สุภาษิต คำพังเพย และสำนวนไทย

สุภ สุ าษิต คำ พัง พั เพย และสำ นวนไทย จับจัเสือสืมือมืเปล่า แสวงหาผลประโยชน์โดยไม่ต้องลงทุน นางสาวปิยธิดา จันทร์ศรี

คำ นำ หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book) สุภาษิต คำ พังเพย และสำ นวนไทย เล่มนี้ ได้รวบรวมและเรียบเรียงเนื้อหาเกี่ยวกับสุภาษิตษิคำ พังเพย และสำ นวน ไทยที่น่าสนใจพร้อมทั้งทั้อธิบายความหมายเพื่อให้ผู้อ่านและผู้ที่สนใจได้เข้าใจ ความหมายที่ถูกต้อง สามารถนำ ไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ในชีวิตประจำ วันได้ โดยสุภาษิตษิหมายถึง คำ พูดที่เป็นคติ ซึ่งเป็นคำ พูดที่ใช้สอน เพื่อเตือน สติ และให้ประพฤติในสิ่งที่ดีงามและมีความถูกต้อง เป็นคำ สั้นสั้ๆ ง่าย ๆ ไม่สลับ ซับซ้อน แต่มีความหมายที่ลึกซึ้งและเข้าใจง่าย โดยคำ สุภาษิตษิมีความสำ คัญเป็น อย่างยิ่งในสังคมปัจจุบัน เพราะสามารถนำ ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำ วันเพื่อก่อ ให้เกิดประโยชน์แก่ตนเองและผู้อื่นได้ ส่วนคำ พังเพย หมายถึง ข้อความหรือ ถ้อยคำ ที่เป็นกลาง ต้องมีความหมายเข้ากับเรื่อง นางสาวปิยธิดา จันทร์ศรี ผู้จัดทำ

ส า ร บั ญ คำ นำ ส า ร บั ญ ค ว า ม ห ม า ย สุ ภ า ษิ ต ษิ คำ พั ง เ พ ย สำ น ว นไ ท ย สุ ภ า ษิ ต คำ พั ง เ พ ย สำ น ว นไ ท ย ป ร ะ ก อ บ ภ า พ ก บ ใ น ก ะ ล า ก ร ะ ต่ า ย ห ม า ย จั น ท ร์ ขุ ด บ่ อ ล่ อ ป ล า ขี่ ช้ า ง จั บ ตั๊ กตั๊ แ ต น ค ลุ ม ถุ ง ช น โ ค แ ก่ ช อ บ กิ น ห ญ้ า อ่ อ น ฆ้ อ ง ป า ก แ ต ก ง ม เ ข็ ม ใ น ม ห า ส มุ ท ร จั บ แ พ ะ ช น แ ก ะ ช้ า ง ต า ย ทั้ งทั้ ตั ว เ อ า ใ บ บั ว ม า ปิ ด ชื่ อ เ ห มื อ น แ ม ว น อ น ห ว ด ไ ด้ ที ขี่ แ พ ะ ไ ล่ ตั ก บ า ต ร อ ย่ า ถ า ม พ ร ะ ต า บ อ ด ไ ด้ แ ว่ น ถ อ ย ห ลั ง เ ข้ า ค ล อ ง น ก ส อ ง หั ว ฝ น ต ก ไ ม่ ทั่ วทั่ฟ้ า พ บ ไ ม้ ง า ม เ มื่ อ ข ว า น บิ่ น ไ ม่ รู้ จั ก หั ว น อ น ป ล า ย ตี น ยื่ น แ ก้ ว ใ ห้ ว า น ร ลู ก ผี ลู ก ค น ว่ า ย น้ำ ห า จ ร ะ เ ข้ ส ร้ า ง วิ ม า นใ น อ า ก า ศ ห น้ า 123456789101112131415161718192021222324

สารบัญ (ต่อ) หมาในรางหญ้า เอาหูไปนา เอาตาไปไร่ สุภาษิต คำ พังเพย สำ นวนไทย ความหมาย หมวด ก. หมวด ข.-จ. หมวด ช.-ด. หมวด ต. หมวด ถ.-ป. หมวด ผ.-ย. หมวด ร.-ส. หมวด ห.-อ. แบบฝึกหัดเรื่องสำ นวน สุภาษิตษิคำ พังเพย ตอนที่ 1 นำ สำ นวนที่กำ หนดให้ไปเติมให้ตรงกับความหมาย ตอนที่ 2 ต่อสำ นวนที่กำ หนดให้ เฉลยแบบฝึกหัดตอนที่ 1 เฉลยแบบฝึกหัดตอนที่ 2 อ้างอิง ประวัติส่วนตัว หน้า 25 26 27-28 29-30 31 32 33 34 35 36 37 37 38 39 40 41 42

สุภาษิต หมายถึง ถ้อยคำ หรือข้อความที่กล่าวสืบต่อกันมา ช้านานแล้ว มีความหมายเป็นคติสอนใจ เช่น รักยาวให้บั่นบั่ รักสั้นสั้ ให้ต่อ , น้ำ เชี่ยวอย่าขวางเรือ คำ พังเพย หมายถึง ถ้อยคำ หรือข้อความที่กล่าวสืบต่อกันมาช้า นานแล้ว โดยกล่าวเป็นกลาง ๆ เพื่อให้ตีความเข้ากับเรื่อง มี ความหมายแฝงอยู่ อาจเป็นคำ ที่ใช้สื่อในทางเปรียบเปรย หรือใน ทำ นองเสียดสี เช่น กระต่ายตื่นตูม เสียน้อยเสียยากเสียมากเสีย ง่าย สำ นวน หมายถึง ถ้อยคำ ที่เรียบเรียง, โวหาร, บางทีก็ใช้ว่า สำ นวนโวหาร เช่น สารคดีเรื่องนี้สำ นวนโวหารดี ความเรียงเรื่องนี้ สำ นวนโวหารลุ่ม ๆ ดอน ๆ สำ นวนอีกนัยหนึ่ง หมายถึง ถ้อยคำ หรือข้อความที่กล่าวสืบต่อกันมาช้านานแล้ว มีความหมายไม่ตรง ตามตัวหรือมีความหมายอื่นแฝงอยู่ เช่น สอนจระเข้ให้ว่ายนํ้า รำ ไม่ดีโทษปี่โทษกลอง, ถ้อยคำ ที่แสดงออกมาเป็นข้อความพิเศษ เฉพาะภาษาหนึ่ง ๆ เช่น สำ นวนฝรั่งรั่สำ นวนบาลี, ชั้นชั้เชิงหรือ ท่วงทำ นองในการแต่งหนังสือหรือพูด นั่นนั่เอง 1

กบในกะลาครอบ ผู้ที่ผู้ ที่ มีคมีวามรู้ หรือรืประสบการณ์น้ณ์อ น้ ยแต่สำ คัญตนว่า ว่ เป็น ป็ ผู้รผู้ อบรู้ ตัวอย่าง วันนี้ทางโรงเรียนได้พานักเรียนไปทัศนศึกษาที่ต่างจังหวัดเพื่อให้นักเรียน ได้เรียนรู้และเจอประสบการณ์ใหม่ใหม่นอกห้องเรียนจะได้ไม่เป็นกบใน กะลา 2

