หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เกษตรหรรษา

เกษตรหรรษา

หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ รายวิชาการงานอาชีพและเทคโนโลยี
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3

วิมลณัฐ บุญลี
รหัสนิสิต 6341037127

คำนำ

หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ รายวิชาการงานอาชีพ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3
กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี จัดขึ้นตรงตามมาตรฐาน
การเรียนรู้และตัวชี้วัดของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช

2551 โดยมีเนื้อหาเกี่ยวกับการทำงานเพื่อช่วยเหลือตนเอง ครอบครัว สังคม

และส่วนรวม การใช้วัสดุ อุปกรณ์ และเครื่องมือให้เหมาะสมกับงาน การเลือก

ใช้สิ่งของอย่างรู้คุณค่า

เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่ผู้เรียน หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ รายวิชา
การงานอาชีพ ได้ศึกษาหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช

2551 ด้านมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด สาระแกนกลาง แนวทางการจัดการ

เรียนรู้ และนำองค์ความรู้มาออกแบบและนำเสนอหนังสืออิเล็กทรอนิกส์

นอกจากนี้ยังสอดแทรกความรู้เพิ่มเติม คำศัพท์ แหล่งสืบค้นเพิ่มเติม คำถาม
สร้างสรรค์ความคิด ซึ่งจะช่วยส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้อย่างครบถ้วน
ตามหลักสูตร

ผู้จัดทำหวังว่าหนังสืออิเล็กทรอนิกส์รายวิชาพื้นฐาน
การงานอาชีพ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 เล่มนี้จะมีประโยชน์
สูงสุดต่อผู้เรียนในการนำไปใช้เป็นสื่อการเรียนรู้
พัฒนาผู้เรียนให้มีคุณภาพตามมาตรฐานที่กำหนดไว้
ในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช
2551

สารบัญ หน้า

แปลงที่ 1 พืชผักสวนครัว 3
4
ตามลักษณะการนำไปประกอบอาหาร
ตามอายุการเก็บเกี่ยว 6
7
แปลงที่ 2 อุปกรณ์เกษตร 8

เครื่องมือเกี่ยวกับงานดิน 10
เครื่องมือเกี่ยวกับงานพืช 11
หลักการใช้เครื่องมือเกษตร 13
14
แปลงที่ 3 ปลูกผักกันเถอะ 16

การขยายพันธ์ุผัก
ขั้นตอนการปลูกผักสวนครัว

บทส่งท้าย
กิจกรรมส่งท้าย
บรรณานุกรม

แปลงที่ 1

พืชผักสวนครัว

1

แปลงที่ 1 พืชผักสวนครัว

การปลูกผักสวนครัว ควรดูแลรักษา รดน้ำ พรวนดิน เอาใจใส่เป็นประจำ
ใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักแทนการใช้ปุ๋ยเคมีในการบำรุงผักสวนครัว
เพื่อให้ผักสวนครัวที่ปลูกปลอดสารเคมี มีคุณประโยชน์ วิตามินและเกลือ
แร่ต่าง ๆ ครบถ้วน ซึ่งการปลูกผักสวนครัว สามารถปลูกเพื่อรับประทานใน
ครอบครัว ปลอดภัยและประหยัดค่าใช้จ่ายได้อีกด้วย หรือสามารถนำไป
จำหน่ายเพื่อสร้างรายได้ให้กับตนเองและครอบครัวเพิ่มได้อีกด้วย

น้ำเงิน สำอางค์ยอด (2562)

ผักสวนครัว

ผักสวนครัว หมายถึง พืชที่ปลูกไว้บริเวณบ้านหรือพื้นที่ในเขตชุมชน

โดยปลูกเพื่อใช้ประกอบอาหาร ผักสวนครัวเป็นพืชที่ปลูกง่าย เจริญเติบโต

ได้ดี และมีค่าใช้จ่ายไม่มาก

ผักสวนครัว สามารถแบ่งออกตาม

ลักษณะการนำไปประกอบอาหาร เพื่อน ๆ รู้จัก
ได้ 4 ประเภท และแบ่งออกตาม ผักสวนครัวชนิดใดบ้าง

อายุการเก็บเกี่ยวได้ 3 ประเภท และเคยรับประทานส่วนไหน

ของผักสวนครัวชนิดนั้น ๆ ?

