ประวัติพระพุทธนวราชบพิตร

พระพทุ ธนวราชบพิตร

พระพุทธนวราชบพิตร เป็นพระพุทธรูปที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชาฯ
มีพระราชดาริสร้างพระราชทานเป็นพระประจาจังหวัด เม่ือ พ.ศ.๒๕๐๘ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้
ศาสตราจารย์ นายไพฑูรย์ เมืองสมบูรณ์ นายช่างกองหัตถศิลป์ กรมศิลปากร ปั้นหุ่นพระพุทธนวราชบพิตร
ณ พระตาหนักจิตรลดารโหฐาน และทรงพระพุทธลักษณะด้วยพระองค์เองจนพอพระราชหฤทัยแล้ว จึงได้โปรด
เกล้าให้เททองหล่อพระพุทธรูป เม่ือวนั ท่ี ๒๘ เมษายน พ.ศ.๒๕๐๙

พระพุทธนวราชบพิตร เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย มีขนาดหน้าตักกว้าง ๒๓ เซนติเมตร
สูง ๔๐ เซนติเมตร ท่ีบัวฐานด้านหน้าบรรจุพระพิมพ์ พระสมเด็จจิตรลดา ไว้อีกองค์หนึ่ง อันพระพุทธรูปพิมพ์นี้
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงสร้างขึ้นด้วยพระหัตถ์ ประกอบด้วยผงศักดิ์สิทธ์ต่างๆ ทั้งในส่วนพระองค์ และ
จากจังหวัดตา่ งๆ ทกุ จังหวัด

- ๒-

พระพุทธนวราชบพิตรน้ัน นอกจากจะเป็นนิมิตหมายแห่งคุณพระศรีรัตนตรัย อันเป็นท่ีเคารพ
บูชาสูงสุดแห่งพุทธศาสนิกชนทั่วไปแล้ว ยังเป็นนิมิตหมายแห่งความผูกพันเป็นอันหนี่งอันเดียวกันระหว่าง
พระมหากษัตริย์ กบั บรรดาพสกนิกรของพระองค์ในทุกจงั หวัดทว่ั ราชอาณาจักร และพระพุทธรูปพิมพ์ ซ่งึ ได้บรรจุ
ไว้ท่ีฐานบัวหงายน้ัน ประกอบด้วยวัตถุศักด์ิสิทธ์ิต่างๆ อันศาสนิกชนท่ัวพระราชอาณาจักร ได้ปฏิบัติบูชาสืบเนื่อง
กนั มาเปน็ เวลาช้านาน

พระพุทธนวราชบพิตร เป็นพระพุทธรูปที่มีความสาคัญยิ่ง สานักพระราชวัง จึงเห็นควรวาง
ระเบียบปฏบิ ตั ิเกี่ยวกบั พระพทุ ธนวราชบพิตร ซึง่ มพี ระพมิ พ์ (พระสมเดจ็ จิตรลดา) อยู่ทีบ่ ัวฐานพระ ไวด้ งั นี้

๑. เม่ือจังหวัดใดได้รับพระราชทานไปแล้ว ให้ประดิษฐานพระพุทธรูปน้ันไว้ ณ ที่อันสมควรใน
ศาลากลางจังหวดั

๒. เมื่อทางจังหวัดมีงานพิธีใดๆ ซ่ึงต้องตั้งท่ีบูชาพระรัตนตรยั ก็ให้อัญเชิญพระพุทธนวราชบพติ ร
มาประดิษฐานเป็นพระบูชาในพิธีน้ันๆ ทั้งน้ียกเว้นพิธีที่กระทาในโบสถ์ วิหาร หรือปูชนียสถานใดๆ ซึ่งมีพระ
ประธานหรือมปี ชู นียวัตถอุ ืน่ ใดเปน็ ประธานอยู่แลว้ และยกเว้นพธิ ีซ่ึงตอ้ งใช้พระพุทธรูปอน่ื เป็นประธานโดยแฉพาะ
เชน่ พระพทุ ธคนั ธารราษฎร์