กระต่ายหมายจัน จั ทร์ ผู้ชผู้ ายที่หมายปองหญิงญิสูงสูศักดิ์ ฐานะดีกว่า ว่ ตัวเอง ตัวอย่าง เขาแอบชอบลูกสาวเจ้านายมานานแล้ว จึงทำ ได้แค่แอบมองเธออยู่ห่างๆ เป็นกระต่ายหมายจันทร์ แม้จะรู้ว่าเขาไม่มีวันที่จะสมหวังกับเธอก็ตาม 3

ทำ กลอุบายให้เขาเชื่อชื่เพื่อพื่หวังวัผลประโยชน์ ขุดบ่อ บ่ ล่อปลา ตัวอย่าง เสี่ย เอ๋ออยู่ในแวดวงการพนันมานาน เมื่อมีลูกค้ารายใหญ่ที่มีเงินหนา เสี่ย จะขุดบ่อล่อปลา ด้วยการให้เด็กๆของเสี่ยที่เป็นผู้หญิงเข้าไปออดอ้อนให้ ลงเงินในวงการพนันทีละมากๆ หรือตอนเล่นเสียก็ให้ผู้หญิงพวกนี้คอยปลอบ ใจแล้วเชียร์ให้ยืมเงินกับเสี่ยมาเล่นใหม่จนหมดเนื้อหมดตัว 4

ขี่ช้ ขี่ า ช้ งจับ จั ตั๊กแตน ลงทุนทุมากแต่กลับได้ผลนิดนิเดียว ตัวอย่าง การประชุมครั้งรั้นี้เหมือนขี่ช้างจับตั๊กตั๊แตน เสียงบประมาณไปมากมายแต่หา ข้อยุติไม่ได้ 5

คลุม ลุ ถุง ถุ ชน การแต่งงานที่เจ้า จ้ บ่า บ่ วเจ้า จ้ สาว ต่างไม่ไม่ ด้รักรักันมาก่อน โดนผู้ใผู้หญ่ จับจัแต่งงานกัน ตัวอย่าง น่าสงสารคุณมนัสนะคะ ถูกคลุมถุงชนทั้งทั้ๆที่ตัวเองมีคนรักอยู่แล้ว 6

โคแก่ชอบกินหญ้าอ่อน ชายแก่ชอบหญิงญิสาวอายุน้อ น้ ยเป็น ป็ ภรรยา ตัวอย่าง ตั้งตั้แต่ภรรยาเก่าของเสี่ยสมชายจากไป เสี่ยสมชายก็กลายเป็นวัวแก่กินหญ้า อ่อน ควงภรรยาใหม่รุ่นลูกรุ่นหลานออกงานต่างๆ 7

ฆ้อ ฆ้ งปากแตก เก็บความลับไม่อ ม่ ยู่ ชอบนำ ความลับของคนอื่นไปโพทะนา ตัวอย่าง เจ้านายเริ่มไม่ไว้ใจคนที่เป็นฆ้องปากแตกเช่นเขา เพราะเขาเก็บความลับ ไม่อยู่กลัวว่าสักวันหนึ่งความลับของบริษัทษัจะไปเข้าหูฝ่ายตรงข้ามที่เป็นคู่ แข่ง 8

งมเข็ม ข็ ในมหาสมุทร ค้นหาสิ่งสิ่ที่ลึกลับ หรือรืหายาก ทำ ให้สำ เร็จ ร็ได้ยาก ตัวอย่าง กรุงเทพมหานครไม่ใช่ เมืองเล็กๆ ถ้าคิดจะหาแมวที่หายไป เหมือนกับงม เข็มในมหาสมุทรชัดๆ 9

จับ จั แพะชนแกะ ทำ อย่า ย่ งขอไปที ไม่ไม่ ด้อย่า ย่ งนี้ก็เอาอย่า ย่ งนั้นนั้เพื่อพื่ ให้เสร็จ ร็ ๆไป ตัวอย่าง บางคนชอบทำ อะไรแบบจับแพะชนแกะ ทำ งานแบบไม่ตั้งตั้ ใจ ผลงานออก มาไม่ดี ทำ ให้เสียเวลาคนอื่นต้องมาตามแก้ปัญหา หรือต้องมาทำ ใหม่ เพราะงานไม่เรียบร้อย 10

ช้า ช้ งตายทั้งตัว เอาใบบัว บั มาปิด ความผิดผิร้า ร้ ยแรงที่คนรู้ทั่ รู้ ทั่วกันแล้ว จะปิดปิอย่า ย่ งไรก็ไม่มิ ม่ ดมิ ตัวอย่าง นายน้อยทำ ร้ายร่างกายคนอื่นกลางตลาด คนเห็นกันมากมายแบบนี้ จะปิดข่าวอย่างไรก็คงไม่ได้ 11

ซื่อ ซื่ เหมือ มื นแมวนอนหวด ทำ เป็น ป็ ซื่อซื่แต่ซ่อ ซ่ นความเจ้า จ้ เล่ห์ไว้ภ ว้ ายใน ตัวอย่าง เธอว่าหัวหน้าเป็นคนซื่อหรือ ซื่อเหมือนแมวนอนหวดน่ะสิ ระวังตัว หน่อยแล้วกัน 12

ได้ทีขี่แ ขี่ พะไล่ ซำ้ เติมเมื่อมื่ผู้อื่ผู้ อื่นเพลี่ยงพล้ำ ลง ตัวอย่าง เมื่อวานไปเล่นฟุตบอลกับเพื่อนในหมู่บ้าน ปกติฝ่ายนั้นนั้แพ้ตลอดพอ เมื่อวานชนะไปแค่ลูกเดียว ก็เลยได้ทีขี่แพะไล่เล่ลย 13

ตักบาตรอย่า ย่ ถามพระ จะให้อะไรแก่คนอื่น อย่า ย่ ไปถามเขาเอาไหม อยากได้ไหม ตัวอย่าง หากจะให้สิ่งของแก่ผู้ใดและผู้รับ ก็เต็มใจรับอยู่แล้ว ไม่ควรถามว่า จะรับ ไหม อยากได้หรือไม่ ตักบาตรอย่าถามพระเพราะจะทำ ให้คนรับลำ บากใจ จะให้ก็ให้ไปเลย 14

ตาบอดได้แว่น ว่ คนที่มีสิ่มีงสิ่ที่ตัวเองใช้ปช้ ระโยชน์ไน์ม่ไม่ ด้ ตัวอย่าง มูลนิธิช่วยเหลือคนชราได้ให้ความช่วยเหลือตามี ซึ่งแกไม่มีลูกหลานคอย ดูแล โดยการมอบเตาแก๊สสำ หรับช่วยอำ นวยความสะดวกในการทำ อาหาร แต่ตามีกลับไม่ได้ประโยชน์อะไรเลยเพราะแกใช้ไม่เป็น แถมยังกลัวถังแก๊ส จะระเบิดอีกด้วย 15