2

แปลงที่ 1 พืชผักสวนครัว

ผักสวนครัว สามารถแบ่งออกตามลักษณะการนำไปประกอบอาหาร
ได้ 4 ประเภท (อจท. , หน้า 19) ดังนี้

ใช้ใบและลำต้นเป็นอาหาร

ผักชี ผักบุ้ง ผักคะน้า
ใช้ผลหรือฝักเป็นอาหาร

มะเขือเทศ ถั่วฝักยาว แตงกวา
ใช้หัวหรือรากเป็นอาหาร

ขิง มันฝรั่ง หอมหัวใหญ่
ใช้ดอกเป็นอาหาร

ดอกขจร ดอกแค ดอกสะเดา

3

แปลงที่ 1 พืชผักสวนครัว

ผักสวนครัว สามารถแบ่งออกตามอายุการเก็บเกี่ยวได้ 3 ประเภท
กรมส่งเสริมการเกษตร (2552) ดังนี้

ผักอายุสั้น ( น้อยกว่า 2 เดือน )

ได้แก่ ผักกาดเขียว คะน้า ผักบุ้งจีน ผักกาดหัว ผักกาดขาว แตงกวา ปวยเหล็ง
ผักโขม ผักชี ผักกาดหอม กวางตุ้ง ข้าวโพดฝักอ่อน หัวไชเท้า และอื่น ๆ

ผักชี ผักกาดหอม กวางตุ้ง ข้าวโพดฝักอ่อน หัวไชเท้า

ผักอายุปานกลาง ( 2-5 เดือน )

ได้แก่ กะหล่ำปลี ผักกาดขาวปลี บร็อคโคลี่ กะหล่ำดอก ถั่วฝักยาว ถั่วแขก
หอมหัวใหญ่ มะเขือเทศ พริก มะระ บวบ ฟักทอง ข้าวโพดหวาน
มันเทศ มันฝรั่ง และอื่น ๆ

ฟักทอง มะระ บวบ มันเทศ บร็อคโคลี่

ผักยืนต้น ( มากกว่า 1 ปี รับประทานได้ตลอดปี )

ได้แก่ กุ่ยช่าย ผักหวาน มะเขือ ชะอม สะตอ ชะพลู โหระพา กะเพรา ถั่วพู
ตะไคร้ แมงลัก กระชาย ขิง หน่อไม้ฝรั่ง ข่า ขมิ้น และอื่น ๆ

ผักหวาน หน่อไม้ฝรั่ง ขมิ้น โหระพา กะเพรา

4

แปลงที่ 2

เครื่องมือเกษตร

5

แปลงที่ 2 เครื่องมือเกษตร ช้อนปลูก
ใช้สำหรับขุดหลุมปลูก
การปลูกผักสวนครัว และย้ายต้นกล้า
ต้องเตรียมวัสดุ อุปกรณ์ และ
เครื่องมือที่จำเป็นในการปลูก ส้อมปลูก
ผักสวนครัวให้เรียบร้อย เพื่อ ใช้สำหรับพรวนดิน
ความสะดวกในการปลูกผัก เพื่อให้ดินร่วนซุย
สวนครัว และผลผลิตที่น่าพึง
พอใจ โดยใช้งานอย่างถูกต้อง พลั่ว
เพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้ ใช้สำหรับตักดิน และตักปุ๋ย