๓. เม่อื เสด็จพระราชดาเนินไปยังจงั หวดั เพื่อทรงเป็นประธานพระราชพิธหี รอื พธิ ีทางจังหวัดก็ดี ก็
ให้ทางจังหวัดอัญเชิญพระพุทธนวราชบพิตรมาประดิษฐานเป็นพระประธานในพระราชพิธีและพิธีนั้นๆ ทุกครั้ง
หากพระราชพิธีหรือพิธีน้ันๆ กระทาในพระอาราม หรือในปูชนียสถาน ซึ่งมีพระประธานหรือปูชนียวัตถุอื่นใดเป็น
ประธานแล้ว ก็ใหอ้ ญั เชิญพระพุทธนวราชบพติ รไปประดิษฐาน ณ ท่บี ูชาเปน็ ตา่ งหากอกี ท่ีหนง่ึ เพือ่ ทรงนมสั การ

๔. เมื่อเสด็จพระราชดาเนินไปทรงประกอบพระราชกรณียกิจ ณ จังหวัด ให้ทางจังหวัดอัญเชิญ
พระพุทธนวราชบพิตรไปประดิษฐานไว้ ณ ที่บูชา เพื่อทรงนมัสการในพลับพลาหรือท่ีประทับซึ่งได้จัดไว้ในกรณีน้ี
หากท้องที่ที่เสด็จพระราชดาเนนิ นนั้ ห่างไกลจากศาลากลางจังหวัด และเป็นท่ที รุ กนั ดารไม่สะดวกแกก่ ารคมนาคม
หรือการเสด็จพระราชดาเนนิ นั้นเป็นการรีบด่วน หรอื เพยี งเปน็ การสดจ็ พระราชดาเนินผา่ น ทางจังหวดั จะพจิ ารณา
ใหง้ ดเสียก็ได้ ตามแตจ่ ะเหน็ ควร

๕. เม่ือเสด็จพระราชดาเนินไปประทับแรม ณ จังหวัด ให้ทางจังหวัดอัญเชิญพระพุทธ
นวราชบพิตรมาประดิษฐานไว้ ณ ท่ีบูชา ในพลับพลาหรือในท่ีประทับตลอดเวลาที่ประทับแรมอยู่ และให้อัญเชิญ
กลับไปยังศาลากลางจังหวัดเม่ือเสด็จพระราชดาเนินกลับแล้ว ในการน้ี ให้กองมหาดเล็กปฏิบัติเช่นเดียวกับ
ระเบยี บแบบแผนท่มี ีอยู่แลว้ เก่ียวกบั พระชัยนวโลหะประจารชั กาล

๖. หากทางจังหวัดเห็นสมควรจะอัญเชญิ พระพทุ ธนวราชบพิตรออกให้ประชาชนได้นมสั การบูชา
ในงานเทศกาลใดๆ ก็ให้กระทาได้ตามแต่จะเห็นสมควร อน่ึง การปิดทองท่ีองค์พระพุทธรูปน้ั น อาจทาให้
พระพุทธรูปเสียความงามไปบ้าง ถ้าหากทางจังหวัดจะประดิษฐานพระพุทธนวราชบพิตรบนฐานซ่ึงทาด้วยวตั ถอุ นั
อาจปดิ ทองไดอ้ กี ช้นั หนึง่ ใหป้ ระชาชนได้ปิดทองได้ ก็จะเป็นการเหมาะสมย่งิ ขนึ้

พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชได้เสด็จฯ ไปพระราชทานพระพุทธ
นวราชบพติ รแกจ่ งั หวัดหนองคายเป็นจังหวดั แรกเมือ่ วนั ที่ ๒๓ มนี าคม ๒๕๑๐ ในครงั้ น้ันไดเ้ สด็จฯ ไปพระราชทาน

-3-

แก่ผู้ว่าราชการจังหวัด ณ ศาลากลางจังหวัดและได้พระราชทานพระราชดารสั แก่ชาวจังหวัดหนองคายตามสาเนา
พระราชดารัส ท่ีเชิญมาลงพิมพน์ ีพ้ ระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรณุ าโปรดเกล้าฯพระราชทาน พระ
พุทธนวราชบพิตรให้เป็นพระพุทธรูปประจาจังหวัดประดิษฐานไว้ ณ ศาลากลางจังหวัดของทุกจังหวัดและ
พระราชทานแก่จังหวัดหนองคายเป็นจังหวัดแรกเม่ือวันที่ ๒๓ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๑๐ ในคร้ังน้ันได้เสด็จฯ
ไปพระราชทานแก่ผู้ว่าราชการจังหวัด ณ ศาลากลางจังหวัดหนองคายและได้พระราชทานพระราชดารัสแก่
ชาวจังหวดั หนองคายตามสาเนาพระราชดารสั ทีเ่ ชญิ มาลงพมิ พน์ ี้