ถอยหลังเข้า ข้ คลอง หวนกลับไปหาแบบเดิมๆล้าสมัยมั ตัวอย่าย่ง ทุกทุวันวันี้ห นี้ ลายๆบริษัริ ษัทได้มีด้กมีารผลิตสินสิค้าและบรรจุภัณฑ์ให้ดูห้ทัดูทันสมัยมัสวยงาม เอาใจลูกลูค้า ยกเว้นว้บริษัริ ษัทแห่งห่หนึ่งนึ่ที่ไม่ยม่อมปรับรั ปรุงรุพัฒพันาสินสิค้า และยังยัคงใช้ บรรจุภัณฑ์แบบเดิมดิๆไม่ยม่อมเปลี่ยนแปลงตามยุคสมัยมั 16

นกสองหัว คนที่ทำ ตัวฝักฝั ใฝ่เ ฝ่ ข้า ข้ ด้วยทั้ง ๒ ฝ่า ฝ่ ยที่ไม่เ ม่ ป็น ป็ มิตมิรกันโดยหวังวั ประโยชน์เน์พื่อพื่ตน ตัวอย่าง ระวังนายประวิตรไว้บ้างก็ดี เพราะเขาเป็นพวกนกสองหัว เวลาคุณไม่อยู่ เขาก็เอาคุณไปนินทาว่าร้ายให้ฝ่ายโน้นฟัง 17

ฝนตกไม่ทั่ ม่ ทั่ วฟ้า ฟ้ ให้หรือรืแจกจ่า จ่ ยอะไรไม่ทั่ ม่ ทั่วถึงกัน ตัวอย่าง ฝนตกไม่ทั่วทั่ฟ้าจริงๆ หัวหน้าให้การสนับสนุนส่งเสริมแต่พรรคพวกของ ตนเอง ส่วนพนักงานคนอื่นก็ไม่มีโอกาสได้แสดงความสามารถเสียที 18

พบหญิงญิสาวที่ถูกถูใจเมื่อมื่แก่แล้ว พบไม้ง ม้ ามเมื่อ มื่ ขวานบิ่น บิ่ ตัวอย่าง ภาคินได้พบกับสมศรีซึ่งเป็นสาวงาม มีความน่ารักตรงใจภาคินแม้ว่าภาคิน จะชอบสมศรีมากเพียงใด ก็ต้องตัดใจเพราะภาคินมีภรรยาอยู่แล้ว ทำ ได้แค่ ถอนหายใจแล้วพูดว่าพบไม้งามเมื่อขวานบิ่น 19

ไม่รู้ ม่ รู้ จั รู้ ก จั หัวนอนปลายตีน ไม่รู้ ม่รู้ค รู้ วามเป็น ป็ มาหรือรืพื้นพื้เพ ตัวอย่าง การคบคนแปลกหน้า ที่ไที่ ม่รู้จักหัวนอนปลายตีน ไม่รู้ว่าเป็นใครมา จากไหน 20

ยื่น ยื่ แก้วให้วานร เอาของมีค่มี ค่ าให้แก่คนที่ไม่รู้ ม่รู้จั รู้ กจัค่าของสิ่งสิ่นั้นนั้ ตัวอย่าง การที่สุดามอบหนังสือให้เด็กๆเหล่านั้นนั้ก็เหมือนการยื่นแก้วให้วานร เพราะ เด็กๆเหล่านั้นนั้ยังอ่านหนังสือไม่ออกและยังตัวเล็กมาก ให้ไปก็นำ ไปฉีกพับ เล่นจนหมด 21

ลูก ลู ผีลูก ลู คน เอาแน่เ น่ อานอนไม่ไม่ ด้ มักมั ใช้ใช้ นกรณีสำ คัญๆ ตัวอย่าง การสอบครั้งรั้นี้ยังเป็นลูกผีลูกคนอยู่อย่าไปหวังอะไรให้มาก 22

ว่า ว่ ยน้ำ หาจระเข้ เสี่ย สี่ งเข้า ข้ พบทั้งๆที่รู้ว่ รู้ า ว่ เป็น ป็ อันตราย ตัวอย่าง รู้ทั้งทั้รู้ว่าพวกนั้นนั้มันเป็นอันธพาล ทำ เรื่องผิดกฎหมายก็ยังจะว่ายน้ำ หา จระเข้เ ข้ ข้าไปยุ่งกับคนพวกนั้นนั้อีก 23

สร้า ร้ งวิม วิ านในอากาศ คิดคาดหวังวัจะมีอมีะไรเป็น ป็ อะไรอย่า ย่ งเลิศลอย ตัวอย่าง เหมือนฉันสร้างวิมานในอากาศตลอดมา ทั้งทั้ที่รู้ตัวเองไม่เป็นที่ต้องการ มันเป็นเพียงความฝัน ลมลมแล้งแล้งเท่านั้นนั้รู้ดีว่ามันไม่มีทางเป็นจริง 24

หมาในรางหญ้า คนที่หวงแหนสิ่งสิ่ที่ตนเองกินหรือรื ใช้ไช้ ม่ไม่ ด้ แต่ไม่ย ม่ อมให้ คนอื่นกินหรือรื ใช้ ตัวอย่าง ฉันเห็นว่าพี่สาวของฉันมีเสื้อผ้าเยอะแยะมากมาย บางตัวก็ไม่ได้ใส่แล้ว ฉัน เลยเก็บเสื้อผ้าที่พี่ไม่ได้ใส่มาเป็นปีๆใส่กล่องเพื่อนำ ไปบริจาค พอพี่สาวมา เห็นเข้าก็โวยวายใหญ่ และให้ฉันเอาไปเก็บไว้ที่เดิม ฉันนึกในใจว่าทำ ตัว เป็นหมาในรางหญ้าไปได้ 25

เอาหูไ หู ปนา เอาตาไปไร่ แสร้ง ร้ ทำ เป็น ป็ ไม่รู้ ม่รู้ไรู้ ม่เ ม่ ห็นไม่ส ม่ นใจ ตัวอย่าง นายสนองเป็นพ่อหม้ายลูกติด ซึ่งได้มาแต่งงานใหม่กับนางกัญญา เขารู้ว่า นางกัญญาไม่ชอบลูกสาวของเขานัก ดังนั้นนั้เมื่อลูกสาวทำ อะไรผิดเล็กๆ น้อยๆ เขาก็แสร้งเอาหูไปนา เอาตาไปไร่เร่สีย เพื่อมิให้ภรรยาใหม่เกรี้ยรี้ว กราดหรือโมโหลูกสาวของตน 26