เครื่องมือเกี่ยวกับงานดิน 6

จอบ
ใช้สำหรับขุดดิน
พรวนดิน ดายหญ้า
ถากหญ้า และถากดิน

เสียม
ใช้สำหรับขุดดิน แซะดิน

แซะหญ้า และพรวนดิน

คราด
ใช้สำหรับคราดใบไม้
หรือหญ้า

บุ้งกี๋
ใช้สำหรับขนย้ายดินหรือปุ๋ย

แปลงที่ 2 เครื่องมือเกษตร

เครื่องมือเกี่ยวกับงานพืช กรรไกรตัดกิ่ง

กรรไกรตัดหญ้า ใช้สำหรับตัดแต่ง
ใช้สำหรับตัดหญ้า กิ่งไม้ขนาดเล็ก
และตัดแต่งต้นไม้

มีดดายหญ้า สายยาง

ใช้สำหรับดายหญ้า ใช้สำหรับรดน้ำ
และตัดกิ่งไม้ ต้นไม้ขนาดใหญ่
ขนาดใหญ่

บัวรดน้ำ เพื่อน ๆ ต้องระมัดระวัง
การใช้เครื่องมือที่มีคม
ใช้สำหรับรดน้ำต้นกล้า เพราะอาจทำให้เกิดอันตราย
และต้นไม้ขนาดเล็ก หรือทำให้ร่างกายบาดเจ็บได้

ภาชนะสำหรับปลูกผักสวนครัว

การจัดเตรียมภาชนะสำหรับปลูกผักสวนครัว สามารถหาได้ตามบริเวณ

ที่พักอาศัย เพื่อประหยัดค่าใช้จ่าย และเป็นการประยุกต์สิ่งของที่ไม่ใช้

แล้วกลับมาใช้ให้เกิดประโยชน์ ขนาดของภาชนะจะแตกต่างกันขึ้นอยู่กับ

ชนิดของพืชที่เลือกปลูก และภาชนะบางชนิดจะต้องเจาะรูบริเวณก้น

ภาชนะเพื่อให้ระบายน้ำขัง เช่น กะละมัง กระบอกไม้ไผ่ ถังน้ำ ขวดน้ำ
และอื่น ๆ (น้ำเงิน สำอางค์ยอด, 2562)

กะละมัง กระบอกไม้ไผ่ ถังน้ำ ขวดน้ำ กระถาง

7

แปลงที่ 2 เครื่องมือเกษตร

หลักการใช้เครื่องมือเกษตร

เครื่องมือจะต้องคมอยู่เสมอ หรืออยู่ในสภาพดีสารถใช้งานได้ทันที
เพื่อทุ่นแรง ทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ
ก่อนนำเครื่องมือออกปฏิบัติงาน ต้องตรวจดูให้เรียบร้อย หากมีข้อบกพร่อง

ต้องรีบแก้ไขทันที
ในขณะที่ใช้เครื่องมือ ต้องหมั่นตรวจและคอยสังเกตว่ามีอะไรผิดปกติบ้าง

ถ้าผิดปกติให้รีบแก้ไขทันที
เมื่อใช้แล้วก่อนนำเข้าเก็บต้องตรวจดูความบกพร่องอีกครั้งหนึ่ง
ถ้ามีให้รีบแก้ไขเพื่อสะดวกในการใช้งานในโอกาสต่อไป
อย่าใช้เครื่องมือหักโหม เพราะจะทำให้เกิดการชำรุดและเสียหายเร็ว

การเก็บรักษาเครื่องมือเกษตร

ล้างด้วยน้ำสะอาด แล้วเช็ดด้วยผ้าแห้ง หรือคว่ำน้ำให้แห้ง
ทาน้ำมันกันสนิมบนเครื่องมือที่ทำจากโลหะ
แยกประเภทเครื่องมือ แล้วจัดเก็บให้เรียบร้อย ปลอดภัยและสะดวก

แก่การหยิบมาใช้
อย่าทิ้งเครื่องมือตากแดดตากฝน ควรเก็บไว้ในโรงเรือนป้องกันแดด

และฝนได้

วิดีทัศน์ "การคัดเลือกพันธ์ุผักสวนครัว"

เอ้ะ เราจะ
ปลูกผักอะไรดีนะ

8

แปลงที่ 3

ปลูกผักกันเถอะ

9

แปลงที่ 3 ปลูกผักกันเถอะ

การปลูกผักสวนครัว ควรเลือกชนิดของผักให้เหมาะสมกับฤดูกาล
เพื่อให้ผักสามารถเจริญเติบโตได้อย่างเต็มที่

