด้ายร้อยมาลัยเส้นใหญ่ (สีขาว) ควรใช้ด้ายคู่ ด้ายร้อยอุบะใช้เส้นเล็ก (สีขาว) เบอร์ 40 หรือรื 60 ด้ายสำ หรับเย็บ หรือรืมัดดอกข่า ใช้เส้นเล็ก ควรใช้สีเดียวกับกลีบดอกไม้ที่ใช้ทำ ตุ้มดอกข่า 4. วาสลิน เป็นนำ มันชนิดหนึ่งใช้สำ หรับทาเข็มมาลัยก่อนร้อย ขณะร้อย เพื่อ ให้การรูดมาลัย ออกจากเข็มได้ง่าย 5. ริบริบิ้นหรือรืโบว์/ว์ผ้าเช็ดหน้า หมายถึง ส่วนที่จะใช้ผูกติดกับมาลัย สำ หรับคล้องคอ หรือรืใช้มือ ถือก็ได้ อาจเป็นริบริบิ้น จากผ้าไนลอน ฟาง พลาสติก หรือรืริบริบิ้นเงิน ริบริบิ้นทอง 6. กรรไกร ควรมี 2 ขนาด คือขนาด เล็กและขนาดกลาง 7. คีม สำ หรับไว้จัว้ จับเข็มมาลัย ขณะที่ทำ การรูดมาลัยออกจากเข็ม *** นอกจากนี้แล้วยังมีมีดเล็ก , กะละมัง, ถาด, ที่ฉีดน้ำ , ผ้าขาวบาง และที่ขาดไม่ได้คือ ดอกไม้และใบไม้ที่จะใช้ร้อยมาลัย วัสดุ-อุปกรณ์ที่ใช้ในการร้อยมาลัยชำ ร่วย
ประโยชน์และการนำ ไปใช้ มาลัยมีมากมายหลายชนิด แต่ละชนิดก็มีหน้าที่ใช้สอยต่าง ๆ กันไปตามโอกาสและความเหมาะสม ใช้สำ หรับคล้องคอเป็นเกียรติแก่ เจ้าของงาน เช่น เจ้าบ่าว-เจ้าสาวในงาน แต่งงาน ผู้บังคับบัญชาหรือรืผู้มาร่วมงาน คนใหม่ในงานเลี้ยงรับผู้มาใหม่ ใช้สำ หรับทูลเกล้าฯ ถวายในการรับเสด็จ ในการเข้าเฝ้าตามโอกาสที่เหมาะสม ส่วนใหญ่ ก็นิยมใช้มาลัยคล้องมือ เรียรีกว่าว่ มาลัยข้อพระกร ใช้แขวนประตู หน้าต่างหรือรืเพดาน ตามช่องแคบ ๆ แทนเครื่อรื่งแขวนชนิด เล็ก เช่น มาลัยโซ่ มาลัยเปีย ใช้บูชาพระพุทธรูปหรือรืสิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่าง ๆ เช่น มาลัยชายเดียว หรือรืมาลัยสองชาย จะใช้ขนาดพวงเล็กใหญ่ขนาดใดย่อมแล้วแต่ ความเหมาะสมเป็นสำ คัญ ใช้แขวนหรือรืห้อยประดับ เครื่อรื่งดนตรีไรีทยในเวลาที่จะเล่น ใช้สำ หรับตกแต่งรัดมวยผม ใช้สำ หรับมอบให้บุคคลจำ นวนมาก เป็นของชำ ร่วย ตอบแทน การขอบคุณ ที่มาร่วมในงานนั้น ๆ