หมวด ก. กงเกวียนกำ เกวียน หมายถึง ทำ อะไรกับใครไว้ ย่อมได้รับผลกรรมนั้นนั้ กบในกะลาครอบ หมายถึง มีความรู้หรือประสบการณ์น้อย แต่นึกว่าตัว เองรู้มาก กรวดน้ำ คว่ำ ขัน (คว่ำ กะลา) หมายถึง ตัดขาดไม่เกี่ยวข้องด้วย ชาตินี้ อย่าได้เจอกัน กระเชอก้นรั่ว หมายถึง ใช้จ่ายเงินสุรุ่ยสุร่าย ไม่ประหยัด ไม่เก็บหอมรอม ริบ กระดี่ได้น้ำ หมายถึง ดีอกดีใจจนเกินงาม เนื้อตัวสั่นสั่ กระต่ายขาเดียว หมายถึง ยืนกรานไม่ยอมรับผิด กระต่ายตื่นตูม หมายถึง ตื่นตกใจง่าย ยังไม่ทันหาสาเหตุให้ชัดเจนเสีย ก่อนก็โวยวายแล้ว กระต่ายหมายจันทร์ หมายถึง ผู้ชายที่หมายปองหญิงสูงศักดิ์ ฐานะดีกว่า ตัวเอง กระโถนท้องพระโรง หมายถึง บุคคลที่ถูกใคร ๆ รุมใช้อยู่คนเดียว กลับเนื้อกลับตัว หมายถึง เลิกทำ ความชั่วชั่แล้วมาประพฤติตัวเป็นคนดี กลับหน้ามือเป็นหลังมือ หมายถึง เปลี่ยนแปลงจากเดิมไปอย่างตรงกัน ข้าม กล้านักมักบิ่น หมายถึง กล้าเกินไปมักจะเกิดอันตรายได้ กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้ หมายถึง ทำ งาน 2 อย่าง แบบลังเลใจ แก้ปัญหา ไม่ทันท่วงทีต้องเสียงานไป 1 อย่าง ก่อร่างสร้างตัว หมายถึง ทำ งานหาเงินเป็นกอบเป็นกำ ตั้งตั้เนื้อตั้งตั้ตัวได้ เป็นหลักฐาน กาคาบพริก หมายถึง คนผิวดำ ที่ชอบแต่งตัวด้วยเสื้อผ้าสีแดง ๆ หรือสีสด กำ ขี้ดี ขี้ ดี กว่ากำ ตด หมายถึง ได้มาบ้างดีกว่าไม่ได้อะไรเลย กำ แพงมีหูประตูมีช่อง / กำ แพงมีหู หมายถึง ประตูมีตา จะพูดอะไรต้อง ระวัง อาจมีคนรู้ได้ กิ่งทองใบหยก หมายถึง ชายหนุ่ม หญิงสาวเหมาะสมกันดีที่จะแต่งงาน กินที่ลับไขที่แจ้ง หมายถึง เอาความลับหรือเอาเรื่องที่ทำ กันที่ลับมาเปิด เผยให้คนเขารู้ กินน้ำ ใต้ศอก หมายถึง เมียน้อยต้องยอมรับของเหลือจากเมียหลวง ตก เป็นรองด้านศักดิ์ศ ดิ์ รี 27

กินน้ำ พริกถ้วยเก่า หมายถึง อยู่กับเมียคนเดิม กินน้ำ ไม่เผื่อแล้ง หมายถึง มีเงิน มีของก็ใช้จนหมด ไม่ห่วงอนาคตข้าง หน้า กินน้ำ เห็นปลิง หมายถึง ตะขิดตะขวงใจกับคนชั่วชั่ที่รู้พูดหรือคบด้วยโดย รู้ว่าเขาไม่ดี กินบนเรือนขี้บ ขี้ นหลังคา หมายถึง คนเนรคุณอาศัยบ้านเขาหรือเขาให้ ความช่วยเหลือแต่กลับทำ ความไม่ดีห้ เก็บเบี้ย บี้ ใต้ถุนร้าน หมายถึง เก็บเล็กผสมน้อย เก็บส่วนเล็กส่วนน้อยจน เป็นรูปเป็นร่างเป็นกอบเป็นกำ เกลือจิ้ม จิ้ เกลือ หมายถึง แก้แค้นให้สาสมกับที่ทำ ไว้ ไม่ยอมเสียเปรียบกัน เกลือเป็นหนอน หมายถึง คนภายในกลุ่มของเรา คิดทรยศไปบอกความ ลับฝ่ายตรงข้าม เกี่ยวแฝกมุงป่า หมายถึง ทำ อะไรเกินกำ ลังความสามารถของตัว แกว่งเท้าหาเสี้ย สี้ น หมายถึง อยู่ดีไม่ว่าดี ไปหาเรื่องเดือดร้อนใส่ตัว ไก่แก่แม่ปลาช่อน หมายถึง หญิงมีอายุมาก มีมารยามาก เล่ห์เหลี่ยม มาก ไกลปืนเที่ยง หมายถึง ไม่ค่อยรู้ความเป็นไปของโลก เพราะอยู่ห่างไกล ความเจริญ ไก่เห็นตีนงู งูเห็นนมไก่ หมายถึง ต่างฝ่ายต่างรู้ความลับของกันและกัน 28

ขนมผสมน้ำ ยา หมายถึง ทั้งทั้คู่ดีเลวพอกัน จะบอกว่าใครดีกว่าใครไม่ได้ ข่มเขาโคขืนให้กินหญ้า หมายถึง บังคับฝืนใจคนอื่นให้ทำ ตามที่ใจเรา ต้องการ ขว้างงูไม่พ้นคอ หมายถึง ทำ อะไรก็ตาม ผลร้ายย้อนกลับมาสู่ตัวเอง ขวานฝ่าซาก หมายถึง พูดจาตรง ๆ ไม่เกรงใจใครเลย ขายผ้าเอาหน้ารอด หมายถึง ยอมเสียสละของสำ คัญของตนเพื่อรักษาชื่อ เสียงตนเอาไว้ ขิงก็รา ข่าก็แรง หมายถึง ต่างคนต่างอารมณ์ร้อนพอกัน ต่างคนต่างไม่ ยอมกัน ขี่ช้างจับตั๊ก ตั๊ แตน หมายถึง ลงทุนมาก แต่กลับได้ผลนิดเดียว ขุดด้วยปาก ถากด้วยตา หมายถึง เหยียดหยามทั้งทั้คำ พูด และสายตามอง แบบดูถูก ขุดบ่อล่อปลา หมายถึง ทำ กลอุบายให้เขาเชื่อเพื่อหวังผลประโยชน์ เข็นครกขึ้น ขึ้ ภูเขา หมายถึง ทำ งานที่ยากลำ บากต้องใช้ความเพียรพยายาม และอดทนมาก เข้าด้ายเข้าเข็ม หมายถึง กำ ลังคับขันเวลากำ ลังสำ คัญ ถ้าพลาดหรือมีอะไร มาขัดจังหวะจะเสียการเสียงาน เข้าตามตรอก ออกตามประตู หมายถึง ทำ ตามขนบธรรมเนียมประเพณี ส่วนใหญ่หมายถึงการแต่งงาน เข้าเถื่อนอย่าลืมพร้า หมายถึง ให้รอบคอบ อย่าประมาท เข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม หมายถึง ทำ ตัวให้เหมาะกับสภาพ แวดล้อมที่คนในสังคมนั้นนั้เขาทำ กัน เขียนเสือให้วัวกลัว หมายถึง หลอก ขู่ ให้ฝ่ายตรงข้ามเสียขวัญหรือเกรง ขาม คดในข้อ งอในกระดูก หมายถึง คนไม่ซื่อสัตย์ นิสัยชอบคดโกง คบคนให้ดูหน้า ซื้อ ซื้ ผ้าให้ดูเนื้อ หมายถึง จะคบเพื่อนต้องพิจารณาให้ดีเสีย ก่อน คลื่นกระทบฝั่ง หมายถึง เรื่องราวเกิดขึ้นแล้วก็เงียบหายไปในที่สุด หมวด ข.-จ. 29