หลักการปลูกผักสวนครัว

สำรวจตนเองว่าต้องการปลูกผักสวนครัวชนิดใด
ศึกษาข้อมูลและวิธีการปลูกผักชนิดนั้น ๆ อย่างละเอียด
เช่น ขนาดของลำต้น ฤดูกาลที่เหมาะสม โรคพืชที่อาจพบเจอ
เตรียมพื้นที่หรือภาชนะ วัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ และพันธุ์พืช
ให้พร้อมสำหรับการปลูก
หมั่นดูแลเอาใจใส่ ดูแลรักษาด้วยวิธีที่ถูกต้อง แล้วเก็บผลผลิต

อัจฉรา นาคเมธี และคณะ (2563)

การขยายพันธุ์ผัก ผักสวนครัวแต่ละชนิดมีวิธีการขยายพันธุ์แตกต่างกันไป

การเพาะเมล็ด ใช้เมล็ดหว่านหรือโรยในพื้นที่ปลูก และให้ต้นงอกจากเมล็ด

ข้อดี ได้ผลผลิตครั้งละจำนวนมาก
และขั้นตอนง่าย

ข้อเสีย ใช้เมล็ดพันธุ์จำนวนมาก
ผลผลิตอาจกลายพันธุ์ได้

การแยกหัวหรือแยกหน่อ นำหัวหรือหน่อจากต้นเดิมมาปลูกเป็นต้นใหม่

ข้อดี ผลผลิตไม่กลายพันธุ์

ข้อเสีย ขยายพันธุ์ได้ครั้งละจำนวนน้อย
และมีหลายขั้นตอน

การตอน การทำให้กิ่งของต้นเดิมงอกรากใหม่ เมื่อรากแข็งแรง จึงนำกิ่งไปปลูก

ข้อดี ใช้พื้นที่และอุปกรณ์ในการปลูกน้อย
ข้อเสีย และผลผลิตไม่กลายพันธุ์

ต้นใหม่ที่เกิดใหม่ไม่มีรากแก้ว ทำให้ยึดกับดิน
ได้ไม่ดี ต้นล้มง่าย

10

แปลงที่ 3 ปลูกผักกันเถอะ

ขั้นตอนการปลูกผักสวนครัว

การเตรียมดิน

กำจัดวัชพืชที่ขึ้นบริเวณพื้นที่เพาะปลูก
ขุดดินในแปลงด้วยจอบ ตากดินทิ้งไว้ประมาณ
1-2 สัปดาห์ เมื่อดินแห้งแล้ว ย่อยดินให้ละเอียด
ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักลงไปในดินให้กระจายทั่วแปลง
แล้วคลุกเคล้าดินและปุ๋ยให้เข้ากันด้วยจอบหรือพลั่ว
ใช้บัวรดน้ำ รดน้ำให้ทั่วแปลง เพื่อให้ดินชุ่มชื้น

(อจท , หน้า 36)

การปลูก

(อจท. , หน้า 3ุุ7) เพาะต้นกล้าตามวิธีการขยายพันธุ์ของผักสวนครัว
แต่ละชนิด
ขุดหลุมปลูกด้วยช้อนปลูก ให้มีความลึกพอสมควร
จากนั้นรดน้ำให้ดินชุ่มชื้น
นำช้อนปลูกย้ายต้นกล้าที่แข็งแรงลงหลุมปลูก
โดยให้ดินติดรากต้นกล้าด้วย จากนั้นเกลี่ยกลบดิน
และกดดินรอบโคนต้นให้แน่น
ใช้บัวรดน้ำ รดน้ำให้ทั่วแปลง เพื่อให้ดินชุ่มชื้น
รดน้ำให้ชุ่มแปลง และทำเพิงบังแดด

การดูแลรักษา
รดน้ำทุกวันช่วงเช้าและเย็น ไม่ควรรดน้ำ
ตอนกลางวันหรือช่วงแดดแรง และปริมาณเหมาะสม
หมั่นสำรวจแปลงผัก หากพบวัชพืชหรือแมลง
ให้ถอนหรือกำจัดให้หมด
พรวนดินด้วยส้อมพรวนดินทุก 7 - 10 วัน
เพื่อให้ดินร่วนซุยและใส่ปุ๋ย เพื่อให้ผลผลิตแข็งแรง