“... ข้าพเจ้ามีความยินดีมากที่ได้มาเยี่ยมจังหวัดหนองคายอีกคร้ังหน่ึงและได้พบกับท่านทั้งหลาย
ซ่ึงพร้อมกันมาต้อนรับด้วยไมตรีจิต ข้าพเจ้ามาเย่ียมท่านคราวน้ีได้นาพระพุทธนวราชบพิตรมามอบให้ด้วย
พระพุทธรูปองค์นี้ ข้าพเจ้าสร้างข้ึนเพื่อมอบไว้เป็นพระพุทธรูปประจาจังหวัด ที่ฐานบัวหงายข้าพเจ้าได้บรรจุ
พระพิมพ์องค์หนึ่ง ซึ่งทาขึ้นด้วยผงศักดิ์สิทธิ์อันได้มาจากจังหวัดต่างๆ ทั่วราชอาณาจักร มีผงจากพระธาตุเจดีย์
บงั พวน และผงธปู ท่บี ูชาพระใส วดั โพธ์ิชยั จังหวดั หนองคายรวมอย่ดู ้วย

...พระพุทธนวราชบพิตรองค์นี้ นอกจากจะถือว่าเป็นนิมิตหมายแห่งคุณพระรัตนตรัย อันเป็น
ที่เคารพสูงสุดแล้ว ข้าพเจ้ายังถือเสมือนเป็นเครื่องหมายแห่งความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของประเทศไทยและ
ความสามัคคี กลมเกลียวกันของประชาชนชาวไทยอีกด้วย ข้าพเจ้าจึงได้บรรจุพระพิมพ์ท่ีทาขึ้นด้วยผงศักดิ์สิทธ์ิ
ทั่วราชอาณาจกั รดังกลา่ ว และนามามอบให้แกท่ ่านด้วยตนเอง

ขออานุภาพแห่งพระพุทธนวราชบพิตร จงปกปักรักษาท่านให้พ้นจากทุกข์ภัยทุกๆประการ
บันดาลให้เกิดความสุขสวัสดี มีความก้าวหน้ารุ่งเรืองในการประกอบอาชีพ และมีความสมัครสมานกันในอันที่จะ
ร่วมกันสร้างเสริมความม่ันคง และความเจริญกา้ วหน้าให้แก่บ้านเมืองของเราสืบไป”

ท่ีฐานของพระพุทธนวราชบพิตรมีข้อความจารึกเป็นภาษาบาลีว่า ทยฺยชาติยา สามคฺคิย สติสญชานเนน
โภชสยิ รกขฺ นตฺ ิ แปลวา่ คนชาตไิ ทยจะรกั ษาความเป็นไทยอยไู่ ดด้ ้วยมสี ติ สานึกอย่ใู นความสามคั คี

ปัจจุบัน พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชได้พระราชทานพระพุทธนวราชบพิตรแก่

จงั หวดั ตา่ ง ๆ ไปแล้วจานวน ๗๖ จงั หวดั ดงั นี้

๑. จงั หวดั หนองคาย พระราชทานเมอ่ื วันท่ี ๒๓ มนี าคม พ.ศ. ๒๕๕๐

๒. จังหวดั อดุ รธานี พระราชทานเมื่อวันท่ี ๒๔ มนี าคม พ.ศ. ๒๕๑๐

๓. จงั หวดั แม่ฮอ่ งสอน พระราชทานเมอ่ื วันที่ ๕ มกราคม พ.ศ.๒๕๑๑

๔. จังหวดั เชียงราย พระราชทานเมื่อวันท่ี ๗ มกราคม พ.ศ.๒๕๑๑

๕. จังหวัดลาพูน พระราชทานเมื่อวันท่ี ๙ มกราคม พ.ศ.๒๕๑๑

๖. จังหวัดเชยี งใหม่ พระราชทานเม่ือวันที่ ๙ มกราคม พ.ศ.๒๕๑๓

๗. จังหวดั ยะลา พระราชทานเมอ่ื วันท่ี ๙ มนี าคม พ.ศ. ๒๕๑๑

๘. จังหวัดภเู ก็ต พระราชทานเมื่อวันท่ี ๒๓ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๑๑

๙. จงั หวัดสรุ าษฎร์ธานี พระราชทานเมื่อวันที่ ๒๔ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๑๑