คลุมถุงชน หมายถึง การแต่งงานที่เจ้าบ่าวเจ้าสาว ต่างไม่ได้รักกันมาก่อน โดนผู้ใหญ่จับแต่งงานกัน ความรู้ท่วมหัว เอาตัวไม่รอด หมายถึง มีความรู้มากแต่ไม่รู้จักใช้ความ รู้ให้เป็นประโยชน์ คอหอยกับลูกกระเดือก หมายถึง เข้ากันได้ดี แยกกันไม่ออก สนิทสนม กัน คางคกขึ้น ขึ้ วอ หมายถึง คนจนพอได้ดีขึ้นมา ก็ลืมตัว คาหนังคาเขา หมายถึง จับได้ในขณะที่กำ ลังทำ ผิดหรือพร้อมกับหลักฐาน โคแก่ชอบกินหญ้าอ่อน หมายถึง ชายแก่ชอบหญิงสาวอายุน้อยเป็น ภรรยา ฆ้องปากแตก หมายถึง เก็บความลับไม่อยู่ ชอบนำ ความลับของคนอื่นไป โพนทะนา ฆ่าควายอย่าเสียดายพริก หมายถึง จะทำ การใหญ่ ไม่ควรตะหนี่ หรือขี้ งก งมเข็มในมหาสมุทร หมายถึง ค้นหาสิ่งหายากที่จะค้นหาได้ เงยหน้าอ้าปาก / ลืมตาอ้าปาก หมายถึง มีฐานะดีขึ้นกว่าเดิม จับงูข้างหาง หมายถึง ทำ สิ่งที่เสี่ยงต่ออันตราย จับแพะชนแกะ หมายถึง ทำ อย่างขอไปที ไม่ได้อย่างนี้ก็เอาอย่างนั้นนั้เพื่อ ให้เสร็จ ๆ ไป จับเสือมือเปล่า หมายถึง หาผลประโยชน์โดยตัวเองไม่ลงทุน จุดไต้ตำ ตอ หมายถึง พูดหรือทำ บังเอิญไปโดนเจ้าของเรื่องโดยผู้พูดนั้นนั้ ไม่รู้ตัว 30

หมวด ช.-ด. ชักใบให้เรือเสีย หมายถึง พูดหรือขวางให้การสนทนาออกนอกเรื่อง ชักแม่น้ำ ทั้ง ทั้ ห้า หมายถึง พูดจาหว่านล้อม ยกยอคนอื่นว่าเขาดีเลิศ เพื่อ ให้ได้ในสิ่งที่เราต้องการ ชักหน้าไม่ถึงหลัง หมายถึง มีรายได้ไม่พอกับรายจ่าย ชั่วช่างชี ดีช่างสงฆ์ หมายถึง พระสงฆ์จะประพฤติตัวอย่างไรก็เรื่องของ ท่าน ท่านก็ได้รับผลกรรมเอง ช้า ๆ ได้พร้าสองเล่มงาม หมายถึง ค่อย ๆ คิด ค่อย ๆ ทำ พิจารณาให้ดี รอบคอบ เดี๋ยวจะสำ เร็จเอง ช้างตายทั้ง ทั้ ตัว เอาใบบัวมาปิด หมายถึง ความผิดร้ายแรงที่คนรู้ทั่วทั่กัน แล้ว จะปิดอย่างไรก็ไม่มิด ผัวหาบ เมียคอน หมายถึง ช่วยกันทำ มาหากินทั้งทั้ผัวและเมีย ชี้น ชี้ กบนปลายไม้ หมายถึง หวังในสิ่งที่อยู่ไกลตัว มันเป็นไปได้ยาก ชุบมือเปิบ หมายถึง ฉวยเอาผลประโยชน์ของผู้อื่น โดยตัวเองไมได้ ลงทุนลงแรง ซื่อเหมือนแมวนอนหวด หมายถึง ทำ เป็นซื่อ ๆ ซื้อ ซื้ ควายหน้านา ซื้อ ซื้ ผ้าหน้าตรุษ หมายถึง ซื้อของโดยไม่คิดเวลาหรือ ฤดูกาล ย่อมได้ของแพง ดีดลูกคิดรางแก้ว หมายถึง คิดถึงผลได้ ผลดีอย่างเดียว ได้ทีขี่แพะไล่ หมายถึง ไปซ้ำ เติม เยาะเย้ยเมื่อคนอื่นเพลี่ยงพล้ำ 31

หมวด ต. ตกกะไดพลอยโจน หมายถึง จำ เป็นต้องเข้าไปเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ที่ เกิดขึ้นเมื่อไม่มีทางเลี่ยง ตักน้ำ รดหัวตอ หมายถึง แนะนำ เท่าไร พร่ำ สอนเท่าไร ก็ไม่ได้ผล ตักบาตรอย่าถามพระ หมายถึง จะให้อะไรแก่คนอื่น อย่าไปถามเขาว่า เอาไหม อยากได้ไหม ตัดหางปล่อยวัด หมายถึง ตัดขาดไม่เกี่ยวข้อง ตาบอดคลำ ช้าง หมายถึง คนที่รู้อะไรด้านเดียว แล้วเข้าใจแต่อย่างนั้นนั้ สิ่งนั้นนั้ ตาบอดได้แว่น หมายถึง คนที่มีสิ่งที่ตัวเองใช้ประโยชน์ไม่ได้ *มักใช้คู่ กับ หัวล้านได้หวี ตาลยอดด้วน หมายถึง คนที่ไม่มีหนทางทำ มาหากินคนไม่มีบุตรสืบ สกุล ตำ ข้าวสารกรอกหม้อ หมายถึง ทำ พอให้เสร็จไปแค่ครั้งรั้หนึ่ง ๆ พอพรุ่ง นี้จะเอา ค่อยทำ ใหม่ ตำ น้ำ พริกละลายแม่น้ำ หมายถึง เสียทรัพย์โดยไม่ได้รับประโยชน์อะไร ติเรือทั้ง ทั้โกลน หมายถึง ติพล่อย ๆ ตำ หนิในสิ่งที่เขายังทำ ไม่เสร็จ ตีงูให้กากิน หมายถึง ทำ สิ่งที่ตนควรจะได้รับประโยชน์ แต่กลับไม่ได้ ตกอยู่กับผู้อื่น ตีงูให้หลังหัก หมายถึง ทำ สิ่งใดแก่ศัตรูไม่เด็ดขาดจริงจัง ย่อมได้รับผล ร้ายภายหลัง ตีตนก่อนไข้ หมายถึง กังวลทุกข์ร้อนก่อนในเรื่องที่ยังไม่เกิดขึ้น ตีนถีบปากกัด / ปากกัดตีนถีบ หมายถึง มานะพยายามทำ งานทุก อย่างเพื่อปากท้อง โดยไม่ห่วงคำ นึงถึงความลำ บาก ตีปลาหน้าไซ หมายถึง พูดหรือทำ ให้กิจการของผู้อื่นซึ่งกำ ลังดำ เนินไป ด้วยดีกลับเสีย ตีวัวกระทบคราด หมายถึง โกรธคนหนึ่งแต่ทำ อะไรเขาไม่ได้ ก็เลย รังควานอีกคนที่ตนเองสามารถทำ ได้ ตื่นแต่ดึก สึกแต่หนุ่ม หมายถึง เร่งรัดเกินไปในเวลาที่ยังไม่เหมาะสม เตี้ยตี้อุ้มค่อม หมายถึง คนจนแต่รับเลี้ยลี้งดูคนที่ต่ำ ต้อย จนเหมือนกัน 32