(อจท. , หน้า 3ุุ7)

11

แปลงที่ 3 ปลูกผักกันเถอะ

การเก็บผลผลิต
เก็บผลผลิตช่วงเช้าหรือเย็น และใช้อุปกรณ์ที่เหมาะสม
กับผักชนิดนั้น ๆ เช่น ใช้มือถอนผักบุ้ง ใช้มีดตัดคะน้า
จัดเก็บผลผลิตให้เหมาะสมกับผักชนิดนั้น ๆ เช่น
ผักกาดหอมควรพรมน้ำ กระเทียมควรเก็บไว้ในที่แห้ง
เพื่อป้องกันไม่ให้ผลผลิดเน่าเสียหรือขึ้นรา

(อจท. , หน้า 3ุุ7)

รู้ หรือไม่

น้ำสะเดา สามารถช่วยป้องกันศัตรูพืชได้ โดยสามารถทำได้ดังนี้

ใช้สะเดาแห้งที่เมล็ดมีหุ้มเปลือกเมล็ดมาบดให้ละเอียดเป็นผง
นำผงสะเดา ( อัตราส่วน 1 กิโลกรัม : น้ำ 20 ลิตร ) ใส่ลงในผ้า
ขาวบาง จากนั้นนำไปแช่ในน้ำ 24 ชั่วโมง แล้วใช้มือบีบคั้นผ้า
ขาวบางให้สารที่อยู่ในผงสะเดาออกมา
เมื่อได้น้ำจากผงสะเดาแล้ว นำไปฉีดป้องกันแมลง โดยพ่นช่วงเย็น
สัปดาห์ละครั้ง จะช่วยป้องกันศัตรูพืชได้

ฉันสงสัยจัง
การปลูกผักไว้ทานเอง
มีประโยชน์อย่างไรนะ

ฉันสงสัยจัง
วัสดุอะไรอีกบ้าง
ที่จะสามารถใช้แทน

กระถางได้อีกนะ

12

บทส่งท้าย

ผักสวนครัว คือผักที่ปลูกไว้ในบริเวณบ้าน หรื่อพื้นที่ว่างต่าง ๆ ในชุมชน

โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อปลูกไว้สำหรับรับประทาน ประกอบอาหาร ภายใน

ครอบครัวหรือชุมชน การปลูกผักสวนครัวจะทำให้ผู้ปลูกได้รับประทานผักสด
ที่อุดมไปด้วยวิตามินและเกลือแร่ต่าง ๆ ปลอดภัยจากสารเคมี ลดรายจ่ายใน

ครอบครัว และยังส่งเสริมให้เกิดการใช้เวลาร่วมกันของคนในครอบครัวอีกด้วย

ประโยชน์ของการปลูกผักสวนครัว (กรมส่งเสริมการเกษตร, 2552)
ปลูกเป็นรั้ว ( รั้วกินได้ ) โดยผักที่สามารถทำได้มักเป็นผักไม้เลื้อย
ได้แก่ กระถินบ้าน ชะอม ตำลึง ผักหวาน ผักปลัง ต้นแค ถั่วพู มะระ
และอื่น ๆ ซึ่งเป็นผักที่ปลูกง่าย ให้ผลผลิตตลอดปี มีคุณค่าทางอาหารสูง
สามารถประดับตกแต่งบริเวณบ้าน เช่น จัดสวนผักสวนครัว
การทำรั้วกินได้ การปลูกผักสวนครัวในกระถางแบบแขวน - ห้อย
ใช้พื้นที่ว่างให้เกิดประโยชน์ และลดค่าใช้จ่ายในครอบครัว
รับประทานผักที่มีคุณค่าทางอาหารครบถ้วนและปลอดสารเคมี
สร้างความสัมพันธ์และสานใยรักให้กับสมาชิกกลุ่ม
หรือครอบครัว รวมถึงใช้เวลาว่างให้เกอดประโยชน์

