การเกิดลมบก ลมทะเล เเละลม (1)

ล ม บ ก ล ม ท ะ เ ล แ ล ะ ส ม ม ร สุม

การเกิดลมบก ลมทะเล
เเละลมมรสุม

ลมบกลมทะเล และมรสุม เกิดจากความแตกต่าง
ระหว่างอุณหภูมิของอากาศ เหนือพื้นดินและเหนือพื้น

น้ำจึงเกิดการเคลื่อนที่ของอากาศจากบริเวณที่มี
อุณหภูมิต่ำ ไปยังบริเวณที่มีอุณหภูมิสูง ทั้งลมบก
ลมทะเล และมรสุมมีหลักการเกิดเช่นเดียวกัน ลมบก
ลมทะเลเกิดบริเวณชายฝั่ ง แต่มรสุมเกิดขึ้นในบริเวณ

เขตร้อนของโลก ทั้งลมบก ลมทะเล และมรสุม

ลมทะเล



ตามหลักการเคลื่อนที่ของลมนั้น จะมีการเคลื่อนที่ของอากาศ
บริเวณที่มีความกดอากาศสูง (อุณหภูมิต่ำ) ไปยังบริเวณที่มี
ความกดอากาศต่ำกว่า (อุณหภูมิสูง) ซึ่งลมทะเลก็มีลักษณะของ
การเคลื่อนที่ตามหลักการดังกล่าวเช่นกัน โดยลมทะเลมักเกิดขึ้นใน
เวลาบ่ายหรือเย็น เนื่องจากตอนกลางวัน พื้นดินได้รับแสงแดด
ทำให้มีการสะสมความร้อนเอาไว้ เมื่ออากาศร้อนเหนือพื้นดินมี
อุณหภูมิสูง ความกดอากาศและความหนาแน่นต่ำ ทำให้อากาศ
เกิดการลอยตัวขึ้นสูง อากาศบริเวณทะเลเป็นอากาศเย็นจมตัวลง
พัดเข้ามาแทนที่พื้นที่ที่บริเวณพื้นดินที่มีอุณหภูมิสูงและมีความกด
อากาศต่ำกว่า ดังนั้น ลมทะเลจึงเป็นลมที่พัดมาจากทะเลเข้าสู่ฝั่ ง

นั่นเอง

ลมบก



ลมบกเป็นลมที่เกิดขึ้นในตอนกลางคืน โดยลมบกนั้นจะมีการเกิด
ที่ตรงกันข้ามกับลมทะเล คือ ในตอนกลางคืนพื้นดินสามารถคาย
ความร้อนได้ดีกว่าพื้นน้ำ ทำให้อากาศบริเวณพื้นดินมีอุณหภูมิต่ำ
กว่าพื้นน้ำทะเล ดังนั้น อากาศจึงเย็นกว่าและมีความกดอากาศ
สูงกว่า ขณะที่พื้นน้ำซึ่งคายความร้อนได้ช้ากว่าพื้นดินมีอุณหภูมิ
สูงกว่า อากาศมีความหนาแน่นน้อยกว่า จึงลอยตัวขึ้นสูง และ
อากาศเย็นจากพื้นดินเคลื่อนเข้าแทนที่ ทำให้เกิดลมบก ซึ่งเป็น

ลมที่เกิดจากการพัดจากชายฝั่ งไปยังทะเลนั่นเอง

ลมลม

มรสุม



เป็นการหมุนเวียนส่วนหนึ่งของลมที่พัดตามฤดูกาล คือลมประจำ
ฤดู เป็นลมแน่ทิศและสม่ำเสมอ คำว่า “มรสุม” หรือ monsoon

มาจากคำว่า mausim ในภาษาอาหรับ แปลว่า ฤดูกาล
(season) สาเหตุใหญ่ๆ เกิดจากความแตกต่างระหว่างอุณหภูมิ

ของพื้นดิน และพื้นน้ำในฤดูหนาวอุณหภูมิของพื้นดินเย็นกว่า
อุณหภูมิของน้ำในมหาสมุทร อากาศเหนือพื้นน้ำจึงมีอุณหภูมิสูง
กว่า และลอยตัวขึ้นสู่เบื้องบน อากาศเหนือทวีปซึ่งเย็นกว่าไหลไป
แทนที่ ทำให้เกิดเป็นลมพัดออกจากทวีป พอถึงฤดูร้อนอุณหภูมิ
ของดินภาคพื้นทวีปร้อนกว่าน้ำในมหาสมุทร เป็นเหตุให้เกิดลม
พัดในทิศทางตรงข้าม ลมมรสุมที่มีกำลังแรงจัดที่สุดได้แก่ ลม
มรสุมที่เกิดในบริเวณภาคใต้ และภาคตะวันออกเฉียงใต้ของทวีป

เอเชีย
ประเทศไทยอยู่ภายใต้อิทธิพลของลมมรสุม 2 ชนิด คือ ลม
มรสุมตะวันตกเฉียงใต้ และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ

ลมมรสุมตะวันตก

เฉียงใต้

มรสุมตะวันตกเฉียงใต้พัดปกคลุมประเทศไทย ระหวกลางเดือน
พฤษภาคมถึงกลางเดือนตุลาคม โดยมีกำเนิดจากบริเวณความ
กดอากาศสูง ในซีกโลกใต้บริเวณมหาสมุทรอินเดีย ซึ่งพัดออก
จากศูนย์กลางเป็นลมตะวันออกเฉียงใต้ และเปลี่ยนเป็นลมตะวัน
ตกเฉียงใต้เมื่อพัดข้ามเส้นศูนย์สูตร มรสุมนี้จะนำมวลอากาศชื้ น
จากมหาสมุทรอินเดียมาสู่ประเทศไทย ทำให้มีเมฆมากและฝน
ชุกทั่วไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งตามบริเวณชายฝั่ งทะเล และเทือก

เขาด้านรับลมจะมีฝนมากกว่าบริเวณอื่น

ลมมรสุมตะวันออกเฉียง

เหนือ

หลังจากหมดอิทธิพลของมรสุมตะวันตกเฉียงใต้แล้ว
ประมาณกลางเดือนตุลาคม จะมีมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ
พัดปกคลุมประเทศไทย จนถึงกลางเดือนกุมภาพันธ์ มรสุมนี้มี
แหล่งกำเนิดจากบริเวณความกดอากาศสูงบนซีกโลกเหนือ
แถบประเทศมองโกเลียและจีน จึงพัดพาเอามวลอากาศเย็น
และแห้งจากแหล่งกำเนิดเข้ามาปกคลุมประเทศไทย ทำให้
ท้องฟ้าโปร่ง อากาศหนาวเย็นและแห้งแล้งทั่วไป โดยเฉพาะ
ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ส่วนภาคใต้จะมีฝนชุก
โดยเฉพาะภาคใต้ฝั่ งตะวันออก เนื่องจากมรสุมนี้นำความชุ่ม
ชื้ นจากอ่าวไทยเข้ามาปกคลุม การเริ่มต้นและสิ้นสุดมรสุมทั้ง

สองชนิดอาจผันแปรไปจากปกติได้ในแต่ละปี