หมวด ถ.-ป. ถอดเขี้ย ขี้ ว ถอดเล็บ หมายถึง เลิกแสดงฤทธิ์เ ธิ์ ดชอำ นาจอีก ถอยหลังเข้าคลอง หมายถึง หวนกลับไปหาแบบเดิม ๆ ล้าสมัย ถี่ลอดตาช้าง ห่างลอดตาเล็น หมายถึง ดูเหมือนจะรอบคอบถี่ถ้วน แต่ รอบคอบไม่จริง ทำ นาออมกล้า ทำ ปลาออมเกลือ หมายถึง ทำ การสิ่งใด ถ้ากลัวหมด เปลืองย่อมไม่ได้ผล นกสองหัว หมายถึง ทำ ตัวเข้ากับทั้งทั้2 ฝ่ายที่เขาไม่ถูกกัน โดยหวัง ประโยชน์เพื่อตัวเอง นายว่าขี้ข้ ขี้ ข้ าพลอย หมายถึง พลอยพูดผสมโรงติเตียนผู้อื่นตามเจ้านาย น้ำ ขึ้น ขึ้ ให้รีบตัก หมายถึง มีโอกาสดีก็ควรรีบทำ น้ำ ซึมบ่อทราย หมายถึง รายได้มาเรื่อย ๆ น้ำ ท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง หมายถึง พูดมากได้สาระน้อย น้ำ ท่วมปาก หมายถึง พูดไม่ได้ เกรงจะมีภัยแก่ตนหรือผู้อื่น น้ำ ลดตอผุด หมายถึง เมื่อหมดอำ นาจ ความชั่วชั่ที่ทำ ไว้ก็ปรากฎ บนข้าวผี ตีข้าวพระ หมายถึง ขอร้องให้เทวดาผีสางนางไม้ช่วยโดยการ บน บอกหนังสือสังฆราช หมายถึง สอนสิ่งที่เขารู้ดีอยู่แล้ว เบี้ย บี้ บ้ายรายทาง หมายถึง เงินที่ต้องใช้จ่าย หรือเสี่ยไปเรื่อย ๆ ในขณะ ทำ ธุรกิจให้สำ เร็จ ปลาติดร่างแห (ติดหลังแห) หมายถึง คนที่พลอยรับเคราะห์กรรมกับ คนอื่น ทั้งทั้ๆ ที่ไม่ได้มีส่วนพัวพัน ปากปราศัย ใจเชือดคอ หมายถึง พูดดีแต่ใจคิดร้าย ปากว่าตาขยิบ หมายถึง พูดอย่างหนึ่งแต่ทำ อีกอย่างหนึ่ง ปากกับใจไม่ ตรงกัน ปากหวานก้นเปรี้ย รี้ ว หมายถึง พูดจาอ่อนหวาน แต่ไม่จริงใจ ปิดทองหลังพระ หมายถึง ทำ ดีแต่ไม่มีใครยกย่อง เพราะมองไม่เห็น คุณค่า ไปไหนมา สามวาสองศอก หมายถึง ถามอย่างหนึ่ง ตอบไปอีกอย่าง หนึ่ง 33

หมวด ผ.-ย. ผักชีโรยหน้า หมายถึง ทำ ความดีเพียงผิวเผิน ผีซ้ำ ด้ำ พลอย หมายถึง ถูกซ้ำ เติม เมื่อพลาดพลั้งลั้หรือเมื่อคราวเคราะห์ ร้าย ผีถึงป่าช้า หมายถึง ต้องยอมทำ เพราะจำ ใจหรือไม่มีทางเลือก ฝนตกไม่ทั่วฟ้า หมายถึง ให้หรือแจกจ่ายอะไรไม่ทั่วทั่ถึงกัน ฝนทั่งให้เป็นเข็ม หมายถึง เพียรพยายามสุดความสามารถจนสำ เร็จ พบไม้งามเมื่อขวานบิ่น หมายถึง พบหญิงสาวที่ถูกใจ เมื่อแก่แล้ว พออ้าปากก็เห็นลิ้น ลิ้ ไก่ หมายถึง รู้ทันกัน ไม่มีทางจะโกหก หลอกกันได้ พูดเป็นต่อยหอย หมายถึง พูดฉอด ๆ ไม่หยุดปาก เม้าท์เก่ง พูดไปสองไพเบี้ย บี้ นิ่งเสียตำ ลึงทอง หมายถึง พูดไปไม่มีประโยชน์ นิ่ง เสียดีกว่า สงบสยบความเคลื่อนไหว มะนาวไม่มีน้ำ หมายถึง พูดห้วน ๆ มะกอกสามตะกร้าปาไม่ถูก หมายถึง พูดจาตลบตะแลงพลิกแพลงไป มาจนจับคำ พูดไม่ทัน มากหมอมากความ หมายถึง มากคนก็มากเรื่อง วุ่นวาย ต่างคนต่างก็ ถือความคิดตัวเอง มือถือสาก ปากถือศีล หมายถึง ชอบแสดงตัวตนว่าเป็นคนมีศีล มีธรรม แต่ทำ ความเลวเป็นนิจ มือห่าง ตีนห่าง หมายถึง สุรุ่ยสุร่าย เลินเล่อ สะเพร่า ไม่ระมัดระวัง ไม่ดูตาม้าตาเรือ หมายถึง ไม่พิจารณารอบคอบดูให้ดี ไม่รู้จักหัวนอนปลายตีน หมายถึง ไม่รู้ว่าบ้านช่องอยู่ไหน เป็นลูกหลาน ใคร ไม่รู้จักพื้นเพ ไม่เห็นน้ำ ตัดกระบอก ไม่เห็นกระรอกก่งหน้าไม้ หมายถึง ด่วน ตัดสินใจทำ อะไรเลยไป ทั้งทั้ๆ ที่ยังไม่ถึงเวลาอันควร ไม้ใกล้ฝั่ง หมายถึง แก่มาก ใกล้หมดอายุขัย ไม่หลักปักไม้เลน หมายถึง โลเล ไม่แน่นอน ยกตนข่มท่าน หมายถึง พูดทับถมผู้อื่นแสดงให้เห็นว่าตัวเหนือกว่า ยกภูเขาออกจากอก หมายถึง โล่งอก หมดวิตกกังวล ยื่นแก้วให้วานร หมายถึง เอาของมีค่าให้คนที่ไม่รู้จักค่าของสิ่งนั้นนั้ 34