๑๐. จงั หวัดอุบลราชธานี -๔-
๑๑. จังหวัดสระบรุ ี พระราชทานเมอ่ื วันที่ ๓๐ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๑๑
๑๒. จงั หวัดน่าน พระราชทานเมื่อวนั ที่ ๘ กนั ยายน พ.ศ. ๒๕๑๑
๑๓. จังหวดั อทุ ยั ธานี พระราชทานเมื่อวนั ท่ี ๑๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๑๒
๑๔. จังหวดั เลย พระราชทานเมอื่ วนั ท่ี ๖ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๑๒
๑๕. จงั หวัดสุรินทร์ พระราชทานเมอ่ื วนั ที่ ๕ กันยายน พ.ศ. ๒๕๑๒
๑๖. จงั หวดั พทั ลุง พระราชทานเมอ่ื วันท่ี ๑๐ กันยายน พ.ศ. ๒๕๑๒
๑๗. จังหวดั บุรีรัมย์ พระราชทานเมอ่ื วันที่ ๑๒ มกราคม พ.ศ. ๒๕๑๓
๑๘. จังหวดั นครศรีธรรมราช พระราชทานเมอ่ื วันที่ ๒๑ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๑๔
๑๙. จงั หวดั สงขลา พระราชทานเมอ่ื วนั ท่ี ๒๙ เมษายน พ.ศ. ๒๕๑๖
๒๐. กรงุ เทพมหานคร พระราชทานเมื่อวันท่ี ๒๓ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๑๖
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
๒๑. จังหวดั มกุ ดาหาร สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต์ิ พระบรมราชินีนาถเสด็จฯ แทน
พระองค์ไปพระราชทานเม่อื วนั ที่ ๒๐ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๒๕
๒๒. จงั หวัดราชบรุ ี พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
๒๓. จงั หวดั สพุ รรณบุรี แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันท่ี ๒๔ ธันวาคม
พ.ศ. ๒๕๒๘
๒๔. จงั หวัดชยั นาท พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
ให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
๒๕. จงั หวัดสงิ ห์บรุ ี แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันที่ ๑๒ ธันวาคม
พ.ศ. ๒๕๓๒
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๑๒ ธันวาคม พ.ศ.
๒๕๓๒
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๑๓ ธันวาคม
พ.ศ. ๒๕๓๒
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๑๓ ธันวาคม พ.ศ.
๒๕๓๒

๒๖. จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ -5-
๒๗. จงั หวัดเพชรบุรี
๒๘. จงั หวัดชลบรุ ี พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
๒๙. จังหวดั สมทุ รสงคราม สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
๓๐. จังหวดั นนทบุรี แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๑๔ ธันวาคม พ.ศ.
๓๑. จังหวัดปทมุ ธานี ๒๕๓๒
๓๒. จังหวดั พระนครศรีอยุธยา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
๓๓. จังหวดั ฉะเชิงเทรา สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันที่ ๑๔ ธันวาคม พ.ศ.
๒๕๓๒
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมารเสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๑๕ ธันวาคม พ.ศ.
๒๕๓๒
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันท่ี ๑๕ ธันวาคม
พ.ศ. ๒๕๓๒
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๑๖ ธันวาคม
พ.ศ. ๒๕๓๒
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๑๖ ธันวาคม
พ.ศ. ๒๕๓๒
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันที่ ๑๖ ธันวาคม
พ.ศ. ๒๕๓๒
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันท่ี ๓๐ กรกฎาคม
พ.ศ. ๒๕๓๓

๓๔. จังหวดั นครพนม -6-
๓๕. จังหวดั กาแพงเพชร
๓๖. จงั หวดั มหาสารคาม พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
๓๗. จังหวัดสกลนคร สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
๓๘. จงั หวดั ยโสธร แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๓๑ กรกฎาคม
๓๙. จังหวดั นครราชสมี า พ.ศ. ๒๕๓๓
๔๐. จงั หวัดพะเยา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
๔๑. จงั หวดั แพร่ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๑ สิงหาคม
พ.ศ. ๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๔ สิงหาคม
พ.ศ. ๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๕ สิงหาคม
พ.ศ. ๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันท่ี ๖ สิงหาคม
พ.ศ. ๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันที่ ๗ สิงหาคม
พ.ศ. ๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๘ สิงหาคม
พ.ศ. ๒๕๓๓
พระบาทสมเด็๗พระเจ้าอยู่หวั ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้
สมเดจ็ พระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมงกฎุ ราชกมุ าร เสด็จฯ
แทนพระองคไ์ ปพระราชทานเมีอ่ วนั ท่ี ๙ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๓๓