13

กิจกรรมส่งท้าย

กิจกรรม ตามหาเกษตรกรคนเก่ง
กติกา : เลือกผักแต่ละชนิดตามรูป จากนั้นตอบให้ถูกว่าผักชนิดนั้น ๆ นิยม
รับประทานหรือประกอบอาหารจากส่วนใด โดยแต่ละชนิดจะมีคะแนนต่างกัน
ตั้งแค่ 1-3 คะแนน เมื่อเลือกครบแล้ว มีคะแนนรวมมากกว่าจะเป็นผู้ชนะ
ได้รับเกียรติเป็น "เกษตรกรน้อยคนเก่ง"

มะเขือม่วง กระเทียม ดอกกะหล่ำ ผักบุ้ง

แครอท ขึ้นฉ่าย ถั่วพู

กระเจี๊ยบ

ผักชีฝรั่ง ดอกโสน หอมแดง พริก

ดอกกุ่ยช่าย มะนาว สะระแหน่ เผือก

เพื่อน ๆ รู้หรือไม่ พืชผักสวนครัวหลายชนิดยังเป็น
" พืชสมุนไพร " มีสรรพคุณใช้รักษาโรคได้อีกด้วย

14

กิจกรรมส่งท้าย

เฉลยกิจกรรม ตามหาเกษตรกรคนเก่ง

มะเขือม่วง กระเทียม ดอกกะหล่ำ ผักบุ้ง

ผลหรือฝัก หัวหรือราก ดอก ใบและลำต้น
ถั่วพู

แครอท ขึ้นฉ่าย
กระเจี๊ยบ

หัวหรือราก ใบและลำต้น ผลหรือฝัก ดอก
พริก
ผักชีฝรั่ง ดอกโสน หอมแดง

ใบและลำต้น ดอก หัวหรือราก ผลหรือฝัก
ดอกกุ่ยช่าย มะนาว สะระแหน่ เผือก

ดอก ผลหรือฝัก ใบและลำต้น หัวหรือราก

รู้ หรือไม่

"เมล็ดพันธุ์"
ควรเลือกเมล็ดพันธุ์ที่สมบูรณ์ โดยสังเกตจากลักษณะของเมล็ด
ต้องไม่มีรอยกัดกินของแมลง และเมื่อนำไปแช่น้ำจะต้องจมน้ำ
ส่วนเมล็ดที่ลอยน้ำ คือ เมล็ดไม่สมบูรณ์จะต้องคัดทิ้ง
ไม่สามารถเพาะปลูกได้

15

บรรณานุกรม

กลุ่มสื่อส่งเสริมการเกษตร ส่วนส่งเสริมและเผยแพร่
สํานักพัฒนาการถ่ายทอดเทคโนโลยี กรมส่งเสริมการเกษตร.
(2552). หลักปฏิบัติเบื้องต้น ในการปลูกผักสวนครัว.

น้ำเงิน สำอางค์ยอด. (2562). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน
การงานอาชีพ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3. (พิมพ์ครั้งที่ 1).
https://online.fliphtml5.com/ftfho/dqyw/

อัจฉรา นาคเมธี และคณะ. (2563). หนูปลูกผักสวนครัว.
จรัสศรี พัวจินดาเนตร (บ.ก.), หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน
การงานอาชีพ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 (พิมพ์ครั้งที่ 3).
(น.31-37). บริษัท อักษรเจริญทัศน์ อจท. จำกัด.

1ุ6

ก๊อก ก๊อกก๊อก

เพื่อน ๆ ชอบกินผักกันไหม พวกเราชอบกินผัก
แต่ไม่รู้เลยว่าจะต้องปลูกผักอะไร อย่างไร ต้องใช้วัสดุ
อุปกรณ์อะไรบ้าง และต้องเตรียมตัวยังไง

หนังสือเล่มนี้น่าจะช่วยเราได้บ้างนะ ดูแต่ละบทสิ
ผักสวนครัวประเภทต่าง ๆ เครื่องมือทางการเกษตร
และขั้นตอนการปลูกผักสวนครัว แถมยังมีความรู้
เพิ่มเติมอีกด้วย

มีกิจกรรมทบทวนความรู้

ด้วย เราอ่านกันเลยดีกว่า !!

วิมลณัฐ บุญลี
รหัสนิสิต 6341037127