หมวด ร.-ส. รักยาวให้บั่น รักสั้น สั้ ให้ต่อ หมายถึง รักจะคบกันนาน ๆ ให้ตัดความคิด อาฆาตพยาบาทออกไป รักจะอยู่สั้นสั้ๆ ให้คิดอาฆาต รีดเลือดกับปู หมายถึง บังคับเอากับผู้ยากจนที่ไม่มีจะให้ ละเลงขนมเบื้อ บื้ งด้วยปาก หมายถึง ดีแต่พูด แต่ทำ จริง ๆ ทำ ไม่ได้ ลางเนื้อชอบลางยา หมายถึง ของบางสิ่งอาจถูก เข้ากันได้ดี เหมาะกับคน หนึ่ง แต่อาจไม่เหมาะกับอีกคน ลูกขุนพลอยพยัก หมายถึง พวกประจบสอพลอ ผู้ที่คอยว่าตามผู้ใหญ่ เจ้า นาย ลูกผีลูกคน หมายถึง จะเอาแน่นอนไม่ได้ มักใช้ในกรณีสำ คัญ ๆ ลูบหน้าปะจมูก หมายถึง จะทำ อะไรเด็ดขาดจริงจังลงไปไม่ได้ เพราะเกรง จะไปกระทบพวกพ้องตัวเอง เล่นเอาเถิดเจ้าล่อ หมายถึง อาการหลบไปมาเพื่อไม่ให้พบ เลือดข้นกว่าน้ำ หมายถึง ญาติพี่น้องย่อมดีกว่าคนอื่น วัวใครเข้าคอกคนนั้น นั้ หมายถึง กรรมที่ใครสร้างไว้ ย่อส่งผลให้แก่ผู้นั้นนั้ ว่ายน้ำ หาจระเข้ หมายถึง เสี่ยงเข้าพบทั้งทั้ๆ ที่รู้ว่าเป็นอันตราย ศรศิลป์ไม่กินกัน หมายถึง ไม่ถูกกัน ไม่ลงรอยกัน ไม่ชอบหน้ากัน สร้างวิมานในอากาศ หมายถึง คิดคาดหวัง จะมีจะเป็นอะไรอย่างเลิศลอย สวรรค์อยู่ในอก นรกอยู่ในใจ หมายถึง ความสุขที่เกิดจาการทำ ดี ทำ ชั่วชั่ อยู่ที่ใจทั้งทั้นั้นนั้ สองฝักสองฝ่าย หมายถึง ทำ ตัวเข้ากับ 2 ฝ่ายที่ไม่ถูกกัน โดยหวัง ประโยชน์เพื่อตน สอนจระเข้ให้ว่ายน้ำ หมายถึง สอนสิ่งที่เขารู้ดีหรือถนัดอยู่แล้ว สาวไส้ให้กากิน หมายถึง เอาความลับของตน หรือพวกตนไปเผยให้คน อื่นรู้ เป็นการประจานตน สิ้น สิ้ ไร้ไม้ตอก หมายถึง ยากไร้ ขัดสนถึงที่สุด ไม่มีทรัพย์สมบัติติดตัว สิบเบี้ย บี้ ใกล้มือ หมายถึง ของหรือประโยชน์ที่ควรได้ก็เอาไว้ก่อน สุกเอาเผากิน หมายถึง ทำ ลวก ๆ ทำ พอเสร็จไปครั้งรั้ๆ หนึ่ง เส้นผมบังภูเขา หมายถึง เรื่องง่าย ๆ แต่คิดไม่ออก เหมือนมีอะไรมาบัง อยู่ 35

หมวด ห.-อ. หงิม ๆ หยิบชิ้น ชิ้ ปลามัน หมายถึง บุคลิกลักษณะเรียบร้อย แต่ความจริง ฉลาด เลือกเอาดี ๆ ไปได้ หญ้าปากคอก หมายถึง สะดวก ง่าย ไม่มีอะไรยุ่งยาก หนังหน้าไฟ หมายถึง ผู้ที่คอยรับหน้า รับความเดือดร้อนก่อนผู้อื่น หน้าเนื้อใจเสือ หมายถึง หน้าตาแสดงความเมตตา แต่ใจโหดเหี้ยหี้ม หนามยอกเอาหนามบ่ง หมายถึง ตอบโต้หรือแก้ด้วยวิธีการทำ นอง เดียวกัน หน้าสิ่วหน้าขวาน หมายถึง อยู่ในระยะอันตราย เพราะอีกฝ่ายหนึ่งกำ ลัง โกรธ หมาในรางหญ้า หมายถึง คนที่หวงแหนสิ่งที่ตนเองกินหรือใช้ไม่ได้ แต่ไม่ ยอมให้คนอื่นกินหรือใช้ หมาสองราง หมายถึง คนที่ทำ ตัวเข้าทั้งทั้2 ฝ่ายที่เป็นศัตรูกัน โดยหวัง ประโยชน์เพื่อตน หยิกเล็บเจ็บเนื้อ หมายถึง เมื่อทำ ความเดือดร้อนให้แก่คนใกล้ชิด ก็จะมี ผลกระทบถึงตัวผู้ทำ หรือพวกพ้อง หอกข้างแคร่ หมายถึง คนใกล้ชิดที่จะคอยทำ ร้ายเมื่อใดก็ได้ หักด้ามพร้าด้วยเข่า หมายถึง หักโหมเอาด้วยกำ ลัง ใช้อำ นาจบังคับเขา หัวแก้วหัวแหวน หมายถึง เป็นที่รักใคร่เอ็นดูมาก หัวมังกุ ท้ายมังกร หมายถึง ไม่เข้ากัน ไม่กลมกลืนกัน หัวหลักหัวตอ หมายถึง บุคคลที่น้อยใจ เพราะคนอื่นมองข้ามความสำ คัญ ไม่ยอมมาปรึกษา เหยียบเรือสองแคม หมายถึง ทำ ทีเข้าด้วยทั้งทั้2 ฝ่าย หาเหาใส่หัว หมายถึง รนหาเรื่องเดือดร้อน รำ คาญใส่ตน เอามะพร้าวห้าวไปขายสวน หมายถึง แสดงความรู้หรืออวดรู้กับผู้ที่รู้ เรื่องดีกว่า เอาเนื้อหนูไปปะเนื้อช้าง หมายถึง เอาทรัพย์หรือสิ่งของจากคนที่มีน้อย ไปให้ผู้ที่มีมากกว่า เอามือซุกหีบ หมายถึง หาเรื่องเดือดร้อนหรือความลำ บากใส่ตัวโดยใช่ที่ เอาไม้ซีกไปงัดไม้ซุง หมายถึง คัดค้านผู้มีอำ นาจ ฐานะสูงกว่า หรือผู้ใหญ่ กว่า มักจะล้มเหลว เอาหูไปนา เอาตาไปไร่ หมายถึง แสร้งทำ เป็นไม่รู้ไม่เห็น ไม่สนใจ 36