๔๒. จังหวัดพษิ ณุโลก -๗-
๔๓. จงั หวัดนครปฐม
๔๔. จงั หวัดพิจิตร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอย่หู วั ทรงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ ให้
๔๕. จังหวดั เพชรบูรณ์ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมงกุฎราชกุมาร เสร็จฯ
๔๖. จงั หวดั ตราด แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๑๐ สิงหาคม พ.ศ.
๔๗. จงั หวัดศรสี ะเกษ ๒๕๓๓
๔๘. จังหวัดนครนายก พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หวั ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้
๔๙. จงั หวัดกาญจนบรุ ี สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมงกุฎราชกุมาร เสร็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันที่ ๑๑ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๓๓
พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยูห่ ัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมงกุฎราชกุมาร เสร็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันท่ี ๑๓ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอย่หู ัวทรงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ ให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมงกุฎราชกุมาร เสร็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๑๔ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมารเสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๑๕ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันท่ี ๑๖ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันท่ี ๑๗ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๑๘ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๓๓

๕๐. จังหวดั ลพบุรี -8-
๕๑. จังหวดั ระนอง
๕๒. จังหวดั ตรงั พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
๕๓. จังหวัดลาปาง สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
๕๔. จังหวัดกาฬสินธ์ุ แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๑๙ สิงหาคม พ.ศ.
๕๕. จังหวดั ระยอง ๒๕๓๓
๕๖. จังหวัดปราจนี บุรี พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
๕๗. จังหวัดสมุทรสาคร สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๒๑ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๒๓ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองคไ์ ปพระราชทานเมื่อวนั ท่ี ๗ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันที่ ๘ ตลุ าคม พ.ศ. ๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯสยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๑๕ ตุลาคม พ.ศ.
๒๕๓๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯสยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๒๐ พฤษภาคม พ.ศ.
๒๕๓๔
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯสยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๒๒ พฤษภาคม พ.ศ.
๒๕๓๔

๕๘. จังหวัดอ่างทอง -9-
๔๙.จังหวดั สมทุ รปราการ
๖0. จงั หวัดรอ้ ยเอด็ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
๖๑. จังหวดั จันทบรุ ี สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯสยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
๖๒. จงั หวดั นราธวิ าส แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันท่ี ๒๔ พฤษภาคม พ.ศ.
๖๓. จงั หวัดนครสวรรค์ ๒๕๓๔
๖๔. จงั หวัดสุโขทยั พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
๖๕. จงั หวัดปัตตานี สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯสยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันที่ ๔ กันยายน พ.ศ.
๒๕๓๔
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันที่ ๕ กันยายน พ.ศ.
๒๕๓๔
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันท่ี ๑๐ กันยายน พ.ศ.
๒๕๓๔
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๑๑ กันยายน พ.ศ.
๒๕๓๔
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันที่ ๑๒ กันยายน พ.ศ.
๒๕๓๔
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันท่ี ๘ พฤศจิกายน พ.ศ.
๒๕๔๓
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๓ กุมภาพันธ์ พ.ศ.
๒๕๔๘

๖๖. จังหวดั กระบี่ - 10 -
๖๗. จงั หวดั พังงา
๖๘. จงั หวดั ตาก พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
๖๙. จงั หวัดขอนแก่น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
๗๐. จงั หวัดอตุ รดติ ถ์ แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๓๐ กรกฎาคม พ.ศ.
๗๑. จงั หวดั ชยั ภูมิ ๒๕๔๘
๗๒. จังหวดั ชมุ พร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
๗๓. จงั หวดั สตลู สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันท่ี ๓๑ กรกฎาคม พ.ศ.
๒๕๔๘
พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันท่ี ๑๕ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๔๘
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๒๑ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๔๘
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๑๐ พฤศจิกายน พ.ศ.
๒๕๕๔
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๑๘ พฤศจิกายน พ.ศ.
๒๕๕๔
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๒๒ พฤศจิกายน พ.ศ.
๒๕๕๔
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันที่ ๒๘ พฤศจิกายน พ.ศ.
๒๕๕๔

๗๔. จังหวัดอานาจเจรญิ - 11 -
๗๕. จงั หวดั หนองบัวลาภู
๗๖. จงั หวดั สระแกว้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันท่ี ๕ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๕๕
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเม่ือวันท่ี ๖ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๕๕
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ
แทนพระองค์ไปพระราชทานเมื่อวันที่ ๘ สิงหาคม พ.ศ.
๒๕๕๕