แบบฝึฝึก ฝึ ก ฝึ หัหัหัดหัเรื่รื่ รื่ อ รื่รื่ อ รื่ ง สำสำสำสำนวน สุสุภ สุ ภ สุ าษิษิษิตษิคำคำ คำคำ พัพังพัพัเพย คำ ชี้แ ชี้ จง ให้นักเรียนนำ สำ นวนที่กำ หนดให้ไปเติมให้ตรงกับ ความหมายให้ถูกต้อง 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. กระต่ายขาเดียว คางคกขึ้น ขึ้ วอ ยืนกรานไม่ยอมรับผิด คนจนพอได้ดีขึ้นมาก็ลืมตัว จับเสือมือเปล่า หาผลประโยชน์โดยตัวเองไม่ลงทุน ชักใบให้เรือเสีย พูดหรือขวางให้การสนทนาออกนอกเรื่อง ติเรือทั้ง ทั้โกลน ติพล่อยๆ ตำ หนิในสิ่งที่เขายังทำ ไม่เสร็จ ถอยหลังเข้าคลอง หวนกลับไปหาแบบเดิมได้ล้าสมัย น้ำ ลดตอผุด เมื่อหมดอำ นาจ ความชั่วชั่ที่ทำ ไว้ก็ปรากฏ ปากว่าตาขยิบ พูดอย่างหนึ่งแต่ทำ อีกอย่างหนึ่งปากกับใจ ไม่ตรงกัน ผักชีโรยหน้า ทำ ความดีเพียงผิวเผิน ยกตนข่มท่าน พูดทับถมผู้อื่นแสดงให้เห็นว่าตนเหนือกว่า ตอนที่ที่ ที่ที่1 37

ตอนที่ที่ ที่ที่2 คำ ชี้แ ชี้ จง ต่อสำ นวนที่กำ หนดให้ ให้ถูกต้อง กงเกวียน ข่มเขาโค คดในข้อ ฆ่าควาย งมเข็ม ชั่ว ชั่ ช่างดี ซื่อเหมือนแมว ตกกะได ถี่ลอดตาช้าง น้ำ ท่วมทุ่ง 1. 38 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

แบบฝึฝึก ฝึ ก ฝึ หัหัหัดหัเรื่รื่ รื่ อ รื่รื่ อ รื่ ง สำสำสำสำนวน สุสุภ สุ ภ สุ าษิษิษิตษิคำคำ คำคำ พัพังพัพัเพย คำ ชี้แ ชี้ จง ให้นักเรียนนำ สำ นวนที่กำ หนดให้ไปเติมให้ตรงกับ ความหมายให้ถูกต้อง 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. กระต่ายขาเดียว คางคกขึ้น ขึ้ วอ ยืนกรานไม่ยอมรับผิด คนจนพอได้ดีขึ้นมาก็ลืมตัว จับเสือมือเปล่า หาผลประโยชน์โดยตัวเองไม่ลงทุน ชักใบให้เรือเสีย พูดหรือขวางให้การสนทนาออกนอกเรื่อง ติเรือทั้ง ทั้โกลน ติพล่อยๆ ตำ หนิในสิ่งที่เขายังทำ ไม่เสร็จ ถอยหลังเข้าคลอง หวนกลับไปหาแบบเดิมได้ล้าสมัย น้ำ ลดตอผุด เมื่อหมดอำ นาจ ความชั่วชั่ที่ทำ ไว้ก็ปรากฏ ปากว่าตาขยิบ พูดอย่างหนึ่งแต่ทำ อีกอย่างหนึ่งปากกับใจ ไม่ตรงกัน ผักชีโรยหน้า ทำ ความดีเพียงผิวเผิน ยกตนข่มท่าน พูดทับถมผู้อื่นแสดงให้เห็นว่าตนเหนือกว่า จับเสือมือเปล่า กระต่ายขาเดียว คางคกขึ้น ขึ้ วอ ชักใบให้เรือเสีย ติเรือทั้ง ทั้โกลน ถอยหลังเข้าคลอง น้ำ ลดตอผุด ปากว่าตาขยิบ ผักชีโรยหน้า ยกตนข่มท่าน ตอนที่ที่ ที่ที่1 เฉลย 39

ตอนที่ที่ ที่ที่2 คำ ชี้แ ชี้ จง ต่อสำ นวนที่กำ หนดให้ ให้ถูกต้อง กงเกวียน ข่มเขาโค คดในข้อ ฆ่าควาย งมเข็ม ชั่ว ชั่ ช่างดี ซื่อเหมือนแมว ตกกะได ถี่ลอดตาช้าง น้ำ ท่วมทุ่ง 1. เฉลย กำ เกวียน ขืนให้กินหญ้า งอในกระดูก อย่าเสียดายพริก ในมหาสมุทร ดีช่างสงฆ์ นอนหวด พลอยโจน ห่างลอดตาเล็น ผักบุ้งโหรงเหรง 40 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

อ้างอิง ฟางเส้นสุดท้าย. (2564). สุภาษิต สำ นวน คำ พังเพย, สืบค้น เมื่อ 14 มกราคม 2566. จาก. https://www.Wong wish.com/news/thai-proverb-aphorism-idiom. Niran Kasri. (2563) สำ นวนไทย สุภาษิต, สืบค้นเมื่อ 14 มกราคม 2566. จาก. www.blogsdit.com. 41

ประวัติส่วนตัว นางสาวปิยธิดา จันทร์ศรี ชื่อเล่น : กิ๊ก อายุ : 21 ปี เกิด : 28 ตุลาคม 2544 เวลาว่าว่ง : ดูซีรีส์รีส์ สัตว์ที่ว์ ที่ชอบ : สุนัข นิสัย : ร่าเริงริเป็นมิตรกับทุกคน ชอบช่วยเหลือคนอื่น คติประจำ ใจ : ทำ ทุกวันวั ให้ดีที่สุด การศึกษา : กำ ลังศึกษาอยู่ชั้นปีที่ 2 คณะครุศาสตร์ สาขาวิชวิาภาษาไทย มหาวิทวิยาลัยราชภัฏอุดรธานี 42

THANK YOU